Ngân Hàng Nhà Nƣớc Việt Nam
TRƢỜNG ĐẠI HỌC NGÂN HÀNG TP. HỒ CHÍ MINH
BÀI TIỂU LUẬN
Đề tài:
THỊ TRƢỜNG TÍN PHIẾU KHO BẠC VÀ TRÁI
PHIẾU CHÍNH PHỦ Ở VIỆT NAM
Nhóm thực hiện:
1. Nguyễn Thị Tố Uyên
2. Phan Trần Nguyễn Tuyết Anh
3. Võ Thị Hoàng Nhi
4. Lê Minh Đoàn
5. Trần Bình Minh
Lớp : Cao học 16B2
TP. H Chí Minh, tháng 4
i
MỤC LỤC
MỤC LỤC i
LỜI MỞ ĐẦU iii
CHƢƠNG 1. TỔNG QUAN VỀ THỊ TRƢỜNG TÍN PHIẾU KHO BẠC VÀ THỊ
TRƢỜNG TRÁI PHIẾU CHÍNH PHỦ 1
1.1. Thị trường Tín Phiếu Kho Bạc và Trái Phiếu Chính Phủ 1
1.1.1 Khái nim - m 1
1.1.2 Phân loi Trái Phiu Chính Ph 3
1.1.3 Các nhân t n vic ng 3
1.2. Khái quát quá trình phát triển 4
1.2.1 4
1.2.2 5
1.2.3 nho Bc Nhà Nc 5
1.2.4 Khi s Giao Dch Chng Khoán Hà Ni vn hành h thng giao dch Trái
Phiu Chính Ph chuyên bit 6
CHƢƠNG 2. THỰC TRẠNG THỊ TRƢỜNG TÍN PHIẾU KHO BẠC VÀ TRÁI
PHIẾU CHÍNH PHỦ Ở VIỆT NAM 8
2.1. Diễn biến thị trường trái phiếu giai đoạn 2006 - 2014 8
2.1.1 8
2.1.2 10
2.2. Đánh giá thực trạng thị trường Tín Phiếu Kho Bạc và Trái Phiếu Chính Phủ
ở Việt Nam 11
2.2.1 Mt s ci cách v chính sách phát trin th ng trái phiu 11
2.2.2 Nhng kt qu c 12
2.2.3 16
CHƢƠNG 3. GIẢI PHÁP PHÁT TRIỂN THỊ TRƢỜNG TÍN PHIẾU KHO BẠC
VÀ TRÁI PHIẾU CHÍNH PHỦ Ở VIỆT NAM 18
ii
3.1. Định hướng phát triển thị trường Tín Phiếu Kho Bạc và Trái Phiếu Chính
Phủ ở Việt Nam 18
3.2. Giải pháp phát triển thị trường Tín Phiếu Kho Bạc và Trái Phiếu Chính Phủ
ở Việt Nam 19
3.2.1 2016 19
3.2.2 Các gii pháp dài hn 20
KẾT LUẬN v
DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO vi
DANH MỤC CHỮ VIẾT TẮT vii
BẢNG PHÂN CÔNG CÔNG VIỆC viii
iii
LỜI MỞ ĐẦU
1. Tính cấp thiết của đề tài
Th ng Trái Phiu Chính Ph (TPCP) là mt b phn quan trng ca th ng
tài chính. Th ng TPCP bao gm th ng Tín Phiu Kho Bc (th ng TPCP
ngn han) và th ng Trái Phiu Chính Ph (th ng TPCP dài hn). Nó có chc
n các ngun vn t i th
i ca a vu vng các yêu cu v vn
phát trin kinh t và là công c hu hiu ca Chính ph
mô nn kinh t.
Tri qua hàng chn, th ng TPCP Vi
khc vai trò và v trí quan trng trong ving vn cho Ngân Sách Nhà
n, nh nn tài chính quc gia, kic
ly quá trình phát trin ca th ng tài chính. Tuy nhiên, trong quá trình
ho ng th ng TPCP còn bc l m, th p và th
ng th cp còn nhng hn ch nh khai thác có hiu qu các ngun vn
thông qua th i th ng này phc cng c, phát trin
và hoàn thia. Vì th, nhóm ch Hong Tín phiu Kho bc và Trái
phiu Chính Ph Vi nghiên cu.
2. Mục đích nghiên cứu của đề tài
Trình bày lý lun, tng quan v Trái Phiu Chính Ph, làm rõ ch
vai trò ca th ng Trái Phiu Chính Ph trong nn kinh t. Nghiên cu thc trng hot
ng th ng TPKB và TPCP ca Vin t -
giá nhng kt qu c, nhm hn ch, tn ti và nguyên nhân dn nhng
hn ch ca th ng TPCP Vi ng
xut các gii pháp, l trình phát trin và hoàn thin th ng TPCP Vit Nam
trong thi gian ti.
3. Đối tƣợng, phạm vi nghiên cứu
iv
ng nghiên cu là th ng TPKB và TPCP Vit Nam, bao gm th ng
p và th cp.
Phm vi nghiên cu tp trung vào th ng TPKB và TPCP, thc trng th ng
TPKB và TPCP Vit Nam, t ng gii pháp phát trin và hoàn thin th
ng TPCP Vit Nam trong thi gian ti
4. Phƣơng pháp nghiên cứu
ng kê, tng hp, phân tích các s liu lch s,
i chiu trong quá trình nghiên ca trên nn tng ca
t bin chng và duy vt lch s.
5. Những đóng góp
n lý lun: H thng hóa, tng quan nhng lý lun v TPKB và
TPCP, th ng TPKB và th thc trng th
ng Vit Nam trong nh
n thc ti xut nhng gii pháp nhm phát trin và hoàn thin th
ng TPCP trong thi gian ti.
6. Kết cấu của đề tài
Ngoài li m u, kt lun, danh mc tài liu tham kh tài g
ng quan v th ng Tín Phiu Kho Bc và th ng Trái Phiu
Chính Ph.
c trng th ng Tín Phiu Kho Bc và Trái Phiu Chính Ph Vit
Nam.
i pháp phát trin th ng Tín Phiu Kho Bc và Trái Phiu Chính
Ph Vit Nam.
1
CHƢƠNG 1. TỔNG QUAN VỀ THỊ TRƢỜNG TÍN PHIẾU KHO BẠC VÀ
THỊ TRƢỜNG TRÁI PHIẾU CHÍNH PHỦ
1.1. Thị trường Tín Phiếu Kho Bạc và Trái Phiếu Chính Phủ
1.1.1 Khái nim - m
Trái phiu Chính ph (TPCP) là loi trái phiu do B Tài chính phát hành nhm huy
ng vn cho Ngân sách Nhà c hoc huy ng v
th thuc phc. Ch th phát hành TPCP là B i
ng mua trái phiu là t chc, cá nhân Vit Nam và t chc ngoài. TPCP
c phát hành cho các m
- u n kinh t - xã hi thuc nhim v chi c
nh ca Lut NSNN;
- p thiu ht tm thi ca NSNN t vay trái phiu ngn hn.
- u li khon n, danh mc n Chính ph.
- Cho doanh nghip, t chc tài chính, tín dng, chính quyi theo
nh ca pháp lut.
- Các mm bm an ninh tài chính quc gia.
Tín phiu Kho bc c là TPCP có k hi mác loi TPCP khác
có k hn t m lên.
TPCP i hình thc chng ch, bút toán ghi s hoc d lin t,
c niêm yt ti s giao dch
chnh ca B c giao dch trên th ng tin t và ti
s giao dch cht trái phiu. Trái phic phát hành theo lãi sut
c nh, lãi sut th ni và lãi sut chit khc cp có thm
quyn phê duyt.
TPKB là công c vay n ngn hn ca chính ph do Kho bc p bù p
cho nhng thiu ht tm thi ca NSNN và là mt công c quan tr Ngân hàng Nhà
c (NHNN) u hành chính sách tin t. TPKB thuc loi chng khoán chit khu, là
2
loi chc nhà phát hành tr lãi, c bán vi giá chit khu tc là giá
th n h c nhn l mnh giá, vì vy phn
chênh lch gia mnh giá chng khoán và giá mua chng khoán chính là lãi cu
TPKB c xem là công c ri ro thp nht trên th ng tin t bi
vì h n t i phát hành. Tuy nhiên mc lãi sut ca nó
ng th các công c ng tin t. TPKB c
phát hành theo tng lô bng i mua ch yu là các ngân hàng,
ngoài ra còn có các công ty và các trung gian tài chính khác. TPKB c xem là công c
có tính lng cao nht trên th ng tin t do nó c mua bán nhiu nht.
V c phát hành trái phiu:
- TPKB thu thu qua s giao dch NHNN Vit
Nam hoc phát hành trc tip cho NHNN Vit Nam. B Tài chính và NHNN Vit Nam
ng dn v trình t th tc phát hành TPKBng hp phát hành trc tip TPKB
cho NHNN Vit Nam, B Tài chính thng nht vi NHNN Vi trình Th ng
Chính ph xem xét, quyi vi tt phát hành.
- TPCP c sau:
u thu phát hành trái phiu.
+ Bo lãnh phát hành trái phiu.
i lý phát hành trái phiu.
+ Bán l trái phiu.
u thu TPKB là các Ngân hàng mi (NHTM), công ty
chnh ch tài chính khác. ng hng
này không mua ht khng TPKB ct phát hành thì NHNN Vic quyn
mua mt phn hoc toàn b khng tín phiu còn li phù hp vi mu hành
chính sách tin t trong tng thi k sau khi tha thun vi B Tài chính. i vi trái
phiu kho bc và công trái xây dng t quu thu, bi
lý phát hành là các NHTM, công ty chng khoán, công ty tài chính, Bo him xã hi Vit
nh ch tài chính khác.
3
1.1.2 Phân loi Trái Phiu Chính Ph
Trái Phiu Chính Ph gm các lo
Th nht, TPKB là loi TPCP có k hn 13 tun, 26 tun hoc 52 tung tin
ng Vit Nam. Các k hn khác ca TPKB do B Tài chính quynh tùy
theo nhu cu s dng vn và tình hình th t quá 52 tun.
Th hai, trái phiu kho bc là loi TPCP có k hn t m lêng
ting tin Vit Nam hoc ngoi t t do chuyi.
Cui cùng là công trái xây dng T quc là loi TPCP có k hn t m
tr ng ting Vic phát hành nhng ngun
v ng nhng công trình quan trng quc gia và các công trình thit yu
khác phc v sn xui sng, t vt cht, k thuc.
1.1.3 Các nhân t n vic ng
C
-
-
TPCP
-
TPKB
Các n
-
dân mua TPCP
4
TPCP
-
Marketing chuyên sâu nên
-
1.2. Khái quát quá trình phát triển
1.2.1
Trong
-
5
-
1.2.2
t
--
1.2.3 nho Bc Nhà Nc
,
c
-
Gian
6
1.2.4 Khi s Giao Dch Chng Khoán Hà Ni vn hành h thng giao dch Trái
Phiu Chính Ph chuyên bit
K t khi S Giao Dch Chng Khoán Hà Ni chính th n hành h
thng giao dch TPCP chuyên bit (24/9/2009), th t thành công trong vic
ng vn cho NSNN thông qua hình th u th n t
n 31/8/2014, th ng TPCP chuyên bing thành công
ng cho NSNN u thu. Trên th
thành rõ mt th u thu có xu hng cnh tranh, minh bch v giá. Hình
thu thu công khai qua S thành kênh phát hành chính ca các t chc
tru th m
2014.
m thành công ni bt th hai là thanh khon ca th c ci thin
rõ rt t t mn cui
ng giá tr giao dt 404.993 t n so v
m thành công ni bt th ba là h tng công ngh c hii hóa kp
th phc v t ng. T l
c phát trit phá v công ngh vi vic xây dng và vn hành thành công
H thng giao dch TPCP phiên bn 2 và H thu thn t. C hai h thng
c xây dng trên nn công ngh mi, cho phép áp dng các k thut giao
dch và qun lý hi i, tim cn vi tiêu chun ca các th ng chng khoán
phát trin trên th gii.
Tháng 6/2012, SGDCK Hà N thu thn t vào vn hành
chính thc. H tht ni trc tip gia SGDCK Hà Ni, thành viên th ng
n lý; góp phn liên kt th p và th cp; rút ngn thi gian
t n khi niêm yt, giao dp thông tin kp thi
phc v u hành cn lý.
Trên th ng th cp, ngày 18/3/2013, SGDCK Hà N
vn hành h thng giao dch TPCP phiên bn 2 h tr n t
7
là h thng hii tích hp các hou thu, giao dch tín phiu, trái phiu
và công b thông tin, tc s liên thông giu thu vi giao dch công c n
ngn hn và dài hn.
TPKB
TPCP
8
CHƢƠNG 2. THỰC TRẠNG THỊ TRƢỜNG TÍN PHIẾU KHO BẠC VÀ
TRÁI PHIẾU CHÍNH PHỦ Ở VIỆT NAM
2.1. Diễn biến thị trường trái phiếu giai đoạn 2006 - 2014
2.1.1 Trái
V t chc th ng
TPKB
NHNN
hành TPKB
h trên HNX.
V quy mô ca th ng
T u thu TPCP qua S Giao dch chng khoán Hà N
thành kênh ch ng vn cho NSNN c 654.493 t ng.
n thm hin ti, tng giá tr t 680.000 t
n so v ng TPCP Vit Nam
phát tria qua vi t u các
nn kinh t mi ni
V khng phát hành
- 2007
114.052
-
TTTP)
2009- 2014.
9
h
.
C thu thu TPCP do Kho bc (KBNN) phát hành (5/3/2015)
có tng khng gi thu 7.000 t ng, các k h
(1.000 t t c 6.149 t ng vi các mc
lãi suu thu gim t 0,1%-0,25% ti các k h
0,1%-
10
Thanh khon ca th p 7,5 ln t 365 t ng/phiên
ng/phiên cu l doanh s giao dch th cp so
vi giá tr p 2,6 l
i trái phiu, phát hành b sung vào các mã hic thc hin, giúp
t trái phiu bình quân toàn th ng cut gn 1.254 t
p gn 4 ln so vm 2009.
2.1.2
Theo báo cáo thng kê t S Giao dch Chng khoán Hà Ni (HNX) cho bit, sau 2
TPKB ng giá tr giao d t gn 21.000 t
ng, chim gn 2% tng giá tr giao dch TPCP toàn th ng. TPKB c
p trung và giao dch trên th ng th cp k t ngày 24/8/2012. Trong
thng giao dch tín phi ng mnh m v quy mô giao
dch.
C thng giá tr giao dch tín phi t
11.695 t t 8.103 t ng thi chi
vi c Theo báo cáo, giá tr giao dch t doanh ca các NHTM chim trên 75%
tng giá tr giao dch toàn th ng, giá tr giao dch môi gii ca các công ty chng
11
khoán chim khong 20% và giá tr giao dch t doanh ca các công ty chng khoán
khong 5%.
Bên cc vào vic giao dch
trên th ng tín phiu. C th, 4 tháng cu giao dch bán thông
ng ca khi ngo ng, giá tr giao d ng.
giao dng ca kh ng, giá tr
giao dt ng. 7 tháng u giao dch bán thông
ng c ng, giá tr giao d
2.188 t ng.
Ngoài ra, h thng giao dch TPCP vi h thng Bloomberg c kt ni vào tháng
9/2015 giúp các c tìm kit lnh và giao
dch trái phiu. u kin thun l các
c ngoài tip cn gi TTTP nói chung và tín phiu nói
riêng, ha hn to ra nhng chuyn bin mi v giá tr giao dch.
2.2. Đánh giá thực trạng thị trường Tín Phiếu Kho Bạc và Trái Phiếu Chính Phủ ở
Việt Nam
2.2.1 Mt s ci cách v chính sách phát trin th ng trái phiu
:
106/2012/ TTLT-BTC-
:
12
c thành viên
2.2.2 Nhng kt qu c
2014TPCP
hành
TPDN lNSNN
13
TTTP
KBNN
TTTP
-
NHNNSNN.
14
có
g
-index).
TPCP
TTTP -3,70%,
NHNN
NSNN.
-
15
-
Th sáunh. T u thu TPCP qua S Giao dch chng
khoán Hà N thành kênh ch ng vn cho NSNN
c 654.493 t n thm hin ti, tng giá tr
t 680.000 t n so v
th ng TPCP Vit Nam phát tria qua vi t ng bình
u các nn kinh t mi ni
Thanh khon ca th p 7,5 ln t 365 t ng/phiên
ng/phiên cu l doanh s giao dch th cp so
vi giá tr p 2,6 l
i trái phiu, phát hành b sung vào các mã hic thc hin, giúp
t trái phiu bình quân toàn th ng cut gn 1.254 t
p gn 4 ln so v
Cui cùng, chuyn bin v cht. HNX cho bic ci
cách mnh m ng tinh gn, chng ti m cu li n
công hp lý và to hàng hóa chun cho th ng; k hoch, lch biu phát hành TPCP
c công b ng xuyên; kt qu u thu, khng, k hn, lãi suc công b
công khai, giúp cho các thành viên th ng ch ng v k hoch tham u thu và
ngun v u thu lên niêm yt, giao d
16
c rút ngn t 15 ngày xung còn 4 ngày.
Viu thu TPCP t chc theo nguyên tc cnh tranh, công khai, minh bch, lãi
sut phát hành hp lý luôn thp ng vn ca h thng NHTM t 1-
u này góp phn quan trng bình n mt bng lãi sut và kim ch lm phát.
H thu thn t c kt ni trc tip vi thành viên th ng b thu trc
tuyn và kt ni trc tin B KBNN u hành,
bm s thun tiu qu quc.
H thng giao dch TPCP không ngp. T tháng 9/2014, h
thng giao dch c t ni vi hãng thông tin kinh t tài chính quc t
Bloomberg, cho phép t ng hóa quy trình chuyn lnh, nhp lnh t Bloomberg v
c tìm kit lnh và giao
dch trái phin thm hin ti, ngoài Bloomberg còn có hãng tin quc t ln và
uy tín là Reuters chính th thng ch báo th ng TPCP Vii
các tên gc t theo
dõi.
T tháng 3/2013, h thng cong li suh
dng và hong nh, cung cp thông tin v din bin lãi sut ca các loi k hn
trái phiu giao dch trên th ng th cp. Mt, tháng 1/2015, HNX b sung
vn hành h th s trái phim giúp cho bc tranh TTTP Vit Nam thêm rõ
ràng, minh b
2.2.3
17
Hai là, ên TTTP:
.
-
Ba là, quy mô TTTP
thông tin giao g
:
18
CHƢƠNG 3. GIẢI PHÁP PHÁT TRIỂN THỊ TRƢỜNG TÍN PHIẾU KHO
BẠC VÀ TRÁI PHIẾU CHÍNH PHỦ Ở VIỆT NAM
3.1. Định hướng phát triển thị trường Tín Phiếu Kho Bạc và Trái Phiếu Chính Phủ
ở Việt Nam
phát huy t trò ca th i vi vic phát trin bn vng
kinh t Vic bit trong quá trình tái cu trúc kinh t hin nay, B Tài chính s
liên quan thc hin mt s gii pháp sau:
Mt là, tip tc phi hp vi các B ngành liên quan trình Chính ph hoàn thin
khuôn kh ng b v phát hành, qun lý s du qu s dng
ngun vn TPCP cùng v tu kin cho th ng
TPCP phát trin và phát huy hin qu.
Hai là, ch liên quan tng kt qu thc hin các mc
n trong L trình phát trin TTTP Vinh 261
nhng b hóa phát trin bn vng TTTP, phù hp vi m phát trin ca nn kinh
t và th ng tài chính tin t.
Ba là, tng s phi hp cht ch gia B Tài chính và NHNN trong vic phát
trin th ng TPCP, s dng TPCP làm công c trong phi hp chính sách tin t,
chính sách tài khóa to nn tng nh kinh t
Bn là, xây dng và phát trin h thng nhà to lp th ng gn vi quyn li và
trên th ng th cp, góp phn hiu qu trong vic phát trin th ng TPCP.
r u kin tham gia th i vi các công
ty bo him, công ty tài chính, qu n khích s tham gia c
c ngoài thông qua viu chnh hp lý chính sách thu và phí.
Sáu là, hii hóa h tng công ngh v giao dch, thanh toán bù tr, cung cp
thông tin, thc hin chuyn chnh toán tin giao dch TPCP v NHNN
ng s kt ni vi h thng thông tin quc t nhm to thun lc
ngoài, tc hi nhp vào TTTP khu vc và th gii.
19
3.2. Giải pháp phát triển thị trường Tín Phiếu Kho Bạc và Trái Phiếu Chính Phủ ở
Việt Nam
3.2.1 2016
tip tc phát trin TTTP, trong thi gian ti, B Tài chính d kin s tip tc trin
khai mt s giu hành th ng bám sát vi các nhim v ch yu ti L trình
phát trin TTTP Vinh ti Quynh s -BTC ngày
1/2/2013, c th
- Tip tc hoàn thin h thu thu, t thit lp h thi
lý cp I trên TTTPng cu thu. Cu
B Tài chính s p long thi công b danh sách thành viên
u thu c
- Tip tc xây dng và công khai lch biu phát hành bao gm k hn, khng trái
phiu d kin phát hành phù hp vi kh hp th ca th ng. Cân nhc gim tn
sut phát hành v mc 2 phiên phát hành/1 tháng song song vi ving phát
hành/1 phiên, lp lch biu phát hành phù hi nhu cm
phát hành tín phiu ca NHNN.
- n cho th ng gim s mã trái phi
quy mô niêm yt ca mt mã trái phiu vi các gii pháp sau: (i) phát hành b sung; (ii)
phát hành lô ln; và (iii) thc hii trái phiu.
- Tip tng phát hành TPCP k hn dài t n
k h ci thin k hn còn li ca trái
phiu.
- V trái phic Chính ph bo lãnh, khuyn khích hai ngân hàng chính sách
(Ngân hàng Phát trin Vit Nam và Ngân hàng Chính sách Xã hi) công b lch biu phát
hành bao gm k hn d kin phát hành sau khi Th ng phê duyt hn mc phát hành
trái phiu.
- Thc hiu hành lãi sut TPCP, trái phic Chính ph bo lãnh linh hot,
phù hp vu hành chính sách tin t ca NHNN và din bin trên TTTP và th ng
20
tin t. Phi hp cht ch vu hành lãi sut gia th ng
tin t và th ng vu hành cung tin.
- Xây d d liu phát hành trái phiu doanh nghi
211/2012/TT-BTC và Ngh - cng c vic công b thông tin trên
th p nhy s phát trin ca TTTP doanh nghip.
(Theo bà Phan Th Thu Hin, Phó V ng V Tài chính Ngân hàng)
3.2.2 Các gii pháp dài hn
Nghiên c chính sách v thm quyn ca B Tài chính trong vic qun lý
ri ro danh mc TPCP mua li, cho vay TPCP và cho phép s dng TPCP làm
công c d tr bt buc ca NHTM.
B tài chính phi hp vi NHNN nghiên cu v phi hp gia vic phát
hành tín phiu NHNN và phát hành TPKB nhm bo s phát trin thng nht ca th
ng s phi hp cht ch gia chính sách tài khóa và chính sách tin t.
Nghiên c giao dch TPCP u thu/bo lãnh nh
thanh khon ca trái phiu sau khi có khuôn kh pháp lý và h thng công ngh thông tin,
u kin cho phép thc hin nghip v này.
Nghiên c, chính sách v qun lý ngân qu gn qun lý ngân qu vi
qun lý n và phát trin th ng TPCP.
ng s phi hp v chính sách tài chính và tin t trong vic vn dng linh
hot phát hành TPCP k h to chun cho th ng n và công c cho
u hành chính sách tin t.
Thit l nhà to lp th ng trên c th p và th cp TPCP và
xây dng h thng thanh toán giao dch TPCP thc hin ti NHNN
hi tránh các ri ro thanh toán và thanh khon có th xy ra nhm to s thng
nht ca th ng.
Công b thng nhi vi lch phát hành trái phiu bao gm: khng, k hn,
nh k
b trí ngun vn phù hp. Bên cu thu cn kt hp hài hòa ginh