Chào mừng cô và các bạn đến với bài
thuyết trình của nhóm 5
Chủ đề 3:
Chiếu Xạ Thực Phẩm
1
2
STT Thời gian. Địa
điểm
Thành phần tham
gia
Công việc
8h-Tầng
2_Thư viện 1
Tất cả các thành
viên
Phác thảo bố cục nội dung chủ đề
8h-Tầng 2.Thư
viện 1
Tất cả các thành
viên
Phân chia nội dung:
-Nguyệt,Thúy,Hương:Phổ điện từ
và chiếu xạ thực phẩm
-
Hoàng Thúy, Vân, Hòa: Lịch sử
phát triển, thực trạng và tác dụng
của chiếu xạ đối với thực phẩm
-Thơ,Lê Trang: Ảnh hưởng của
chiếu xạ lên thực phẩm
-
Hằng, Việt Minh:Ưu,nhược điểm
và những mối nguy của thực
phẩm chiếu xạ
3
4
STT Thời
gian,địa
điểm
Thành phần tham gia Công việc
7h30 ngày
Tầng 2 thư
viện 1
Tất cả các thành viên Tìm tài liệu, thông tin về chủ
đề
14h30 ngày
Tầng 2 thư
viện 1
Tất cả các thành viên Tổng hợp tài liệu, chắt lọc
thông tin.Làm slide
15h ngày-
Tại phòng
trọ Ngọc
Thúy
Tất cả các thành viên Làm slide.Chỉnh sửa cho bài
hoàn thiện
Nội dung chính:
Phổ điện từ và ứng dụng
Khái niệm và đặc điểm về chiếu xạ thực phẩm
Lịch sử phát triển và thực trạng của thực phẩm chiếu xạ
Tác dụng và ảnh hưởng của phương pháp chiếu xạ
Bảo quản thực phẩm
Ưu, nhược điểm của thực phẩm chiếu xạ
Các quy định về thực phẩm chiếu xạ
5
I. Phổ điện từ
Phổ điện từ được chia thành 3 vùng:
- Vùng tử ngoại (có bước sóng nhỏ)
- Vùng ánh sáng khả kiến (400nm-700nm)
- Vùng hồng ngoại (>700nm)
6
Năng lượng tử
ngoại và năng lượng
hồng ngoại là 2 dạng
của sóng điện từ được
truyền đi trong không
gian, xuyên thấu
trong thực phẩm và
chuyển thành năng
lượng nhiệt nung
nóng thực phẩm
7
8
Ứng dụng:
- Ánh sáng dự kiến: đánh giá cảm quan
- Vùng tử ngoại trở xuống:
+ tia cực tím(vô trùng), chiếu xạ thực phẩm, bảo quản
+ tia X( chụp X quang)
+ tia bức xạ (xạ trị - điều trị ung thư, bướu cổ)
- Vùng hồng ngoại trở lên: ứng dụng cho quá trình sấy ,
dạng truyền thông tin như rada, radio, ti vi, vệ tinh nhân
tạo…
9
10
I / Khái niệm về chiếu xạ thực phẩm
1.Khái niệm
Chiếu xạ thực phẩm là công nghệ sử dụng năng
lượng bức xạ ion hóa để xử lí thực phẩm nhằm
nâng cao chất lượng vệ sinh an toàn thực phẩm
11
2. Đặc điểm của các tia dùng trong chiếu xạ
- Tia Gamma:
+ Được tạo ra từcác nguyên tố phóng xạ Cobalt 60 hay nguyên tố Cesium.
+ Bức xạ gamma có khả năng đâm xuyên lớn, xuyên thấu qua hầu hết các vật liệu, vật phẩm có tỉ trọng khác nhau, => các sản phẩm được khử trùng bằng bức xạ không phải tháo bỏ bao cách ly
vi khuẩn, bao kiện hàng và có thể đồng thời xử lý một khối lượng lớn sản phẩm có hình dạng hay kích thước khác nhau.
12
13
Tác dụng của bức xạ gamma:
+ Có hiệu lực diệt khuẩn cao
+ Có khả năng bất hoạt các loại vi sinh vật kể cả dạng sinh
dưỡng và dạng bào tử với độ đảm bảo vô trùng cao
+ Khi tác động lên sản phẩm chỉ tạo ra một lượng nhiệt
không đáng kể, vì vậy chiếu xạ còn gọi là quá trình xử lý
nguội, rất thích hợp để khử trùng các sản phẩm kém chịu
nhiệt như các bao bì bằng plastic, các sản phẩm sinh
học… dễ bị biến tính khi khử trừng bằng nhiệt.
14
- Tia X: đây là công nghệ mới.Để tạo ra tia X, người ta
chiếu trực tiếp tia electron lên một bản mỏng bằng vàng
hay kim loại khác, sẽ tạo ra một dòng tia X ở mặt bên kia
của bản mỏng
-Tia electron: Các tia electron có thể được chiếu vào
thực phẩm chỉ ở độ dày khoản 3cm
15
16
Cơ chế chiếu xạ
-Tia bức xạ đặc biệt là tia Rơn ghen và tia Gama có khả
năng xuyên sâu mạnh. Bức xạ khi tương tác với vật chất
thì gây ion hóa =>biến đổi chất hữu cơ trong tế bào gây
ức chế hoặc tiêu diệt quá
trình sống. Đặc biệt đối với
cơ thể đơn bào như vi sinh
vật có thể bị bất hoạt hoặc
chết ngay lập tức do cso sự
thay đổi màng tế bào và tác
động trực tiếp lên hệ enzim
17
- Làm thay đổi cấu trúc DNA và RNA => nếu
chiếu xạ ở một liều thì việc phục hồi các đứt gãy
trong cấu trúc DNA sẽ không thực hiện được hay
bất hoạt khả năng sinh sản của vi sinh vật, ảnh
hưởng lên quá trình tăng trưởng và phát triển
của vi sinh vật
18
Nguồn chiếu xạ
- Tia Gamma:
Máy gia tốc electron và Máy tạo bức xạ hãm
1:cực âm
2:cực dương
3:nam châm điện
4:ống cathode
19
1
2
3
4
Thiết bị chiếu xạ:
Một thiết bị chiếu xạ gồm
có các thành phần như sau:
Nguồn bức xạ
Máy tạo bức xạ
Nơi chứa nguyên liệu
để tiếp nhận nguồn bức xạ
Thiết bị đo, nhập liệu, tháo liệu
Thiết bị điều chỉnh liều lượng bức xạ, bảo vệ, ngăn
ngừa việc nhiễm xạ ra ngoài
20
III / Lịch sử phát triển và thực trạng của
thực phẩm chiếu xạ
1.Lịch sử phát triển của thực phẩm chiếu xạ
-
Ý tưởng sử dụng bức xạ ion trong bảo quản
thực phẩm gần như ngay sau phát hiện phóng
xạ Henri Béc-cơ-ren trong năm 1895
-
1905: Các nhà khoa học đã phát hiện và bắt
đầu sử dụng bức xạ ion hóa để tiêu diệt vi khuẩn
trong thực phẩm
-
1906: Ở Anh đã sử dụng đồng vị phóng xạ để
chiếu xạ thực phẩm dạng hạt
21
- 1918: Tại Mỹ sử dụng tia X để bảo quản thực
phẩm
- 1920: nhà khoa học Pháp phát hiện ra phương
pháp bảo quản thực phẩm bằng chiếu xạ
- 1970: Thành lập dự án chiếu xạ thực phẩm Quốc
tế
22
2.Thực trạng của thực phẩm chiếu xạ hiện
nay
- Trên thế giới đã có khoảng 40 nước đã sử dụng
công nghệ chiếu xạ cho khoảng 50 loại thực
phẩm và ước tính có khoảng 500000 tấn thực
phẩm đã được xử lí chiếu xạ mỗi năm
23
- Tại Việt Nam: thực phẩm chiếu xạ chưa được sử
dụng rộng rãi do chưa có đủ thiết bị và người tiêu
dùng cũng chưa có đủ thông tin về tính an toàn. Công
nghệ chiếu xạ thực phẩm đã được nghiên cứu và ứng
dụng từ năm 1985 tại Viện Nghiên Cứu hạt nhân Đà
Lạt. Hiện nay, cả nước chỉ có vài ba trung tâm chiếu
xạ thực phẩm với quy mô bán công nghiệp.
24
IV.Tác dụng và ảnh hưởng của phương
pháp chiếu xạ
1.Tác dụng của chiếu xạ
- Làm giảm lượng vi sinh vật gây bệnh
Virut -> Nấm men ->Bào tử -> Nấm mốc
25