Tuần :31 Ngày soạn :3/4/2011
Tiết :152 Ngày dạy :4/4/2011
ÔN TẬP VỀ TRUYỆN
HƯỚNG DẪN KIỂM TRA VĂN
I. M ức độ cần đạt :
-Giúp HS ôn tập,củng cố kiến thức về thể loại ,nội dung những tác phẩm truyện Việt Nam hiện đại
đã học trong chương trình Ngữ Văn 9.
II.Tr ọng tâm kiến thức kỹ năng .
1.Ki ến thức
- Đặc trưng thể loại qua các yếu tố nhân vật,cốt truyện và tình huống truyện.
- Những nội dung cơ bản của các tác phẩm truyện Việt Nam đã học.
-Những đặc điểm nổi bật của các tác phẩm truyện đã học.
2 .Kỹ năng
-Tổng hợp ,hệ thống hóa kiến thức về các tác phẩm truyện hiện đại Việt nam.
3,Thái độ :
- Bồi dưỡng lòng yêu thích bộ môn
III.Ph ương pháp
-Phát vấn , thuyết trình .
IV Các bước lên lớp:
1, n đònh tổ chức: (1p)
2, Kiểm tra bài cũ : (1p) Kiểm tra sự chuẩn bò của HS
3, Bài mới :
* Giới thiệu bài mới : (1p)
* Tiến trình bài học: (35p)
I. Bảng thống kê các tác phẩm truyện đã học.
GV trình tự nêu câu hỏi:
Chúng ta đã học những truyện hiện đại Việt Nam nào trong chương trình Ngữ văn 9?Tên tác giả?
Năm sáng tác?Em hãy tóm tắt nội dung? Của những tác phẩm ấy? ( GV treo bảng phụ bảng thống kê
các tác phẩm truyện đã học – HS so sánh,đối chiếu với bài soạn của mình.)
ST
T
TÊN TÁC
PHẨM
TÁC GIẢ NĂM
SÁNG
TÁC
NỘI DUNG
1 Làng Kim Lân 1948 Qua tâm trạng đau xót,tủi hổ của ông Hai ở nơi tản cư khi
nghe tin đồn làng mình theo giặc,truyện thể hiện tình yêu
làng quê sâu sắc thống nhất với lòng yêu nước và tinh thần
kháng chiến của người nông dân.
2 Lặng lẽ
SaPa
Nguyễn
Thành Long
1970 Cuộc gặp gỡ tình cờ của ông hoạ só,cô kỹ sư mới ra trường
với người thanh niên làm việc một mình tại trạm khí tượng
trên núi cao SaPa.Qua đó truyện ca ngợi những người lao
động thầm lặng,có cách sống đẹp,cống hiến sức mình cho
đất nước.
3 Chiếc
lược ngà
Nguyễn
Quang
Sáng
1966 Câu chuyện éo le và cảm động về 2 cha con: ông Sáu và
bé Thu trong lần ông Sáu về thăm nhà và ở khu căn
cứ.Qua đó truyện ca ngợi tình cảm cha con thắm thiết trong
hoàn cảnh chiến tranh.
4 Bến quê Nguyễn
Minh Châu
1985 Qua những cảm xúc và suy ngẩm của nhân vật Nhó vào lúc
cuối đời trên giường bệnh,truyện thức tỉnh ở mọi người sự
trân trọng những giá trò và vẻ đẹp bình dò,gần gũi của cuộc
sống,của quê hương.
5 Những
ngôi sao
xa xôi
Lê Minh
Khuê
1971 Cuộc sống,chiến đấu của 3 cô gái thanh niên xung phong
trên một cao điểm ở tuyến đường Trường Sơn trong những
năm chiến tranh chống Mỹ cứu nước.Truyện làm nổi bật
tâm hồn trong sáng,giàu mơ mộng,tinh thần dũng cảm,cuộc
sống chiến đấu đầy gian khổ,hy sinh nhưng rất hồn
nhiên,lạc quan của họ.
II.Đất nước và con người Việt Nam trong 5 truyện ngắn đã học.
- Thời kỳ kháng chiến chống Pháp: Làng
- Thời kỳ kháng chiến chống Mỹ: Chiếc lược ngà,Lặng lẽ SaPa,Những ngôi sao xa xôi.
- Từ sau 1975: Bến quê.
=> Các tác phẩm trên đả phản ánh được phần nào về đời sống xã hội và con người VN trong các giai
đoạn lòch sử quan trọng của đất nước với những biến cố lớn lao: Thời kỳ kháng chiến chống Pháp,thời
chống Mỹ,xây dựng đất nước thống nhất…qua các nhân vật chính trong những tình huống khá điển
hình.
+ Ông Hai: Yêu làng,nhưng phải đặt trong tình cảm yêu nước và tinh thần kháng chiến.
+ Anh thanh niên trong Lặng lẽ SaPa :Yêu thích và hiểu ý nghóa công việc thầm lặng,một mình trên
núi cao,có ý nghó và tình cảm tốt đẹp,trong sáng về công việc và đối với mọi người.
+ Bé Thu: Tính cách cứng cỏi,tình cảm nồng nàn,thắm thiết với người cha.
+ Ông Sáu: Tình cha con sâu nặng,tha thiết trong hoàn cảnh éo le và xa cách của chiến tranh.
+ Ba cô gái thanh niên xung phong: Tinhnthần dũng cảm,không sợ hy sinh khi làm nhiệm vụ hết sức
nguy hiểm;tình cảm trong sáng,hồn nhiên,lạc quan trong hoàn cảnh chiến tranh ác liệt.
III. Một vài đặc điểm nghệ thuật của các truyện đã học.
ST
T
TÁC
PHẨM
NGÔI KỂ TÁC DỤNG TÌNH HUỐNG
TRUYỆN
TÁC DỤNG
1 Làng Thứ nhất;
nhân vật kể
chuyện xưng
“tôi”(bácBa)
Câu chuyện trở nên
chân thực hơn
Tin làng Dầu theo
giặc đã làm ông Hai
dằn vặt.
Tình yêu làng và
yêu nước được
biểu hiện một
cách khéo léo
2 Lặng lẽ
SaPa
Ngôi 3 đặt
vào nhân vật
ông hoạ só
Không gian truyện mở
rộng hơn,tính khách
quan của hiện thực
dường như được tăng
cường hơn.
Cuộc gặp gỡ bất
ngờ của 3 người
trên đỉnh Yên Sơn.
Tính cách và
phẩm chất của
các nhân vật bộc
lộ.
3 Chiếc lược
ngà
Thứ nhất;
nhân vật kể
chuyện xưng
“tôi”(bácBa)
Câu chuyện trở nên
chân thực hơn
Ông Sáu về thăm
vợ con,con kiên
quết không nhận
ba;đến lúc nhận thì
chia tay;lúc hy sinh
cũng không gặp lại
con
Làm cho câu
chuyện trở nên
bất ngờ,hấp dẫn
nhưng vẫn chân
thực. Nguyên
nhân được lý
giải thật thú vò
(cái thẹo)
4 Bến quê Ngôi 3 đặt
vào nhân vật
Nhó
Không gian truyện mở
rộng hơn,tính khách
quan của hiện thực
dường như được tăng
cường hơn.
Một người bệnh
nặng,sắp chết,
không đi đâu được
Rút ra những trải
nghiệm về cuộc
đời mình,về quy
luật cuộc sống.
5 Những ngôi
sao xa xôi
Thứ nhất;
nhân vật kể
chuyện xưng
“tôi”(P,Đ)
Câu chuyện trở nên
chân thực hơn
Một lần phá bom nổ
chậm,Nho bò sức
ép;một trận mưa đá
bất ngờ trên cao
điểm
Hiện rõ cuộc
sống sinh
hoạt,chiến đấu
hàng ngày trên
cao điểm vô
cùng ác liệt.
HƯỚNG DẪN KIỂM TRA VĂN
1.Đọc kỹ, tóm tắt, học thuộc các phần ghi nhớ các tác phẩm truyện đã học trong
học kỳ II.
2. Học thuộc phần giới thiệu về tác giả ,tác phẩm.
3. Lập dàn ý chi tiết cho bài phân tích về các nhân vật : Phương Định ,Nho , Thao
( NNSXX),
IV. Hướng dẫn về nhà: (1p)
- Viết 1 đoạn văn phát biểu cảm nghó về 1 nhân vật mà em yêu thích
- Soạn bài mới “ Tổng kết về ngữ pháp (tt) ” : trả lời các câu hỏi trong SGK .
- Học tốt kiến thức văn học để chuẩn bò tốt cho thi học kì II
V.R út kinh nghiệm