Coi trọng công tác xây dựng Đảng trong sạch vững mạnh là một
trong những nguyên nhân quan trọng góp phần tạo nên những thắng lợi vĩ
đại của Cách mạng Việt Nam trong hơn 75 năm qua.
Chủ tịch Hồ Chí Minh, người sáng lập và xây dựng Đảng Cộng sản
Việt Nam luôn không ngừng chăm lo, xây dựng Đảng ta trở thành một Đảng
thật sự trong sạch vững mạnh. Người đã khái quát lên một hệ thống quan
điểm có tính quy luật về xây dựng Đảng Cộng sản Việt Nam – những quan
điểm này đã trở thành một bộ phận quan trọng trong toàn bộ di sản tư tưởng
của Người. Tư tưởng, quan điểm của Hồ Chí Minh về công tác xây dựng
Đảng trong sạch vững mạnh là sự vận dụng sáng tạo học thuyết Mác – Lê
nin về chính Đảng vô sản kiểu mới vào hoàn cảnh và đặc điểm cụ thể của
nước ta.
Xây dựng Đảng – Quy luật tồn tại và phát triển của Đảng.
Với Người, xây dựng Đảng là một nhiệm vụ tất yếu, thường xuyên để
Đảng hoàn thành vai trò chiến sĩ tiên phong trước giai cấp, dân tộc, nhân
dân. Xây dựng Đảng đặt ra như một nhiệm vụ vừa cấp bách vừa lâu dài.
Trong quan niệm của Hồ Chí Minh, xây dựng, chỉnh đốn Đảng gắn liền với
sự tồn tại của Đảng; còn Đảng, còn hoạt động, còn cần phải tổ chức xây
dựng, chỉnh đốn. Tính tất yếu khách quan của công tác xây dựng chỉnh đốn
Đảng được Hồ Chí Minh lí giải hết sức thuyết phục theo các căn cứ sau đây:
- Xây dựng, chỉnh đốn Đảng bị chế định bởi quá trình phát triển liên
tục của sự nghiệp cách mạng do Đảng lãnh đạo. Sự nghiệp cách mạng do
Đảng lãnh đạo là một quá trình, bao gồm nhiều thời kì, nhiều giai đoạn; mỗi
thời kì, giai đoạn có những mục tiêu cụ thể và những yêu cầu riêng. Trước
diến biến của điều kiện khách quan, bản thân Đảng phải tự chỉnh đốn, tự đổi
mới để vươn lên làm tròn trọng trách trước giai cấp và dân tộc. Sinh thời,
mỗi khi cách mạng chuyển giai đoạn, bắt đầu triển khai nhiệm vụ mới, Hồ
1
Chí Minh bao giờ cũng chủ trương trước hết phải xây dựng chỉnh đốn Đảng.
Chủ trương đó vừa khẳng định đúng vị trí, vai trò lãnh đạo của Đảng, vừa
thể hiện khả năng nhạy bén, làm chủ thời cuộc của người đứng đầu tổ chức

Đảng.
- Đối với toàn Đảng, Hồ Chí Minh cũng chỉ rõ: Đảng sống trong xã
hội; là một bộ phận hợp thành cơ cấu của xã hội; mỗi cán bộ, đảng viên đều
chịu ảnh hưởng, tác động của môi trường xã hội, các quan hệ xã hội, cả cái
tốt và cái xấu, cái tích cực, tiến bộ và cái tiêu cực lạc hậu. Do đó mỗi cán bộ,
đảng viên phải thường xuyên rèn luyện; Đảng phải thường xuyên chú ý đến
việc chỉnh đốn Đảng.
- Xây dựng chỉnh đốn Đảng là cơ hội để mỗi cán bộ, đảng viên tự rèn
luyện, giáo dục và tu dưỡng tốt hơn, hoàn thành các nhiệm vụ mà Đảng và
nhân dân giao phó, đặc biệt là giữ được các phẩm chất cách mạng tiêu biểu.
Xây dựng, chỉnh đốn Đảng là làm cho mỗi cán bộ, đảng viên hiểu rõ, hiểu
đúng và thực hành tốt quan điểm đường lối,chính sách của Đảng. Mặt khác
giúp cho cán bộ, đảng viên phải nhìn lại mình, phát huy mặt tốt loại bỏ mặt
xấu có trong mỗi con người.
- Trong điều kiện Đảng trở thành Đảng cầm quyền, việc xây dựng,
chỉnh đốn Đảng lại càng phải tiến hành thường xuyên hơn. Với một nhãn
quan đặc biệt nhạy bén về chính trị, Người đã nhìn thấy và nhận diện rõ tính
hai mặt vốn có của quyền lực: một mặt, quyền lực có sức mạnh to lớn để cải
tạo xã hội cũ, xây dựng xã hội mới nếu biết sử dụng đúng; mặt khác, quyền
lực cũng có sức phá hoại ghê gớm nếu người nắm quyền lực bị thoái hóa,
biến chất đi vào con đường ham muốn quyền lực, chạy theo quyền lực, tranh
giành quyền lực, lợi dụng quyền lực để lạm quyền, lộng quyền, đặc lợi, biến
quyền lực của nhân dân thành đặc quyền của cá nhân, v.v… Vì vậy Đảng
phải đặc biệt quan tâm đến việc chỉnh đốn và đổi mới để hạn chế, ngăn chặn,
2
đẩy lùi và tẩy trừ mọi tệ nạn do thoái hóa, biến chất gây ra trong điều kiện
Đảng lãnh đạo chính quyền nhà nước. “Muốn xây dựng chủ nghĩa xã hội
phải có con người xã hội chủ nghĩa. Con người xã hội chủ nghĩa là phải đi
đến hoàn toàn không có chủ nghĩa cá nhân. Trong đầu óc mọi người đều có
sự đấu tranh giữa cái “thiện” và cái “ác”…. Tư tưởng cộng sản với tư tưởng

cá nhân ví như lúa với cỏ dại. Lúa phải chăm bón rất khó nhọc thì mới tốt
được. Còn cỏ dại không cần chăm sóc cũng mọc lu bù. Tư tưởng cộng sản
phải rèn luyện gian khổ mới có được. Còn tư tưởng cá nhân thì cũng như cỏ
dại sinh sôi, nảy nở rất dễ”
1
.
Xét một cách tổng quát, theo Hồ Chí Minh, xây dựng, chỉnh đốn Đảng
mang tính quy luật và là nhu cầu tồn tại, phát triển của bản thân Đảng. Chỉnh
đốn và đổi mới Đảng nhằm làm cho Đảng thực sự trong sạch, vững vàng về
chính trị, tư tưởng và tổ chức; làm cho đội ngũ cán bộ, đảng viên không
ngừng nâng cao phẩm chất và nâng lực trước những yêu cầu, đòi hỏi ngày
càng cao, càng phức tạp của nhiệm vụ cách mạng. Đổi mới, chỉnh đốn Đảng
sẽ làm cho Đảng trở thành một khối thống nhất về nhận thức và tư tưởng,
làm cơ sở cho thống nhất về hành động, đủ sức lái con thuyền cách mạng
Việt Nam tiến về phía trước, vượt qua những khúc quanh đầy thử thách.
Nội dung công tác xây dựng Đảng Cộng sản Việt Nam.
A, Xây dựng Đảng về tư tưởng và lý luận.
Năm 1925-1927, khi huấn luyện cho cán bộ cách mạng, Hồ Chí Minh
khẳng định: "Đảng muốn vững thì phải có chủ nghĩa làm cốt, trong đảng ai
cũng phải hiểu, ai cũng phải theo chủ nghĩa ấy. Đảng mà không có chủ nghĩa
cũng như người không có trí khôn, tàu không có bàn chỉ nam”
2
, chủ nghĩa
đó chính là chủ nghĩa Mác-Lênin. Trong tâm trí mình, bất cứ lúc nào, Hồ
1
Hồ Chí Minh: toàn tập, Nxb.Chính trị quốc gia, H.1996, t.9, tr.448
2
Hồ Chí Minh: toàn tập, t.2, tr.268
3
Chí Minh luôn coi chủ nghĩa Mác-Lênin là cái gốc để hình thành nên tư

tưởng của mình. Người luôn coi trọng chủ nghĩa Mác-Lênin, so sánh nó với
“mặt trời soi sáng”, “cẩm nang thần kỳ” cho con đường tiến lên chủ nghĩa xã
hội luôn đi đúng hướng mà Người đã chọn. Chủ nghĩa ấy luôn rất được coi
trọng, nó quan trọng và cần thiết cho mọi giai đoạn phát triển của chủ nghĩa
xã hội, cho mọi hoạt động của Đảng Cộng sản Việt Nam. Tuy vậy, trong quá
trình kế thừa và vận dụng chủ nghĩa Mác-Lênin, Người vẫn lưu ý một số
điểm như sau:
 Một là: việc học tập, nghiên cứu, tuyên truyền chủ nghĩa Mác - Lênin
phải luôn luôn phù hợp với hoàn cảnh và phù hợp với từng đối tượng.
 Hai là: việc vận dụng chủ nghĩa Mác - Lênin phải luôn luôn phù hợp
với từng hoàn cảnh.
 Ba là: Trong quá trình hoạt động, Đảng ta phải chú ý học tập, kế thừa
những kinh nghiệm tốt của các đảng cộng sản khác, đồng thời Đảng ta
phải tổng kết kinh nghiệm của mình để bổ sung chủ nghĩa Mác -
Lênin. Đây là thái độ và trách nhiệm thường xuyên của Đảng ta.
 Bốn là: Đảng ta phải tăng cường đấu tranh để bảo vệ sự trong sáng
của chủ nghĩa Mác - Lênin.
B, Xây dựng Đảng về chính trị.
Việc xây dựng Đảng về chính trị theo tư tưởng Hồ Chí Minh bao gồm
nhiều nội dung: xây dựng đường lối chính trị, bảo vệ chính trị và thực hiện
nghị quyết, xây dựng và phát triển hệ tư tưởng chính trị, củng cố lập trường
chính trị, nâng cao bản lĩnh chính trị… Trong đó, theo Hồ Chí Minh đường
lối chính trị là một vấn đề cốt tử trong sự tồn tại và phát triển của Đảng.
Đảng Cộng Sản Việt Nam là Đảng cầm quyền có vai trò quyết định định
hướng phát triển của toàn xã hội. Đảng thực hiện vai trò lãnh đạo chủ yếu
4
của mình chủ yếu như đưa ra cương lĩnh, đường lối chiến lược, phương
hướng phát triển kinh tế - xã hội cũng như sách lược và quy định những mục
tiêu phát triển của xã hội theo hướng lâu dài cũng như của từng giai đoạn.
Muốn vậy, cần phải coi trọng những vấn đề đường lối chính trị phải dựa trên

cơ sở lý luận của chủ nghĩa Mác - Lênin, vận dụng nó vào hoàn cảnh cụ thể
của đất nước ta trong mỗi giai đoạn, thời kì phát triển. Lấy kinh nghiệm của
các đất nước anh em để học tập và đúc rút ra những kinh nghiệm đó áp dụng
vào đất nước để có đường lối chính trị đúng đắn.
Người cũng lưu ý cần phải giáo dục đường lối chính trị, chính sách
của Đảng để mọi Đảng viên luôn kiên định giữ vững lập trường, giữ vững
bản lĩnh chính trị trong mọi hoàn cảnh. Ngoài ra Người cũng cảnh nguy cơ
sai lầm về đường lối chính trị gây hậu quả nghiêm trọng đến vận mệnh đất
nước, sinh mệnh chính trị hàng triệu Đảng viên cũng như hàng triệu nhân
dân lao động.
C, Xây dựng Đảng về tổ chức, bộ máy, công tác cán bộ.
- Hệ thống tổ chức của Đảng: Hồ Chí Minh khẳng định sức mạnh của
Đảng bắt nguồn từ tổ chức, một tổ chức tiên phong chiến đấu của giai cấp
công nhân. Hệ thống tổ chức của Đảng từ Trung ương đến cơ sở phải thật
chặt chẽ, có tính kỷ luật cao. Sức mạnh các tỏ chức liên quan chặt chẽ với
nhau; mỗi cấp độ tổ chức có chức năng, nhiệm vụ riêng. Trong hệ thống tổ
chức đảng, Hồ Chí Minh rất coi trọng vai trò của chi bộ.
- Các nguyên tắc tổ chức sinh hoạt Đảng:
+ Tập trung dân chủ: Đây là nguyên tắc cơ bản để xây dựng Đảng
thành một tổ chức chiến đấu chặt chẽ, vừa phát huy sức mạnh của mỗi
người, vừa phát huy sức mạnh của tất cả những ai đã tự nguyện gắn bó với
nhau trong một tổ chức. Giữa “tập trung” và “ dân chủ” có mối quan hệ
khăng khít với nhau, đó là hai vế của một nguyên tắc. Hồ Chí Minh viết về
5
mối quan hệ đó như sau: “Dân chủ đi đến tập trung, là cơ sở của tập trung,
dân chủ dưới sự chỉ đạo của tập trung. Tập trung trên nền tảng của dân chủ,
không phải tâp trung quan liêu theo kiểu độc đoán chuyên quyền”.
+ Tập thể lãnh đạo, cá nhân phụ trách:
Hồ Chí Minh giải thích về tập thể lãnh đạo: “một người dù khôn
ngoan tài giỏi mấy, dù nhiều kinh nghiệm đến đâu, cũng chỉ trông thấy, chi

xem xét được một hoặc nhiều mặt của một vấn đề, không thể trông thấy và
xem xét tất mọi mặt của một vấn đề. Vì vậy, cần phải có nhiều người. Nhiều
người thì nhiều kinh nghiệm. Người thì rõ mặt này, người thì trông thấy rõ
mặt khác của vấn đề đó. Góp kinh nghiệm và sự xem xét của nhiều người,
thì vấn đề đó được thấy rõ ở mọi mặt, thì vấn đề ấy mới được giải quyết chu
đáo, khỏi sai lầm”
3
Về cá nhân phụ trách, Hồ Chí Minh cho rằng: “Việc gì đã được đông
người bàn bạc kỹ lưỡng rồi, kế hoạch định rõ ràng rồi, thì cần giao cho 1
người hoặc nhóm ít người phụ trách theo kế hoạch đó mà thi hành. Như thế
mới có chuyên trách, công việc mới chạy. Nếu không có cá nhân phụ trách
thì sẽ sinh ra cái tệ người này ủy cho người kia, người kia ủy cho người nọ,
kết quả là không ai thi hành. Như thế thì việc gì cũng không xong”.
4
+ Tự phê bình và phê bình: Đảng là một thực thể của xã hội, Đảng bao
gồm các tầng lớp xã hội, đội ngũ của Đảng bao gồm những nguời ưu tú,
nhưng trong Đảng cũng không tránh khỏi những quyết điểm, không phải
mọi người đều tốt, mọi việc đều hay, mỗi con người đều có cái thiện và cái
ác ở trong lòng. Chính vì vậy, Hồ Chí Minh cho rằng, thang thuốc tốt nhất là
tự phê bình và phê bình. Hồ Chí Minh xem tự phê bình và phê bình là vũ khí
để rèn luyện đảng viên. Đó cũng là vũ khí để nâng cao trình độ lãnh đạo của
3
Hồ Chí Minh: Toàn tập, t.5, tr.504-505.
4
Hồ Chí Minh: Toàn tập, t.5, tr.504-505.
6
Đảng, làm tròn sứ mệnh lãnh đạo cách mạng, làm tròn trách nhiệm trước
giai cấp và nhân dân. Trong phiên họp hội đồng Chính phủ ngày 7 tháng 2
năm 1951, Người căn dặn: “Trong lúc thực hiện phê bình và tự phê bình, có
thể cán bộ sợ bị trù và dân thì có lúc phê bình 1 câu, chỉ đúng 2, nhưng ta cứ

phải để dân phê bình, nếu không ta sẽ khóa cửa sự phê bình”.
5
Thái độ,
phương pháp tự phê bình và phê bình được Hồ Chí Minh nêu rõ ở những
điểm như: phải tiến hành thường xuyên như người ta rửa mặt hàng ngày;
phải thẳng thắn, chân thành, trung thực, không nể nang, không giấu giếm và
cũng không thêm bớt khuyết điểm; “phải có tình yêu thương lẫn nhau”.
Trong buổi bế mạc Hội nghị lần thứ 9 của Ban Chấp hành Trung ương Đảng
Lao động Việt Nam, ngày 24 tháng 4 năm 1956, Hồ Chủ tịch nói: “Thật thà
tự phê bình và thành khẩn phê bình là thứ vũ khí sắc bén nhất để sửa chữa
khuyết điểm và phát triển ưu điểm. Vì vậy, chẳng những chúng ta phải thực
hiện mở rộng phê bình và tự phê bình trong Đảng và trong cơ quan chính
quyền, mà chúng ta còn phải hoan nghênh lời phê bình thành thật của nhân
dân”.
6
Người phê phán thái độ lệch lạc sai trái thường xảy ra trong tự phê
bình và phê bình như thiếu trung thực, che giấu khuyết điểm của bản thân,
sợ phê bình, không giám phê bình, vùi dập, đả kích người khác.
+ Kỷ luật nghiêm minh, tự giác: Sức mạnh của một tổ chức cộng sản
và của mỗi đảng viên bắt nguồn từ ý thức kỷ luật nghiêm minh, tự giác.
Nghiêm minh là thuộc về tổ chức Đảng, vì đó là kỷ luật đối với cán bộ, đảng
viên, không phân biệt cán bộ lãnh đạo cao hay thấp, là cán bộ lãnh đạo hay
đảng viên thường, mọi cán bộ đảng viên đều bình đẳng trước kỉ luật Đảng.
Tự giác là thuộc về mỗi cá nhân cán bộ, đảng viên đối với đảng, một tổ chức
của những người tự nguyện đứng trong một hàng ngũ để cùng chiến đấu cho
5
Hồ Chí Minh: Biên niên tiểu sử, Nxb.Chính trị quốc gia, H.1995, t.5, tr.19.
6
Hồ Chí Minh: toàn tập, nxb. Chính trị quốc gia, H.1996, t.8, tr.158.
7

độc lập dân tộc và chủ nghĩa xã hội. Yêu cầu cao nhất của kỉ luật Đảng là
chấp hành các chủ trương, nghị quyết của Đảng và tuân thủ các nguyên tắc
xây dựng Đảng. Có như vậy, Đảng mới thống nhất về tư tưởng và hành
động. Tính nghiêm minh, tự giác đòi hỏi ở đảng viên phải gương mẫu trong
cuộc sống, công tác. Uy tín của Đảng bắt nguồn từ sự gương mẫu của mỗi
đảng viên trong việc tự giác tuân thủ kỷ luật của Đảng, của Nhà nước, của
đoàn thể nhân dân.
+ Đoàn kết thống nhất trong Đảng: Bác căn dặn “Đoàn kết là một
truyền thống cực kỳ quý báu của Đảng ta và của dân ta. Các đồng chí từ
Trung ương đến chi bộ cần phải giữ gìn sự đoàn kết nhất trí của Đảng như
giữ gìn con ngươi của mắt mình”. Đoàn kết thống nhất trong Đảng theo Tư
tưởng Hồ Chí Minh không phải chỉ là “đoàn kết một chiều”, “bằng mặt mà
không bằng lòng”, “liên minh”, lúc cần thì hợp lực, không cần thì tìm cách
lật đổ nhau… mà phải là đoàn kết có lý, có tình - tình cảm cách mạng trong
sáng, tình thương yêu đồng chí, đồng bào. Bác từng nói: “Toàn Đảng, toàn
dân đồng sức đồng lòng thì khó khăn gì cũng nhất định khắc phục được”.
Với Hồ Chí Minh, đoàn kết thống nhất trong Đảng phải là một chiến lược
lâu dài, là sợi chỉ đỏ xuyên suốt đường lối cách mạng Việt Nam: “Nội bộ
Đảng phải đoàn kết nhất trí, đoàn kết không phải ngoài miệng mà phải đoàn
kết trong công tác, trong tự phê bình và phê bình giúp nhau tiến bộ”. Bác
luôn tâm niệm, Đảng ta tuy đông người nhưng khi tiến đánh chỉ như một
người”, và nhờ vậy “Cách mạng nhất định thành công. Ta thành công chính
vì ta đoàn kết, quyết tâm, tin tưởng”. Bác khuyên các đồng chí trong Đảng
phải thương yêu đoàn kết, nuôi dưỡng và phát triển tình đồng chí, nghĩa
đồng bào, giữ gìn đạo đức cách mạng, chống các căn bệnh công thần, địa vị,
hẹp hòi, cục bộ, kèn cựa “Từ nay, mỗi cán bộ, mỗi đảng viên, phải kiên
8
quyết chữa cái bệnh hẹp hòi đó để thực hành chính sách đại đoàn kết. Chính
sách thành công thì kháng chiến mới dễ thắng lợi”.
+ Cán bộ, công tác cán bộ của Đảng: Bác Hồ rất quan tâm đến việc

xây dựng đội ngũ cán bộ vững mạnh. Bác đã chỉ rõ: “Cán bộ là cái gốc của
mọi công việc”. “Muốn việc thành công hoặc thất bại đều do cán bộ tốt hoặc
kém”. Theo Bác: “Cán bộ là những người đem chính sách của Đảng, của
Chính phủ giải thích cho dân chúng hiểu rõ và thi hành. Đồng thời đem tình
hình của dân chúng báo cáo cho Đảng, cho Chính phủ hiểu rõ để đặt chính
sách cho đúng. Vì vậy, cán bộ là cái gốc của mọi công việc”. “Cán bộ là cái
dây chuyền của bộ máy. Nếu dây chuyền không tốt, không chạy thì động cơ
dù tốt, dù chạy toàn bộ máy cũng tê liệt. Cán bộ là những người đem chính
sách của Chính phủ, của Đoàn thể thi hành trong nhân dân, nếu cán bộ dở thì
chính sách hay cũng không thể thực hiện được”.
7
Người cán bộ phải có đủ
đức và tài, phẩm chất và năng lực, trong đó, đức, phẩm chất là gốc. Nội
dung của nó bao hàm các mắt khâu liên hoàn, có quan hệ chặt chẽ với nhau;
tuyển chọn cán bộ; đào tạo, huấn luyện, bồi dưỡng cán bộ; đánh giá đúng
cán bộ; tuyển dụng, sắp xếp, bố trí cán bộ; thực hiện các chính sách đối với
cán bộ.
D, Xây dựng Đảng về đạo đức:
Đạo đức là gốc, là nền tảng vì liên quan tới Đảng cầm quyền. Hồ Chí
Minh trăn trở với nguy cơ của Đảng cầm quyền, đó là sự sai lầm về đường
lối và suy thoái về đạo đức cách mạng của cán bộ, đảng viên. Đảng cầm
quyền, lãnh đạo toàn xã hội, lãnh đạo Nhà nước, nếu cán bộ, đảng viên của
Đảng không tu dưỡng về đạo đức cách mạng thì mặt trái của quyền lực có
thể làm tha hóa con người. Vì vậy, Hồ Chí Minh yêu cầu Đảng phải "là đạo
đức, là văn minh". Người thường nhắc lại ý của Lênin: Đảng Cộng sản phải
7
Hồ Chí Minh: toàn tập, Nxb. Chính trị quốc gia, H.1995, t.5, tr.54.
9
tiêu biểu cho trí tuệ, danh dự, lương tâm của dân tộc và thời đại. Người nói,
cán bộ, đảng viên muốn cho dân tin, dân yêu, dân phục thì không phải "viết

lên trán chữ cộng sản là được quần chúng yêu mến. Quần chúng chỉ quý
mến những người có tư cách đạo đức".
Rèn luyện đạo đức cơ bản cho Đảng viên trong thời đại mới
 Trung với nước, hiếu với dân:
• Trong mối quan hệ giữa cá nhân với cộng đồng và xã hội, phải biết
đặt lợi ích của Đảng,, Tổ quốc, cách mạng lên trên hết, trước hết.
• Quyết tâm phấn đấu thực hiện mục tiêu cách mạng.
• Thực hiện tốt mọi chủ trương, chính sách của Đảng và Nhà nước.
• Khẳng định vai trò sức mạnh thực sự của nhân dân.
• Tin dân, học dân, lắng nghe ý kiến của dân, gắn bó mật thiết với dân,
tổ chức, vận động nhân dân thực hiện tốt đường lối, chủ trương, chính
sách của Đảng và Nhà nước.
• Chăm lo đời sống vật chất và tinh thần của nhân dân.
 Cần, kiệm, liêm, chính, chí công vô tư.
Cần, kiệm, liêm, chính càng cần thiết đối với cán bộ, đảng viên. Bởi
vì, nếu cán bộ, đảng viên mắc sai lầm, khuyết điểm thì sẽ ảnh hưởng đến
nhiệm vụ chung của cách mạng, ảnh hưởng đến uy tín của Đảng. Mặt khác,
những người trong các công sở đều có nhiều hoặc ít quyền hành. Nếu không
giữ đúng cần, kiệm, liêm, chính thì dễ biến thành sâu mọt của dân.
 Thương yêu con người.
Người kết luận: những người bị áp bức, bị bóc lột, những người làm điều
thiện thì dù màu da, tiếng nói, chủng tộc, tôn giáo có khác nhau, vẫn có thể
thực hành chữ "bác ái", vẫn có thể đại đoàn kết, đại hòa hợp, coi nhau như
anh em một nhà. Tình thương yêu con người ở Hồ Chí Minh không chung
10
chung, trừu tượng kiểu tôn giáo, mà luôn luôn được nhận thức và giải quyết
trên lập trường của giai cấp vô sản, dành cho các dân tộc và con người bị áp
bức, đau khổ.
Là người lãnh đạo cách mạng, Đảng đề ra đường lối, chiến lược đưa
nhân dân ta đấu tranh giành thắng lợi trong cách mạng giải phóng dân tộc và

xây dựng chủ nghĩa xã hội. Là đảng cầm quyền, Đảng chịu trách nhiệm về
mọi mặt đời sống của nhân dân. Chủ tịch Hồ Chí Minh chỉ rõ: “Chính sách
của Đảng và Chính phủ là phải hết sức chăm nom đến đời sống của nhân
dân. Nếu dân đói, Đảng và Chính phủ có lỗi; nếu dân rét, Đảng và Chính
phủ có lỗi; nếu dân dốt là Đảng và Chính phủ có lỗi; nếu dân ốm là Đảng và
Chính phủ có lỗi”. Là đảng cầm quyền, đặc biệt trong thời kỳ đất nước tiến
hành CNH, HĐH, hội nhập ngày càng sâu rộng với thế giới, sự trong sạch
của bộ máy Đảng càng là một đòi hỏi khách quan. Đó là bởi “ngoài lợi ích
của giai cấp, của nhân dân, của dân tộc, Đảng ta không có lợi ích gì khác”.
Độc lập dân tộc và chủ nghĩa xã hội là lý lưởng, là mục tiêu đấu tranh và
cũng là lý do tồn tại của Đảng. Đảng ra đời, tồn tại vì điều đó và toàn bộ
hoạt động của Đảng cũng là nhằm đạt được điều đó.
Trải qua 80 mùa xuân, tuy tuổi đời của Đảng ta còn rất trẻ, nhưng lại
có một bề dày những thành tích và chiến công vang dội. Chúng ta đã chiến
thắng được “giặc ngoại xâm”, đang ngày ngày tích cực nâng cao đời sống
của nhân dân để diệt “giặc đói”, cải cách giáo dục để diệt “giặc dốt”. Tuy
nhiên, khi chúng ta không còn “bế quan toả cảng” với các nước tư bản, sẵn
sàng làm bạn với tất cả các nước trên thế giới với tinh thần: hoà bình - hữu
nghị - hợp tác cùng phát triển, đất nước ta ngày càng thay da đổi thịt, cuộc
sống của chúng ta được cải thiện rõ rêt qua từng miếng cơm, manh áo… Và
cũng từ sự thay đổi ấy, có một số bộ phận Đảng viên, chiến tranh, bom đạn
khốc liệt không giết được họ nhưng họ lại gục ngã trước chính mình, bị
11
chính những tham vọng tầm thường trong bản thân quật ngã, họ nghĩ mình
là “quan Cách mạng” chứ không phải là công bộc của dân, và trượt dài trên
những cám dỗ của tiền bạc và nhan sắc. Tình trạng “quan tham” ở trong
chính nước ta gần đây với những cấp độ khác nhau: Từ Phó tổng giám đốc
Ngân hàng Đầu tư và phát triển Việt Nam – BIDV, cho đến những quan
chức cấp cao khác của PMU 18 mà điển hình là ông Bùi Tiến Dũng, cho tới
những “ Dự án Đại Lộ Đông – Tây” gần đây nhất với những ông Huỳnh

Ngọc Sĩ, Lê Quả… Và gần đây, vụ việc tiến sỹ luật Cù Huy Hà Vũ với
hành vi làm ra nhiều tài liệu có nội dung chống Nhà nước XHCN Việt Nam
để tuyên truyền, xuyên tạc, phỉ báng chính quyền nhân dân, tuyên truyền
luận điệu chiến tranh tâm lý, đòi lật đổ chế độ, thực hiện đa nguyên đa đảng,
đi ngược lại quyền lợi dân tộc, kêu gọi nước ngoài can thiệp cũng đã làm
dấy lên sự bất bình trong dư luận…. Những điều đó đã cho chúng ta nhiều
bài học về sự cần thiết của sự trong sạch, vững mạnh của Đảng.
Vì vậy, để Đảng “Thật sự là người lãnh đạo, người đầy tớ thật trung
thành của nhân dân” mà trước lúc đi xa Bác Hồ hằng mong muốn, chúng ta
cần phải tích cực hơn nhữ trong công tác xây dựng và phát triển đất nước,
làm cho Đảng ta thực sự trong sạch vững mạnh.
Về tư tưởng và lý luận: Thông qua thực tiễn, từ khi ra đời cho đến
nay, chúng ta có thể khẳng định rằng hệ thống những quan điểm trong Tư
tưởng Hồ Chí Minh đã soi sáng những con đường cho Đảng Cộng sản Việt
Nam và cả dân tộc ta đi hết từ thắng lợi này đến thắng lợi khác. 80 mùa xuân
và biết bao nhiêu lần 80 những thành công, Đảng cộng sản Việt Nam của
chúng ta ngày càng khẳng định được sự đúng đắn trong đường lối cũng như
hành động dựa trên nền tảng là Chủ nghĩa Mác – Lênin, kết hợp với Tư
tưởng Hồ Chí Minh. Tuy vậy, chúng ta vẫn cần phải nâng cao hơn nữa trình
độ trí tuệ, chất lượng nghiên cứu lý luận của Đảng; tiếp tục làm sáng tỏ
12
những vấn đề về chủ nghĩa xã hội và con đường đi lên chủ nghĩa xã hội của
nước ta; làm rõ cơ sở lý luận và thực tiễn đường lối, chính sách của Đảng
trong thời kỳ mới. Đổi mới công tác giáo dục lý luận chính trị, tư tưởng
trong Đảng, trước hết cho đội ngũ cán bộ lãnh đạo và quản lý chủ chốt các
cấp; đổi mới nội dung, phương pháp học tập và giảng dạy trong hệ thống
trường chính trị, nâng cao tính thiết thực và hiệu quả của chương trình. Bên
cạnh đó cũng cần phải củng cố, nâng cao chất lượng các cơ quan chuyên
ngành về công tác tư tưởng, lý luận. Đặc biệt quan tâm chống sự suy thoái
về tư tưởng, chính trị, đạo đức, lối sống. Kiên quyết đấu tranh bảo vệ chủ

nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh, bảo vệ đường lối, quan điểm của
Đảng; phê phán, bác bỏ các quan điểm sai trái, thù địch.
Về chính trị, cần thực hiện nghiêm túc nguyên tắc tập trung dân chủ
trong Đảng; thắt chặt mối quan hệ gắn bó giữa Đảng với nhân dân; nâng cao
chất lượng và hiệu quả công tác kiểm tra, giám sát; đổi mới phương thức
lãnh đạo, nâng cao năng lực cầm quyền của Đảng mà khâu mấu chốt cần tập
trung hiện nay là đổi mới phương thức lãnh đạo của Đảng đối với Nhà nước
ở cấp trung ương và chính quyền ở cấp địa phương. Bên cạnh đó cũng cần
khẩn trương nghiên cứu, xây dựng, hoàn thiện hệ thống văn bản qui định cụ
thể về nguyên tắc, nội dung và cơ chế Đảng lãnh đạo đối với Nhà nước trong
từng lĩnh vực : lập pháp, hành pháp, tư pháp và từng cấp, từng loại hình tổ
chức nhà nước
Về tổ chức, công tác cán bộ, bộ máy: dân chủ, cá nhân – lãnh đạo, phê
bình, kỷ luật, đoàn kết, cán bộ…Trước hết, phải đẩy mạnh cải cách hành
chính theo hướng dân chủ, trong sạch, vững mạnh, phục vụ đắc lực và có
hiệu quả đối với nhân dân. Kiên quyết khắc phục quan liêu, hách dịch, cửa
quyền, gây phiền hà, sách nhiễu, tham nhũng, bộ máy cồng kềnh, kém hiệu
lực, một bộ phận không nhỏ cán bộ, công chức sa sút phẩm chất đạo đức
13
cách mạng, năng lực thực hành nhiệm vụ công chức kém cỏi. Trong vài năm
trở lại đây, nước ta đã bắt tay vào việc phát triển Chính phủ điện tử, và bước
đầu đã đạt được những thành công nhất định. Một khi Chính phủ điện tử
được triển khai thành công, nước ta sẽ giảm tinh giảm được đáng kể bộ máy
cồng kềnh của chính phủ.
Ngoài ra còn cần chú ý cải cách các thủ tục hành chính; đề cao trách
nhiệm trong việc giải quyết các khiếu kiện của công dân theo đúng những
quy định của pháp luật; tiêu chuẩn hóa cũng như sắp xếp lại đội ngũ công
chức, xây dựng một đội ngũ cán bộ, công chức vừa có đức, vừa có tài, tinh
thông chuyên môn, nghiệp vụ. Nguồn lực đội ngũ công chức yếu thì không
thể nói đến một nhà nước pháp quyền của dân, do dân, vì dân mạnh được.

Do vậy, công tác đào tạo, bồi dưỡng cán bộ, công chức phải được đặt lên
hàng đầu và phải được tiến hành thường xuyên, bảo đảm chất lượng. Theo
đó, hệ thống các trường trong cả nước, nhất là các trường đại học, cao đẳng,
các trường dạy nghề, đặc biệt là các trường đào tạo, bồi dưỡng cán bộ
chuyên ngành tư pháp phải được đổi mới, nâng cao chất lượng đào tạo.
Tháng 7 năm 2008, Chính phủ nước ta đã triển khai đề án 30 – đề án nhằm
cải cách thủ tục hành chính ở nước ta và bước đầu đã phát huy hiệu quả. Bên
cạnh đó, Chính phủ cũng vẫn sẽ dành trên 20% ngân sách Nhà nước cho
việc phát triển giáo dục trong giai đoạn 2006-2010.
“Đảng không phải là một tổ chức để làm quan phát tài. Nó phải làm
tròn nhiệm vụ giải phóng dân tộc, làm cho Tổ quốc giàu mạnh, đồng bào
sung sướng”. Chính vì thế, những “ông quan cách mạng” xa dân, nhũng
nhiễu, hạch sách dân luôn bị nhân dân khinh bỉ, căm ghét. Họ đã làm tổn hại
đến uy tín, làm suy yếu Đảng. Để Đảng thật sự trong sạch, vững mạnh, phải
kiên quyết đưa những đảng viên thoái hóa, biến chất ra khỏi Đảng.
14
Mỗi lời nói, việc làm của cán bộ, Đảng viên là chuẩn mực văn hoá
đạo đức. Đặc biệt trong giai đoạn hiện nay, trước những ảnh hưởng ngày
càng to lớn của nền kinh tế thị trường và xu hướng khu vực hoá, quốc tế hoá,
bên cạnh những tác động tích cực thì cũng có không ít những tác động tiêu
cực đến một bộ phận không nhỏ trong xã hội như: Biểu hiện suy thoái về
đạo đức lối sống, nhạt phai lý tưởng, thiếu chí tiến thủ, không quan tâm đến
tình hình đất nước Vì vậy, hiện nay những tư tưởng của Chủ tịch Hồ Chí
Minh về đạo đức và giáo dục đạo đức cách mạng ngày càng trở nên có ý
nghĩa hơn bao giờ hết. Việc phấn đấu tu dưỡng bản thân là một quá trình lâu
dài, nhận thức và thực hiện tốt trách nhiệm của bản thân đối với tập thể, với
cộng đồng, với đất nước và với chính bản thân mình còn là một quá trình rèn
luyện và phấn đấu lâu dài hơn, đòi hỏi ở mỗi người phải có một ý chí, nghị
lực, quyết tâm cao để chiến thắng chính bản thân mình, chiến thắng mọi cám
dỗ của đồng tiền, của tâm lý hưởng thụ, của chủ nghĩa cá nhân Trong quá

trình ấy, việc đẩy mạnh giáo dục đạo đức theo tư tưởng Hồ Chí Minh, học
tập và làm theo tấm gương đạo đức trong sáng của Người trong những công
việc hằng ngày của bản thân mỗi người sẽ giúp mỗi chúng ta biết vươn lên
với tinh thần, tình cảm và trách nhiệm của mình. Trước sự nghiệp đổi mới
hiện nay của Đảng và Nhà nước ta, việc đào tạo thế hệ trẻ cũng đang trở
thành một vấn đề trọng tâm trong toàn bộ chiến lược phát huy nhân tố con
người. Điều này đã được khẳng định trong Nghị quyết Trung ương sáu
(khoá VII) và Nghị quyết Trung ương bảy (khoá X) của Đảng về tăng cường
sự lãnh đạo của Đảng đối với công tác thanh niên thời kỳ công nghiệp hoá,
hiện đại hoá. Đồng thời, tiếp tục đẩy mạnh việc thực hiện tốt Cuộc vận động
“Học tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh” do Đảng ta phát
động nhằm kích thích vai trò xung kích của thanh niên, quyết tâm đào tạo họ
15
thành những người kế thừa xây dựng chủ nghĩa xã hội vừa “hồng”, vừa
“chuyên” như mong mỏi của Chủ tịch Hồ Chí Minh.
Để đáp ứng yêu cầu của tình hình mới, Đảng phải xây dựng, chỉnh
đốn để ngày càng vững mạnh về mọi mặt. Xây dựng Đảng trong sạch, vững
mạnh là một trong những vấn đề có ý nghĩa quyết định đối với thắng lợi của
công cuộc đổi mới đất nước. Cuộc vận động “Học tập và làm theo tấm
gương đạo đức Hồ Chí Minh” đang được thực hiện sâu rộng trong Đảng và
trong toàn xã hội sẽ thúc đẩy bước chuyển biến mới trong công tác xây dựng
và chỉnh đốn Đảng, tăng cường sự thống nhất đoàn kết trong Đảng, làm cho
Đảng ngày càng vững mạnh và trong sạch, đủ sức lãnh đạo và tổ chức nhân
dân vượt qua mọi khó khăn, thử thách, đưa đất nước ngày càng giàu mạnh,
đáp ứng lòng mong mỏi của nhân dân.
16