B GIÁO DC ÀO TO
TRNG I HC KINH T TPHCM
Lê Quang T
CI THIN QUI TRÌNH TÁI NH C
KHU KINH T DUNG QUT, TNH QUNG
NGÃI
LUN VN THC S KINH T
TP. H Chí Minh – Nm 2011
B GIÁO DC ÀO TO
TRNG I HC KINH T TPHCM
CHNG TRÌNH GING DY KINH T FULBRIGHT
Lê Quang T
CI THIN QUI TRÌNH TÁI NH C KHU
KINH T DUNG QUT, TNH QUNG NGÃI
Chuyên ngành: Chính sách công
Mã s: 603114
LUN VN THC S KINH T
NGI HNG DN KHOA HC
PGS. TS. PHM DUY NGHA
TP. H Chí Minh – Nm 2011
v
Mc lc
Li cam đoan iii
Li cm n iv
Mc lc v
Danh mc ch vit tt vii
Các khái nim viii
Danh mc hình x
Danh mc bng xi
Danh mc hp xii
Tóm tt xiii
1. PHN M U 1
1.1 Bi cnh nghiên cu 1
1.2 Mc tiêu nghiên cu 2
1.3 Câu hi nghiên cu 3
1.4 Ý ngha thc tin ca nghiên cu 3
1.5 Phng pháp và cu trúc nghiên cu 4
2. C S LÝ THUYT V BI THNG, H TR VÀ TÁI NH C 6
2.1 Nhng ri ro trong chính sách tái đnh c 6
2.2 Nhng nghiên cu trc và kinh nghim 6
2.3 C s pháp lý ca bi thng, h tr và tái đnh c Vit Nam 9
2.4 C s đ hình thành mt qui trình tái đnh c tt 10
3. TÁI NH C KHU KINH T DUNG QUT, QUNG NGÃI 11
3.1 Khái quát v tái đnh c Khu kinh t Dung Qut 11
3.2 C s h tng các khu tái đnh c khu kinh t Dung Qut 12
3.3 Tình hình kinh t - xã hi và dân c các khu tái đnh c Dung Qut 13
4. ÁNH GIÁ TÁI NH C KHU KINH T DUNG QUT 15
4.1 Qui trình TC khu kinh t Dung Qut 15
vi
4.2 i sng kinh t - xã hi ca ngi dân trong khu tái đnh c 18
4.3 Chính sách vic làm và phc hi thu nhp cho ngi dân khu tái đnh c 20
4.4 Chính sách đi vi các đi tng d b nh hng 22
5. KIN NGH CHÍNH SÁCH 24
5.1 Ci tin qui trình tái đnh c hin ti 24
5.2 Chính sách h tr vic làm và phc hi thu nhp cho ngi dân 26
5.3 Chính sách đi vi nhng ngi d b nh hng 28
6. Kt lun 30
Tài liu tham kho 31
Ph lc 35
vii
Danh mc ch vit tt
ADB Ngân hàng phát trin châu Á (Asian Development Bank)
BAH B nh hng
BQLKKTDQ Ban qun lý khu kinh t Dung Qut
CODE Vin t vn phát trin
DA D án
GPMB Gii phóng mt bng
HND Hi đng nhân dân
IFC T chc tài chính quc t (International Finance Corporation)
KKT Khu kinh t
KT-XH Kinh t - xã hi
NN Nông nghip
OP Chính sách hành đng ca WB (Operational Policy)
RAP K hoch hành đng dành cho TC (Resettlement Action Plan)
SX Sn xut
TC Tái đnh c
UBND y ban nhân dân
XHH Xã hi hc
WB Ngân hàng th gii (Worldbank)
viii
Các khái nim
Thu hi đt là vic Nhà nc ra quyt đnh hành chính đ thu li quyn s dng đt hoc thu
li đt đã giao đ giao cho các t chc, cá nhân s dng (Phng, 2010). Theo đnh ngha ca
World Bank (WB), thu hi đt là quá trình mt ngi phi t b quyn s hu, kim soát hoc
s dng tt c hoc mt phn đt đai, tài sn và nhà ca ca h
1
.
Di di ngi dân đc coi là quá trình thu hi đt và di di các ti sn khác đ to điu kin
cho mt d án nào đó đc tin hành vì mc đích to ra giá tr cao hn ca toàn xã hi. Quá
trình di di có th là toàn b hay mt phn. Di di toàn b xy ra khi bên cnh vic mt mát v
phng tin kim sng (đt đai, vn tc, nhà ca,…), ngi dân còn mt đi s n đnh và
gia đình (Sinha, 1996). Hu ht quá trình di di là bt buc, vì vy trong quá trình phân tích v
sau, di di đc hiu theo ngha là bt buc (involuntary displacement). Trong quá kh,
nhng ngi BAH thng không đc quan tâm, và hu nh không đc tham gia vào vic
xây dng quá trình TC cho chính mình (ADB, 1998).
Quá trình an c (rehabilitation) liên quan đn vic tái xây dng li các công c kim sng cho
ngi dân b di di.
TC bt buc (involuntary resettlement) bao gm c hai quá trình di di (displacement) và an
c (rehabilitation) (Sinha, 1996). TC thng là kt qu trc tip ca các d án phát trin,
liên quan đn ngi dân mi la tui và gii.TC đc coi là thành công khi ngi dân b
di di phc hi đc thu nhp, có sinh k n đnh lâu dài và ni mi phi tt hn ni c.
K hoch hành đng cho TC (resettlement action plan – RAP) là tài liu đc lp ra bi các
nhà tài tr d án và ch th có chc nng giúp gim nh nhng nh hng tiêu cc, đn bù
nhng mt mát và đa nhng li ích ca s phát trin đn vi nhng ngi và cng đng
BAH do d án gây ra (IFC, 2002).
Quá trình đn bù đc hiu rng rãi có liên quan đn nhng đo lng nhng tn tht ca
nhng ngi b di di hoc BAH bi các d án. n bù thng nm dng ch tr mt ln, k
c bng tin mt hay hin vt. n bù thng đc trao cho nhng ngi có quyn s hu,
1
World Bank, 2008. Cambodia: Second health sector support project. Framework for land acquistion Policy and Procedures
ix
nhng ngi không có đt nh ngi làm thuê, th th công,… thng ít đc quan tâm trong
quá trình đn bù, trong khi h là nhng ngi d b tn thng và cn đc h tr nht. Các
tài sn cng đng và các tài sn chung nh các bãi c, rng,… là k sinh nhai ca nhng
ngi nghèo nht, nhng không đc bi thng trong quá trình thu hi đt. Quá trình đn bù
ch yu tp trung vào các tài sn b thit hi ch không tính đn quyn đi vi các tài sn đó.
Bn cht ca quá trình đn bù gm: quyn s hu hp pháp và và quyn yêu cu ca cá nhân
2
.
Phát trin bn vng theo Chng trình môi trng Liên hp quc (UNEP) là phát trin có th
ci thin cht lng cuc sng ca ngi dân, đng thi bo v đc h thng h tr s sng
trên trái đt (Yen, 2003). Nh vy, trong khuôn kh ca nghiên cu này, phát trin bn vng
trong TC đng ngha vi vic ci thin cht lng sng ca ngi dân trong khu TC tt
hn trc khi có d án, các k sinh nhai phi n đnh lâu dài và môi trng sng đc đm
bo.
Chun b xã hi là quá trình tham kho ý kin ca ngi BAH đc tin hành trc khi quyt
đnh TC ch cht đc đa ra, đ xây dng nng lc chun b cho vic TC ca h (ADB,
1998).
nh hng ca TC gm nhng mt mát v tài sn vt cht và phi vt cht, bao gm nhà ca,
rung đng, đt đai sn xut, tài sn và ngun to ra thu nhp, phng tin sinh sng, ngun
lc, đa đim vn hóa, c cu, mng li và mi ràng buc xã hi, đc tính vn hóa và các c
ch h tr ln nhau (ADB, 1998).
S tham gia ca ngi dân là quá trình tng tác gia nhng ngi BAH và nhng bên tham
gia trong d án nhm đm bo quyn li công bng ca nhng ngi BAH trong vic lp k
hoch cho d án. Vic tham gia ca ngi dân đa phng s mang li li ích cho h, giúp
gim bt các nguy c v kinh t - xã hi và tn dng các nh hng tích cc. S tham gia ca
ngi dân không ch gi nguyên chc nng và trách nhim ca nhng nhà qun lý mà nó còn
giúp cng c và tng cng tính thc thi ca d án da trên các li ích chung (Ismode, 2000).
2
Government of Samoa, Ministry of Natural Resources & Environment, 2003. Second Infrastructure Asset Management Project Land
Acquisition and Resettlement Framework.
x
Ph lc hình
Hình 3.1: Quy hoch tng th KKT Dung Qut (10.300 ha) 35
Hình 3.2: Bn đ qui hoch m rng KKT Dung Qut (45.332 ha) 36
Hình 3.3: C s h tng Khu TC Bình Tr ông, KKT Dung Qut 37
Hình 3.4: Tình trng s dng đt ca nhiu h dân trong khu TC KKT Dung Qut 38
Hình 4.1: S đ rút gn qui trình thit lp, trin khai d án TC KKT Dung Qut,
Qung Ngãi (phn hp nét đt th hin các bc cha hoc tin hành
cha tt trong qui trình) (BQLKKT, 2009) 39
Hình 4.2: Qui trình bi thng và h tr, tái đnh c c th ca
UBND tnh Qung Ngãi, 2010 40
Hình 4.3: C cu lao đng nm 2010 và d báo cho nm 2015 ca KKT Dung Qut 41
xi
Ph lc bng
Bng 2.1: Nhng kiu thit hi do chim dng đt (ADB, 1998, p. 33) 42
Bng 2.2: Mc đ hài lòng ca các h TC v công tác bi thng/đn bù
các d án thy đin Vit Nam (CODE, 2010, p. 60) 43
Bng 2.3: Nhng khác bit chính gia OP 4.12 ca WB và khung pháp lý Vit Nam 45
Bng 3.1: Tng hp s liu v thu hi đt KKT Dung Qut
giai đon 2002-2009(BQLKKTDQ) 46
Bng 3.2a: Thc trng cht lng ngun lao đng 15 khu
TC Dung Qut (BQLKKTDQ, 2009) 46
Bng 3.2b: Thc trng cht lng ngun lao đng
Khu TC Gò ng (HND, 2010) 46
Bng 4.1: Qui trình thc hin gii ta, đn bù và h tr TC
KKT Dung Qut (BQLKKTDQ, 2009) 49
Bng 4.2: Thng kê thông tin chung v h gia đình các xã
KKT Dung Qut (BQLKKTDQ, 2011) 50
Bng 4.3: Tng hp điu tra tình hình KT-XH ca ngi dân khu
TC Bình Thanh Tây (Gò ng) (HND tnh Qung Ngãi 2010) 60
Bng 4.4: Kho sát 284 h khu TC Gò ng 61
Bng 4.5: Kho sát thc trng v đi sng ca ngi dân
các khu TC Dung Qut (HNDQN, 2009) 62
Bng 5.1: Các phng pháp thu thp s liu (ADB, 1998, tr. 48) 63
Bng 5.2: Nhng đim hành đng giúp tng cng s tham kho ý kin và
tham gia ca ngi dân trong chu trình d án (ADB, 1998, tr. 45) 64
Bng 5.3: Các ch báo chung trong vic thc hin TC (WB, 2004) 65
xii
Ph lc hp
Hp 2.1: Nhng nguy c mà ngi di di phi đi mt (Cernea, 1997) 66
Hp 2.2: Các vn bn pháp lý ca Vit Nam đi vi TC 67
Hp 2.3: Nm quan đim đi vi vic gim thiu các tác đng bt li trong
TC đi vi dân tc thiu s trong các d án thy đin (CODE, 2011) 68
Hp 2.4: Các nguyên tc khi thit lp d án TC
(ADB, Involuntary Resettlement Policy, 1995) 69
Hp 2.5: Khung chính sách TC cn phi tuân th các tiêu chí sau
(WB, Operational Policies 4.12 - Involuntary Resettlement, 2001) 70
Hp 4.1: Phng vn ông Nguyn Sn
1
, nguyên nhân ca nhng
tn ti trong qui trình 71
Hp 5.1: Nhng phng pháp quan trng nhm to cách tip cn có
s tham gia ca ngi dân trong TC (ADB, 1998, p. 41) 72
Hp 5.2: Tng hp các s liu cn thu thp (ADB, 1998, p. 50) 73
Hp 5.3: Ci thin hiu qu thu thp s liu (ADB, 1998, p. 51) 74
Hp 5.4: Nhng phng pháp quan trng nhm to cách tip cn
có s tham gia ca ngi dân trong TC (ADB, 1998, p. 41) 75
Hp 5.5: Checklist đi vi vic tham kho ý kin và s tham gia
ca ngi dân (ADB, 1998, p. 44) 76
1
Phng vn ông Nguyn Sn, PG Trung Tâm phát trin qu đt, Bn qun lý KKT Dung Qut, 20-02-2011
xiii
Tóm tt
Hn mi nm hình thành và phát trin, Khu kinh t Dung Qut đã có nhiu thay đi ln v
kinh t xã hi vi nhiu d án ln đc trin khai, đc bit là nhà máy Lc du Dung Qut và
các d án công nghip nng. Tuy nhiên, bên cnh nhng phát trin v kinh t chung ca vùng,
cuc sng ca đi đa s ngi dân đã tng sng khu vc này gi đây tr nên t hn do phi
nhng đt cho các d án phát trin và di chuyn v các khu TC mi. Hu ht nhng h dân
di di đu hot đng sn xut nông và ng nghip trc đó. Khi chuyn v các khu TC mi,
h không còn đt đai đ canh tác và ch xa ng trng khin h không còn nhng sinh k c
na. ng thi, trong qui trình TC, các chính sách h tr v đào to và chuyn đi ngh
nghip hu nh không có hiu qu trong vic to công n vic làm cho chính ngi dân trong
các khu TC. Vì vy, các h dân này có nguy c ri vào ngng nghèo rt cao. Nhng ci
tin nhm rút ngn qui trình đn bù là gii pháp cn thit và cp bách giúp cho ngi dân b di
di nhanh chóng n đnh cuc sng. Ngoài ra, cn đa thêm qui trình h tr sau Tái đnh c
vào k hoch hành đng giúp h tr phc hi sn xut, chuyn đi ngh nghip và to công n
vic làm cho ngi dân. Nhng ci thin vi qui trình TC hin ti s đc tng cng nu có
th tng trách nhim gii trình và thit lp c ch giám sát đi vi vic thc hin.
1
1. PHN M U
1.1 Bi cnh nghiên cu
các nc đang phát trin, t l dân c b di di liên quan đn các chng trình phát trin
ngày càng cao do nhu cu v c s h tng tng nhanh do các d án (DA) phát trin và mt
đ dân c tng đáng k. Các chng trình tái đnh c (TC) bt buc phi di di toàn b
dân c đn khu vc TC mi, khin làm phá hy cu trúc xã hi và công vic ca nhng
qun th dân c ni c. Các DA ln thông thng nh hng sâu sc đn ngi dân do
mt đt sn xut (SX) nông nghip (NN), nhà ca, vn và các sinh k khác (Zaman,
1996).
Sau nm 1986, Vit Nam đã có nhng chuyn đi đáng k v kinh t xã hi. Quá trình phát
trin kéo theo đô th hóa ngày càng mnh khin nhu cu đt đai tng nhanh đ đáp ng tc
đ phát trin và nhu cu nhà ca dân c thành th. Tuy nhiên, do qu đt dành cho phát
trin có hn, quá trình thu hi đt ch yu là chuyn đi t đt NN sang đt s dng cho
mc đích phát trin công nghip và dch v, đc bit trong nhng nm gn đây.
Vic thu hi đt và TC nói chung thng phi đc thc hin trong mt khung pháp lý,
chính sách và hành chính nht đnh. Tuy nhiên, hu ht nhng ngi trong din di di đã
b b li trong quá trình phát trin do nhiu nguyên nhân, đc bit là do qui trình bi
thng, h tr và TC không thc t và phù hp vi nhu cu ca ngi dân đi vi khu
TC mi; mt khác, các qui trình TC thiu c ch giám sát đc lp trong và sau quá trình
thc hin. ây là tình trng chung ca các nc đang phát trin nh Trung Quc, n ,
Thái Lan….
Trung bình mi nm, ngi nông dân Vit Nam phi nhng 74.000 ha đt NN đ xây
dng các công trình nhà , đô th và KCN. Tc đ mt đt NN do quá trình đô th hóa và
bin đi khí hu hin nay là 1% (Ho, 2009). Mt nghiên cu ca Vin Nghiên cu đnh
canh (thuc Liên hip các Hi KH-KT Vit Nam) cho thy, t nm 2000 đn ht 2006, vi
vic m rng ca các khu công nghip (KCN) và khu đô th mi, din tích đt trng lúa
ca c nc đã mt đi 318.400 ha (Trn Lu, Vn Phúc, 2008). Nhiu nông dân b mt
vic làm và cuc sng ca h sau các DA không khá hn, nu nh không nói là t hn.
Nguyên nhân là sau khi nhn đc bi thng và đn ni mi, ngi nông dân không
còn nhng công c kim sng và k sinh nhai khin cuc sng ca h không th n đnh
2
sau khi DA đã hoàn tt. Các kinh nghim cho thy, khi tin hành các DA cn thu hi đt,
mt qui trình bi thng và TC tt là mt trong nhng bin pháp giúp cho nhng ngi
dân BAH có cuc sng tt hn khi có DA.
Vit Nam, TC ngày càng đc xem là mt vn đ quan trng trong các DA phát trin
và đc xem là mt phn ca DA. Hin ti, trên th gii cng nh Vit Nam, rt ít các
DA TC thành công trong vic n đnh cuc sng ngi dân nh phc hi sinh k, cha
nói đn đm bo sinh k bn vng cho cng đng BAH (CODE, 2011). Do đó, vic phc
hi và đm bo sinh k bn vng đc coi là gii pháp c bn, nhng cng là vn đ còn
nhiu tn ti và bc xúc trong các DA TC.
Có th nói chính sách v bi thng, h tr và TC trong thu hi đt KKT Dung Qut
có nh hng sâu rng v mt KT-XH do nh hng ln đn đi sng ca ngi dân. H
có nguy c phi ri vào ngng nghèo do không có vic làm n đnh lâu dài, trong khi các
sinh k c gi không còn na. Hn na, ngi dân sng các khu TC mi còn s phi
đi mt vi nhng h ly do tht nghip nh các t nn xã hi và ti phm. S liu điu tra
v KT-XH các khu TC KKT Dung Qut cho thy quá trình bi thng, h tr và
TC còn có nhiu bt cp, thiu n đnh và cha sát thc t xét trên góc đ ngi thc thi
và khin cho đi sng ca phn ln ngi dân khu này ri vào tình trng khó khn hn
so vi trc khi có DA.
1.2 Mc tiêu ca nghiên cu
Vic m rng KKT Dung Qut lên 45.332 ha trong khi cuc sng ca ngi dân trong các
khu TC vn cha n đnh s to sc ép ln đi vi vic gii ta m rng KKT Dung
Qut trong tng lai. Ngi dân không có công vic n đnh và không th phc hi đc
thu nhp s dn tr nên bn cùng hóa và s là gánh nng cho xã hi v lâu dài. V mc tiêu
chung, s tht bi ca các DA TC gây ra nhng tn tht v kinh t và thiu tính công
bng trong phát trin. Vic đ xut mt qui trình TC hoàn chnh nhm to tính công bng
hn trong TC là rt cn thit trong giai đon sp ti.
Mc tiêu ca đ tài nhm hoàn thin qui trình bi thng, h tr và TC KKT Dung
Qut, Qung Ngãi, giúp ngi dân b di di các khu TC nhanh chóng n đnh và tn
dng c hi ci thin cuc sng mi khu TC. Qui trình mi phi đt đc các tiêu chí:
rút ngn thi gian gii ta và TC; gia tng s tham gia ca ngi dân và tính công bng
3
trong qui trình gii ta, bi thng và h tr TC; phc hi, ci thin thu nhp và cuc
sng ca ngi dân trong các khu TC.
C th hn, nghiên cu s đi vào các mc tiêu sau:
- Da trên thc tin TC KKT Dung Qut, kinh nghim ca các DA TC trong và
ngoài nc, xem xét tính đy đ ca quy trình đn bù, h tr và TC hin nay ca KKT
Dung Qut Qung Ngãi.
- Xác đnh nhng thiu sót và hn ch trong qui trình hin ti đi vi vic TC, thông
qua các mô t v đi sng kinh t - xã hi ca ngi dân các khu TC.
- Thông qua các phân tích, đ xut nhng ci tin có th đi vi qui trình đn bù, h tr
và TC KKT Dung Qut, giúp gim đn mc ti thiu nhng tác đng ca quá trình thu
hi đt đn nhng ngi BAH, gim thi gian đn bù và TC, n đnh cuc sng và phc
hi sinh k cho ngi dân b mt đt.
1.3 Câu hi nghiên cu nghiên cu
Câu hi nghiên cu 1: Qui trình đn bù và TC hin ti Dung Qut (Qung Ngãi) đã
thc s góp phn phc hi cuc sng ca nhng ngi BAH do b thu hi đt hay cha?
Câu hi nghiên cu 2: Nhng ci tin nào có th tin hành trong qui trình TC ti KKT
Dung Qut (Qung Ngãi) hin ti giúp ngi BAH phc hi thu nhp và đi sng, đt
đc cuc sng tt hn trong dài hn?
1.4 Ý ngha thc tin ca nghiên cu
Vic thu hi đt đ xây dng KKT Dung Qut đã din ra hn 10 nm qua, tuy nhiên, đi
đa s ngi dân BAH, đc bit là nhng ngi sng trong các khu TC đu có cuc sng
t đi. H phi đi mt vi các nguy c tht nghip, ri vào ngng nghèo cng nh các t
nn xã hi xut hin kèm theo vi tht nghip và đô th hóa ca khu vc này. Nghiên cu
ch ra tính cp thit ca mt qui trình TC tt, cng nh xem xét nhng nhc đim và bt
cp trong qui trình gii ta, h tr di di và TC hin ti KKT Dung Qut, đa ra nhng
gii pháp ci thin cho qui trình, giúp cho ngi dân có th phc hi thu nhp và ci thin
cht lng cuc sng. Hn na, nghiên cu din ra trong bi cnh KKT Dung Qut đc
Th tng Chính ph phê duyt m rng KTT Dung Qut. Mt qui trình TC hoàn chnh
s giúp đt đc c hai mc tiêu: xây dng qu đt giúp phát trin kinh t, đng thi giúp
4
nhng ngi dân buc phi di di trong quá trình phát trin đc chia s nhng li ích v
kinh t - xã hi chung ca vùng.
1.5 Phng pháp và cu trúc ca nghiên cu
Nghiên cu này đc hoàn thành da trên phng pháp thng kê mô t, phng vn các h
dân và các cán b có chuyên môn trong TC KKT Dung Qut, tham kho các kinh
nghim trong nc và th gii, tham kho các qui trình TC hin ti Dung Qut, ADB
và WB. Trc khi tin hành nghiên cu, tôi bt đu tham kho các tài liu chuyên môn
trong khong thi gian t 1990 đn 2010 v TC trong nc và ngoài nc (ADB, WB,
Trung Quc, n ,…) đ có mt cái nhìn v bn cht và nhng tin trin trong vic TC
nói chung. ng thi các thông tin khác v TC Vit Nam đc thu nht t các bài báo
có uy tín da vào mc đ ph bin đi vi ngi đc. Mt s t khóa đc s dng trong
vic tìm kim tài liu gm “TC, vn đ, involuntary resettlement, land acquisition,
compensation”. T các tài liu có đc, tác gi tng hp thc trng, các vn đ và kinh
nghim đi vi TC Vit Nam và các vn đ có th gp Dung Qut. Các d liu th
cp v TC KKT Dung Qut đc cung cp bi Hi đng nhân dân (HND) và Ban
qun lý KKT (BQL KKT) Dung Qut. Các d liu s cp gm phng vn các cán b làm
công tác ca BQL KKT Dung Qut và mt s h dân các khu TC. Các câu hi m
xoay quanh các vn đ trong quá trình thu hi đt, gii quyt bi thng và h tr TC
KKT Dung Qut. Do thi gian có hn và tính nhy cm ca vic phng vn, tôi ch có th
trc tip phng vn mt vài h khu TC. Tuy nhiên, các kt lun đu da trên s liu
phng vn trc đó, ý kin ca ngi thc hin và các kinh nghim có trc, cng phn
nào th hin đc nhng vn đ trong TC KKT Dung Qut.
Nghiên cu đc chia làm nm phn. Phn 1 ca nghiên cu gii thiu chung v bi cnh
ca nghiên cu, xác đnh tm nhìn, mc tiêu và ý ngha thc tin ca nghiên cu. Phn 2
tng quan v c s lý thuyt ca TC. Theo hiu bit cá nhân, hu nh cha có mt lý
thuyt hay mt nghiên cu sâu nào v các DA TC Vit Nam; vì vy, c s lý thuyt v
TC trong nghiên cu này đc xây dng da trên kinh nghim t các DA TC Vit
Nam và các nc khác, kt hp vi khung pháp lý hin ti đi vi đn bù, h tr và TC
Vit Nam. Phn 3 cho thy tng quan v TC c KKT Dung Qut trong 10 nm qua, s
lc v nhng thành tu và thiu sót trong gii ta, đn bù và h tr, TC. Phn 4 da trên
c s lý thuyt đã đc xây dng phn 2 và các DA TC đã đc thc hin Vit Nam
5
và các nc khác đ đánh giá, đng thi đa ra các phát hin đi vi qui trình TC hin
ti da trên các s liu thu thp t các điu tra ca HND tnh Qung Ngãi và BQL KKT
Dung Qut. Phn 5 đa ra các đ xut và gi ý chính sách có th giúp ci thin qui trình đ
bù, h tr và TC; đng thi đa ra các bin pháp góp phn phc hi sinh k cho ngi
dân trong các khu TC KKT Dung Qut, tnh Qung Ngãi.
6
2. C S LÝ THUYT V BI THNG, H TR VÀ TÁI NH C
2.1 Nhng ri ro trong chính sách tái đnh c
Vit Nam, theo hiu bit ch quan, các nghiên cu v TC và chính sách liên quan còn
rt hn ch. Ngi dân sau khi TC phi đi mt vi nhiu ri ro v KT-XH khin h có
nguy c ri vào ngng nghèo rt cao. Các chính sách qui đnh v tiêu chun xây dng
khu TC cng nh h tr vic làm phc hi SX cho ngi dân hu nh cha đc quan
tâm. in hình là hàng chc ngôi nhà TC dành cho đng bào phi di di khi lòng h
thy đin Bn V Ngh An b b hoang, đp phá h hng do nhng ngôi nhà này không
phù hp vi nhu cu ca nhng ngi dân sng đây (Nguyn Duy, Quang Anh, 2010),
ngi dân phi làm nhà tm đ , SX, đi sng rt bp bênh.
Nhiu bng chng thc nghim đã cho thy nhng ri ro mà ngi dân các khu TC
phi đng đu (Cernea, 1990), khin h tr nên b nghèo hóa sau các DA phát trin. Các
nguy c đó bao gm nguy c mt đt, tht nghip, vô gia c, ri vào ngng nghèo, tng
tình trng bnh tt và t vong, thiu an ninh lng thc, không tip cn đc các tài sn
chung, và s chia tách các mng li xã hi (Hp 2.1). Ngoài ra, mt s thit hi vt cht
đc ADB (1998) tng hp đi vi ngi dân khi có thu hi đt đc trình bày Bng
2.1.
Bên cnh nhng nguy c trên, các bng chng cho thy tùy theo lnh vc và điu kin c
th đa phng mà nhng ngi b di di còn chu nhng ri ro khác ngoài các ri ro nêu
trên. Tr em thng chu nhng hu qu ln trong quá trình TC. Chng c n (L K
Mahapatra; A B Ota; A Agnihotri, 1996) cho thy nguy c nghèo s tng 8 ln nu nh tr
em BAH do dng vic hc. Trong thc t, vic di di thng ct ngang vic hc ca tr
em và mt phn tr em không đi hc tr li (Cernea, 1997). Sau khi TC, do thu nhp ca
h gim xung, nhiu tr em đã phi đi làm sm hn bình thng, do đó làm tng nguy c
mt hc ca tr em các vùng TC. Chính nhng ri ro nh trên s đa các h TC và
con cái ca h ri vào ngng nghèo trong mt tng lai không xa.
2.2 Nhng nghiên cu trc và kinh nghim
Theo tìm hiu ca tác gi, hin Vit Nam vn cha có nhng thng kê và nghiên cu c
th v cuc sng ca ngi dân b mt đt và t liu SX do thu hi, cng nh tìm hiu các
nhu cu ca h, đc bit là các DA phát trin kinh t nh KKT Dung Qut, Qung Ngãi.
7
Vì vy, vic nghiên cu các kinh nghim ca các DA trc là điu cn thit đ có mt cái
nhìn tng quan v TC, đng thi hc hi các bài hc thành công cng nh tht bi t các
DA đó.
TC trong các DA phát trin đang bt đu đc quan tâm ngày càng nhiu. in hình là
các báo cáo ca Vin t vn phát trin (CODE) v TC nm 2010 và 2011. Theo CODE
(2011), các bc la chn phng án TC, t chc quy hoch và xây dng khu TC,
phc hi sinh k bn vng và bo v tài nguyên môi trng trong các DA thy đin bt
đu đc chú ý và đa vào tho lun. Mc dù TC đc coi là mt phn ca DA, ngi
dân các DA vn có cuc sng kém hn so vi trc khi TC. Theo CODE (Nguyn,
2011), tình trng ph bin nht ca các khu TC là nông dân không có đt canh tác, nu
có thì không th canh tác đc. S liu Bng 2.2 cho thy mc đ không hài lòng ca
ngi dân các khu TC ca các DA thy đin Vit Nam là rt cao, nht là thy đin
Tuyên Quang vi 98,8% không hài lòng. Các bt cp trong TC các DA thy đin nc
ta hu ht là do vic thit k mt k hoch TC không đc chú trng nhiu, các k hoch
hành đng (RAP) đn gin, khin lúc thc hin lúng túng và đt ngi dân vào tình trng
đã ri. Qui hoch các khu TC thng đc trin khai rt chm và không đi trc mt
bc, khin ngi dân rt chm n đnh cuc sng. C s h tng các khu TC vn cha
đm bo nhu cu cuc sng và phc v SX, đc bit là h thng cung cp nc sinh hot
và SX. Công tác chuyn đi ngh nghip và đào to ngh cho đn nay vn t ra không hiu
qu. Vic h tr thng ch thc hin trong vài nm đu, thông qua hình thc tin mt,
không mang tính cht lâu dài; ngoài ra thc t cho thy có rt ít lao đng tham gia đào to
chuyn đi ngh nghip và tìm đc vic làm phù hp (CODE, 2010, p. 81).
Trong vòng bn thp niên qua, hu ht các quc gia đang phát trin đã tin hành rt nhiu
DA, di di mt s lng ln ngi dân. Trung Quc là mt trong nhng nc có hình thc
s hu đt đai ging Vit Nam và quan tâm đn vic phc hi cuc sng ca ngi dân
trong TC t rt sm. Mt DA TC thành công đin hình Trung Quc và đc WB đa
vào din “thc thi tt” là DA đp thy đin Shuikou (Trung Quc). im quan trng ca
DA này là các nhà TC Trung Quc đã lên k hoch k lng, t chc thc hin và giám
sát công tác TC theo hng h tr ngi dân phc hi đc thu nhp (WB, 1998). Trong
DA TC này, các mc tiêu chính bao gm vic đn bù đy đ cho tt c thit hi v SX,
tài sn và nhà ca, đ to điu kin cho phc hi nn tng SX và mc thu nhp; đ thc
8
hin các mc tiêu này, vic sp xp lao đng da trên đt đc u tiên hàng đu, vic di
di trong khong cách ngn nht và duy trì các cu trúc xã hi làng xã và hành chính đã
tn ti sn. Vic đn bù có th bng tin mt, nhng hu ht là đc đa vào các gói h tr
phát trin làng xã cho cùng các h. Nhng h b mt đt NN đc giúp đ đ khai thác đt
mi, hoc phc hi SX nông tri khác hay các vic làm phi NN. H thng đn bù này
dn đn vic tr tin mt trc tip cho ngi dân là rt hn ch. Quá trình đn bù nhà ca
các khu TC đc phân b da trên vic chn ngu nhiên (bng cách quay x s). Nhng
ngi già, ngi tàn tt đu đc chính ph cam kt xây dng nhà min phí. Kt qu cho
thy t 1992-1995, thu nhp ca nhng h b di di đã đc phc hi và tng cao hn so
vi lúc trc khi TC. iu đáng chú ý là vic làm trong NN ch đóng góp khong 26%
(so vi d kin ban đu là 75%), đng thi s vic làm phi NN li đóng góp 75% đi vi
vic tng thêm thu nhp trong gia nm 1995 – 1996. S vic làm trong các lnh vc phi
NN chim 65%.
Mt nghiên cu ca n (Sinha, 1996) cho thy chính sách an c tng quát phi là s
kt hp gia bi thng bng tin mt, mt công vic cho tng h và h tr TC. u
tiên, các chng trình thu hi đt phi da trên nhu cu thc s v đt. Các thông tin đi
vi ngi dân trong vùng b thu hi phi đc tp hp thông qua các nghiên cu xã hi
hc (XHH), đng thi, tng cng s tham gia ca ngi dân đi vi vic thit lp DA
TC cho h. áng lu ý, chính sách này còn có c ch qun lý đc tin đn bù đ tránh
các trng hp ngi dân nhn đc tin bi thng và s dng vào ru và các mc đích
tiêu dùng khác. Ngi dân b mt đt s đc cung cp mt lng tin bi thng đ đ
duy trì cuc sng bình thng ca h, phn còn li s đc đu t vào nhng lnh vc khác
nh đu t vào vn con ngi, đc bit là tr em thuc vùng TC. Ngoài ra, mt tiêu đim
na là phi gim thiu các mâu thun din ra trong quá trình thu hi đt và TC, dn đn
nhng mt mát vô ích cho xã hi và ngi dân do làm chm tr tin đ và tin trình n
đnh cuc sng. Kt hp thúc đy vn con ngi các vùng TC nh cung cp các đt
hun luyn và chuyn đi ngh nghip, to điu kin cho ngi dân tham gia vào DA. Vic
thành lp đc mt hi đng v TC s to c hi cho ngi dân đc hun luyn k
thut và có đc vic làm ngay khi vic di di đc tin hành. Trong nghiên cu này, vic
ci thin các điu kin sng ti thiu nh nhà v sinh, h thng dn nc, đng sá, trng
hc bnh vin,… là các bc bt buc trong mt qui trình TC.
9
Mt nghiên cu khác (Goyal, 1996) ca n cho thy các gii pháp TC không da vào
các nghiên cu k hoch chi tit thng to ra mt s lng ln ngi dân b nghèo đói
sau các DA phát trin, trong khi đó h đáng đc hng các li ích t s phát trin. Thông
thng, nhà chc nng đánh giá thp s lng ngi BAH và đnh giá sai chi phí TC, là
nguyên nhân làm nghèo hóa b phân ngi dân b di di. Vì vy, tiêu chí hàng đu trong
TC là phi đm bo đc mc sng c bn ca ngi dân và bo v h tránh khi nguy
c nghèo đói. Goyal (1996) cng cho thy tng đ trách nhim ca chính quyn, có th
đm bo quá trình TC đc tin hành đy đ và thích hp.
Vic thu hi đt, di di và TC cho ngi dân ngày càng cn đc hiu mt cách đa
chiu, kinh t, vn hóa và xã hi; mi khía cnh đu tác đng ln nhau. Nghiên cu ca
Goyal (1996) còn cho thy mt đim quan trng là vic n đnh lâu dài ca ngi dân còn
đc đm bo nu nh s tin đn bù t đt đai và tài sn đc đu t đúng đn. Mt
nghiên cu n cho thy trong mt DA làm cng (Jawaharlal Nehru Port cng
Bombay), 83% s tin đn bù đc các h s dng đ sa nhà, mua sm vt dng và tr
n, ch có 15% s tin này đc dùng đ đu t sinh li. Trong khi đó, mt DA dn nc
khác cho thy hu ht các h đu đu t s tin ca mình vào các mc đích sinh li và tr
nên khá hn. Nhng kinh nghim này cho thy vic đn bù bng tin mt cho đt đai nhà
ca ch đúng v nguyên tc đn bù, tuy nhiên cn phi có các quá trình h tr đ chuyn
nhng khon tin này thành nhng c hi giúp ngi dân kim sng.
2.3 C s pháp lý ca bi thng, h tr và tái đnh c Vit Nam
Vic bi thng, h tr, TC khi Nhà nc thu hi đt đc thc hin trên c s nhng
vn bn pháp lut đc tóm tt trong (Phng, 2010, tr. 37-48), (CODE, 2010, tr. 38) gm
Lut đt đai nm 2003; Ngh đnh 181/2004/N-CP; Ngh đnh 197/2004/N-CP; Thông
t 116/2004/TT-BTC và 69/2006/TT-BTC c th hóa các qui đnh trong ngh đnh
197/2004/N-CP; Ngh đnh 84/2007/N-CP; Ngh đnh 123/2007/N-CP; Ngh đnh
69/2009/N-CP; Quyt đnh s 66/2009/Q-UBND ngày 31/12/2009. Ni dung các vn
bn pháp lý đc tóm tt Hp 2.2.
Qua các c s pháp lý v TC nói trên, có th nói các qui đnh hin nay đã rt c th trong
vic bi thng và h tr các chi phí và thit hi do thu hi đt gây nên. Tuy nhiên, các
chính sách v h tr vic làm và chuyn đi ngh nghip vn không c th, thc s giúp
đ ngi dân phc hi sinh k sau khi b mt đi t liu SX, trong khi đó, đây là vn đ mu
10
cht trong TC. ng thi, vn cha có c ch xác đnh nhng thit hi phi vt cht và
cách thc bi thng tng ng, cng nh vic bi thng cho nhng đi tng d b tn
thng BAH do DA. Khong cách gia c s pháp lý cho TC Vit Nam so vi WB
đc tóm tt Bng 2.3.
2.4 C s đ hình thành mt qui trình tái đnh c tt
Theo ngha rng, mc tiêu ca các DA phát trin là phi thúc đy li ích và gim nh các
hu qu tiêu cc đi vi các cng đng liên quan và BAH bi các DA đó (Todd M, 1999).
V nguyên tc, khi tin hành gii ta đt cho các DA, cn phi la chn các phng án sao
cho vic thu hi đt, TC có nh hng ti thiu lên đi sng ca các h dân. Vic bi
thng, h tr TC phi giúp cho ngi dân có đi sng tt hn trc, các sinh k phi
đc n đnh lâu dài.
C các nghiên cu trong nc (CODE, 2011) (Hp 2.3), c s pháp lý cho vic thu hi đt
và TC, các phng châm hành đng ca ADB (ADB, 1995), WB (WB, 2001) và hu ht
các nghiên cu khác đu thng nht các nguyên tc chính trong bi thng, h tr và TC
theo các đim chính nh sau. i vi các DA phát trin, vic thu hi đt và TC cn đm
bo nguyên tc: (i) s công bng và hài hòa v li ích gia nhà nc, nhà đu t và ngi
dân BAH (ii) nhng ngi BAH là ngi có đóng góp trong các DA phát trin, vì vy phi
xem TC là mt phn ca DA khi xem xét tính kh thi. V nguyên tc, chính sách bi
thng, h tr và TC phi th hin các vn đ c bn sau: (i) thc hin mi n lc nhm
gim thiu tác đng t vic thu hi đt và nhng tác đng bt li v mt xã hi lên nhng
ngi BAH; (ii) nu vic di di TC là không th tránh khi, nhng ngi BAH s đc
bi thng và h tr TC đ ít nht có đc mc sng và kh nng thu nhp tng đng
so vi trng hp không có DA; (iii) DA TC cn đc th hin đy đ c chi phí bi
thng/đn bù, chi phí đu t xây dng khu TC, chi phí phc hi sinh k (giai đon
chuyn tip) và h tr đu t phát trin bn vng sau TC to điu kin cho ngi BAH
và ngi dân đa phng có c hi đc hng li và phát trin; (iv) ngi dân phi tham
gia đy đ vào quá trình lp và thc hin DA.
Ngoài ra, các khuyn cáo ca c Worldbank và ADB đc bit chú ý đn các nhóm ngi
d b tn thng nh nh già, tr em, ph n, dân tc thiu s, là nhng ngi b ph
thuc khá nhiu và đt NN đã b thu hi.
11
3. TÁI NH C KHU KINH T DUNG QUT, QUNG NGÃI
3.1 Khái quát v tái đnh c khu kinh t Dung Qut
KKT Dung Qut nm tnh Qung Ngãi, thuc khu vc duyên hi min Trung Vit Nam
(Hình 3.1). KKT Dung Qut đc Chính ph Vit Nam quy hoch tr thành mt KKT đa
ngành – đa lnh vc, vi trng tâm là công nghip lc du, hóa du, công nghip nng quy
mô ln (luyn cán thép, đóng tàu, c khí, SX xi mng, ch to ), các ngành công nghip
nh, các dch v tài chính, ngân hàng, du lch, bt đng sn
Hn 140 DA đã đc cp phép hoc chp thun đu t ti KKT Dung Qut, vi tng vn
đng ký khong 10,3 t USD, vn thc hin hn 4 t USD. Mt s nhà máy quy mô ln đã
đc hoàn thành và đang hot đng: Nhà máy lc du Dung Qut vi công sut 6,5 triu
tn du thô/nm và s đc m rng lên công sut 10 triu tn du thô/nm; Nhà máy công
nghip nng Doosan-Vina; Nhà máy đóng tàu Dung Qut; Nhà máy Polypropylene… D
kin đn nm 2012, KKT Dung Qut s thu hút 12 t USD vn đu t, trong đó s vn
thc hin chim khong 60-70%.
1
KTT Dung Qut sau 14 nm xây dng, c s h tng k thut và tin ích xã hi đc đu
t vi khong 5.000 t đng (trong đó vn doanh nghip 60%, vn ngân sách 40%). T
nm 1997 đn nay, KKT Dung Qut đã thc hin trên 200 DA bi thng h tr và TC,
thu hi trên 3.050 ha đt, trong đó 2.820 ha là đt NN do ngi dân canh tác. Có hn
11.000 h b thu hi đt, gn 2.000 h dân ca 9 xã thuc huyn Bình Sn phi di di đn
các khu TC do không còn đt hoc thiu đt SX (Thu, 2009). Thng kê Bng 3.1 cho
thy s h b thu hi tng đi ln nhng đn nay vic bàn giao đa đim TC cho mt s
h vn cha hoàn tt. Mt khác, din tích thu hi đt NN chim t trng khá cao (khong
60% din tích đt thu hi), tuy nhiên din tích TC đi vi các h dân tng đi thp,
khin các h dân TC không có đt SX, phc hi thu nhp. Cho đn nay, vn cha có mt
nghiên cu c th nào v tình hình TC KKT Dung Qut.
Ngày 20/01/2011, Th tng Chính ph phê duyt iu chnh quy hoch chung xây dng
KKT Dung Qut đn nm 2025 vi tng din tích nghiên cu quy hoch là 45.332 ha
(Hình 3.2), phn din tích m rng khong 24.280ha và khong 10.752ha din tích mt
bin
2
. Nh vy, khi m rng KKT Dung Qut s h dân nm trong vùng quy hoch lên
1
2
12
đn 225.000 h, vic phát trin mt qui trình TC hoàn chnh đ giúp cho ngi dân trong
vùng có th hi nhp đc vi c hi phát trin sp ti là rt cn thit.
Theo quan sát cá nhân, 17 khu TC Dung Qut hin nay nm ri rc các xã, khin vic
xây dng trng hc, bnh vin và các dch v công cng cn thit cho khu TC. Các khu
TC này ch yu là dng tp trung ngi dân v vùng mi, ch cha đ điu kin đ hình
thành mt cng đng mi thc s cho ngi dân mt đt. Chính vì th, rt khó khn đ
hình thành các đim vui chi sinh hot cho cng đng, to nn tng giúp ngi dân n
đnh cuc sng. S liu kho sát ca Thng trc HND tnh Qung Ngãi (2010) cho thy
s h dân có cuc sng kém hn ni c chim t l cao hn nhiu so vi s h có đi
sng khá hn so vi ni c.
3.2 C s h tng các khu tái đnh c khu kinh t Dung Qut
Sau 14 nm xây dng phát trin, KKT Dung Qut ngày nay ln mnh trên nhiu phng
din. Công tác TC cng đt đc mt s thành tu nht đnh. 17 khu TC tp trung và 4
đim TC kt hp vi TC dân ti ch, đã và đang đáp ng nhng yêu cu bc thit cho
di chuyn dân, gii phóng mt bng (GPMB) xây dng các DA (Tuân, 2010). Tuy nhiên,
c s h tng ca hu ht các khu TC ngày càng xung cp, mt phn do thiên tai, l lt,
mt phn do cht lng đu t kém các khu TC. Mt khác, các khu này nm gn nhng
khu có công trình xây dng, lng xe ti vn chuyn đi qua các khu vc này tng đi
nhiu cng là nguyên nhân gây ô nhim và xung cp ca c s h tng khu này, đc bit
là khu TC Bình Thun, Gò ng và Bình ông. Vic đi li nhng khu này tng đi
khó khn, đc bit là v mùa ma.
Theo Trung tâm Phát trin qu đt Dung Qut
3
, thi gian qua, các h thuc din di di,
TC KKT Dung Qut đã có nhà và h tng k thut trong các khu TC tt hn hn so
vi ni c nhng vn cha đáp ng đc mong mun ni mi phi tt hn hoc bng
ni c ca bà con v mi mt, nht là các khu TC phi có ni sinh hot cng đng và
các c s dch v thng mi. Hn na, bình quân mi h dân ch đc b trí t 200-300
m
2
đt đ làm nhà và vn, nên thiu đt canh tác, cuc sng còn nhiu khó khn (Hình
3.3).
3
/>trien&catid=38:tin-ni-bt&Itemid=83
13
Qua kho sát các khu TC và ý kin nhân dân cho thy
4
trong 17 khu TC ch có 3 khu là
có c s h tng nh đng giao thông, đin, nc sinh hot, trng hc tng đi đng
b; còn các khu TC khác có c s h tng cha đng b, thiu đin, nc sinh hot, cha
có h thng cp thoát nc, cha có trng hc, xa trm xá, ch, đng giao thông không
đm bo, đc bit các khu TC làm t trc nm 2000 đã đn lúc xung cp nghiêm trng
(ông Hòa, Gò ng). Các khu TC đu cha có đim sinh hot, vui chi cho cng
đng cng nh các c s dch v thng mi phc v cho khu TC. Do tính phân tán ca
các khu TC, vic qui hoch khu dân c và phát trin khu đô th mi giúp ngi dân
chuyn đi c cu ngh nghip, phát trin SX kinh doanh, dch v, n đnh cuc sng.
Theo phn ánh ca ngi dân khu TC Sui Tê, Sn Bao (huyn Bình Sn, Qung
Ngãi), mt bng phía sau nhà dân, nhà v sinh gn và cao hn nhà gây mt v sinh cho
c khu dân c, ngun nc sinh hot và thy li chung nên không đ nc cung cp đng
thi nc sinh hot và nc SX. Mt mt, do tính không phù hp ca mt s khu TC,
nhiu h không đn sng các khu đt đc cp khin tình trng đt b b hoang. Mt
khác, các h dân đc phân mt din tích đt tng đi nh khu TC, h ch có th phát
trin đc mt s loi hoa màu đ sng qua ngày, t cung cp cho h, hiu sut và sn
lng rt thp (Hình 3.4).
3.3 Tình hình kinh t - xã hi và dân c các khu tái đnh c Dung Qut
Hin nay, các nghiên cu v nhân khu hc ti các khu TC KKT Dung Qut ch đc
tin hành cùng vi các điu tra ca HND tnh hoc ca BQL KKT Dung Qut. Hin ti,
ngi dân các khu TC đã đi vào n đnh đc ch mi, nhà ca và c s vt cht
tng đi đy đ nh nhn đc s tin đn bù di di và mt đt. Tuy nhiên, đi đa s các
h dân còn gp nhiu khó khn do khu đt TC mi không đ rng đ canh tác và SX NN
nh c. Khu TC li khá xa nhng vùng đc qui hoch cho phát trin NN. Nhng h
trc kia sng bng ngh cá cng gp khó khn do khu TC xa ng trng, vic vn
chuyn và đi li khó khn. ng thi, nhiu thành viên trong h cng không có vic làm,
không có thu nhp n đnh khin cho nhiu nhà phi bán bt đt đc cp khu TC đ
gii quyt nhu cu cuc sng.
4
Báo cáo kt qu: tham vn ý kin nhân dân v công tác bi thng, h tr TC theo Ngh quyt s 29/2005/NQ-HND ca HND
tnh Qung Ngãi
14
Bn thân qui hoch ca các khu TC hin nay khá ri rc và không gn vi qui hoch cho
tái đnh canh. Trong khi đó, lao đng trong các khu TC trên 80% sng bng ngh nông
và đánh bt thy hi sn, có trình đ vn hóa hn ch nên kh nng chuyn đi ngh
nghip khá khó khn. Hin nay, các chính sách h tr hu TC vn cha có hiu qu.
S liu ca BQL KKT Dung Qut kho sát 1.577 h trong 15 khu TC, có 3.243 ngi
trong đ tui lao đng
5
cho thy cht lng ngun lao đng hin nay cha phù hp vi
nhu cu thc t ca các doanh nghip và nhà máy trong KKT Dung Qut, khin cho kh
nng đc tuyn dng ca s lao đng này là rt thp (Bng 3.2a, 3.2b).
i vi vic h tr TC và n đnh cuc sng và thu nhp cho ngi dân thuc din di
di, t nm 2009 đn nay huyn Bình Sn đã soát xét các trng hp ln chim đt, làm
nhà, lu quán trái phép vv… trên c s đó t chc hp dân, công khai cho dân bit, sau đó
chi tr 42,786 t đng tin h tr an sinh xã hi cho 1.258 h theo đúng mc n đnh ca
Tnh. BQL KKT Dung Qut đã kt hp chuyn giao và h tr cho mt s h giúp h làm
n hiu qu hn
6
. Tuy nhiên, hiu qu ca h tr các khu TC vn cha cao, do phn
ln ngi dân vn còn b đng trong vic chuyn đi ngh nghip cng nh kh nng h
tr to vic làm ti ch ca doanh nghip và chính quyn đa phng còn thp. Phn ln
ngi dân khu TC vn có đi sng khó khn, phi tiêu xài dn s tin nhn đc t bi
thng và h tr TC, trong tng lai gn, h là nhng ngi có nguy c b ri vào
ngng nghèo cao do vn cha có sinh k n đnh.
5
Báo cáo tng hp s liu v đi sng, lao đng, vic làm ca nhân dân trong 15 khu TC Khu kinh t Dung Qut nm 2009 ca BQL
KKT Dung Qut
6
/>no-luc-phat-trien-ben-vung&catid=38:tin-ni-bt&Itemid=83