Kiểm tra bài cũ
Hai bóng đèn có
cùng HĐT định
mức là 110 V ;
cờng độ dòng
điện định mức
của bóng đèn thứ
nhất là 0,91 A,
của bóng đèn thứ
hai là 0,36A. Có
thể mắc nối tiếp
hai bóng đèn vào
HĐT 220V đợc
không? Tại sao?
Trả lời: +áp dụng định luật ôm (R=U/I) ta tính điện
trở của bóng đèn thứ nhất, thứ hai:
R
Đ1
= 110/ 0,91 = 120,8791209 ôm;
R
Đ1
= 110/ 0,36 = 305,5555556 ôm.
+áp dụng công thức tính điện trở tơng đơng trong
mạch nối tiếp ta tính đợc:
R
TĐ
=120,8791209+305,5555556= 426,4346764ôm.
+áp dụng ĐL ôm (khi mắc nt 2 đèn vào 220V) ta tính
đợc I
Đ1
=I
Đ2
= 0,52 A (xấp xỉ).
So sánh với cờng độ định mức ta thấy đèn 1 sáng rất
yếu, đèn 2 có thể cháy. Vậy không mắc nối tiếp 2 đèn
này vào HĐT 220V đợc.
Dây dẫn là một bộ phận rất quan trọng của mạch
điện. Các dây dẫn có thể có kích thớc khác
nhau, đợc làm bằng các vật liệu dẫn điện khác
nhau và có thể có điện trở khác nhau. Cần phải
xác định xem điện trở của dây dẫn phụ thuộc vào
những yếu tố nào và phụ thuộc và các yếu tố đó
nh thế nào. Bài hôm nay ta nghiên cứu:
Tiết 7 bài 7
sự phụ thuộc của
điện trở vào
chiều dài dây
dẫn
Tiết 7 sự phụ thuộc của điện trở vào chiều dài dây dẫn
I. Xác định sự phụ thuộc của điện trở dây dẫn vào
một trong những yếu tố khác nhau
1. Các cuộn dây dẫn ở hình 7.1 (SGK) có
những điểm nào khác nhau?
TL 1. Các cuộn dây dẫn ở hình 7.1 (SGK) có
những điểm khác nhau: vật liệu, chiều dài,
tiết diện.
2. Cần phải xác định xem điện trở của dây
dẫn có phụ thuộc vào chiều dài dây, tiết diện
dây và vật liệu làm dây dẫn hay không và phụ
thuộc vào từng yếu tố này nh thế nào.
Để xác định điện trở của dây dẫn phụ thuộc
vào chiều dài dây thì tiết diện dây và vật liệu
làm dây dẫn phải nh nhau. Tơng tự nh thế
các trơng hợp còn lại (tiết diện, vật liệu)
Mô phỏng hình 7.1 SGK
Dây nhôm
Dây hợp kim
Dây đồng
Tiết 7 sự phụ thuộc của điện trở vào chiều dài dây dẫn
I. Xác định sự phụ thuộc của điện trở dây dẫn vào
một trong những yếu tố khác nhau
Các em xem hình ảnh một số cuộn dây điện trong thực tế.
Tiết 7 sự phụ thuộc của điện trở vào chiều dài dây dẫn
I. Xác định sự phụ thuộc của điện trở dây dẫn vào một trong
những yếu tố khác nhau
1. Dự kiến cách làm
Đo điện trở của dây dẫn có chiều dài l, 2l, 3l
nhng có tiết diện nh nhau và đợc làm từ cùng
loại vật liệu. So sánh các giá trị điện trở tìm ra mối
quan hệ điện trở và chiều dài dây dẫn.
II. sự phụ thuộc của điện trở vào chiều dài dây dẫn
C1 Một dây dân dài l có điện trở R. Nếu cho rằng dây
dẫn cùng loại đó dài 2l là gồm hai dây dẫn dài l đ
ợc mắc nối tiếp với nhau thì hãy dự đoán xem dây
dẫn này có điện trở là bao nhiêu. Tơng tự nh thế
một dây dẫn có chiều dài 3l sẽ có điện trở là bao
nhiêu ?
TLC1 Dây
dẫn dài 2l
có điện trở
2R, dây
dẫn dài 3l
có điện trở
3R.
TiÕt 7 sù phô thuéc cña ®iÖn trë vµo chiÒu dµi d©y dÉn
I. X¸c ®Þnh sù phô thuéc cña ®iÖn trë d©y dÉn vµo mét trong
nh÷ng yÕu tè kh¸c nhau
2. ThÝ nghiÖm kiÓm tra a.
II. sù phô thuéc cña ®iÖn trë vµo chiÒu dµi d©y dÉn
K
A B
6V
0
,
5
0
1
1
,
5
A
+
-
A
K
5
3
2
0
1
4
6
V
-+
R
1
=U
1
/I
1
= 6/1,5= 4«m
(1)
TiÕt 7 sù phô thuéc cña ®iÖn trë vµo chiÒu dµi d©y dÉn
I. X¸c ®Þnh sù phô thuéc cña ®iÖn trë d©y dÉn vµo mét trong
nh÷ng yÕu tè kh¸c nhau
2. ThÝ nghiÖm kiÓm tra b1.
II. sù phô thuéc cña ®iÖn trë vµo chiÒu dµi d©y dÉn
K
A B
6V
0
,
5
0
1
1
,
5
A
+
-
A
K
5
3
2
0
1
4
6
V
-+
R
2
=U
2
/I
2
= 6/0,75= 8«m
(1)
(2)
TiÕt 7 sù phô thuéc cña ®iÖn trë vµo chiÒu dµi d©y dÉn
I. X¸c ®Þnh sù phô thuéc cña ®iÖn trë d©y dÉn vµo mét trong
nh÷ng yÕu tè kh¸c nhau
2. ThÝ nghiÖm kiÓm tra b2
II. sù phô thuéc cña ®iÖn trë vµo chiÒu dµi d©y dÉn
K
A B
6V
0
,
5
0
1
1
,
5
A
+
-
A
K
5
3
2
0
1
4
6
V
-+
R
3
=U
3
/I
3
= 6/0,5= 12«m
(1) (2)
(3)
Tiết 7 sự phụ thuộc của điện trở vào chiều dài dây dẫn
I. Xác định sự phụ thuộc của điện trở dây dẫn vào một trong
những yếu tố khác nhau
Ghi kết quả vào bảng 1
II. sự phụ thuộc của điện trở vào chiều dài dây dẫn
KQ đo
Lần TN
Hiệu điên thế
(V)
Cờng độ dòng
điện (A)
Điện trở dây
dẫn ( )
Với dây dẫn
dài l
Với dây dẫn
dài 2l
Với dây dẫn
dài 3l
U
1
= 6
U
2
= 6
U
3
= 6
I
1
= 1,5 R
1
= 4
I
1
= 0,75
I
3
= 0,5
R
2
= 8
R
3
= 12
Tiết 7 sự phụ thuộc của điện trở vào chiều dài dây dẫn
I. Xác định sự phụ thuộc của điện trở dây dẫn vào một trong
những yếu tố khác nhau
II. sự phụ thuộc của điện trở vào chiều dài dây dẫn
KQ đo
Lần TN
Hiệu điên thế
(V)
Cờng độ dòng
điện (A)
Điện trở dây
dẫn ( )
Với dây dẫn dài l
Với dây dẫn dài 2l
Với dây dẫn dài 3l
U
1
= 6
U
2
= 6
U
3
= 6
I
1
= 1,5
I
1
= 0,75
I
3
= 0,5
R
2
= 8
R
3
= 12
c. Nhận xét: Từ kết quả thí nghiệm, cho ta biết dự đoán đã nêu theo
yêu cầu của C1 là đúng. (l ứng với 4 ôm, 2l ứng với 8 ôm, 3l ứng với
12 ôm )
R
1
= 4
Tiết 7 sự phụ thuộc của điện trở vào chiều dài dây dẫn
I. Xác định sự phụ thuộc của điện trở dây dẫn vào một trong
những yếu tố khác nhau
II. sự phụ thuộc của điện trở vào chiều dài dây dẫn
KQ đo
Lần TN
Hiệu điên thế
(V)
Cờng độ dòng
điện (A)
Điện trở dây
dẫn ( )
Với dây dẫn dài l
Với dây dẫn dài 2l
Với dây dẫn dài 3l
U
1
= 6
U
2
= 6
U
3
= 6
I
1
= 1,5
I
1
= 0,75
I
3
= 0,5
R
2
= 8
R
3
= 12
3. Kết luận: Điện trở của dây dẫn tỷ lệ với chiều dài
của dây.
R
1
= 4
Tiết 7 sự phụ thuộc của điện trở vào chiều dài dây dẫn
I. Xác định sự phụ thuộc của điện trở dây dẫn vào một trong những yếu tố khác nhau
II. sự phụ thuộc của điện trở vào chiều dài dây dẫn
U
2
= 6
I
1
= 0,75
R
2
= 8
R
3
= 12
III. Vận dụng
C2 Mắc một bóng đèn
vào HĐT không đổi
bằng dây dẫn ngắn thì
bóng đèn sáng bình th
ờng, nhng thấy thay
bằng dây dẫn khá dài
có cùng tiết diện và đ
ợc làm cùng từ loại vật
liệu thì đèn sáng yếu
hơn. Hãy giải thích tại
sao.
TLC2 Khi giữ HĐT không đổi, nếu mắc đèn
vào HĐT này vào dây dẫn dài thì điện trở của
đoạn mạch càng lớn. Theo định luật ôm, c
ờng độ dòng điện chạy qua đèn càng nhỏ và
đèn sáng yếu hơn hoặc có thể không sáng.
Các em xem hình
minh hoạ (mô phỏng)
Tiết 7 sự phụ thuộc của điện trở vào chiều dài dây dẫn
I. Xác định sự phụ thuộc của điện trở dây dẫn vào một trong những yếu tố khác nhau
II. sự phụ thuộc của điện trở vào chiều dài dây dẫn
U
2
= 6
R
2
= 8
III. Vận dụng
C3 Khi đặt HĐT 6V vào hai đầu
một cuộn dây dẫn thì dòng điện
chạy qua nó có cờng độ 0,3A.
Tính chiều dài của dây dẫn dùng
để cuốn cuộn dây này, biết rằng
dây dẫn loại này nếu dài 4 m thì
có điện trở là 2 ôm.
TLC3. Điện trở của cuộn dây là:
R=U/I=6/0,3=20 ôm.
Chiều dài của cuộn dây là:
m404.
2
20
=
Tiết 7 sự phụ thuộc của điện trở vào chiều dài dây dẫn
I. Xác định sự phụ thuộc của điện trở dây dẫn vào một trong những yếu tố khác nhau
II. sự phụ thuộc của điện trở vào chiều dài dây dẫn
U
2
= 6
R
2
= 8
III. Vận dụng
C4 Hai đoạn dây dẫn có cùng tiết
diện và làm cùng loại vật liệu, có
chiều dài l
1
và l
2
. Lần lợt đặt
cùng HĐT vào hai đầu mỗi đoạn
dây này thì dòng điện chạy qua
chúng có dòng điện tơng ứng là
I
1
và I
2
. Biết I
1
= 0,25I
2 ,
hỏi l
1
gấp dài gấp bao nhieu lần l
2
?
TLC4
4
2
I
Vì I
1
= 0,25 I
2
=
Nên điện trở của đoạn dây dẫn thứ
nhất lớn gấp 4 lần dây thứ hai, do
đó l
1
= 4l
2
Chân dung một số nhà bác học liên quan đến kiến thức Vật lý lớp 9
Andre_Marie_Ampe
Michael_Faraday
H_C_Oersted
volta
Georg_Simon_Ohm
Heinrich Lenz James Prescott Joule
Ghi nhớ
Điện trở của các dây dẫn
có cùng tiết diện và đợc
làm từ cùng một loại vật
liệu thì tỷ lệ thuận với
chiều dài của mỗi dây.
Dặn dò
- Về nhà học kỹ bài, đọc có
thể em cha biết.
- Làm bài tập 7 trang 12
SBT