- 1 -
MỞ ĐẦU
Tất cả mọi người trong chúng ta đều mong muốn có một cuộc sống khỏe mạnh,
ấm no, hạnh phúc. Nhưng trong cuộc sống không ai có thể lường hết được mọi rủi ro
có thể xẩy ra với bản thân hay gia đình như ốm đau, bệnh tật…Các chi phí khám chữa
bệnh này không thể xác định trước, vì vậy dù lớn hay nhỏ đều gây khó khăn cho gia
đình đặc biệt đối với những người có thu nhập thấp. Điều quan trọng hơn là những rủi
ro này có thể làm suy giảm sức khỏe, suy giảm khả năng lao động, vừa kéo dài thời
gian không lao động vừa làm cho cuộc sống khó khăn hơn.
Quyền được chăm sóc, bảo vệ sức khỏe và được tiếp cận với các dịch vụ Y tế là
một quyền lợi chính đáng của mọi người dân. Tuy nhiên, khả năng lựa chọn và tiếp
cận các dịch vụ Y tế của các nhóm cộng đồng có sự khác nhau và ngay trong một
quốc gia cũng không giống nhau, trong đó có bảo hiểm Y tế. Bảo hiểm Y tế thực sự là
chủ trương lớn của Đảng và nhà nước đã giúp biết bao gia đình có bệnh ổn định cuộc
sống, tuy nhiên củng có nhiều trường hợp người có bảo hiểm Y tế không hài lòng ở
nhiều khía cạnh đối với cung cách phục vụ của ngành y tế.
Để có thể khắc phục những nguyên nhân trên, lại vừa chủ động về tài chính khi có
rủi ro về sức khỏe xảy ra mỗi người có những biện pháp khắc phục khác nhau như rút
tiền tiết kiệm, bán tài sản, nhờ sự giúp đỡ của người thân, đi vay…Các biện pháp trên
đều có những ưu điểm và nhược điểm nhất định lại khó áp dụng trong trường hợp thời
gian kéo dài và lặp đi lặp lại. Vì vậy Bảo Hiểm Y Tế ra đời nhằm hỗ trợ cho người lao
động và gia đình họ khi gặp rủi ro về sức khỏe góp phần ổn định đời sống và đảm bảo
an toàn xã hội.
Cùng với sự tăng trưởng về kinh tế, đời sống con người được nâng cao, nhu cầu
khám chữa bệnh cũng tăng lên. Trong khi đó chi phí khám chữa bệnh ngày càng cao
do:
- 2 -
- Ngành y tế áp dụng công nghệ, máy móc hiện đại trong việc chuẩn đoán điều
trị bệnh.
- Thuốc men tăng giá do biến động giá cả chung của thị trường. Đặc biệt có
những bệnh phải sử dụng thuốc biệt dược, chi phí lớn.
Do đó cần phải vận động mọi người trong xã hội tham gia Bảo Hiểm Y Tế nhằm
giảm gánh nặng ngân sách Nhà nước và cũng để đảm bảo an toàn cho chính bản
thân mình khi gặp rủi ro về sức khỏe. Càng ngày Bảo Hiểm Y Tế càng tỏ rõ vai trò
quan trọng trong đời sống con người.
Xuất phát từ những nguyên nhân trên, nên tôi chọn đề tài “ Giải pháp nâng cao
hiệu quả Bảo hiểm Y tế tự nguyện ở trạm Y tế phường Mỹ Xuyên, thành phố
Long Xuyên đến 2015” Làm tiểu luận tốt nghiệp trung cấp lý luận chính trị - hành
chính. Nhằm góp phần nâng cao hiệu quả thực hiện Bảo hiểm Y tế tự nguyện của
nhân dân ở phường Mỹ Xuyên ngày càng tốt hơn.
Đề tài được kết cấu gồm 3 phần, chia thành 3 chương:
Chương 1: Lý luận chung về Y tế
Chương 2: Thực trang tiến trình thực hiện Bảo hiểm Y tế tự nguyện ở phường
Mỹ Xuyên từ 2010 đến nay
Chương 3: Mục tiêu và giải pháp nâng cao hiệu quả BHYT tự nguyện ở trạm
Y tế phường Mỹ Xuyên, thành phố Long Xuyên đến 2015
- 3 -
CHƢƠNG 1
LÝ LUẬN CHUNG VỀ Y TẾ
1.1 Những vấn đề cơ bản về y tế và bảo hiểm y tế:
1.1.1. Một số khái niệm:
* Khái niệm y tế: Trong các văn bản pháp quy thuộc lĩnh vực y tế của Việt Nam, cho
đến nay vẫn chưa có định nghĩa chính thức. Nhưng có thể hiểu Y tế là hệ thống tổ
chức thực hiện các biện pháp cụ thể để dự phòng, chữa bệnh, chăm sóc sức khỏe
cho con ngƣời.
Hoạt động y tế là hoạt động có tính liên ngành: y học, dược học, trang thiết bị
y tế, những điều dưỡng, xã hội học y tế, kỹ thuật học y tế. Hoạt động có liên quan
hàng loạt vấn đề quan trọng của đời sống xã hội như tỷ lệ sinh, tỷ lệ chết, tuổi thọ,
tuổi dinh dưỡng, môi trường sống trong sạch, bệnh tật và dịch bệnh, bệnh nghề nghiệp
và tai nạn lao động, sản xuất và dịch vụ cung cấp thuốc và các dụng cụ y tế…
* khái niệm sức khỏe: WHO đã định nghĩa " Sức khỏe là tình trạng hoàn toàn thoải
mái về thể chất, tâm thần, và xã hội chứ không chỉ là không có bệnh tật hoặc đau
yếu" Mặc dù bản chất của các vấn đề sức khỏe, mô hình bệnh tật đã có nhiều thay
đổi, nhưng mục đích trọng tâm và mong muôn đem lại tình trạng sức khỏe tốt cho mọi
người của tổ chức này không hề thay đổi.
* Bảo hiểm y tế là hình thức bảo hiểm đƣợc áp dụng trong lĩnh vực chăm sóc sức
khỏe, không vì mục đích lợi nhuận, do Nhà nƣớc tổ chức thực hiện và các đối
tƣợng có trách nhiệm tham gia theo quy định của pháp Luật.
1.1.2. Vai trò của y tế và bảo hiểm y tế trong đời sống kinh tế, xã hội nói chung và
toàn dân nói riêng:
- Vai trò Y tế: là chăm sóc bảo vệ sức khỏe (CSSK) toàn diện, phòng bệnh, chữa
bệnh cho nhân dân.
- 4 -
- Ý nghĩa, tầm quan trọng của bảo hiểm y tế:
Bảo hiểm y tế (BHYT) là một chính sách xã hội do Nhà nước tổ chức, nhằm
huy động sự đóng góp tài chính của cộng đồng để tạo Quỹ BHYT, không vì mục đích
lợi nhuận, giúp cho người tham gia BHYT có nguồn tài chính để chăm sóc sức khoẻ,
bảo vệ quyền lợi của mình. Bảo hiểm y tế là hình thức bảo hiểm được áp dụng trong
lĩnh vực chăm sóc sức khỏe nhằm bảo đảm chi trả một phần hoặc toàn bộ chi phí
khám chữa bệnh cho người tham gia BHYT khi họ ốm đau, bệnh tật bằng nguồn quỹ
BHYT do sự đóng góp theo chu kỳ của người sử dụng lao động, người lao động, các
tổ chức và cá nhân.
Bảo hiểm Y tế là một trong những hoạt động nhân đạo nhất, thể hiện sự hỗ trợ
tương thân, thương ái trong chăm sóc sức khoẻ giữa người giàu với người nghèo, giữa
người thuận lợi về sức khoẻ với người ốm đau và rủi ro về sức khoẻ, giữa người đang
độ tuổi lao động với người già và trẻ em. Đồng thời BHYT mang tính dự phòng
những rủi ro do chi phí cao cho chăm sóc sức khoẻ gây nên khi ốm đau, bệnh tật. Đặc
biệt đối với người nghèo, người có thu nhập thấp, người về hưu, mất sức…không đủ
điều kiện để khám, chữa bệnh. Mặt khác, thực hiện chế độ BHYT là thể hiện chế độ
ưu việt của Nhà nước xã hội chủ nghĩa và phát huy giá trị nhân văn, giá trị truyền
thống của dân tộc Việt Nam.
Quỹ bảo hiểm y tế được quản lý tập trung, thống nhất, công khai, minh bạch,
bảo đảm cân đối thu, chi và được Nhà nước bảo hộ.
Như vậy BHYT là một phạm trù kinh tế xã hội (KTXH) tất yếu của xã hội phát
triển và tiến tới thực hiện BHYT toàn dân là một yêu cầu khách quan. Tiến tới BHYT
toàn dân là một trong những nhiệm vụ quan trọng mà toàn Đảng toàn dân phải phấn
đấu.
- 5 -
1.2. Tƣ tƣởng Hồ Chí Minh về Y tế:
Chủ tịch Hồ Chí Minh đã căn dặn “Chính sách của Đảng và Chính phủ phải
hết sức chăm nom đến đời sống của nhân dân. Nếu dân đói là Đảng và Chính phủ có
lỗi, nếu dân rét là Đảng và Chính phủ có lỗi, nếu dân dốt là Đảng và Chính phủ có lỗi,
nếu dân ốm là Đảng và Chính phủ có lỗi”, Hồ Chí Minh rất quan tâm đến vấn đề sức
khoẻ của con người. Người coi đây là một nhân tố rất quan trọng có ý nghĩa quyết
định đến sự thắng lợi của sự nghiệp cách mạng. Người chỉ rõ “Giữ gìn dân chủ, xây
dựng nước nhà, xây dựng đời sống mới, việc gì cũng cần có sức khoẻ mới thành
công”. Người nói: “Mỗi một người dân yếu ớt tức là cả nước yếu ớt, dân cường thì
nước mạnh”. Hồ Chí Minh cũng đã đánh giá rất cao vai trò của sức khoẻ nên trong
thời kỳ lãnh đạo dân tộc tiến hành cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp xâm lược,
Người cho rằng: “Sức khoẻ của cán bộ và nhân dân được bảo đảm thì tinh thần càng
hăng hái. Tinh thần và sức khoẻ đầy đủ thì kháng chiến càng gần thắng lợi, kiến quốc
càng mau thành công” (Một số vấn đề xây dựng ngành y tế phát triển ở Việt Nam.
Nhà Xuất bản Y học. Hà Nội 1998. Trang 160)
Trong công tác chăm sóc và bảo vệ sức khoẻ nhân dân, Hồ Chí Minh rất quan
tâm đến vấn đề y học dự phòng. Người nói: “Phòng bệnh cũng cần thiết như chữa
bệnh”. “Phòng bệnh hơn trị bệnh”. “Mọi người từ già trẻ, trai gái, đã là người dân yêu
nước đều phải quan tâm đến vấn đề vệ sinh, giữ gìn sức khoẻ”. Trong nội dung của
cuốn sách Đời sống mới, Người viết: “Sạch sẽ là một phần của đời sống mới, sạch sẽ
thì dân ít ốm, khoẻ mạnh thì làm được việc, làm được việc thì có ăn”. Một số vấn đề
xây dựng ngành y tế phát triển ở Việt Nam. Nhà Xuất bản Y học; Hà Nội; 1998. đưa
vào tài liệu tham khảo
Tư tưởng Hồ Chí Minh về công tác y tế, sức khoẻ đã làm Đây là nền tảng cơ
sở cho Đảng ta xây dựng những quan điểm, nghị quyết để lãnh đạo, chỉ đạo nhiệm vụ
- 6 -
chăm sóc, bảo vệ sức khoẻ nhân dân phù hợp với tình hình của từng giai đoạn ngày
càng có hiệu quả tốt hơn.
1.3. Quan điểm của Đảng và Nhà nƣớc ta về Y tế và BHYT:
* Quan điểm của Đảng ta về Y tế và BHYT:
Trong Hiến pháp 1992 qui định rất rõ phải “…kết hợp phát triển y tế nhà nước
với y tế tư nhân; thực hiện bảo hiểm y tế, tạo điều kiện để mọi người dân được chăm
lo sức khoẻ”. Trước những vấn đề đặt ra đối với sự nghiệp chăm sóc và bảo vệ sức
khỏe cho nhân dân của ngành y tế trong thời kỳ đổi mới, tiến tới xóa bỏ bao cấp đối
với công tác này. Vì thế, trong Văn kiện Đại hội khóa VII đã nhấn mạnh: “… Sự
nghiệp chăm sóc sức khoẻ là trách nhiệm của cộng đồng và mỗi người dân, là trách
nhiệm của các cấp uỷ đảng và chính quyền, các đoàn thể nhân dân và các tổ chức xã
hội, trong đó ngành y tế giữ vai trò nòng cốt … Thực hiện phương châm "Nhà nước
và nhân dân cùng làm", đa dạng hoá các hình thức tổ chức chăm sóc sức khỏe trong
đó y tế Nhà nước là chủ đạo, tận dụng mọi tiềm năng sẵn có trong nước và mở rộng
hợp tác quốc tế.
Đến Đại hội Đại biểu toàn quốc lần thứ IX của Đảng đã nhấn mạnh : “Từng
bước mở rộng vững chắc hệ thống bảo hiểm và an sinh xã hội. Tiến tới áp dụng chế
độ bảo hiểm cho mọi người lao động, mọi tầng lớp nhân dân…Đổi mới cơ chế, chính
sách viện phí; mở rộng y tế tự nguyện, tiến tới BHYT toàn dân”.
Nghị quyết Đại hội Đại biểu toàn quốc lần thứ X Đảng Cộng sản Việt Nam tiếp
tục nhấn mạnh: “Phát triển và nâng cao chất lượng bảo hiểm y tế; xây dựng và thực
hiện tốt lộ trình tiến tới bảo hiểm y tế toàn dân; phát triển mạnh các loại hình bảo
hiểm y tế tự nguyện, bảo hiểm y tế cộng đồng. Mở rộng diện các cơ sở y tế công lập
và ngoài công lập khám bệnh, chữa bệnh theo bảo hiểm y tế. Hạn chế và giảm dần
hình thức thanh toán viện phí trực tiếp từ người bệnh. Đổi mới phương thức thanh
toán viện phí qua Quỹ bảo hiểm y tế”.
- 7 -
Không dừng lại ở đó, để tiến tới BHYT toàn dân Văn kiện Đại hội lần thứ XI
của Đảng khẳng định: “ Đổi mới và hoàn thiện đồng bộ các chính sách BHYT, khám,
chữa bẹnh và viện phí phù hợp; có lộ trình thực hiện BHYT toàn dân.
Thực hiện tốt chính sách khám, chữa bệnh cho các đối tượng chính sách, người
nghèo, trẻ em và người dân tộc thiểu số, chăm sóc sức khỏe cho người cao tuổi”.
* Các văn bản Qui định của Nhà nước, Chính phủ đã ban hành nhiều Chỉ thị,
Quyết định để thể chế hóa các chủ trương chỉ đạo của Đảng;
- Chỉ thị 38-CT/TW vể “Đẩy mạnh công tác bảo hiểm y tế trong tình hình mới”
- Thông tư liên tịch 09/2009/TTLT-BYT-BTC hướng dẫn thực hiện bảo hiểm y
tế
- Thông tư 10/2009/TT-BYT hướng dẫn đăng ký khám bệnh, chữa bệnh ban
đầu và chuyển tuyến khám bệnh, chữa bệnh BHYT
- Chương trình 527/CTr-BYT về nâng cao chất lượng khám, chữa bệnh tại các
cơ sở khám chữa bệnh vì mục tiêu đáp ứng sự hài lòng của người bệnh BHYT
- Quyết định 82/QĐ-BHXH ban hành Quy định về tổ chức thực hiện hợp đồng
khám chữa bệnh, giám định, chi trả chi phí khám chữa bệnh, quản lý và sử dụng quỹ
BHYT
- Quyết định 2559/QĐ-BHXH quy định về tổ chức thực hiện chế độ khám chữa
bệnh BHYT
- Quyết định 612/QĐ-BHXH về mức đóng Bảo hiểm y tế tự nguyện
- Nghị quyết 21-NQ/TW năm 2012 tăng cường sự lãnh đạo của Đảng đối với
công tác bảo hiểm xã hội, y tế giai đoạn 2012 – 2020
- Nghị định 62/2009/NĐ-CP hướng dẫn Luật Bảo hiểm y tế
- Tại kỳ họp lần thứ 7, khóa VII (từ ngày 07 - 09 tháng 12 năm 2010), Hội đồng
nhân dân (HĐND) tỉnh đã ban hành Nghị quyết số 02/NQ-HĐND về việc thông qua
- 8 -
Đề án Phát triển BHYT tỉnh An Giang giai đoạn 2011-2015 (gọi tắt là Đề án);
ngày 23 tháng 12 năm 2010.
- 9 -
CHƢƠNG 2
THỰC TRẠNG TIẾN TRÌNH THỰC HIỆN BHYT TỰ NGUYỆN
Ở TRẠM Y TẾ PHƢỜNG MỸ XUN TỪ NĂM 2008 ĐẾN NAY
2.1. Đặc điểm tình hình chung:
* Vài nét về tình hình kinh tế - xã hội phường Mỹ Xun, thành phố Long
Xun, tỉnh An Giang.
+ Địa lý, dân số, hành chính:
Mỹ Xuyên là Phường nội ô TP Long xuyên diện tích tự nhiên là 61 ha, dân
số là15.867 người, mật độ dân số là 1người /3.6m
2
, có 4771 hộ và 5 khóm, giao
thông bê tông hóa 90%, hệ thốâng dây loa phát thanh phủ 100% số hộ nghe toàn
Phường, cơ cấu kinh tế phân bố theo tỷ lệ: Thương mại dịch vụ chiếm 68,7%, tiểu
thủ công nghiệp 9,2% nghề khác 22,1%, với 100% hộ sử dụng nước máy, hộ có cầu
tiêu hợp vệ sinh đạt 100%, hộ xử lý rác đúng qui đònh đạt 95% .
- Tôn giáo chính là đạo Phật.
- Một số bệnh dòch lưu hành ở đòa phương chủ yếu là bệnh sốt xuất huyết,
bệnh lao, HIV/AIDS tỷ lệ tăng hàng năm, bệnh cao huyết áp, tim mạch, tiểu đường
tỷ lệ người mắc khá cao vì vậy tỉ lệ tử vong đáng kể, bệnh đường hô hấp xảy ra
thường xuyên trong năm kể cả người lớn và trẻ em, do đó trong công tác chăm sóc
sức khỏe nhân dân về khám điều trò bệnh, kế hoạch hóa gia đình, truyền thông giáo
dục sức khỏe, công tác tư vấn cộng đồng rất thuận lợi.
+ Kinh tế:
- Là phường trung tâm của TPLX về việc phát triển tiểu thủ cơng nghiệp, dịch vụ
thương mại; có nhiều cơ sở sản xuất thực phẩm, mua bán thức ăn đường phố tập trung
- 10 -
trên địa bàn phường; đa số hộ gia đình có nghề mua bán nhỏ, gia đình CB.CC Nhà
nước,… Có thu nhập ổn định. Tuy nhiên, vẫn còn một số người dân lao động, hộ gia
đình tạm trú trên địa bàn phường có thu nhập còn thấp, chưa ổn định.
- Trong phường còn 22 hộ nghèo theo chuẩn mới.
- Thu nhập bình quân đầu người trên 13.000.000
đ
/người/năm.
- UBND phường Mỹ Xuyên luôn quan tâm và hổ trợ, chỉ đạo tích cực trong tình
hình sức khỏe của địa phương .
+ Văn hóa, xã hội:
Trong phường có 01 trường tiểu học, 01 trường MG và 10 điểm mầm non tư
thục.
Phường giữ vững chuẩn quốc gia về phổ cập giáo dục – xóa mù chữ và phổ cập
tring học cơ sở.
Trình độ dân trí nhìn chung chưa cao, hộ gia đình đạt chuẩn văn hóa 95,29%.
Hệ thống loa truyền thanh phủ khắp 5 khóm, người dân dễ dàng tiếp nhận nhiều
thông tin đại chúng như ti vi, báo, đài,…
Tỷ lệ người Kinh trên 90%, người Hoa trên 5%, còn lại là các dân tộc khác.
Tôn giáo chính là đạo Phật, Thiên Chúa, Cao Đài, Hòa Hảo,…
Địa bàn phường khá phức tạp có rất nhiều khách sạn, nhà hàng, nhà trọ, điểm
karaokê, tình trạng tệ nạn xã hội như xì ke, ma tuý, mại dâm còn tồn tại nguy cơ làm
lây nhiễm HIV/AIDS .
Phường Mỹ Xuyên nằm trong nội ô thành phố Long Xuyên, Phía đông giáp
với phường Mỹ Long, phía nam giáp với phường Mỹ Phước, phía tây giáp với
phường Mỹ Bình và phía bắc giáp với phường Mỹ Hòa. Với tổng diện tích là 476,4
km
2
, chạy dọc theo đường Quốc lộ 91; Dân số 15.867 người, với tổng số hộ đang
quản lý 4.771 hộ, Người dân sống chủ yếu bằng nghề công thương nghiệp, buôn bán
nhỏ.
- 11 -
* Đặc điểm tình hình chung của trạm Y tế Mỹ Xuyên:
+ Về cơ sở vật chất, trang thiết bị tại trạm y tế Mỹ Xuyên:
Trạm Y tế được xây dựng theo tiêu chuẩn thiết kế trạm Y tế cơ sở “ Chuẩn
quốc gia về Y tế xã”. Vị trí gần trục lộ giao thông, ở khu trung tâm phường, với diện
tích 400 m
2
. Tổng công trình gồm: Khối nhà chính, công trình phụ trợ ( nhà kho, nhà
để xe, nhà vệ sinh…, sân phơi, có vườn thuốc mẫu, cây xanh và hàng rào bảo vệ, nhà
trạm thiết kế xây dựng cấp III.
Cơ sở hạ tầng trạm xây dựng kiên cố về diện tích, phòng ốc đạt chuẩn quốc gia y
tế xã. Trang thiết bị tương đối đảm bảo hoạt động.
+ Về trang thiết bị:
Đảm bảo đủ phục vụ cho công tác khám chữa bệnh tại trạm Y tế và thực hiện
các chương trình y tế quốc gia.
+ Về Đội ngũ cán bộ công chức, viên chức của trạm:
Trạm Y tế với tổng số là 08 biên chế đúng theo qui định chung; 01 bác sỹ, 2 y
sỹ đa khoa, 01 y sỹ y học cổ truyền, 2 y sỹ sản, 2 dược sỹ trung học.
- Hiện 05 khóm đều có tổ y tế, 01 tổ đông y tại trạm y tế và 10 CTV lồng ghép
hoạt động cho các chương trình y tế và dân số kế hoạch hóa gia đình.
Trong địa bàn phường có 02 bệnh viện ( 01 đa khoa và 01 sản khoa), 05 phòng
khám nha khoa tư nhân, 26 phòng mạch tư ngoài giờ, 10 nhà thuốc tây, 02 phòng chẩn
trị YHDT, và 03 cơ sở kinh doanh mắt kính thuốc.
2.2. Thực trạng tiến trình thực hiện BHYT tự nguyện ở trạm Y tế phƣờng Mỹ
Xuyên từ 2008 đến nay
2.2.1. Thực trạng tiến trình thực hiện BHYT tự nguyện ở trạm Y tế Mỹ Xuyên từ
2010 đến nay
* Kết quả thực hiện đƣợc ở trạm Y tế Mỹ Xuyên từ 2008 đến nay:
- 12 -
Các hoạt động Y tế chủ yếu tập trung thực hiện các chương trình y tế quốc gia
và y tế dự phòng riêng công tác khám chữa bệnh chưa được đánh giá cao. Cơ sở vật
chất, trang thiết bị tuy đã được đầu tư tốt hơn nhưng hoạt đông của trạm y tế chưa
được đổi mới, nề nếp làm việc chưa chặt chẽ, công tác khám chữa bệnh, cấp cứu ban
đầu vẫn chưa đáp ứng được nhu cầu ngày càng cao về chăm sóc sức khỏe của nhân
dân, trong khi đó bảo hiểm y tế tự nguyện còn chiếm tỷ lệ thấp, chất lượng phục vụ
chưa đạt yêu cầu, người dân ít quan tâm đến BHYT tự nguyện.
Năm 2008 trạm Y tế Mỹ Xuyên được xây dựng mới và được đưa vào sử dụng,
cán bộ y tế được đào tạo về chuyên môn, cung cách phục vụ được đổi mới. vấn đề xã
hội hóa công tác chăm sóc sức khỏe và bảo vệ sức khỏe nhân dân đã trở thành phong
trào rộng lớn trong nhân dân. Đảng bộ và chính quyền quan tâm đến công tác chăm
sóc sức khỏe nhân dân, các ban ngành đoàn thể rất quan tâm trong công tác vận động
người dân tham gia bảo hiểm Y tế tự nguyện.
Năm 2008 có 564 lượt người tham gia BHYT tự nguyện; Năm 2009 có 924
lượt người than gia; Năm 2010 trạm Y tế Mỹ Xuyên được bệnh viện đa khoa Long
Xuyên hỗ trợ phần mềm quản lý công tác khám chữa bệnh bằng BHYT, chất lượng
khám chữa bệnh được nâng lên rất rõ 2010 có 1541 thẻ BHYT tự nguyện tham gia,
Riêng năm 201 đã có 3202 thẻ BHYT tự nguyện được người dân tham gia, đạt trên
60% đến nay đã có tổng số người có BHYT khám tại trạm Y tế là 2567 người đạt trên
70%. Công tác khám chữa bệnh ngày càng được quan tâm thực hiện, chất lượng khám
chữa bệnh được nâng lên tạo được lòng tin trong nhân dân, người dân tự nguyện tham
gia.
Việc ứng dụng phần mềm khám chữa bệnh vào BHYT, giúp việc quản lý ngày
càng tốt hơn, công tác phục vụ khám chữa bệnh được nhanh hơn, ít sai sót trong khám
chữa bệnh, bệnh nhân không phải chờ lâu, được người dân đồng tình.
Cung cách phục vụ từng bước được chú trọng, cán bộ Y tế được tham gia các
lớp tập huấn về chuyên môn nên trình độ ngày càng được nâng lên.
- 13 -
Việc thực hiện Y đức được coi trong, thực hiện tốt công bằng trong khám chữa
bệnh tạo được lòng tin trong nhân dân.
* Những nguyên nhân đạt được:
Được sự quan tâm chỉ đạo của Đảng Ủy, Ủy Ban nhân dân trong việc hỗ trợ cơ
sở vật chất, nhân lực Y tế cơ sở cho trạm Y tế.
Cán bộ Y tế thực hiện tốt về Y đức trong thực hiện khám chữa bệnh
Công bằng trong khám chữa bệnh, không phân biệt đối xử; Tận tụy trong công
việc được giao, thực hiện tốt công tác phê và tự phê trong đơn vị; Mỗi cán bộ đều có ý
thức trách nhiệm cao trong công việc. Từ đó, không ngừng học tập nâng cao trình độ
chuyên môn, tạo được lòng tin trong nhân dân.
Thực hiện tốt nội qui trong cơ quan đơn vị, các Chủ trương, đường lối của
Đảng được vận dụng và thực hiện nghiêm túc.
2.2.2. Những hạn chế, khó khăn:
* Những hạn chế, khó khăn:
Nguồn nhân lực trạm Y tế chưa đảm bảo so với yêu cầu thực tế, tuy phân bố đủ
chức danh nhưng vẫn thiếu trong so với yêu cầu thực tế .
Các chương trình Y tế quốc gia đòi hỏi ngày càng phải thực hiện hiệu qủa hơn
và chuyên nghiệp hơn. Số đông cán bộ Y tế tại trạm Y tế tuy có nhiệt tình thực hiện
nhiệm vụ, thâm niên công tác dài, nhưng ít được đào tạo lại. Một số công chức, viên
chức lớn tuổi không được đào tạo lại.
Nhu cầu khám chữa bệnh ngày càng cao nhưng trang thiết bị lại chưa đáp ứng
kip so với yêu cầu.
Thuốc phục vụ cho khám chữa bệnh BHYT tại trạm Y tế còn rất hạn chế, thiếu
về số lượng và chất lượng. Mô hình bệnh tật đang chuyển đổi, ngoài các bệnh nhiễm
trùng, ký sinh trùng các bệnh đặc trưng như tim mạch, đái tháo đường, sức khỏe do tai
nạn, HIV/AIDS ngày càng tăng. Bệnh sốt xuất huyết lưu hành quanh năm, cúm A
- 14 -
H1N1, cúm AH5N1 đang diển biến phức tạp và chúng ta đang tiếp tục giám sát dịch
cúm AH7N9 đang xảy ra tại Trung Quốc.
Nhu cầu và số lượng người tham gia BHYT ngày càng cao.
* Nguyên nhân của hạn chế khó khăn:
Cán bộ được cử đi đào tạo dài hạn nhưng không được bổ sung thêm cán bộ
khác để thay thế.
Biên chế trạm Y tế thực tế không đảm bảo cho các công tác tại trạm y tế; số
người tham gia BHYT ngày càng tăng, dịch bệnh diễn biến phức tạp nhưng nhân sự
phục vụ cho công tác này không tăng.
Kế hoạch đào tạo lại cho những cán bộ Y tế xã, phường chưa được chú trọng.
Việc đầu tư trang thiết bị cho trạm Y tế còn rất hạn chế, kinh phí đầu tư trang
thiết bị còn thấp so yêu cầu thực tế.
Thuốc phục vụ cho công tác khám bệnh bằng BHYT chủng loại không nhiều,
các bệnh mãn tính cần cung cấp cho người bệnh lại không đủ, chỉ cung cấp thước
thông thường, nên kết quả điều trị không cao, chưa thu hút người dân tự nguyện tham
gia.
Trưởng trạm là Bác Sỹ nhưng lại thường xuyên hội, họp nên công tác khám
chữa bệnh cho người dân không được thường xuyên.
Chỉ đạo tuyến không được thực hiện thường xuyên, việc cập nhật thông tinh
còn chậm, ảnh hưởng nhiều đến chất lượng khám chữa bệnh
2.3. Những vấn đề đặt ra cần giải quyết:
- Cơ sở vật chất, tổ chức, quy trình khám, điều trị tại trạm Y tế.
- Mức độ hài lòng của người bệnh đối với các yếu tố về chất lượng chăm sóc
sức khỏe bằng BHYT.
- Cơ số thuốc bảo hiểm Y tế cung cấp cho tuyến xã.
- Trang thiết bị phục vụ cho công tác khám chữa bệnh
- Cung cách phục vụ, thực hiện y đức trong khám chữa bệnh
- 15 -
- Kế hoạch đào tạo, đào tạo lại hành năm
- Nguồn nhân lực cần có thực tế để phục vụ cho công tác tại trạm
- Thực hiện công bằng trong khám chữa bệnh.
- Chỉ đạo tuyến phải được thực hiện
- 16 -
CHƢƠNG 3
MỤC TIÊU, GIẢI PHÁP NÂNG CAO HIỆU QỦA BHYT TỰ NGUYỆN
Ở TRẠM Y TẾ PHƢỜNG MỸ XUYÊN – TPLX ĐẾN NĂM 2015
3.1. Mục tiêu chung nâng cao hiệu quả của BHYT tự nguyện ở trạm Y tế
phƣờng Mỹ Xuyên, TPLX đến 2015:
+ Mục tiêu chung đến 2015:
- Đào tạo thêm nguồn nhân lực cho Y tế cơ sở, ít nhất 02 Bác Sỹ một trạm Y tế
xã, phường
- Bổ sung trang thiết bị theo qui định của chuẩn quốc gia ( Máy siêu âm, Máy
đo điện tim, một số xét nghiệm cơ bản ) góp phần nâng cao công tác khám bệnh tại
tuyến cơ sở, giúp người dân có nhiều lựa chon hơn trong việc tham gia bảo hiểm y tế
tự nguyện.
- Thuốc cho tuyến xã nên phong phú hơn, đa dạng hơn, góp phần phục vụ tốt
cho người bệnh, nhất là những đối tượng tham gia bảo hiểm y tế tự nguyện tại địa bàn
phường.
- Thường xuyên củng cố và xây dựng cơ sở vật chất cho tuyến cơ sở, tạo điều
kiện cho y tế cở sở hoạt động tốt hơn.
- Thường xuyên tổ chức đào tạo và đào tạo lại lực lượng Y, Bác Sỹ tuyến cơ sở,
giúp nâng cao tay nghề trong công tác khám và chữa bệnh, từng bước đáp ứng theo
yêu cầu thực tế trong công tác chăm sóc sức khỏe ban đầu trong nhân dân.
- Tổ chức chỉ đạo tuyến, chuyển giao công nghệ, đây là yêu cầu hết sức chính
đáng giúp y tế cơ sở hoạt động ngày càng tốt hơn và hiệu quả hơn.
- Công tác kiểm tra, giám sát phải được thực hiện thường xuyên, tạo điều kiện
hoạt động cho y tế cơ sở ngày càng đi vào nề nếp.
- 17 -
+ Mục tiêu cụ thể hàng năm:
- Cải cách thủ tục hành chánh bằng cách ứng dụng công nghệ quản lý hành
chánh bằng các phần mềm ứng dụng
- Thực hiện tốt nội qui, qui định của ngành Y tế trong thực hiện công tác chăm
sóc sức khỏe ban đầu trong nhân dân.
- Thực hiện tốt 12 điều Y đức
- Không ngừng học tập nâng cao trình độ chuyên môn, phải đảm bảo được hai
yếu tố đó là “Đức và Tài”
- Đảm bảo đủ thuốc phục vụ cho công tác khám chữa bệnh.
- Cơ sở khám chữa bệnh phải đảm bảo sạch, ngăn nắp
- Trang bị những thiết bị tối thiểu để phục vụ cho công tác khám chữa bệnh
bằng bảo hiểm y tế tại trạm Y tế.
- Đảm bảo công bằng trong khám chữa bệnh bằng bảo hiểm Y tế, không được
phân biệt đối sử, mọi người đều được hưởng quyền lợi như nhau.
- Trao dồi Y đức trong lực lượng Y, bác Sỹ
- Việc học tập và làm theo tấm gương, đạo đức Hồ Chí Minh phải được thực
hiện thường xuyên trong lực lương Y, Bác Sỹ.
3.2. Giải pháp nâng cao hiệu quả của BHYT tự nguyên ở trạm Y tế phƣờng Mỹ
Xuyên. TPLX đến 2015:
3.2.1 Chính sách đối với một số đối tượng mua BHYT tự nguyện:
Xem xét mức đóng BHYT của người dân và khả năng hỗ trợ một phần mức phí
của Nhà nước đối với đối tượng cận nghèo, hộ có hoàn cảnh khó khăn giúp họ làm
quen với chính sách mới và giảm bớt khó khăn cho gia đình. Tuy nhiên mức đóng
BHYT vẫn là nền tảng quyết định cho việc bảo đảm quyền lợi của ngưòi tham gia
BHYT.
- 18 -
3.2.2 Cần phải có sự phối hợp thực hiện giữa các ban ngành đoàn thể tham gia
trong công tác tuyên truyền vân động người dân tham gia. Vấn đề này cần được thể
hiện trong các văn bản chỉ đạo của Đảng và Nhà nước. Việc tổ chức thực hiện BHYT
tự nguyện không chỉ thuộc trách nhiệm của BHXH mà đó còn là trách nhiệm của các
cấp ủy Đảng, chính quyền địa phương trong công tác chỉ đạo ban ngành đoàn thể
tham gia trong công tác tuyên truyền vân động người dân tham gia.
3.2.3 Cần tổ chức riêng cơ sở khám chữa bệnh BHYT đảm bảo đủ lực lượng Y,
Bác Sỹ cho công tác này. Tạo điều kiện để ngành BHXH nâng cao năng lực quản lý,
tăng cường bổ sung cán bộ cả về chất lượng và số lượng. Có cơ chế khuyến khích
cán bộ các ngành cùng tham gia công tác vận động thuyết phục người dân tham gia
BHYT.
3.2.4 Cần quan tâm đầu tư về cơ sở vật chất và các trang thiết bị cho y tế cơ sở
(trạm y tế xã), Vì trạm y tế là nơi chăm sóc sức khoẻ ban đầu cho nhân dân, là nơi
tạo người dân tiếp cận đầu tiên với công tác y tế, trong đó có cả người tham gia
BHYT nhất là BHYT tự nguyện.
3.2.5. Bổ sung thêm nguồn nhân lực cho Y tế cơ sở:
Có ít nhất 02 Bác Sỹ một trạm Y tế Xã/phường, thường xuyên tổ chức đào, đào
tạo lại lực lượng Y tế xã, phường
3.2.6. Bổ sung trang thiết bị theo qui định của chuẩn quốc gia :
( Máy siêu âm, Máy đo điện tim, một số xét nghiệm cơ bản ) giúp Y tế cơ sở có
điều kiện hoạt động tốt hơn
3.2.7. Thuốc cung cấp về trạm Y tế:
Nên có nhiều chủng loại hơn, chất lượng hơn, riêng các bệnh nhân có các bệnh
mãn tính nên có qui định cho nhiều ngày hơn, tạo điều kiện cho người bệnh có bảo
hiểm y tế tự nguyện tại địa phương dễ tiếp cân với các dịch vụ y tế, không mất nhiều
thời gian trong khám chữa bệnh.
- 19 -
3.2.8. Giảm bớt hội họp cho cán bộ Y tế, giúp họ có nhiều thời gian phục vụ bệnh
nhân hơn
3.2.9. Tăng cường công tác chỉ đạo tuyến: Nên thực hiện thường xuyên giúp việc
cập nhật thông tinh nhanh hơn, góp phần nâng cao chất lượng khám chữa bệnh
3.2.10. Nên chăng quyền lợi của mọi người tham gia đều được xác định bằng
“gói dịch vụ y tế cơ bản”. Và mọi người có thể tham gia BHYT bổ sung ở các tổ
chức Bảo Hiểm thương mại nếu có nhu cầu, mong muốn điều trị cao hơn. Chính phủ
cần xem xét, sửa đổi những vấn đề không còn phù hợp với điều lệ BHYT: chế độ thu
một phần viện phí, cải thiện quyền lợi của người tham gia BHYT, làm rõ khoản nào
bệnh viện được thu, khoản nào Nhà nước phải bao cấp.
3.2.2. kết luận, kiến nghị:
Thực hiện lộ trình bao phủ BHYT toàn dân, trong đó có BHYT tự nguyện là
một trong những nhiệm vụ chiến lược trong phát triển KT-XH của đất nước, nhằm
đảm bảo an sinh xã hội.
Mục tiêu hướng đến của BHYT về số dân tham gia BHYT đến năm 2015 phải
trên 70% và đến năm 2020 có hơn 80% dân số tham gia BHYT tiến tới mục tiêu
BHYT toàn dân. Để có hơn 70% dân số tham gia BHYT vào năm 2015 như mục tiêu
đề ra, những giải pháp chung là xây dựng và hoàn thiện chính sách BHYT, nâng cao
hiệu lực quản lý nhà nước về BHYT, đẩy mạnh tuyên truyền, phổ biến pháp luật về
BHYT, đổi mới cơ chế tài chính y tế và đảm bảo ngân sách hỗ trợ các nhóm đối tượng
tham gia BHYT…
Giải pháp cụ thể là đẩy mạnh công tác truyền thông đến các nhóm đối tượng
người lao động trong các doanh nghiệp, nhóm cán bộ không chuyên trách cấp xã,
nhóm đối tượng thuộc hộ gia đình cận nghèo, hộ gia đình nông dân, công nhân có
mức sống trung bình… Truyền thông hướng vào tuyên truyền các chính sách, quyền
- 20 -
lợi, nghĩa vụ mức đóng và trách nhiệm đóng BHYT, các hình thức xử phạt vi phạm
hành chính về BHYT.
Nâng cao chất lượng khám bệnh cho những người có bảo hiểm y tế, nhất là bảo
hiểm y tế tự nguyện, tạo điều kiện kích thích người dân tham gia nhiều hơn nữa đối
với BHYT tự nguyện.
Nên bổ sung thêm lực lượng Y, Bác Sỹ có tay nghề tham gia công tác này, đảm
bảo đủ lực lượng và phù hợp với yêu cầu thực tế trong tiến trình tiến tới BHYT toàn
dân đến 2020.
Ngoài những nguyên nhân khiến việc thực hiện tỷ lệ bao phủ BHYT toàn dân
còn gặp nhiều thách thức, cũng cần phải phân tích những yếu tố về phong tục, tập
quán, văn hóa vùng miền để có chiến lược truyền thông phù hợp, nên chăng cần tổ
chức hệ thống đại lý bán thẻ BHYT ở những điểm mà người dân dễ dàng tiếp cận.
Bên cạnh đó cần tăng cường vai trò của UBND các cấp và chính quyền địa
phương. UBND nên đưa việc thực hiện BHYT toàn dân là một trong những chỉ tiêu
để phát triển KT-XH của địa phương mình đồng thời nâng cao vai trò của ban ngành,
đoàn thể, bởi ban ngành đoàn thể là kênh tuyên truyền gần gũi đến từng người dân
qua đó người dân dễ dàng hiểu những lợi ích mà việc tham gia BHYT mang lại.
Nên kiên quyết xử lý những đối tượng lợi dung chính sách bảo hiểm y tế để
trục lợi cá nhân và mạnh dạn đưa ra khỏi ngành y tế những thầy thuốc không đủ tay
nghề, có phẩm chất đạo đức không tốt, lợi dụng BHYT để trục lợi cá nhân, góp phần
tạo được lòng tin trong nhân dân, để bảo hiểm y tế chính là chổ dựa đáng tin cậy, bản
thân của người thầy thuốc phải thấy hết trách nhiệm của mình trong công việc phục
vụ sức khoẻ của nhân dân, và cũng nhằm nâng cao chất lượng sống cho cộng đồng xã
hội, nhằm thực hiện tốt chính sách quốc gia về BHYT Việt Nam và đạt mục tiêu đảm
bảo công bằng trong khám và chữa bệnh./.