CÊY BÂNG KHƯNG RNG LẤ 1

MC LC
ÀI TỊM VIÏÅC TƯËT 3
HOA MÛÚÁP VÂNG 7
BÛÁC TÛÚÂNG CỐ NHIÏÌU PHẾP LẨ 10
CÊY BÂNG KHƯNG RNG LẤ 13
CẤI CC MÂU XANH 16
CH BẾ VÂ ƯNG GIÂ NHÙÅT ÀẤ 19
BÏËP LÛÃA 21
CÊY CƯÅT MƯËC VÂ CON NGÛÅA 23
CHIÏËC CA-NƯ 26
BẨN ÀÚÂI 34
CHIÏËC MẤY K LẨ 36
CHẤU TRAI ƯNG ÀẤNH GIÊÅM 38
NHÛÄNG HẨT BỖNG NGƯ 41
BÛÄA KHOAI TRÛA 44
CU CHIM 47
VÛÚÂN ƯNG VÛÚÂN XN 50
MỂ TƯI 52
NGÛÚÂI HỔC TRÔ LÏỴ PHẾP 54
NHÚÁ BÂ 57
ÀIÏËU THËC CËI CNG 62
DNG CẪM 66
CHIÏËN CƯNG ÀÊÌU TIÏN CA NGÛÚÂI ÀƯÅI VIÏN MÚÁI 69
ÀƯËI TH 72
CẤNH BÌM TRÏN SƯNG 76
Phong Thu 2

UÅ SUÁNG XANH 81

CÊY BÂNG KHƯNG RNG LẤ 3

ÀI TỊM VIÏÅC TƯËT
Vûâa thûác giêëc, Hng àậ bưí choấng bưí choâng tûâ trïn giûúâng
lùn xëng àêët. Viïåc àêìu tiïn lâ Hng ài tòm cấi chưíi. Mùỉt nhùỉm
mùỉt múã, chên la gëc, tay bđu thânh giûúâng, Hng vưåi vưåi vâng
vâng nhû àang cố viïåc gò to tất lùỉm. Thûåc àêëy, Hng sùỉp sûãa lâm
mưåt viïåc tưët trong ngây ch nhêåt àêy: quết nhâ àúä mể. Nhûng, tòm
thêëy chưíi rưìi Hng múái nhêån ra nhâ àậ sẩch bong. Thêåt chấn quấ.
Chõ Hâ àậ quết tûå bao giúâ. Hng cêìm chưíi àûáng ngêín ra mưåt lc.
Ai bẫo Hng khưng dùån trûúác chõ Hâ nâo? Nghơ mậi múái àûúåc bưën
viïåc tưët, bêy giúâ hỗng mêët mưåt rưìi côn àêu! Hng lo quấ. Cư giấo
àậ dùån cẫ lúáp: "Cấc em cố thïí quết nhâ, trưng em, gip mể, hóåc ra
àûúâng thêëy bẩn nâo ngậ thò àúä dêåy, thêëy c giâ nâo ài ngang
àûúâng thò gip c trấnh xe". Hng cûá phẫi nhêím ài, nhêím lẩi nhû
mưåt bâi hổc thåc lông. Thïë mâ, chûa gò àậ mêët mưåt. Thưi, àânh
phẫi lâm sang viïåc thûá hai vêåy. Hng khưng cố em bế nâo. Anh,
chõ thò Hng cố nhiïìu lùỉm. Trưng em ca bẩn khấc cố àûúåc khưng
nhó? Àûúåc lùỉm chûá! Chó cêìn em àố bế hún Hng, àưå lïn mưåt lïn hai
lâ àûúåc thưi mâ. Nïëu thïë thò khưëi. Quanh àêy nhiïìu trễ con lùỉm.
Nghơ vêåy, Hng húán húã hùèn lïn. Hng vûâa bûúác ra khỗi cûãa thò
gùåp bấc Cẫnh trai, ngûúâi úã cng dậy nhâ trong khu têåp thïí.
May quấ, bấc Cẫnh cố em bế, Hng sang thûã bïn êëy xem sao.
Thùçng cu con nố quen Hng lùỉm nhúá, chẫ lâ thónh thoẫng Hng
vêỵn sang chúi vúái nố mâ. Hng àêíy cûãa bûúác vâo nhâ bấc Cẫnh.
Thêëy Hng àïën, bấc Cẫnh gấi tûúi cûúâi:
- Anh Hng kia! Anh sang chúi vúái em àêëy â? Hng bện lện
châo bấc Cẫnh gấi rưìi ngưìi xëng bïn cẩnh thùçng cu con. Nom nố y
nhû c khoai êëy. Thùçng bế ngoan thêåt. Nố cûá choai choai, choai
choai nghõch khùỉp giûúâng. Chưëc chưëc, nố lẩi u ú nhû bẫo Hng cấi

gò àêëy vâ toết miïång cûúâi. Song, cng thûåc lâ khưng may cho
Hng. Hng ngưìi chúi bïn nhâ bấc Cẫnh àậ lêu mâ nố chùèng khốc
cho mâ dưỵ. Hng vûâa bây trô chúi, vûâa àúåi nố khốc. Hng cố khưëi
trô chúi. Lc thò Hng giẫ lâm tiïëng gâ trưëng gấy, lc thò giẫ lâm
con ïëch vûâa nhẫy vûâa kïu ưåp ưåp. Thùçng cu con cûá xóỉn lêëy Hng.
Nố cố vễ u anh Hng lùỉm. Àúåi thïm mưåt lc nûäa, thùçng cu con
Phong Thu 4

cng chùèng khốc. Hng sưët råt quấ. Bấc Cẫnh côn nhúâ Hng
trưng em hưå mưåt lc nûäa àïí bấc ài mua múá rau. Hng "lẩy giúâi" nố
khốc cho vâi tiïëng, vêåy mâ nố cûá im thin thđt múái chấn chûá! Mậi
cho àïën lc bấc Cẫnh vïì rưìi, Hng vêỵn chûa lâm àûúåc mưåt viïåc tưët
nâo. Hng àânh phẫi àûáng lïn, châo bấc Cẫnh, tẩm biïåt ch bế rêët
ngoan kia àïí ài tòm viïåc khấc vêåy.
Hng bûúác ra phưë vâ àõnh bng cûá àûáng àúåi úã mưåt chưỵ nâo
àêëy xem cố em bế nâo vêëp ngậ, Hng sệ chẩy túái vâ nêng em lïn.
Hng àûáng nhû thïë cho àïën lc àậ chưìn cẫ chên mâ chùèng cố ai
ngậ hïët. Chúåt Hng thêëy mưåt ưng c giâ tûâ trong ngộ bïn cẩnh
bûúác ra àûúâng. Hay quấ, khếo mâ c sùỉp sang àûúâng cng nïn. C
àậ ài túái gêìn mếp àûúâng. Hng vưåi vâng rúâi cấi cưåt àên. Nhûng c
giâ khưng sang àûúâng. C àïën bïn thng rấc cưng cưång, vûát vâo àố
mêíu thëc lấ ht àậ gêìn hïët vâ mưåt vï giêëy lúán. Xong xi, c ài
thïm mưåt quậng nûäa vâ àûáng àúåi tâu àiïån úã àố. Hng khe khệ thúã
dâi. Chấn quấ. Lẩi ht mêëy rưìi. Hng lûäng thûäng bûúác vïì nhâ.
Khưng biïët em sệ lâm viïåc tưët gò àïí ngây mai àïën lúáp bấo cấo vúái
cư giấo vâ àưåi nhi àưìng àêy? Lc vïì gêìn àïën nhâ chẫ hiïíu nghơ thïë
nâo, Hng lẩi cưë dûâng lẩi mưåt lc nûäa. Biïët àêu, nhúä cố viïåc tưët
nâo àïën thò sao? Múái àêìu nghe cư giấo nối, Hng tûúãng ài tòm viïåc
tưët cng dïỵ thưi. Thïë mâ cng húi khố àêëy chûá! Nưåi trong ngây
hưm nay, em phẫi cưë lâm lêëy mưåt viïåc tưët, nïëu khưng thò xoâng

quấ. Àang nghơ ngúåi nhû thïë, Hng trưng thêëy mưåt bấc nưng dên -
vò bấc mùåc qìn ấo nêu nïn Hng àoấn àng lâ bấc nưng dên.
Hònh nhû bấc múái ra Hâ Nưåi thò phẫi: bấc àang ài tòm sưë nhâ. Bấc
cûá quanh ài rưìi quanh lẩi. Chùỉc lâ bấc lẩ phưë. Hng liïìn bûúác túái
gêìn vâ châo.
- Chấu châo bấc. Bấc tòm sưë nhâ bao nhiïu ẩ? Bấc nưng dên
nhòn Hng, trẫ lúâi:
- Châo chấu. Bấc tòm sưë nhâ 80B. â, sưë nhâ 80B. Sưë 80B úã
àùçng kia chûá sao lẩi úã àêy? Àêy múái lâ sưë 60 mâ. Hng nhanh
nhẫu nối ln:
- Sưë nhâ 80B úã àùçng kia cú bấc ẩ. Bấc nưng dên lùỉc àêìu:
- Bấc àïën rưìi nhûng khưng thêëy cố sưë nhâ nâo lâ sưë 80B cẫ.
Khưng àúåi bấc nưng dên nối hïët, Hng liïìn chẩy vïì dậy nhâ cố
mang sưë 80. Àng lâ khưng cố sưë 80B thêåt. Hng àûáng thûâ ngûúâi.
Thïë lâ thïë nâo nhó? Nhòn dậy tûúâng vưi múái quết trùỉng tinh, Hng
sûåc nhúá ra. Nhâ múái quết vưi, chùỉc lâ ai àêëy àậ cêët biïín sưë ài rưìi,
CÊY BÂNG KHƯNG RNG LẤ 5

chûa mang ra treo lẩi. Hng gộ cûãa vâ hỗi thùm. Àng lâ cấi nhâ
cố mang sưë 80B thêåt. Hng húán húã chẩy vïì chưỵ bấc nưng dên àûáng
àúåi vâ dêỵn bấc àïën. Bấc nưng dên cûá khen cêåu bế ngoan quấ. Hng
thên thển, vưåi châo bấc, ra vïì. Àûúåc ngûúâi khấc khen, Hng thêëy
lâm sao êëy. Trúã lẩi chưỵ àûáng lc nậy, Hng khưng n têm.
Sët tûâ sấng àïën giúâ, chûa lâm àûúåc viïåc nâo tưët nhû cư giấo
dùån cẫ. Chẫ lệ lẩi cûá dûåa cưåt àên mậi hay sao. Ngây mai biïët bấo
cấo vúái cư giấo, vúái àưåi thïë nâo àêy? Cố lệ phẫi nối thêåt thưi. Hng
sệ bấo cấo lâ cố ài tòm viïåc tưët mâ mậi khưng thêëy. Àïí cho mổi
ngûúâi tin, nïëu cêìn thiïët thò Hng sệ nối thêåt k lâ hưìi mêëy giúâ
Hng úã àêu, àïën chưỵ nâo vâ lâm gò. Hng khưng nối dưëi ai bao giúâ.
Àûáng nhû thïë mưåt lc nûäa, Hng thêëy khất nûúác quấ. Vïì nhâ súâ

êëm nûúác thêëy ngåi tanh. Hng nhúá àïën bưë. Bưë hay ëng nûúác
nống lùỉm. Bưë ài lao àưång úã cưng viïn Th Lïå sùỉp vïì rưìi. Hng phẫi
àun cho bưë mưåt êëm múái àûúåc. Hưm nay ch nhêåt, cẫ nhâ ài vùỉng
hïët, chó cố mưỵi mònh Hng nïn êëm nûúác múái ngåi thïë nây àêy
mâ. Bưë ài lao àưång. Mể phẫi thûúâng trûåc úã bïånh xấ, chõ Hâ hổp
ban vùn nghïå ca lúáp àïí duåt cấc bâi hất. Chưëc nûäa mổi ngûúâi vïì
cẫ, nûúác khưng cố, chùỉc lâ chõ Hâ hay mể lẩi phẫi àun thưi. Hng
àun nûúác cho cẫ nhâ ëng àûúåc khưng nhó? Àûúåc chûá. Thïë lâ em
vưåi vâng ài nhốm bïëp àïí àun. Loay hoay mậi múái nhốm àûúåc bïëp.
Hng vûâa àun vûâa gii mùỉt. Khối quấ. Bân tay nhổ nhem ca
Hng àậ bưi liïìn mêëy cấi rêu lïn mếp. Nom Hng bìn cûúâi lùỉm.
Nûúác mùỉt nûúác mi thi nhau ûáa ra. Mưåt lc sau, êëm nûúác bùỉt àêìu
reo lïn thò Hng nghe thêëy cố tiïëng ngûúâi gổi:
- Cố ai úã trong nhâ khưng ẩ?
Hng giêåt cẫ mònh.
Tiïëng ai nhû tiïëng cư giấo. Hng biïët thûa vúái cư thïë nâo
àêy? Hng chûa lâm àûúåc viïåc tưët nâo cẫ. Cư àậ àïën nhâ rưìi, phẫi
lïn àốn cư chûá. Hng vưåi vậ lïn múã cûãa cho cư. Thêëy Hng, cư giấo
khưng nhõn àûúåc cûúâi:
- Em lâm gò mâ nhổ cẫ mùåt thïë?
Hng lëng cëng àûa tay lïn qụåt, câng nhổ. Cư giấo liïìn
dùỉt tay Hng:
- Phẫi lêëy nûúác mâ rûãa chûá, em!
Vâ cư hỗi:
- Tûâ sấng àïën giúâ Hng lâm àûúåc bao nhiïu viïåc tưët rưìi?
Phong Thu 6

Hng xõu mùåt, nối lng bng:
- Thûa cư thûa cư em em chûa ẩ!
Cư giấo húi ngẩc nhiïn. Cư hỗi thïm:

- Thïë em àang nghõch cấi gò úã dûúái bïëp êëy?
- Thûa cư Khưng ẩ. Em àun nûúác nống cho bưë em ëng.
Cư giấo gêåt àêìu vâ dõu dâng:
- Tûâ sấng àïën giúâ, em àậ lâm gò nối cho cư nghe nâo.
Hng thong thẫ kïí lẩi têët cẫ mổi viïåc àậ xẫy ra hưìi sấng. Bùỉt
àêìu tûâ lc sang nhâ bấc Cẫnh rưìi gùåp bấc nưng dên ra sao, Hng
khưng dấm giêëu cư mưåt àiïìu gò.
- Cư ẩ, em hïët cẫ viïåc tưët rưìi. Cư bẫo em lâm vúái, khưng cố thò
em khuët àiïím mêët.
Giổng Hng run run nhû sùỉp khốc. Nghe xong, cư giấo khệ
vët tốc Hng:
-Em ẩ, em lâm àûúåc nhiïìu viïåc tưët rưìi àêëy. Viïåc gò cư phẫi
bẫo em nûäa, em ngoan lùỉm.
Hng lẩ lng ngûúác mùỉt nhòn cư. Cư nối thêåt hay lâ cư nối
àa? Thêëy Hng cố vễ ngú ngấc, cư giấo cûúâi vâ giẫi thđch:
- Nây nhế, Hng àậ trưng em cho bấc Cẫnh ài chúå, thïë lâ mưåt
viïåc tưët. Hng tòm sưë nhâ gip bấc nưng dên, thïë lâ hai viïåc tưët.
Hng lẩi biïët àun nûúác cho bưë nûäa thïë lâ ba. Tûâ sấng àïën giúâ,
Hng àậ úã nhâ trưng nhâ chûá khưng chẩy nùỉng nhû ch nhêåt
trûúác, thïë lâ bưën. Chûa hïët mưåt bíi sấng mâ Hng àậ cố bưën viïåc
tưët, em àấng khen lùỉm!
Ưi, sung sûúáng quấ. Hng àậ lâm àûúåc bưën viïåc tưët rưìi cú â!
Viïåc tưët lâ nhû vêåy â? ưì, thïë thò Hng cố thïí lâm àûúåc nhiïìu viïåc
tưët nûäa êëy chûá. Vêåy mâ Hng cûá ài tòm mậi
Hng bện lện ngûãng lïn nhòn cư giấo. Em mën nối thïm
mưåt àiïìu gò nûäa rêët vui mâ chûa nối àûúåc. Hng sûåc nhúá àïën êëm
nûúác. Em chẩy vưåi xëng bïëp. Cư giấo nhòn theo em tm tóm cûúâi.
Thấng 5-1964

CÊY BÂNG KHƯNG RNG LẤ 7


HOA MÛÚÁP VÂNG
Chuín chưỵ úã vïì thưn Kim àûúåc đt hưm, ch chấu bế Trang
trưìng mưåt cêy mûúáp nhỗ. Bâ bẫo àố lâ giưëng mûúáp hûúng. Cêy
mûúáp hûúng bùỉt àêìu lúán, nố ngoan ngoận xôe hai cấi lấ ra nhû hai
bân tay àang vúái lïn. Bế Trang ngùỉm cêy mûúáp mưåt lc rưìi chẩy
vâo gổi ch:
- Ch Thùỉng úi! Cêy mûúáp cố rêu nây!
Thùỉng nhòn cấi rêu mûúáp nhû rêu con cấ mûåc rưìi cûúâi:
- Tay ca cêy mûúáp àêëy. Phẫi cùỉm que cho nố trêo lïn! Hai
ch chấu tòm mậi múái àûúåc cấi que vûâa cho mûúáp leo. Mûúáp mau
lúán thêåt. Chó mưåt tìn, cêy mûúáp àậ thô tay ra ngoâi àôi leo cao
hún nûäa. Lấ mûúáp xôe quanh, rung rinh nhû têåp ma; Thùỉng phẫi
kiïỵng chên múái vúái àûúåc cấi lấ cao nhêët. Thêëy vêåy, bâ bẫo Trang
vâ Thùỉng ài lêëy mêëy khc tre lâm cưåt vâ đt tay tre àïí bâ dûång giân
mûúáp cho. Ba bâ chấu hò hi chùåt chùåt, àâo àâo mêët gêìn mưåt
bíi chiïìu thò dûång xong cấi giân. Trang dùån cêy mûúáp:
- Mûúáp úi! Cố leo thò leo vâo giân, àûâng leo lung tung nhế!
Chiïìu chiïìu, Trang tûúái cho cêy ba gấo nûúác. Mưỵi lêìn cố giố
to, Trang lẩi lo giân mûúáp àưí. Nhûng khưng, cêy mûúáp àậ lúán lïn.
Hïët ngổn nây àïën ngổn khấc, hïët cấi rêu nây àïën cấi rêu kia.
Ngổn mûúáp vâ rêu mûúáp vûún àêìy giân, bấm khùỉp chưỵ. Lấ mûúáp
ken kđn nhû mưåt mấi nhâ xanh Hïỵ cố con bổ xđt nâo lâ ch chấu
bế Trang lẩi àêåp cho gâ ùn, kễo bổ xđt cùỉn àau cêy. Cêy mûúáp
hûúng chûa ra quẫ mâ àậ thêëy thúm. Lấ mûúáp xanh um tỗa hûúng
nhê nhể. Nhûäng bíi trûa hê, hai ch chấu kï chộng nùçm chúi
dûúái giân mûúáp. Cêy mûúáp nhû mẫi lùỉng nghe ch chấu bế Trang
kïí chuån ngây xûãa ngây xûa nïn àậ xm lấ xm cânh che gêìn
hïët ấnh mùåt trúâi gay gùỉt, chó àïí lổt vâi tia nho nhỗ trôn nhû hoa
nùỉng Trang mong mûúáp ra hoa. Thùỉng àốn ngây àêåu quẫ. Hai

ch chấu nùçm ng cng mú thêëy cấi giân mûúáp ca mònh.
- Ch Thùỉng úi! Hoa mûúáp mâu gò hẫ ch?
- Mâu vâng, Trang ẩ.
Phong Thu 8

- Ưi, thïë thò thđch quấ. Hoa mûúáp giưëng hoa gò hẫ ch?
Thùỉng cưë nghơ xem hoa mûúáp giưëng hoa gò. Cố lệ lâ hoa bđ
xanh.
- Bđ xanh, bđ xanh hoa cng vâng.
Trang àậ biïët cêy bđ lâ nhû thïë nâo àêu. Àânh phẫi àúåi mûúáp
ra hoa. Trang àïëm tûâng ngây mưåt Cêy mûúáp thêåt lâ tưët. Chùỉc nố
biïët ch chấu Trang mong nïn àậ nẫy n. Trang sûúáng quấ, reo
lïn:
- Mûúáp cố quẫ rưìi, ch Thùỉng úi!
Thùỉng chẩy ra xem. Lẩ thêåt, àậ cố hoa àêu mâ cố quẫ. Thò ra
Trang àậ gổi nhûäng cấi n trôn êëy lâ quẫ. Thùỉng bẫo:
- N àêëy chûá! N sệ núã ra hoa.
Chó vâi hưm sau, vâo mưåt bíi sấng àểp trúâi, Trang ngûúác
mùỉt nhòn lïn giân mûúáp, thêëy cố mưåt àân bûúám vâng àang àêåu.
Trang chúáp mùỉt. Khưng, àố lâ nhûäng bưng hoa. Hoa mûúáp vâng
rûåc rúä. Tûâ bíi êëy, mưỵi lêìn ch chấu bế Trang cùỉp sấch ài hổc,
tûúãng nhû cố cẫ giân hoa mûúáp bay theo Vâ, khi quẫ mûúáp àêìu
tiïn vûâa àêåu, cng lâ lc ch chấu bế Trang nhêån àûúåc mưåt tin
múái: bưë mể nhùỉn vïì lâ hai ch chấu phẫi chuín chưỵ úã, sú tấn àïën
núi khấc. Thùỉng vâ Trang ngêín cẫ ngûúâi. Thïë côn cêy mûúáp? Lâm
sao chuín cẫ àûúåc cấi giân mûúáp nây ài? Thùỉng àûáng têìn ngêìn
dûúái gưëc cêy. Trang ngûúác nhòn mậi àấm hoa vâng. Chúåt, àưi mùỉt
Thùỉng sấng hùèn lïn:
- Àûúåc rưìi, Trang ẩ.
Trang múã to cùåp mùỉt long lanh nhòn ch.

- Cûá àïí cêy mûúáp úã àêy. Khi quẫ àậ to, sệ cố ngûúâi ra hấi.
- Ai hấi húã ch?
- Nhûäng bẩn àïën àêy úã nhâ nây Cng nhû cấi cêy àu à
kia kòa, mònh cố trưìng àêu mâ cng àûúåc ùn quẫ.
Trang chûa hiïíu ngay. Cêìn phẫi nghơ mưåt tđ. Cêy àu à kia
ai trưìng, Trang chùèng biïët. Nhûng khi àïën àêy, Trang thêëy nố àậ
cố quẫ rưìi. Bêy giúâ, cêy mûúáp nây cng thïë thưi. Ch chấu Trang
ài, cêy mûúáp sệ ra quẫ tùång ngûúâi àïën àêy úã nhû cêy àu à kia cho
Thùỉng vâ Trang quẫ vêåy. Nghơ xong, Trang nhoễn miïång cûúâi:
CÊY BÂNG KHƯNG RNG LẤ 9

- Vêng, ch ẩ! Súám hưm sau, hai ch chấu bế Trang rúâi gian
nhâ têåp thïí ca cú quan dûång tẩi xốm Kim àïí ài núi khấc. Ra àïën
àûúâng cấi rưìi, khi ngoẫnh lẩi, hai ch chấu vêỵn thêëy cẫ giân hoa
mûúáp vâng nhû àân bûúám àểp vêỵy theo
Ma thu 1967

Phong Thu 10

BÛÁC TÛÚÂNG CỐ NHIÏÌU PHẾP LẨ
Quy lẩi chưëng tay, tò mấ, nhòn lïn bûác tûúâng trûúác mùåt. Mâu
vưi xanh mất hiïån ra nhû têëm mân ẫnh rưång. Ngoâi kia, nùỉng cëi
xn àậ gay gùỉt. Quy phanh cc ấo, àổc nhêím àïì bâi têåp lâm vùn:
"Em hậy tẫ lẩi quang cẫnh mưåt trêån mûa râo ". Trúâi thò nùỉng mâ
bâi vùn lẩi mûa. Quy lêåt ài lêåt lẩi túâ giêëy nhấp mưåt cấch vêët vẫ.
Cấi bt trong tay cûá chòa ngôi lïn trêìn nhâ. Túâ giêëy nhấp nây mâ
cûá àïí trùỉng tinh mậi thò Quy khe khệ thúã dâi vâ nhúá àïën bưë. Bưë
em lâ mưåt ngûúâi viïët vùn. Bưë tâi thêåt àêëy. Mưỵi lêìn ngưìi vâo bân, lâ
y nhû bưë viïët àûúåc ngay. Rêët nhanh, rêët nhiïìu. Cng cố khi, ngưìi
xëng ghïë xong, bưë tò cùçm lïn bân tay trấi, nhòn thùèng vâo bûác

tûúâng trûúác mùåt. Cûá thïë bưë nhòn. Nhòn mưåt lc, lc nûäa khoẫng
àưå hai ba lc gò àêëy, rưìi bưë cêìm ngay lêëy bt, viïët lia lõa, viïët qụn
cẫ ùn cúm! Hònh nhû bưë àậ nhòn thêëy úã bûác tûúâng êëy nhiïìu àiïìu
cêìn viïët. Hóåc, chđnh cấi bûác tûúâng àậ bẫo cho bưë viïët. Thïë thò cấi
bûác tûúâng nây nố cố thûá phếp lẩ gò àêy, chó cêìn ngưìi ngùỉm mưåt vâi
lc lâ vùn ra ngay! Quy chúáp mùỉt. Cấi bûác tûúâng lâ cấi bûác tûúâng
cố mâu xanh dòu dõu Quy lẩi chúáp mùỉt. , con nhïån! Con nhïån
àang chùng lûúái. Cûá àïí cho nố chùng tú mâ xem, bêín nhâ ngay.
Thïë lâ Quy àûáng lïn tòm chưíi lưng gâ khua con nhïån. Con nhïån
khưng côn lâm bêín trêìn nhâ àûúåc nûäa. Nhûng, bûác tûúâng vêỵn
chûa bẫo Quy cấch lâm bâi têåp lâm vùn. Em lẩi cùng mùỉt quan sất
bûác tûúâng. Lệ ra thò tûúâng phẫi thêåt nhùén kia àêëy. Vêåy mâ cng cố
nhûäng vïët lưìi lộm nhỗ tđ nưíi lïn. Hùèn lâ vưi quết tûúâng bõ sẩn, hóåc
vûäa miïët chûa mõn Tûúâng rưång thïë mâ bưë chùèng treo ẫnh. Hay lâ
bưë súå treo ẫnh thò ẫnh nố che mêët cấc phếp lẩ? Quy loay hoay mậi
vúái túâ giêëy nhấp vâ cấi bûác tûúâng, thêm thìng biïët viïët giỗi, viïët
nhanh nhû bưë "Em hậy tẫ lẩi quang cẫnh mưåt trêån mûa râo "
Cố tiïëng àưång úã ngoâi cûãa. Bưë vïì! Ưi, thêåt àng lc Quy!
Quy chẩy lẩi giêåt tay bưë:
- Bưë ẩ, con nhòn mậi vâo cấi tûúâng nhû bưë nhòn êëy, mâ chùèng
thêëy trêån mûa râo àêu cẫ
CÊY BÂNG KHƯNG RNG LẤ 11

Ngûúâi cha tm tóm nhòn àûáa con lấu lónh vâ hiïíu ngay lâ
Quy àõnh hỗi gò.
- Con khưng thêëy â?
- Khưng ẩ.
- Thêåt chûá?
Quy chúåt nhúá ra:
- Â cố ẩ. Mưåt con nhïån, nhûng con àậ bùỉt nố rưìi.

- Chó cố thïë thưi?
- Côn ẩ. Nhûäng cấi nưët nhỗ li ti
Ngûúâi cha hiïìn tûâ xoa àêìu àûáa con trai:
- Bưë thò bưë thêëy nhiïìu thûá lùỉm
Àưi mùỉt Quy ngûúác lïn, chúâ àúåi.
- Bưë thêëy nhûäng trêån mûa râo hưìi nùm ngoấi, nùm kia, nùm
kòa Cẫ cấi dẩo con chẩy ra mûa nghõch nûúác, bõ ûúát hïët rưìi mể
con mùỉng êëy
Quy nhoễn cûúâi:
- Vêng.
- Bưë côn gùåp lẩi trêån mûa bậo mậi têån nùm xûãa nùm xûa khi
bưë côn bế tđ. Bâ nưåi ài cêëy vïì, rết Quy, khưng nối àûúåc Trêån mûa
thêåt tai ấc. Sêëm, chúáp liïn hưìi Bâ vïì mâ chùèng côn hẩt gẩo nâo
àïí nêëu ùn cẫ
Quy chúáp chúáp àưi mi mùỉt dâi vâ cong:
- Bưë cố thêëy cấi thuìn giêëy con thẫ úã rậnh nûúác khưng?
- Cố chûá.
Quy nghơ ngúåi:
- Cẫ cấc ch bưå àưåi ngưìi bïn phấo nûäa chûá ẩ?
Bưë gêåt àêìu.
- Cẫ nhûäng chiïëc ư-tư chẩy trong mûa?
- Têët cẫ. Cẫ àoân ngûúâi tay cëc, tay mai lïn mùåt àï chưëng
lt
Àưi mùỉt Quy chúáp chúáp:
Phong Thu 12

- Bưë ẩ, hưìi mûa to nùm ngoấi êëy, chng con cng àun nûúác
àem lïn àï cho cấc anh chõ thanh niïn xung phong ëng àêëy. Hưm
êëy, trúâi àang nùỉng thò mûa
Ngûúâi bưë lẩi tm tóm:

- Thïë mâ con bẫo lâ con chùèng thêëy gò.
Quy ngú ngấc:
- Thêåt àêëy, bưë ẩ
- ÛÂ. Bêy giúâ, con thûã ngưìi lẩi vâo bân xem. Mùỉt con nhòn vïì
phđa cấi tûúâng, nhûng con hậy nghơ àïën nhûäng trêån mûa mâ con
biïët Quy nghe lúâi bưë, ngưìi vâo bân. Mưåt lc, mưåt lc nûäa, Quy
chẩy lẩi, bưë àậ ài àêu rưìi êëy Quy nhòn lïn bûác tûúâng vâ thêëy
chiïëc thuìn giêëy ca em àang trưi bïình bưìng giûäa sên. Nhûäng
chiïëc m sùỉt lêëp lấnh nûúác mûa ca cấc ch bưå àưåi. Nhûäng vai ấo
ûúát sng nûúác mûa ca ngûúâi ài cây Nhûäng hẩt mûa àan nhau
rúi xëng râo râo Quy cêìm lêëy bt, cùỉm ci viïët, qụn cẫ viïåc
ngêíng lïn nhòn bûác tûúâng cố nhiïìu phếp lẩ Bûác tûúâng vưi xanh
mất vêỵn chúâ Quy. Àïën bâi têåp lâm vùn sau, vâ cẫ nhûäng bâi toấn
khố nhêët, bûác tûúâng vêỵn cố thïí gip Quy lâm àûúåc. Àậ thânh thối
quen, mưỵi khi gùåp chưỵ bđ, em nhòn lïn bûác tûúâng vưi xanh, nhûng
trong ốc thò suy nghơ, thïë lâ bêåt ra, hïët cẫ bđ.

CÊY BÂNG KHƯNG RNG LẤ 13

CÊY BÂNG KHƯNG RNG LẤ
Phưë tưi tïn thêåt khưng phẫi lâ phưë "Cêy Bâng". Nhûng bổn
trễ con chng tưi lẩi cûá thđch àùåt tïn phưë theo nhêån xết ca chng.
Chùèng hiïíu nhûäng àûáa khấc àậ nghơ thïë nâo; riïng tưi, tưi gổi thïë
lâ búãi phưë tưi cố mưåt cêy bâng. Ai àậ trưìng cêy bâng êëy, tưi khưng
rộ. Chó biïët rùçng bêy giúâ cêy àậ to lùỉm rưìi. Àïën ma quẫ chđn, mưåt
mi thúm ngôn ngổt lúâ lúå tỗa ra, lïn mậi têån gấc ba, gấc tû. Nhûng
cêy bâng nây thêåt chùèng cố gò lâ àùåc biïåt. Vỗ nố x xò, lấ nố hung
hung vâ dây nhû cấi bấnh àa nûúáng. Tấn bâng xôa ra giưëng mêëy
cấi ư nưëi tiïëp nhau ba, bưën têìng. Cêy bâng hiïìn lânh nhû mưåt
ngûúâi đt nối. Dûúái gưëc, ngûúâi ta hay dûåa xe àẩp vâ cố khi àûáng

trấnh mûa nhỗ. Tưi cng khưng àïí àïën cêy bâng lùỉm. Chùỉc lâ tẩi
nố mổc úã mùåt hê, côn tưi, tưi úã mậi trïn gấc.
Song, àïën mưåt ngây nổ (lâ ngây bao nhiïu, tưi qụn mêët rưìi)
khi tưi àậ biïët suy nghơ, tưi múái nhêån ra àûúåc mưåt àiïìu rêët lẩ: "Cêy
bâng nây khưng rng lấ". Thïë thò tâi thêåt. Àậ cố lêìn, tưi àûáng chúâ
úã dûúái gưëc khấ lêu mâ chùèng thêëy cố cấi lấ nâo rng xëng cẫ. Tưi
nhúá rùçng, cấch àêy đt lêu, cêy bâng tri thi li, cânh àêm dổc
àêm ngang, cố bối cẫ ngây cng khưng ra mưåt cấi lấ nâo. Vêåy thò
bêëy nhiïu lấ àậ biïën ài àêu? Lẩ xiïët bao khi mưåt lêìn tưi thoấng
trưng thêëy mưåt chiïëc lấ bâng vûâa rúâi cânh, chao xëng gưëc. Tưi vưåi
vâng chẩy hïët bưën mûúi tû bêåc thang xëng àïën núi, thò chùèng
thêëy chiïëc lấ nâo trïn mùåt àûúâng hïët cẫ Sûåc nhúá túái cêu chuån
"Quẫ tấo vâng" mâ tưi àậ àổc trong sấch, tưi ngúâ rùçng cố lệ phẫi
dng gêåy vâng, giỗ bẩc àïí chổc vâ hûáng múái lêëy àûúåc cấi lấ bâng
êëy chùng? Hùèn khi lòa cânh, lc chẩm phẫi mùåt àêët lâ chiïëc lấ biïën
ngay ài? Tuy rêët ham àổc truån cưí tđch, nhûng tưi chûa cố thïí tin
ngay rùçng chiïëc lấ bâng kia àậ chui vâo trong lông àêët. Vêåy thò cấi
lấ êëy nố cố rng khưng? Tưi àem chuån àố hỗi bưë tưi. Bưë tưi lâ mưåt
thêìy giấo, hùèn bưë tưi biïët rộ hún tưi nhiïìu àiïìu. Nghe tưi kïí xong,
bưë tưi húi nhđu àưi lưng mây, tûâ tûâ àûáng dêåy.
- Nâo, con ra àêy. Hai bưë con tưi cng àûáng ngoâi hânh lang,
nhòn xëng àûúâng phưë. Cêy bâng nhû ng n dûúái bêìu trúâi
thoang thoẫng ấnh trùng non
Phong Thu 14

- Lc nây lâ tấm giúâ, con ẩ
Tưi khưng hiïíu bưë tưi nối "tấm giúâ" àïí lâm cấi gò. Chó biïët
rùçng, àưå vâi chc pht nûäa lâ tưi ài ng. Hưm nay cố thïí vò cêu
chuån cêy bâng nây mâ tưi sệ thûác lêu hún. Bưë tưi nối tiïëp:
- Con cố thïí thûác àïën mûúâi rûúäi àûúåc khưng?

- Àûúåc ẩ.
Tưi chûa kõp nghơ gò thïm thò bưë tưi lẩi chêåc lûúäi:
- Thưi, con cûá ng ài rưìi bưë gổi.
Thêëy vêåy, tưi câng lẩ vïì chuån tẩi sao bưë tưi àậ bẫo tưi thûác,
rưìi lẩi bẫo tưi ng. Tưi àõnh bng cûá thûác àïí chúâ. Nhûng rưìi, tưi
bìn ng vâ àõnh lâ ng tẩm thưi. Trong nhâ, lc nây chó côn cố
mưåt mònh bưë tưi ngưìi chêëm bâi. Tưi àoấn mậi khưng ra nhûäng àiïìu
bđ mêåt gò àêy mâ bưë tưi chûa cho tưi biïët Thïë rưìi, tưi ng thêåt.
Tưi àậ ng nhû thïë nâo, chó cố hai hâng mi ca tưi rộ mâ thưi. Lc
bưë tưi gổi tưi dêåy, thò trúâi vûâa mûa xong. Mûa ma hê, thûúâng lâ
hay àưåt ngưåt vêåy. Bưë tưi bẫo tưi mùåc qìn ấo vâo rưìi ài xëng gấc.
Trúâi àậ khuya, quậng gêìn mûúâi mưåt giúâ rưìi thò phẫi. Xëng túái
mùåt àûúâng, tưi àûáng sûäng lẩi. Trûúác mùåt tưi, nhûäng chiïëc lấ bâng
nùçm la liïåt trïn àûúâng phưë nhû nhûäng cấi quẩt mo lung linh ấnh
àiïån. Thêåt lâ lẩ, lấ rúi nhiïìu thïë nây mâ àïën sấng mai, tuåt
khưng côn mưåt cấi! Xa xa àêu têån cëi phưë, tưi nghe thêëy tiïëng
chưíi tre khua loẩt soẩt. Tûâ nậy, bưë tưi chó àûáng n. Tưi ngûúác
nhòn, dô hỗi.
Bưë tưi nối khệ:
- Con cố nghe thêëy gò khưng?
- Cố ẩ. Tiïëng chưíi tre.
- Àố, nhûäng chiïëc lấ sệ ài theo cấi chưíi tre êëy àêëy
Cng lc, tưi nhòn thêëy hai bấc cưng nhên mùåc ấo khoấc
xanh, miïång àeo khêíu trang trùỉng, àang vûâa ài vûâa quết àûúâng
phưë vâ ci nhùåt nhûäng chiïëc lấ rúi bỗ vâo thng rấc cố bấnh xe
Tưi vt hiïíu têët cẫ: vò sao cêy bâng khưng rng lấ.

Súám hưm sau, tưi ài hổc. Khi qua nhûäng cêy bâng, tưi thêëy
àûúâng phưë vêỵn sẩch trún. Khấc vúái mổi lêìn, bíi nay túái lúáp, tưi
bûúác chêìm chêåm àïí nhòn àûúåc k nhûäng cêy bâng. Cêy bâng cố

CÊY BÂNG KHƯNG RNG LẤ 15

rng lấ. Nhûäng cấi lấ êëy khưng chui vâo trong lông àêët mâ àûúåc
cấc bấc cưng nhên ca thânh phưë quết sẩch, mang ài. Thïë ra, khi
tưi ng rưìi, vêỵn cố ngûúâi lâm viïåc. Nïëu khưng, nïëu khưng cố ngûúâi
lâm trong àïm, quết nhûäng cấi lấ rng êëy ài, thò thânh phưë sệ
ngêåp lấ bâng Tûâ trïn cêy, mưåt chiïëc lấ nhể nhâng chao xëng.
Chiïëc lấ vûâa chẩm àêët, tưi vưåi nhùåt ngay lïn bỗ vâo thng rấc. Tưi
vt nhúá ra cấi lêìn tưi chẩy hïët bưën mûúi tû bêåc thang àïí àíi theo
chiïëc lấ mâ khưng thêëy. Cêìm chiïëc lấ trong tay, tưi hiïíu rùçng tưi
khưng phẫi lâ àûáa trễ àêìu tiïn àậ nhùåt lấ rúi cho sẩch sệ àûúâng
phưë. Vâ, chùỉc chùỉn rùçng, tưi cng khưng phẫi lâ àûáa cëi cng. Tưi
khưng cố chưíi tre àïí quết àûúâng phưë. Nhûng tưi rêët sùén sâng lâm
cưng viïåc àố àïí quết hïët nhûäng chiïëc lấ rúi cho thânh phưë ca tưi
àểp àệ. Vâ, côn àïí cho nhûäng àûáa trễ nâo àêëy, cng bùçng tíi tưi,
ngúä rùçng cêy bâng khưng rng lấ
Ma xn 1968

Phong Thu 16

CẤI CC MÂU XANH
"ÛÂ! Mâ tẩi sao thïë nhó? " Bế Thu Hûúng lẩ quấ ài thưi. Bẩn
Hâ úã lúáp, hất hay. Bẩn Nga hổc giỗi nhêët. Bẩn Qunh lâm tưí
trûúãng tưí 3. Bẩn Lïỵ thò ma dễo. Chõ Trang ca em àậ hổc túái lúáp
10. Chó cố Thu Hûúng lâ Thu Hûúng thưi, chấn quấ! Bế phng
phõu vúái mể:
- Mể úi, mể gổi con lâ Hâ, lâ Lïỵ ài!
Mể lẩ quấ. Lẩ khưng kếm gò Hûúng.
- Tïn lâ Hûúng, àểp con ẩ.
- Con chẫ thđch àểp.

Mể ngẩc nhiïn:
- Thïë con thđch gò nâo?
- Con thđch àûúåc cư giấo khen nhû cấi Hâ. Con thđch hổc giỗi,
cấi Nga nố nhêët lúáp àêëy. Mể chùèng gổi con lâ Nga.
Giúâ thò mể hiïíu rưìi, nhûng biïët lâm thïë nâo bêy giúâ? Mể chó
bẫo:
- Thò con cûá hổc chùm vâ cûá ngoan ài.
- Khưng. Con khưng thđch tïn lâ Hûúng nûäa àêu!
Mể chõu. Mể chõu thêåt. May quấ, cố bâ. Bâ vêỵy em lẩi:
- Ra bâ cho cấi nây.
Hûúng ngoểo àêìu:
- Chấu chẫ thđch cấi nây!
Bâ th thó nhû kïí chuån cưí tđch:
- Cấi nây tâi lùỉm cú. Bâ bẫo thêåt àêëy. Nố sệ cho con àûúåc
khen, àûúåc nhêët lúáp vâ nhû chõ Trang kia.
Bâ vûâa nối xong, Hûúng sấn ngay àïën. Bâ nhêëc thng khêu,
lc tòm trong ti àûång cc, lêëy ra mưåt chiïëc xinh xinh. A! Cấi cc
nhûåa mâu xanh long la long lanh.
CÊY BÂNG KHƯNG RNG LẤ 17

- Bâ khêu cho con cấi cc nây vâo hâng khoấ. Ai trưng thêëy
cng phẫi khen, phẫi thđch.
Thu Hûúng tûúi nhû hoa. Sấng hưm sau, khi túái lúáp, bẩn nâo
trưng thêëy cấi cc ca Thu Hûúng cng xut xoa lâ àểp. Bíi hổc
êëy, bẩn Hùçng thåc bâi nhêët, bẩn Lan sẩch sệ nhêët. Hûúng vïì bùỉt
àïìn bâ:
- Chấu chấn cấi cc mâu xanh lùỉm.
Bâ nhùåt mêëy vn rúm trïn tốc chấu, thò thêìm:
- Àûâng. Tẩi chấu cûá hay chẩy àêëy, chẩy lùỉm, bõ ngậ, cấi cc
xinh nố xêëu ài, lâm chấu khưng àûúåc khen.

Bế Hûúng khưng chẩy nûäa. Khưng chẩy thò khưng ngậ,
khưng bêín qìn ấo, khưng lêëm tay. Mûúâi ngốn tay xinh xinh cûá àỗ
hưìng hưìng, cư giấo khen hai bân tay Thu Hûúng sẩch, àểp nhêët.
Hûúng vui lùỉm, gic bâ:
- Bâ úi! Bâ bẫo cấi cc cho chấu nhêët lúáp ài.
Bâ xoa xoa cấi cc trïn ấo chấu:
- Cấi cc nố bẫo chấu àûâng quay ài quay lẩi, àûâng nối chuån
trong khi cư giấo giẫng bâi, àûâng àấnh giêy mûåc ra vúã
Bế Hûúng lâm theo mâ vêỵn chûa àûúåc nhêët lúáp.
- Bâ úi! Lêu quấ bâ ẩ!
Bâ nhòn ấo bế:
- Tẩi chấu mùåc cấi ấo khưng cố cc xanh àêëy!
A, thẫo nâo. Chiïëc ấo êëy giùåt, chûa khư. Bâ lẩi tòm trong
thng khêu, lêëy thïm mêëy chiïëc cc nûäa, khêu vâo têët cẫ mổi
chiïëc ấo ca em, mưỵi cấi mưåt chiïëc cc mâu xanh. Bâ dùån thïm:
- Cấi cc nố bẫo chấu àûâng cố nhùn mùåt vúái bẩn, àûâng "mây
tao", cậi nhau chđ chốe, thò múái lâ hổc sinh ngoan
Cấi cc xanh nố tâi ghï cú. Bế Thu Hûúng lâm gò nố cng
biïët. Nố bẫo cấi gò cng àng. Àïën lâ u Mưåt hưm, lâ hưm rêët
lêu sau nhiïìu ngây cố cấi cc xanh trïn ấo, bế Thu Hûúng ài hổc
vïì, reo êìm lïn tûâ ngoâi cưíng:
- Bâ úi!
Bâ úi! Bâ vưåi vâng bûúác ra.
Phong Thu 18

- Bâ úi! Chấu cûá tïn lâ Hûúng cú, bâ ẩ!
Bâ ưm choâng lêëy bế:
- Sao? Sao? Chấu kïí bâ nghe!
Thu Hûúng vûâa nối, vûâa thúã:
- Bâ ẩ, cư giấo chấu bẫo em Thu Hûúng dẩo nây ngoan em

Thu Hûúng thåc bâi nhêët em Thu Hûúng sẩch sệ nhiïìu em
Thu Hûúng
Mùỉt chấu long lanh, mùỉt bâ chúáp chúáp. Bâ nûång:
- ÛÂ! ûâ cấi cc ngoan ngoan ca bâ
Bế cûúâi chm chđm:
- Cấi cc ngoan ngoan ca chấu chûá!
- ÛÂ cấi cc ngoan ngoan

CÊY BÂNG KHƯNG RNG LẤ 19

CH BẾ VÂ ƯNG GIÂ NHÙÅT ÀẤ
Ngưi nhâ êëy xêy xong tûâ bao giúâ, ngây nâo, tìn nâo ca
thấng nâo nùm ngoấi, khưng mêëy ai biïët rộ hay nhúá rộ. Lúáp vưi
quết chûa khư, àậ cố ngûúâi àïën úã. Ai biïët cùn hưå nêëy. Vò rùçng, kiïíu
"lùỉp ghếp" múái nây rêët tiïån. Àun, nêëu, tùỉm, giùåt, ùn ëng, ng,
lâm viïåc, khưng cêìn phẫi múã cûãa ra àïën hiïn. Nhâ lẩi nhûäng nùm
têìng. Thïë cho nïn, cûá ư cûãa nâo cố ấnh àên vâo ban àïm, úã dêy
phúi hay xe àẩp dûåa ngoâi hiïn lc ban ngây, lâ cùn hưå êëy àậ àûúåc
"chiïëm lơnh". Ti trễ con gổi vui nhû thïë. Khu têåp thïí nây múái
quấ. Múái àïën nưỵi ai úã bïn cẩnh nhâ mònh, nhiïìu ngûúâi vêỵn chûa
biïët. Cố khi chûa cêìn biïët vưåi.
Chó cố l trễ lâ khưng chõu thïë. Chng tòm nhau rêët nhanh.
Câng bế câng nhanh. Bế quấ múái chõu. Hưm nay, ngưi nhâ sưë 1 êëy,
khưng côn trưëng mưåt bìng nâo vâ nố àậ cố mưåt cấi tïn thêåt hêëp
dêỵn: "Chiïën hẩm sưë 1". Rêët tiïëc lâ cấi nhốm thy th tđ hon êëy múái
côn úã qn sưë ca mưåt A (tiïíu àưåi). D sao, chiïën hẩm cng àậ ra
àúâi vâ cấi nhốm thy th êëy ngây nâo cng gùåp nhau. Ch bế cố
vễ lâ ngûúâi chó huấ, tïn lâ Ngổc, lâ con nhâ ai, cng chó bổn trễ con
múái biïët. Núi qìn t ca chng lâ bậi àêët trûúác cùn nhâ. Lưín
nhưín, lộng bộng, lếp nhếp, gổi lâ mùåt bùçng. Bùng qua cấi bậi êëy, sệ

túái mưåt hưì nûúác. Hưì khấ rưång. Trúâi nùỉng, khưng cố chuån gò xẫy
ra; trúâi mûa, khưëi ngûúâi ngậ. Ai bẫo ra hưì! Cấi chuån vùåt êëy, cố gò
lâ lẩ. Mưåt hưm, cố hai àûáa bế cậi nhau, rưìi choẫng nhau. Thoẩt
àêìu lâ c àêëm. Sau, lâ cc àấ nhùåt ngay dûúái chên.
Mưåt hưm nûäa, cố ch bế con lïn ba, nhâ bỗ sïính, chẩy ra
chúi, vêëp ngậ, trấn lưìi ra mưåt cc to gêìn bùçng cc àấ vêëp phẫi.
Chuån, trễ con thò biïët àêu mâ lo! Rưìi, mưåt hưm, ch bế Ngổc
phất hiïån ra mưåt chuån ngưì ngưå. êëy lâ mưåt ưng giâ nâo àố, khưng
biïët úã cùn hưå nâo, cûá lc ch ta ài hổc, thò ngưìi lổm cổm nhùåt àấ
vâo cấi chêåu men thng rưìi bï àưí vâo mưåt chưỵ. Giấ mưåt vâi lêìn,
ch ta cng qụn, cng chùèng àïí . Àùçng nây, cố àïën cẫ thấng trúâi
nhû thïë. Ch ta thêëy hay hay. ưng giâ tốc bẩc phú êëy àõnh trưìng
rau? Cấc c giâ hay thïë lùỉm. Nhûng nưåi quấ úã àêy khưng cho ai
trưìng rau úã sên. Vẫ lẩi, ư-tư ca cưng trûúâng côn chẩy ài chẩy lẩi
Phong Thu 20

ln xoânh xoẩch. Vò tô mô, ch bế àïí , theo dội vâ biïët àêëy lâ
ưng giâ vïì hûu ca mưåt trûúâng hổc. ưng khưng phẫi lâ giấo viïn -vò
ưng lâm hiïåu phố. Thïë àêëy, cấc ưng giâ vïì nghó, chùỉc lâ bìn, nïn
ài nhùåt àấ chúi cho nố àúä bìn! Lêåp tûác, Ngổc ta tùång ln cho
ưng giâ êëy cấi tïn "ưng giâ nhùåt àấ". K lẩ, ưng giâ côn nhùåt nhûäng
hôn àểp, chưn xëng àêët, vẩch thânh mưåt vïåt nhû àûúâng kễ úã sên
àấ bống, cấch búâ hưì nûúác chûâng nùm mết. Ngổc nghơ: "Chùỉc ưng
giâ àõnh àấnh dêëu àïí sau nây trưìng cỗ". Chûâng nhû khấm phấ hïët
bđ mêåt cấi cưng viïåc lổm cổm ca ưng giâ, ch bế liïìn qụn ài. Ma
nùỉng qua Ma mûa túái Rết, vâ rết Bậi àấ c àêåu ca ưng giâ
àậ cao n. ưng cng thưi lâm viïåc êëy àậ lêu Bưỵng àò àoânh phấo
nưí quanh ngưi nhâ "chiïën hẩm". Vâo mưåt bíi chiïìu cëi nùm, cố
mưåt cư côn trễ, mùåc chiïëc ấo vết rêët àểp, tốc phi-dï, dùỉt chiïëc xe
àẩp cng àểp àïën àốn ưng giâ ài ùn Tïët úã àêu khưng rộ. Bổn Ngổc

phất hiïån ra àiïìu àố vâo ngây hưm sau, hai mûúi sấu thấng chẩp.
Chẫ lâ cấc ch bế àậ quen vúái cấi sên bêy giúâ hïët lưín nhưín. Cấc
ch côn àấ bống. Vâ, cấi vẩch àấ ca ưng giâ àậ biïën thânh àûúâng
biïn rêët tiïån. ưng giâ ài àêu? Tûå nhiïn cêåu bế Ngổc thêëy trưëng
trẫi, nhúá nhúá mưåt cấi gò nhê nhể vâ thên thên Ra, ưng giâ cng
hay ài àêy ài àố. Vúái lẩi bổn trễ côn bêån hổc. Cấc bâ mể cố con nhỗ
dêỵn em ài chúi, àậ quen dùån con:
- Àûâng cho em ra quấ cấi vẩch àấ àêëy! Ra àố côn lâ mưåt giúái
hẩn. Chiïìu ba mûúi Tïët, cố mưåt toấn cấc cư cấc ch cấn bưå àïën tòm
nhâ ai, cûá ngú ngú ngấc ngấc. Hỗi, múái biïët lâ hổ tòm "ưng giâ nhùåt
àấ". Lẩi chđnh Ngổc ta gùåp toấn ngûúâi êëy.
- Ưng úã nhâ àêy ài vïì qụ ùn Tïët rưìi cấc cư cấc ch ẩ.
Mưåt cư vễ mùåt bìn thiu:
- Àậ bẫo cấc cêåu mâ, thêìy cố thïí vïì qụ vúái àân chấu tûâ
súám
Tûå nhiïn ch bế Ngổc thêëy nưn nao trong ngûúâi. Ch bế sûåc
nhúá lâ mònh chûa r bẩn ài thùm cấc thêìy cư giấo nhên dõp Tïët.
Vâ, ch bế thêëy nhúá ưng giâ mưåt cấch lẩ lng. Tẩi sao, ch khưng
biïët, nhûng ch bế thêëy thûúng ưng giâ vâo cấi lc ưng công lûng
xëng mâ bûng chêåu àấ

CÊY BÂNG KHƯNG RNG LẤ 21

BÏËP LÛÃA
Gâ gấy lêìn thûá nhêët.
Nhêëp nhấy nhûäng ưng sao.
Gâ gấy lêìn thûá hai.
Tâu cau im phùng phùỉc.
Mùåt ao phùèng lùång vâ ngổn tre cao vt mậi lïn. Cẫ lâng xốm
vêỵn côn n giêëc. Cư vẩc ùn àïm bưỵng thẫng thưët giêåt mònh nhẫy

vổt, vêỵy àưi cấnh nhể tïnh. Gâ chûa gấy lêìn thûá ba, bïëp lûãa àậ bêåp
bng. Bêìy gâ liïëp nhiïëp. Lúån mể cổ ưí rúm. Tiïëng b chưìm chưåp ca
l lúån con nghe àïën lâ ngon. Ngoâi kia, têët cẫ vêỵn côn chòm trong
bống tưëi. Bâ em àậ dêåy tûâ lc nâo. Bâ àang ngưìi bïn bïëp lûãa. Lûãa
rúm thúm thúm. Nưìi cúm sưi lổc bổc. Siïu nûúác reo . Gâ gấy lêìn
thûá ba. Con cấ chëi ngoâi ao àúáp mưìi àấnh "bm". Giêëc ng em
bế àang say.
- C cc cu c cu u u Phânh phẩch àưi cấnh vưỵ,
con gâ trưëng àôi múã cûãa. Bâ em nhai mưåt miïëng trêìu. Mể gúä tốc,
chẫi àêìu bïn gưëc mđt, rưìi mể xùỉn ưëng qìn sûãa soẩn quang gấnh
àïën sên kho. Chó riïng em vêỵn ng, giêëc mú n lânh. Em úá trúã
mònh vò tiïëng gâ giống giẫ. úã phđa mùåt trúâi mổc, ûãng lïn mưåt vûâng
hưìng rûåc rúä. Con liïëu àiïëu ngố nghiïng. Bâ vêỵn ngưìi bïn bïëp: Nưìi
cấm àậ ng c. Con lúån sïì hûåc hûåc àôi ùn. Mêëy ch ưëc bûúu giêåt
mònh búãi gấo nûúác ca mể mc, lûâng lûäng chòm xëng àấy bïí. Cấi
lấ cêy nom àậ rộ hún. Em côn ng ngon. Gâ gấy lêìn thûá tû. Bâ khệ
àêíy cấnh cûãa bûúác vâo nhâ. Bâ ài khưng cêìn nhòn, mâ cng chûa
nhòn thêëy gò àûúåc. Bâ gổi:
- Dêåy ài hổc, con úi! Bâ gổi chấu bâ lâ con. Hai mûúi nùm
trûúác bâ àậ gổi bưë em nhû thïë. Bêy giúâ, àïën lûúåt em.


Cho àïën têån bêy giúâ, chûa cố àïm nâo em àûúåc trưng thêëy
con ưëc bûúu ëng sûúng àïm. Chûa mưåt lêìn em nghe tiïëng vẩc bay
Phong Thu 22

vâ ngùỉm bêìu trúâi tinh mú cố nhûäng ưng sao nhêëp nhấy. Chó biïët
khi em vûâa thûác giêëc, nhâ àậ sẩch, cúm àậ chđn vâ chõ lúån sïì àang
n ón giûäa àân con no trôn nhû nhûäng cấi trưëng cúm



Hưm nay bâ ưëm. Em hú lấ khoai mưn àùỉp trấn cho bâ. Bâ
quâi tay àêëm lûng. Bâ àau lûng nûäa àêëy. Hưm sau. Gâ gấy lêìn thûá
nhêët. Nhêëp nhấy nhûäng ưng sao. Gâ gấy lêìn thûá hai. Tâu cau im
phùng phùỉc. Mùåt ao lùång lệ. Mể àậ trúã dêåy. Gâ chûa gấy lêìn thûá
ba, bïëp lûãa àậ bêåp bng Mể ngưìi ngay chưỵ bâ vêỵn ngưìi mổi súám.
Tûå nhiïn hưm êëy, em nghe thêëy tiïëng gâ:
- C cc cu c cu u u Em liïìn tónh giêëc. Con liïëu
àiïëu vếo von. Con gâ trưëng lc tc àôi múã cûãa chìng. Mể em àậ ra
àưìng. Bâ em chûa khỗi. Chùỉc lâ bâ vêỵn àau lûng. Em trúã dêåy, múái
rộ nhâ chûa quết. Nưìi cấm lúån àêìy ngun. Con lúån sïì hûåc hûåc.
Àân gâ con liïëp nhiïëp. Em li hi lâm dêìn tûâng viïåc: quết nhâ,
rûãa mùåt, thẫ gâ, cho lúån ùn thò vûâa lc mùåt trúâi lïn chối lổi. Cûá
nhû bâ em khưng ưëm, thò ngay tûâ lc em côn ng, mổi viïåc àậ xong
xi. Bâ úi! Bâ dêåy súám biïët bao nhiïu ngây nhû thïë? Em hỗi bâ,
bâ bẫo bâ khưng sao nhúá àûúåc. Chùỉc cấi bïëp lûãa nố biïët. Nhûng
bïëp lûãa nây hïỵ vùỉng ngûúâi lâ nố ngåi tanh ngåi ngùỉt. Bâ em ưëm,
mể em mâ khưng nhốm nố lïn, sệ chùèng bao giúâ cố àûúåc ấnh lûãa
rúm thúm thúm thúm thúm

CÊY BÂNG KHƯNG RNG LẤ 23

CÊY CƯÅT MƯËC VÂ CON NGÛÅA
Giûäa trûa, àûúâng vùỉng. Nghe xa xa cố tiïëng vố ngûåa khua
giôn. Kòa, mưåt chiïëc xe chúã hâng chẩy tïnh tïnh trïn àûúâng nhûåa.
Chiïëc xe lùỉp bấnh ư-tư lùn ïm ru. Thïë lẩi câng lâm cho tiïëng mống
sùỉt gộ vang trûa vùỉng. Nùỉng tinh quấi cûúäi lïn lûng ch Ngûåa mâ
àưët. Nống rêm ran, toất cẫ mưì hưi. Ch ngûåa ngûãng àêìu nhòn con
àûúâng dâi hun ht
- Pêåp pêåp pêåp! Pêåp pêåp pêåp! Sao mâ thêm, mâ mong àûúåc

chẩy trïn con àûúâng cất mõn quấ. Lêìn nâo cng thïë, ch ngûåa lc
ài, chó mong chống hïët chùång àûúâng àấ. Khi vïì, ch ta ûúác ao cho
àoẩn àûúâng cất mõn dâi ra Ch Ngûåa gêåt gêåt cấi àêìu mưỵi lc mưåt
nhanh, chùèng côn mêëy nûäa sệ túái ngậ ba, núi rệ sang vïåt àûúâng cất
mõn. Ch ta sệ àûúåc nghó cho àúä rất mống. Chùång nghó nây khưng
lêu nhûng th võ.
- Phi!
Ch Ngûåa hâo hûáng nghơ: "Mònh lẩi tiïëp tc cho cấi anh
châng Cưåt Mưëc àûáng úã chưỵ nghó chên kia mưåt mễ múái àûúåc. Lêìn
trûúác, nối chûa xong cêu chuån thò àậ phẫi lïn àûúâng rưìi".
- Pêåp pêåp pêåp! Pêåp pêåp pêåp! Ngậ ba kia rưìi!
Ch Ngûåa nghïín cưí, tung vố lao nhanh hún. Rệ, rệ nây! Ưi,
khoấi quấ. Chó mưåt thưi nûäa lâ àûúåc nghó. Xe dûâng ngay bïn cẩnh
cêy Cưåt Mưëc. Bấc àấnh xe thong thẫ qën vâi vông dêy cûúng vâo
gưëc cêy bùçng ba têìng lấ cho Ngûåa àûáng. Mất quấ! Nhấ xong lûng
bõ ngư, Ngûåa múái bùỉt àêìu vâo chuån. Bao giúâ cng vêåy, vúái ai
cng thïë, Cưåt Mưëc ln ln lâ mưåt ngûúâi hiïìn lânh, đt nối. Ngûåa
vêỵy tai, khiïu khđch:
- Tûâ hưm nổ àïën hưm nay, àùçng êëy ài àûúåc nhûäng àêu rưìi?
Cưåt Mưëc khưng trẫ lúâi. Ngûåa cố vễ khoấi vò àưëi th im tiïëng:
- ÛÂ, àùçng êëy biïët àiïìu mâ chõu thưi ài, thïë lâ phẫi. Lâm sao
mâ àùçng êëy hiïíu àûúåc sûå àúâi bùçng túá cú chûá. Mưåt àùçng, cố nhûäng
bưën chên, àậ tûâng ài khùỉp chưën khùỉp núi, trïn rûâng, dûúái biïín,
thânh phưë, nưng thưn àêu àêu cng cố mùåt. Mưåt àùçng, cùèng mưåt
Phong Thu 24

chiïëc, sët thấng quanh nùm cùỉm chùåt tẩi chưỵ Àùçng êëy chõu
thua túá rưìi chûá? Cưåt Mưëc vêỵn chûa nối gò. Ngay tûâ lc nghe thêëy
tiïëng vố khua tûâ xa, Cưåt Mưëc àậ biïët mònh sùỉp sûãa phẫi giấp mùåt
vúái cấi anh châng Ngûåa hấu àấ êëy rưìi. Thùçng cha ài khỗe, chẩy tâi

thêåt. Nhúâ vêåy Ngûåa biïët àûúåc rêët nhiïìu chuån lẩ, àiïìu hay, Cưåt
Mưëc cng mën àûúåc nhû Ngûåa lùỉm. Nhûng, cưng viïåc ca Cưåt
Mưëc lâ úã chưỵ nây, lâm cưåt tiïu bấo cho mổi ngûúâi, mổi xe chẩy qua
khỗi bõ tai nẩn. Ai cố viïåc ca ngûúâi nêëy chûá. Àúåi cho Ngûåa nối
xong, Cưåt Mưëc múái thng thùèng:
- Túá cố nhêån lâ túá giỗi giang hún cêåu bao giúâ àêu. Cêåu àûúåc
ài xa nïn biïët rưång, hiïíu nhiïìu. Côn túá, túá phẫi àûáng im mưåt chưỵ,
túá cng cố àiïìu hiïíu biïët mâ cêåu khưng thïí cố àûúåc. Ngûåa nghe mâ
khố tin:
- Àiïìu gò, cêåu nối thûã xem nâo?
- Chùèng hẩn nhû thïë nây: trûúác cêåu, ai àậ ài qua àêy? Khi
cêåu ài rưìi, ai sệ túái? Ngây mai, lc cêåu chûa quay trúã lẩi, cêåu cố
biïët chuån gò sệ xẫy ra quanh núi túá àûáng khưng?
Ngûåa ta bđ quấ, nối liïìu:
- Â, àiïìu àố thò túá khưng thêm biïët! Cưåt Mưëc cûúâi:
- ÊËy, cêåu àûâng cấu. Nïëu cêåu mën biïët, túá sệ kïí cho cêåu
nghe. Vúái túá, cng nhû thïë àêëy. Túá chó cố thïí hỗi cêåu, túá múái rộ
àûúåc nhûäng miïìn xa mâ túá khưng àûúåc ài. Ngûåa vng vùçng:
- Túá khưng thêm hỗi vâ cng khưng thêm kïí cho cêåu nghe.
Cưåt Mưëc vêỵn ưn tưìn:
- Cêåu lẩi nhêìm rưìi. Mònh vâ cêåu, àûáa nổ vêỵn cûá phẫi nhúâ vâo
àûáa kia thò múái cố thïm àûúåc cho mònh nhûäng àiïìu hay, àiïìu tưët.
Ngûåa vùng liïìu:
- Túá khưng thêm!
Vâ ûác quấ, Ngûåa chó mën àấ vâo Cưåt Mưëc mưåt cấi. Àûúåc, àậ
thïë thò Ngûåa chúâ lc bấc àấnh xe ra hiïåu tiïëp tc lïn àûúâng.
Ngûåa cưë bûúác chïånh chng, kếo sất thânh xe kđch vâo Cưåt Mưëc.
Cưåt Mưëc ngậ lùn chiïng vâ chó kõp nối:
- Cêåu êëy lẩi nhêìm nûäa rưìi! Hai hưm sau, ch Ngûåa kếo xe trúã
vïì àng ngay phẫi bíi xêëu trúâi. Xe àang bon trïn àûúâng cất mõn

thò gùåp cún dưng. Mâ trúâi lẩi bùỉt àêìu tưëi. Giố thưíi, cất bay m mõt.
Cẫ bấc àấnh xe lêỵn ch Ngûåa àïìu khưng ngûãng àêìu lïn àûúåc. Hổ
CÊY BÂNG KHƯNG RNG LẤ 25

vûâa ài vûâa ci gc xëng, cưë nhòn cêy cưëi mổc hai bïn àûúâng cho
khỗi chïåch xe. Túái quậng hïët cêy cưëi, hổ phẫi trưng vâo nhûäng cêy
Cưåt Mưëc àûáng chó àûúâng. Ch Ngûåa dô dêỵm, bûúác tûâng bûúác dê
dùåt. Giố, cất vêỵn thưëc lïn. Bưỵng, chiïëc xe tht hêỵng xëng mưåt cấi,
chưíng ngûúåc câng. Ngûåa giêåt mònh hđ vang. Bấc àấnh xe nhẫy
phùỉt xëng, kïu:
- Thưi! Sa xëng bậi cất rưìi!
Vûâa nối, bấc vûâa cưë sûác bùỉt bấnh xe. Nhûng, khưng àûúåc.
Chiïëc xe bõ trûúåt, àậ quay ngang, câng ln xëng sêu hún. Bấc
àấnh xe ài quanh mưåt vông rưìi lêím bêím:
- Quấi, àûáa nâo lẩi nhưí cấi Cưåt Mưëc úã àêy àem ài àêu thïë?
Ch Ngûåa giêåt mònh nhúá ra vâ nđn thinh. Àânh phẫi dúä hâng trïn
xe xëng cho nhể rưìi múái bùỉt bấnh lïn àûúåc. Trong lc loay hoay
khn vấc, bấc àấnh xe àấ phẫi cêy Cưåt Mưëc. Bấc nhêëc cêy Cưåt
Mưëc lïn, cùỉm trẫ vâo chưỵ c. Túái lc cẫ ngûúâi lêỵn xe ra àûúåc mùåt
àûúâng thò Ngûåa àậ si cẫ bổt mếp. Thêëy Ngûåa lûã khûã bûúác qua,
Cưåt Mưëc àậ àõnh nối cho mưåt cêu. Song, khi nghe tiïëng thúã hưìng
hưåc ca Ngûåa, Cưåt Mưëc thûúng tònh khưng nối nûäa.