3.5 Ch nh l u tia ba phaỉ ư
ChØnh l u kh«ng ®iÒu khiÓn
ChØnh l u cã ®iÒu khiÓn
HiÖn t ¬ng trïng dÉn
I. Chỉnh l u không điều khiển
Sơ đồ và hoạt động của nó
Các thông số cơ bản của sơ đồ
1. S¬ ®å chØnh l u tia ba pha kh«ng ®iÒu khiÓn
D
1
B
D
2
C
D
3
A
R
L
a.
E
F
θ
1
θ
2
θ
3
θ
4
t
t
t
t
t
U
d
I
d
U
D1
I
1
I
2
I
3
0
U
d
I
d
b.
AC
B
C
50
%
1. ChØnh l u kh«ng ®iÒu khiÓn
S¬ ®å vµ c¸c ® êng cong
D
1
B
D
2
C
D
3
A
R
L
a.
b.
t
1
t
2
t
3
t
4
t
t
t
t
t
U
d
I
d
U
T1
I
1
I
2
I
3
0
U
d
I
d
B
C
D
1
D
2
D
3
A
R
L
a.
0,5U
max
2. Th«ng sè cña s¬ ®å
•
§iÖn ¸p, dßng ®iÖn chØnh l u vµ van
( )
3m
IU35,1IU
2
48,123,1
2
SS
S
U17,1/45,2U.45,2U32U
;
3
I
I;
3
I
I;
R
U
I
U.17,1U
2
63
td.tsinU2
2
3
U
dddd
BA2BA1
BA
df2f2ND
d
Dhd
d
Dtb
d
d
d
f2f2
6/5
6/
f2dtb
=
≈
+
=
+
=
===
===
=
π
=ωω
π
=
∫
π
π
II. Chỉnh l u có điều khiển
Nguyên tắc điều khiển
Hoạt động của sơ đồ khi tải thuần trở
Hoạt động của sơ đồ khi tải điện cảm
Hoạt động của sơ đồ khi có diod xả năng l ợng
2. ChØnh l u cã ®iÒu khiÓn
S¬ ®å
T
1
B
T
2
C
T
3
A
R
L
U
d
i
d
B
C
T
1
T
2
T
3
A
R
L
_
+
+_
•
§Þnh nghÜa vÒ gãc th«ng tù nhiªn
t
1
t
2
t
3
t
4
U
d
0
U
d
gãc th«ng tù nhiªn
t
1
t
2
t
3
t
4
U
d
I
d
0
U
d
α
T
1
B
T
2
C
T
3
A
R
L
a.
X
1
X
2
X
3
X
3
X
2
X
1
Xung tr íc gãc th«ng tù nhiªn
Xung sau gãc th«ng tù nhiªn
t
t
t
t
t
t
t
t
1. Nguyªn t¾c ®iÒu khiÓn
T
1
B
T
2
C
T
3
A
R
a.
U
d
I
d
t
1
t
2
t
3
t
4
t
t
t
t
U
d
I
d
X
1
X
2
X
3
0
Gãc th«ng
tù nhiªn
α
2. Ho¹t ®éng cña s¬ ®å khi t¶i thuÇn trë
b.
U
d
I
d
c.
T
1
B
T
2
C
T
3
A
R
a.
t
1
t
2
t
3
t
4
t
t
t
t
t
U
d
I
d
U
T1
I
1
I
2
I
3
0
U
d
I
d
U
T1
I
1
I
2
I
3
t
t
t
t
t
t
1
t
2
t
3
t
4
U
d
I
d
0
α<30
0
α>30
0
Thông số của sơ đồ
Điện áp chỉnh l u
Khi tải thuần trở góc mở nhỏ hơn 30
0
Khi góc mở van lớn hơn 30
0
Các thông số còn lại nh chỉnh l u không điều khiển
3
6
cos1
U.17,1td.tsinU2
2
3
U
cosU.17,1td.tsinU2
2
3
U
f2
6
f2dtb
f2
6
5
6
f2dtb
++
=
=
=
=
+
+
+
3. Ho¹t ®éng cña s¬ ®å khi t¶i ®iÖn c¶m
T
1
B
T
2
C
T
3
A
R
L
a.
U
d
I
d
U
T1
I
d
I
1
I
2
0
t
t
t
t
t
1
t
2
t
3
t
4
U
AB
U
AC
t
t
α
1
α
2
α
3
α
4
t
t
t
t
t
U
d
U
T1
I
d
I
1
I
2
0
I
3
t
α<30
0
α>30
0
Th«ng sè cña s¬ ®å
•
§iÖn ¸p chØnh l u
α=ωω
π
=
∫
α+
π
α+
π
cosU.17,1td.tsinU2
2
3
U
f2
6
5
6
f2dtb
3. Ho¹t ®éng cña s¬ ®å khi cã diod x¶ n¨ng l îng
T
1
B
T
2
C
T
3
A
R
L=∞
a.
D
b.
U
d
0
I
d
I
D
I
1
I
2
I
3
α
1 α
2
α
3
α
4
p
1
p
1
p
2
p
3
t
t
t
t
t
t
3
6
cos1
U.17,1td.tsinU2
2
3
U
f2
6
f2dtb
π
+α+
=ωω
π
=
∫
π
α+
π
III. HiÖn t îng trïng dÉn
•
XÐt s¬ ®å cã t¶i ®iÖn c¶m lín ®Ó cho dßng ®iÖn
liªn tôc
T
1
B
T
2
C
T
3
A
R
L=∞
a.
E
F
α
1
α
2
α
3
t
4
t
t
t
t
t
I
d
I
1
I
2
I
3
U
d
0
-U
B
-U
C
-U
A
β
2
β
1
β
3
XÐt trïng dÉn hai pha A, C
Ph ¬ng tr×mh m¹ch ®iÖn
Sau khi gi¶i ph ¬ng tr×nh trªn ta cã:
i
C
= I
d
- i
A
Gãc trïng dÉn ® îc tÝnh tõ:
T
1
C
A
R
L=∞
a.
i
A
i
C
A
T
3
π
−−ω
π
=−
π
+ω=ω=
+=−
m
90tsin
m
sinU2UU
m
2
tsinUU,tsinUU
iR2
dt
di
L2UU
0
m2CA
m2Cm2A
BABACA
( )
[ ]
α+ω+α
π
= tcoscos
m
sin
X
U
i
BA
m2
A
( )
m
sinU
IX
coscos
m2
dBA
π
=γ+α−α
Trïng dÉn ë gãc lín h¬n
•
HiÖn t îng
I
1
I
d
α=60
0
U
d
I
d
0
α
1
t
-U
B
/2
α
2
α
3
U
d
U
A
U
B
U
C
t
β
2
β
1
Dạng điện áp trong vùng trùng dẫn
Giả sử có sự trùng dẫn hai pha A và C. khi đó, ph ơng
trình điện áp viết cho pha A và C:
U
EF
= U
A
- R
BA
.i
A
- L
BA
(di
A
/dt)
U
EF
= U
C
- R
BA
.i
C
- L
BA
(di
C
/dt)
Cộng hai biểu thức trên lại ta có:
2.U
EF
= U
A
+ U
C
- (R
BA
.i
A
+ R
BA
.i
A
) - [ L
BA
(di
A
/dt) +
L
BA
(di
C
/dt)]
Điện trở biến áp nhỏ nên R
BA
.i
A
+ R
BA
.i
A
0, đạo hàm
dòng điện khi tăng và giảm bằng nhau nên L
BA
(di
A
/dt) + L
BA
(di
C
/dt) = 0. Do đó:
U
EF
= (U
A
+ U
C
)/2 = -U
B
/2
T
1
C
A
R
L=
a.
i
A
i
C
A
T
3
H×nh d¹ng ®iÖn ¸p trong vïng trïng dÉn
U
d
0
(U
A
-U
C
)/2=
-U
B
/2
-U
C
/2
U
A
U
B
U
C
γ
•
Gi¸ trÞ ®iÖn ¸p chØnh l u khi cã xÐt trïng dÉn
( )
m
2
I.X
U
td
2
UU
U
2
m
tdUU
2
m
U
m
2
I.X
cosUUcosUU
dBA
0
AC
A
0
dNA
dBA
0d0dd
π
=∆⇒
ω
−
−
π
=ω−
π
=∆
π
−α=∆−α=
γ
γγ
γ
γα
∫∫
Một số nhận xét
Chất l ợng dòng điện một chiều ở chỉnh l u tia ba
pha tốt hơn các loại chỉnh l u một pha
Dòng điện chạy qua van nhỏ hơn, phát nhiệt ít hơn
Biến áp đ ợc chế tạo là loại ba pha ba trụ