Tải bản đầy đủ (.pdf) (96 trang)

Các giải pháp thực hiện chiến lược kinh doanh của dược Hậu Giang đến năm 2012 Luận văn thạc sĩ

Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (1.07 MB, 96 trang )

1

B GIÁO DC VÀ ÀO TO
TRNG I HC KINH T TP. H CHÍ MINH






NGUYN NGC KIU LINH






CÁC GII PHÁP THC HIN CHIN
LC KINH DOANH CA DC HU
GIANG N NM 2012







LUAÄN VAÊN THAÏC SÓ KINH TEÁ









TP. H Chí Minh – Nm 2007
2

B GIÁO DC VÀ ÀO TO
TRNG I HC KINH T TP. H CHÍ MINH



NGUYN NGC KIU LINH


CÁC GII PHÁP THC HIN
CHIN LC KINH DOANH CA
DC HU GIANG N NM 2012


Chuyên ngành : Qun tr kinh doanh
Mã s : 60.34.05



LUN VN THC S KINH T






NGI HNG DN KHOA HC
:
TS. NGUYN TH BÍCH CHÂM






TP. Hoà Chí Minh - Naêm 2007

3

MC LC

S cn thit ca đ tài i
Mc tiêu nghiên cu ca đ tài ii
i tng và phm vi nghiên cu iii
Phng pháp nghiên cu iii
Kt cu lun vn iii
1.1 Bn cht ca chin lc kinh doanh 1
1.1.1 Khái nim v chin lc kinh doanh 1
1.1.2 Qun tr chin lc 1
1.1.3 Vai trò ca chin lc kinh doanh đi vi doanh nghip 2
1.2 Quá trình qun tr chin lc 3
1.2.1 Xác đnh chc nng nhim v và mc tiêu ca doanh nghip 4
1.2.1.1 Chc nng nhim v 4
1.2.1.2 Mc tiêu 5

1.2.2 Phân tích môi trng 5
1.2.2.1 Môi trng bên ngoài 6
1.2.2.2 ánh giá tình hình ni b ca doanh nghip 10
1.2.3 Công c hoch đnh chin lc 13
1.2.3.1 Ma trn các yu t môi trng 13
1.2.3.2 Ma trn SWOT 16
1.2.3.3 S đ xng cá 17
2.1. Tng quan v tình hình hot đng ca ngành dc ti Vit Nam 18
2.2. Gii thiu tng quan hot đng kinh doanh ti DHG 20
2.2.1 Gii thiu công ty 20
2.2.2 Kt qu hot đng kinh doanh ca DHG sau c phn hóa 21
2.3. Phân tích các tác đng ca môi trng đn hot đng kinh doanh ca
DHG 23
2.3.1 Môi trng bên ngoài 24
2.3.1.1 Môi trng v mô 24
2.3.1.1.1. nh hng kinh t 24
2.3.1.1.2. Các yu t v vn hóa, xã hi, dân s và đa lý 26
2.3.1.1.3. Các nh hng lut pháp, chính ph và chính tr 28
2.3.1.1.4. Các nh hng v công ngh 30
2.3.1.2 Môi trng vi mô 32
2.3.1.2.1. Môi trng cnh tranh ngành 32
2.3.1.2.2. Khách hàng 33
2.3.1.2.3. Nhà cung cp 34
2.3.1.2.4. i th cnh tranh 35
2.3.1.3 Kt lun các yu t bên ngoài 39
2.3.1.4 Ma trn đánh giá các yu t bên ngoài 40
2.3.2 Môi trng bên trong 42
2.3.2.1 Nhân s 42
2.3.2.2 Sn phm 43
2.3.2.3 Th trng và h thng phân phi 46

2.3.2.4 Hot đng qun tr 49
4
2.3.2.5 H thng qun lý cht lng 49
2.3.2.6 Tình hình tài chính 50
2.3.2.7 Hot đng marketing 55
2.3.2.8 Trình đ công ngh 56
2.3.2.9 Nghiên cu và Phát trin sn phm 57
2.3.2.10 Kt lun v các yu t bên trong 57
2.3.2.11 Ma trn đánh giá các yu t bên trong 58
3.1 Mc tiêu phát trin ca DHG đn nm 2012 61
3.2 Ma trn SWOT 62
3.3 Phân tích kh nng khai thác yu t bên trong và ngoài ca DHG 63
3.3.1 Phân tích kh nng khai thác c hi 63
3.3.2 Phân tích kh nng hn ch nguy c 64
3.3.3 Phân tích khai thác đim mnh 65
3.3.4 Phân tích kh nng hn ch đim yu 65
3.4 ng dng mô hình xng cá đ xác đnh các chin lc 66
3.5 Các chin lc đc la chn 70
3.5.1 Nhóm chin lc cp công ty 70
3.5.1.1 Chin lc phát trin th trng và h thng phân phi 70
3.5.1.2 Chin lc phát trin sn phm. 71
3.5.1.3 Chin lc kt hp và liên kt 74
3.5.2 Chin lc cp chc nng 75
3.5.2.1 Marketing 75
V chính sách giá c sn phm 78
3.5.2.2 Chin lc v ngun nhân lc 78
3.5.2.3 Chin lc qun lý và kim soát các quá trình 80
3.6 Kin ngh 82
3.6.1 Nhà nc 83
3.6.2 Ngành 84

Kt lun 85


5
DANH MC CÁC CH VIT TT

CLPTD Chin lc phát trin ngành Dc
DHG Công ty C phn Dc Hu Giang
GMP Good manufacture product (Thc hành sn xut thuc tt)
GPP Good Pharmacy Practice (Nhà thuc tt)
GSP Good safety practice - thc hành an toàn tt
Generic Phiên bn ca thuc gc đã ht thi hn bo h đc quyn
WHO World health of Organizion (T chc Y t th gii)

DANH MC BNG BIU

Bng 1.1 – Ma trn hình nh cnh tranh 16
Bng 1.2 – Ma trn SWOT 16
Bng 2.1 – Kt qu hot đng ca DHG sau c phn hóa 22
Bng 2.2 – Các ch tiêu kinh t ca Vit Nam qua các nm 26
Bng 2.3 –  ph th trng ca các công ty dc phm ni đa đu ngành 36
Bng 2.4 – Ma trn hình nh cnh tranh 38
Bng 2.5 – Ma trn đánh giá các yu t bên ngoài (EFE) 41
Bng 2.6 – C cu lao đng ca DHG 42
Bng 2.7 – Sn lng sn phm sn xut ca công ty qua các nm 45
Bng 2.8 – C cu phân phi sn phm theo khu vc 48
Bng 2.9 – C cu phân phi sn phm ti 5 thành ph ln 48
Bng 2.10 – Th phn ca DHG ti nm thành ph ln 49
Bng 2.11 – Tình hình trích lp qu nm 2006 51
Bng 2.12 – Các khon phi thu và các khon phi tr nhà cung cp ca DHG 52

Bng 2.13 – Các ch tiêu tài chính ch yu 53
Bng 2.14 – Các sn phm đc tr ca DHG 57
Bng 2.15 – Ma trn đánh giá các yu t bên trong (IFE) 59
Bng 3.1 – Ma trn SWOT 62
Bng 3.2 – Kh nng khai thác c hi 63
Bng 3.3 – Kh nng hn ch nguy c 64
Bng 3.4 – Kh nng khai thác đim mnh 65
Bng 3.5 – Kh nng khc phc đim yu 66

DANH MC HÌNH

Hình 1.1 – Tin trình qun tr chin lc 3
Hình 1.2 – Mi quan h gia các nh hng ch yu ca môi trng và t chc 6
Hình 1.3 – S đ xng cá. 17
Hình: 2.1 – Biu đ doanh thu sn xut thuc trong nc 1995 – 2005 18
Hình 2.2 – Biu đ tng trng doanh thu và li nhun qua các nm ca DHG 23
Hình 2.3 – Tin thuc bình quân đu ngi/nm 27
Hình 2.4 – So sánh doanh thu ca DHG và các đi th cnh tranh nm 2006 37
Hình 2.5 – Li nhun ca DHG và mt s đi th cnh tranh nm 2006 37
Hình 2.6 – Doanh thu hàng công ty sn xut theo khu vc 47
i
CHNG M U
S cn thit ca đ tài
S chuyn đi mnh m ca c ch th trng có đnh hng đã đem li sc sng mãnh
lit cho sn xut và lu thông. Bên cnh đó là nhng mt trái nghit ngã ca th trng, do
cha có nhiu kinh nghim và buông lng trong qun lý nên mt s ngành sn xut, kinh
doanh đã li dng c hi này đ thao túng th trng, đu c lng đon kim li bt chính.
Mt trong nhng ngành đó là dc phm. Có th nói, dc phm là mt ngành có tính
cht đc bit đi vi xã hi và có nh hng rt ln vì nó nh hng trc tip đn cuc
sng, sc khe và sinh mnh ca con ngi. ây là ngành đc nhà nc kim soát, điu

tit rt cht ch nhm đm bo vic cung ng đy đ nhu cu v thuc tr bnh và bo v
sc khe ca xã hi.
Trong Ngh quyt 46-NQ/TW (23/02/2005) v công tác bo v, chm sóc và nâng cao sc
khe nhân dân trong tình hình mi có khng đnh rõ Mc tiêu chin lc phát trin ngành
dc Vit Nam đn nm 2010 là: “Phát trin ngành Dc thành mt ngành kinh t - k
thut mi nhn theo hng công nghip hóa, hin đi hóa, ch đng hi nhâp khu vc và
th gii nhm bo đm cung ng đ thuc thng xuyên và có cht lng, bo đm s
dng thuc hp lý và an toàn, phc v s nghip chm sóc và bo v sc khe nhân dân”.
Theo cam kt v nhp khu, phân phi thuc khi gia nhp WTO, t 1.1.2009, doanh
nghip có vn đu t nc ngoài, chi nhánh ca doanh nghip nc ngoài đc trc tip
nhp khu dc phm. Cam kt này ca Vit Nam khi vào WTO s m “cánh ca” mi
cho các doanh nghip nc ngoài nhng li là mt áp lc ln đi vi các doanh nghip sn
xut dc phm trong nc.
Theo thông tin t Cc qun lý dc Vit Nam, hin đã có 304 doanh nghip nc ngoài
đng ký hot đng thuc 35 quc gia và vùng lãnh th; 35 d án đc cp giy phép đu t
trong đó có 3 d án đu t vào bo qun thuc; 25 d án đã trin khai  các giai đon khác
nhau – trong đó có 18 d án đt GMP (good manufacturing practice - thc hành sn xut
tt), 3 d án có dch v bo qun thuc đã đt GSP (good safety practice - thc hành an
toàn tt) và 4 d án đang hoàn thin nhà xng chun b kim tra GMP. ây thc s là
ii
mt cuc cnh tranh khc lit đ giành ly th phn dc phm ca các công ty dc trong
nc nói chung và dc Hu Giang nói riêng.
Công ty Cp Dc Hu Giang là doanh nghip đc thành lp di hình thc chuyn t
doanh nghip nhà nc sang Công ty c phn vào ngày 2/9/2004, do nhà nc nm gi c
phn chi phi vi t l 51% vn điu l. Qua hn 30 nm hình thành và phát trin, hin nay
DHG đc công nhn là doanh nghip dn đu ngành dc Vit Nam.
Trong toàn cnh th trng dc phm đang có s cnh tranh gay gt đ giành ly th
trng và th phn gia các công ty dc trong và ngoài nc nh hin nay, Công ty Cp
Dc Hu Giang (DHG) cn có mt chin lc kinh doanh đúng hng đ có th tip tc
phát trin và phát trin vng mnh trong thi gian ti. ó chính là lý do ca đ tài “Các

gii pháp thc hin chin lc phát trin kinh doanh ca Công ty C phn Dc Hu
Giang đn nm 2012”. Hy vng kt qu nghiên cu ca đ tài này có th h tr Ban giám
đc công ty xác đnh chin lc phát trin hiu qu mt cách lâu dài và gi vng v trí dn
đu trong th trng dc phm ni đa; đng thi góp phn phát trin nn y t nc nhà,
góp phn bình n và duy trì s n đnh ca th trng thuc phòng, cha bnh cho nhân
dân.
Mc tiêu nghiên cu ca đ tài
Nghiên cu đc thc hin nhm mc đích đánh giá mt cách tng quan v th trng
dc phm ti Vit Nam, phân tích môi trng v mô, môi trng vi mô, nhng c hi,
nhng nguy c mà thi cuc mang li; đng thi đánh giá thc trng, xác đnh mc đích,
đnh hng ca DHG. Trên c s đó, đ xut nhng gii pháp đ DHG có th phát huy
đim mnh, hn ch yu đim, tn dng c hi và gim thiu nguy c, tip tc phát trin
mt cách mnh m đ đt đc mc tiêu chin lc mà Công ty đã đ ra đn nm 2012. 
đt đc mc đích này, đ tài nghiên cu gii quyt các vn đ:
• Phân tích th trng dc phm ti Vit Nam bao gm th trng sn xut và
tiêu th dc phm, thói quen s dng thuc, chính sách ca nhà nc đi vi
ngành dc và các đi th cnh tranh trong nc ca DHG;
iii
• Phân tích thc trng môi trng hot đng kinh doanh ca DHG trong thi gian
qua v công sut sn xut, th trng, th phn và nhng hot đng tip th t đó
xác đnh các đim mnh, đim yu ca DHG;
• Xây dng chin lc kinh doanh ca DHG đn 2012 và các gii pháp đ thc
hin hiu qu chin lc kinh doanh đ ra.
i tng và phm vi nghiên cu
Nghiên cu này nhm tìm kim c s khoa hc cho vic đ xut đnh hng chin lc
hot đng ca DHG và nhng gii pháp hiu qu đ thc hin chin lc đó. Do đó:
• Lun vn tp trung nghiên cu tác đng ca các yu t môi trng bên ngoài
(vn hóa, xã hi, chính tr, pháp lut và các yu t ca môi trng cnh tranh
ngành) và bên trong lên DHG, thông qua đó nhn đnh các đim mnh, đim
yu, c hi và đe da do các yu t môi trng mang li;

• i th cnh tranh trc tip ca công ty là các công ty sn xut dc phm
trong nc, các công ty chuyên phân phi dc phm nhp khu không phi là
đi th cnh tranh trc tip ca DHG;
• Chin lc đc xây dng theo mc tiêu xác đnh đn nm 2012.
Phng pháp nghiên cu
 đt đc mc tiêu nghiên cu, lun vn s dng các phng pháp sau: phng pháp so
sánh tng quan, tng hp, và thng kê thông qua d liu th cp.
Kt cu lun vn
Ngoài phn m đu – gii thiu vn đ, mc tiêu nghiên cu và phng pháp nghiên cu,
lun vn kt cu thành 3 chng, bao gm:
Chng 1: C s lý lun v chin lc kinh doanh ca doanh nghip.
Chng 2: Phân tích thc trng môi trng hot đng kinh doanh ti Công ty Cp
DHG. Trong phn này s trình bày chi tit v tình hình hot đng kinh doanh, các yu t
ca môi trng bên trong và bên ngoài nh hng đn hiu qu đng ca DHG.
iv
Chng 3: Chin lc kinh doanh ca DHG đn nm 2012. Trong phn này trình
bày các mc tiêu, đnh hng, xây dng các chin lc phát trin đc nhn din thông
qua phân tích ma trn môi trng.
1
Chng 1:
C S LÝ LUN V CHIN LC KINH DOANH

1.1 Bn cht ca chin lc kinh doanh
1.1.1 Khái nim v chin lc kinh doanh
“Chin lc là nhng phng tin đt ti các mc tiêu dài hn. Chin lc kinh
doanh có th gm có s phát trin v đa lý, đa dng hóa hot đng, s hu hóa, phát
trin sn phm, thâm nhp th trng, ct gim chi tiêu, thanh lý và liên doanh”.
(Fredr. David, Khái lun v qun tr chin lc, trang 20)
Ngoài ra, có rt nhiu các khái nim v chin lc kinh doanh đc các qun tr gia đa
ra. Chng hn, theo Charles W.L.Hill & Gareth R.Jone thì “chin lc kinh doanh là tin

trình xác đnh các mc tiêu c bn dài hn ca doanh nghip, la chn theo phng thc
hoc phng hng hành đng và phân b các ngun tài nguyên cn thit đ thc hin
các mc tiêu đó”; hay theo Michael Porter, “chin lc kinh doanh là s sáng to ra v th
đc đáo bao gm các hot đng khác bit. Chin lc kinh doanh là s chn la, đánh đi
trong cnh tranh. Chin lc kinh doanh là to ra s phù hp gia tt c các hot đng
ca công ty”.
Nhìn chung, khái nim v chin lc kinh doanh dù đc din đt nh th nào đi na thì
vn bao hàm nhng ni dung chính sau:
ứ Xác đnh các mc tiêu dài hn và ngn hn ca t chc;
ứ a ra các chng trình hành đng tng quát đ đt mc tiêu;
ứ La chn các phng án hành đng, trin khai và phân b các ngun tài
nguyên đ thc hin mc tiêu đó.
1.1.2 Qun tr chin lc
Theo Fredr. David, “Qun tr chin lc có th đnh ngha nh là mt ngh thut và khoa
hc thit lp, thc hin và đánh giá các quyt đnh liên quan nhiu chc nng cho phép
mt t chc đt đc nhng mc tiêu đ ra.”. (David, Khái lun v qun tr chin lc,
trang 9). Nh vy, qun tr chin lc s tp trung vào vic phi hp gia hot đng qun
2
tr, tip th, tài chính k toán, sn xut, nghiên cu phát trin và h thng thông tin các
lnh vc kinh doanh đ đt đc mc tiêu ca t chc.
1.1.3 Vai trò ca chin lc kinh doanh đi vi doanh nghip
Chin lc cho phép mt doanh nghip nng đng hn thay vì ch phn ng li vi môi
trng hot đng, vi nhng s kin trong vic đnh hng tng lai. Chin lc cho
phép mt doanh nghip d báo trc, sáng to ra và tác đng vi môi trng. Do đó,
doanh nghip có th kim soát đc hot đng ca mình.
ứ Quá trình qun tr chin lc giúp cho các t chc thy rõ mc đích và hng
đi ca mình. Doanh nghip có th thy rõ nhng c hi do thi cuc mang li,
nhng yu t thun li trong kinh doanh, nm bt c hi đ đa ra các k
hoch, chính sách phát trin phù hp nhm đt đc mc tiêu đ ra;
ứ Trong điu kin môi trng kinh doanh luôn bin đi, qun tr chin lc giúp

các nhà qun tr d báo đc nhng bt trc, ri ro s xy ra trong hin ti và
tng lai. T đó, da trên nhng tim lc ca mình, doanh nghip s ch đng
đi phó vi nhng tình hung bt trc này;
ứ Qun tr chin lc giúp cho các nhà qun tr s dng có hiu qu các ngun
lc hin có ca doanh nghip và phân b chúng mt cách hp lý;
ứ Ngoài ra, qun tr chin lc giúp các nhà qun tr s dng mt cách có hiu
qu các ngun lc hin có ca doanh nghip và phân b chúng mt cách có
hp lý;
ứ Cui cùng, qun tr chin lc s giúp phi hp các chc nng trong t chc
mt cách tt nht trên c s mc tiêu chung ca t chc.
Nh vy, vai trò c bn ca chin lc kinh doanh là lp ra nhng chin lc phát trin
tt hn thông qua vic s dng phng cách tip cn h thng, hp lý và logic. Tuy
nhiên, s đóng góp quan trng hn ca chin lc kinh doanh là quá trình hn là mt
quyt đnh hay là chng t vn bn. Do đó, cách thc thc hin chin lc kinh doanh
đc bit quan trng.
3
1.2 Quá trình qun tr chin lc
Quá trình thc hin qun tr chin lc gm có ba giai đon sau:
Giai đon thit lp chin lc: là quá trình phát trin nhim v kinh doanh, xác đnh các
c hi và nguy c đn vi t chc t bên ngoài, ch rõ các đim mnh và đim yu t bên
trong, thit lp các mc tiêu dài hn, to ra các chin lc thay th và la chn chin lc
đc thù đ theo đui. Các vn đ trong hình thành chin lc bao gm vic quyt đnh
ngành kinh doanh nào mi có th tham gia, ngành nào nên rút ra; vic phân phi tài
nguyên; nên phát trin hot đng hay m rng th trng; liên kt hay hình thành mt liên
doanh và làm cách nào đ tránh mt s nm quyn khng ch ca đi th.
Giai đon thc thi chin lc (giai đon hành đng): gm có ba hot đng c bn là
thit lp các mc tiêu hng nm, đa ra chính sách và phân phi ngun tài nguyên.
Giai đon đánh giá, kim tra chin lc: đây là giai đon cui cùng ca quá trình qun
tr chin lc. Nó bao gm ba hot đng ch yu là xem xét li các yu t là c s cho
các chin lc hin ti, đo lng thành tích và thc hin các hot đng điu chnh.

Tin trình qun tr chin lc đc mô t trong hình 1.1 di đây:
Hình 1.1 – Tin trình qun tr chin lc









Chc nng, nhim v và mc
tiêu ca doanh n
g
hi
p
Ch

n chi

n l


c thích n
g
hi
Phân tích môi
tr

n

g
bên n
g
oài
Th

c hi

n chi

n l


c
Phân tích môi
tr

n
g
bên tron
g
Kim tra & đánh giá kt qu
th

c hi

n
Thôn
g
tin

p
hn h

i
4
Quá trình qun tr chin lc là mt quá trình nng đng và liên tc. Bt k s thay đi
ca thành t nào trong quá trình cng đòi hi s thay đi trong mt hoc tt c các thành
t khác. Do đó, các hot đng ca quá trình qun tr chin lc cn đc thc hin liên
tc. Quá trình qun tr chin lc thc s không bao gi kt thúc mà luôn tip tc  mc
đ cao hn. Trong thc t, quá trình qun tr chin lc không đc phân chia rõ ràng và
thc hin cht ch nh đã ch ra trong tin trình. Các nhà chin lc không thc hin quá
trình theo kiu tng bc mt mà có s phi hp ln nhau gia các cp bc trong doanh
nghip.
1.2.1 Xác đnh chc nng nhim v và mc tiêu ca doanh nghip
ây là thành t đu tiên ca quá trình qun tr chin lc, làm nn tng cho vic son
tho chin lc.
1.2.1.1 Chc nng nhim v
Nhim v đc th hin qua bng báo cáo, li tuyên b ghi rõ các mc đích lâu dài ca
mt t chc đ phân bit doanh nghip này vi doanh nghip khác. Bng báo cáo nhim
v kinh doanh cho thy tm nhìn dài hn ca mt t chc liên h đn nhng cái mà h
mun tr thành, nhng ngi mà h mun phc v. Mt bn báo cáo nhim v tt s đnh
rõ tính cht v mc đích ca t chc, khách hàng, sn phm hay dch v, th trng, trit
lý và công ngh c bn.
Theo Vern Mc Ginnis, mt bng báo cáo nhim v nên gm có:
ứ Xác đnh rõ t chc là gì? Và t chc đó mong mun s tr nên nh th nào?
ứ c gii hn đ đ loi b mt s công vic kinh doanh và cng đ ln đ
cho phép phát trin s sáng to;
ứ Phân bit mt t chc nào đó vi các t chc khác;
ứ Phc v vi vai trò c cu đ đánh giá tt c hot đng tng lai và hin ti;
ứ Nêu ra đ rõ ràng đ tt c các thành viên trong công ty đu có th hiu đc.

Các bng báo cáo nhim v có th khác nhau chiu dài, ni dung, kích c và nét đc
trng riêng bit, tuy nhiên hu ht các chuyên gia và các vin s chin lc cho rng bng
báo cáo nhim v nên có chín b phn hp thành di đây:
5
ứ Mt là khách hàng. Ai là ngi tiêu th sn phm/dch v ca doanh nghip?
ứ Hai là dch v hay sn phm chính ca doanh nghip là gì?
ứ Ba là th trng. Doanh nghip cnh tranh  đâu?
ứ Bn là công ngh. Công ngh có là yu t quan tâm hàng đu ca doanh
nghip hay không?
ứ Nm là s quan tâm đi vi vn đ sng còn, phát trin và kh nng sinh li.
Doanh nghip có ràng buc vi các mc tiêu kinh t hay không?
ứ Sáu là trit lý. âu là nim tin, giá tr, nguyn vng và các u tiên trit lý ca
doanh nghip?
ứ By là t đánh giá v mình. Nng lc đc bit hoc u th cnh tranh ca
doanh nghip là gì?
ứ Tám là mi quan tâm đi vi hình nh công cng. Doanh nghip có quan tâm
đn hình nh ca mình trong công chúng không?
ứ Cui cùng là mi quan tâm đi vi nhân viên. Thái đ ca doanh nghip đi
vi nhân viên nh th nào?
Chín tiêu chun c bn này phc v nh là cái sn thích hp cho vic đánh giá và vit
bn báo cáo nhim v. Bn nhim v đc thit k tt là điu cn thit đ son tho, thc
hin và đánh giá chin lc.
1.2.1.2 Mc tiêu
Nhng mc tiêu có th đc đnh ngha nh là nhng thành qu xác đnh mà mt doanh
nghip tìm cách đt đc khi theo đui nhim v chính xác ca mình. Mc tiêu là kt qu
mt trng thái mong đi s có và cn phi có ca mt doanh nghip sau mt thi gian
nht đnh. Mc tiêu chính là s c th hóa nhim v ca doanh nghip.
1.2.2 Phân tích môi trng
Môi trng là nhng yu t, lc lng, th ch tn ti tác đng, nh hng đn
hot đng và kt qu hot đng ca doanh nghip. Môi trng ca doanh nghip gm có

môi trng bên trong và môi trng bên ngoài. Vic phân tích môi trng nhm tìm ra
nhng đim mnh, đim yu, c hi và đe da đi vi doanh nghip; qua đó, doanh
6
nghip có th vn dng và phát huy nhng đim mnh, khc phc và hn ch nhng đim
yu trong vic khai thác các c hi và né tránh các đe da do môi trng mang li.
1.2.2.1 Môi trng bên ngoài
Các nh hng ca môi trng bên ngoài có th chia thành 05 loi ch yu: kinh t; vn
hóa, xã hi, đa lý và nhân khu; lut pháp, chính ph và chính tr; công ngh; và cnh
tranh. Mi liên h ca các nh hng này đc mô t trong hình 1.2 di đây:
Hình 1.2 – Mi quan h gia các nh hng ch yu ca môi trng và t chc






Ngun: Fredr.David, Khái lun v qun tr chin lc, trang 128
Các nh hng ca môi trng s tác đng đn loi sn phm đc phát trin; tính cht
ca chin lc đnh v sn phm và phân khúc th trng, loi dch v đc cung cp và
vic chn la các doanh nghip đ mua bán. Các nh hng ca môi trng còn tác đng
đ c nhà cung cp và phân phi. Nhn din và đánh giá các c hi v môi trng cùng
vi các mi đe da ca nó cho phép t chc phát trin đc nhim v rõ ràng, thit k
chin lc đ đt đc các mc tiêu hàng nm.
• nh hng kinh t
Nhân t kinh t có nh hng trc tip đi vi sc thu hút tim nng ca các chin lc
khác nhau. S tác đng ca môi trng này có tính cht trc tip, nng đng hn so vi


1. nh hng kinh t;
2. nh hng vn hóa,

xã hi, đa lý và
nhân khu;
3. nh hng lut
pháp, chính ph và
chính tr;
4. nh hng công
ngh;
5. nh hng cnh
tranh.


ứ i th cnh tranh
ứ Nhà cung cp
ứ Nhà phân phi
ứ Ch n
ứ Khách hàng
ứ Nhân viên
ứ Cng đng
ứ Nhà qun lý
ứ C đông
ứ Liên đoàn lao đng
ứ Chính ph
ứ T chc mu dch
ứ Các nhóm đc bit
có quyn li
ứ Sn phm/dch v
ứ Th trng







CÁC C HI VÀ
MI NGUY C
CA DOANH
NGHIP

7
các yu t khác ca môi trng v mô và bao gi cng cha đng nhng c hi và đe da
khác nhau đi vi tng doanh nghip.
Mt s yu t cn bn ca nhân t kinh t là:
ứ Xu hng tng sn phm quc ni (GDP) và tng sn phm quc dân (GNP);
ứ Lãi sut và xu hng lãi sut trong nn kinh t;
ứ Xu hng ca t giá hi đoái;
ứ Xu hng tng gim ca thu nhp kh dng;
ứ Xu hng chi tiêu ca ngi dân;
ứ Mc đ lm phát;
ứ Xu hng tht nghip;
ứ Chính sách tài chính;
ứ Kim soát giá;
ứ Cán cân thanh toán;
ứ iu kin kinh t ca các quc gia phát trin
• nh hng vn hóa, xã hi, nhân khu và đa lý
Nhng thay đi v đa lý, nhân khu, vn hóa và xã hi có nh hng quan trng đn hu
ht tt c các sn phm, dch v, th trng và ngi tiêu th.
ứ Yu t vn hóa – xã hi: Bao gm các chun mc, giá tr chp nhn đc
trong xã hi hoc mt nn vn hóa c th. Các khía cnh hình thành môi
trng vn hóa xã hi có nh hng to ln ti hot đng kinh doanh nh là:
nhng quan nim v đo đc, thm m, li sng và ngh nghip; nhng phong

tc, tp quán truyn thng; nhng quan tâm và u tiêu ca xã hi, trình đ
nhn thc, hc vn chung ca xã hi.
ứ Yu t dân s: bao gm nhng khía cnh v tng dân s xã hi; t l tng dân
s; kt cu và xu hng thay đi ca dân s v tui tác, gii tính, ngh nghip
và mc đ phân phi thu nhp; tui th và t l sinh sn t nhiên; các xu
hng chuyn dch dân s  các vùng.
8
ứ Yu t t nhiên: bao gm v trí đa lý, khí hu, đt đai, tài nguyên thiên nhiên,
s trong sch ca môi trng. Các điu kin t nhiên đôi khi tr thành yu t
quan trng đ hình thành li th cnh tranh ca sn phm và dch v.
• nh hng ca lut pháp, chính ph và chính tr
Các yu t chính tr, chính ph và lut pháp cho thy các vn hi và đe da ch yu đi
vi các t chc nh và ln. Các nh hng này bao gm h thng các quan đim, đng
li, chính sách ca chính ph, h thng pháp lut hin hanh, các xu hng chính tr, mc
tr cp ca chính phù, các thay đi ca lut thu…
S l thuc ln nhau mi lúc mt tng lên trên phm vi toàn quc gia các nn kinh t, th
trng, chính ph và t chc đòi hi doanh nghip phi xem xét đn nh hng có th có
ca các bin s chính tr đi vi vic son tho và thc hin các chin lc cnh tranh.
• nh hng công ngh
ây là mt trong nhng yu t nng đng và cha đng nhiu c hi cng nh đe da đi
vi doanh nghip. Các nh hng công ngh cho thy nhng vn hi mi và mi đe da
mà doanh nghip phi xem xét trong vic son tho chin lc. S tin b k thut có th
tác đng sâu sc lên nhng sn phm, dch v, th trng, nhà cung cp, nhà phân phi,
đi th cnh tranh, khách hàng, quá trình sn xut, thc tin tip th và v th cnh tranh
ca doanh nghip.
Tin b k thut có th to ra nhng th trng mi, kt qu là s sinh sôi ca nhng sn
phm mi m và đc ci tin thay đi nhng v trí giá c cnh tranh và dch v hin có
tr nên li thi. Nhng thay đi k thut có th làm gim đi hay loi tr nhng hàng rào
giá c gia các doanh nghip, làm cho thi gian vn hành sn xut ngn hn, to ra s
thiu ht v k thut và kt qu là thay đi nhng giá tr và mong đi ca ngi làm vic,

nhà qun lý và khách hàng.
Tin b k thut có th to ra nhng u th cnh tranh mi, mnh m hn các u th hin
có. Trong công ngh k thut cao, s nhn dng và đánh giá nhng vn hi và mi đe da
mang tính công ngh trng yu có th là phn quan trng nht ca vic kim soát các yu
t bên ngoài trong hot đng qun lý chin lc.
9
• nh hng các yu t vi mô
Phn quan trng ca vic kim tra các yu t bên ngoài là phi nhn din đc tt c các
đi th cnh tranh và xác đnh u th, khuyt đim, kh nng, vn hi, mi đe da, mc
tiêu và chin lc ca h. Thu thp và đánh giá thông tin v đi th cnh tranh là điu rt
quan trng đ son tho chin lc thành công.
Khi đánh giá nh hng cnh tranh, các vn đ quan trng cn đc xem xét là:
ứ Các đim mnh và đim yu ca nhng đi th cnh tranh ch yu là gì?
ứ Nhng mc tiêu và chin lc ca các đi th cnh tranh ch yu là gì?
ứ Làm th nào đ các đi th cnh tranh ch yu s có nhiu kh nng nht đ
ng phó vi các xu hng kinh t, vn hóa, xã hi, nhân khu, đa lý, chính tr,
chính ph, công ngh và cnh tranh?
ứ Các đi th cnh tranh ch yu có th gây tn thng nh th nào đi vi các
chin lc đc la chn ca doanh nghip chúng ta?
ứ V trí ca sn phm và dch v ca chúng ta nh th nào so vi các đi th
cnh tranh ch yu?
ứ Mc đ thâm nhp và rút lui khi ngành?
ứ Nhân t quan trng nào đ to nên li th cnh tranh trong ngành này?
ứ Thay đi trong xp hng v doanh s và li nhun ca nhng đi th cnh
tranh ch yu? Ti sao li có nhng thay đi trong xp hng này?
ứ Tính cht ca mi quan h gia nhà cung cp và nhà phân phi trong ngành
kinh doanh này là gì?
ứ Các sn phm và dch v thay th có th là mi đe da nh th nào đi vi
nhng đi th cnh tranh trong ngành này?
Tóm li, do s bin đng tht thng ngày càng tng lên trong nhng môi trng kinh

doanh trên khp th gii, vic kim soát các yu t bên ngoài ngày càng tr thành mt
phn quan trng và rõ ràng trong quá trình qun tr chin lc.
10
1.2.2.2 ánh giá tình hình ni b ca doanh nghip
ánh giá tình hình ni b ca doanh nghip nhm mc đích nhn đnh và đánh giá nhng
đim mnh, đim yu trong hot đng ca doanh nghip t đó xem xét chin lc cn
đc xây dng nh th nào đ khai thác đim mnh và hn ch đim yu ca doanh
nghip mt cách ti u. Các yu t xem xét bao gm qun lý, marketing, tài chính k
toán, sn xut, nghiên cu & phát trin và h thng thông tin.
• Marketing
Marketing là quá trình xác đnh, d báo, thit lp và tha mãn các nhu cu mong mun
ca ngi tiêu dùng đi vi sn phm hay dch v. Theo Joel Evans và Barry, marketing
bao gm chín chc nng c bn sau:
ứ Phân tích khách hàng;
ứ Mua – Bán;
ứ Hoch đnh sn phm và dch v;
ứ nh giá;
ứ Phân phi;
ứ Nghiên cu th trng;
ứ Phân tích c hi;
ứ Trách nhim đi vi xã hi.
• Tài chính k toán
iu kin tài chính thng đc xem là phng pháp đánh giá v trí cnh tranh tt nht
ca doanh nghip và là điu kin thu hút nht đi vi các nhà đu t.  hình thành hiu
qu các chin lc cn xác đnh nhng đim mnh, đim yu v tài chính ca doanh
nghip. Kh nng thanh toán, đòn cân n, vn luân chuyn, li nhun, s dng vn, lng
tin mt và vn c phn thng ca công ty có th làm cho mt s chin lc tr nên kh
thi hn. Các yu t tài chính thng làm thay đi các chin lc hin ti và vic thc hin
các k hoch.
11

Phân tích các ch s tài chính là phng pháp đc s dng trong lun vn này đ xác
đnh đim mnh và đim yu ca doanh nghip v đu t, tài chính và tin lãi c phn.
Các ch s tài chính đc phân thành 5 loi sau:
ứ Các ch s v kh nng thanh toán đánh giá kh nng thanh toán các khon n
ngn hn đáo hn: kh nng thanh toán hin thi, kh nng thanh toán nhanh.
ứ Các ch s v đòn cân n cho thy phm vi đc tài tr bng các khon n ca
doanh nghip: ch s n trên toàn b tài sn, ch s n trên vn c phn
thng, ch s n dài hn trên vn c phn thng, ch s v kh nng thanh
toán lãi vay.
ứ Các ch s v hot đng đo lng hiu qu s dng các ngun lc: ch s vòng
quay tn kho, ch s vòng quay toàn b vn, ch s vòng quay vn c đnh, k
thu tin bình quân
ứ Các ch s v doanh li cho thy hiu qu chung vè qun lý, li nhun do tiêu
th và đu t: li nhun biên t, li nhun biên t hot đng, doanh li ca
toàn b vn (ROA), doanh thu trên c phn thng (ROE), li nhun ca mt
c phn.
ứ Các ch s tng trng: doanh thu tiêu th, thu nhp ròng, li nhun cho mt
c phiu, ch s giá trên li nhun c phn.
• Sn xut/tác nghip
Chc nng sn xut tác nghip trong hot đng kinh doanh bao gm tt c các hot đng
nhm bin đi đu vào thành hàng hóa và dch v. Qun tr sn xut/tác nghip là qun tr
đu vào, quá trình bin đi và đu ra, nhng yu t này khác nhau tùy theo ngành ngh và
môi trng.
Các hot đng sn xut/ tác nghip thng chim phn ln nht trong tng tài sn vn và
con ngi ca mt t chc. i vi hu ht các ngành, các chi phí ch yu đ sn xut ra
sn phm hay dch v đu nm trong quá trình thc hin sn xut, vì vy sn xut có th
có giá tr ln, là v khí cnh tranh trong chin lc tng quát ca công ty.
Nhiu nhà qun tr sn xut cho rng vic hun luyn nhân viên theo chiu ngang có th
giúp doanh nghip ca h đáp ng vi nhng thay đi nhanh chóng hn ca th trng.
12

Vic hun luyn các nhân viên theo chiu ngang có th làm gia tng tính hiu qu, cht
lng, nng sut, và s tha mãn đi vi công vic.
Có nhiu lý do làm cho mt t chc không có đ kh nng hoc b hn ch sn xut trong
quá trình hình thành các chin lc, các chính sách và kh nng sn xut cng có th nh
hng ln đi vi các chin lc. Do môi trng ca vic ra quyt đnh, s thiu ht ca
lm phát, s bùng n công ngh, và s can thip ca chính ph nên các chính sách và kh
nng sn xut/thc hin ca mt doanh nghip không th đáp ng ni yêu cu ca chin
lc đ ra.
• Nghiên cu và phát trin
Trong các t chc, nghiên cu & phát trin có hai hình thc c bn là nghiên cu & phát
trin bên trong (t chc t thc hin, t chc và thc hin nghiên cu & phát trin),
và/hoc nghiên cu & phát trin theo hp đng (công ty thuê các nhà nghiên cu hoc các
t chc đc lp đ phát trin nhng sn phm riêng bit). Nhiu công ty s dng c hai
phng pháp này đ phát trin sn phm mi. Mt mnh (kh nng) và mt yu (hn ch)
ca hot đng nghiên cu & phát trin đóng vai trò quan trng trong vic hình thành và
thc hin chin lc.
S tp trung vào hot đng nghiên cu & phát trin có th khác nhau tùy theo chin lc
cnh tranh ca mt doanh nghip. Mt s công ty mun tr thành nhng ngi đng đu
trên th trng, nhng nhà sáng to ra nhng sn phm mi, trong khi nhng công ty khác
tha mãn vi v trí là ngi phc tùng và sn xut nhng sn phm đã có sn vi các k
nng c bn đ h tr các chin lc này cng khác nhau, tùy thuc vào vic có là yu t
ch cht ca chin lc cnh tranh hay không. Trong trng hp mà s gii thiu sm
phm mi là ni dung ch yu ca chin lc thì hot đng nghiên cu & phát trin cn
phi đc nhn mnh. B phn nghiên cu & phát trin phi có kh nng đa ra nhng
kin thc v công ngh, khoa hc và khai thác nhng kin thc đó, qun lý các ri ro liên
quan đn các sáng kin, sn phm, dch v và yêu cu ca nhà sn xut.
• Thông tin
13
Thông tin liên kt tt c các chc nng trong kinh doanh vi nhau và cung cp c s cho
tt c các quyt đnh qun tr. Nó là nn tng ca tt c các t chc. Thông tin biu hin

nhng bt li hay li th cnh tranh ch yu. ánh giá đim mnh và đim yu v h
thng thông tin bên trong ca doanh nghip là khía cnh quan trng ca vic thc hin
cuc kim soát ni b.
H thng thông tin tip nhn các d liu thô t c môi trng bên ngoài và bên trong ca
t chc. Nó thu thp các d liu v marketing, tài chính, sn xut, và các vn đ cá nhân
ni b công ty, các yu t vn hóa, xã hi, dân s, đa lý, kinh t, chính tr, chính ph, lut
pháp, công ngh và cnh tranh  bên ngoài. Các d liu đc phi hp vi nhau đ h tr
cho vic ra quyt đnh qun tr. Mt h thng thông tin hu hiu cng ging nh th vin,
thu thp, phân loi và lu tr d liu đ các nhà qun tr có th s dng. Các h thng
thông tin là ngun chin lc quan trng, theo dõi các thay đi ca môi trng, nhn ra
nhng mi đe da trong cnh tranh, và h tr cho vic thc hin, đánh giá và kim soát
chin lc.
1.2.3 Công c hoch đnh chin lc
1.2.3.1 Ma trn các yu t môi trng
Trên c s nghiên cu môi trng ca doanh nghip, ta có th lp các ma trn đánh giá
các yu t bên ngoài, ma trn hình nh cnh tranh và ma trn đánh giá các yu t bên
trong nhm tóm tt các thông tin c bn đã đc nhp vào cn thit cho vic hình thành
các chin lc.
• Ma trn các yu t bên ngoài
 đánh giá mt cách tng quát các thông tin kinh t, vn hóa, nhân khu, đa lý, chính
tr, chính ph, lut pháp, công ngh và cnh tranh, có th s dng ma trn đánh giá các
yu t bên ngoài ca Fredr. David (Khái lun v qun tr chin lc, trang 178) đ đánh
giá mc đ thích ng vi môi trng bên ngoài ca doanh nghip.
Có nm bc trong vic phát trin mt ma trn đánh giá các yu t bên ngoài:
14
ứ Bc 1: Lp danh mc các yu t có vai trong quyt đnh đi vi s thành
công ca doanh nghip, t 10 – 20 yu t, bao gm c nhng c hi và mi đe
da nh hng đn doanh nghip và ngành kinh doanh ca doanh nghip.
ứ Bc 2: Phân loi tm quan trng t 0,0 (không quan trng) đn 1,0 (rt quan
trng) cho mi yu t. Tng s các mc phân loi đc n đnh cho các nhân

t này phi bng 1,0.
ứ Bc 3: phân loi t 1 đn 4 cho mi yu t quyt đnh s thành công đ cho
thy cách thc mà các chin lc hin ti ca công ty phn ng vi yu t này.
Trong đó, 4 là phn ng tt, 3 là trên trung bình, 2 là trung bình và 1 là phn
ng ít.
ứ Bc 4: nhân tm quan trng ca mi bin s vi loi ca nó đ xác đnh s
đim v tm quan trng.
ứ Bc 5: Cng tng s đim v tm quan trng cho mi bin s đ xác đnh
tng s đim v tm quan trng.
Tng s đim quan trng cao nht mà mt doanh nghip có th có đc là 4 và thp nht
là 1, trung bình là 2,5. Nu s đim này là 4 cho thy doanh nghip đang phn ng rt tt
vi các c hi và đe da hin ti trong môi trng, điu này có ngha là chin lc ca
doanh nghip đã tn dng có hiu qu các c hi hin có và ti thiu hóa các nh hng
tiêu cc có th có ca các đe da bên ngoài. Ngc li, nu s đim trung bình là 1 cho
thy các chin lc mà doanh nghip đ ra không tn dng đc các c hi hoc tránh
đc các mi đe da bên ngoài.
• Ma trn các yu t bên trong
Ma trn đánh giá các yu tô bên trong (IFE – Internal Factor Evalution) là công c tóm tt
và đánh giá nhng mt mnh yu quan trng ca các b phn kinh doanh chc nng, và
nó cng cung cp c s đ xác đnh và đánh giá mi quan h gia các b phn này. Ma
trn IFE đc phát trin theo nm bc:
ứ Bc 1: Lit k các yu t thành công then cht, s dng t 10 đn 20 yu t
bên trong bao gm c đim mnh và đim yu.
15
ứ Bc 2: Xác đnh tm quan trng bng cách phân loi t 0,0 (kém quan trng)
đn 1,0 (quan trng nht) cho mi yu t. Tng cng các mc đ quan trng
này bng 1,0.
ứ Bc 3: Phân loi t 1 đn 4 cho mi yu t s biu th yu t đó có đi din
cho đim yu ln nht (bng 1), đim yu nh nht (bng 2), đim mnh nh
nht (bng 3), đim mnh ln nht (bng 4). S phân loi da trên c s công

ty trong khi mc đ quan trng da trên c s ngành.
ứ Bc 4: Nhân mc đ quan trng ca mi yu t vi loi ca nó đ xác đnh
s đim quan trng cho mi bin s.
ứ Bc 5: Cng tt c s đim quan trng cho mi bin s đ xác đnh s dim
quan trng tng cng ca t chc.
Ma trn IFE có s đim t 1 đn 4, s đim trung bình là 2.5. S đim quan trng tng
cng thp hn 2.5 cho thy công ty yu v ni b; ngc li, s đim cao hn 2.5 cho
thy công ty mnh v ni b.
• Ma trn hình nh cnh tranh
Trong tt c các s kin và xu hng môi trng có th nh hng đn v trí chin lc
ca mt công ty thì nh hng cnh tranh thng đc xem là nh hng quan trng
nht. Ma trn hình nh cnh tranh đc s dng đ nhn din nhng nhà cnh tranh
ch yu cùng nhng u th và khuyt đim đc bit ca h, đng thi cung cp các thông
tin chin lc quan trng cho doanh nghip.
Ma trn hình nh cnh tranh là s m rng ca ma trn đánh giá các yu t bên ngoài
trong trng hp các mc đ quan trng, phân loi và tng s đim quan trng có cùng ý
ngha. Tng s đim đc đánh giá ca các công ty đi th cnh tranh đc đem so sánh
vi công ty mu. Các mc phân loi đc bit ca nhng công ty đi th cnh tranh có th
đc đem so sánh vi các mc phân loi ca công ty mu. Vic phân tích so sánh này s
cung cp các thông tin chin lc quan trng. Các yu t bao gm th phn, kh nng
cnh tranh, tài chính, cht lng sn phm, lòng trung thành ca khách hàng.
16
Các mc phân loi cho thy cách thc mà theo đó các chin lc ca doanh nghip ng
phó đi vi mi nhân t, vi 4 là phn ng tt nht, 3 là trên mc trung bình, 2 là trung
bình và 1 là kém.
Bng 1.1 – Ma trn hình nh cnh tranh
Công ty mu Công ty 1 Công ty 2
Các yu t
Mc đ
quan

trng
Phân
loi
im
quan
trng
Phân
loi
im
quan
trng
Phân
loi
im
quan
trng
Lit kê các yu t (th
phn, kh nng cnh
tranh, tài chính…)

Tng s đim quan
trng

1.2.3.2 Ma trn SWOT
Các chin lc đc xây dng trên c s phân tích và đánh giá môi trng kinh doanh,
nhn bit nhng đim mnh, đim yu, c hi và mi đe da tác đng ca doanh nghip,
t đó xác đnh các phng án chin lc đ đt mc tiêu đã đ ra, trên c s đó các chin
lc s đc la chn, cht lc đ có nhng phng án ti u và kh thi nht. Biu đ ma
trn SWOT đc biu th theo bng di đây:
Bng 1.2 – Ma trn SWOT

Các c hi – O Mi đe da – T
Các đim mnh – S
Các chin lc SO s dng
nhng đim mnh bên trong
ca công ty đ tn dng
nhng c hi bên ngoài
Các chin lc ST s dng các
đim mnh ca công ty đ tránh
khi hay gim đi nh hng ca
nhng mi đe da bên ngoài.
Các đim yu – W
Các chin lc WO nhm ci
thin nhng đim yu bên
trong bng cách tn dng
nhng c hi bên ngoài.
Các chin lc WT là nhng
chin thut phòng th nhm làm
gim đi nhng đim yu bên
trong và tránh khi nhng mi đe
da ca môi trng bên ngoài.

×