KÌ THI CH N H C SINH GI I TR N G KH I
11
Môn thi: Ngữ văn - Năm học: 2012 – 2013
Th i gian làm bài: 150 phút, không kể thời gian giao
Câu 1. (8 điểm)
XA X
Em tôi h c n ki t s c có m t su t du h c.
Th u vi t: “ ây, ng ph s ch p, v n minh b xa
l c n c mình …”
Cu i n m vi t: “Mùa ông bên này tnh l ng, tinh khi t nh
tranh, thích l m …”
Mùa ông sau vi t: “Em thèm m t chút n ng m quê nhà,
mu n c i gi a ph xá b i b m, n ào, nh b n ch xôn
xao, l y l i … Bi t bao l n trên ph , em u i theo m t ng i
châu Á, h i coi ó có ph i là ng i Vi t không …”.
(S u t m t Internet)
Suy ngh c a anh (ch) t câu chuy n trên.
Câu 2. (12 điểm)
“Có m t h th ng các i m không gian l n l t xu t hi n
trong cu c i nhân v t Chí Phèo (truy n ng n “Chí Phèo” –
Nam Cao): Cái lò g ch b không – Nhà nh ng ng i nghèo
kh - Nhà Bá Ki n – Nhà tù – Làng V i – V n chu i và
túp l u ven sông – Nhà Bá Ki n – Cái lò g ch b không”.
Ý ki n c a anh (ch).
………H t………
HƯỚNG DẪN CHẤM THI
(B n h ng d n này g m 04 trang)
A- YÊU C U CHUNG:
- H c sinh có ki n th c v n h c và xã h i úng n, sâu
r ng; k n ng làm v n t t: b c c rõ ràng, l p lu n ch t ch ,
di n t trong sáng, giàu hình nh và s c bi u c m, ít m c l i
chính t .
- H ng d n ch m ch nêu nh ng n i dung c b n, có tính
nh h ng, nh tính ch không nh l ng. Giám kh o c n
h t s c linh ho t khi v n d ng. C n ánh giá bài làm c a thí
sinh trong tính chnh th , không m ý cho i m; trân tr ng,
khuy n khích nh ng bài có c m xúc và sáng t o, có ý ki n và
gi ng i u riêng; ch p nh n các cách ki n gi i khác nhau, k
c không có trong h ng d n ch m, mi n là h p lí và có s c
thuy t ph c.
- T ng i m toàn bài là 20.0 i m, giáo viên có th chi t
i m n 0.5 i m.
B- YÊU C U C TH :
Câu 1. (8 điểm)
a) Yêu c u v k n ng:
- H c sinh bi t cách làm bài v n ngh lu n xã h i, có s
v n d ng nhu n nhuy n các thao tác ngh lu n nh : gi i thích,
phân tích, ch ng minh, bình lu n, bác b … K t c u bài làm
ch t ch , di n t l u loát, không m c l i chính t , dùng t ,
ng pháp; d n ch ng tiêu bi u, giàu s c thuy t ph c. u tiên
nh ng bài vi t th hi n d n ch ng t tr i nghi m c a chính
b n thân …
b) Yêu c u v ki n th c:
Thí sinh có th nêu nh ng suy ngh riêng và trình bày theo
nhi u ki u khác nhau nh ng c n h p lí, ch t ch , thuy t ph c.
Trên c s xác nh úng v n ngh lu n là trình bày suy
ngh c a b n thân v tình c m i v i quê h ng, t n c
c g i lên t câu chuy n, thí sinh ph i có v n ki n th c,
v n hi u bi t v i s ng xã h i nh m thuy t ph c m t cách
th u áo v nh ng ý ki n mà mình nêu ra. Sau ây là m t s
g i ý:
1) Gi i thích:
Câu chuy n là hành trình tình c m, hành trình nh n th c
c a m t thanh niên i du h c, ban u b h p d n b i cu c
s ng v n minh ph ng Tây, sau ã nh n ra tình c m sâu n ng
i v i quê nhà.
2) Bàn lu n:
- Tình yêu quê h ng x s là m t tình c m có khi ph i
t trong hoàn c nh th thách c th , ph i c tr i nghi m
qua th i gian m i nh n ra c trong m i con ng i.
- Tình yêu quê h ng x s không t l thu n v i nh ng
giá tr v n minh v t ch t mà nó t l thu n v i nh ng gì g n bó
thân thu c ã tr thành kí c, k ni m n m sâu trong trái tim
c a m i con ng i.
- Tình yêu quê h ng là m t trong nh ng y u t t o nên
nhân cách và giá tr o c c a con ng i.
- Phê phán hi n t ng v ng ngo i, ch coi tr ng giá tr v t
ch t mà coi nh tình c m c i ngu n.
*L u ý: i v i m i lu n i m, thí sinh c n l y c các
d n ch ng tiêu bi u, có s c thuy t ph c ch ng minh.
3) Bài h c:
- Bài h c cho nh ng con ng i hi n i: s ng y , sung
túc nh ng cô n, thi u i m t a tinh th n.
- Hình thành k n ng s ng: Coi tr ng tình c m i v i quê
h ng x s . Nó c bi t có ý ngha trong xu th h i nh p c a
t n c hi n nay, nh c nh m i con ng i khi b c ra th
gi i không c quên i t tiên, ngu n c i, ph i luôn có ý
th c gi gìn, th hi n và phát huy b n s c c a dân t c mình ra
tr c bè b n n m châu.
c) Cách cho i m:
- Điểm 7-8: á p ng t t các yêu c u trên, hành v n
trong sáng, có c m xúc, giàu hình nh, d n ch ng tiêu bi u, có
s c thuy t ph c.
- Điểm 5-6: á p ng c ph n l n các yêu c u trên,
hành v n trong sáng, m ch l c, có c m xúc, có s c thuy t
ph c.
- Điểm 3-4: á p ng c m t n a yêu c u c a , b
c c m ch l c, hành v n rõ ràng, còn m c m t s l i v di n
t, chính t .
- Điểm dưới 3: Không hi u ho c hi u còn m h ,
m c nhi u l i v di n t.
Câu 2. (12 điểm)
a) Yêu c u v k n ng:
- H c sinh bi t cách làm bài ngh lu n v n h c, v n d ng
các k n ng, các thao tác ngh lu n làm sáng t n i dung
nh n nh. K t c u bài làm ch t ch , di n t l u loát, không
m c l i chính t , dùng t , ng pháp.
b) Yêu c u v ki n th c:
- Trên c s nh ng hi u bi t sâu s c v truy n ng n “Chí
Phèo” (Nam Cao), ki n th c lí lu n v n h c (Khái ni m, vai
trò c a không gian ngh thu t trong tác ph m v n h c), h c
sinh lí gi i c n i dung nêu lên trong nh n nh. Các em có
th có nhi u cách di n t, suy ngh khác nhau song c n h p
lí, ch t ch , có s c thuy t ph c. Sau ây là m t s g i ý:
1) Gi i thích:
- Không gian ngh thu t không ch là b i c nh sinh t n và
ho t ng c a nhân v t mà còn là quan ni m ngh thu t c a
nhà v n, th hi n s th ng nh t h u c gi a nhân v t và
hoàn c nh, gi a th gi i bên trong c a nhân v t và th gi i
bên ngoài.
- Vai trò:
+ Không gian b i c nh: Bao g m b i c nh thiên nhiên và
b i c nh xã h i làm nên môi tr ng s ng c a nhân v t.
+ Không gian s ki n: G m các s ki n ch y u c xây
d ng theo m i quan h nhân – qu nh m làm n i b t hình
t ng nhân v t trong ng x xã h i.
+ Không gian tâm lí: G m nh ng tr ng thái tâm lí xu t
hi n trong m t chu i dài tâm t , giúp nhân v t th hi n các
cung b c c m xúc, tình c m, tâm tr ng, qua ó b c l tính
cách.
- Các i m không gian tu n t xu t hi n trong tác ph m
“Chí Phèo” (Nam Cao) ó là h th ng không gian g n li n v i
cu c i nhân v t Chí Phèo, m i không gian có ý ngha và
t m quan tr ng khác nhau i v i s ph n nhân v t.
2) Phân tích:
- Không gian theo ki u k t c u vòng tròn (“cái lò g ch b
không” xu t hi n u và cu i tác ph m) nh tín hi u ph n
ánh cu c i y quanh qu n, b t c c a nhân v t, c ng là s
lu n qu n, bí b c c a xã h i c y bi kch.
- Nhà nh ng ng i nghèo kh : N i n ng t a c a nh ng
a tr vô th a nh n nh Chí Phèo. ó là nh ng ng i lao
ng nghèo (anh i th ng l n, bà góa mù, bác phó c i) ã
c u mang Chí. h có cái tình th ng bình th ng, chân ch t
mà Nam Cao v n th ng trân tr ng nói n.
- Nhà Bá Ki n (l n 1, 2):
+ L n 1: N i Chí Phèo b bóc l t c s c tr , tu i xuân,
lòng t tr ng, quy n t do.
+ L n 2: N i Chí Phèo tr l i, gây r i, r ch m t n v và
b Bá Ki n l i d ng, b bi n thành tên tay sai chuyên i òi n
cho Bá Ki n, giúp Bá Ki n àn áp nh ng k dám ch ng l i
h n.
- Nhà tù: N i l u manh hóa m t Chí Phèo v n l ng thi n,
hi n nh t thành m t th ng r ch m t n v , có hình thù
không gi ng ai, tr thành con q y d c a làng V i.
- Làng V i: Lúc ra i ( i tù) và tr v (ra tù) v n là n i
duy nh t Chí Phèo g n bó. Nh ng sau 7, 8 n m bi t tích tr
v , Chí Phèo ã b làng V i (t ng tr ng cho nh ng quan
ni m c h , l c h u, kh c nghi t) t ch i, coi nh qu d ,
trong khi Chí v n thèm c trò chuy n, chung s ng v i m i
ng i (ti ng ch i trong c n say, ao c h nh phúc bên Th
N ).
- V n chu i và túp l u ven sông:
+ Th c a b thí mà Bá Ki n v t ra gi chân Chí Phèo
làm tay sai cho h n.
+ Không gian tình yêu th c tnh trong Chí nhi u i u, thôi
thúc khát v ng hoàn l ng Chí Phèo.
- Nhà Bá Ki n (l n 3): N i Chí Phèo tr l i tìm Bá Ki n
trong tr ng thái say mà tnh, sau khi b Th N t ch i tình
yêu. ó là không gian t p trung nh t, m c nh t c a xung
t, bi kch và b t c.
3) K t lu n:
- Có th nói, h th ng các i m không gian trong truy n
ng n “Chí Phèo” (Nam Cao) là m t th ngôn ng ngh thu t
ch a ng nhi u t ng ý ngha, góp ph n b c l sâu s c ch
c a truy n:
+ Th hi n ni m tin b n v ng vào b n tính t t p, l ng
thi n c a con ng i. Qua ó, giúp nhà v n Nam Cao bày t
t m lòng c a mình i v i m t l p ng i cùng kh , b xã h i
c chà p, h y ho i.
+ Tái hi n hành trình i tìm nhân cách c a m t con ng i
kh n cùng; s b t c, cùng qu n và s ph n bi th m c a ng i
nông dân Vi t Nam tr c Cách m ng tháng Tám n m 1945.
c) Cách cho điểm:
- Điểm 11-12: Hi u sâu v n , khai thác ý phong phú,
úng h ng; trình bày m ch l c, d n ch ng h p lí, rõ ràng,
thuy t ph c, có sáng t o; hành v n trong sáng, có c m xúc,
hình nh.
- Điểm 9-10: á p ng c ph n l n các yêu c u trên,
hành v n trong sáng, m ch l c, d n ch ng h p lí.
- Điểm 7-8: Khai thác ý khá t t, gi i quy t c 2/3 yêu
c u v n i dung. Di n t m ch l c, hành v n ít m c l i.
- Điểm 5-6: Khai thác c kho ng ½ yêu c u v n i
dung, di n t c.
- Điểm 3-4: Sa vào k chuy n, phân tích s sài, còn m c
l i di n t.
- Điểm dưới 3: Còn non kém v nhi u m t, lúng túng
trong vi c gi i quy t v n , m c nhi u l i di n t.