Tiết 63 : Nghị luận về một tác phẩm, một đoạn trích văn xi

1/ Tìm hiểu đề và lập
dàn ý:
a) Đề 1: SGK 34

a) Đề 1: Phân tích truyện ngắn “ Tinh thần
thể dục” của Nguyễn Cơng Hoan
* Tìm hiểu đề:
- Thao tác chính: Phân tích

Nêu các bước khi tìm

Nêu dung, nghệ thuật và
- Nội dung: Nội các bước khi tìm ý nghĩa của
hiểu thần thể dục”
truyện ngắnhiểu một đề văn?
“Tinh một đề văn?
- Tư liệu: Tác phẩm “Tinh thần thể duc” của
Nguyễn Công Hoan


Tiết 63 : Nghị luận về một tác phẩm, một đoạn trích văn xi

1/ Tìm hiểu đề và lập
dàn ý:
a) Đề 1: SGK 34

* Tìm hiểu đề :
* Lập dàn ý :
- Mở bài:

Giới thiệu ngắn gọn truyện ngắn “ Tinh thần thể dục”
của Nguyễn Công Hoan.
- Thân bài:
+ Đặc sắc của kết cấu truyện:
+ Mâu thuẫn và tính chất trào phúng truyện:

Để lập một dàn bài
Để lập một dàn + Đặc điểm ngôn ngữ truyện:
bài
chúng ta cần thực hiện
chúng ta cần thực hiện
những bước nào?
những bước nào?
+ Giá trị hiện thực và ý nghĩa phê phán của truyện:


Tiết 63 : Nghị luận về một tác phẩm, một đoạn trích văn xi

1/ Tìm hiểu đề và lập
dàn ý:
a) Đề 1: SGK 34

* Tìm hiểu đề :
* Lập dàn ý :
- Mở bài:
Giới thiệu ngắn gọn truyện ngắn “ Tinh thần thể dục”
của Nguyễn Công Hoan.
- Thân bài:
+ Đặc sắc của kết cấu truyện:
Gồm những cảnh khác nhau tưởng như rời rạc

(cảnh van xin, đút lót, thuê người đi thay, bị áp giải đi
xem bóng đá ...), nhưng tất cả đều tập trung biểu hiện
chủ đề: bọn quan lại cầm quyền cưỡng bức dân chúng
để thực hiện một ý đồ bịp bơm đen tối.
+ Mâu thuẫn và tính chất trào phúng truyện:
• Việc xem bóng đá vốn mang tính chất giải trí
bỗng thành một tai hoạ giáng xuống người dân.
• Sự tận tuỵ, siêng năng thực thi lệnh trên của lí
trưởng đã gặp phải mọi cách đối phó của người
dân khốn khổ
+ Đặc điểm ngôn ngữ truyện:


Tiết 63 : Nghị luận về một tác phẩm, một đoạn trích văn xi

1/ Tìm hiểu đề và lập
dàn ý:
a) Đề 1: SGK 34

* Tìm hiểu đề :
* Lập dàn ý :
- Mở bài: Giới thiệu ngắn gọn truyện ngắn “ Tinh thần
thể dục” của Nguyễn Công Hoan.
- Thân bài:
+ Đặc sắc của kết cấu truyện:
+ Mâu thuẫn và tính chất trào phúng truyện:
+ Đặc điểm ngơn ngữ truyện:
• Ngơn ngữ người kể chuyện: Rất ít lời, mỗi
cảnh có khoảng 2 dịng, như muốn để người
đọc

tự hiểu lấy ý nghĩa.
• Ngôn ngữ các nhân vật: Lời đối thoại giữa các
nhân vật rất tự nhiên, sinh động, ... thể hiện
đúng
thân phận và trình độ của họ. Ngơn ngữ của lí
trưởng khơng mang “ kiểu hành chính” nào cả


Tiết 63 : Nghị luận về một tác phẩm, một đoạn trích văn xi

1/ Tìm hiểu đề và lập
dàn ý:
a) Đề 1: SGK 34

* Tìm hiểu đề :
* Lập dàn ý :
- Mở bài: Giới thiệu ngắn gọn truyện ngắn “ Tinh thần
thể dục” của Nguyễn Công Hoan.
- Thân bài:
+ Đặc sắc của kết cấu truyện:
+ Mâu thuẫn và tính chất trào phúng truyện:
+ Đặc điểm ngôn ngữ truyện:
+ Giá trị hiện thực và ý nghĩa phê phán của truyện:
Tác giả dùng bút pháp trào phúng để châm biếm trò
lừa bịp của chính quyền. Nội dung truyện khơng phải
hồn tồn bịa đặt:
Để tách người dân khỏi ảnh hưởng của các phong
trào yêu nước, thực dân Pháp đã bày ra các trò thể dục,
thể thao (đua xe đạp, thi bơi lội, đầu bóng đá...) để đánh
lạc hướng. Do đó, truyện “cười ra nước mắt” này có ý

nghĩa hiện thực, có giá trị châm biếm sâu sắc.


Tiết 63 : Nghị luận về một tác phẩm, một đoạn trích văn xi

1/ Tìm hiểu đề và lập
dàn ý:
a) Đề 1: SGK 34

* Tìm hiểu đề :
* Lập dàn ý :
- Mở bài: Giới thiệu ngắn gọn truyện ngắn “ Tinh thần
thể dục” của Nguyễn Công Hoan.
- Thân bài:
+ Đặc sắc của kết cấu truyện:
+ Mâu thuẫn và tính chất trào phúng truyện:
+ Đặc điểm ngôn ngữ truyện:
+ Giá trị hiện thực và ý nghĩa phê phán của truyện:

b) Đề 2: SGK 34

- Kết bài:
+ Đánh giá chung về t/p
+ Qua tác phẩm, cần thấy được mối quan hệ giữa văn
học và thời sự; văn học và sự thức tỉnh xã hội.


Tiết 63 : Nghị luận về một tác phẩm, một đoạn trích văn xi

1/ Tìm hiểu đề và lập

dàn ý:
a) Đề 1: SGK 34
b) Đề 2: SGK 34

* Tìm hiểu đề:
- Thao tác chính: So sánh, giải thích
- Nội dung: Sự khác nhau về từ ngữ và giọng văn
- Tư liệu: Tác phẩm “Chữ người tử tù” của Nguyễn
Tuân và “Hạnh phúc của một tang gia” trích “Số
đỏ” của Vũ Trọng phụng


Tiết 63 : Nghị luận về một tác phẩm, một đoạn trích văn xi

1/ Tìm hiểu đề và lập
dàn ý:
a) Đề 1: SGK 34
b) Đề 2: SGK 34

* Lập dàn ý:
- Mở bài: SGK 35
- Thân bài:
+ Sự khác nhau về từ ngữ:
• Tác phẩm “ Chữ người tử tù”: dùng nhiểu từ Hán
Việt, cách nói cổ =>Dụng nên những cảnh tượng và
những con người thời phong kiến suy tàn
• Trong trích đoạn “Hạnh phúc của một tang gia”:
Dùng nhiều từ, nhiều cách chơi chữ => Để mỉa mai
giễu cợt tính chất giả dối, lố lăng, đồi bại của xã hội
“thượng lưu” ở thành thị những năm trước cách mạng

tháng tám.
+ Sự khác nhau về giọng văn:
• Tác phẩm “ Chữ người tử tù”: Giọng cổ kính trang
trọng => Nói đến con người tài hoa, trọng thiên lương
nay chỉ còn là “vang bóng” của “một thời”
• Trích đoạn “Hạnh phúc của một tang gia”: Giọng
mỉa mai, giễu cợt => Giả dối, lố lăng, đồi bại của xã
hội.


Tiết 63 : Nghị luận về một tác phẩm, một đoạn trích văn xi

1/ Tìm hiểu đề và lập
dàn ý:
a) Đề 1: SGK 34
b) Đề 2: SGK 34

2/ Đối tượng và nội
dung của bài nghị luận
về 1 t/p, 1 đoạn trích
văn xi :

* Lập dàn ý:
- Mở bài: SGK 35
- Thân bài:
- Kết bài:
Đánh giá chung sự khác nhau về từ ngữ, giọng
văn trong hai văn bản.



Tiết 63 : Nghị luận về một tác phẩm, một đoạn trích văn xi

1/ Tìm hiểu đề và lập
dàn ý:
2/ Đối tượng và nội
dung của bài nghị luận
về 1 t/p, 1 đoạn trích
văn xi :

a) Đối tương: Đa dạng
- Giá trị nội dung và nghệ thuật của một t/p
- Một phương diện, một khía cạnh nội dung hay
nghệ thuật của t/p
b) Nội dung:
- Giới thiệu t/p hoặc đoạn trích văn xi cần NL

- Phân tích giá trị nội dung và nghệ thuật theo
định hướng của đề hoặc một số khía cạnh đặc sắc
Từ việc tìm hiểu 2 đề ở của tác phẩm, đoạn trích.
nhất
Từ việc tìm hiểu 2 đề ở

trên, em hãy xác định
trên, em hãy xác định
- Nêu
đối tượng và nội dung đánh giá chung về tác phẩm, đoạn trích
đối tượng và nội dung
của bài nghị luận về
của bài nghị luận về
một tác phẩm, một

một tác phẩm, một
đoạn trích văn xi.
đoạn trích văn xi.


Tiết 63 : Nghị luận về một tác phẩm, một đoạn trích văn xi

1/ Tìm hiểu đề và lập
dàn ý:

Nghệ thuật châm biếm, đả kích trong truyện
ngắn “Vi hành” của Nguyễn Ái Quốc ?

2/ Đối tượng và nội
dung của bài nghị luận
về 1 t/p, 1 đoạn trích
văn xi :

* Mở bài:
Giới thiệu khái quát về truyện ngắn “Vi hành”
của Nguyễn Ái Quốc

3/ Luyện tập: SGK 36

* Thân bài:
- Vua bù nhìn Khải Định và bọn mật mật thám
Pháp
- Châm biếm đả khích ở các mặt:
+ Biến Khái Định Thành một tên hề
+ Biến Khải Định Thành một kẻ có hành động

lến lút
* Kết bài:
Nêu nhận định về giá trị tư tương và nghệ thuật
của truyện ngắn “Vi hành”


Tiết 63 : Nghị luận về một tác phẩm, một đoạn trích văn xi

1/ Tìm hiểu đề và lập
dàn ý:
2/ Đối tượng và nội
dung của bài nghị luận
về 1 t/p, 1 đoạn trích
văn xi :
3/ Luyện tập: SGK 36

a. Nhận thức đề :
Yêu cầu nghị luận một khía cạnh của tác phẩm:
nghệ thuật châm biếm, đả kích trong truyện ngắn Vi
hành của Nguyễn Ái Quốc.
b.Lập dàn ý :
Mở bài:
Truyện ngắn “Vi hành” châm biếm, đả kích vua bù
nhìn Khải Định và bọn mật thám Pháp trong chuyến
Khải Định công du sang Pháp dự đấu xảo Pa-ri.
Thân bài:


Tiết 63 : Nghị luận về một tác phẩm, một đoạn trích văn xi


1/ Tìm hiểu đề và lập
dàn ý:
2/ Đối tượng và nội
dung của bài nghị luận
về 1 t/p, 1 đoạn trích
văn xi :
3/ Luyện tập: SGK 36

a. Nhận thức đề
b.Lập dàn ý:
Mở bài:
Thân bài:
- Đòn châm biếm, đả kích tập trung vào các mặt:
+ Biến Khải Định thành một tên hề (màu da khác lạ,
ăn mặc nhố nhăng).
+ Biến Khải Định thành một kẻ có hành động lén
lút đáng ngờ (vi hành vào xóm ăn chơi, vào hiệu cầm
đồ,...).
+ Biến mật thám Pháp thành những người “phục vụ
tận tuỵ” (bám lấy đế giày) với cái nhìn hồ đồ, lẫn
lộn...
- Cần chú ý đến những từ ngữ, giọng văn tác giả
đã sử dụng (qua những đoạn đối thoại của đôi
thanh niên Pháp).
Kết bài: Nhận định về giá trị tư tưởng và nghệ thuật
của truyện ngắn “Vi hành”