B GIÁO DC VÀ ÀO TO
TRNG I HC KINH T TP.HCM
NGUYN TH THU HIN
TỄC NG DAI DNG CA THI
IM TH TRNG LểN CU TRÚC
VN- BNG CHNG VIT NAM
LUN VN THC S KINH T
TP. H Chí Minh – Nm 2013
B GIÁO DC VÀ ÀO TO
TRNG I HC KINH T TP.HCM
NGUYN TH THU HIN
TỄC NG DAI DNG CA THI
IM TH TRNG LểN CU TRÚC
VN- BNG CHNG VIT NAM
Chuyên ngành : Tài chính - Ngân hàng
Mã s : 60340201
LUN VN THC S KINH T
NGI HNG DN KHOA HC:
TS. NGUYN TH UYÊN UYÊN
TP. H Chí Minh – Nm 2013
LI CAM OAN
Tôi xin cam đoan rng đây là công trình nghiên cu ca tôi, có s h tr t
Giáo viên hng dn là TS. Nguyn Th Uyên Uyên. Ni dung ca lun vn
có tham kho và s dng d liu, thông tin đc đng ti trên các tài liu
ting Vit, ting Anh và các trang web theo danh mc tài liu tham kho.
TP.HCM, ngày 27 tháng 10 nm 2013
Tác gi
NGUYN TH THU HIN
MC LC
Trang ph bìa
Li cam đoan
Mc lc
Danh mc các ch vit tt
Danh mc các hình
Danh mc các bng
DANH MC CÁC CH VIT TT 7
DANH MC CÁC HÌNH 8
TÓM TT 12
Chng 1: GII THIU TÀI 1
1.1.Lý do nghiên cu 1
1.2. Mc tiêu nghiên cu 2
1.3. Phng pháp nghiên cu 2
1.4. ụ ngha ca đ tài 2
1.5. Cu trúc bài nghiên cu: gm 5 chng 3
Chng 2: CỄC BNG CHNG THC NGHIM TRÊN TH GII
V TỄC NG DAI DNG CA THI IM TH TRNG LÊN
CU TRÚC VN 4
2.1. Nn tng lý thuyt 4
2.2. Các nghiên cu thc nghim trên th gii v vic xác đnh thi đim th
trng và s dai dng ca thi đim th trng tác đng đn cu trúc vn 10
Chng 3: PHNG PHỄP NGHIÊN CU 22
3.1. Ngun d liu và quy trình phân tích d liu 22
3.1.1.
Ngun d liu
22
3.1.2.
Quy trình phân tích d liu
22
3.2. Phng pháp s dng trong mô hình nghiên cu 23
3.3. Mô hình nghiên cu 23
3.4. Xây dng bin 24
3.4.1.
Bin ph thuc
24
3.4.2.
Bin đc lp
25
Chng 4: TỄC NG DAI DNG CA THI IM TH TRNG
LÊN CU TRÚC VN CA CÁC CÔNG TY NIÊM YT VIT
NAM 31
4.1. Thng kê mô t 31
4.2. Phân tích tng quan gia các bin 37
4.3. Kt qu hi quy th hin tác đng ngn hn và tác đng dai dng ca thi
đim th trng lên cu trúc vn 38
4.3.1. Kt qu hi quy th hin tác đng ngn hn ca thi đim th trng lên
cu trúc vn 38
4.3.2.
Kt qu hi quy th hin tác đng dai dng ca thi đim th trng lên
cu trúc vn
43
4.4. Tho lun kt qu nghiên cu 61
Chng 5: KT LUN 63
5.1. Kt qu nghiên cu 63
5.2. Hn ch và hng nghiên cu 64
TÀI LIU THAM KHO 66
2
1
B
DANH MC CỄC CH VIT TT
CK Chng khoán
CTV Cu trúc vn
B òn by
GT Giá tr
HNX S giao dch chng khoán Hà Ni
HOSE S giao dch chng khoán thành ph H Chí Minh
IPO Ln đu tiên phát hành c phiu ra công chúng
KH Khu hao
LTT TLV TKH Lãi trc thu, trc lãi vay và trc khu hao
TSC Tài sn c đnh
VCSH Vn ch s hu
DANH MC CỄC HỊNH
Hình 1.1. Giá tr ca doanh nghip có s dng n bng giá tr ca doanh
nghip trong trng hp đc tài tr hoàn toàn bng vn c phn cng vi
hin giá ca tm chn thu tr cho hin giá ca chi phí kit qu tài chính 5
Hình 2.1. Trung bình phn d ca tháng đu tiên và s lng phát hành giai
đon mu 11
Hình 2.2 ng trung bình đng mc đ IPO ca các công ty M (1975-
2000) 12
Hình 2.3. Quy mô th trng trái phiu Vit Nam so vi các nc trong khu
vc 21
Hình 4.1. ng trung bình đng s lng IPO hng tháng giai đon (2006-
2012) 31
DANH MC CÁC BNG
Bng 3.1. Tóm tt xây dng các bin 30
Bng 4.1. Thng kê mô t đòn by t thi đim trc IPO đn IPO+5 32
Bng 4.2. Thng kê mô t bin EBITDA t thi đim trc IPO đn IPO+5 33
Bng 4.3. Thng kê mô t bin M/B ti thi đim IPO đn IPO+5 34
Bng 4.4. Thng kê mô t bin PPE ti thi đim trc IPO đn thi đim
IPO+5 35
Bng 4.5. Thng kê mô t bin SIZE t thi đim trc IPO đn thi đim
IPO+5 36
Bng 4.6. Phân tích tng quan 37
Bng 4.7. Kt qu ca phng trình hi quy th hin tác đng ngn hn ca
thi đim th trng 38
Bng 4.8. Kt qu ca phng trình hi quy th hin tác đng ngn hn ca
thi đim th trng khi loi bin (M/B) ra khi mô hình
40
Bng 4.9. Kt qu ca phng trình hi quy th hin tác đng ngn hn ca
thi đim th trng khi thc hin c đnh theo nhóm ngành (industry-fixed
effects) 41
Bng 4.10. Kim đnh t-Test : Two sample Assumming Unequal Variances
ti thi đim IPO 42
Bng 4.11. Kt qu hi quy ca phng trình th hin tác đng ca thi đim
th trng ti nm th nht sau IPO 44
Bng 4.12. Kt qu hi quy ca phng trình th hin tác đng ca thi đim
th trng ti nm th nht sau IPO vi industry-fixed effects 45
Bng 4.13. Kt qu kim đnh t-Test : Two sample Assumming Unequal
Variances ti thi đim IPO+1 46
Bng 4.14. Kt qu hi quy ca phng trình th hin tác đng ca thi đim
th trng ti nm th hai sau IPO 47
Bng 4.15. Kt qu hi quy ca phng trình th hin tác đng ca thi đim
th trng ti nm th hai sau IPO vi industry-fixed effects 48
Bng 4.16. Kt qu kim đnh t-Test : Two sample Assumming Unequal
Variances ti thi đim IPO+2 49
Bng 4.17. Kt qu hi quy ca phng trình th hin tác đng ca thi đim
th trng ti nm th ba sau IPO 50
Bng 4.18. Kt qu hi quy ca phng trình th hin tác đng ca thi đim
th trng
ti nm th ba sau IPO vi industry-fixed effects 51
Bng 4.19. Kt qu kim đnh t-Test : Two sample Assumming Unequal
Variances ti thi đim IPO+3 52
Bng 4.20. Kt qu hi quy ca phng trình th hin tác đng ca thi đim
th trng
ti nm th t sau IPO 53
Bng 4.21. Kt qu hi quy ca phng trình th hin tác đng ca thi đim
th trng
ti nm th t sau IPO vi industry-fixed effects 54
Bng 4.22. Kt qu kim đnh t-Test : Two sample Assumming Unequal
Variances ti thi đim IPO+4 55
Bng 4.23. Kt qu hi quy ca phng trình
th hin tác đng ca thi đim
th trng
ti nm th nm sau IPO 56
Bng 4.24. Kt qu hi quy ca phng trình
th hin tác đng ca thi đim
th trng
ti nm th nm sau IPO vi industry-fixed effects 57
Bng 4.25. Kt qu kim đnh t-Test : Two sample Assumming Unequal
Variances ti thi đim IPO+5 58
Bng 4.26. Kt qu hi quy th hin tác đng dai dng ca thi đim th
trng lên cu trúc vn 59
TịM TT
Mc tiêu ca vic nghiên cu là kim tra thc nghim đ tr li cho câu hi “
Có tác đng ca thi đim th trng đn cu trúc vn ca công ty niêm yt
trên th trng chng khoán Vit Nam hay không và nu có tác đng này dai
dng nh th nào?”. Vi mu quan sát bao gm 188 công ty phi tài chính
đc niêm yt trên S giao dch chng khoán TP H Chí Minh và S giao
dch chng khoán Hà Ni, phân tích da trên d liu cui nm t 2005-2012,
tác gi s dng phng pháp d liu chéo vi 5 bin là đ nóng ca th
trng (HOT), giá tr th trng trên s sách (M/B), lãi trc thu, trc lãi
vay và trc khu hao (EBITDA), quy mô công ty (SIZE), và tài sn c đnh
hu hình (PPE) ti các thi đim IPO và nhng nm sau đó đ xem xét tác
đng ca thi đim th trng lên cu trúc vn. Kt qu thc nghim ca bài
nghiên cu là tác gi đã tìm thy bng chng v s tn ti ca tác đng thi
đim th trng và s dai dng ca thi đim th trng lên cu trúc vn. Kt
qu ca bài nghiên cu ng h cho hc thuyt thi đim th trng ca Baker
và Wurgler (2002) tuy nhiên li có v trái ngc vi Alti (2006). Bin đ
nóng th trng HOT không phn ánh thi đim th trng khi xem xét th
trng Vit Nam. C th, là bin đ nóng th trng HOT không có ý ngha
thng kê trong sut nhng nm sau IPO cng nh không có s khác bit
trong s thay đi cu trúc vn ca nhng công ty IPO thi đim th trng
nóng và nhng công ty IPO thi đim th trng lnh.
T khóa: đòn by tài chính, cu trúc vn, thi đim th trng, mô hình hi
quy tuyn tính.
1
Chng 1: GII THIU TÀI
1.1. LỦ do nghiên cu
Nn kinh t Vit Nam nói chung và th trng tài chính Vit Nam nói riêng
đã có nhng bc tin quan trng. S ra đi và ln mnh ca th trng
chng khoán đã m ra nhiu c hi cho các doanh nghip. Các doanh nghip
có kh nng tip cn ngun vn tt hn và ch đng hn. Tuy nhiên, điu này
cng đt ra nhiu thách thc đi vi các nhà qun tr tài chính, đòi hi các nhà
qun tr tài chính phi luôn ch đng và có nhng quyt đnh đúng đn đ
hng cu trúc vn doanh nghip ti cu trúc vn ti u. đt đc mc
tiêu này, các giám đc tài chính phi đa ra nhiu quyt đnh khác nhau, trong
đó vic la chn thi đim th trng phù hp đc xem là mt trong nhng
quyt đnh rt cn thit và quan trng. Có rt nhiu nghiên cu trên th gii,
đã cho thy tm quan trng ca vic la chn thi đim th trng (Baker và
Wurgler, 2002; Jean Helwege và Nellie Liang, 2004). Tùy vào tng thi
đim và điu kin th trng các nhà qun lý s quyt đnh tài tr bng n
hoc bng vn c phn. Và thi đim nào là phù hp đ niêm yt trên sàn.
Mc nóng, lnh ca th trng là mt trong nhng yu t tác đng đn s la
chn cu trúc vn ca công ty.
Vi đc đim th ch và bi cnh th trng Vit Nam. Liu thi đim th
trng có tác đng đn cu trúc vn ca các doanh nghip Vit Nam hay
không? Cng nh tác đng này trong ngn hn và dài hn nh th nào. tài
“ Tác đng dai dng ca thi đim th trng lên cu trúc vn: Bng chng
Vit Nam” đi vào tìm hiu và phân tích tác đng dai dng ca thi đim th
trng lên cu trúc vn ca các doanh nghip Vit Nam.
2
1.2. Mc tiêu nghiên cu
Mc tiêu nghiên cu ca đ tài là nghiên cu tác đng dai dng ca thi đim
th trng lên cu trúc vn ca các doanh nghip Vit Nam. T mc tiêu này
ca bài nghiên cu, tác gi ln lt đi vào tr li cho các vn đ sau:
Mt là, tác đng ca thi đim th trng là nh th nào? Theo đó, tác
gi đi vào tìm hiu tác đng ca thi đim th trng và s dai dng ca thi
đim th trng nh hng đn CTV ca các doanh nghip.
Hai là, có bng chng thc nghim nào trên th gii nghiên cu v tác
đng thi đim th trng lên CTV ca các doanh nghip hay không và nu
có thì tác đng này gia các th trng có gì khác nhau không ?
Ba là, Vit Nam có tác đng dai dng ca thi đim th trng lên
CTV hay không và tác đng ca thi đim th trng lên CTV ca các công
ty niêm yt Vit Nam có khác bit gì so vi các nc trong khu vc và trên
th gii không ?
1.3. Phng pháp nghiên cu
Bài nghiên cu này s dng các nghiên cu trc đây đ làm c s cho vic
tìm ra tác đng dai dng ca thi đim th trng lên CTV. Bng vic thu
thp d liu ca 188 công ty phi tài chính niêm yt trên sàn HOSE và HNX
trong giai đon 2005-2012 và thi đim lên sàn ca các công ty này. Sau đó,
tác gi dùng phng pháp phân tích hi quy tuyn tính da trên kt qu x
lý s liu thng kê Eviews 6.0 và Microsoft Excel 2010 đ tìm ra kt qu
nghiên cu.
1.4. ụ ngha ca đ tƠi
Các nghiên cu trc đây Vit Nam v cu trúc vn ch yu tp trung
nghiên cu các nhân t tác đng đn cu trúc vn nh: S n đnh ca doanh
3
thu, cu trúc tài sn, đòn by, tc đ tng trng, li nhun, thu. im mi
ca đ tài là đi vào nghiên cu mt vn đ mi Vit Nam đó là “Thi đim
th trng” tác đng nh th nào đn cu trúc vn ca các công ty niêm yt.
Thông qua kt qu nghiên cu s đa ra mt hng giúp các nhà qun tr tài
chính Vit Nam có th tham kho đnh thi đim th trng phù hp cho
doanh nghip ca mình đ hoch đnh các công vic trong qun tr tài chính
nhm hng ti CTV ti u.
1.5. Cu trúc bƠi nghiên cu: gm 5 chng
Chng 1: Gii thiu đ tài, trong chng này tác gi s cho thy lý do
nghiên cu, mc tiêu nghiên cu, tng quan v phng pháp nghiên cu và
b cc ca bài nghiên cu.
Chng 2: Các nghiên cu thc nghim v tác đng dai dng ca thi đim
th trng lên cu trúc vn. Trong chng này, tác gi s tóm tt các nghiên
cu trc đây v tác đng dai dng ca thi đim th trng lên CTV.
Chng 3: Phng pháp nghiên cu ca đ tài, tác gi trình bày phng pháp
s dng đ thc hin bài nghiên cu. Cách xây dng bin và ngun d liu
ca bài nghiên cu.
Chng 4: Tác đng dai dng ca thi đim th trng lên cu trúc vn ca
các công ty niêm yt Vit Nam, thông qua kt qu hi quy tác gi phân tích
so sánh kt qu nghiên cu ca tác gi vi nhng nghiên cu trc đây trên
th gii v tác đng ca thi đim th trng lên CTV và ln lt tr li cho
các câu hi đã đt ra phn mc tiêu nghiên cu.
Chng 5: Kt lun, tác gi trình bày mt cách ngn gn nhng gì tác gi
phát hin thông qua nghiên cu.
4
Chng 2: CÁC BNG CHNG THC NGHIM TRểN TH GII
V TỄC NG DAI DNG CA THI IM TH TRNG LÊN
CU TRÚC VN
2.1. Nn tng lỦ thuyt
Lý thuyt cu trúc vn ca M&M
Lý thuyt cu trúc vn hin đi bt đu t công trình nghiên cu ca Franco
Modigliani và Merton Miller (thng gi tt là thuyt M&M). Theo lý thuyt
ca M&M, trong trng hp không có thu và gi đnh th trng vn là hoàn
ho thì giá tr th trng ca doanh nghip đc lp vi cu trúc vn mà doanh
nghip s dng đ tài tr. iu này có ngha, doanh nghip có s dng n hay
không s dng n không nh hng đn giá tr doanh nghip.
Tuy nhiên, lý thuyt M&M cho thy trong trng hp có tác đng ca thu
thu nhp doanh nghip, khi s dng n vay doanh nghip nhn đc khon
sinh li t tm chn ca thu thu nhp t đó có th làm gia tng giá tr doanh
nghip.
Lý thuyt đánh đi
Lý thuyt đánh đi k tha đnh đ I ca M&M v li ích tm chn thu và b
sung khái nim chi phí kit qu tài chính làm st gim giá tr doanh nghip.
Lý thuyt đánh đi phát biu rng giá tr doanh nghip có s dng đòn by tài
chính bng giá tr doanh nghip trong trng hp đc tài tr hoàn toàn bng
vn c phn cng vi hin giá ca tm chn thu (M&M) và tr cho hin giá
ca chi phí kit qu tài chính.
5
Hình 1.1. Giá tr ca doanh nghip có s dng n bng giá tr ca doanh
nghip trong trng hp đc tài tr hoàn toàn bng vn c phn cng vi
hin giá ca tm chn thu tr cho hin giá ca chi phí kit qu tài chính.
Giám đc tài chính ca doanh nghip nên chn t l n nào ti đa hóa đc
giá tr doanh nghip
Thuyt đánh đi đa ra mc đ n ti u đ cân bng gia li ích ca tm
chn thu và chi phí kit qu tài chính.
Lý thuyt trt t phân hng
Lý thuyt trt t phân hng đc phát trin bi Myers và Majluf (1984)
khng đnh doanh nghip u tiên tài tr t ngun ni b, k đó là đi vay và
cui cùng mi là phát hành vn c phn. Lý thuyt trt t phân hng tranh
lun do nh hng ca thông tin bt cân xng mà doanh nghip phi tn các
chi phí kim toán và các chi phí thuyt phc nhà đu t. T đó, doanh nghip
s dng ngun li nhun gi li đ không phi tn kém chi phí. i vi vay
6
n, chi phí s dng vn mc va phi gia chi phí s dng vn do phát
hành vn c phn và chi phí s dng vn do tài tr ni b, vì vy doanh
nghip u tiên trc ht là tài tr ni b tc tài tr t li nhun gi li, k
đn là tài tr n và cui cùng mi phát hành vn c phn. Nh vy, chi phí
s dng vn ca các ngun tài tr giúp gii thích hàm ý ca thuyt trt t
phân hng.
Theo lý thuyt trt t phân hng, không có mt cu trúc vn gm n và vn
c phn mc tiêu nào đc xác đnh rõ. Lý thuyt trt t phân hng giúp gii
thích các doanh nghip có kh nng sinh li nhiu thng có t l n vay
thp hn, là điu mà lý thuyt đánh đi không gii thích đc. Các doanh
nghip ít có kh nng sinh li thì phát hành n vì không đ li nhun gi li
làm ngun tài tr ni b, và chi phí phát hành n ít hn chi phí phát hành vn
c phn. V hn ch, lý thuyt trt t phân hng kém thành công trong gii
thích các khác bit trong t l n gia các ngành.
Lý thuyt chi phí đi din
Thuyt chi phí đi din tp trung vào các chi phí to ra do mâu thun gia c
đông, nhà qun lý và trái ch. Theo Jensen và Meckling (1976), cu trúc vn
ti u đc xác đnh bi chi phí đi din, là kt qu đánh đi gia quyn li
th hin quyn qun lý và chi phí th hin ri ro ca các c đông trong vic
tài tr n. i vi các doanh nghip nh các nhà qun lý doanh nghip
thng là nhng ch s hu, vì vy vn đ chi phí đi din ít xy ra. Chi phí
đi din càng gim thì doanh nghip càng ít s dng n trong cu trúc vn.
Do đó, các công ty có quy mô nh thng s dng vn c phn nhiu hn s
dng đòn by.
Ngc li, theo lý thuyt chi phí đi din, các công ty có quy mô ln, s dng
nhiu n hn vì các điu khon trong hp đng vay n giúp kim soát đc
7
phn nào hành vi ca các nhà qun lý không hng đn mc tiêu ti đa hóa
giá tr doanh nghip.
Lý thuyt tín hiu
Vic la chn cu trúc vn có th đa ra nhng tín hiu cho nhà đu t bên
ngoài. Nhà qun lý bit rõ hn nhà đu t bên ngoài v trin vng ca doanh
nghip. Khi doanh nghip đc d báo s có trin vng hot đng tt, nhà
qun lý không mun chia s li nhun vi nhng ngi ch s hu mi.
Ngc li, khi doanh nghip d báo có trin vng không tt, nhà qun lý
mong mun chia s nhng ri ro này vi nhng ngi ch mi ca doanh
nghip. Do đó, khi mt doanh nghip công b phát hành thêm chng khoán
mi có th coi là đang cung cp mt tín hiu cho th trng tài chính v
tng lai ca doanh nghip. Các nghiên cu v thay đi cu trúc vn đu cho
rng các cung ng chng khoán mi đa ti giá chng khoán gim. Vic
mua li c phn thng s đa ti các li nhun đc công b dng t c
phn thng ca doanh nghip. Các hành đng làm tng đòn by tài chính
thng gn vi thu nhp c phn dng và các hành đng làm gim đòn by
tài chính thng gn vi thu nhp c phn âm.
Lý thuyt thi đim th trng
Công trình nghiên cu ca Baker và Wurgler (2002) đã đa ra mt hng
nghiên cu mi v cu trúc vn. Các tác gi nhn thy rng tht khó đ gii
thích quyt đnh tài tr da trên nhng hc thuyt truyn thng nh thuyt
đánh đi, thuyt trt t phân hng. Theo thuyt đánh đi, cu trúc vn ti u
ca doanh nghip đc xây dng da trên vic đánh đi gia li ích ca tm
chn thu và chi phí kit qu tài chính. Còn theo thuyt trt t phn hng ca
Myers và Majluf (1984) doanh nghip u tiên s dng ngun ni b, k đó là
đi vay và cui cùng mi là phát hành vn c phn. Hai thuyt này không th
8
gii thích đc cu trúc vn trong thc t ca các doanh nghip. Chính vì th,
kt qu nghiên cu thc nghim ca Baker và Wurgler vào nm 2002 đã ri
mt ánh sáng mi vào cu trúc vn đó là vic gii thích s thay đi ca cu
trúc vn da trên lý thuyt thi đim th trng. Lý thuyt này phát biu rng
cu trúc vn đc xem nh là kt qu tích ly ca nhng n lc trong quá
kh đ đnh thi đim th trng vn. Nhng công ty s quyt đnh phát hành
vn c phn khi c phiu đc đnh giá cao hn so vi giá tr s sách và thi
đim quá kh và mua li c phiu trong trng hp c phiu đc đnh giá
thp hn. Hay nói cách khác, các công ty phát hành vn c phn khi chi phí
s dng vn thp và mua li c phiu khi chi phí s dng vn cao. Khi th
trng n và vn c phn thun li, các nhà qun lý s tng qu mc dù công
ty hin không có nhu cu s dng thông qua vic đy mnh hot đng phát
hành. Ngha là, mc dù thi đim này các doanh nghip vn có đ ngun
lc tài chính đ đm bo cho hot đng kinh doanh và đu t nhng các
doanh nghip vn tng cng vic phát hành vn c phn do đó qu tin mt
s tng lên. Ngc li, trong trng hp c hai th trng không thun li,
công ty s trì hoãn vic phát hành. Lý thuyt này cng cho rng, thi đim th
trng ca vic phát hành vn c phn có tác đng mnh và nh hng dai
dng lên cu trúc vn. c bit, bin đng trong giá tr th trng gây ra
nhng bin đng lâu dài lên cu trúc vn ca công ty.
Có hai cách gii thích v thi đim th trng. Cách gii thích đu tiên đn
t lý thuyt trt t phân hng ca Myers và Majluf (1984), vi gi đnh các
nhà qun lỦ và các nhà đu t là có lỦ trí và có nhng la chn khác nhau
gia các công ty hoc theo thi gian. Các nhà qun lý, nhng ngi trong ni
b công ty là nhng ngi nm rõ hn ai ht tình hình tài chính ca doanh
nghip. Còn các c đông, nhà đu t bên ngoài thng tìm hiu và nm bt
thông tin ca doanh nghip qua các ngun tin khác nhau mà h có th tip
9
cn. Do đó, các công ty phát hành vn c phn ngay sau khi thông tin tt
đc công b đ gim s bt cân xng thông tin gia các nhà qun lý và c
đông. Vic hn ch thông tin bt cân xng dn đn giá c phiu tng và công
ty s dng vn c phn nhiu hn. Vì vy, công ty đã to ra thi đim th
trng cho chính mình.
Cách gii thích th hai v thi đim th trng gi đnh rng không có s
xem xét ca các nhà qun lỦ và các nhà đu t và kt qu là c phiu đnh giá
không đúng. Theo Baker và Wurgler (2002) các nhà qun lý phát hành vn
c phn thi đim mà h tin rng chi phí s dng vn thp và mua li khi
chi phí này cao. Hay nói mt cách d hiu, các nhà qun lý s phát hành vn
c phn thi đim mà giá c phiu đc đnh giá cao và mua li c phiu
khi giá c phiu thp. Cách gii thích này không yêu cu nhà qun lý d đoán
đúng li nhun ca c phiu. Gi đnh ch đn gin là các nhà qun lý có th
điu chnh th trng.
C hai cách gii thích v gi đnh thi đim th trng có nhng phán đoán
ging nhau v mi quan h gia giá tr công ty và nhng quyt đnh tài chính.
Công ty phát hành vn c phn khi mà giá tr th trng cao hn so vi giá tr
s sách và điu này đem li li nhun bt thng trc khi tng vn. Baker
và Wurgler (2002) cho rng t l giá tr th trng trên s sách có th xem
nh là mt tiêu chí đ gii thích thi đim th trng theo hai cách nh trên.
Khi t l giá tr s sách trên th trng có th đi din cho c la chn bt li
và vic đnh giá sai, Baker và Wurgler (2002) không th phân bit hai cách
gii thích trên cái nào u th hn.
Tóm li, theo lý thuyt thi đim th trng, quyt đnh cu trúc vn da trên
điu kin th trng vn. Giá c phiu và mc lãi sut là nhng đng lc đa
đn quyt đnh phát hành n hay phát hành vn c phn. T l đòn by ti u
thì không tn ti theo thuyt thi đim th trng.
10
2.2. Các nghiên cu thc nghim trên th gii v vic xác đnh thi đim
th trng và s dai dng ca thi đim th trng tác đng đn cu trúc
vn
2.2.1. Các nghiên cu thc nghim trên th gii v vic xác đnh thi
đim th trng
Roger G. Ibbotson và Jeffrey F. Jaffe trong bài nghiên cu “ "Hot Issue"
Markets
”
nm 1975. Vi mu là các công ty M phát hành c phiu trong
giai đon t ngày 1 tháng 1 nm 1960 đn ngày 31 tháng 10 nm 1970, nhóm
tác gi đã xác nhn có s tn ti và tác đng ca vic phát hành trong thi
đim th trng nóng. C th, li nhun nhng tháng đu phát hành trong
giai đon nóng thng cao, tuy nhiên tác đng này có khuynh hng thay đi
theo thi gian. Hn na, thông qua bài nghiên cu nhóm tác gi đã đa ra mt
phng pháp đ xác đnh
thi đim th trng
“phát hành nóng” “phát hành
lnh” da trên
trung bình phn d ca tháng đu tiên phát hành. Phn d ca
tháng đu tiên cho đt phát hành ca mt chng khoán nào đó đc xác đnh
bng chênh lch ca li nhun tháng đu tiên ca đt phát hành chng khoán
so vi li nhun ca nhóm ch s S&P ti thi đim đó. Sau đó, ly phn d
trung bình ca tháng đu tiên ca nhng đt phát hành chng khoán cho mi
tháng so vi giá tr trung bình ca toàn giai đon. Nhng tháng có giá tr ln
hn giá tr trung v là “ thi đim nóng” ngc li là “thi đim lnh”.
11
Hình 2.1 Trung bình phn d ca tháng đu tiên và s lng phát hành giai
đon mu
Jean Helwege và Nellie Liang trong bài nghiên cu
“Initial Public Offerings
in Hot and Cold Markets” nm 2004 cng đa ra mt cách đ xác đnh “đ
nóng th trng”(HOT) khác vi nghiên cu ca Roger G. Ibbotson and
Jeffrey F. Jaffe (1975) là da trên trung bình đng ba tháng ca s lng
IPO đ xác đnh thi đim th trng nóng lnh. Cách xác đnh bin đ nóng
th trng (HOT) là c s cho các nghiên cu v thi đim th trng sau này.
Bng vic s dng d liu các IPO M giai đon 1975-2000, bài nghiên cu
cng cung cp nhiu cách lý gii khác nhau cho lý do ti sao các chu k IPO
t tháng nóng đn tháng lnh, trong đó th trng nóng đi din cho các đt
IPO cho nhng ngành công nghip mi và mô hình tín hiu d báo th trng
nóng thu hút các công ty cht lng tt hn.
12
Hình 2.2 ng trung bình đng mc đ IPO ca các công ty M (1975-
2000)
2.2.2. Các nghiên cu thc nghim trên th gii v s dai dng ca thi
đim th trng tác đng đn cu trúc vn
Mendes và cng s trong bài nghiên cu “Capital Structure and Windows of
Opportunities: Tests in the Brazilian Market” nm 2005 đi vào kim tra
thuyt thi đim th trng th trng chng khoán Brazil. Nghiên cu này
đc phát trin theo hng nghiên cu ca Baker và Wurgler (2002) đã thành
công khi kim tra tác đng ca thi đim th trng th trng chng khoán
M. Vi mu là các công ty niêm yt Brazil trong giai đon 1970 đn 1999,
tác gi nhn thy thuyt này không đc chng minh th trng Brazil. òn
by gim trong nm đu tiên sau IPO nhng ngay sau đó tng tr li mà
không th hin s dai dng nh Baker và Wurgler đã nhn thy th trng
M. Hn na, không tìm thy có Ủ ngha thng kê gia t l th trng trên s
sách và đòn by. Nh vy, vi đc đim th trng khác nhau: M là mt
13
nc phát trin và Brazil là mt nn kinh t đang phát trin kt qu đã không
đc chng minh. Kt qu nghiên cu này s là c s đ các nhà nghiên cu
tham kho khi kim tra thuyt thi đim th trng các nc đang phát
trin.
Aydogan Alti trong bài nghiên cu “ How persistent is the impact of market
timing on capital structure?” nm 2006. Vi mu là các công ty IPO M
giai đon 1971 đn 1999, tác gi s dng cách xác đnh thi đim th trng
theo nghiên cu ca Jean Helwege và Nellie Liang (2004). Theo cách tip cn
này có nhiu li th. Trc tiên, tránh đc đ sai lch t nhiu nhân t khác
nhau nh s xut hin ca thông tin bt cân xng, c hi tng trng và vn
đ n quá mc khi s dng phng pháp đo lng thi đim th trng -
trung bình trng s tài chính bên ngoài ca t l th trng trên s sách (Baker
và Wurgler, 2002). Tip theo Alti (2006), nhn đnh v th trng nóng phù
hp vi lý thuyt thi đim th trng tc là vic đnh giá sai và la chn bt
li. Cui cùng phng pháp đo lng này là mt phng trình ca điu kin
th trng vi bin ph thuc là s thay đi đòn by và 7 bin đc lp ln lt
là đ nóng lnh ca th trng (HOT), giá tr th trng trên s sách (M/B),
Lãi trc thu, trc lãi vay và trc khu hao (EBITDA), quy mô công ty
(SIZE), tài sn c đnh (PPE), chi phí nghiên cu phát trin (R&D) và t l
đòn by (D/A). Bài nghiên cu xem xét tác đng ca thi đim th trng lên
cu trúc vn. Tác gi tách tác đng thi đim th trng trong s kin tài
chính ln, c phn hóa, bng cách xác đnh thi đim th trng khi công ty
phát hành ra công chúng trong nhng giai đon th trng nóng. Tác gi nhn
thy rng nhng công ty IPO giai đon th trng nóng thng s dng vn
nhiu hn và t l đòn by thp hn nhng công ty IPO giai đon th trng
lnh. Tuy nhiên, ngay khi phát hành ra công chúng, nhng công ty phát hành