BỘ NÔNG NGHIỆP VÀ PHÁT TRIỂN NÔNG THÔN
GIÁO TRÌNH
THU HOẠCH VÀ BẢO QUẢN HOA
MÃ SỐ: 05
NGHỀ TRỒNG HOA HUỆ, LAY ƠN, ĐỒNG TIỀN
HỒNG MÔN
Trình độ: Sơ cấp nghề
Hà Nội, năm 2014
TUYÊN BỐ BẢN QUYỀN
Tài liệu này thuộc loại sách giáo trình nên các nguồn thông tin có thể
được phép dùng nguyên bản hoặc trích dùng cho các mục đích về đào tạo và
tham khảo.
Mọi mục đích khác mang tính lệch lạc hoặc sử dụng với mục đích kinh
doanh thiếu lành mạnh sẽ bị nghiêm cấm.
MÃ TÀI LIỆU: MĐ 05
2
LỜI GIỚI THIỆU
Những năm gần đây, nghề trồng hoa phát triển khá mạnh ở nhiều địa
phương. Nghề trồng hoa có hiệu quả kinh tế cao hơn so với các ngành nghề
nông nghiệp khác nếu nắm bắt đúng nhu cầu thị trường và yêu cầu kỹ thuật canh
tác từng loài hoa. Nhằm đáp ứng nhu cầu học tập, giảng dạy cũng như đặc điểm
của nghề trồng hoa huệ, lay ơn, đồng tiền, hồng môn; nhóm biên sọan chúng tôi
đã bám sát theo yêu cầu đào tạo, thực tiễn sản xuất của từng loại hoa, nhu cầu
của người học và bản chất công việc để biên soạn bộ giáo trình này.
Bộ giáo trình dạy nghề “Trồng hoa huệ, lay ơn, đồng tiền, hồng môn” gồm 5
quyển: Quyển 1- Giáo trình mô đun Chuẩn bị trồng hoa huệ, lay ơn, đồng tiền,
hồng môn, Quyển 2- Giáo trình mô đun Trồng và chăm sóc hoa huệ, lay ơn,
Quyển 3- Giáo trình mô đun Trồng và chăm sóc hoa đồng tiền, Quyển 4- Giáo
trình mô đun Trồng và chăm sóc hoa hồng môn, Quyển 5- Giáo trình mô đun
Thu hoạch và bảo quản hoa.
Giáo trình mô đun Thu hoạch và bảo quản hoa giúp các học viên có được

những kiến thức, kỹ năng cơ bản để xác định đúng thời điểm thu hoạch hoa,
thực hiện được công việc thu hoạch, bảo quản và tiêu thụ hoa huệ, lay ơn, đồng
tiền, hồng môn
Mô đun này gồm 3 bài:
Bài 1: Thu hoạch hoa
Bài 2: Bảo quản hoa
Bài 3: Tiêu thụ hoa
Chúng tôi xin chân thành cám ơn Vụ tổ chức cán bộ - Bộ Nông nghiệp và
Phát triển nông thôn, Trường Cao đẳng nghề Công nghệ và Kinh Tế Bảo Lộc,
các hộ gia đình và cơ sở sản xuất và kinh doanh hoa đã nhiệt tình đóng góp ý
kiến để chúng tôi hoàn thành được giáo trình này.
Mặc dù đã cố gắng song trong quá trình biên soạn giáo trình sẽ không tránh
khỏi những khiếm khuyết. Rất mong được sự đóng góp ý kiến quý báu, của hội
đồng thẩm định giáo trình, các nhà khoa học, cán bộ kỹ thuật trong ngành và các
thành viên có liên quan, về nội dung cũng như cách trình bày để giáo trình hoàn
thiện hơn, góp phần vào sự nghiệp đào tạo nghề cho nông dân nói riêng và sự
phát triển của nghề Trồng hoa nói chung.
Xin chân thành cảm ơn!
Nhóm biên soạn
1. Nguyễn Hữu Lễ: Chủ biên
2. Trần Thu Hiền
3
3. Lê Phương Hà
MỤC LỤC
TUYÊN BỐ BẢN QUYỀN 2
LỜI GIỚI THIỆU 3
MÔ ĐUN: THU HOẠCH VÀ BẢO QUẢN HOA 9
Bài 1: Thu hoạch hoa 10
A. Nội dung của bài 10
1. Các yếu tố ảnh hưởng đến độ bền của hoa 10

1.1. Các yếu tố chính 10
a. Nhiệt độ 10
1.2. Các yếu tố tiền thu hoạch 13
1.3. Các yếu tố trong quá trình thu hoạch 14
2. Chuẩn bị thu hoạch 17
2.1. Xác định năng suất trước thu hoạch 17
2.2. Chuẩn bị nguồn lao động 18
2.3. Chuẩn bị dụng cụ, phương tiện 18
3. Xác định thời điểm thu hoạch 20
3.1. Thời điểm thu hoạch hoa huệ 20
20
Hình 5.1.4. Vườn hoa huệ đến thời gian thu hoạch 20
3.2. Thời điểm thu hoạch hoa lay ơn 22
3.3. Thời điểm thu hoạch hoa đồng tiền 22
3.4. Thời điểm thu hoạch hoa hồng môn 23
23
Hình 5.1.10. Vườn hồng môn tới thời kì thu hoạch 23
Tùy theo nhu cầu của khách hàng. Tuy nhiên Hồng Môn là cây lâu năm nên có
thể thu hoạch hoa khi cây được 1-2 năm tuổi 24
Từ khi trồng sau 12 tháng có 50% bông, 18 tháng có 100% bông. Hoa có quanh
năm thu hoạch rộ 10 ngày cắt bông 1 lần. 24
4. Thu hoạch 24
4.1. Thu hoạch hoa huệ 24
4.2. Thu hoạch hoa lay ơn 25
4
4.3. Thu hoạch hoa đồng tiền 25
4.4. Thu hoạch hoa hồng môn 26
B. Câu hỏi và bài tập thực hành 27
1. Các câu hỏi 27
Chọn câu trả lời đúng nhất 27

Câu 4: Công việc chuẩn bị trước thu hoạch bao gồm: 27
Câu 5: Trong quá trình vận chuyển hoa từ ruộng về nơi sơ chế cần chú ý đến
điều gì? 27
2. Các bài tập thực hành 27
2.1. Bài thực hành số 5.1.1 Thực hành thu hoạch hoa 27
Bài 2: Bảo quản hoa 28
A. Nội dung của bài 28
1. Xử lý sơ bộ 28
2. Xác định thời gian bảo quản 28
3. Phân loại 29
4. Các phương pháp bảo quản 29
4.1. Bảo quản bằng hóa chất 29
4.2. Bảo quản bằng đóng gói 30
- Chuẩn bị dụng cụ bao gói sản phẩm: 30
4.3. Bảo quản hoa bằng kho lạnh 33
B. Câu hỏi và bài tập thực hành 35
1. Các câu hỏi 35
2. Các bài tập thực hành 35
2.1. Bài thực hành số 5.2.1. Sơ chế, bao gói và bảo quản 35
C. Ghi nhớ 35
Bài 3: Tiêu thụ hoa 36
A. Nội dung của bài 36
1. Tìm hiểu thị trường trước khi thu hoạch 36
1.1. Lập kế hoạch tiêu thụ sản phẩm 37
1.2. Lựa chọn các hình thức tiêu thụ sản phẩm và tổ chức mạng lưới tiêu thụ sản
phẩm 38
2. Quảng bá giới thiệu sản phẩm 38
2.1. Công bố sản phẩm hoa 38
5
2.1.1. Tham khảo tài liệu, công cụ công bố sản phẩm hoa 38

2.1.2. Tổ chức sản xuất chương trình, tài liệu công cụ, thiết kế tờ rơi, pano, áp
phích 39
2.2. Giới thiệu các phương phương pháp Marketing sản phẩm 40
2.2.1. Khái niệm 40
2.2.2. Chức năng của marketing trong kinh doanh hoa 40
2.3. Lựa chọn thị trường tiêu thụ 41
2.4. Chiến lược sản phẩm 41
2.4.1. Xác định vị trí và xác định lại vị trí của sản phẩm 41
2.4.2. Đối với sản phẩm 41
2.4.3. Phát triển sản phẩm mới 42
2.5. Một số chiến lược về giá của các loại hoa 42
2.5.1. Những yếu tố ảnh hưởng tới việc xác định giá của sản phẩm hoa 42
a. Yếu tố nội bộ 42
2.5.2. Các căn cứ để định giá 43
2.6. Thực hiện chương trình quảng bá sản phẩm 43
2.7. Giám sát và đánh giá kết quả quảng bá 44
3. Chuẩn bị địa điểm bán hàng 44
3.1. Thiết lập hệ thống kênh phân phối và mạng lưới tiêu thụ sản phẩm hoa 44
3.2. Các bước để chuẩn bị một địa điểm bán hàng 45
3.3. Quy trình thực hiện bán hàng 46
3.4. Các phương thức thanh toán 47
3.5. Tổ chức, trưng bày các sản phẩm hoa tại quầy hàng 48
4. Tổ chức bán hàng 48
4.1. Giới thiệu sản phẩm hoa cho các nhà bán buôn 48
4.2. Xúc tiến bán hàng 48
4.2.1. Xác định khách hàng triển vọng 48
4.2.2. Tiếp cận khách hàng 49
4.2.3. Thăm dò, tìm hiểu khách hàng khi tiếp xúc 49
4.2.4. Đưa ra giải pháp hỗ trợ 49
4.2.5. Gút giao dịch 49

4.2.6. Giải quyết tình huống 49
6
4.3. Kỹ năng bán hàng 50
4.4. Chăm sóc khách hàng sau bán hàng 52
4.5. Tính toán hiệu quả kinh tế 53
4.5.1. Nhận dạng doanh thu và chi phí 53
a. Chi phí 53
4.5.2. Lợi nhuận 54
4.5.3. Tính doanh thu và chi phí cho 1 chu kỳ sản xuất 54
B. Các câu hỏi và bài tập thực hành 57
1. Các câu hỏi 57
Câu 1: Hãy nêu các phương thức tiêu thụ sản phẩm? 57
Câu 2: Hãy nêu các phương pháp quảng bá, giới thiệu sản phẩm hoa? 57
Câu 3: Các bước tổ chức quảng bá sản phẩm hoa? 57
Câu 4: Quy trình thực hiện bán hàng? 58
Câu 5: Các nguyên tắc khi trưng bày sản phẩm hoa? 58
2. Các bài thực hành 58
2.1. Bài thực hành số 5.3.1 Lập bảng lợi nhuận của một vườn sản xuất hoa trong
một chu kỳ sản xuất kinh doanh 58
2.3. Bài thực hành số 5.3.2 Trưng bày sản phẩm hoa 58
C. Ghi nhớ 58
I. Vị trí, tính chất của mô đun/môn học 59
II. Mục tiêu 59
III. Nội dung chính của mô đun 59
IV. Các bài thực hành 60
4.1 Bài thực hành số 5.1.1 Thực hành thu hoạch hoa 60
4.2.Bài thực hành số 5.2.1. Sơ chế, bao gói và bảo quản 62
4.3. Bài thực hành số 5.3.1 Lập bảng lợi nhuận của một vườn sản xuất hoa trong
một chu kỳ sản xuất kinh doanh 63
4.4. Bài thực hành số 5.3.2 Trưng bày sản phẩm hoa 64

V. Hướng dẫn đánh giá kết quả học tập 64
5.1. Bài thực hành số 5.1.1 Thực hành thu hoạch hoa 64
5.2. Đánh giá bài thực hành 5.2.2. Sơ chế, bao gói và bảo quản hoa 64
5.3. Bài thực hành số 5.3.3 Lập bảng lợi nhuận của một vườn sản xuất hoa trong
một chu kỳ sản xuất kinh doanh 65
7
5.4. Bài thực hành số 5.3.4 Trưng bày và bán sản phẩm hoa 65
V. Tài liệu cần tham khảo 65
8
MÔ ĐUN: THU HOẠCH VÀ BẢO QUẢN HOA
Mã mô đun: MĐ 05
Mô đun 05: “Thu hoạch, bảo quản hoa” có thời gian học tập là 42 giờ, trong
đó có 12 giờ lý thuyết, 24 giờ thực hành và 6 giờ kiểm tra.
Mô đun này trang bị cho người học các kiến thức và kỹ năng nghề để thực
hiện các công việc: Xác định thời điểm thu hoạch, kỹ thuật thu hoạch, phân
loại, bảo quản và tiêu thụ hoa huệ, lay ơn, đồng tiền, hồng môn đạt hiệu quả.
Dùng phương pháp trắc nghiệm khách quan để đánh giá lý thuyết và kiểm tra
kỹ năng nghề thông qua bài thực hành, giáo viên đánh giá qua quan sát và
theo dõi thao tác, thái độ thực hiện và kết quả thực hành của học viên.
9
Bài 1: Thu hoạch hoa
Mã bài: MĐ 05-01
Mục tiêu
- Nêu được các yếu tố ảnh hưởng đến tuổi thọ của hoa;
- Thực hiện được công việc thu hoạch hoa huệ, lay ơn, đồng tiền, hồng môn;
- Có ý thức bảo vệ môi trường sinh thái.
A. Nội dung của bài
Với hầu hết các loại hoa đặc biệt là hoa cắt cành, chất lượng hoa không phụ
thuộc vào kỹ thuật sản xuất tiên tiến mà phụ thuộc rất nhiều vào công nghệ xử lý
sau thu hoạch. Sau thu hoạch hoa trải qua các biến đổi sinh lý dẫn tới sự già hóa

sớm, nên các biện pháp bảo quản thích hợp cần được áp dụng trong suốt quá
trình thu hái, tiêu thụ để hoa đạt được chất lượng tốt nhất. Trước đây chất lượng
của hoa chủ yếu được đánh giá dựa trên các thông số kỹ thuật như: màu sắc,
kích thước, chiều dài cành, chất lượng lá hay hình thái tổng thể. Hiện nay hoa
không chỉ phụ vụ nhu cầu trực tiếp cho người dân vùng sản xuất mà còn được
tiêu thụ ở nhiều địa phương và phụ vụ xuất khẩu. Chính vì vậy độ bền của hoa
sau thu hoạch là nhân tố quan trọng đánh giá chất lượng hoa.
Để bảo đảm hoa đạt chất lượng cao phải tiến hành qua nhiều bước và phải
tuân theo nguyên tắc, hoa cắt đưa vào bảo quản phải khỏe, có độ thu hái phù
hợp, trong quá trình bảo quản phải điều khiển cho hoa sao cho hoa có cường độ
hô hấp thấp, cường độ thoát nước giảm, đảm bảo duy trì nguồn dinh dưỡng nuôi
hoa, ngăn căn sự sản sinh Ethylen, sự phát triển của nấm bệnh. Để có biện pháp
bảo quản tốt cần nắm vững về biến đổi sinh lý của hoa cắt sau thu hoạch., do
hoa là một cơ thể sống nên cần phải hô hấp. Hô hấp là quá trình phân giải các
chất dự trữ (chủ yếu là đường) và giải phóng ra năng lượng, năng lượng này để
duy trì sự sống cho tế bào và nụ. Hoa cắt bị mất nguồn cung cấp dinh dưỡng nên
thiếu nguồn nguyên liệu cho hô hấp và nhanh chóng già hóa. Cường độ hô hấp
bị chi phối nhiệt độ, nhiệt độ càng cao thì hô hấp càng cao. Làm mát nhanh ngay
sau khi thu hoạch hoa và chế độ lạnh trong suốt quá trình bảo quản (thực chất là
kiềm hãm quá trình hô hấp) là biện pháp chủ yếu để kéo dài tuổi thọ hoa cắt.
Sau đây là các yếu tố ảnh hưởng tới độ bền hoa cắt cành:
1. Các yếu tố ảnh hưởng đến độ bền của hoa
1.1. Các yếu tố chính
a. Nhiệt độ
Nhiệt độ tăng làm tăng cường độ hô hấp và tăng nhu cầu oxy. Trung bình
khi tăng nhiệt độ của môi trường bảo quản lên 1
0
C thì lượng CO
2
sinh ra do 1

kg hoa tươi là khoảng 1mg trong 1 giờ. Sự thay đổi nhiệt độ đột ngột trong quá
trình bảo quản cũng làm tăng cường độ hô hấp.
10
Dựa vào yêu cầu của hoa nhiệt độ lưu giữ có thể chia hoa thành 2 loại
chính là mẫn cảm với nhiệt độ thấp và không mẫn cảm với nhiệt độ thấp. các
loại hoa mẫn cảm với nhiệt độ thấp bị hư hại trong điều kiện nhiệt độ thấp
khoảng 0
0
C bao gồm các loài hoa có nguồn gốc nhiệt đới và cân nhiệt đới như
hồng môn, đồng tiền, một số loài lan… các triệu chứng do tổn thương lạnh gây
ra bao gồm sự xuất hiện của các tế bào trương nước, sự già hóa và héo úa nhanh
của hoa. Thông thường hoa được bảo quản tốt nhất trong điều kiện nhiệt độ từ 5
– 12
0
C. trong khi đó các loại hoa không mẫn cảm với nhiệt độ thấp có thể bảo
quản ở nhiệt độ thấp (0
0
C) mà không bị hư hỏng bao gồm các loại hoa nhập nội
như hồng, cẩm chướng, lily… Trong số này nhiều loại được thu hoạch ở giai
đoạn nụ và tiếp tục nở trong quá trình bảo quản cho tới khi đến tay người tiêu
dùng. Tuy nhiên độ nở của hoa sau thu hoạch phụ thuộc rất nhiều vào nhiệt độ,
nên điều khiển nhiệt độ thích hợp là nhân tố quan trọng trong việc nâng cao chất
lượng hoa cắt cành. Hoa được bảo quản lạnh tốc độ hô hấp, tốc độ thoát hơi
nước giảm, ít mẫn cảm với ethylene và sẽ giảm bớt năng lượng tiêu thụ hoa.
b. Độ ẩm và quá trình thoát hơi nước
Nước là thành phần chủ yếu trong hoa, chiếm hơn 80% khối lượng hoa. Vì
vậy khi mất nước sẽ làm mất độ tươi và gây héo hoa. Hoa cắt dễ dàng mất nước
do có bề mặt thoát nước lớn, nên sau khi thu hoạch cần đảm bảo cân bằng nước
cho cành hoa và bảo quản ở độ ẩm cao.
Hơi nước thoát ra từ hoa khi tồn trữ là sản phẩm của quá trình hô hấp hiếu

khí. Bởi vậy môi trường có độ ẩm cao, sự thoát ẩm chậm lại phần nào hạn chế
quá trình hô hấp hiếu khí, làm cho hoa có thể tồn trữ lâu hơn. Độ ẩm không khí
càng cao thì hoa càng ít bốc hơi và lâu khô héo. Tuy nhiên độ ẩm tương đối của
không khí càng cao lại là điều kiện cho vi khuẩn và nấm mốc dễ dàng phát triển.
Do vậy, trong các kho tồn trữ, độ ẩm tương đối của không khí thường được
khống chế ở 80 – 90%.
Hoa cắt cành dễ bị mất nước do có tỷ lệ diện tích bề mặt trên thể tích lớn
và chúng cũng không có 1 lớp bảo vệ bất kỳ nào (ví dụ như lớp sáp) để chống lại
sự mất nước như vẫn thường thấy ở một số loại rau, hoa, quả. Sau khi thu hoạch,
hoa sống vào lượng nước dự trữ sẵn trong thân cho tới khi được cắm vào trong
nước. Thậm chí ngay cả khi được cắm trong nước thì khả năng hút nước để duy
trì độ cứng cho hoa và lá cũng bị chi phối bởi nhiều yếu tố bên trong và bên
ngoài. Quan trọng nhất trong các yếu tố này chính là độ héo của hoa được quy
định bởi độ dài của khoảng thời gian từ khi thu hoạch cho tới khi hoa được cắm
vô nước. Các loại hoa như hồng hay cúc rất khó để khôi phục lại độ cứng thậm
chí ngay cả khi chúng vừa mới héo. Lượng khí ở trong thân cũng là một trong
những nguyên nhân làm cho hoa khó duy trì được độ ẩm cần thiết khi không
được cắm trực tiếp trong nước.
Nhiệt độ môi trường cũng ảnh hưởng tới tốc độ hút nước của hoa do đó
cũng ảnh hưởng tới quá trình hô hấp. Tốc độ hô hấp của hoa nở 18 – 24
0
C cao
hơn ở mức nhiệt độ thấp dưới 10
0
C. Ngoài ra tốc độ hô hấp của hoa còn bị ảnh
11
hưởng bởi chuyển động khí trong phòng bảo quản. Hoa, đặc biệt là các dạng lá
cần được bảo quản trong điều kiện môi trường mát mẻ và thông thoáng. Ngoài
ra một số loại tạp chất trong nước cũng có thể ảnh hưởng tới quá trình hấp thu
nước và độ bền của hoa. Hầu hết các nhà buôn bán lẽ đều sử dụng nước khử ion

để bảo quản hoa. Các tích tụ của các tạp chất hay vi khuẩn dẫn tới sự tắc nghẽn
của các mạch dẫn trong cây làm giảm khả năng hút nước của hoa. Để khắc phục
tình trạng này có thể sử dụng một số loại thuốc phổ biến trên thị trường. Ngoài
ra mức độ axit của nước cũng ảnh hưởng tới khả năng hấp thụ nước, thường pH
thấp khoảng 3,5; tốc độ hấp thụ nước của hoa được tăng lên đáng kể và các
muối thường được sử dụng như axit critric, nhôm sunphat.
c. Sự cung cấp Carbohydrat
Carbohydrat (đường, tinh bột) cung cấp năng lượng cho các mô tế bào cũng
như việc hình thành tế bào mới trong quá trình phát triển. Rất nhiều loại hoa cắt
cành được cắt ở giai đoạn nụ và tiếp tục được phát triển khi cắm trong bình. Khi
cắt khỏi cây mẹ các nụ này cần được bổ sung thêm Carbohydrate để nở hoàn
toàn và đạt được độ bền tối ưu. Yêu cầu về lượng carbohydrate bổ sung thay đổi
theo từng loài. Nhìn chung các loại hoa được tạo ra trong điều kiện ánh sáng cao
thì bổ sung ít carbohydrate hơn do lượng carbonhydrate dự trữ của chúng khá
cao, ví dụ layon thu hoạch ở giai đoạn nụ, giữ trong dung dịch có hàm lượng
đường cao giúp cho nụ hoa nở nhiều hơn, tuy nhiên lượng đường cao có thể gây
tổn thương tới lá đối với hoa hồng. Các chất bảo quản dùng cho dung dịch trong
bình cắm thường chứa Sucro hay Glucose như một nguồn cung cấp
carbohydrate cho hoa, tuy nhiên nồng độ đường tối ưu của các loài hoa khác
nhau, nên hầu hết các dung dịch bảo quản đều chứa một nồng độ đường tương
đối thấp nhằm tránh gây độc cho hoa.
d. Chất điều hòa sinh trưởng
Trong cây có chứa một số chất điều hòa sinh trưởng tự nhiên ảnh hưởng tới
quá trình già hóa của cây. Trong đó quan trong là phải kể tới là etylen. Etylen là
một hocmon thực vật thuộc nhóm chất ức chế, gây già hóa ở một số loại hoa. Sự
tạo thành etylen trong quá trình bảo quản là yếu tố bất lợi làm giảm tuổi thọ bảo
quản của hoa ngay cả khi ở nhiệt độ an toàn nhất. Etylen có hoạt tính sinh lý ở
nồng độ thấp nhất (chỉ 0,5 ppm). Sự nhảy cảm với etylen khác nhau tùy theo
từng loại hoa, tuy nhiên sự tiếp xúc của hoa với Etylen sẽ tăng tốc độ già hóa.
Các nghiên cứu cho thấy, sự tăng hàm lượng Etylen trong hoa sẽ làm tăng cường

độ hô hấp và sự tăng cường độ CO
2
trùng với sự tăng Etylen, Etylen bắt đầu
xuất hiện khi có mặt CO
2
.
Các nguồn sản sinh ra Etylen bao gồm hoa cắt cành, trái cây chín, khí thải
và khói thuốc lá. Sự sản sinh Etylen có thể dẫn tới sự già hóa sớm và rụng hoa.
Nhiệt độ cao thúc đẩy sự sản sinh Etyeln dẫn tới suy giảm chất lượng hoa. Trong
quá trình bảo quản phải khống chế sự tổng hợp Etylen để làm chậm sự chín kéo
dài thời gian bảo quản.
12
Trong quá trình bảo quản hoa thường sử dụng một số chất kháng Etylen
như Chrysal AVB,… sử dụng các dung dịch bạc có thể ức chế các hoạt động của
Etylen trong cây. Nitrat bạc và Thiosulphate bạc (STS) là những dung dịch
thường được sử dụng nhất để chống lại tác dụng của Etylen, tăng độ bền của
hoa. Ngoài ra một số loại Cytokinin cũng đóng vai trò quan trọng trong việc kéo
dài độ bền hoa cắt, nhờ cân bằng lượng nước trong cây, làm cho hoa nở, tăng dự
trữ Carbohydrat trong lá như Kinetin, BA(6- Benzyl amino purine).
e. Độ chín thu hái
Những thay đổi về sinh hóa chủ yếu trong quá trình phát triển, quá trình
chín và bảo quản gồm những thay đổi về màu sắc, trạng thái nở, mùi, mức độ hô
hấp. Tiêu chuẩn về độ thu hái của hoa cắt phụ thuộc rất nhiều vào đặc điểm của
từng loại hoa. Nên thu hái hoa cùng một độ tuổi, thu hái đúng độ chín kỹ thuật
sẽ có cường độ hô hấp thấp.
f. Sự hư hỏng cơ học
Hoa cắt bị tổn thương sẽ hóa già nhanh hơn, làm tăng cường độ hô hấp,
tăng sự mất nướcvà tạo ra Etylen. Những bông hoa có dấu hiệu bị tổn thương
cần loại ra trước khi bảo quản.
g. Ảnh hưởng của vi sinh vật

Khi thu hoạch thân hoa bị cắt tạo thành vết thương, từ đó vi sinh vật gây
bệnh dễ dàng xâm nhâm gây tắc bó mạch, hoa không hút được nước nên bị héo.
Để giảm tác hại của vi sinh vật có thể sử dụng nước sạch có bổ sung axit citric
để pH của dung dịch bảo quản hoa từ 3 - 3,5 nhằm ngăn cản sự phát triển của
nấm khuẩn và sử dụng một số hóa chất kháng nấm khuẩn như Benzoic, Chlorin,
8- Hydroxy quinonlene citrate.
h. Thành phần khí bảo quản
Giảm hàm lượng O
2
, tăng hàm lượng CO
2
trong khí quyển bảo quản có tác
dụng hạn chế hô hấp. Có 2 loại hô hấp là hô hấp hiếu khí (có sự tham gia của
oxy) và hô hấp hiếm khí (không có sự tham giá của oxy). Cả 2 quá trình này đều
liên quan tới môi trường xung quanh. Mục đích của quá trình bảo quản là hạn
chế quá trình hô hấp hiếu khí nhưng không để xảy ra hô hấp yếm khí, vì hô hấp
yếm khí được coi như là một hiên tượng bênh lý của hoa tươi.
1.2. Các yếu tố tiền thu hoạch
a. Ánh sáng
Độ bền của hoa cắt cành phụ thuộc rất nhiều vào các yếu tố trong thời kỳ
sinh trưởng. Cường độ ánh sáng ảnh hưởng tới hiệu quả quang hợp của cây do
đó ảnh hưởng trực tiếp đến nồng độ Carboyhydrat trong cây và độ bền của hoa.
Cường độ ánh sáng thấp làm cho thân dài và yếu. Những thân này thường có cổ
hoa cong (hồng và đồng tiền) hay thân cong như ở Cẩm chướng. Với các giống
hoa chùm ở cường độ ánh sáng thấp, cây thường có ít hoa và kích thước của các
hoa này cũng nhỏ hơn. Nếu cường độ ánh sáng quá thấp màu sắc hoa nhợt nhạt.
13
Trong khi đó cường độ ánh sáng quá cao sẽ làm cho hoa bị mất màu, rụng cánh
và đốm lá.
b. Nhiệt độ

Nhiệt độ cao sẽ ảnh hưởng tới cân bằng nước trong hoa do hoa có cường độ
hô hấp cao. Ngoài ra nó còn làm giảm kích thước nụ và số cánh hoa.
c. Độ ẩm
Ẩm độ có mối quan hệ mật thiết với sự cân bằng nước trong thân và ảnh
hưởng tới độ bền của hoa. Độ ẩm cao làm giảm sự thoát hơi nước do đó làm
giảm sự hấp thụ các chất dinh dưỡng của hoa. Ẩm độ cũng ảnh hưởng tới sự
phát triển của sâu bệnh. Tuy nhiện độ ẩm cao không thích hợp với các loài nhện
gây hại. Độ ẩm cao vào ban ngày tốt cho cây, làm giảm các tác hại do nhiệt độ
quá cao gây ra nhưng vào ban đêm nó lại làm tăng khả năng nhiễm bệnh của
cây.
d. Dinh dưỡng
Chế độ dinh dưỡng hợp lý và cân đối là rất quan trọng để sản suất hoa có
chất lượng cao và độ bền dài. Thừa đạm sẽ làm cho cây phát triển mạnh nhưng
độ bền hoa thấp, trong khi nồng độ kali cao làm cho thân khỏe hơn và độ bền
của hoa cũng cao hơn khi cây có đủ lân. Dinh dưỡng còn tác động tới sự phát
triển của các loại sâu bệnh, khả năng nhiễm bệnh của hoa tăng khi hàm lượng
đạm cao và giảm khi hàm lượng kali cao.
e. Bảo vệ thực vật
Sự kiểm soát sâu bệnh hợp lý là cần thiết để thu được hoa có chất lượng cao.
Tuy nhiên sự tồn dư của các loại thuốc bảo vệ thực vật cũng rất quan trọng. dùng
không đúng liều lượng có thể gây độc cho cây và gây ra các vết đốm xấu trên lá,
làm giảm giá trị thẩm mỹ và thương mại của hoa. Một số loại bệnh có thế làm
tăng sự sinh sản Etylen, thúc đẩy quá trình già hóa và làm giảm độ bền của hoa.
1.3. Các yếu tố trong quá trình thu hoạch
a. Xác định giai đoạn thu hoạch hoa thích hợp
Hoa là một sản phẩm đặc biệt, giá trị của phụ thuộc nhiều vào thời kỳ thu
hoạch hoa, khi bán ra thị trường yêu cầu là hoa tươi, hình thức đẹp, đáp ứng
được nhu cầu của người mua. Do đó quyết định thời kỳ thu hoạch để bán hoa có
ý nghĩa quan trọng, góp phần nâng cao giá trị của hoa. Mỗi loài hoa khác nhau
thì cách thu hái khác nhau.

14
Bảng 5.1.1. Thời kỳ thu hoạch hoa thích hợp
TT Tên hoa Giai đoạn nở hoa
1 Lay ơn 1-5 búp xuất hiện màu
2 Huệ
Các hoa trong chùm bắt đầu nở hoặc 1-2 bông hoa thấp nhất
nở
3 Đồng tiền
Nở hoàn toàn, hài nhị ngoài cùng mới chỉ hình thành hạt
phấn.
4 Hồng môn Cánh mo nở đầy đủ
b. Các yếu tố ảnh hưởng
Độ bền của phụ thuộc vào điều kiện lúc thu hoa và điều kiện bảo quản hoa.
Sau đây là các yếu tố chính ảnh hưởng tới độ bền của hoa.
Bảng 5.1.2. Các yếu tố ảnh hưởng tới độ bền của hoa
TT Điều kiện trồng Điều kiện sau thu hoạch
1 Ánh sáng Thời gian thu hái
2 Nhiệt độ Cách thức thu hái
3 Phân bón Nhiệt độ
4 Tưới nước Ẩm độ
5 Độ ẩm Ánh sáng
6 Phòng trừ sâu bệnh Phản ứng của hoa đối với Etylen
7 Độ sạch không khí lúc thu hoạch Phương pháp sơ chế bảo quản
Độ bền của hoa và chất lượng hoa sau thu hoạch cũng phụ thuộc vào
phương pháp thu hoạch, thời điểm thu hoạch và cách thức thu hoạch. Thời điểm
thu hoạch rất quan trọng vì thu hoạch quá sớm hoa có thể không nở hết làm
giảm giá trị của hoa. Vì thế với loài hoa không có khả năng tiếp tục phát triển
sau thu hoạch tuyệt đối không thu hoạch ở giai đoạn nụ mà phải thu hoạch khi
hoa đã nở.
Nhiều khi để đáp ứng nhu cầu thị trường, người trồng phải thu hoa sớm

hơn trưwớc thời điểm thu hoạch. Điều này có thể làm cho người trồng hoa mất
thị trường tiêu thụ trong tương lai. Thay vào người trồng nên áp dụng các biện
pháp canh tác thích hợp đê có thể thu hoạch hoa vào thời điểm mong muốn. Chế
độ cắt tỉa hợp lý đối hoa hồng, xác định rõ thời gian gieo trồng hàng năm, quy
15
trình xử lý ánh sáng đối với cúc và sử dụng chất làm chậm sinh trưởng đối với
một số loại hoa…là những biện pháp giúp người trồng có thể thu hoa theo ý
muốn.
Biện pháp thu hái không ảnh hưởng trực tiếp đến độ bền của hoa. Tuy
nhiên cắt hoa không khéo sẽ giập hoa, dẫn đến giảm khả năng hấp thụ nước và
tăng nguy cơ nhiễm khuẩn. chính vì vậy khi thu hoạch hoa phải chuẩn bị dụng
cụ sắc và sạch sẽ.
Cách bố trí các luống cũng ảnh hưởng tới quá trình thu hoạch. Khi luống
quá to người thu hoạch phải với hoa vào để cắt do đó có thể gây hư hại cho hoa.
Tương tự, luống hoa quá dài diện tích hoa lớn cũng làm cho hoa dễ bị thâm tím
trong quá trình thu hoạch. Thông thường chiều rộng luống thích hợp cho trồng
hoa là 1 – 1,2m và chiều dài là 20 - 25m.
Hoa cần được cắm trong nước càng sớm càng tốt sau khi thu hoạch. Một số
loại hoa như: hồng, cẩm chướng, baby… nếu không được cắm vô nước ngay có
thể làm giảm khả năng hấp thụ nước của hoa. Tốt nhất nên sẵn các xô nước
trong nhà lưới ở khoảng cách thích hợp và sau khi thu được một lượng hoa nhất
định chúng phải được chuyển ngay tới khu phân loại. Các xô này cần được giữ
sạch sẽ và nước dùng cũng phải được lấy từ các nguồn nước sạch.
Thời gian thu hoạch ảnh hưởn rất lớn tới độ bền của hoa. Thời gian thích
hợp để thu hoạch hoa là vào sáng sớm hay buổi chiều mát để tránh sự bốc hơi
nước của hoa. Tuyệt đối không nên thu hoạch hoa vào giữa lúc trưa vì lúc này
nhiệt độ cao, ánh sáng mạnh mẽ làm cho cành hoa héo tàn nhanh. Sau khi thu
hoạch hoa tiếp tục nở. Nếu nhiệt độ môi trường xung quanh cao, hoa sẽ nở
nhanh và độ bền giảm. Các hoa thu hoạch nên được chuyển ngay sang kho lạnh
trong nhiệt độ thấp để kìm hãm quá trình nở của hoa. Ngoài ra đặt hoa trong

phòng lạnh còn giúp phóng nhiệt lượng trong hoa để hoa có thể được phân loại
và đóng gói với chất lượng tốt nhất.
Sau khi cắt gốc khỏi cây mẹ, sự sống của cành hoa bắt đầu giảm dần vì khả
năng hút chất dinh dưỡng, hút nước không còn nữa. Hoa sống được là nhờ vào
chất dinh dưỡng dự trữ còn lại trong cây, rồi dần dần sẽ héo tàn do sự bốc hơi
nước do nấm hay vi khuẩn xâm nhập vào các tế bào mô dẫn, làm thối rữa các
mạch dẫn truyền. Ngoài ra hoa tàn nhanh trong đó có vai trò gây già hóa của
Etylen, Etylen thường sản sinh ra nhiều ở hoa đã thụ phấn, thụ tinh ở lá hoặc hoa
già và bị bệnh. Các xốc nhiệt độ, thiếu nước, thiếu vật chất hô hấp cũng làm cho
hoa sản sinh nhiều Etylen. Do đó loại bỏ tác động xấu của Etylen trong bảo quản
hoa cắt cành là một vấn đề quan trọng. Trong giai đoạn nở hoa, một vài bông hoa
có thể sản sinh một lượng Etylen lớn gây hư hại đến những bông hoa khác. Thậm
chí với nồng độ Etyelen rất thấp khoảng 10ppb cũng có thể gây ra thiệt hại
nghiệm trọng cho những loài hoa nhảy cảm với Etylen. Vì vậy các hoa giập nát,
úng thối không đủ tiêu chuẩn chất lượng càn phải loại khỏi phòng bảo quản nhằm
hạn chế sự sản sinh Etylen. Ngoài ra kho lạnh phải thông thoáng và loại trừ các
16
nguồn sản sinh Etylen khác như rau, hoa, quả chín (táo,đu đủ, dưa hấu…) hay
khói thuốc lá…
2. Chuẩn bị thu hoạch
Công việc chuẩn bị trước thu hoạch là việc làm rất quan trọng và cần thiết
trong quá trình thu hoạch hoa bởi sản phẩm hoa khác với những sản phẩm nông
nghiệp khác giá trị của nó được quyết định bởi vẻ đẹp của hoa.
Để có được một cành hoa cắt hoa đẹp đến tay người tiêu dùng thì từ khâu
chuẩn bị giống, trồng, chăm sóc cho đến thu hoạch bảo quản đều phải được thực
hiện đúng quy trình kỹ thuật và có vai trò như nhau.
Nếu kỹ thuật trồng trọt có tốt nhưng khâu thu hoạch bảo quản không đảm
bảo (thu hoạch làm hoa dập, nát, xây xát, gẫy thân, cành, lá, hoa…) thì sản phẩm
hoa không còn giá trị như ban đầu giảm giá trị thẩm mỹ và giá thành sản phẩm.
Do vậy, để cho khâu thu hoạch và bảo quản có thể thực hiện tốt, an toàn, đúng

kỹ thuật thì công việc chuẩn bị tốt các điều kiện cần thiết đóng vai trò rất quan
trọng.
2.1. Xác định năng suất trước thu hoạch
Việc ước đoán sản lượng của các loại hoa phải căn cứ vào rất nhiều thông
tin về thời tiết, dịch bệnh, thời điểm tiêu thụ, Bên cạnh đó, chúng ta có thể dự
đoán sản lượng của các loại hoa hoa cho năm tới dựa trên các số liệu thống kê
về sản lượng trong quá khứ nếu các điều kiện cơ bản không thay đổi đáng kể.
Bảng thống kê về sản lượng hoa thu hoạch được lập theo từng tháng trong năm
theo mẫu sau:
Bảng 5.2.3. Ước đoán năng suất trước thu hoạch.
Tháng Năng suất (cành/1000m
2
)
1
2
3
4
5
6
Bình quân
Độ lệch chuẩn
Hệ số phân tán
17
Hình 5.1.1. Kiểm tra vườn hoa trước khi thu hoạch
Đây là một việc rất cần thiết để có kế hoạch chủ động tiêu thụ sản phẩm
hoa.
2.2. Chuẩn bị nguồn lao động
Việc xác định nguồn nhân lực cần thu hái phải căn cứ vào năng suất thu
hoạch, kế hoạch tiêu thụ và năng suất làm việc của nhân công… để chuẩn bị cho
đầy đủ.

Đối với các cơ sở sản xuất hoa lớn, liên tục sản xuất quanh năm có nguồn
nhân lực làm việc thường xuyên nên bố trí nhân lực làm việc chuyên môn hóa
trong quá trình thu hái (bộ phận chuyên cắt cành, bộ phận làm sạch sơ bộ, bộ
phận vận chuyển, bao gói…).
Nhưng cũng cần phải tính đến các trường hợp phát sinh, đột xuất…nhân công
nghỉ thì phải có nguồn thay thế, những nhân công thay thế này nên bố trí làm
những khâu đơn giản, ít liên quan đến kỹ thuật, kinh nghiệm. Nếu cần thiết phải
thực hiện cầm tay chỉ việc, hướng dẫn họ cẩn thận trước khi tiến hành.
Đối với các cơ sở sản xuất nhỏ, mang tính thời vụ nhất là trồng hoa ở quy
mô gia đình thì việc chuẩn bị nguồn lực trước thu hái lại càng phải quan tâm
nhiều hơn.
Cần phải xác định được năng suất thu hoạch của mỗi đợt để huy động
nguồn nhân lực gia đình cho đầy đủ, nếu không huy động được thì phải có kế
hoạch thuê nhân công.
Trong điều kiện cho phép, có thể thuê những người có kinh nghiệm (là
những nông dân trong vùng, những người trồng hoa khác.
2.3. Chuẩn bị dụng cụ, phương tiện
Trên thế giới, một số nước có nền sản xuất hoa tiên tiến như Hà Lan, Pháp,
Bungari,…khâu thu hoạch của họ được cơ giới hóa bằng máy móc và các
phương tiện hiện đại.
18
Chỉ có khâu cắt hoa, làm sạch sơ bộ là do con người thực hiện còn lại các
quá trình khác như vận chuyển sử dụng băng chuyền, xe chở nhỏ đến khu vực
làm sạch, đóng gói, bảo quản đều được chuyên môn hóa bằng máy móc.
Thực tế của nghề trồng hoa nói chung và nghề hoa Huệ, Lay ơn, Đồng tiền,
Hồng môn của nước ta hiện nay tất cả các khâu từ trồng cho đến thu hoạch và
bảo quản chủ yếu là thực hiện thủ công. Nên các dụng cụ và phương tiện cần
cho quá trình thu hoạch hoa cũng chủ yếu là các dụng cụ thủ công như: găng
tay, lưới bao tóc, quần áo bảo hộ lao động, giày, dép, ủng, các chất tẩy rửa để vệ
sinh dụng cụ, nhà đóng gói, các thiết bị và dụng cụ để cắt cành (kéo cắt cành,

máy cắt cầm tay ), dụng cụ chứa đựng (xô, thùng, ), vật liệu bao gói (túi giấy,
PE )

19

Hình 5.1.2. Bảo hộ lao động

Hình 5.1.3. Các loại kéo cắt cành
3. Xác định thời điểm thu hoạch
3.1. Thời điểm thu hoạch hoa huệ
Hình 5.1.4. Vườn hoa huệ đến thời gian thu hoạch
20
Độ chín thu hoạch còn được gọi là độ chín thu hái. Đó là độ thành thục của
nông sản mà ứng với nó, nông sản đáp ứng được một nhu cầu bảo quản và chế
biến nào đó.
Đối với hoa Huệ nên thu hoạch khi bông đầu tiên từ dưới lên phía ngọn bắt
đầu phình to và có màu.
Hình 5.1.5. Hoa huệ đạt tiêu chuẩn thu hái
Nếu vì lý do nào đó để hoa nở mới tiến hành thu hái thì sẽ gặp nhiều khó
khăn:
+ Cánh hoa sẽ bị dập nát làm giảm giá trị thẩm mỹ, giá trị kinh tế của cây
hoa
+ Quá trình thu hái, phân loại và bao gói sẽ gặp khó khăn
+ Giảm khả năng tiêu thụ hoặc nếu có tiêu thụ được thì giá thành giảm đi
rất nhiều.
=> Vì vậy khi hoa đạt tiêu chuẩn thu hái thì phải tiến hành thu hái ngay,
nếu chưa tiêu thụ kịp thời thì sẽ tiến hành bảo quản, sau đó tiếp tục tiêu thụ.
Hình 5.1.6. Hoa huệ quá thời điểm thu hoạch
21
Đối với hoa cắt, thời gian thu hái có ý nghĩa đặc biệt quan trọng bởi nó có

ảnh hưởng rất lớn đến độ bền của hoa. Thời gian thu hoạch hoa tốt nhất vào buổi
sáng sớm khi cành hoa còn sung nhựa, nhiều nước hay vào lúc chiều râm mát để
tránh sự bốc hơi nước của hoa. Tránh thu hoạch hoa vào giữa trưa vì lúc này
nhiệt độ cao, ánh sáng mạnh sẽ làm cho cành hoa héo tàn nhanh.
Thời gian thu cắt tốt nhất với huệ là lúc nụ thứ nhất dưới gốc phình to và
có màu.
3.2. Thời điểm thu hoạch hoa lay ơn
Hình 5.1.7. Vườn lay ơn đến thời kì thu hoạch
Hoa Lay ơn cắt cành: nên được thu hái vào đúng thời điểm để chắc chắn
hoa sẽ tiếp tục tăng trưởng vào thời gian cắm bình (bung nụ đều, lưu giữ màu
sắc ban đầu và kích cỡ hoa), đảm bảo thời gian cắm bình tối đa. Nên thu hái vào
lúc sáng sớm hoặc chiều tối nhằm tránh mất nước cho hoa.
Thời điểm thu hoạch tốt nhất khi cành hoa có 1- 2 hoa nhú màu, không nên
cắt non quá sẽ làm chất lượng hoa giảm, hoa trên cành nở không hết.
Hình 5.1.8. Hoa Lay ơn đạt tiêu chuẩn thu hái
3.3. Thời điểm thu hoạch hoa đồng tiền
Thời gian thu hoa: thời gian thu hái đối với hoa đồng tiền có ảnh hưởng rất
lớn tới độ bền của hoa khi cắm bình, do đó thời thu hái tốt nhất là khi cuống hoa
đứng thẳng, các cánh hoa ngoài mở phẳng ra và cây để thu hoa đang ở tình trạng
22
sinh trưởng mạnh. Trong ngày, thời gian thu hoa tốt nhất là vào buổi sáng sớm
hay vào lúc chiều râm mát để tránh sự bốc hơi nước của hoa. Tuyệt đối không
nên thu hoạch vào giữa trưa vì lúc này nhiệt độ cao, ánh sáng mạnh mẽ làm cho
hoa héo nhanh.
Độ nở hoa: sau trồng 50-60 ngày là có thể cho hoa, tuy nhiên nên bỏ 2-3
lứa đầu để tập trung dinh dưỡng cho cây sinh trưởng, phát triển tốt ở các lứa hoa
sau. Thu tốt nhất khi hoa đồng tiền đang mở cánh và hàng cánh hoa thứ 2,3 đã
thoát ra khỏi nụ 1-2 cm hoặc khi hoa nở hoàn toàn, hàng nhị ngoài cùng mới chỉ
vừa hình thành hạt phấn. Thu hái nhẹ nhàng bằng cách cầm gốc cuống hoa bẻ
ngiêng cho gãy tại chỗ sát gốc cuống hoa (phần tiếp xúc giữa bông và thân cây).

Do cuống dài, hoa tự lớn, sau khi hái nếu xử lý không đúng cành hoa dễ bị cong
gập. Nguyên nhân là do các mô ở phần gốc cuống không đầy, thậm trí rỗng,
cuống hoa hút nước kém vì vậy dễ làm cho hoa thiếu nước, cành cong lại nên
sau khi hái hoa phải cắm vào ngay xô nước sạch hoặc xô nước dinh dưỡng bảo
quản đã được pha chế sẵn để cành hoa không bị mất nước rồi đem đến nơi sơ
chế, đóng gói. Không dùng kéo để cắt hoa và sau khi thu hoa xong cũng không
nên tưới phân ngay làm cho sâu bệnh dễ xâm nhập vào cây.
Hình 5.1.9. C: Hoa Đồng tiền đạt tiêu chuẩn thu hái
3.4. Thời điểm thu hoạch hoa hồng môn
Hình 5.1.10. Vườn hồng môn tới thời kì thu hoạch
23
Tùy theo nhu cầu của khách hàng. Tuy nhiên Hồng Môn là cây lâu năm
nên có thể thu hoạch hoa khi cây được 1-2 năm tuổi.
Từ khi trồng sau 12 tháng có 50% bông, 18 tháng có 100% bông. Hoa có
quanh năm thu hoạch rộ 10 ngày cắt bông 1 lần.

Hình 5.1.11. Hoa hồng môn đạt tiêu chuẩn thu hái
4. Thu hoạch
4.1. Thu hoạch hoa huệ
Hình 5.1.12. Thu hoạch hoa huệ
Thu hoạch lần đầu, dùng dao sắc cắt xéo hoa gần sát củ để nước không
đọng trong cọng hoa dễ làm thối củ. Thu hoạch lần hai trở đi, dùng chân giữ gốc
Huệ tay nắm cọng hoa Huệ ở phía dưới giật mạnh ngang mặt đất, hoa sẽ rời
ngay khớp. Nếu hoa ngã bị cong phải buộc lại cho thẳng. Nên ngâm hoa vào
nước sạch, không nên pha phèn chua vào nước để ngâm hoa, hoa huệ sẽ bị nhầy
gốc làm chóng tàn. Nếu để hoa chưng thì cách ngày phải vạt gốc và thay nước
thì sẽ chưng được khoảng nửa tháng.
24
Hình 5.1.13. Thu hoạch hoa huệ
4.2. Thu hoạch hoa lay ơn

Khi cắt hoa phải chừa lại ít nhất 2-3 lá hoàn chỉnh trên cây để cho cây tiếp
tục nuôi củ. Các dụng cụ để thu hoạch hoa phải sắc bén và được khử trùng, thu
hái cẩn thận. Cắt vát 15
0
sát gốc nhằm tạo khả năng hút nước của hoa được dễ
dàng.
Không đặt hoa lên đất bẩn, tránh làm dập hoa. Hoa lay ơn vừa thu hoạch
nên cắm ngay vào nước khử ion hoặc tốt nhất là cắm vào dung dịch bảo quản.
Vận chuyển ngay về nơi thoáng mát để không làm ảnh hưởng đến chất lượng
cành hoa.
Hinh 5.1.14. Thu hoạch hoa lay ơn
4.3. Thu hoạch hoa đồng tiền
− Khi thu hoa dùng tay cầm cuống hoa ngắt nhẹ sát chân cuống hoa.
− Không dùng kéo cắt và khi thu hoa xong không nên tưới phân ngay làm
cho nguồn bệnh dễ xâm nhập vào cây.
25