DẪN TRUYỀN XUNG TK QUA XINAP
Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (2.26 MB, 24 trang )
Chào mừng quý
thầy cô và các em
học sinh!
KIỂM TRA BÀI CŨ
Điện thế hoạt động là gì? Đồ thò điện thế
hoạt động gồm những giai đoạn nào?
Cơ chế hình thành điện thế hoạt động?
So sánh sự lan truyền xung TK trên sợi
TK có bao miêlin và không có bao
miêlin?
I. Khái niệm xináp
Xináp là diện tiếp xúc giữa TB TK với TB TK,
giữa TB TK với TB khác như TB cơ, TB tuyến, …
TB TK trước
xináp
TB TK sau
xináp
Xináp
Xináp
Xináp
Tuyến
Xináp là
gì?
Xináp TK – TK
Xináp TK – Cơ
Xináp TK – Tuyến
Có những kiểu
xináp nào?
Cấu tạo của một xináp
hóa học gồm những
thành phần nào?
═
II. CẤU TẠO CỦA XINÁP HOÁ HỌC
3
2
5
4
6
7
8
1
Ti thể
Kênh vận
chuyển Ca
2+
Bóng chứa
chất trung
gian hoá học
Màng trước
xináp
Màng sau
xináp
Thụ thể tiếp
nhận chất trung
gian hóa học
Khe xinap
Chùy
xináp
II. CẤU TẠO CỦA XINÁP HOÁ HỌC
Xináp hoá học gồm có:
2. Màng trước xináp
4. Màng sau xináp
1. Chùy xináp
3. Khe xináp
Ti thể
Bóng chứa chất trung gian hoá học
(axêtincôlin, norađrênalin, đôpamin,serôtônin…)
Kênh vận chuyển Ca
2+
Thụ thể tiếp nhận chất trung gian hóa học
III. QUÁ TRÌNH TRUYỀN TIN QUA XINÁP
Thân TB
bào thần
kinh
Chùy xináp
Tua thần
kinh
Q
u
á
t
r
ì
n
h
t
r
u
y
ề
n
t
i
n
q
u
a
x
i
n
á
p
g
ồ
m
m
ấ
y
g
i
a
i
đ
o
ạ
n
?
Ca
++
Quá trình này gồm các giai đoạn :
1. Xung thần kinh lan truyền đến chùy xináp
và làm Ca
2+
đi vào trong chùy xináp .
2. Ca
2+
làm cho các bóng chứa axêtincơlin
gắn vào màng trước, vỡ ra giải phóng
axêtincơlin vào khe xináp
3. Axêtincơlin gắn vào thụ thể ở màng sau
xináp, làm xuất hiện điện thế hoạt động và
lan truyền đi tiếp.
III. QUÁ TRÌNH TRUYỀN TIN QUA XINÁP
C
a
ù
c
b
o
ù
n
g
c
h
ö
ù
a
c
h
a
á
t
t
r
u
n
g
C
a
ù
c
b
o
ù
n
g
c
h
ö
ù
a
c
h
a
á
t
t
r
u
n
g
g
i
a
n
h
o
ù
a
h
o
ï
c
t
r
o
n
g
x
i
n
a
ù
p
g
i
a
n
h
o
ù
a
h
o
ï
c
t
r
o
n
g
x
i
n
a
ù
p
c
o
ù
b
ò
c
a
ï
n
k
i
e
ä
t
k
h
o
â
n
g
?
c
o
ù
b
ò
c
a
ï
n
k
i
e
ä
t
k
h
o
â
n
g
?
C
h
a
á
t
t
r
u
n
g
g
i
a
n
h
o
ù
a
h
o
ï
c
C
h
a
á
t
t
r
u
n
g
g
i
a
n
h
o
ù
a
h
o
ï
c
c
o
ù
b
ò
ö
ù
ñ
o
ï
n
g
l
a
ï
i
ô
û
m
a
ø
n
g
c
o
ù
b
ò
ö
ù
ñ
o
ï
n
g
l
a
ï
i
ô
û
m
a
ø
n
g
s
a
u
x
i
n
a
ù
p
k
h
o
â
n
g
?
s
a
u
x
i
n
a
ù
p
k
h
o
â
n
g
?
Axêtincôlin bò enzim axêtincôlinesteraza phân huỷ thành axêtat
và côlin, quay trở về màng trước, đi vào chùy xináp và được tái
tổng hợp lại thành axêtincôlin chứa trong các bóng xináp.
V
A
Ä
Y
X
U
N
G
T
H
A
À
N
K
I
N
H
Đ
Ư
Ơ
Ï
C
T
R
U
Y
E
ÀN
Q
U
A
X
I
N
A
P
L
A
Ø
N
H
Ơ
Ø
V
A
Ø
O
Y
E
Á
U
T
O
Á
N
A
Ø
O
?
Xung thần kinh được truyền qua
xinap nhờ chất trung gian hóa học.
CHẤT TRUNG GIAN
HÓA HỌC CÓ VAI
TRÒ NHƯ THẾ NÀO
TRONG VIỆC LAN
TRUYỀN XUNG
THẦN KINH QUA
XINÁP?
Chất trung gian hóa học làm xuất hiện điện thế
hoạt động ở màng sau , rồi lan truyền đi tiếp.
TẠI SAO TIN ĐƯC
TRUYỀN QUA XINÁP
CHỈ THEO MỘT CHIỀU,
TỪ MÀNG TRƯỚC QUA
MÀNG SAU MÀ KHÔNG
THỂ THEO CHIIỀU
NGƯC LẠI?
Tại màng sau khơng có các bóng chứa chất trung
gian hóa học để đi về màng trước và màng trước
cũng khơng có thụ thể để nhận chất trung gian hóa
học nên thơng tin chỉ truyền 1 chiều từ màng trước
tới màng sau mà khơng theo chiều ngược lại.
1
2 3 4
5
1 2 3 4 5
XIN CHÂN THÀNH CÁM ƠN
QUÝ THẦY CÔ VÀ CÁC EM!
Câu 1:Quá trình truyền tin qua xináp diễn
ra theo trật tự nào ?
A
A
B
B
C
C
D
D
Khe xináp -> Màng trước xináp -> Chuỳ
xináp -> Màng sau xináp
Màng trước xináp -> Chuỳ xináp -> Khe
xináp -> Màng sau xináp
Màng trước xináp -> Khe xináp -> Chuỳ
xináp -> Màng sau xináp
Chuỳ xináp -> Màng trước xináp -> Khe
xináp -> Màng sau xináp
Câu 2:Xináp là:
•
Diện tiếp xúc giữa các tế bào ở cạnh nhau.
•
Diện tiếp xúc giữa các tế bào thần kinh với
nhau hay với các tế bào khác
•
Diện tiếp xúc chỉ giữa tế bào thần kinh với tế
bào tuyến.
•
Diện tiếp xúc chỉ giữa tế bào thần kinh với tế
bào cơ.
A
A
B
B
C
C
D
D
Câu 3:Vì sao trong một cung phản xạ,
xung thần kinh chỉ dẫn truyền theo một
chiều từ cơ quan thụ cảm đến cơ quan đáp
ứng?
•
Vì sự chuyển giao xung thần kinh qua xináp
nhờ chất trung gian hoá học chỉ theo một chiều.
•
Vì các thụ thể ở màng sau xináp chỉ tiếp nhận
chất trung gian hoá học theo một chiều.
•
Vì khe xináp ngăn cản sự truyền tin ngược
chiều.
•
Vì chất trung gian hoá học chỉ bò phân giải sau
khi đến màng sau.
A
A
B
B
C
C
D
D
Câu 4:chọn câu đúng về xináp?
Tốc độ truyền tin qua xináp hoá học chậm hơn
so với tốc độ lan truyền xung TK trên sợi TK
không có bao miêlin
Tất cả các xináp đều chứa chất trung gian hoá
học là axêtincôlin
Truyền tin qua xináp hoá học có thể không cần
chất trung gian hoá học
Xináp là diện tiếp xúc của các tế bào cạnh
nhau
A
A
B
B
C
C
D
D
Câu 5:Tại sao chất trung gian hoá học không
bò ứ động ở màng sau xináp?
Vì chất trung gian hoá học chỉ truyền theo một
chiều từ màng trước sang màng sau
Vì chất trung gian hoá học tự phân huỷ sau khi
điện thế hoạt động hình thành ở màng sau
Vì chất trung gian hoá học bò enzim có ở màng
sau phân huỷ và quay lại màng trước để tái
tạo chất ban đầu
Vì thụ thể trên màng sau rất nhiều nên chất
trung gian hoá học có đủ chỗ gắn vào và
không bò ứ động
A
A
B
B
C
C
D
D
