Sử dụng
đĩa Secchi
Sử dụng
đĩa Secchi
ĐÁNH GIÁ MÔI TRƯỜNG NƯỚC SINH HOẠT
& NƯỚC BIỂN
Gần đây, qua phương tiện
TT đại chúng, ta thấy nói
đến “Đĩa Secchi”
•
Vậy đĩa Secchi là gì ? Sử
dụng ra sao ? Có thể áp
dụng ở đâu?
?
I Dự án “Đĩa Secchi”
•
Dự án “Hỗ trợ Xây dựng Hệ thống Tuần hoàn tài nguyên trên vịnh Hạ Long” có sự tài
trợ của TỔ CHỨC JICA ( tổng kinh phí 50 triệu Yên, tương đương khoảng trên 13 tỷ
VNĐ), đươc tiến hành từ tháng 10/2009 - 9/2012. Mục tiêu của dự án nhằm cải thiện
môi trường và xây dựng cộng đồng bền vững quanh Vịnh Hạ Long.
•
Giai đoạn hai cũng có thời gian 3 năm (từ 4/2013 - 3/2016) với tổng số vốn 50 triệu
Yên.
•
Dự án cung cấp & hướng dẫn ND + HS địa phương sử dụng “Đĩa Secchi” làm công
cụ giám sát đánh giá mức độ ô nhiễm nước biển vùng Vịnh để có biện pháp can thiệp
bảo vệ sự bền vững môi trường biển.
•
Đôi khi Dự án được gọi tắt là Dự án “Đĩa Secchi”
•
Đặc biệt, JICA cũng hướng tới thế hệ trẻ
và các chủ tàu du lịch, lực lượng chủ
đạo trong việc bảo vệ môi trường Vịnh
Hạ Long. Theo đó, các học sinh làng
chài Cửa Vạn cũng như các thủy thủ
trên tàu du lịch được hướng dẫn cách
sử dụng đĩa Secchi, một vật dụng quan
trắc đơn giản để đo độ đục, độ trong của
nước biển, qua đó biết được nước biển
bị ô nhiễm ở độ nào.
Chuyên gia JICA hướng dẫn cách đo độ đục, độ trong của
nước biển bằng đĩa Secchi trên một con tàu du lịch ở Vịnh
Hạ Long
•
Cô và trò tại điểm trường Tiểu học Cửa Vạn cùng đo độ trong- đục của
nước biển trong giờ học ngoại khóa
Đĩa Secchi
đã sử dụng
trong cuộc
sống
•
Giáo viên làng chài Cửa Vạn dạy học trò cách dùng đĩa Secchi đo độ trong
của nước
Đĩa Secchi đến với người
dân
•
Người dân làng chài
Hạ Long thực hành
đo độ trong của
nước biển bằng
đĩa Secchi
1/ Đĩa Secchi là gì ?
Đĩa secchi phần chính hình tròn làm bằng vật liệu
không thấm nước (inox, thiếc, tole ) chia đĩa
làm 4 phần đều nhau, sơn hai màu đen và trắng
xen kẽ nhau. Đĩa được gắn vào một que thẳng
hay treo vào một sợi dây có đánh dấu khoảng
cách mỗi khoảng chia là 5 hoặc10cm.
2/-Dùng đĩa Secchi
•
Khi đo, cầm đầu dây thả từ từ cho đĩa ngập nước và ghi
nhận lần 1 khoảng cách từ mặt nước đến đĩa khi không
còn phân biệt được hai màu đen trắng trên mặt đĩa.
•
Sauđó cho đĩa secchi sâu hơn vị trí vừa rồi và kéo lên
đến khi vừa phân biệt được hai màu đen trắng, ghi
nhận khoảng cách lần 2. Độ trong của nước ao/biển đo
bằng đĩa secchi là độ dài trung bình của hai lần ghi
nhận khoảng cách.
II Nguyên lí và ứng dụng
•
Để đánh giá độ trong ((Transparency) /độ đục (Turbidity) của nước sinh hoat/nước biển, nhìn bằng mắt thường khó
chuẩn xác (phụ thuộc theo chủ quan); nên cần có cách đánh giá khách quan. Có thể: dùng đĩa Secchi đo tại chỗ
hoặc lấy mẫu nước về nhà (phòng thí nghiệm) để đo bằng các công cụ đơn giản tương tự đĩa Secchi
Lấy mẫu nước về
nhà bằng bình
sạch
Nguyên lí đo độ trong của nước
1/- Phương pháp dùng Ống đong:
-
Ống đong hình trụ bằng thủy tinh
hoặc nhựa trong suốt;
-
Tờ giấy trắng in chữ ; Tốt nhất vẽ
hình tròn chia 4 phần tô 2 màu đen
trắng xen nhau
Đo độ trong của nước
tại nhà
•
Đổ nước trong bình lấy mẫu từ từ vào ống
đong; Đến khi nào chữ và hình mờ không
đọc được thì dừng lại;
•
Đọc chiều cao cột nước, đó là độ trong/đục
của nước vừa đo theo thang chuần quy
ước
2/ Dùng đĩa Secchi đo trực tiếp
•
Có thể dùng dây mềm gắn vào giữa đĩa để tiện thả xuống nước biển/ nước ao, sông khi
đi thuyền.
•
Nên gắn 1 vật (gia trọng) cho khi thả xuống nước, đĩa dễ chìm và khi kéo lên đĩa không
nghiêng đổ
Tạo 1 đĩa tròn sơn 2
màu như hình bên
Đĩa Secchi nguyên bản
•
Cách làm đĩa Secchi với trục
bằng thước thẳng
(Nếu dùng đo tại 1 điểm cố định
trên bờ, hoặc lấy mẫu bằng
thùng to về nhà đo )
Dùng đĩa secchi đo độ đục của nước tại nhà
•
Minh họa các bước
đo độ trong/đục
của nước tại nhà
Ứng dụng
Đĩa secchi
Trong các hoàn cảnh
cần có nước
sạch
Nuôi tôm cá
Sau lụt úng
Giêng khơi
Sông suối, ao
hồ nơi tắm giặt
•
Giám sát đánh giá nguồn nước sinh hoạt để đảm bảo môi trương luôn
trong sạch
Kết luận
•
Một công cụ giám sát đánh giá nguồn nước thật đơn giản
•
Một Dự án bảo vệ môi trường dùng công cụ đơn giản mà cộng đồng ai cũng làm
được;
•
Giảng và học về bảo vệ môi trường và nước, tại sao không lấy đây là một mô hình
( Đĩa Secchi) giới thiệu và nhân lên ?!
Sưu tầm và biên sọan tổng hợp
Phạm Huy Hoạt 9- 2012
(hình vẽ minh họa của NBS)