LOGO
Chương 5
QUYẾT ĐỊNH QUẢN TRỊ
Th.S Phạm Thu Huyền
Trường ĐH Bà Rịa - Vũng Tàu
Khoa Kinh tế
Nội dung
I. Khái niệm
II. Phân loại quyết định quản trị
III. Tổ chức tham gia thảo luận quyết định
IV. Tiến trình ra quyết định & giải quyết vấn đề
V. Các công cụ ra quyết định
I. Khái niệm
1.1 Khái niệm
Quyết định quản trị là hành vi sáng tạo của nhà quản trị nhằm định ra những đường lối và
tính chất hoạt động của một đối tượng (tổ chức) nhằm giải quyết những vấn đề nảy sinh
đã chín muồi, trên cơ sở phân tích các quy luật khách quan đang vận động, chi phối đối
tượng và trên khả năng thực hiện của đối tượng (tổ chức)
I. Khái niệm
Quyết định được đề ra trên cơ sở phán đoán, chọn lựa giữa các phương án
hành động khác nhau.
Nhà quản trị cần phải:
•
Cân nhắc trước khi quyết định
•
Quyết định đúng lúc
•
Dựa trên những thông tin tốt nhất có được
Chất lượng quyết định phụ thuộc vào kiến thức và kinh nghiệm thực tiễn của
nhà quản trị
Company Logo
www.themegallery.com
I. Khái niệm
1.2 Đặc điểm của quyết định quản trị
Chỉ có chủ thể quản trị mới đề ra quyết định.
Phải được đề ra đúng thời điểm
Liên quan chặt chẽ đến thông tin và xử lý thông tin
Chứa đựng yếu tố tri thức, khoa học và nghệ thuật sáng tạo
I. Khái niệm
1.3 Vai trò của quyết định quản trị
Ra quyết định nhằm giải quyết một vấn đề nhất định
Ra quyết định bao gồm hoạt động xác định chính xác vấn đề, hình thành và
lựa chọn giải pháp hợp lý.
Giải quyết vấn đề bao gồm nội dung rộng hơn và nhiều bước phải thực hiện.
Giải quyết vấn đề bao gồm ra quyết định lẫn thực hiện và kiểm tra thực hiện
quyết định đã ban hành.
II. Phân loại quyết định quản trị
2.1 Theo tính chất của các quyết định
Những quyết định chiến lược: nhằm quyết định đường lối phát triển chủ yếu của tổ chức.
Những quyết định chiến thuật: nhằm đạt được mục tiêu có tính chất cục bộ.
Những quyết định tác nghiệp hàng ngày: có tính chất chỉ đạo, điều chỉnh nhằm đạt mục
tiêu dự kiến.
2.2 Theo nội dung của chức năng quản trị
Quyết định kế hoạch
Quyết định tổ chức
Quyết định chỉ huy, điều khiển
Quyết định phối hợp
Quyết định kiểm tra
II. Phân loại quyết định quản trị
2.3 Theo thời gian thực hiện
Quyết định dài hạn
Quyết định trung hạn
Quyết định ngắn hạn.
II. Phân loại quyết định quản trị
2.4 Theo cấp ra quyết định
Quyết định cấp Nhà nước, cấp Bộ
Quyết định cấp công ty
Quyết định phòng, xưởng
Quyết định cấp tổ
II. Phân loại quyết định quản trị
III. Tập thể tham gia thảo luận,
chuẩn bị quyết định
Tạo được quyết định có chất lượng cao và đảm bảo thực hiện quyết định thuận
lợi
Là quá trình nâng cao tư duy của mọi người qua sự giao tiếp, trao đổi ý kiến và
thảo luận.
Quyết định cuối cùng do lãnh đạo đưa ra và chịu trách nhiệm về quyết định đó.
III. Tập thể tham gia thảo luận,
chuẩn bị quyết định
Cần tạo điều kiện cho người tham gia thảo luận:
•
Tạo bầu không khí cởi mở.
•
Không cản trở người muốn phát biểu.
•
Phê phán ý kiến chứ không phải phê phán người nêu ý kiến
•
Không gây sức ép với người có ý kiến trái với ý kiến lãnh đạo.
•
Không dùng quyền lực để gây sức ép với người khác.
Company Logo
www.themegallery.com
IV. Tiến trình ra QĐ và giải quyết vấn đề
Xác định vấn
đề
Liệt kê các yếu tố
quyết định
Thu thập và chọn lọc
thông tin
Xác định giải
pháp
Thực hiện
quyết định
Đánh giá kết quả thực
hiện
4.1 Xác định vấn đề
Là công việc phức tạp, cần thận trọng để xác định đúng vấn đề.
•
Có phải là vấn đề thực sự?
•
Tính cấp bách như thế nào?
•
Vì sao có vấn đề?
IV. Tiến trình ra QĐ và giải quyết vấn đề
4.2 Liệt kê các yếu tố quyết định
Các yếu tố vĩ mô
Các yếu tố vi mô
Ví dụ:
•
Sự thay đổi chính sách của chính phủ
•
Sự thay đổi công nghệ
•
Sự thay đổi thị hiếu người tiêu dùng
•
Sự xuất hiện các đối thủ cạnh tranh
IV. Tiến trình ra QĐ và giải quyết vấn đề
4.3 Thu thập và chọn lọc thông tin
Cần kiểm tra, đánh giá, chọn lọc và xử lý các thông tin thu thập
được.
•
Thông tin thị trường
•
Thông tin khách hàng
•
Thông tin về đối thủ cạnh tranh
•
Thông tin từ nhân viên bán hàng
IV. Tiến trình ra QĐ và giải quyết vấn đề
4.4 Xác định giải pháp
Đưa ra nhiều phương án khác nhau để lựa chọn
So sánh và đánh giá các phương án
Lựa chọn phương án tối ưu
Nhà quản trị phải trực tiếp ra quyết định và chịu hoàn toàn
trách nhiệm về quyết định
IV. Tiến trình ra QĐ và giải quyết vấn đề
4.5 Tổ chức thực hiện quyết định
Cần lập kế hoạch cụ thể:
•
Ai thực hiện?
•
Thời gian bắt đầu và kết thúc?
•
Tiến độ thực hiện?
•
Phương tiện tiến hành?
IV. Tiến trình ra QĐ và giải quyết vấn đề
4.6 Đánh giá kết quả thực hiện
Kết quả thực hiện mục tiêu
Các sai lệch giữa thực tế và kế hoạch
Các tiềm năng chưa được sử dụng trong quá trình thực hiện
Các kinh nghiệm và bài học thu được
IV. Tiến trình ra QĐ và giải quyết vấn đề
5.1 Sơ đồ ngôi sao
V. Các công cụ ra quyết định
5.2 Kỹ thuật 6 chiếc mũ tư duy (6 Thinking Hats)
V. Các công cụ ra quyết định
V. Các công cụ ra quyết định
V. Các công cụ ra quyết định
Mũ trắng:
Mang hình ảnh của một tờ giấy trắng, thông tin, dữ liệu.
Các thông tin, dữ kiện liên quan đến vấn đề đang cần giải quyết, tập trung trên thông tin rút ra
được.
Một số câu hỏi có thể sử dụng:
Chúng ta có những thông tin gì về vấn đề này?
Chúng ta cần có những thông tin nào liên quan đến vấn đề đang xét?
Chúng ta thiếu mất những thông tin, dữ kiện nào?
V. Các công cụ ra quyết định
Mũ đỏ:
Mang hình ảnh của lửa đang cháy trong lò, con tim, dòng máu nóng, sự ấm áp.
Các cảm giác, cảm xúc, trực giác. Chỉ đưa ra các ý kiến bộc phát , không cần giải thích.
Một số câu hỏi có thể sử dụng:
Cảm giác của tôi ngay lúc này là gì?
Trực giác của tôi mách bảo điều gì về vấn đề này?
Tôi thích hay không thích vấn đề này?
V. Các công cụ ra quyết định
Mũ vàng:
Mang hình ảnh của ánh nắng mặt trời, sự lạc quan, các giá trị, các lợi ích.
Các ý kiến lạc quan, có logic, các mặt tích cực, các lợi ích của vấn đề, mức độ khả thi của dự án.
Một số câu hỏi có thể sử dụng:
Những lợi ích khi chúng ta tiến hành dự án này là gì?
Đâu là mặt tích cực của vấn đề này?
Liệu vấn đề này có khả năng thực hiện được không?