Khi đọc qua tài liệu này, nếu phát hiện sai sót hoặc nội dung kém chất lượng
xin hãy thông báo để chúng tôi sửa chữa hoặc thay thế bằng một tài liệu cùng
chủ đề của tác giả khác.
Tài liu này bao gm nhiu tài liu nh có cùng ch
đ bên trong nó. Phn
ni dung
bn cn có th nm gia hoc c
ui tài liu
này, hãy s dng chc năng Search đ tìm chúng.
Bạn có thể tham khảo nguồn tài liệu được dịch từ tiếng Anh tại
đây:
/>Thông tin liên hệ:
Yahoo mail:
Gmail:
• Thi lưng: 45 tit
• Ti liu tham kho:
1. Conservation of leather and related materials, Marion
Kite and Roy Thomson Andrew Oddy, British
Museum, London, 2006.
2. The Manufacture of Leather, David Lanning, Spring,
1996.
3. The complete book of tanning skins and furs, James
E. Churchill, Stackpole Books, 1983.
2
Chương 1: TNG QUAN & MT S KHI
NIM CƠ BN
1.1.1 Lch s hnh thnh v pht trin ngnh
công ngh thuc da trên th gii v VN.
A. Lch s hnh thnh v pht trin.
Ngnh khoa hc c xưa.
• Thi nguyên thy (phơi khô, hun khi): Găng tay,
qun o, dp, bn đ, vt liu, mt trng.
• Bit thuc t cc cht thiên nhiên: v r cây, thân
cây như: Mimosoa, đưc, trm.
3
1.1 TNG QUAN V NGNH THUC DA
• S pht trin ca khoa hc k thut: dng ha cht
(cht hot đng b mt), dng cc thit b, t đng
ha dây chuyn SX.
• Công ngh ci thin tiên tin: Đin t- xung đng
hc, thy-xung đng hc
• Cht lưng da thuc đưc tăng lên.
B Sơ lưc ngnh thuc da trên th gii.
Cc quc gia dn đu ngnh công ngh thuc da.
4
• Ngnh thuc da l ngnh li nhun ln cho SX v
KD.
• Cc nưc khoa hc tiên tin hng đu: Liên Xô c,
, Châu Âu, Trung Quc… (c h thng NC bi
bn, pht trin mnh).
• Sn lưng tuy cc nưc gim nhưng cht lưng tăng
lên.
• Dng thit b my mc hin đi, gi tr cao => gi
thnh cao.
5
Xu hưng v phương thc chuyn giao CNTD
• Ngnh CNTD chim v tr quan trng (Châu ).
• SX da thuc chuyn qua cc nưc đang pht trin do
gi nhân công, tiêu chun MT km hơn.
• Cc nưc Châu Âu, Châu M phi thay đi tiêu
chun cht lưng, trin khai nhiu mu da mi.(cu
trc sn xut v dây chuyn CN).
• Châu tăng doanh thu, gim năng lc v s lưng
SP. Cc nưc pht trin hon thnh phn cn li
(thiên v thit k mu), thu nhiu li nhun.
• Cc nưc pht trin chuyên giao CN SX tng phn
da thuc crom, da phn, da bn thnh phm.
6
• Chuyn giao CN t cc nưc tiên tin sn xut da
phn, da thnh phm: Mua thit b my mc, mua
dây chuyn công ngh. Kt hp bn b quyt công
ngh. Chuyn giao công ngh thông qua cc hng
ha cht ln, gii php công ngh.
Mt s hng ha cht ln:
Sandoz-Clariant (Thy S), Bayer (Đc), BASF (Đc),
Hodgson (Anh), C.Melchers (Đc), Smit & Zoon
(H Lan), Henkel, Stockhausen, Trumpler. ATC
(Php), Seici (), Ernshaw (Anh), Ciba, Stahl
(Singapore)…
7
8
C. Ngnh CNTD v Ngnh Công Ngh Da Giy ti VN
• C t lâu đi, sn xut theo gia truyn (kinh
nghim), cn hn ch, năng sut km, tiêu th ni
đa.
• Gn đây đ hi nhp pht trin thêm cao hơn, nhp
thit b my mc, công ngh mi v ha cht.
• Đ ci thin tnh phong ph, đ xut khu, gi c r,
CL ph hp, đc ưa chng nhiu.
• L ngnh c li th pht trin mnh cho ngnh giy
da v cc mt hng tiêu dng (model).
9
Li th cho ngnh công ngh Da – Giy vit nam
• Mt trong 10 nưc xut khu mnh nht TG.
• Ngnh xut khu quan trng: Điu kin đa l, nhân
công r, chi ph thp, kinh t – chnh tr n đnh, môi
trưng kinh doanh pht trin v ci thin, h tng cơ
s tt. Hp dn cc nh đu tư…
• Quan h KD vi trên 40 quc gia.
• Kim ngch XK năm 2003 (2.276 triu usd), xp th
3 sau du thô v dt may.
• Trên 380 doanh nghip chưa k SX nh…
• Lao Đng: khong 500 000 ngưi.
• Sn phm v kim ngch xut khu ngnh da- giy.
10
Nhng thch thc v kh khăn:
• Vn t.
• Tay ngh chưa cao, trnh đ KH KT cn hn ch,
chưa đo to K Sư.
• Trnh đ qun l yu, chưa linh hot.
• Th trưng cnh tranh gay gt (Trung Quc).
• Ngun da không n đnh v đm bo. Khuyt tt da
cn nhiu.
• Chnh sch ưu đi chưa hp l.
• Thu sut bt hp l cho xut khu.
• Khan him gi to da NL do xut khu da mui, gi
nguyên liu da tăng, SX không n đnh.
• L ngnh non tr ca VN.
11
Phương hưng pht trin ngnh Da Thuc VN
Vn đ chnh sch, k thut, đm bo môi sinh:
• Hip hi Da-Giy VN, HCM…
• YC h tr chnh sch thu, th tc, xc tin.
• Đo to chuyên môn.
• Nghiên cu QT SX hin đi, sch.
• Tn dng ngun NL sn c.
• S dng ph phm ngnh TD cho hp l.
• Qung co.
• Di di cc nh my XN Da ra khi TP.
• Ch đng ngun NL, lp vng chăn nuôi.
• Đm bo v sinh MT (nưc)…
12
Đo to ngun nhân lc:
• Tim năng pht trin t NC KH, trưng ĐH, CĐ
tham gia.
• Điu kin NC cn hn ch, ngưi chuyên môn cao
cn t, cn ri rc không tp trung, hot đng tch
ri…
• Chuyên môn: Nhân lc chuyên môn cao cn qu t,
hu như đo to nưc ngoi, ti liu qu t. Cc công
ty x nghip t đo to
• Ch trương da vo cc trưng ĐH v lâu di…
• Mc đch: Kin thc cơ bn ngnh TD. C th p
dng lm ngnh TD v Ha Cht. Cn tăng cưng l
thuyt v thc hnh th nghim (45 tit)
13
Tng quan ngnh công ngh thuc da
• Mc đch ch bin t Da NL thnh Da thnh phm
vi cc đc tnh cn thit ph hp vi nhu cu s
dng.
• CNTD l môn khoa hc nghiên cu qu trnh ch bin
da đng vt tươi thnh da thuc tha mn yêu cu s
dng.
• p dng t cc thnh tu ca môn Ha L, Hu Cơ,
Phân Tch.
• Pht trin ngnh khoa hc, ci thin quy trnh, hiu
qu kinh t, gim sc lao đng, gim ô nhim MT.
• Sn xut da thuc đa đng phong ph, mu m, chu
nhit, chu MT, chng thm, thong kh, bn MT
khc nghit.
14
Khi nim cơ bn
Da Đng Vt: Tt c da đng vt đu c tnh cht l bo
v cơ th đi vi tc đng môi trưng như thay đi
thi tit, kh hu hay tc đng khc nên v căn bn
cu to da đng vt l ging nhau.
Da nguyên liu: Sn phm ngnh chăn nuôi, da sng thu
đc sau khi git m gia sc l nguyên liu chnh cho
ngnh TD.
Da thnh phm: l SP cui cng ca ngnh TD, l nguyên
liu đ SX cc SP phc v cho con ngưi: V, giy,
ti xch, găng tay, bc nm, thi trang…
Da thuc c nhng đc tnh quan trng: hp th sinh hc
(thông thong), mm do, đn hi, bn…
Công ngh thuc da l 1 môn hc ca ngnh CNHH
15
Sn phm ph
• Thc phm gia sc
• Keo hu cơ
• Phân bn
• Da nhân to
• Si ch protit
• Đu lc thuc l.
16
Mt s phương hưng hon thin KT trong ngnh CNTD
• Nâng cao hiu qu s dng quy trnh công ngh TD
truyn thng: hiu qu KT, gi`m ô nhim, qu trnh
thuc crom.
• Nâng cao hiu qu ca qu trnh thuc crom: thit lp
thông s ti ưu, ti s dng nưc thuc c crom, hn
ch ti đa lưng crom trong nưc thi.
• Tăng cưng NC, ci tin v ng dng: sn xut sch,
hon lưu DD crom, thu hi crom trong cc ph phm,
cht thi. Ti s dng DD crom nhiu ln c dng
hot cht. Da vo tc đng bên ngoi: lc xung đin
t, thy xung, siêu âm, vi sng…
• Nghiên cu tn dng ngun NL sn c ti VN, ph
phm th phm v nưc thi: b bo, da vn…
17
Cc ký hiu ca ngnh thuc da :
sqft ( Squere feet) đơn v đo din tch gi l bia
1 sqft = 1 bia = 30.48x30.48cm
Da trn : da sau khi ty lông ngâm vôi .
Lp da ct : lp trên cng ca da sau khi ty lông
ngâm vôi – xẻ đưa vo thuc.
Lp da vng : l lp kế tip ct sau khi xẻ
Foulons : thng quay dng trong công nghệ thuc
da.
Hệ số lng : lưng nưc sử dng cc công đon
trong công nghệ thuc da.
Chƣơng 2: DA NGUYÊN LIU
Da nguyên liu l mt trong nhng thnh phn cơ bn v
quan trng cho ngnh thuc da, đƣc s dng sau
khi đng vt đƣc git m. Thƣng t da đng vt
c sng (chim 70%). Cn li da heo, da nga, da
dê, da b st (rn, c su, trăn), đng vt c lông v
(đ điu, g lôi). Chng loi khc nhƣ cu, hƣơu,
nai, đng vt bin (c heo, chim cnh ct, hi cu).
2
Cu to da đng vt
Lp lông: ngoi cng. Lp biu b: k lp lông
Lp b (da ct): cơ bn ca da đng vt, NL cho ngnh TD,
cu trc ca si collagen, cu trc phc tp, gm 2
phn.
Lp ct: Lp nhú l lp tip gip vi lp biu b, bề mt
đƣc cu to bi cc bó si mn và đƣc kt cht vi
nhau, to nên bề mt da nhn phng và đƣc gi l lp
ct.
Lp b dƣi: dƣi lp ct, cu trc nhƣ mng lƣi. Lp
ny c cu to nhƣ mng lƣi, nm st ngay lp nhú, độ
dy ln hơn. Cu trc mi loi da đng vt đu mang đc
tnh riêng ca loi da đó. L lp xc đnh độ bn cơ hc ca
da thnh phm, nhƣ độ bn mt ct, độ bn ko đt, độ chu
un nhiu ln vv…
Lp tổ chƣć dƣi da (lp bc nhc): Lp tổ chc dƣi da s
đƣc loi bỏ bng cơ hc ( công đon no tht).
Phn cn li l lp b đƣc đƣa vo sn xut da thuc.
Cu to v tr trên ton thân
Cc phn trên da đng vt phân bit bi đc tnh ty theo
tng phn trên cơ thể đng vt. Tƣ̀ lông phủ, cu trc sợ
collagen, nên đƣc phân theo vng khi vc. Hay cn gi l
đc tnh khu vc.
Mt số đc đim cn lƣu về da nguyên liu
V tr trên cng 1 con da: độ dy, tnh cht tng v tr
khc nhau: cổ, lƣng, bng, đuôi.
Độ tui đng vt: da đng vt cng non da cng mng,
mn, nhỏ… da phng, t khuyt tt so vi đng vt già.
Điu kin chăn nuôi: điu kin tt, cht lƣng da cao hơn
(khí hu và MT cng nh hƣng).
Gii tnh: da đng vt ci mt ct mn hơn đng vt đc,
cu trc da lng hơn (phn bng). C độ mm mi, bn cơ
hc km hơn so vi đng vt đc.