BăGIỄOăDCăVẨăẨOăTO
TRNG I HC KINH T TP. H CHÍ MINH
NGUYN PHAN DUY
GII PHÁP NÂNG CAO NNG LCă
CNH TRANH
CAă
NGÂN HÀNG NÔNG
NGHIPăVẨăPHỄTăTRINăNỌNGăTHỌNă
CHIăNHỄNHăBNăTREăNăNMă2020
LUN VN THC S KINH
T
Tp H Chí Minh ậ nmă2013
BăGIỄOăDCăVẨăẨOăTO
TRNG I HC KINH T TP. H CHÍ MINH
NGUYN PHAN DUY
GII PHÁP NÂNG CAO NNG LCă
CNH TRANH
CAă
NGÂN HÀNG NÔNG
NGHIPăVẨăPHỄTăTRINăNỌNGăTHỌNă
CHIăNHỄNHăBNăTREăNăNMă2020
Chuyên ngành : QunătrăKinhădoanh
Mã s : 60340102
LUN VN THC S KINH
T
NGI HNG DN KHOA HC:
PGS. TS. HăTINăDNG
Tp H Chí Minh ậ nmă2013
LIăCMăN
Tôi xinăkínhăgiăliăcmănăchơnăthƠnhătiăBanăgiámăhiu,ăcácăthyăcôătrngăiăhcă
KinhătăTPHCM,ăcácătăchc,ăcáănhơnăđưătruynăđtăkinăthc,ăcungăcpătƠiăliuăcnă
thităcùngăviănhngăỦăkinăđóngăgópăgiúpătôiăhoƠnăthƠnhăbƠiălunăvnănƠy. căbit,ă
tôi xin chơnăthƠnhăgiăliăcmănăđnăthyăHăTinăDng.
VƠătôiăcngăxinăcmănăđnăttăcăcácăkháchăhƠng,ăgiaăđìnhăvƠăbnăbèăđưăgiúpăđătôiă
trongăthiăgianăqua.
LunăvnănƠyăchcăchnăkhôngăthătráchăkhiănhngăthiuăsót,ătôiămongănhnăđcăsă
thôngăcmăvƠăỦăkinăđóngăgópăxơyădngăcaăQuỦăthyăcôăvƠăcácăbn.
Trơnătrng!
NguynăPhanăDuy
LpăCaoăhcăKhóaă20ăậ TrngăiăhcăKinhătăTPHCM
LIăCAMăOAN
TôiăxinăcamăđoanăđơyălƠăcôngătrìnhănghiênăcuăcaăriêngătôi.ăCácăsăliu,ăktăquă
đcătrìnhăbƠyătrongălunăvnălƠ trungăthcăvƠăchaătngăđcăaiăcôngăbătrongăbtă
kăcôngătrìnhănghiênăcuănƠo.
ViătăcáchălƠătácăgiăcaălunăvnănƠy,ătôiăxinăcamăđoanărngălunăvnăttănghipă
nƠyăhoƠnătoƠnăkhôngăsaoăchépăliătăcácănghiênăcuătrc,ăcácăỦătngăvƠănhnăđnhă
trong bài vităđuăxutăphátătăchínhăkinăbnăthơnătácăgi.ăNuăcóăsăđoăvnăvƠăsaoă
chépăthìătôiăxinăhoƠnătoƠnăchuătráchănhimătrcăhiăđngăkhoaăhc.
TP.HăChíăMinh,ăngƠyă08 tháng 11 nmă2013
Ngiăthcăhinălunăvn
NguynăPhanăDuy
MCăLC
Trangăbìaăphă
Liăcmănă
Liăcamăđoană
Mcălc
Danhămcătăvitătt
Danhămcăsăđă- Biuăđă- Bngăsăliu
LIăMăUầ.ăầầầầầầầầầầầầầầầầầầầầầ Trang 01
CHNGă1ầầầầầầầầầầầầầầầầầầầầầầầầ.ăTrang 01
Că Să Lụă LUNă Vă NNGă LCă CNHă TRANHă CAă NGÂN
HÀNGầầầầầầầầầầầầầầầầầầầầầầầầầầ.ăTrang 01
1.1.ăKháiănimăvănngălcăcnhătranhăầầầầầầầ ầ ầầ.ăTrangă01
1.1.1. Khái nimăvăcnhătranh.ầầầầầầầầầ ầ ầ Trang 01
1.1.2.ăLiăth cnhătranhầầầầầầầầầầầầ ầầ Trangă02
1.1.3.ăNngălcăcnhătranhầầầầầầầầầầầầ.ầ Trang 04
1.2.ăMôăhìnhă5ăápălcăcnhătranhăcaăMichaelăPorterầầ ầ ầ Trang 06
1.2.1.ăNguyăcăxơmănhpătăcácăđiăthătimănngầầầầ.ầ ăTrangă07
1.2.2.ăÁpălcăcnhătranhăcaăcácăđiăthăhinătiătrongăngƠnhầ Trang 07
1.2.3.ăÁpălcătăcác snăphmăthayăthầầầầ ầầầ ầầ.ăTrangă08
1.2.4.ăÁpălcătăphíaăkháchăhƠngầầầầầầầầầầ.ầ Trang 08
1.2.5.ăÁpăălcăcaănhƠăcungăngầầầầầầầầầầầ Trang 08
1.3.ă Cácă nhơnă tă nhă hngă đnă nngă lcă cnhă tranhă caă ngơnă hƠngă
thng miầầầầầầầầ.ầầầầầầầầầầầầầầầ Trangă09
1.3.1.ăMôiătrngăvămôầầầầầầầầ ầầầ ầầ ăTrangă09
1.3.1.1. Các yuătăthucăvăkinhătầầầầầầầầầ ăTrangă09
1.3.1.2.ăCácăyuătăthucăvăchínhătrăvƠăphápălutầ ầ Trang 10
1.3.1.3.ă Cácă yuă tă thucă vă môiă trngă vnă hoá,ă xưă hiă vƠă
giáoădc.ầầầầầầầầầầầầầầầầầầầầầầầầầ ăTrangă10
1.3.1.4.ăCácăyuăt thucăvăcôngănghầầầầầầầầ.Trangă11
1.3.2.ăMôiătrngăviămôầầầầầầầầầầ.ầầ.ầ Trang 11
1.3.2.1.ăYuătăkháchăquanầầầầầầầầ ầầầầ. Trang 11
1.3.2.2.ăYuătăch quanầầầầầầầầầầầầầầăTrangă12
1.4.ă Cácă tiêuă chíă đánhă giáă nngă lcă cnhă tranhă caă ngơnă hƠngă thngă
miầầầầầầầầầầầầầầầầầầầầầầầầầầầầTrangă13
1.4.1.ăCnhătranhăvƠăuăthăcnhătranhătrongăhotăđngăkinhădoanhăcaă
ngơnăhƠngăthngămiầầầầầầầầ.ầầầầầầầầầầầ ăTrangă13
1.4.1.1.ă Cnhă tranhă trongă hotă đngă kinhă doanhă caă ngơnă hƠngă
thngămiầầầầầầầầầầầầầầầầầầầầầầầầầTrangă13
1.4.1.2.ăCácăuăthăcnhătranhătrongăhotăđngăcaăngơnăhƠngăthngă
miầầầầầầầầầầầ.ầầầầầầầầầầầ ầầầầầ.Trangă14
1.4.2.ăCácătiêuăchíăđánhăgiáănngălcăcnhătranhăcaăngơnăhƠngăthngă
miăầầầầầầầầầầầầầầầầầầầầầầầầầầầ Trang 16
1.4.2.1. NngălcătƠiăchínhầầầầầầầầầầầầ ăTrangă16
1.4.2.2.ăNngălcăhotăđngầầầầầầầầầầầ Trang 18
1.4.2.3.ăNngălcăqunătrăđiuăhƠnhầầầầầầầầầ.ăTrangă19
1.4.2.4.ăNngălcăcôngănghăthôngătinầầầầầầầầ ăTrangă20
1.4.2.5. McăđăhƠiălòng caăkháchăhƠngăđiăvi snăphm dchăv do
ngân hàng cung cpầầ.ầầầầầầầầầầầầầầầ.ầ ầ ăTrangă20
KTăLUNăCHNGă1 ầầầầầầầầầầầầầầầầầầ ăTrangă22
CHNGă2ầầầầầầầầầầầ ầầầầầầầầầầầầầTrangă23
THCă TRNGă NNGă LCă CNHă TRANHă CAă NGÂNă HÀNGă NÔNG
NGHIPăVÀăăCHIăNHÁNHăBNăTREầầầầầầầầầầầầầ. Trang 23
2.1. TngăquanăvăNgơnăHƠngăNôngăNghipăvƠăPhátăTrinăăNôngăThônăăChiă
nhánhăBnăTreă(AgribankăBnăTre)ầầầầầầầầầầầ Trang 23
2.1.1. LchăsăhìnhăthƠnhầầầầầầầầầầ.ầầầầ Trang 23
2.1.2. Mtăsăsnăphmăchăyuầầầầầầ.ầầầầầ Trang 24
2.1.3. Mtăsăktăquăđtăđcầầầầầầầ.ầầầầ Trang 24
2.1.3.1.ăThƠnhătíchăvƠăsăghiănhnầầầầầầầầầ Trang 24
2.1.3.2.ăánhăgiáăcaăxưăhi,ăcácăđnhăchătƠiăchínhầầ Trang 25
2.1.3.3. Thcă trngă vă snă phmă dchă v caă Agribankăăăăăăăăăăăăăăăăăăăăă
BnăTreầầầầầầầầầầầầầầầầầầầầầầầầầầ Trangă25
2.2.ăPhơnătíchăthcătrngăvănngălcăcnhătranhăcaăNgơnăhƠngăNôngănghipă
vƠăPhátătrinăNôngăthônăChiănhánhăBnăTreă(AgribankăBnăTre)ầ.ầ ầTrangă27
2.2.1. NngălcătƠiăchínhầầầ ầầầầầầ ầầầ Trang 27
2.2.1.1. Tình hình tài chínhầầầầầầầ.ầầầầầ Trangă27
2.2.1.2. Khănngăsinhăliầầầầầầầ.ầầầầầầ.ăTrangă28
2.2.1.3. Hăsăsinhăliầầầầầầầầầầ ầ.ầ.ầ ăTrangă28
2.2.2.ăNngălcăhotăđngầầầầầầầầầầ.ầầ ầ ăTrangă29
2.2.2.1.ăVnăhuyăđngăầầầầầầầầầ.ầầ.ầầầ.Trangă29
2.2.2.2. NngălcătínădngăvƠăđuătầầầầầầ.ầ Trang 33
2.2.2.3 Khă nngă thanhă khonă vƠă nngă lcă phòngă nga
riăro ầầầầầầầầầầầầầầầầầầầầầầầầầầ Trangă38
2.2.2.4. MngăliăhotăđngăvƠăhăthngăkênhăphơnăphi ăTrangă39
2.2.3. NngălcăqunătrăđiuăhƠnhầầầầầầầầầầ ăTrangă40
2.2.3.1. Văbămáyătăchcầ ăầầầầầầầ.ầầầ Trang 40
2.2.3.2.Thcătrngăcôngătácăqunătrăngunănhơnălc ầầ Trang 42
2.2.4. Nngălcăcôngănghăthôngătin.ầầầầầầầầầ Trang 44
2.2.5. Mc đ hài lòng ca khách hàng đi vi sn phm - dch v do
AgribankăBnăTreăcungăcp ầầầầầầầầầầầầầầầầ ăTrangă45
2.2.5.1. Kt qu phân tích h s tin cyăCronbach’săAlphaầTrangă46
2.2.5.2. KtăquăphơnătíchănhơnătăkhámăpháăEFA Trang 49
2.2.5.3. H s hi quy chun hóa Trang 52
2.3.ăánhăgiáăuăđim,ăhnăchăcaăAgribankăBnăTreătrong hăthngăNHTMă
tnhăBnăTreầầầầầầầầầ.ầầầầầầầầầầầầầầ Trang 52
2.3.1.ăuăđimầầầầầầầầầầầầầầầầầ Trangă53
2.3.2.ăăHnăchầầầầầầầầầầầầầầầầầ Trangă54
2.3.3.NngălcălõiăvƠăvăthăcaăAgribankăBnăTre Trangă56
KTăLUNăCHNGă2ầầầầầầầầầầầầầầầầầ Trang 58
CHNGă3ầầầầầầầầầầầầầầầầầầầầầầầầ.ăTrangă59
GIIă PHÁPă NÂNGă CAOă NNGă LCă CNHă TRANHă NGÂNă HÀNGăăăăăăăăăăăă
NỌNGăNGHIPăVÀăPTNTăCHIăNHÁNHăBNăTRE N NMă2020ầTrangă59
3.1.Mcătiêu,ăđnhăhngănơngăcaoănngălcăcnhătranh caăNgân hàng Nông
nghipăvƠăPhátătrinăNôngăthônăchiănhánhăBnăTreăđnănmă2020ầầ Trang 59
3.1.1.ăMcătiêuătngăquátầầ ầầầầầầầầầầầ Trang 59
3.1.2.ăMcătiêu căthăđnhăăhngănơngăcaoănngălcăcnhătranhăcaă
Ngơnă HƠngă Nôngă nghipă vƠă Phátă trină Nông thônă chiă nhánhă Bnă Treă đn
2020ầầầầầầầầầầầầầầầầầầầầầầầầầầầ Trang 59
3.2. Cácă giiă phápă nơngă caoă nngă lcă cnhă tranhă caă Ngơnă hƠngă Nôngă
nghipăvƠăăPhátătrinăNôngăthônăchiănhánhăBnăTreầầầầầ ầ ầ ăTrangă60
3.2.1. GiiăphápănơngăcaoănngălcătƠiăchínhầầầầ ầ.ầ ăTrangă60
3.2.2.ă Giiă phápă nơngă caoă nngă lcă hotă đngă caă Ngơnă hƠngă Nôngă
nghipăvƠăPhátătrinăNôngăthônăchiănhánhăBnăTreăầầầầầầ ầ Trangă61
3.2.2.1.ăGiiăphápăvăhuyăđngăvnầầầầầầ ầầầ.Trangă61
3.2.2.2. GiiăphápănơngăcaoănngălcătínădngăvƠăđuăt ầ.ăTrangă65
3.2.2.3. Khă nngă thanhă khonă vƠă nngă lcă phòngă nga ri
roầầầầầầầầầầầầầầầầ Trang 67
3.2.2.4.ă Mă rngă vƠă nơngă caoă hiuă quă mngă liă hotă
đngầầầầầầầầầầầầầầầầầầầầầầầầ ầầ ăTrangă68
3.2.3. Giiă phápă phátă trină vƠă nơngă caoă chtă lngă ngună nhơnă
lcầầầầầầầầầầầầầầầầầầầầầầầầầầầ ăTrangă69
3.2.4.ăHinăđiăhóaăcôngănghăngơnăhƠngầầầầ.ầầ ầ ăTrangă70
3.2.5.ăNơngăcaoămcăđăhƠiălòngăcaăkháchăhƠngăđiăviăsn phmădchă
vădoăAgribankăBnăTreăcungăcpầầầầầầầầầầ ầầầ.ầ ăTrangă71
3.2.5.1.ă Nơngă caoă khă nngă đápă ngă cácă nhuă cuă caă kháchă
hƠngầầầầầầầầầầầầầầầầầầầầầầầầầầ Trang 71
3.2.5.2. Nơngă caoă nngă lcă đmă boă cungă cpă snă phmă dchă
v có chtălngăầầầ.ầầ ầầầầầầầầầầầầầầ.ầ Trang 72
3.2.5.3.Nơngăcaoăphngătinăvtăchtăhuăhình. ầầầ.ầTrang 73
3.3.ă Nhómăgiiă phápă hă trănơngă caoă nngă lcăcnhă tranhăcaă NgơnăhƠngă
NôngănghipăvƠăPhátătrinănôngăthônăchiănhánhăBnăTreầầầầầầầTrang 74
3.3.1. Các giiăphápăphátătrinăsnăphmădchăvầầầầầ Trangă74
3.3.2. Xơyădngăvnăhóaăkinhădoanhăcaădoanhănghip ầầ Trang 76
3.4.ăMtăsăkinănghăầầầ ầầầầầầầầầầ ầầầầTrangă77
3.4.1.ăiăviăcácăcpăthmăquynăcaăNhƠăncầầầầầ Trangă77
3.4.1.1.ăăiăviăchínhăsáchăcaăNhƠăNcầầầầầầầTrangă77
3.4.1.2.ăNgơnăhƠngăNhƠăncăVităNamầầầầầầ ầ Trangă78
3.4.1.3.ă Ngơnă hƠngă NhƠă ncă Vită Namă ậ Chiă nhánhă tnhăăăăăăăăăăăăăăăăăăăăăă
BnăTre Trang 78
3.4.2.ă iă viă Ngơnă hƠngă Nôngă nghipă vƠă Phátă trină Nôngă thônă
VităNamầầầầầầầầầầầầầầầầầầầầầầ.ầầ Trangă78
KTăLUNăCHNGă3ầầầầầầầầầầầầầầầầầ ầ.Trangă79
PHNăKTăLUNầầầầầầầầầầầầầầầầầầầ ầ Trangă80
DanhămcătƠiăliuăthamăkho
Phălc
DANHăMCăCHăVITăTT
AGRIBANK BT
NgơnăhƠngăNôngănghipăvƠăPhátătrinăNôngăthônăVităNamăậ
ChiănhánhăBnăTre
APEC
DinăđƠnăhpătácăkinhătăChơuăÁăậ TháiăBìnhăDng
ASEAN
HipăhiăcácăqucăgiaăôngăNamăÁ
ASEM
DinăđƠnăhp tác Á-Âu
CNTT
Côngănghăthôngătin
CSTT
Chínhăsáchătinăt
DNNN
DoanhănghipănhƠănc
BIDV BT
NgơnăhƠngăTMCPăuătăvƠăPhátătrinăVităNamăậ CNăBnă
GDP
Tngăsnăphmătrongănc
IAS
VinănghiênăcuăChơuăÁ
IPCAS
HăthngăthanhătoánăvƠăkătoánăkhách hàng
AccountingăSystem”:ăDăánăhinăđiăhoáăhăthngăthanhă
toánăvƠăkătoánăkháchăhƠng
KCN, KCX
Khuăcôngănghip,ăKhuăchăxut
NH
Ngân hàng
NHNN
NgơnăhƠngănhƠănc
NHNNg
NgơnăhƠngăncăngoƠi
NHTM
NgơnăhƠngăthngămi
MHB BT
Ngân hàng TMCP Phát trinănhƠăngăbngăSôngăCuăLong-
ChiănhánhăBnăTre
OCED
TăchcăhpătácăvƠăphátătrinăkinhăt
ROA
TălăliănhunătrênătngătƠiăsn
ROE
Tălăliănhunătrênăvnătăcó
TCKT
Tăchcăkinhăt
TCTD
TăchcăTínădng
TMCP
Thngămiăcăphn
TMNN
ThngămiănhƠănc
TMQD
Thngămiăqucădoanh
TTQT
Thanhătoánăqucăt
SACOMBANK BT
Ngân hàng TMCP SƠiăGònăThngăTínăậ ChiănhánhăBnăTre
TW
Trungăng
USD
năvătinătăcaăM
VIETINBANK BT
Ngân hàng TMCP Côngă thngă Vită Namă ậ Chiă nhánhă Bnă
VN
ngăVităNam
WTO
TăchcăThngămiăthăgii
XNK
Xutănhpăkhu
DANHăMCăSăă- BIUăă- BNGăSăLIU
Săđă1.1ăậ Môăhìnhă5ăápălcăcnhătranhăcaăMichaelăPorter
Săđă2.1ăậ SăđătăchcăcaăAgribankăBnăTre
Bngă2.1ăậ KtăquătƠiăchínhăcaăAgribankăBn Tre quaăcácănm
Bngă2.2ăậ Chênhălchălưiăsut
Bngă2.3ăậ ChătiêuăliănhunătrcăthuăcaăAgribankăBnăTre
Bngă2.4ăậ ChătiêuăliănhunătrcăthuăcaăcácăngơnăhƠng
Bngă2.5ăậ ChătiêuăROAăcaăAgribankăBnăTre
Bngă2.6ăậ ChătiêuăROAăcaăcácăngơnăhàng
Bngă2.7ăậ Ngunăvnăhuyăđngă
Bngă2.8ăậ TìnhăhìnhăhuyăđngăvƠătcăđătngătrng
Bngă2.9ăậ TìnhăhìnhădănăvƠătcăđătngătrngătínădng
Bngă2.10ăậ SălngăkháchăhƠngăgiaoădch
Bngă2.11ăậ Chtălngăhotăđngătínădng
Bngă2.12 ậ Trìnhăđăchuyên môn caăkháchăhƠng
Bngă2.13ăậ KtăquăkimăđnhăCronbach’săAlpha
Bngă2.14ăậ KimăđnhăKMOăvƠăkimăđnhăBartlettăTest
Bngă2.15ăậ Kimăđnhăphngăsaiătríchă(Total Variance Explained)
Biuăđă2.1ăậ Căcuăngunăvnăhuyăđng
Biuăđă2.2ăậ Tình hình huy đngăvn
Biuăđă2.3ăậ Căcuăngunăvnăphơnătheoăthiăgianănmă2012
Biuăđă2.4 ậ Tìnhăhìnhădănăquaăcácănm
Biuăđă2.5 ậ TălănăxuătiăAgribankăBnăTre
Biuăđă2.6 ậ TrìnhăđăchuyênămônăcaăcánăbăngơnăhƠng nm 2012
12
LIăMăU
1.ăLụăDOăCHNăăTẨI
CnhătranhălƠămtăhinătngăluônăgnălinăviănnăkinhătăthătrngăvƠă
chăxutăhinătrongăđiuăkinăcaăkinhătăthătrng.ăNgƠyănay,ăhuăhtăcácăqucă
giaătrênăthăgiiăđuăthaănhnăcnhătranhălƠămôiătrngătoăđngălcăthúcăđyăsnă
xutăkinhădoanhăphátătrin,ătngănngăsutălaoăđng,ănơngăcaoăhiuăquăcaăcácătă
chc,ălƠăănhơnătăquanătrngălƠmălƠnhămnhăhóaăcácăquanăhăxưăhi.ăKtăquăăcaă
cnhătranhăsăxácăđnhăvăth,ăquytăđnhăsătnătiăvƠăphátătrinăbnăvngăcaămiă
tăchc.ăóălƠălỦădoămƠăcácătăchcăđuăcăgngătìmăchoămìnhămtăchinălcăphùă
hpăđăchinăthngătrongăquáătrìnhăcnhătranh.
GingănhăbtăcăloiăhìnhăđnăvănƠoătrongăkinhătăthătrng,ătrongăkinhă
doanh,ăcácă NHTMăluônăphiăđiă mtăviă săcnhă tranhăgayăgtătăttă căcácătă
chcătínădngăđangăcùngăhotăđngăkinhădoanhătrênăthngătrngăviămcătiêuălƠă
giƠnhălyăkháchăhƠng,ătngăthăphnătínădng,ătngăhuyăđngăvn,ămărngăcungă
ngăcácăsnăphmădchăvăngơnăhƠngăchoănnăkinhăt,ănhmămcăđíchăcuiăcùngălƠă
tiăđaăhoáă liănhun.
Chínhăvìăvy,ăvicănghiênăcu,ătìmăhiuăvƠăđánhăgiáăliăthcătrngănngălcă
cnhătranhăcaăNgơnăhƠngăNôngănghipăvƠă PhátătrinăNôngăthônăchiănhánhăBnă
Treăăăăăăăăăăă(AgribankăBnăTre)ăđăđaăraănhngăgiiăphápăphùăhp,ănhmănơngăcaoă
nngălcăcnhătranh, nơngăcaoăvăthăvƠăăquyămôăhotăđngăcaăNgơnăhƠngăNôngă
nghipăvƠăPhátătrinăNôngăthônăchiănhánhăBnăTreătrênăphmăviăcăncăvƠăqucătă
trongăthiăkăhiănhpănhăhinănayălƠămtăvnăđăcpăthităđangăđcăđtăra.ăTrênă
căsăđó,ăchúngătôiănhnăthyărngăđătƠiănghiênăcu:ă“Giiăphápănơngăcaoănngă
lcăcnhătranhăcaăNgơnăHƠngăNôngănghipăvƠăPhátătrinăNôngăthônăchiă nhánhă
BnăTreăđnănmă2020”ălƠărtăcnăthităchoăhotăđngăcaăngơnăhƠng,ănhmătranhă
thănhngăđiuăkinăvƠăngunălcăđăđónăđuăcăhi,ăvtăquaănguyăc,ătháchăthc,ă
đmăboăphátătrinălơuădƠiăvƠăănăđnh.
13
2.ăMCăTIểUăNGHIểNăCUăCAăăTẨI
- H thng hóa mt s lý lun v nng lc cnh tranh ca NHTM trong
nn kinh t th trng.
- Phơnătích,ăđánhăgiáăthcătrngănngălcăcnhătranhăcaăNgơnăhƠng Nông
NghipăvƠăPhátătrinăNôngăthônăchiănhánhăBnăTre.
- ăxutăcácăgiiăphápăđănơngăcaoănngălcăcnhătranhăcaăNgơnăhƠngă
NôngănghipăvƠăPhátătrinăNôngăthônăchiănhánhăBnăTre.
3.ăPHMăVIăNGHIểNăCUăCAăăTẨI
- Phmăviănghiênăcu:ăNngălcăcnhătranhăcaăNgơnăhƠngăNôngănghipă
vƠăPhátătrinăNôngăthônăchiănhánhăBnăTre.
- iătngănghiênăcu:ăThcătinăăhotăđngăvƠănngălcăcnhătranhăcaă
NgơnăHƠngăNôngănghipăvƠăPhátătrinăNôngăthônăchiănhánhăBnăTreăgiaiăđonătă
nmă2008ăăđnănmă2012.
4.ăPHNGăPHỄPăNGHIểNăCU
Sădngăbinăphápăduyăvtăbinăchngăăktăhpăviăphngăphápăthngăkê,ă
soăsánh,ăphơnătích,ătngăhpầăđălƠmărõăvnăđăcnănghiênăcuălƠăđánhăgiáănngă
lcăcnhătranhăcaăNgơnăhƠngăNôngănghipăvƠăPhátătrinăNôngăthônăchiănhánhăBnă
Tre,ăđngăthiăvnădngănhngăcăsăkhoaăhcăvăcnhătranh,ăktăhpăviăthcătină
đăđaăraăcácăgiiăphápăphùăhp.
Phngăphápăthuăthp,ăxălỦădăliu:
- Săliuăthăcpăđcăthuăthpătăcácăbáoăcáoăthngăniên,ăbnăcôngăbă
thôngătinătătpăchí,ăccăthngăkê.
- Săliuăsăcpăđcătngăhpăthôngăquaăkhoăsátă228 khách hƠngăsădngă
dchăvăcaăNgơnăhƠngăNôngănghipăvƠăPhátătrinăNôngăthônăchiănhánhăBnăTre.ă
Phngăphápăphơnătíchădăliuăchăyuăđcăsădngătrongănghiênăcuăđiuăchnhă
thangăđoăthôngăăquaăphơnătíchăCronbach’săAlpha,ăphngăphápăphơnătíchănhơnătă
khámăpháăEFAăvƠăphơnătíchăhiăquyăđaăbin.
14
5.ăụăNGHAăTHCăTINăCAăăTẨI
Trongăđiuăkinăhiănhpăkinhătăqucăt,ăđăthcăhinăcácăcamăktăqucă
t,ăVităNamăătngăbcămăcaădchăvăngơnăhƠng,ănhmăhngăđn xơyădngăhă
thngăngơnăhƠngăcnhătranhăbìnhăđngătrênăbìnhădinăqucătătheoăkhuônăkhăphápă
lỦăphùăhpăvƠăthngănht.ăDoăđó,ăăsăcnhătranhătrongălnhăvcăngơnăhƠngăngƠyă
cƠngă tră nênăgayăgtă vƠă măraă nhiuătháchă thcă điăviă cácăNHTMă VităNam,ă
trongăđóăcó AgribankăBnăTre.ăVìăvyăđánhăgiáăchínhăxácănngălcăvƠăvăthăcnhă
tranh,ănhmănơngăcaoănngălcăcnhătranhăcaăAgribankăBnăTreăătrongăđiuăkină
hinănayălƠăyêuăcuăcnăthit.
6.ăKTăCUăCAăLUNăVN
NgoƠiăphnăMcălc,ăDanhămcăcácăchăvitătt,ăDanhămcăsăđă- Biuă
đ- Bngă săliu,ă Phă lc,ă DanhămcătƠiăliuă thamăkho,ă lunăvnă baoăgmă 03ă
chngăvƠăđcătrìnhăbƠyănhăsauă:
Liămăđu
Chngă1:ăCăsălỦălunăvănngălcăcnhătranhăcaăngơnăhƠng
Chngă2ă:ăThcătrngănngălcăcnhătranhăcaăNgơnăHƠngăNôngănghipăvƠăPhátă
trinăNôngăthônăchiănhánhăBnăTre
Chngă3:ăGiiăphápănơngăcaoănngălcăcnhătranhăcaăNgơnăhƠngăNôngănghipăvƠă
PhátătrinăNôngăthônăchiănhánhăBnăTre
Phnăktălun
15
CHNGăI
CăSăLụăLUNăVăNNGăLCăCNHăTRANHăCAăNGỂNăHẨNG
1.1.ăKháiănimăvănngălcăcnhătranh
1.1.1.ăKháiănimăvăcnhătranh
CnhătranhătrongăkinhătălƠămtăkháiănimăcóănhiuăcáchăhiuăkhácănhau.ă
Kháiă nimă cnhă ă tranhă đcă să dngă choă phmă viă caă doanhă nghip,ă phmă viă
ngƠnh,ăphmăviăqucăgiaăvƠăkhuăvcăliênăquc gia.ăăcácăcpăđăkhácănhauăthìămcă
tiêuăđcăđtăraăkhácănhau.ăiăviăqucăgia,ămcătiêuălƠăănơngăcaoămcăsngăvƠă
phúcăliăchoăngiădơn,ăcònăđiăviădoanhănghipăthìămcătiêuăchăyuălƠătnătiă
vƠăkimăliănhunătrongămôiătrngăcnhătranhăqucăgiaăhay qucăt.ăCácătácăgiă
khácănhauăviăcácătipăcnăkhácănhauăđưăđaăraănhngăkháiănimăkhácănhau.
TheoăTăinăBáchăKhoaăVităNam:ă“CnhătranhătrongăkinhădoanhălƠăhotă
đngăganhăđuaăgiaănhngăngiăsnăxutăhƠngăhóa,ăgiaăcácăthngănhơn,ăcácă
nhà kinh doanh trongănnăkinhătăthătrng,ăchiăphiăbiăcácăquanăhăcungăcuă
nhmăgiƠnhăcácăđiuăkinăsnăxut,ătiêuăthăvƠăthătrngăcóăliănht”ă(Tăină
Bách Khoa,1995.ăHƠăNi: NXBăTăinăBáchăKhoa).
Cácătácăgiătrongăcună“CácăVnăăPhápăLỦăVăThăChăVƠăChínhăSách
CnhăTranhăVƠăKimăSoátăcăQuynăKinhăDoanh”ăthucăDăÁnăVIE/97/016ăchoă
rngă“Cnhă tranhăcóăthăđcăhiuă lƠăsă ganhăđuaăgiaăcácă doanhănghipătrongă
vicăgiƠnhă mtăsănhơnătă snăxută hocăkháchă hƠngănhmănơngăcaoăvă thăcaă
mìnhătrênăthătrng,ăđăđt mcătiêuăkinhădoanhăcăth”ă(VinăNghiênăCuăQună
LỦăKinhăTăTrungăng,ă2002. Các Vn Pháp Lý V Th Ch Và Chính Sách
Cnh Tranh Và Kim Soát c Quyn Kinh Doanh. HƠăNi: NXB Giao Thông
VnăTi,ă).
Samuelsonăchoărng:ă“cnhătranhălƠăsăkìnhăđchă giaăcácădoanhănghipă
cnhătranhăviănhauăđăgiƠnhăkháchăhƠng,ăthătrng”ă(P. Samuel, 2000. Kinh T
Hc.ăHƠăNi:ăNXBăGiáoăDc).
TiădinăđƠnăcaoăcpăvăcnhătranhăcôngănghipăcaăTăChcăHpăTácăVƠă
PhátăTrin KinhăTă (OCED)ă thìăchoă rng:ă “Cnhătranhă lƠăkháiă nimăcaă doanhă
16
nghip,ăqucăgiaăvƠăvùngătrongăvicătoăvicălƠmăvƠăthuănhpăcaoăhnătrongăđiuă
kinăcnhătranhăqucăt”ă(BăKăHochăVƠăuăT,ăVinăChinăLcăPhátăTrinăậ
TăChcăPhátă TrinăCôngă NghipăLiênă Hipă Quc,ă1999. Tng Quan V Cnh
Tranh Công Nghip. HƠăNi:ăNXBăChínhăTrăQucăGia).
NhngăquanăđimăcaăcácălỦăthuytăcnhătranhătrênăchoăthyăcnhătranhă
khôngăphiălƠăsătritătiêuălnănhauăcaăcácăchăthăthamăgia,ămƠălƠăđngălcăchoă
să phátă trină caă doanhă nghip,ă giúpă cácă chă thă thamă giaă bită quỦă trngă hnă
nhngăcăhiăvƠăliăthămƠămìnhăcóăăđc.ăThôngăquaăcnhătranh,ăcácăchăthăthamă
giaă xácăđnhă choă mìnhă nhngăđimă mnh,ă đimă yuăcùngă viă nhngă că hiă vƠă
tháchăthcătrcămtăvƠătngălai,ătăđóăđăraăănhngăgiiăphápăcóăliănhtă choă
mình khiăthamăgiaăvƠoăquáătrìnhăcnhătranh.
Viănhngăđimărútăraănêuătrên,ăkháiănimăcnhătranhăcóăthăhiu:ăCnhă
tranhălƠăquanăhăkinhătămƠăăđóăcácăchăthăkinhătăganhăđuaănhauătìmămiăbină
phápăchimălnhăthătrng,ăgiƠnhăkháchăhƠngăvƠăcácăđiuăkinăsnăxutăcóăliănht.ă
McăđíchăsauăcùngăcaăcácăchăthăkinhătătrongăquáătrìnhăcnhătranhălƠătiăđaăhóaă
liăích.ăiăviăcácănhƠăsnăxutăkinhădoanhălƠăliănhun,ăđiăviănhngăngiătiêuă
dùngălƠăliăíchătiêuădùngăvƠăsătinăliầ
CnhătranhăđcăphơnăthƠnhănhiuăloiăviăcácătiêuăthcăkhácănhau.ăCnă
căvƠoăchăthăthamăgiaăthătrngăthìăcóăcnhătranhăgiaănhngănhƠăsnăxut,ăgiaă
nhngăngiămuaăvƠăngiăbán,ăgiaănhƠăsnăxutăvƠăngiătiêuădùng,ăgiaăngiă
muaăviănhau.ăCnăcătheoătínhăchtăcaăphngăthcăcnhătranhăthìăcóăcnhătranhă
lƠnhămnhăvƠăcnhătranhăkhôngălƠnhămnh.ăCnăcăvƠoăhìnhătháiăcaăcnhătranhăthìă
cóăcnhătranhăhoƠnăhoăvƠăcnhătranhăkhôngăhoƠnăho.ăXétătheoămcătiêuăkinhătă
caă cácă chăthă trongă cnhătranhă thìăcóă cnhă tranhătrongă niă băngƠnhăvƠă cnhă
tranhăgiaăcácăngƠnh.
Trongăđiuăkinănnăkinhătăthătrngăhinăđi,ăcnhătranhăkhôngăchăcóă
tranhăgiƠnhălnănhau,ămƠăcnhătranhăluônăđiăviăhpătác,ăcnhătranhătrongăsăhpă
tácăvƠăbăsung,ăhătrăchoănhau.
17
1.1.2.ăLiăthăcnhătranh
Theo tài liuăcaăDinăƠnăHpăTácăKinhăTăChơuăÁă- TháiăBìnhăDngă
nm 2006.ă(BăKăHochăuăT, 2006, Cng Tài Liu Hi Tho Khoa Hc
Tng Cng Sc Cnh Tranh Cho Doanh Nghip Va Và Nh Trong Thng Mi
u T)ăthìă“Liăthăcnhătranhăcaămtădoanhănghip đcăđoălngăbngăcáchă
soăsánhămcătinăbăcaătínhăhiuălcăvƠăhiuăquătrongăcôngăvicăsădngăcácă
ngunălc,ătínhăchăđngăvƠăkhănngătrinăkhaiăcácăhotăđngăđuăt,ăkhănngăciă
tinăcôngănghăvƠăbămáyătăchcătrongătngăquanăviăcácăđiăthăcnh tranhăcaă
doanhănghipăđó”.
TheoătácăgiăNguynăHuăLamăthìă“LiăthăcnhătranhălƠănhngănngălcă
phơnăbită caăcôngă tyă mƠă nhngănngă lcăphơnă bitănƠyăđcă kháchăhƠngă xemă
trng,ăđánhăgiáăcaoăvìănóătoăgiáătrăcaoăchoăkháchăhƠng”ă(NguynăHuăLam;ăinhă
TháiăHoƠng;ăPhmăXuơnăLan, 1998, Qun tr chin lc phát trin v th cnh
tranh.ăTP.HCM:ăăNXBăGiáoăDc )
Nhă vy,ă liă thă cnhă tranhă đcă hiuălƠă nhngă ngună lc,ă liă thăcaă
ngƠnh,ă qucă giaă mƠă ă nhă cóă chúngă cácă doanhă nghipă kinhă doanhă trênă thngă
trngăqucătătoăraămtăsăuăthăvtătriăhnăsoăviăcácăđiăthăcnhătranhătrcă
tip.
TrongăThăkăXX,ănhiuălỦăthuytăcnhătranhăhinăđiăraăđiănhălỦăthuytă
caă Micheală ă Porter,ă ă J.B.Barney,ă P.Krugmanầv.v ă Trongă đó,ă phiă kă đnă lỦă
thuytă “liă thă cnhă tranh”ă caă ă Micheală Porter,ă ôngă giiă thíchă hină tngă khiă
doanhănghipăthamăgiaăcnhătranhăthngămiăqucătăcnăphiăcóă“liăthăcnhă
tranh”ăvƠă“liăthăsoăsánh”.ăỌngăphơnătíchăliăthăcnhătranhătcălƠăscămnhăniă
sinhăcaădoanhănghip,ăcaăqucăgia,ăcònăliăthăsoăsánhălƠăđiuăkinătƠiănguyênă
thiênănhiên,ăscălaoăđng,ă môiătrngătoăchoădoanhănghip,ăqucăgiaă thunăliă
trongăsnăxutăcngănhngătrongăthngămi.ăỌngăchoărngăliăthăcnhătranhăvƠă
liăthăsoăsánhăcóăquanăhăchtăchăviănhau,ăhătrănhau,ăliăthăcnhătranhăphátă
trinădaătrênăliăthăsoăsánh,ăliăthăsoăsánhăphátăhuyănhăliăthăcnhătranh.
18
1.1.3.ăNngălcăcnhătranh
OCEDăđưăđaăraămtăđnhănghaăvănngălcăcnhătranh:ă“Nngălcăcnhă
tranhălƠăscăsnăxutăraăthuănhpătngăđiăcaoătrênăcăsăsădngăcácăyuătăsnă
xutăcóăhiuăquălƠmăchoăcácădoanhănghip,ăcácăngƠnh,ăcácăđaăphng,ăcácăqucă
giaăvƠăkhuăvcăphátătrinăbnăvngătrongăđiuăkinăcnhătranhăqucăt”ă (BăKă
Hochă VƠă uă T,ă Vină Chină Lcă Phátă Trină ậ Tă Chcă Phátă Trină Công
NghipăLiênăHipăQuc,ă1999. Tng Quan V Cnh Tranh Công Nghip.ăHƠăNi:
NXBăChínhăTrăQucăGia).
Nngălcăcnhătranhăđcăxemăxétădiăcácăcpăđăkhácănhau:ănngălcă
cnhătranhăqucăgia,ănngălcăcnhătranhăcaădoanhănghip,ănngălcăcnhătranhă
caăsnăphmădchăvầ.
- ăcpăđăqucăgia,ăcácătácăgiăđưăđaăraăcácăkháiănimăvănngălcăcnhă
tranhănhăsau:
TheoăM.Potterăthìă“KháiănimăcóăỦănghaănhtăvănngălcăcnhătranhăă
cpăqucăgiaălƠănngăsutălaoăđng”ă(Michael . E. porter, 1996. Chin Lc Cnh
Tranh. HƠăNi:ăNXBăKhoaăHcăXưăHi ).
TheoăđnhănghaăcaăDinăđƠnăkinhătăthăgiiă“Nngălcăcnhătranhăcaă
mtăqucăgiaălƠăkhănngăđtăvƠăduyătrìăđcămcătngătrngăcaoătrênăcăsăcácă
chínhă sách,ă thă chă vngă bnă tngă điă vƠă cácă đcă trngă kinhă tă khác”ă (Vin
Nghiênă Cuă khoaă Hcă Ngơnă HƠng,ă 2003. Nhng Thách Thc Ca NHTM Vit
Nam Trong Cnh Tranh Và Hi Nhp Quc T. HƠăNi:ăNXBăThngăKê).
BáoăcáoăvăánhăGiáă NngăLcăCnhăTranhăToƠnă Cuănmă2002,ăđnhă
nghaănngă lcăcnhă tranhă điă viămtă qucăgiaă lƠă“Kh nngă caă ncăđóă đtă
đcănhngăthƠnhăquănhanhăvƠăbnăvngăvămcăsng,ănghaălƠăđtăcácătălătngă
trngăkinhătăcaoăđcăxácăđnhăbngăthayăđiătngăăsnăphmăqucăniă(GDP)ă
trênăđuăngiătheoăthiăgian”ă(NguynăVnhăThanh, 2005. Nâng Cao Sc Cnh
Tranh ca Các Doanh Nghip Thng Mi Vit Nam. HƠăNi:ăNXBăLaoăngăXưă
Hi,ă ).
19
Tănhngăkháiănimătrênătaăcóăthăhiu:ăNngălcăcnhătranhăcaămtăqucă
giaălƠănngălcăcaămtănnăkinhătăcóăthătoăraătngătrngăbnăvngătrongămôiă
trngăkinhătăđyăbin đngăcaăthătrngăthăgii.
- ăcpăđădoanhănghipăthìăcóămtăsăkháiănimăvănngălcăcnhătranhă
caădoanhănghipănhăsau:ă
Theo Lý ThuytăTăChcăCôngăNghipăthì:ă“Doanhănghipăcóănngălcă
cnhătranhălƠădoanhănghipăduyătrìăđcăvăthătrênăthătrngăsoăviănhƠăsnăxută
khác và
+ă aă raă snă phmă thayă thă hocă cùngă loiă viă snă phmă caă doanhă
nghipăkhácănhngăviămcăgiáăthpăhn.
+ă Hocă cungă cpă snă phmă (dchă v)ă tngă tă viă nhƠă cungă cpă khácă
nhngă cóă đcă tínhă vă ă chtă lngă ngangă bngă hocă caoă hn” (HƠă Thă Ngcă
Oanh, 2005. Sc Cnh Tranh ca Hàng Hoá Trong iu kin Hi Nhp Kinh T
Quc T).
TheoăquynăNngăLcăCnhăTranhăCaăDoanhăNghipăTrongăiuăKină
ToƠnă Cuă Hóaă thìă “Nngă lcă cnhă tranhă caă doanhă nghipă lƠă khă nngă doanhă
nghipătoăraăliăthăcnhătranh,ăcóăkhănngătoăraănngăsutăvƠăchtălngăcaoă
hnăđiăthăcnhătranh,ăchimăthăphnăln,ătoăraăthuănhpăcaoăvƠăphátătrinăbnă
vng”ă (Trnă Su, 2006. Nng Lc Cnh Tranh ca Doanh Nghip Trong iu
Kin Toàn Cu Hoá. HƠăNi:ăNXB Laoăng).
Mtăđnhăngha khácă vănngălcăcnhătranh:ă“Nngălcă cnhătranhăcaă
doanhănghipălƠăkhănngăvtăquaăcácăđiăthăcnhătranhăđăduyătrìăvƠăphátătrină
chínhăbnăthơnădoanhănghip”ă(BăKăHochăuăT, 2006. Cng Tài Liu
Hi Tho Khoa Hc Tng Cng Sc Cnh Tranh Cho Doanh Nghip Va Và
Nh Trong Thng Mi u T).
Tănhngăđnhănghaătrênătaăcóăthăhiu:ăNngălcăcnhătranhăcaădoanhă
nghipăălƠănhngăyuătăthăhinăthcălcăvƠăliăthăcnhătranhăcaădoanhănghipă
soăviăđiăthăcnhătranhătrongăvicăthaăămưnăttănhtăcácăđòiăhiăcaăkháchăhƠngă
đăthuăliăngƠyăcƠngăcaoăhn.
20
Nngă lcă cnhătranhă caădoanhănghipănuă hiuă tngăquátă nóăsă lƠă kh
nngăcaădoanhănghipăchngăliăcácălcălngăcnhătranhătrênăthătrng.
Theoămôăhìnhă5ăápălcăcaăM.Porterăthìăcóă5ălcălngăđiuăkhinăcucă
cnhătranhătrongăngƠnh,ăđóălƠ:ăcácăđiăthăcnhătranhătrongăngƠnh,ăcácăđiăthătimă
nng,ănhƠăcungăng,ăkháchăhƠng,ăsnăphmăthayăth.
1.2.ăMôăhìnhă5ăápălcăcnhătranhăcaăMichaelăPorter
Mtă doanhă nghipă mună cnh tranhă thƠnhă côngă trongă ngƠnh,ă nhtă thită
phiătrăliăđcăhaiăcơuăhiăquanătrng,ăđóălƠăăphiănhnăraăkháchăhƠngăcnăgìăă
mìnhăvƠălƠmăthănƠoădoanhănghipăcóăthăchngăđăsăcnhătranh?
Munăvy,ătrcăhtădoanhănghipăphiătpătrungăvƠoăphơnătíchămôiătrngă
ngƠnhădaătrênămôăhìnhănmăápălcăcnhătranhăcaăMichaelăPorter.ăVicăphơnătíchă
nƠyăgiúpăcôngătyănhnăraănhngăcăhiăvƠătháchăthc,ăquaăđóădoanhănghipăbită
mìnhănênăđngăăvătríănƠoăđăđiăphóămtăcáchăhiuăquăviănmălcălngăcnhă
tranh trong ngƠnh.ăNmăápălcănƠyăkhôngăphiălƠăyuătătnh,ămƠăngcăliănóăvnă
đngă liênă lcă cùngă viă cácă giaiă đonă phátă trină caă ngƠnh.ă Tă đóă să xácă đnhă
nhngăyuătăthƠnhăcôngăthenăchtăđcăxemănhălƠăngunăgcăbênăngoƠiăcaăliă
th cnhătranh.
MichaelăPorterăđưăđaăraămô hìnhănmăápălcăcnhătranhăgm:
(1)ăÁpălcăcnhătranhăcaăcácăđiăthăhinătiătrongăngƠnh
(2)ăNguyăcăxơm nhpătăcácăđiăthătimănng
(3) Ápălcăătăcácăsnăphmăthayăth
(4)ăÁpălcătăphíaăkháchăhƠng
(5)ăÁpălcăcaănhƠăcungăng.
21
Săđă1.1 ậ Môăhìnhă5ăápălcăcnhătranhăcaăMichaelăPorter
“ Ngun: Michael Porter, “Competitive Strategy”, 1980”
1.2.1.ăNguyăcăxơmănhpătăcácăđiăthătimănng
NguyăcăxơmănhpăvƠoămtăngƠnhăphăthucăvƠoăcácărƠoăcnăxơmănhpă
thăhinăquaăcácăphnăngăcaăcácăđiăthăcnhătranhăhinăthiămƠăcácăđiăthămiă
cóăthădăđoán.ăNuăcácărƠoăcnăhayăcóăsătrăđaăquytălităcaăcácănhƠăcnhătranhă
hinăhuăđangăquytătơmăphòngăthăthìăkhănngăxơmănhpăcaăcácăđiăthămiă
rtăthp.
Theo Michael Porter, có 6 ngunărƠoăcnăxơmănhpăchăyu,ăđóălƠăliăthăă
kinhătătheoăquyămô,ăsăkhácăbităcaăsnăphm,ăcácăđòiăhiăvăvn,ăchiăphíăchuynă
đi,ăkhănngătipăcnăviăkênhăphơnăphiăvƠănhngăbtăliăvăchiăphíăkhôngăliênă
quanăđnăquyămô.
1.2.2.ăỄpălcăcnhătranhăcaăcácăđiăthăhinătiătrongăngƠnh
TínhăchtăvƠăcngăđăcaăcucăcnhătranhăgiaăcácăcôngătyăhinătiătrongă
ngƠnhăphăthucăvƠoăcácăyuătănh:ăsălngăcácăđiăthăcnhătranhăđôngăđúc,ătcă
đătngătrngăcaăngƠnh,ăchiăphíăcăđnhăvƠăchiăphíăluăkhoăcao, sănghèoănƠnăvă
22
tínhăkhácăbităcaăsnăphmăvƠăcácăchiăphíăchuynăđi,ăngƠnhăcóănngălcădătha,ă
tínhăđaădngăcaăngƠnh,ăsăthamăgiaăvƠoăngƠnhăcaoăvƠăcácărƠoăcnărútălui.
1.2.3.ăỄpălcătăcácăsnăphmăthayăth
Cácăsnăphmăthayăthăhnăchămcăliănhunătim nngăcaămtăngƠnhă
bngăcáchăđtămtăngngătiăđaăchoămcăgiáămƠăcácăcôngătyătrongăngƠnhăcóăthă
kinhădoanhăcóălưi.ăDoăcácăloiăsnăphmăcóătínhăthayăthăchoănhauănênăsădnăđnă
săcanhă tranhătrênăthă trng.ăKhiă giáăcaăsnăphmăchínhă tngăăthìăă săkhuyn
khíchăxuăhngăsădngăsnăphmăthayăthăvƠăngcăli.ăDoăđó,ăvicăphơnăbităsnăă
phmăălƠăăchínhăăhayăălƠăăsnăăphmăăthayăăthăăchăămangăătínhăătngăăđi.
1.2.4.ăỄpălcătăphíaăkháchăhƠng
ÁpălcătăphíaăkháchăhƠngăchăyuăcóăhaiădngălƠăđòiăhiăgimă giá hay
mcă că đăcóă chtălngă phcăvă ttă hn.ă Chínhăđiuă nƠyă lƠmăchoă cácăđiă thă
chngăliănhau,ădnătiălƠmătnăhaoă mcăliănhunăcaăngƠnh.ăÁpălcătăkháchă
hƠngăxutăphátătăcácăđiuăkinănh:ăkhiăsălngăngiămuaălƠănh,ăkhiăngiă
muaămuaămtălng lnăsnăphmăvƠătpătrung,ăkhiăngiămuaăchimămtătătrngă
lnătrongăsnălngăcaăngiăbán,ăcácăsnăphmăkhôngăcóătínhăkhácăbităvƠălƠăcácă
snăphmă că bn,ă kháchăhƠngă đeădaă hiănhpă vă phíaă sau,ă snăphmăngƠnhă lƠă
khôngăquanătrngăđiăviăchtălngăsnăphmăcaăăngiămua,ăkháchăhƠngăcóăđyă
đăthôngătinầ
1.2.5.ăỄpăălcăcaănhƠăcungăng
NhƠăcungăngăcóăthăkhngăđnhăquynălcăcaăhăbngăcáchăđeădaătngă
giáăhayăgimăchtălngăsnăphm,ădchăvăcungăng.ăDoăđó,ănhƠăcungăngăcóăthă
chènăépăliănhunăcaămtăngƠnhăkhiăngƠnhăđóăkhôngăcóăkhănngăbùăđpăchiăphíă
tngălênătrongăgiáăthƠnhăsnăxut.
NhngăđiuăkinălƠmătngăápălcătănhƠăcungăngăcóăxuăhngăngcăviă
cácăđiuăkinălƠmătngăquynălcăcaăngiămua.ăÁpălcătănhƠăcungăngăsătngă
lênănu:ăchăcóămtăsăítăcácănhƠăcungăng,ăkhiăsnăphmăthayăthăkhôngăcóăsn,ă
khiăsnăphmăcaănhƠăcungăngălƠăyuătăđuăvƠoăquanătrngăđiăviăhotăđngăcaă
kháchăhƠng,ăkhiăsnăphmăcaănhƠăcungăngăcóătínhăkhácăbităvƠăđcăđánhăgiáă
23
caoăbiăcácăđiăthăcaăngiămua,ăkhiăcácănhƠăcungăngăđeădaăhiănhpăvăphíaă
trc,ăkhiăngiămuaăphiăgánhăchuămtăchiăphíăcaoădoăthayăđiănhƠăcungăng.
1.3.ăCácănhơnătănhăhngăđnănngălcăcnhătranhăcaăNHTM
NngălcăcnhătranhăcaăngơnăhƠngăthngămiăchuănhăhngăbiăsătác đngă
caămôiătrngăvămôăvƠămôiătrngăviămô.
1.3.1.ăMôiătrngăvămô
MôiătrngăvămôălƠămôiătrngărngălnăbaoăgmănhiuăyuătătrcătipă
hocăgiánătipănhăhngăăvƠătácăđngăđnăăkhănngăcnhătranhăcaăcácăngơnăhƠngă
thngămi.ăThngăthìăcácăngơnăhƠngăthngămiăsăkhôngăthăkimăsoátăđcă
cácăyuătănƠyăănhngăcóăthădăbáoăđăbinăcácăkhóăkhn,ăthunăliădoăchúngăgơyă
raăthƠnhăcácăcăhiăkinhădoanh.ăCácăyuătăăquanătrngăătrongămôiătrngăvămôă
nhăhngăăđnănngălcăcnhătranhăcaăngơnăhƠngăbao gmămôiătrngăkinhăt,ă
môiătrngăchínhătrăvƠăphápălut,ămôiătrngăgiáoădc,ăvnăhóaăvƠăxưăhi.
1.3.1.1.ăCácăyuătăthucăvăkinhăt
LƠănhómăyuătănhăhngăăđnăhotăđngăkinhădoanhăcaăngƠnh.ăóălƠă
tcăđătngătrngăkinhăt,ălưiăsut,ătăgiá,ăngun vnăFDI,ăvnăđuătăphátătrin,ă
lmăphát,ădătrăngoiăhi,ăcánăcơnăthanhătoánăqucătăầăTrongăđóăătcăđătngă
trngăkinhăt,ăvnăvayăuăđưi,ăvnătƠiătrătăcácătăchcătƠiăchínhălnătrênăthăgiiă
vƠăvnăđuătăncăngoƠiă lƠănhngănhơnătătácăđngămnhămăđnăngƠnhă ngơnă
hàng.
Tc đ tng trng kinh t:ăTngătrngăkinhătăsăđmăboăăchoăchiătiêuă
caăchínhăphăđcăduyătrìăvƠăphátătrin,ăcácăngunălcătrongăvƠăngoƠiăncăđcă
huyăđngăăđnămcătiăđaăchoămcătiêuăphátătrinăkinhăt,ălƠăđiuăkinăăthunăliăđă
ngƠnhăngơnăhƠngăphátătrin.
Vn vay u đãi, vn tài tr ca các t chc tài chính ln trên th gii:
Baoă gmă cácă khonă vnă uă đưiă caă cácă tă chcă tƠiă chínhă liă nhună vƠă phiă liă
nhun,ăhătrăcácădoanhănghipătipăcnăđcăngunăvnărăđăđuăt,ămărngă
hotăđngăsnăxutăkinhădoanh.ăTipăcnăđcăcácăngunăvnăănƠyăsătoăđiuăkină
choăcácăngơnăhƠngăăcungăngăvnămnhăhnăăchoăcácădoanhănghip,ăthuăhútăthêmă
24
nhiuăkháchăhƠngăđnăgiaoădch,ănơngăcaoăscăcnhătranhătrongăhotăđng.
Vn đu t nc ngoài:ăơyălƠăăngunălcăđăphátătrinăkinhătănóiăchungă
vƠăcngălƠăcăhiăchoăngƠnhăngơnăhƠngăphátătrin.ăCácăngơnăhƠngăngƠyăcƠngăphátă
trinăcăchtăvƠălng,ătoăđcăthăđngăvngăchc,ălƠătrăctătrongăquáătrìnhăphátă
trinăkinhătăcaăcănc.
1.3.1.2. CácăyuătăthucăvăchínhătrăvƠăphápălut
ơyălƠăyuătăquanătrngănhăhngătrcătipăđnăsătnătiăvƠăphátătrină
caăngƠnhăngơnăhƠng.ăHotăđngăngơnăhƠngăchuăsăchiăphiăvƠănhăhngăcaărtă
nhiuăhăthngăphápălutăkhácănhau:ăLutăcácătăchcătínădng, LutăngơnăhƠngă
nhƠănc,ă Lutădơnăs,ăLută xơyădng,ăLutăcnhă tranh,ăLutăđtăđai,ăLută hônă
nhơnăvƠăgiaăđìnhầ
Bênăcnhăđó,ăNHTMăcònăchuăsăqunălỦăchtăchătăNHNNăvƠăđcăxemă
lƠătrungăgianătƠiăchínhăăđăNHNNăthcăhinăchínhăsáchătinătăcaămình.ăDoăđó scă
mnhăcnhă tranhăcaă NHTMăphăă thucărtă nhiuăvƠoăchínhă sáchătinăt,ă chínhă
sáchătƠiăchínhăcaăchínhăph,ăcaăNHNN,ăcngănhănhngăquyăđnhăvƠăchunămcă
chungăcaătăchcăthngămiăthăgiiă(WTO).
Cácăchínhăsáchăđuăt,ăhătrăcaăchínhăphăcngănhămtăthăchăchínhă
tr,ăphápălutăărõărƠngăvƠănăđnhăsătoăđiuăkinăchoăcácădoanhănghipăvƠăcáănhơnăă
yênătơmăăđuătăsnăxutăkinhădoanh,ăthuăhútăđuătăncăngoƠi,ătoătinăđăvngă
chcăđăngƠnhăngơnăhƠngăăngƠyăcƠngăphátătrin.
Doăvy,ăbtăkăsăthayăđiănƠoătrongăhăthngăchínhătr,ăphápălut,ăchună
mcăqucătăcngănhăchínhăsáchătinătăcaăNHNNăđuănhăhngăđnănngălcă
cnhătranhăcaăNHTM
1.3.1.3.ăCácăyuătăthucăvămôiătrngăvnăhoá,ăxưăhiăvƠăgiáoădc
ơyălƠănhómăyuătăquanătrngăătoălpănênătrìnhăđăvƠăphongăcáchălƠmă
vicăcaăăđiăngălưnhăđoăvƠănhơnăviênăngơnăhƠng,ăđngăthiăcngătácăđngăđnă
nhuăcuăvƠăỦăthcăsădngăcácădchăvăngơnăhƠngătrongăcngăđng,ătăđóăgópăphnă
nơngăcaoănngălcăcnhătranhăcaăngơnăhƠng.
25
1.3.1.4.ăCácăyuătăthuc văcôngăngh
HinăđiăhóaăcôngănghăngơnăhƠngăđcăxácăđnhălƠămtătrongănhngăyuă
tăquanătrngătrongăquáătrìnhănơngăcaoănngălcăcnhătranhăcaăcácăngơnăhƠng.ăNuă
nhăkhoaăhcăcôngănghăngơnăhƠngălcăhu,ănngălcăqunătrăyuăkémăthìăchoădùă
cóănhiuăvnă cngăkhôngă giiăquytăđcăgì.ăNuă côngănghă lcăhuă thìă ngună
nhơnălcăsănghèoănƠn,ăkhôngăcóăkhănngăphátătrinăvƠăđaădngăhoáăcácădchăvă
hinăđi,ădnăđnăthiuăkhănngăcnhătranh.
Nhăvy,ătinăhcăhóaăhăthngăthôngătinăqunătr,ănơngăcpăvƠăphátătrină
côngănghăvƠămărngădchăvăngơnăhƠngăhinăđi,ănhtălƠădchăvăthanhătoán,ăboă
mtădăliuăvƠătngăhiuăquăquyătrìnhăqunătrăngơnăhƠngălƠăxuăhngăphátătrină
mnhăvăcôngănghăcaăcácăngơnăhƠngătrongănhngănmăti. Bênăcnhăđó,ătrìnhăđă
qunălỦăngunănhơnălcăvƠăđiăngăcánăbăqunălỦăcpăcaoăcngălƠăyuătăcôngă
nghăquanătrngătrongăquáătrìnhănơngăcaoănngălcăcnhătranhăăcaăcácăngơnăhƠng.
1.3.2.ăMôiătrngăviămô
Nngă lcă cnhă tranhă caă ngơnă hƠngă thngă miă khôngă nhngă chuă nhă
hngăbiăsătácăđngăcaămôiătrngăvămôămƠăcònăbănhăhngărtălnătămôiă
trngăviămôăcaădoanhănghip,ăbaoăgmăcăyuătăkháchăquanăvƠăchăquan.
1.3.2.1.ăYuătăkháchăquan
Yuătăkháchăquanăbaoăgmăcácătácănhơnăsauă:
Thănht, các NHTM mi tham gia th trng. Các NHTMămiăthamăgiaă
thătrngăviănhngăliăthăquanătrngănhămăraănhngătimănngămi,ăcóăđngă
căvƠăcăvngăgiƠnhăđcăthăphn,ăđưăthamăkhoăkinhănghimătănhngăNHTMă
đangăhotăđng,ăcóăđcănhngăthngăkêăđyăđăvƠădăbáoăvăthătrngầ
Nhăvy,ăbtăk thcălcăcaăNHTMămiălƠăthănƠo,ăthìăcácăNHTMăhină
tiăđưăthyămtămiăđeădaăvăkhănngăthăphnăbăchiaăs.ăNgoƠiăra,ăcácăNHTMă
miăcóănhngăkăsáchăvƠăscămnhămƠăcácăNHTMăhinătiăchaăthăcóăthôngătină
vƠăchinălcăngăphó.
Thăhai, các đi th NHTM hin ti. ơyălƠănhngămiăloăthngătrcăcaă
cácăNHTMătrongăkinhădoanh.ăiăthăcnhătranhănhăhngăđnăchinălcăhotă