B GIÁO DC VÀ ÀO TO 
TRNG I HC KINH T THÀNH PH H CHÍ MINH 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
LÊ TH THANH LOAN 
 
 
 
 
 
NH HNG CA CÁC NHÂN T V MÔ 
N TH TRNG CHNG KHOÁN VIT NAM 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
LUN VN THC S KINH T 
 
         Thành ph H Chí Minh nm 2012 
 B GIÁO DC VÀ ÀO TO 
TRNG I HC KINH T THÀNH PH H CHÍ MINH           
LÊ TH THANH LOAN     
NH HNG CA CÁC NHÂN T V MÔ 
N TH TRNG CHNG KHOÁN VIT NAM  
   CHUYÊN NGÀNH: TÀI CHÍNH – NGÂN HÀNG 
MÃ S: 60340201    
LUN VN THC S KINH T    
NGI HNG DN KHOA HC 
TS. H THY TIÊN    
Thành ph H Chí Minh nm 2012 
MC LC Trang 
Danh mc vit tt 
Danh mc bng biu 
Danh mc hình và đ th 
Tóm tt 
Chng 1: Gii thiu 1 
1.1. Lý do chn đ tài và tính cp thit ca đ tài 1 
1.2. Mc tiêu nghiên cu 2 
1.3. Câu hi nghiên cu 2 
1.4. Phm vi nghiên cu 3 
1.5. i tng nghiên cu 3 
1.6. Phng pháp nghiên cu 3 
Kt lun chng 1 4  
Chng 2: Nhng nghiên cu thc nghim trên th gii v s nh hng 
ca các nhân t v mô đn th trng chng khoán
 5 
2.1. Tng quan các nghiên cu thc nghim trên th gii v s nh hng ca 
các nhân t v mô đn th trng chng khoán 5 
2.2. Tng quan các nghiên cu thc nghim  Vit Nam v s nh hng ca 
các nhân t v mô đn th trng chng khoán 11 
2.3. Kt lun rút ra t các nghiên cu thc nghim v s nh hng ca các 
nhân t v mô đn th trng chng khoán 12 
Kt lun chng 2 15  
Chng 3: Phng pháp nghiên cu s nh hng ca các nhân t v mô 
đn th trng chng khoán Vit Nam giai đon t tháng 8/2000 đn 
tháng 11/2011 
16 
3.1 Nghiên cu đnh tính 16 
3.2 Nghiên cu đnh lng 16 
3.2.1 Mô hình nghiên cu 17 
3.2.2 D liu và phng pháp nghiên cu 18 
3.2.2.1 D liu 18 
3.2.2.2 Phng pháp nghiên cu 19 
Kt lun chng 3 22 
Chng 4: nh hng ca các nhân t v mô đn th trng chng 
khoán Vit Nam giai đon t tháng 8/2000 đn tháng 12/2011
 23 
4.1 Thc trng v s nh hng ca các nhân t v mô đn th trng chng 
khoán Vit Nam giai đon t tháng 8/2000 đn tháng 12/2011 23 
4.1.1 S bin đng ca th trng chng khoán Vit Nam 23 
4.1.2 Thc trng nh hng ca các nhân t v mô tác đng đn th trng 
chng khoán Vit Nam giai đon T8/2000- T12/2011 27 
4.1.2.1 nh hng ca lm phát đn th trng chng khoán Vit Nam 27 
4.1.2.2 nh hng ca lãi sut trái phiu Chính ph đn th trng 
chng khoán Vit Nam 31 
4.1.2.3 nh hng ca t giá hi đoái đn th trng chng khoán Vit 
Nam 35 
4.1.2.4 nh hng ca tng tit kim ni đa Quc gia đn th trng 
chng khoán Vit Nam 37 
4.2 Kim đnh s nh hng ca các nhân t v mô đn th trng chng khoán 
Vit Nam 40 
4.2.1 Các bng thng kê mô t 40 
4.2.2 Kim đnh nghim đn v ADF 42 
4.2.3 Kim đnh đng liên kt 43 
4.2.4 Mô hình hiu chnh sai s ECM vi VNI là bin ph thuc 44 
4.2.5 Mô hình hi quy vi HNX là bin ph thuc 45 
4.2.6 Kim tra s phù hp ca mô hình 46 
4.2.6.1 Kim tra hin tng đa cng tuyn 46 
4.2.6.2 Kim tra hin tng t tng quan 47 
4.2.6.3 Kim tra tính dng ca phn d 47 
4.2.7 Kim đnh nhân qu Granger và xem xét tính hiu qu ca th trng 
chng khoán Vit Nam 47 
4.2.7.1 Kim đnh nhân qu Granger 47 
4.2.7.2 Vn dng kt qu ca kim đnh nhân qu Granger đ xem xét 
tính hiu qu ca th trng chng khoán Vit Nam 51 
4.2.8 Gii thích kt qu đt đc 52 
4.2.8.1 Gii thích kt qu phng trình ECM đi vi ch s VNI 53 
4.2.8.2 Gii thích kt qu phng trình OLS đi vi ch s HNX 53 
4.2.9 Tho lun kt qu kim đnh đt đc 53 
4.3 Kt qu rút ra t vic so sánh kt qu nghiên cu đnh tính và nghiên cu 
đnh lng 57 
Kt lun chng 4 60  
Chng 5: Kt lun và mt s khuyn ngh phát trin th trng chng 
khoán Vit Nam
 61 
5.1 Kt lun 61 
5.2 Mt s khuyn ngh phát trin th trng chng khoán Vit Nam 62 
5.2.1 Kim soát t l lm phát 62 
5.2.1.1 Nâng cao hiu qu đu t 62 
5.2.1.2 Thc hin chính sách tin t linh hot 64 
5.2.1.3 Kim soát cht ch chính sách tài khóa 66 
5.2.1.4 Thc hin đng b các bin pháp khác 66 
5.2.2 n đnh kinh t v mô trong dài hn 67 
5.2.3 nh hng phát trin th trng chng khoán Vit Nam hiu qu 68 
5.2.3.1 Hoàn thin khung pháp lý và nâng cao nng lc qun lý 
giám sát 68 
5.2.3.2 Phát trin h tng k thut 69 
5.2.3.3 Tng tính thanh khon ca th trng 70 
5.2.3.4 Tng cung và cu cho th trng chng khoán 71 
5.2.3.5 Hp tác quc t trong lnh vc chng khoán 76 
5.2.3.6 Nâng cao cht lng hot đng ca công ty chng khoán 76 
Kt lun chng 5 77 
Kt lun chung 78 
Tài liu tham kho 
Ph lc 
Ph lc 1: S liu 
Ph lc 2: Kim đnh ADF, kim đnh tính dng ca các chui d liu 
Ph lc 3: Kim đnh tính dng ca phn d to ra t phng trình VNI là bin ph 
thuc 
Ph lc 4: Kim đnh tính dng ca phn d to ra t phng trình HNX là bin 
ph thuc 
Ph lc 5:  tr ti u theo phng pháp Var 
Ph lc 6: Nhân qu Granger vi bin VNI là bin ph thuc 
Ph lc 7: Nhân qu Granger vi bin HNX là bin ph thuc      
DANH MC T VIT TT  
CTCK : Công ty chng khoán 
HNX : S giao dch chng khoán Thành Ph Hà Ni 
HOSE : S giao dch chng khoán Thành ph H Chí Minh 
NHNN : Ngân hàng Nhà Nc 
NHTM : Ngân hàng thng mi 
SGDCK : S giao dch chng khoán 
TTCK : Th trng chng khoán 
UBCK : y ban chng khoán          
 DANH MC BNG BIU Trang 
Bng 4.1: Tóm tt kt qu phân tích đnh tính v các nhân t v mô nh hng đn 
TTCK Vit Nam 40 
Bng 4.2: Bng thng kê mô t các bin trong phng trình 3 41 
Bng 4.3: Bng thng kê mô t các bin trong phng trình 4 41 
Bng 4.4: Kt qu kim đnh tính dng theo phng pháp ADF 42 
Bng 4.5: Kt qu ADF ca phn d to ra t phng trình (3) 43 
Bng 4.6: Kt qu ADF ca phn d to ra t phng trình (4) 43 
Bng 4.7: Kt qu hi quy phng trình ECM 45 
Bng 4.8: Kt qu hi quy phng trình 6 46 
Bng 4.9: Kt qu kim đnh nhân qu Granger phng trình 5
’
 49 
Bng 4.10: Kt qu kim đnh nhân qu Granger phng trình 6 50 
Bng 4.11:So sánh kt qu nghiên cu đnh tính và nghiên cu đnh lng v s 
nh hng ca các nhân t v mô đn TTCK 57            
DANH MC HÌNH VÀ  TH Trang 
Hình 4.1: Ch s giá chng khoán VN-Index giai đon 2001-2011 24 
Hình 4.2: Ch s giá chng khoán HNX-Index giai đon 2005-2011 24 
Hình 4.3: T sut sinh li tháng ca ch s VN-Index và các ch s chng khoán th 
gii giai đon 2004-2011 25 
Hình 4.4: Ch s giá chng khoán VN-Index, HNX-Index giai đon 2005-2011 26 
Hình 4.5: T l lm phát Vit Nam và mt s nc, giai đon 2000-2010 28 
Hình 4.6: Lm pháp và Ch s giá VN- Index 30 
Hình 4.7: Lm pháp và Ch s giá HNX- Index 30 
Hình 4.8: Lãi sut trái phiu Chính ph và ch s giá VN-Index 33 
Hình 4.9: Lãi sut trái phiu Chính ph và ch s giá HNX-Index 33 
Hình 4.10 T giá hi đoái và ch s chng khoán VN-Index 36 
Hình 4.11 T giá hi đoái và ch s chng khoán HNX-Index 36 
Hình 4.12: Tng tit kim ni đa và ch s giá chng khoán VN-Index 38 
Hình 4.13: Tng tit kim ni đa và ch s giá chng khoán HNX-Index 38         
LI CM N 
Tác gi xin gi li cm n chân thành đn: Khoa Tài chính doanh nghip, 
Vin sau đi hc trng i Hc Kinh T Thành ph HCM đã to điu kin cho tôi 
trong sut khóa hc và thc hin đ tài. 
c bit xin bày t lòng bit n sâu sc đn TS H Thy Tiên đã tn tình 
hng dn tác gi hoàn thành lun vn này. 
Sau cùng, tác gi rt cm n các Thy Cô, nhng ngi bn, đng nghip và 
ngi thân đã tn tình h tr, góp ý và giúp đ tôi trong sut thi gian hc tp và nghiên 
cu. 
 Hc viên    
 Lê Th Thanh Loan                     
LI CAM OAN  
Tôi xin cam đoan lun vn thc s “nh hng ca các nhân t v mô đn 
th trng chng khoán Vit Nam” là kt qu ca quá trình hc tp, nghiên cu 
khoa hc đc lp và nghiêm túc. Các s liu và kt qu trong lun vn là đáng tin 
cy, đc x lý trung thc và khách quan.  
 Hc viên    
 Lê Th Thanh Loan                   
Tóm tt 
Lun vn tp trung vào gii thích s nh hng ca các nhân t v mô lên 
TTCK Vit Nam, đng thi xem xét mi quan h ngn hn và dài hn gia TTCK 
Vit Nam và các bin s kinh t v mô bao gm lãi sut trái phiu Chính ph, t l 
lm phát, t giá hi đoái và tng tit kim ni đa ca nn kinh t Vit Nam. Ngoài 
vic phân tích đnh tính đ nhn din mi quan h, tác gi còn s dng phng pháp 
nghiên cu đnh lng đ kim đnh và gii thích các nhân t v mô nh hng đn 
TTCK Vit Nam, đc đo lng bi ch s giá chng khoán VN-Index và HNX-
Index. Vi vic s dng chui d liu thi gian theo tháng tác gi đã s dng 
phng pháp kim đnh nghim đn v, kim đnh đng liên kt, mô hình hiu 
chnh sai s (ECM) đ rút ra kt lun thng kê trong ngn hn và dài hn và kt qu 
đã chng minh rng t l lm phát thc s nh hng đn TTCK Vit Nam, các bin 
v mô còn li nh t giá hi đoái, tng tit kim ni đa, lãi sut trái phiu Chính 
ph, s nh hng ca các nhân t này lên TTCK không có ý ngha v mt thng 
kê. Và tn ti mi quan h dài hn gia các bin v mô lên ch s giá chng khoán 
VN-Index, lun vn cng đã thc hin kim đnh nhân qu Granger và rút ra kt 
lun TTCK Vit Nam không thc s hiu qu v mt thông tin, và có s nh hng 
ca bin tr lãi sut đn ch s giá chng khoán. Trên c s kt qu ca nghiên cu, 
tác gi cng đã đ xut mt s gii pháp nhm góp phn h tr TTCK Vit Nam 
phát trin n đnh và bn vng. 
1 
CHNG 1: GII THIU 
1.1 Lý do chn đ tài và tính cp thit ca đ tài 
TTCK là mt b phn quan trng ca th trng tài chính, vi chc nng huy 
đng vn cho doanh nghip và nn kinh t, TTCK tr thành mt công c không th 
thiu trong đi sng kinh t ca nhng nc theo c ch th trng, nht là nhng 
nc đang phát trin cn phi thu hút ngun vn dài hn cho nn kinh t Quc dân 
nh Vit Nam. 
TTCK Vit Nam hình thành và phát trin hn mi mt nm, so vi lch s 
phát trin th gii đó là mt th trng còn non tr, tuy nhiên th trng đã có nhng 
phát trin vt bc, đt gp hai ln so vi k hoch ban đu v quy mô vn hóa, s 
lng công ty niêm yt tng lên gp mi ln, th trng đã tr thành kênh huy 
đng vn cho nn kinh t vi giá tr hàng trm ngàn t đng. 
Nhìn li lch s phát trin ca TTCK Vit Nam thông qua ch s giá chng 
khoán, ta thy th trng có nhng bin đng không lng, có nhng thi k ch s 
chng khoán bt phá ngon mc vi hn 1000 đim, nhng có lúc li tut dc 
không phanh quay v gn vi vch xut phát. Nm 2011 qua đi vi nhiu khó khn, 
th trng đang  trong giai đon trm lng và ti t nht trong chng đng mi 
mt nm thành lp phát trin. TTCK vi nhng k lc bun, ch s HNX-Index ri 
xung mc thp nht trong lch s vi 58 đim và lt vào top 3 ch s gim mnh 
nht th gii, VN-Index dù cha ri xung mc đáy nh nm 2009, nhng mt 
bng giá c phiu đã gim mnh hn bao gi ht, khi lng giao dch cng gim 
ti 60%, huy đng vn qua phát hành c phiu và đu giá c phn hóa gim ch còn 
khong 20% so vi nm 2010. S lng công ty niêm yt b thua l tng theo tng quý. 
Môi trng kinh t v mô s to đng lc đ phát trin kinh t, là yu t 
quyt đnh đn tc đ phát trin ca nn kinh t, nh vy, môi trng kinh t v mô 
cng s tác đng và to đng lc phát trin TTCK. Các thông tin v các bin kinh t 
v mô nh hng đn chng khoán Vit Nam có th có ích cho các nhà hoch đnh 
chính sách, các công ty, các nhà đu t và tt c các bên liên quan khác. 
2 
Chính vì th, vic phân tích, kim đnh, gii thích các yu t v mô tác đng 
đn TTCK, là mt trong nhng vic làm ht sc cn thit, đ trên c s đó có các 
khuyn ngh tích cc tác đng nhm h tr cho TTCK phát trin. Xut phát t 
nhng lý do đó, tôi đã chn đ tài “nh hng ca các nhân t v mô đn th 
trng chng khoán Vit Nam ” làm đ tài nghiên cu lun vn ca mình. Lun 
vn bao gm 5 chng: 
o Chng 1: Gii thiu; 
o Chng 2: Nhng nghiên cu thc nghim trên th gii v các nhân t v 
mô nh hng đn th trng chng khoán; 
o Chng 3: Phng pháp nghiên cu v s nh hng ca các nhân t v 
mô đn th trng chng khoán Vit Nam giai đon t tháng 8/2000 đn tháng 
12/2011; 
o Chng 4: nh hng ca các nhân t v mô đn th trng chng khoán 
Vit Nam giai đon t 8/2000 đn tháng 12/2011; 
o Chng 5: Kt lun và mt s khuyn ngh phát trin th trng chng 
khoán Vit Nam. 
1.2. Mc tiêu nghiên cu 
Mc tiêu nghiên cu ca lun vn là gii thích nh hng ca các nhân t v 
mô đn TTCK, kim đnh mi quan h gia TTCK và các bin v mô trong ngn 
hn và dài hn. Các bin kinh t v mô đc s dng bao gm t l lm phát, t giá 
hi đoái, lãi sut trái phiu Chính ph và tng tit kim ni đa Quc gia tác đng 
đn TTCK Vit Nam giai đon 2000-2011, đc đo lng thông qua ch s VN-
Index và HNX-Index. T vic phân tích, đo lng và kim đnh, tác gi s gii 
thích, lng hóa đc mi quan h gia các bin kinh t v mô và TTCK trong ngn 
hn và xem xét mi quan h trong dài hn, nhn din đc nhân t v mô nào thc 
s nh hng đn TTCK đ trên c s đó có các khuyn ngh nhm góp phn thúc 
đy TTCK Vit Nam phát trin n đnh và bn vng. 
3 
1.3. Câu hi nghiên cu 
 đt đc mc tiêu nghiên cu, đ tài tp trung đi tìm đáp án tr li ca 
các câu hi nghiên cu sau: 
o TTCK Vit Nam trong thi gian qua bin đng không ngng, lúc tng lúc 
gim, nh vy phi chng s bin đng đó mt phn là do s tác đng ca các nhân 
t v mô ? 
o Trong các nhân t v mô nh t l lm phát, t giá hi đoái, lãi sut trái 
phiu Chính ph, tng tit kim trong nc, nhân t nào thc s nh hng, mc đ 
nh hng và s nh hng là cùng chiu hay ngc chiu? 
o Liu có tn ti mi quan h dài hn gia các bin v mô và TTCK Vit Nam? 
o S thay đi ca các nhân t v mô có đc phn ánh tc thì vào ch s giá 
chng khoán hay có đ tr thi gian? Hay nói cách khác TTCK Vit Nam có hiu 
qu v mt thông tin hay không? 
o Nhng gii pháp nào cn thit đc thc hin đ h tr thúc đy TTCK 
Vit Nam phát trin? 
1.4. Phm vi nghiên cu: 
 đt mc tiêu nghiên cu, lun vn tp trung vào phm vi nghiên cu sau đây: 
o TTCK Vit Nam giai đon t tháng 8 nm 2000 đn tháng 12 nm 2011. 
o Các yu t v mô giai đon t tháng 8/2000 đn tháng 12/2011 bao gm: 
T l lm phát, lãi sut trái phiu Chính ph k hn 1 nm, t giá hi đoái gia VN 
và dollar M, tng tit kim trong nc. 
1.5. i tng nghiên cu 
i tng nghiên cu ca lun vn bao gm: TTCK Vit Nam; Ch s giá 
chng khoán VN-Index ca HOSE t tháng 8/2000 đn tháng 12/2011; Ch s giá 
chng khoán ca HNX-Index ca HNX t tháng 7/2005 đn tháng 12/2011; S nh 
hng ca các nhân t v mô đn TTCK Vit Nam. 
1.6. Phng pháp nghiên cu 
 đt đc mc tiêu nghiên cu, đ tài s dng các phng pháp nghiên 
cu đnh tính và đnh lng sau đây: 
4 
Nghiên cu đnh tính là mt phng pháp tip cn nhm tìm cách mô t và 
phân tích đc đim ca vn đ nghiên cu, nhm làm rõ ni dung bn cht ca vn 
đ nghiên cu. Trong phm vi đ tài, phng pháp đnh tính đc s dng bng 
cách thu thp các s liu và các thông tin liên quan đ quan sát s bin đng ca các 
ch s giá chng khoán trong mi liên h vi s thay đi ca các nhân t v mô giai 
đon t tháng 8/2000 đn tháng 12/2011 qua đó phát hin ra s nh hng ca các 
nhân t v mô đn TTCK. 
Nghiên cu đnh lng là phng pháp đnh lng mi quan h gia các 
bin, cho phép đo lng và đánh giá mi liên quan gia nhng bin s; cho phép 
suy lun thng kê t kt qu thu đc  các mu cho các kt qu  tng th. Trong 
phm vi bài nghiên cu tác gi xác đnh mô hình nghiên cu, kim đnh các gi 
thuyt thông qua chng trình Eview 6.0, các phng pháp sau đây đc thc hin: 
o Phng pháp kim đnh nghim đn v ADF (Augmented Dickey-
Fuller)– đ xác đnh tính dng ca các chui d liu thi gian. 
o Phng pháp kim đnh đng liên kt (Co-integrations test) đ xem xét 
mi quan h trong dài hn gia các bin. 
o Mô hình hiu chnh sai s: (ECM) đ gii thích s nh hng ca các 
bin đc lp ti bin ph thuc trong ngn hn và xem xét s mt cân bng trong dài 
hn s đc gii thích bao nhiêu phn trm trong ngn hn. 
o Kim đnh nhân qu Granger đ xem xét tác đng ca các bin tr và 
TTCK Vit Nam có hiu qu v mt thông tin hay không? 
Kt lun chng 1 
Môi trng kinh t v mô luôn đc xem là đng lc đ phát trin TTCK, 
điu này càng đc bit có ý ngha hn đi vi TTCK Vit Nam trong giai đon hin 
nay, khi mà th trng đang trong giai đon trm lng và m đm nht trong chng 
đng 11 nm thành lp và phát trin, chính vì l đó tác gi đã chn đ tài “nh 
hng ca các nhân t v mô đn TTCK” đ nghiên cu, tác gi hy vng rng 
nhng phát hin trong nghiên cu s thc s hu ích không ch riêng các nhà đu 
t, các công ty chng khoán mà còn đi vi nhng nhà hoch đnh chính sách. 
5 
CHNG 2: NHNG NGHIÊN CU THC NGHIM 
TRÊN TH GII V S NH HNG CA CÁC NHÂN T V MÔ N 
TH TRNG CHNG KHOÁN 
2.1 Tng quan các nghiên cu thc nghim trên th gií v s nh 
hng ca các nhân t v mô đn th trng chng khoán 
Các bin s kinh t v mô đu tác đng ti dòng tin trong tng lai và li 
sut yêu cu vì th s nh hng ti giá c phiu ca TTCK. Nhng thông tin v 
các nhân t v mô nh hng đn TTCK đc rt nhiu các đi tng quan tâm và 
thc s hu ích cho nhng nhà hoch đnh chính sách, các nhà đu t, các công ty 
niêm yt, CTCK. Chính vì l đó đã có rt nhiu nhà nghiên cu đã tham gia d báo 
mi quan h gia các bin kinh t v mô và TTCK bng vic s dng nhng mô 
hình nghiên cu khác nhau. 
Mukhejee và Naka (1998) vn dng phng pháp ca Johansen trong mô 
hình hiu chnh sai s vector VECM và đã gii thích rng TTCK Nht Bn có mi 
quan h dài hn vi 6 bin s kinh t v mô là t giá, cung tin, t l lm phát, sn 
lng sn xut, lãi sut trái phiu Chính ph dài hn và lãi sut cho vay không k 
hn trong ngn hn. 
Tit kim tng làm tng vn đu t vào TTCK, điu này cng đã đc chng 
minh trong nghiên cu ca Garcia và Liu (1999), các ông đã nghiên cu các nhân t 
quyt đnh đn s phát trin ca TTCK, bng vic s dng d liu gp t 15 nc 
bao gm 7 nc Châu M La Tinh, 6 nc khu vc Tây Á và 2 nc M và Nht 
Bn, vi khong thi gian nghiên cu t nm 1980 đn 1995, bài vit xem xét các 
yu t v mô quyt đnh đn s phát trin TTCK, và kt lun rng bên cnh thu nhp 
thc t và tính thanh khon ca TTCK, thì t l tit kim là yu t quyt đnh quan 
trng, tác đng cùng chiu đn giá tr vn hóa ca TTCK. 
Kwon và Shin (2000) s dng mô hình VECM đ kim nghim ti th trng 
Hàn Quc và kt lun rng TTCK Hàn Quc có quan h đng liên kt vi ch s sn 
phm quc dân, t giá, cán cân thng mi và cung tin, điu đó có ngha là nhng 
thay đi ca các nhân t v mô trên s nh hng đn ch s giá chng khoán Hàn 
Quc trong dài hn. 
6 
Gjerde và Saettem (2000), Achsani và Strohe (2003) đã tin hành nghiên cu 
 nhng khu vc th trng nh nh Na Uy, Indonesia và cng kt lun rng bin 
đng TTCK phn ng ngc vi nhng thay đi v lãi sut, phn ng thun vi s 
thay đi ca GDP, cung tin và t giá hi đoái. 
Maysami và các cng s (2004) đã gii thích mi quan h gia các bin v 
mô và ch s giá chng khoán th trng Singapore (SES All-S Equities Finance 
Index, SES All-S Equities Property Index and SES All-S Equities Hotel Index) 
bng vic s dng mô hình vec t hiu chnh sai s (VECM) ca Jonhansen và 
Juselius (1990) và kt lun rng TTCK Singapore có mi quan h vi các bin lãi 
sut, lm phát, t giá, sn lng công nghip và cung tin. 
Christopher Gan và các cng s (2006) đã kim đnh tác đng ca các bin 
nh lm phát (CPI), t giá hi đoái (EX) lãi sut ngn hn (SR), lãi sut dài hn 
(LR), tng trng kinh t (GDP), Cung tin (M1) đn ch s giá chng khoán trên 
TTCK New Zealand (NZSE40). Kt qu cho thy có mi quan h gia các bin 
kinh t v mô nh lãi sut ngn hn, cung tin và tng trng kinh t vi ch s giá 
chng khoán NZSE40 giai đon 1990-2003. 
Coleman và tettey (2008) đã nghiên cu nh hng ca các nhân t v mô 
lên TTCK Ghana (GSE) và kt lun rng lãi sut cho vay t tin gi ngân hàng và t 
l lm phát có nh hng đn TTCK ca Ghana. 
Yartey (2008) đã nghiên cu các yu t quyt đnh đn s phát trin ca 
TTCK các nn kinh t mi ni, sau đó giúp chúng ta hiu hn đi vi trng hp c 
th  Nam Phi. Bài nghiên cu đã kim tra thc nghim các nhân t v mô và các 
yu t v th ch chính tr bao gm thu nhp, tng tit kim ni đa, tng đu t ni 
đa, tính thanh khon ca th trng, n đnh kinh t v mô, vn t nhân, ri ro 
chính tr, pháp lut, tham nhng và tính dân ch quyt đnh đn TTCK đc đo 
lng bng mc vn hóa th trng. Các tác gi đã s dng d liu dng bng ca 
42 quc gia mi ni vi thi gian quan sát t nm 1990 đn 2004, và đã có nhng 
phát hin có ý ngha quan trng v chính sách đi vi các nc th trng mi ni. 
7 
ó là tng trng kinh t đóng mt vai trò quan trng trong vic phát trin TTCK,  
giai đon đu thành lp, s phát trin ca khu vc ngân hàng là quan trng đi vi 
s phát trin ca TTCK các nc mi ni, TTCK b sung ch không phi là thay 
th cho ngành ngân hàng, các dch v h tr t h thng ngân hàng đóng góp đáng 
k cho s phát trin ca TTCK, tuy nhiên,  giai đon sau, khi th trng đã phát 
trin thì th trng li có xu hng cnh tranh vi khu vc ngân hàng; u t trong 
nc là mt yu t quyt đnh quan trng đn s phát trin TTCK các nc mi 
ni, vì th, đ thúc đy s phát trin TTCK có th khuyn khích đu t bng các 
chính sách thích hp; S nh hng bi tit kim ni đa đn TTCK không có ý 
ngha thng kê; Tính thanh khon TTCK có nh hng tích cc phát trin TTCK, 
ci thin tính thanh khon ca TTCK ti các th trng mi ni có th là mt 
phng pháp tip cn ca vic thúc đy TTCK phát trin. Cui cùng, cht lng 
ca t chc là nhng yu t quyt đnh quan trng ca phát trin TTCK, gim bt 
ri ro chính tr, mt yu t quan trng trong quyt đnh đu t, bên cnh đó, cht 
lng pháp lut và trt t dân ch là nhng yu t quan trng cho s phát trin 
TTCK ca nhng nn kinh t mi ni. 
Suliaman D. Mohammad và các cng s (2009) nghiên cu tác đng các yu 
t v mô đn TTCK Karachi. Trong nghiên cu này tác gi s dng s liu hng 
quý đ quan sát các yu t v mô bao gm t giá hi đoái, d tr ngoi hi, ch s 
sn xut công nghip, chi tiêu tng tài sn c đnh, cung tin M2 và ch s giá bán 
buôn tác đng đn ch s giá chng khoán Karachi (Karachi Stock Exchange-KSE) 
giai đon nm 1986-2007. Kt qu nghiên cu cho thy ch s sn xut công 
nghip, d tr ngoi hi, ch s giá bán buôn có tác đng cùng chiu lên ch s giá 
chng khoán trong khi đó, t giá hi đoái, ch tiêu tng tài sn c đnh, lãi sut và 
cung tin M2 có tác đng nghch chiu. Tt c các h s tng quan đu có ý ngha 
thng kê ngoi tr bin chi tiêu tng tài sn c đnh. 
Okpara (2010), đã nghiên cu nh hng ca chính sách tin t đn li nhun 
ca TTCK  Nigeria. Tác gi đã s dng phng pháp kim đnh nghim đn v, 
đng liên kt và mô hình vec t hiu chnh sai s đ xem xét mi quan h trong 
8 
ngn hn và dài hn gia các bin lãi sut trái phiu Chính ph, t l lãi sut thc (đã 
loi tr lm phát), lãi sut chit khu đn li nhun ca TTCK (đc tính bng công 
thc log(P
t
/P
t-1
)). Vi chui thi gian theo tháng t tháng 1 nm 1985 đn tháng 12 
nm 2006, bài nghiên cu đã có kt lun, khi lãi sut chiu khu tng lên thì lãi sut 
thc và lãi sut trái phiu Chính ph cng tng và chính sách tin t là mt yu t 
quyt đnh quan trng đn li nhun ca TTCK dài hn  Nigeria. Nói cách khác, 
hành vi lâu dài ca li nhun TTCK  Nigeria phn ln chu nh hng bi hai 
bin, th nht, lãi sut trái phiu Chính ph cao s làm gim li nhun ca TTCK, 
th hai lãi sut hin ti và mt đ tr ca lãi sut tác đng cùng chiu và quan trng 
đn bin đng trong li nhun ca TTCK. H s ca phn d điu chnh sai s bng 
32% phn ánh đ lch t cân bng dài hn gia li nhun ca c phiu và lãi sut 
trái phiu Chính ph, hay nói cách khác tn ti mi quan h dài hn gia lãi sut trái 
phiu Chính ph và li nhun ca TTCK. C ch điu chnh v trng thái cân bng 
dài hn trong mi quan h gia li nhun chng khoán và lãi sut trái phiu Chính 
ph là c ch điu chnh đnh k hoc bi s tng tác ca th trng hoc bi s 
can thip ca Chính ph. Mt thông tin b sung trong s bin đng ca các bin 
đc rút ra t mô hình cho thy s bin đng v li nhun ch yu là do nhng cú 
sc v lãi sut. Kt qu này cho thy nhng ci tin mi lãi sut có th là mt yu t 
d báo tt hn v li nhun ca TTCK  Nigeria. 
Mu-lan Wang và các cng s (2010) đã nghiên cu mi quan h gia giá 
du, t giá và TTCK th gii. Bài nghiên cu đã gii thích mi quan h ngn hn và 
dài hn gia các bin giá du, giá vàng, t giá và ch s chng khoán các nc M, 
c, Nht Bn, Thái Lan và Trung Quc t gia nm 2006 đn tháng 2 nm 2009. 
Phng pháp kim nghim đn v đc thc hin đ kim tra tính dng, phng 
pháp đng tích hp (Johansen) đc s dng đ kim tra liu có mi quan h dài 
hn gia các bin hay không? mô hình Var đc s dng đ xác đnh đ tr ti u, 
kt qu là đ tr ti u cho M, Nht, Thái Lan và Trung Quc là 9, trong khi đó 
c là 10 và cui cùng kim đnh nhân qu Granger đ xác đnh mi quan h nhân 
qu gia các bin. Vi phng pháp nghiên cu nh trên, kt qu đã ch ra rng tn 
9 
ti mi quan h đng liên kt gia giá du, giá vàng t giá hi đoái và ch s giá 
chng khoán các nc c, Nht Bn, Thái Lan và Trung Quc, điu này có ngha 
là tn ti mi quan h dài hn gia các bin, trong khi đó  th trng M, mi quan 
h dài hn gia các bin tng đi yu. Bên cnh đó kt qu nghiên cu cng ch ra 
rng  th trng Thái Lan, giá du, giá chng khoán, giá vàng có mi quan h nhân 
qu 2 chiu. Các tác gi hy vng kt qu phân tích s cung cp nhiu thông tin cho 
các nhà đu t tài chính trong và ngoài nc, kt qu nghiên cu cng s đc s 
dng đ phc v cho vic ra quyt đnh ca Chính ph. 
Ali M.B (2011) đã có bài nghiên cu nh hng ca các nhân t v mô và vi 
mô lên TTCK ca Dhaka. Bài nghiên cu này đã nghiên cu nh hng ca 3 yu 
t v mô và 2 yu t vi mô lên ch s giá chng khoán ca TTCK Dhaka (DSI). Ch 
s giá chng khoán (DSI) là bin ph thuc, các bin đc lp bao gm 3 bin v mô 
là lm phát (INF), ch s sn lng công nghip (IPD), thanh toán nc ngoài 
(REMIT), 2 bin vi mô là ch s P/E th trng (MKTPE) và tng trng bình quân 
hàng tháng ca mc vn hóa th trng (PAGMCP). Các chui d liu đc kim 
tra tính dng bng phng pháp kim nghim đn v (unit root test). Phng pháp 
bình phng bé nht OLS đc s dng đ chy mô hình hi quy, các h s hi quy 
đc kim tra tính phù hp bng kim đnh Wald vi mc ý ngha 5% và cui cùng 
kim đnh nhân qu gia các bin đc s dng theo phng pháp ca Granger 
(1969). D liu đc thu thp t TTCK Dhaka (DSE) và ngân hàng Bangladesh 
(BB) và đc ly hàng tháng t T7/2002 đn T12/2009, tng cng 90 quan sát. S 
liu các bin đc s dng phng pháp logarithms. Kt qu hi quy bi đã ch ra 
rng, lm phát và thanh toán quc t có mi quan h ngc chiu vi ch s giá 
chng khoán, bên cnh đó mi quan h cùng chiu đc tìm thy gia ch s công 
nghip, ch s P/E, mc vn hóa th trng vi ch s giá chng khoán. Kim đnh 
nhân qu Granger cho thy không có mi quan h nhân qu gia DSI vi lm phát, 
ch s sn lng công nghip, t l tng trng ca mc vn hóa th trng, thanh 
toán nc ngoài, tuy nhiên có mi quan h 1 chiu gia giá chng khoán và ch s 
P/E th trng. Nh vy th trng không hiu qu v mt thông tin. 
10 
Pal and Mittal (2011) nghiên cu v s nh hng ca các nhân t v mô lên 
th trng vn ca n . Mc đích ca bài vit là gii thích mi quan h trong 
ngn hn và dài hn gia TTCK n đ và các bin s kinh t v mô. Qua vic s 
dng chui d liu thi gian theo quý, t quý 1 nm 1995 đn quý 4 nm 2008, các 
tác gi đã s dng phng pháp kim nghim đn v ADF, kim nghim đng liên 
kt và mô hình hiu chnh sai s (ECM) đ rút ra kt lun thng kê trong ngn hn 
và dài hn v s nh hng ca 4 nhân t v mô là t l lm phát, lãi sut trái phiu 
Chính ph k hn 1 nm, t giá hi đoái gia đng ôla M và đng Rupee và tng 
tit kim ni đa ca nn kinh t n  lên hai ch s giá chng khoán là BSE 
Sensex ca TTCK Bombay (30cty) và S&P CNX Nifty (50cty) ca TTCK Quc gia 
n . Kt qu ca bài nghiên cu chng minh rng có quan h đng liên kt gia 
các bin s v mô la chn trong mô hình đi vi c 2 TTCK, đó là mi quan h dài 
hn, điu đó có ngha s thay đi ca các nhân t v mô s tác đng đn TTCK n 
 trong dài hn. Mô hình ECM trong ngn hn đã ch ra rng t l lm phát tác 
đng tht s và ngc chiu trên c hai ch s chng khoán BSE Sensex và S&P 
CNX Nifty; T giá hi đoái ch tác đng ngc chiu đn ch s BSE Sensex, không 
tác đng đn ch s S&P CNX Nifty, khi t giá hi đoái tng lên 1% thì ch s BSE 
Sensex s gim 0.96 đim; S nh hng ca lãi sut trái phiu Chính ph cho kt 
qu khác nhau trên 2 TTCK, s nh hng ca bin lãi sut này lên ch s BSE 
Sensex là không có ý ngha thng kê, tuy nhiên li có ý ngha thng kê  mc 7% 
đi vi ch s S&P CNX Nifty, và h s hi quy là 0.02, nh vy S&P CNX 50 có 
quan h cùng chiu vi trái phiu Chính ph; Tng tit kim ni đa đc k vng 
là nh hng đn TTCK n , vì khi tit kim tng s làm đu t tng và chng 
khoán s tng, tuy nhiên các kt lun thng kê đã ch ra rng, tng tit kim ni đa 
đc quan sát nh là s kt hp vô ngha vi c hai ch s chng khoán. R
2
 điu 
chnh trên c 2 phng trình tng đi thp khong 18%, ng ý rng ch có 18% s 
thay đi ca BSE Sensex và S&P CNX 50 đc gii thích bi các bin s t giá, tit 
kim, lãi sut trái phiu Chính ph và t l lm phát. iu này có ngha, có rt nhiu 
các nhân t v mô khác ngoài mô hình nh hng đn s bin đng ca các ch s 
chng khoán. H s ECM trên c 2 phng trình cho thy tc đ điu chnh xy ra 
11 
trong trng thái cân bng dài hn là s âm và có ý ngha thng kê, giá tr âm xác 
nhn s tn ti ca mi quan h cân bng dài hn trong mô hình, h s ECM ch ra 
tc đ điu chnh có giá tr ln lt là 0,17(đi vi phng trình BSE Sensex là bin 
ph thuc) và 0.25 (đi vi phng trình S&P CNX 50 là bin ph thuc), có ngha 
rng 17%, 25% s mt cân bng trong dài hn trc đó s đc điu chnh trong 
ngn hn. 
2.2 Tng quan các nghiên cu thc nghim  Vit Nam v nh hng 
ca các nhân t v mô đn th trng chng khoán Vit Nam 
i vi TTCK Vit Nam, cng đã có nhiu bài nghiên cu v s nh hng 
ca các nhân t v mô đn TTCK. 
Nguyn Hu Tun (2011) đã có bài nghiên cu “nh hng ca bin s v 
mô đn TTCK Vit Nam”, theo bài nghiên cu, TTCK chu tác đng ca nhiu yu 
t trong đó có các bin s v mô nh giá tr sn lng công nghip, cung tin, t giá, 
lm phát…Bng mô hình nghiên cu đnh lng, tác gi đã đo lng mc đ nh 
hng ca các bin s v mô đn ch s giá VN-Index ca TTCK Vit Nam giai 
đon 2005-2010. Kim đnh đng liên kt đc s dng đ đo lng mi quan h 
gia các bin trong dài hn. Khi tn ti mi quan h đng liên kt thì mô hình hiu 
chnh sai s dng véc t (VECM) đc thc hin nhm giúp theo dõi mi quan h 
cân bng dài hn. Mô hình hiu chnh sai s (ECM) đc s dng đ xác đnh mi 
quan h gia các bin trong ngn hn. Kt qu phân tích đnh lng cho thy trong 
dài hn cung tin M2 có mi quan h cùng chiu vi ch s giá chng khoán, lm 
phát có mi quan h ngc chiu vi ch s chng khoán và có ý ngha thng kê. 
Khaled Hussainey and Le Khanh Ngoc (2009) đã nghiên cu 2 nhân t v mô 
là lãi sut và sn lng công nghip nh hng đn TTCK Vit Nam, vi chui d 
liu theo tháng t tháng 1 nm 2001 đn tháng 4 nm 2008, các tác gi đã s dng 
phng pháp kim nghim đn v và mô hình véc t hiu chnh sai s đ xác đinh 
mi quan h trong dài hn kt qu đã ch ra rng sn lng công nghip có nh 
hng cùng chiu vi giá chng khoán, tuy nhiên lãi sut không nh hng đn giá 
chng khoán. 
12 
Tô Nguyn Trng An (2010) trong lun vn ca mình đã nghiên cu “nh 
hng ca chính sách tin t đn TTCK Vit Nam” vi cách tip cn khác, tác gi 
đã phân tích nhân t khám phá EFA da trên kt qu kho sát phn ng ca các nhà 
đu t trên TTCK Thành ph H Chí Minh trc nhng thông tin v chính sách tin 
t liên quan đn lãi sut, lm phát, t l d tr bt buc, cung tin, t giá và GDP s 
tác đng nh th nào đn TTCK. Nghiên cu cho thy mc đ đng ý ca các nhà 
đu t qua kho sát 5 nhóm nhân t, vi thang đo 5 mc, là trên mc trung bình 
(>3) nh vy, nhà đu t ghi nhn có s nh hng ca chính sách tin t lên 
TTCK. Trong các nhóm nhân t, nhóm nhân t lãi sut là nhóm mang li tác đng 
nh hng ln nht, và nhóm nhân t t giá USD/VND là nhóm có tác đng nh 
hng ít nht. 
2.3 Kt lun rút ra t các nghiên cu thc nghim v s nh hng ca 
các nhân t v mô đn th trng chng khoán. 
Nh vy, qua vic tham kho các nghiên cu thc nghim v s nh hng 
ca các nhân t v mô đn TTCK chúng ta đu thy rng tt c các bài nghiên cu 
đu thng nht  ni dung có s nh hng ca các nhân t v mô lên TTCK và có 
rt nhiu các nhân t v mô nh hng đn TTCK trong ngn hn và c trong dài hn. 
Tuy nhiên  mi bài nghiên cu li có kt lun khác nhau v mc đ nh 
hng, thi gian nh hng hay thái đ nh hng ca các bin v tác đng lên 
TTCK, chng han theo Gjerde và Saettem (2000), cho rng t giá hi đoái phn ng 
thun vi s thay đi ca TTCK  Na Uy, tuy nhiên Suliaman và các cng s 
(2009) li có kt lun, t giá hi đoái tác đng ngc chiu đn TTCK Karachi, hay 
Okpara (2010) đã kt lun lãi sut trái phiu Chính ph tng s làm gim li nhun 
trên TTCK Negeria, nhng Pal and Mittal (2011) li có kt lun lãi sut trái phiu 
Chính ph tng s làm tng ch s giá chng khoán S&P CNX 50 ca TTCK Quc 
gia n . Yartey (2008) cho rng tit kim ni đa không nh hng đn TTCK, 
tuy nhiên Garcia và Liu (1999) li có kt lun ngc li, t l tit kim là yu t 
quyt đnh quan trng, tác đng cùng chiu đn giá tr vn hóa ca TTCK. Mu- lan 
Wang và các cng s (2010) cho rng tn ti mi quan h dài hn gia gia giá du, 
giá vàng, t giá hi đoái các nc c, Nht Bn, Thái Lan và Trung Quc, tuy 
nhiên điu này li không xy ra trên th trng M. 
13 
Nh vây có s nh hng ca các nhân t v mô đn TTCK, điu này đã 
đc minh chng rõ ràng qua bài nghiên cu các nc, tuy nhiên do đc thù kinh t 
v mô mi nc khác nhau, do s thay đi qua thi gian ca các bin kinh t v mô, 
do trình đ phát trin ca TTCK mi nc khác nhau, do thi gian nghiên cu khác 
nhau nên s biu hin trong mi quan h gia các nhân t v mô và TTCK  mi 
nc khác nhau, và có nhng kt lun trái chiu, có nhng nhân t  th trng này 
thì nh hng, nhng  th trng khác li không nh hng, hay có nhng nhân t 
nh hng cùng chiu  th trng này nhng li nh hng ngc chiu  th 
trng khác. Có nhng nhân t  Quc gia này này nh hng ngn hn đn TTCK 
nhng  Quc gia khác li nh hng dài hn đn TTCK. Chính vì s khác nhau 
này nên nhng nghiên cu v s nh hng ca các nhân t v mô đn TTCK luôn 
là đ tài mi m, không bao gi c và đc quan tâm bi rt nhiu nhà nghiên cu, 
các nhà đu t, các nhà hoch đnh chính sách hay bi nhng ai quan tâm đn 
TTCK. 
i vi TTCK Vit Nam, cng đã có rt nhiu các nghiên cu trc đây 
nghiên cu v s nh hng ca các nhân t v mô đn TTCK, tuy nhiên qua tham 
kho nghiên cu ca Pal and Mittal (2011) trên TTCK n , tác gi mun vn 
dng phng pháp nghiên cu, vn dng các bin v mô trong bài nghiên cu này 
đ thc hin nghiên cu trên TTCK Vit Nam bi nhng lý do sau: 
 Cng nh n , Vit Nam là nc Châu Á đang phát trin cn mt 
lng vn ln cho nn kinh t, TTCK luôn khát vn nh vy liu, trong các nm 
qua Tng tit kim ni đa quc gia ca Vit Nam tng, có phi là nhân t tích cc 
to ra ngun vn phát trin TTCK? Tng tit kim ni đa Quc gia là nhân t mi 
ít đc nghiên cu trong các bài nghiên cu trc đây, chính vì l đó tác gi mun 
s dng nhân t này đ phân tích s nh hng lên TTCK  Vit Nam. 
 Bên cnh nhân t tng tit kim ni đa Quc gia, lãi sut trái phiu 
Chính ph cng là nhân t mi, ít đc phân tích trong các nghiên cu trc đây. 
Phát hành trái phiu Chính ph là kênh huy đng vn mà Vit Nam rt hay áp dng