B GIÁO DCăVÀăÀOăTO
TRNGăI HC KINH T TP. H CHÍ MINH
- - - - - - - - - - - - - - - -


TRN THUN ÁNH



HOTăNG THC THI VNăHÓAăDOANHăNGHIP
TI CHI NHÁNH MIN NAM CÔNG TY CMC TELECOM
HIN TRNG VÀ GII PHÁP








LUNăVNăTHCăSăKINHăT



Tp. H Chí Minh – Nmă2015
B GIÁO DCăVÀăÀOăTO
TRNGăI HC KINH T TP. H CHÍ MINH
- - - - - - - - - - - - - - - -


TRN THUN ÁNH

HOTăNG THC THI VNăHÓAăDOANHăNGHIP
TI CHI NHÁNH MIN NAM CÔNG TY CMC TELECOM
HIN TRNG VÀ GII PHÁP



Chuyên ngành: Qun tr kinh doanh
Mã s : 60340102


LUNăVNăTHCăSăKINHăT

NGIăHNG DN KHOA HC:
TS. PHAN TH MINH CHÂU


Tp. H Chí Minh – Nmă2015
LIăCAMăOAN

Tôi xin cam đoan rng đ tài này là do chính tôi thc hin, các s liu thu thp và kt qu
phân tích trong đ tài là trung thc.

Hc viên thc hin: Trn Thun Ánh

MC LC
Trang bìa ph
Li cam đoan
Mc lc

Danh mc các hình
Danh mc các bng biu
PHN M U
1. Lý do chn đ tài 01
2. Mc tiêu nghiên cu ca đ tài 02
3. Phng pháp nghiên cu 02
4. Phm vi nghiên cu 02
5. i tng nghiên cu 03
6. B cc ca đ tài 03
CHNGă1:ăGII THIU TNG QUAN V VNăHÓAăVÀăVNăHÓAăDOANHă
NGHIP 04
1.1 Khái quát v vnăhóa 04
1.1.1 Khái nim vn hóa 04
1.1.2 Các yu t cu thành vn hóa 05
1.1.2.1 Vn hóa vt cht 05
1.1.2.2 Vn hóa tinh thn 05
1.1.3 Nhng nét đc trng ca vn hóa 06
1.2 Vnăhóaădoanhănghip 07
1.2.1 Khái nim vn hóa doanh nghip 07
1.2.2 Các biu hin ca vn hóa doanh nghip 10
1.2.2.1 Các biu hin trc quan ca vn hóa doanh nghip 10
1.2.2.2 Các biu hin phi trc quan ca vn hóa doanh nghip 11
1.2.3 Tác đng ca vn hóa doanh nghip ti s phát trin ca doanh nghip 13
1.2.3.1 Tác đng tích cc ca vn hóa doanh nghip 13
1.2.3.2 Mt s lu ý v các tác đng tiêu cc có th có ca vn hóa doanh nghip 15
1.2.4 Các mô hình nghiên cu vn hóa doanh nghip 16
1.2.4.1 Các cp đ ca vn hóa doanh nghip 16
1.2.4.2 Các mô hình vn hóa doanh nghip 18
CHNGă2:ăHIN TRNGăVNăHÓAăDOANHăNGHIP TI CHI NHÁNH
MIN NAM CÔNG TY CMC TELECOM 24

2.1 Gii thiu chung v chi nhánh Min Nam công ty CMC Telecom 24
2.1.1 S lc v công ty CMC Telecom và chi nhánh Min Nam 24
2.1.2 Quá trình hình thành và phát trin 25
2.1.3 C cu t chc và nhân s 27
2.1.3.1 C cu t chc 27
2.1.3.2 Ngun nhân lc 28
2.1.4 Tình hình sn xut kinh doanh 29
2.1.5 Gii thiu chung v vn hóa doanh nghip ti CMC Telecom 30
2.2 Kháiăquátăvnăhóaădoanhănghip ti công ty CMC Telecom chi nhánh Min
Nam 32
2.2.1 Khái quát các cp đ biu hin ca vn hóa doanh nghip ti chi nhánh Min
Nam CMC Telecom 32
2.2.1.1 Nhng giá tr vn hóa hu hình 32
2.2.1.2 Nhng chun mc đc tuyên b 34
2.2.1.3 Nhng giá tr nn tng ngm đnh 35
2.2.2 Thc trng vn hóa doanh nghip ti công ty CMC Telecom chi nhánh Min
Nam 35
2.2.2.1 ánh giá các cp đ vn hóa ti chi nhánh Min Nam CMC Telecom đang xây
dng 35
2.2.2.2 Nhn dng mô hình vn hóa doanh nghip ti chi nhánh Min Nam CMC
Telecom 42
2.3 ánhăgiáăchungăv hotăđng thc thi dngăvnăhóaădoanhănghip ti chi
nhánh Min Nam CMC Telecom 47
2.3.1 ánh giá các u đim 47
2.3.2 ánh giá các mt còn hn ch 48
CHNGă3:ăGII PHÁP THC THI VNăHÓAăDOANHăNGHIP TI CHI
NHÁNH MIN NAM CMC TELECOM 51
3.1 nhăhng xây dngăvnăhóaănghip ti chi nhánh Min Nam CMC
Telecom 51
3.1.1 nh hng xây dng vn hóa doanh nghip ca CMC Telecom 51

3.1.2 nh hng và mc tiêu xây dng vn hóa doanh nghip ti Chi nhánh Min
Nam CMC Telecom 52
3.2 Gii pháp thc thi vnăhóaănghip ti chi nhánh Min Nam CMC Telecom53
3.2.1 Các gii pháp thc thi theo các cp đ cu thành vn hóa doanh nghip 53
3.2.1.1 Gii pháp thc thi theo các giá tr vn hóa hu hình 53
3.2.1.2 Gii pháp thc thi theo các chun mc đc tuyên b 54
3.2.1.3 Gii pháp thc thi theo các quy tc ngm đnh 56
3.2.2 Các gii pháp thc thi theo mô hình vn hóa doanh nghip 57
3.2.2.1 Gii pháp gia tng hot đng thc thi các đc tính vn hóa gia đình 58
3.2.2.2 Gii pháp gim bt hot đng thc thi các đc tính vn hóa cp bc 59
3.2.2.3 Gii pháp gim bt hot đng thc thi các đc tính vn hóa th trng 60
3.2.2.4 Gii pháp gia tng hot đng thc thi các đc tính vn hóa sáng to 61
KT LUN 63
TÀI LIU THAM KHO
DANH MC CÁC PH LC

DANH MC CÁC HÌNH

Hình 2.1: C đông sáng lp công ty 25
Hình 2.2: S đ t chc ti chi nhánh Min Nam CMC Telecom 27
Hình 2.3: Kt qu kho sát mô hình vn hóa doanh nghip ca cán b nhân viên 43


DANH MC CÁC BNG BIU

Bng 2.1: S lng nhân s ca Chi nhánh min Nam CMC Telecom 29
Bng 2.2: Tình hình sn xut kinh doanh ca công ty và chi nhánh Min Nam 30
Bng 2.3: ánh giá ca cán b nhân viên v các giá tr vn hóa hu hình 37
Bng 2.4: ánh giá ca cán b nhân viên v các chun mc đc tuyên b 39
Bng 2.5: ánh giá ca cán b nhân viên v các quy tc ngm đnh 40

Bng 2.6: Bng đánh giá mô hình vn hóa doanh nghip ca cán b nhân viên 43
Bng 2.7: Bng đánh giá mô hình vn hóa doanh nghip theo nhóm 45



1

M U
1. Lý do chnăđ tài
S cnh tranh gay gt ca nn kinh t th trng đòi hi các doanh nghip
phi không ngng đi mi, sáng to và thay đi cho phù hp vi thc t. To đng
lc phát huy mi ngun lc ca con ngi, gia tng giá tr, góp phn vào s phát
trin bn vng ca t chc. ây chính là mt trong nhng yu t quan trng khin
doanh nghip phi không ngng xây dng và phát trin n np vn hóa đc thù giúp
phát huy đc nng lc và thúc đy s đóng góp ca mi ngi vào mc tiêu chung
ca t chc.
i vi mt công ty còn khá non tr trong ngành vin thông nh công ty c
phn h tng vin thông CMC (CMC Telecom), vic xây dng vn hóa doanh
nghip li càng là đòi hi cp thit. ây s là đim ta giúp công ty to đng lc
cho nhân viên và xây dng nim tin vi khách hàng, giúp công ty phát trin bn
vng trên th trng cnh tranh khc lit.
i vi mi công ty, vic hình thành h thng vn hóa thng bt ngun t
nét cá tính ca nhà lãnh đo khi xng. CMC Telecom cng không nm ngoài
ngoi l này. Tuy nhiên, trong quá trình phát trin, m rng thêm các công ty, các
chi nhánh khác nhau ti mi vùng min, thì yu t vn hóa doanh nghip li dn dn
có s thay đi và đi chch trng tâm so vi ban đu.
CMC Telecom hin ti có nm chi nhánh, trong đó chi nhánh min Nam
đc thành lp vào tháng 9 nm 2009. Ti chi nhánh Min Nam ca công ty, yu t
vn hóa truyn thng, các n np, quy đnh dng nh có s khác bit và khong
cách ln dn so vi các chi nhánh khác, đc bit là so vi tng công ty và các chi

nhánh CMC Telecom ti Min Bc. S khác bit này không ch làm gim tính liên
kt gia các chi nhánh công ty mà còn nh hng ti xu hng và quá trình xây
dng bn sc vn hóa chung ca CMC Telecom.



2

Xut phát t nhng yu t trên, đ tài đc hình thành vi mong mi có th
phân tích, đánh giá rõ trng thái vn hóa hin ti ca chi nhánh Min Nam CMC
Telecom, t đó đa ra các đ xut các bin pháp hoàn thin vic xây dng vn hóa
doanh nghip ti đây.
2. Mc tiêu nghiên cu caăđ tài
 tài đc thc hin nhm:
- ánh giá thc trng các hot đng thc thi vn hóa CMC Telecom ti chi
nhánh Min Nam CMC Telecom.
-  xut các gii pháp thc thi hiu qu vn hóa doanh nghip ti chi nhánh
Min Nam CMC Telecom.
3. Phngăpháp nghiên cu
 tài s dng phng pháp nghiên cu:
- Phng pháp kho sát thc tin: tin hành quan sát, điu tra kho sát, phng
vn cán b nhân viên ti chi nhánh nhm đánh giá thc trng và thu thp ý kin v
tình hình vn hóa doanh nghip ti chi nhánh.
- Phng pháp suy lun logic: thông qua nhng thông tin có đc t vic quan
sát môi trng ti chi nhánh, kho sát cán b nhân viên, tin hành t duy, suy lun,
đánh giá các vn đ và đa ra gii pháp hoàn thin vn hóa doanh nghip ti chi
nhánh min Nam CMC Telecom.
4. Phm vi nghiên cu
Nghiên cu v các biu hin, mô hình vn hóa doanh nghip ch gii hn
trong phm vi chi nhánh Min Nam CMC Telecom.



5. iătng nghiên cu



3

i tng nghiên cu là vn hóa doanh nghip và các hot đng thc thi vn
hóa doanh nghip ti chi nhánh Min Nam CMC Telecom.
i tng kho sát là toàn b cán b nhân viên làm vic ti chi nhánh Min
Nam CMC Telecom.
6. B cc caăđ tài
Lun vn bao gm các chng sau:
- Chng 1: Gii thiu tng quan v vn hóa và vn hóa doanh nghip
- Chng 2: Hin trng vn hóa doanh nghip ti chi nhánh Min Nam CMC
Telecom
- Chng 3: Gii pháp thc thi vn hóa doanh nghip ti chi nhánh Min Nam
CMC Telecom.







4

CHNGă 1:ă GII THIU TNG QUAN V VNă HÓAă VÀă VNă HÓAă
DOANH NGHIP

1.1 Khái quát v vnăhóa
1.1.1 Khái nim vn hóa
Vn hoá gn lin vi s ra đi ca nhân loi. Nhng mãi đn th k 17, nht
là na cui th k 19 tr đi, các nhà khoa hc trên th gii mi tp trung vào nghiên
cu sâu v lnh vc này. Bn thân vn đ vn hoá rt đa dng và phc tp, nó là mt
khái nim có ngoi din rt ln, đc dùng đ ch nhng khái nim có ni hàm khác
nhau v đi tng, tính cht và hình thc biu hin. Do đó, khi có nhng nghiên
cu tip cn khác nhau s dn đn có nhiu quan nim xung quanh ni dung thut
ng vn hóa. Hin cha có mt khái nim thng nht v vn hoá. Chúng ta có th
hiu vn hoá theo mt s khái nim sau đây:
Theo UNESCO: “Vn hoá là mt phc th, tng th các đc trng, din mo
v tinh thn, vt cht, tri thc, linh cm khc ha nên bn sc ca mt cng đng
gia đình, xóm làng quc gia, xã hi. Vn hoá không ch bao gm ngh thut, vn
chng mà c nhng li sng, nhng quyn c bn ca con ngi, nhng h giá tr,
nhng truyn thng, tín ngng.”
Theo H Chí Minh: “Vì l sinh tn cng nh vì mc đích cuc sng, loài
ngi mi sáng to và phát minh ra ngôn ng, ch vit, đo đc, pháp lut, khoa
hc, tôn giáo, vn hc ngh thut, nhng công c cho sinh hot hàng ngày v n, 
và các phng tin, phng thc s dng toàn b nhng sáng to và phát minh đó
tc là vn hoá.Vn hoá là s tng hp ca mi phng thc sinh hot cùng vi biu
hin ca nó mà loài ngi đã sn sinh ra nhm thích ng nhng nhu cu đi sng và
đòi hi ca s sinh tn.”
Theo E.Herriot: “Vn hoá là cái còn li sau khi ngi ta quên đi tt c, là cái
vn còn thiu sau khi ngi ta đã hc tt c.”



5

Tóm li, vn hoá là mt tng th các sáng to vt cht và không vt cht ca

mt cng đng ngi trong quá trình quan h vi thiên nhiên và vi nhng cng
đng ngi khác. Và không ch có các quc gia, các dân tc mi có vn hoá mà mi
mt t chc, mt doanh nghip cng có vn hoá riêng ca mình.
1.1.2 Các yu t cu thành vn hóa
1.1.2.1 Vn hóa vt cht
Vn hóa vt cht là toàn b nhng giá tr sáng to đc th hin trong các
ca ci vt cht do con ngi to ra. ó là các sn phm hàng hóa, công c lao
đng, t liu tiêu dùng, c s h tng. Vn hóa vt cht đc thc hin qua đi sng
vt cht ca quc gia. Chính vì vy, s nh hng rt ln ti trình đ dân trí, li
sng ca các thành viên trong nn kinh t đó.
Mt đim lu ý là khi xem xét đn vn hóa vt cht, chúng ta xem xét đn
cách con ngi làm ra nhng sn phm vt cht th hin  tin b k thut và công
ngh, ai làm ra chúng và ti sao. Tin b k thut và công ngh nh hng ti mc
sng và giúp gii thích nhng giá tr, nim tin ca xã hi.
1.1.2.2 Vn hóa tinh thn
Vn hóa tinh thn là toàn b nhng hot đng tinh thn ca con ngi và xã
hi bao gm kin thc, các phong tc, tp quán, thói quen, cách ng x, ngôn ng
(bao gm c ngôn ng có li và ngôn ng không li), các giá tr và thái đ, các hot
đng vn hóa ngh thut, tôn giáo, giáo dc, các phng thc giao tip, các cách
thc t chc xã hi.
Kin thc là nhân t hàng đu ca vn hóa thng đc đo mt cách hình
thc bng trình đ hc vn, trình đ tip thu và vn dng kin thc khoa hc, h
thng kin thc đc con ngi phát minh, nhn thc và đc tích ly li, b sung
nâng cao và không ngng đi mi qua các th h.



6

Các phong tc tp quán là nhng quy c thông thng ca cuc sng hng

ngày nh nên n mc nh th nào, cách s dng các đ dùng n ung trong ba n
và cách c x vi nhng ngi xung quanh.
Thói quen: nhng cách thc hành ph bin hoc đã hình thành t trc trong
đi sng.
Giá tr: nhng nim tin và chun mc chung cho mt tp th ngi đc các
thành viên chp nhn.
Ngôn ng là mt yu t hit sc quan trng trong vn hóa vì nó là phng
tin đc s dng đ truyn thông tin và ý tng, giúp con ngi hình thành nên
cách nhn thc v th gii và có tác dng đnh hình đc đim vn hóa ca con
ngi.
Thm m là yu t liên quan đn th hiu ngh thut ca vn hóa, các giá tr
thm m đc phn ánh qua các hot đng ngh thut nh hi ha, điêu khc, đin
nh, vn chng, âm nhc, kin trúc…
Tôn giáo: nh hng ln đn cách sng, nim tin, giá tr và thái đ, thói quen
làm vic và cách c x ca con ngi trong xã hi đi vi nhau và đi vi các xã
hi khác.
Giáo dc là yu t quan trng đ hiu vn hóa. Trình đ cao ca giáo dc
thng dn đn nng sut cao và tin b k thut. Giáo dc cng giúp cung cp
nhng c s h tng cn thit đ phát trin kh nng qun tr.
1.1.3 Nhng nét đc trng ca vn hóa
- Vn hóa mang tính tp quán: vn hóa quy đnh nhng hành vi đc chp
nhn hay không đc chp nhn trong xã hi c th.
- Vn hóa mang tính cng đng: vn hóa không th tn ti do chính bn
thân nó mà phi da vào s to dng, tác đng qua li và cng c ca mi thành
viên trong xã hi.



7


- Vn hóa mang tính dân tc: to nên np suy ngh và cm nhn riêng ca
tng dân tc mà ngi các dân tc khác không d gì hiu ni.
- Vn hóa có tính ch quan: con ngi  các nn vn hóa khác nhau có suy
ngh, đánh giá khác nhau v cùng mt s vic.
- Vn hóa có tính khách quan ngay c vi các thành viên trong cùng mt
cng đng. Bi l vn hóa đc hình thành bi c mt quá trình mang tính lch s,
xã hi, đc chia s và truyn t th h này qua th h khác mà không b ph thuc
vào ý kin ch quan ca mi ngi.
- Vn hóa có tính k tha t th h này qua th h khác qua hàng trm
nm, hàng ngàn nm. Mi th h đu cng thêm đc trng riêng ca mình vào nn
vn hóa dân tc trc khi truyn li cho th h sau.
- Vn hóa có th hc hi đc: Con ngi ngoài vn vn hóa có đc t
ni sinh ra và ln lên, có th còn hc đc t nhng ni khác, nhng nn vn hóa
khác.
- Vn hóa luôn phát trin: mt nn vn hóa không bao gi là tnh và bt
bin mà luôn thay đi và rt nng đng. Nó luôn t điu chnh cho phù hp vi
trình đ và tình hình mi.
1.2 Vnăhóaădoanhănghip
1.2.1 Khái nim vn hóa doanh nghip
Trong xã hi rng ln, mi doanh nghip đc coi là mt xã hi thu nh. Xã
hi ln có nn vn hoá ln, xã hi nh (doanh nghip) cng cn xây dng cho mình
mt nn vn hoá riêng bit. Nn vn hoá y chu nh hng và đng thi cng là
mt b phn cu thành nên nn vn hoá ln. Nh Edgar Schein, mt nhà qun tr
ni ting ngi M có nói: “Vn hoá doanh nghip gn vi vn hoá xã hi, là mt
bc tin ca vn hoá xã hi, là tng sâu ca vn hoá xã hi. Vn hoá doanh nghip
đòi hi va chú ý ti nng sut và hiu qu sn xut, va chú ý quan h ch th,
quan h gia ngi vi ngi. Nói rng ra, nu toàn b nn sn xut đu đc xây
dng trên mt nn vn hoá doanh nghip có trình đ cao, nn sn xut s va mang
bn sc dân tc, va thích ng vi thi đi hin nay”.




8

Vào đu nhng nm 70, sau s thành công rc r ca các công ty Nht Bn,
các công ty M bt đu chú ý tìm hiu nguyên nhân dn đn nhng thành công đó.
Cm t “corporateculture/organizational culture” (vn hoá doanh nghip, còn gi là
vn hoá xí nghip, vn hoá công ty) đã đc các chuyên gia nghiên cu v t chc
và các nhà qun lý s dng đ ch mt trong nhng tác nhân ch yu dn đn s
thành công ca các công ty Nht trên khp th gii.
u thp k 90, ngi ta bt đu đi sâu nghiên cu tìm hiu nhng nhân t
cu thành cng nh nhng tác đng to ln ca vn hoá đi vi s phát trin ca mt
doanh nghip. ã có rt nhiu khái nim vn hoá doanh nghip đc đa ra nhng
cho đn nay cha có mt đnh ngha chun nào đc chính thc công nhn. Sau đây
là mt s khái nim v vn hoá doanh nghip mang tính ph bin:
Vn hoá doanh nghip là li t duy và li làm vic đã thành thói quen và
truyn thng, nó đc chia s  mc đ nhiu hay ít gia tt c các thành viên;
nhng điu đó các thành viên mi phi hc và ít nht phi chp nhn mt phn đ
hoà đng vi các thành viên và t chc. Theo ngha đó, vn hoá doanh nghip bao
quát mt phm vi rng cách ng x; các phng pháp sn xut; k nng ngh
nghip và tri thc k thut; thái đ đi vi các quy đnh ca t chc; các thói quen
và tp quán ng x trong qun lý; nhng mc tiêu đang quan tâm; cách tin hành
công vic kinh doanh; phng pháp thanh toán; nhng quy đnh cho các công vic
khác nhau; nim tin vào cách sng dân ch và cùng nhau tham kho ý kin; các quy
c ít t giác và nhng điu cm đoán.
Vn hoá là mt kiu cách tín ngng và hy vng đc các thành viên ca t
chc chia s. Nhng nim tin y, hy vng y sinh ra các tiêu chí, chúng hình thành
mt cách mnh m cách ng x ca các cá nhân, các nhóm trong t chc. Mt
phm cht thuc cái riêng bit v t chc – nó th hin mình có nhng phm cht
khác thng, nó làm cho khác vi nhng t chc khác trong cùng lnh vc.




9

“Vn hoá” đ cp đn nhng nim tin, giá tr, nguyên tc ngm to thành c
s cho vic qun lý mt t chc cng nh cho tp hp các hành đng qun lý, hành
vi qun lý, c hai điu đó làm gng đin hình và tng cng các nguyên tc c bn
y.
Các đnh ngha trên đã phn ánh các cách hiu khác nhau v vn hoá doanh
nghip.  làm rõ hn khái nim này, có th sp xp các đnh ngha theo hai loi:
n du và th hin.
Loi đnh ngha theo kiu n du xem vn hoá doanh nghip là nhng yu t
cha đng nhng nguyên tc n du đc chia s, đc chp nhn bi mt nhóm
ngi trong t chc, quyt đnh nhn thc, suy ngh, hành đng ca h và ca t
chc đi vi các s bin đi ca môi trng xung quanh.
Theo hình thc th hin, vn hoá doanh nghip là h thng chia s quan đim
nhn thc, quan đim ca các thành viên trong t chc, đ phân bit t chc này vi
t chc khác.
Tóm li, vn hoá doanh nghip là mt h thng nhng ý ngha, giá tr, nim
tin ch đo, nhn thc và phng pháp t duy đc mi thành viên ca t chc
cùng đng thun và có nh hng  phm vi rng đn cách thc hành đng ca các
thành viên. Vn hoá doanh nghip biu th s thng nht trong nhn thc ca tt c
các thành viên t chc v h thng nhng giá tr chung và có tác dng giúp phân
bit gia t chc này vi các t chc khác. Chúng đc mi thành viên trong t
chc chp thun có nh hng trc tip, hàng ngày đn hành đng và vic ra quyt
đnh ca tng ngi và đc hng dn cho nhng thành viên mi đ tôn trng và
làm theo. Chính vì vy, chúng còn đc gi là bn sc vn hoá ca mt t chc.







10

1.2.2 Các biu hin ca vn hóa doanh nghip
1.2.2.1 Các biu hin trc quan ca vn hóa doanh nghip
Vn hóa doanh nghip ca mt t chc đc th hin bng nhng biu trng
trc quan đin hình là:
- Kinătrúcăđcătrng:ăKin trúc ca doanh nghip bao gm các yu t nh
mt bng, cng, cây ci, quy, bàn gh, li đi, nhà xng, các bc tranh, bng khen.
Tt c đc s dng to cm giác thân quen vi khách hàng, nhân viên cng nh
to môi trng làm vic tt nht cho nhân viên. Kin trúc cha đng lch s v s
hình thành và phát trin ca doanh nghip, tr thành biu tng cho s phát trin
ca doanh nghip, ngôi nhà ca toàn th nhân viên công ty.
- Nghi l: ây là các hot đng t trc và đc chun b k lng gm các
hot đng, s kin vn hoá chính tr đc thc hin chính thc hay bt thng
nhm tht cht mi quan h t chc. Các nghi l gm các loi sau đây:
+ Nghi l gii thiu các thành viên mi, b nhim, ra mt. Tác dng ca chúng là
to thun li cho cng v mi, vai trò mi.
+ Nghi l cng c: là các l phát phn thng, nhm mc đích cng c hình thành
bn sc vn hoá doanh nghip và tôn thêm v th ca các thành viên.
+ Ngh l nhc nh: gm các hot đng sinh hot vn hoá, chuyên môn, khoa hc.
Mc đích ca nghi l này là duy trì c cu xã hi và làm tng thêm nng lc tác
nghip ca t chc. Các cuc hi hp thng k ca công ty cng mang tính cht
này. Ngày thành lp doanh nghip, ngày gi t ngành…cng thuc dng này.
+ Ngh l liên kt: gm l, tt, liên hoan, dã ngoi, các cuc thi đu th thao…mc
đích là khôi phc và khích l, chia s tình cm và s cm thông gn bó gia các
thành viên trong t chc.

- Giai thoi: giai thoi thng đc thêu dt t các s kin có thc ca t
chc, đc mi thành viên chia s và nhc li vi các thành viên mi. Nhng câu



11

chuyn, truyn thuyt, giai thoi v các nm tháng gian kh và vinh quang ca
doanh nghip, v nhân vt anh hùng ca doanh nghip (nht là hình tng ngi
th lnh khi nghip).
- Biuătng: gm logo, kiu ch, đng phc, th nhân viên. Bn thân các yu
t khác nh l nghi, kin trúc cng truyn đt các giá tr, ý ngha tim n bên trong
v t chc.
- Ngôn ng, khu hiu: Nhiu t chc, doanh nghip đã s dng nhng câu
ch đc bit, khu hiu, ví von, n d hay mt sc thái ngôn ng đ truyn ti mt ý
ngha c th đn nhân viên ca mình và nhng ngi hu quan. Khu hiu là hình
thc d nhp tâm và đc không ch nhân viên mà c khách hàng và nhiu ngi
khác luôn nhc đn. Khu hiu thng rt ngn gn, hay s dng các ngôn t đn
gin, d nh; do đó đôi khi có v “ sáo rng” v hình thc. Khu hiu là cách din
đt cô đng nht ca trit lý hot đng, kinh doanh ca mt t chc, mt công ty. Vì
vy, chúng cn đc liên h vi bn tuyên b s mnh ca t chc, công ty đ hiu
đc ý ngha tim n ca chúng.
- năphmăđin hình: Là nhng t liu chính thc có th giúp nhng ngi
hu quan có th nhn thy rõ hn v cu trúc vn hoá ca mt t chc. Chúng có
th là bn tuyên b s mnh, báo cáo thng niên, tài liu gii thiu v t chc,
công ty, s vàng truyn thng, n phm đnh k hay đc bit, tài liu qung cáo gii
thiu sn phm và công ty, các tài liu, h s hng dn s dng, bo hành…
1.2.2.2 Các biu hin phi trc quan ca vn hóa doanh nghip
Nhn thc và s thay đi nhn thc din ra mt cách thng xuyên trong
mi cá nhân, chúng rt khó đc nhn thy bng nhng biu hin trc quan; chúng

ta ch có th cm nhn đc thông qua nhng biu hin v trng thái tình cm và
hành vi.
Nhng biu trng phi trc quan ca vn hóa doanh nghip là nhng du hiu
đc trng th hin mc đ nhn thc đt đc  các thành viên và nhng ngi hu



12

quan v vn hóa ti doanh nghip y. Các biu hin phi trc quan đc chia thành
ba nhóm chính:
- Lýătng: là nhng đng lc, ý ngha, giá tr cao c, cn bn, sâu sc giúp
con ngi cm thông chia s, và dn dt con ngi trong nhn thc, cm nhn và
xúc đng trc s vt, hin tng. Lý tng cho phép các thành viên trong doanh
nghip thng nht vi nhau trong cách lý gii các s vt, hin tng xung quanh h,
giúp h xác đnh đc cái gì là đúng, cái gì là sai, đnh hình trong đu h rng cái gì
đc cho là quan trng, cái gì đc khuyn khích cn phát huy…Tóm li, lý tng
th hin đnh hng cn bn, thng nht hoá các phn ng ca mi thành viên trong
doanh nghip trc các s vt, hin tng. C th hn, lý tng ca mt doanh
nghip đc n cha trong trit lý kinh doanh, mc đích kinh doanh, phng châm
hành đng ca doanh nghip đó
- Giá tr, nimătinăvàătháiăđ: V bn cht, giá tr là khái nim liên quan đn
chun mc đo đc và cho bit con ngi cho rng h cn phi làm gì. Nim tin là
khái nim đ cp đn vic mi ngi cho rng th nào là đúng, th nào là sai. Nim
tin ca ngi lãnh đo dn dn đc chuyn hoá thành nim tin ca tp th thông
qua nhng giá tr. Mt khi hot đng nào đó tr thành thói quen và t ra hu hiu,
chúng s chuyn hoá dn thành nim tin, dn dn chúng có th tr thành mt phn
lý tng ca nhng ngi trong t chc này. Thái đ là cht kt dính nim tin và
giá tr thông qua tình cm. Thái đ chính là thói quen t duy theo kinh nghim đ
phn ng theo mt cách thc nht quán mong mun hoc không mong mun đi

vi s vt, hin tng.
- Lch s phát trin và truyn thngăvnăhóa: ây là nhng yu t có trc
và tn ti bt chp mong mun và quan đim xây dng vn hóa hin ti ca doanh
nghip. Tuy nhiên, không th ph nhn vai trò ca chúng đn vic xây dng, điu
chnh và phát trin nhng đc trng vn hóa mi cho t chc th hin  vic cho
chúng ta hiu đc đy đ quá trình vn đng và thay đi ca các đc trng vn
hóa, nhng nguyên nhân và nh hng ca chúng ti quá trình vn đng và thay đi
v vn hóa t chc. Nhng truyn thng, tp quán, nhân t vn hóa đã đnh hình và



13

xut hin trong lch s va là ch da, cng có th tr thành các rào cn tâm lý
không d vt qua trong vic xây dng và phát trin nhng đc trng vn hóa mi.
1.2.3 Các tác đng ca vn hóa doanh nghip ti s phát trin ca doanh
nghip
1.2.3.1 Tác đng tích cc ca vn hóa doanh nghip
- Là ngun lc to ra li th cnh tranh: Tính hiu qu ca doanh nghip
ph thuc rt ln vào yu t vn hoá (vn hoá doanh nghip). Nó nh hng trc
tip to ln đn vic hình thành mc tiêu, chin lc và chính sách, nó to ra tính
đnh hng có tính cht chin lc cho bn thân doanh nghip, đng thi cng to
thun li cho vic thc hin thành công chin lc đã la chn ca doanh nghip.
Môi trng vn hoá ca doanh nghip còn có ý ngha tác đng quyt đnh đn tinh
thn, thái đ, đng c lao đng ca các thành viên và vic s dng đi ng lao
đngvà các yu t khác. Môi trng vn hoá càng tr nên quan trng hn trong các
doanh nghip liên doanh, bi vì  đó có s kt hp gia vn hoá ca các dân tc,
các nc khác nhau.
- Vai trò phi hp và kim soát: Nhìn mt cách rng hn,vn hoá thúc đy
s thng nht trong nhn thc, cng chính là to thun li trong phi hp và kim

soát. Vn hoá biu hin trong truyn thng ca t chc, to ra khuôn mu ng x
ca t chc, đc các thành viên chp thun và tuân th, th hin s hoà đng bên
trong t chc nói chung, cng nh vic ra quyt đnh trong nhng trng hp c
th. c bit trong vic ra quyt đnh gp phi nhng thc t phc tp, thì vn hoá
doanh nghip s có tác đng đ phm vi hoá s la chn. Vn hoá không ch xem
nh mt yu t thun li cho phi hp, mà trong hình thái giá tr, nim tin, cách ng
x, đc bit là cách nhn thc chung, vn hoá còn to ra sc mnh đ kim soát t
chc. Nhng chính kin vn hoá đã hn ch mt cách có hiu qu hành vi ca các
thành viên trong t chc, h ch đc t do th hin chính kin cá nhân ca mình
trong khuôn kh chung ca t chc.



14

Nhiu t chc c gng đ tp hp vn hoá ca h cho li th cnh tranh, đây
chính là mt minh chng v sc mnh vn hoá đ to ra nhng ng x mong mun,
và đm bo thc hin đc nguyên tc.
- Giúp gim ri ro trong công vic hàng ngày. iu này đc thc hin
thông qua ý tng ca vn hoá, mà các thành viên mi phi hc đ hiu và thc
hin trong công vic. Thc hin đc điu này s to c s suy ngh cho mi ngi
đ gim s lo âu bun phin, bình thng hoá mi vic xung quanh, đ có nhng
la chn d dàng và nhng hành đng có suy ngh hn, hp lý hn.  cp đ t
chc,vi nhng biu tng, truyn thng vn hoá, mt t chc có th to ra mt th
gii riêng cho t chc mình, trong đó s phc tp và các yu t ri ro đc gim
bt. Trên c s đó, t chc s có kh nng kim soát các hot đng ca mình, ti đa
hoá nhng hot đng có hiu qu.
- Thuăhútănhơnătài,ătngăcng s gn bó caăngiălaoăđng. Hu ht các
t chc đu c gng đ to đng c làm vic cho nhân viên ca h thông qua c ch
thng pht. Mc dù nhng yu t này rõ ràng có tác dng, tuy nhiên, mong mun

làm vic ca các nhân viên còn chu tác đng ca các đng c khách quan nh ý
ngha và s thích thú đi vi công vic, mc tiêu ca h vi mc đích ca t chc,
h cm nhn giá tr ca công vic và đc đm bo, an toàn trong công vic. Mt
hình thái vn hoá phù hp và thng nht có tác đng to ra s trung thành, thúc đy
nim tin và giá tr chân chính, khuyn khích mi thành viên mang ht nhit huyt đ
phc v cho doanh nghip.
- To nên bn sc ca doanh nghip. Vn hoá doanh nghip là tài sn tinh
thn ca doanh nghip và phân bit doanh nghip vi các doanh nghip khác to
nên bn sc (phong thái, sc thái, nn np, tp tc) ca doanh nghip. Vn hoá
doanh nghip di truyn, bo tn cái bn sc ca doanh nghip qua nhiu th h
thành viên, to ra kh nng phát trin bn vng ca doanh nghip. Vn hoá doanh
nghip nh là “b gen”ca doanh nghip.
- nhă hngă đn hochă đnh chină lc. Vn hoá doanh nghip có nh
hng trc tip đn hoch đnh chin lc phát trin ca t chc thông qua vic



15

chn lc thông tin thích hp (áp dng kinh nghim, mô hình phù hp), đt ra nhng
mc tiêu chun theo giá tr ca t chc, cung cp nhng tiêu chun, nguyên tc cho
các hot đng. Hoch đnh chin lc phát trin ca t chc s giúp cho các thành
viên thy ht vai trò ca h trong t chc, cung cp nhng c s quan trng đ các
thành viên t chc hiu đc môi trng ca h và v trí ca doanh nghip trong
môi trng đó.
1.2.3.2 Mt s lu ý v tác đng tiêu cc có th có ca vn hóa doanh nghip
Trong mt vài trng hp, vic xây dng vn hóa doanh nghip hay thc
hin các hot đng chun mc vn hóa doanh nghip khi không phù hp vi môi
trng công ty ti tng thi đim khác nhau, không có s linh hot trong thc hin
và x lý có th dn đn mt vài tác đng tiêu cc t vic thc thi vn hóa doanh

nghip:
- Vnăhoáădoanhănghip có th ngnăcn s thayăđi. Vn hoá doanh nghip
có th s to ra mt lc cn đi vi nhng mong mun thay đi đ thúc đy hiu
qu ca doanh nghip. iu này s xut hin trong mt môi trng nng đng, thay
đi nhanh chóng. Vn hoá doanh nghip lúc đó có th s tr thành lc cn đi vi
s thay đi.
- Vnăhoáădoanhănghip có th ngnăcnătínhăăđaădng ca doanh nghip.
Vic tuyn dng nhng thành viên mi có ngun gc đa dng v kinh nghim, xut
x, dân tc hay trình đ vn hoá dng nh làm gim bt nhng giá tr vn hoá mà
mi thành viên ca doanh nghip đang c gng đ phù hp và đáp ng. Vn hoá
doanh nghip vì vy có th to ra rào cn sc mnh đa dng mà nhng ngi vi
nhng kinh nghim khác nhau mun đóng góp cho doanh nghip.
- Vnăhoáădoanhănghip có th ngnăcn s đoànăkt và hip lc ca vic
hp tác gia các doanh nghip. Nu nh trc đây s hoà hp v các yu t c
bn trong kinh doanh có th là c s tt cho mt liên doanh, nhng ngày nay điu
đó cha đ nu chúng ta không tính đn yu t vn hoá doanh nghip. Nhiu liên



16

doanh đã vp phi tht bi do s đi nghch ca vn hoá đc hp thành bi hai t
chc thành viên.
1.2.4 Các mô hình nghiên cu vn hóa doanh nghip
1.2.4.1 Các cp đ ca vn hóa doanh nghip
Theo Edgar H. Schein, vn hoá doanh nghip có th chia thành ba cp đ
khác nhau. Thut ng “cp đ” dùng đ ch mc đ có th cm nhn đc ca các
giá tr vn hoá doanh nghip hay nói cách khác là tính hu hình ca các giá tr vn
hoá đó.
a. Cp đ th nht - Nhng giá tr vn hóa hu hình

Bao gm tt c nhng hin tng và s vt mà mt ngi có th nhìn, nghe
và cm thy khi tip xúc vi mt t chc có nn vn hoá xa l nh:
- Kin trúc, cách bài trí; công ngh, sn phm.
- C cu t chc, các phòng ban ca doanh nghip.
- Các vn bn qui đnh nguyên tc hot đng ca doanh nghip.
- L nghi và l hi hàng nm.
- Các biu tng, logo, khu hiu, tài liu qung cáo ca doanh nghip.
- Ngôn ng, cách n mc, xe c, cách biu l cm xúc, hành vi ng x thng
thy ca các thành viên và các nhóm làm vic trong doanh nghip.
- Nhng câu chuyn và nhng huyn thoi v t chc.
- Hình thc, mu mã ca sn phm.
- Thái đ và cung cách ng x ca các thành viên doanh nghip.
ây là cp đ vn hoá có th nhn thy ngay trong ln tip xúc đu tiên, nht
là vi nhng yu t vt cht nh: Kin trúc, bài trí, đng phc… Cp đ vn hoá
này có đc đim chung là chu nh hng nhiu ca tính cht công vic kinh doanh
ca công ty, quan đim ca ngi lãnh đo… Tuy nhiên, cp đ vn hoá này d
thay đi và ít khi th hin đc nhng giá tr thc s trong vn hóa doanh nghip.