SỞ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO ĐỀ THI CHỌN HỌC SINH GIỎI CẤP TỈNH
TUYÊN QUANG LỚP 12 THPT NĂM HỌC 2012-2013
Môn thi: SINH HỌC
Thời gian làm bài: 180 phút (không kể thời gian giao đề )
(Đề này có 01 trang)
Câu 1 (2,0 điểm): Thụ tinh kép là gì? Ý nghĩa của thụ tinh kép đối với sự phát triển của cây?
Câu 2 (2,0 điểm):
a) Trong nuôi cấy không liên tục vi sinh vật có trường hợp xảy ra hiện tượng sinh
trưởng kép. Cho biết đặc điểm của hiện tượng này?
b) Etanol (nồng độ 70%) và penixilil đều thường dùng để diệt vi khuẩn trong y tế. Hãy
giải thích vì sao vi khuẩn khó biến đổi chống được etanol, nhưng lại có thể biến đổi chống
được penixilil?
Câu 3 (2,0 điểm): Một cốc rượu nhạt (5% → 6% etanol) hoặc bia, cho thêm một ít chuối, đậy
cốc bằng vải màn, để nơi ấm, sau vài ngày sẽ có váng trắng phủ trên bề mặt môi trường. Rượu
đã biến thành giấm.
a) Hãy điền hợp chất được hình thành vào sơ đồ sau:
CH
3
CH
2
OH + O
2
→ + H
2
O + Q
b) Váng trắng do vi sinh vật nào tạo ra? Ở đáy cốc có loại vi sinh vật này hay không?
Tại sao?
c) Nhỏ một giọt nuôi cấy vi sinh vật này lên lam kính rồi nhỏ bổ sung một giọt H
2
O
2
vào giọt trên sẽ thấy hiện tượng gì?
d) Nếu để cốc giấm cùng với váng trắng quá lâu thì độ chua của giấm sẽ như thế nào?
Tại sao?
Câu 4 (2,0 điểm):
a) Nêu cấu trúc của enzim? Các yếu tố ảnh hưởng đến hoạt tính của chúng?
b) Tại sao khi tăng nhiệt độ quá cao so với nhiệt độ tối ưu của 1 enzim thì hoạt tính của
enzim bị giảm hoặc bị mất đi? Tế bào có thể tự điều chỉnh quá trình chuyển hóa vật chất bằng
cách nào?
Câu 5 (1,0 điểm ): Trình bày các nguồn cung cấp Nitơ cho cây xanh? Người ta thường khuyên
rằng “Rau xanh vừa tưới phân đạm xong không nên ăn ngay”. Hãy giải thích lời khuyên đó?
Câu 6 (2,0 điểm):
a) Nêu định nghĩa và nguyên nhân của mạch đập?
b) Nêu sự tiến hóa và ý nghĩa tiến hóa của tim và của hệ tuần hoàn?
Câu 7 (2,0 điểm): Tại một bệnh viện, bác sĩ cho làm tiêu bản nhiễm sắc thể và tế bào của một
cậu bé và nhận được kết quả : cậu bé có 2n = 47, cặp nhiễm sắc thể số 21 có 3 chiếc.
Hãy cho biết cậu bé đã mắc bệnh gì? Giải thích nguyên nhân gây ra bệnh đó?
Câu 8 (2,0 điểm):
a) Dựa vào cơ sở nào người ta phân loại các gen thành gen cấu trúc và gen điều hòa?
b) Trong tự nhiên, dạng đột biến nào là phổ biến nhất? Vì sao?
Câu 9 (3,0 điểm): Một gen có 1170 nucleotit. Trong gen số nucleotit loại G = 4A. Sau đột biến
phân tử protein do gen tổng hợp nên giảm đi 1 axit amin và xuất hiện thêm 2 axit amin mới.
a) Xác định chiều dài của gen sau đột biến ?
b) Khi gen trên tự nhân đôi 3 lần thì nhu cầu số nucleotit loại A giảm đi 14 nucleotit. Số
liên kết hidro bị phá vỡ trong quá trình trên là bao nhiêu?
Câu 10 (2,0 điểm): Ở cây cà chua, màu quả được quy định bởi một cặp gen alen và tính trạng
quả đỏ là trội hoàn toàn so với tính trạng quả vàng. Gen quy định tính trạng này nằm trên
nhiễm sắc thể thường. Cho 4 cây quả đỏ tự thụ phấn, ở F1 nhận được tỉ lệ kiểu hình là 13 quả
đỏ : 3 quả vàng. Xác định kiểu gen của 4 cây quả đỏ ở thế hệ P?
ĐỀ CHÍNH THỨC
Hết
Câu 1 (2,0 điểm):
+ Thụ tinh kép là hiện tượng cả 2 nhân tham gia thụ tinh, một hoà nhập với trứng, nhân thứ hai
hợp nhất với nhân lưỡng bội (2n) tạo nên tế bào nhân tam bội (3n). Thụ tinh kép chỉ có ở thực
vật Hạt kín (thực vật có hoa).
+ Vai trò của thụ tinh kép là sự đảm bảo chắc chắn dự trữ chất dinh dưỡng đúng trong noãn đã
thụ tinh để nuôi phôi phát triển cho đến khi hình thành cây non tự dưỡng đảm bảo cho hậu thế
khả năng thích nghi với điều kiện biến đổi của môi trường sống để duy trì nòi giống.
Câu 2 (2,0 điểm):
a) - Trong nuôi cấy không liên tục vi sinh vật (VSV), khi có hiện tượng sinh trưởng kép thì
đường cong sinh trưởng của quần thể VSV gồm: 2 pha lag và 2 pha log
- Vi khuẩn sinh trưởng kép khi môi trường chứa nguồn cacbon gồm hỗn hợp 2 chất hữu
cơ khác nhau. Khi sinh trưởng, vi khuẩn sẽ đồng hóa trước tiên nguồn cacbon nào mà chúng
“ưa thích” nhất.
Khi nguồn cacbon thứ nhất cạn à nguồn cacbon thứ hai cảm ứng tổng hợp E cần cho chuyển
hóa chúng.
- Hiện tượng sinh trưởng kép không chỉ hạn chế ở nguồn cacbon và năng lượng mà thấy ở các
nguồn Nitơ & Phôtpho.
b) - Etanol (nồng độ 70%) có tác dụng gây biến tính protein; kiểu tác động là không chọn lọc
và không cho sống sót.
- Penixilil ức chế sự tổng hợp PEG (peptidogican) vỏ vi khuẩn. Nhiều vi khuẩn mang gen
kháng kháng sinh (thường trên plasmit) mã hóa enzim penixilinaza cắt vòng beta – lactam của
penixilil và bất hoạt chất kháng sinh này.
Câu 3 (2,0 điểm):
a. Chất được hình thành là giấm:
CH
3
CH
2
OH + O
2
→ CH
3
COOH + H
2
O + Q
b) Váng trắng do vi khuẩn axetic liên kết với nhau tạo ra. Ở đáy cốc không có loại vi khuẩn
này, vì chúng là những vi sinh vật hiếu khí bắt buộc.
c) Khi nhỏ một giọt H
2
O
2
bổ sung vào một giọt dung dịch nuôi cấy vi khuẩn axetic sẽ thấy bọt
nhỏ li ti hình thành, đó là do oxi thoát ra:
catalaza
2H
2
O
2
2H
2
O + O
2
Enzim catalaza có ở các sinh vật hiếu khí bắt buộc.
d) Vi khuẩn axetic biến rượu thành giấm gồm 2 giống chủ yếu: Acetobacter và Gluconobacter
Khi để giấm lâu ngày, vi khuẩn Acetobacter có khả năng tiếp tục biến axit axetic thành CO
2
và
H
2
O, làm pH tăng lên, giấm mất dần vị chua.
Câu 4 (2,0 điểm):
a) Enzim một chất xúc tác sinh học được tạo ra trong cơ thể.
Cấu trúc: + Thành phần là prôtêin hoặc prôtêin với 1 phần tử nhỏ gọi là côenzim.
+ Trong phân tử enzim có 1 vùng không gian đặc biệt gọi là trung tâm hoạt động là
nơi liên kết với cơ chất.
- Các yếu tố ảnh hưởng đến hoạt tính của enzim: Nhiệt độ, Độ pH, Nồng độ cơ chất, Nồng độ
enzim, Chất ức chế.
b) - Vì enzim có bản chất là protein nên khi tăng nhiệt độ quá nhiệt độ tối ưu của enzim thì
enzim sẽ bị biến tính và mất chức năng xúc tác.
- Tế bào có thể tự điều chỉnh quá trình chuyển hóa vật chất bằng cách điều chỉnh hoạt tính
của các enzim thông qua sử dụng các chất ức chế hoặc hoạt hóa enzim.
Câu 5 (1,0 điểm ): Trình bày các nguồn cung cấp Nitơ cho cây xanh? Người ta thường khuyên
rằng “Rau xanh vừa tưới phân đạm xong không nên ăn ngay”. Hãy giải thích lời khuyên đó?
2
- Các nguồn cung cấp Nitơ cho cây xanh:
1. Nitơ trong không khí
- Nitơ phân tử (N2) – cây không hấp thụ được, nhờ VSV có định thành NH3- cây hấp thụ.
- Nitơ ở dạng NO, NO2 gây đọc cho cây.
2. Nitơ trong đất :
Nitơ trong đất tồn tại ở 2 dạng:
+ Nitơ khoáng(NO3- và NH4+) - cây hấp thụ trực tiếp.
+ Nitơ hữu cơ (xác sinh vật) - cây không hấp thụ trực tiếp được, nhờ VSV đất khoáng hóa
thành NO3- và NH4+.
Câu 10 : goi A quy dinh qua do, a quy dinh qua vang
kieu gen AA, Aa quy dinh qua do, kieu gen aa quy dinh qua vang
4 cay qua do (AA, Aa) tu thu phan cho 13 do : 3 vang tuong duong voi ty le
4 do + 3 x (3 do : 1 vang) hay (AA x AA) + 3 x (Aa x Aa)
do do kieu gen cua 4 cay qua do la 1 cay AA, 3 cay Aa
3