? Có mấy cách chuyển đổi câu chủ động thành
câu bị động?
? Hãy chuyển đổi câu chủ động sau thành câu bị
động:
Thầy giáo khen bạn Lan.
KIỂM TRA BÀI CŨ

Có hai cách để chuyển đồi câu chủ
động thành câu bị động
-
Chuyển từ (hoặc cụm từ) chỉ đối tượng của
hoạt động lên đầu câu và thêm các từ bi hay
được vào sau từ (hoặc cụm từ) ấy.
-
Chuyển từ (hoặc cụm từ) chỉ đồi tượng của
hoạt động lên đầu câu, đồng thời lược bỏ hoặc
biến từ (cụm từ) chỉ chủ thể của hoạt động
thành một bộ phận không bắt buộc trong câu.
 Bạn Lan được thầy giáo khen.

Tiết 94 bài 25: DÙNG CỤM CHỦ VỊ ĐỂ MỞ RỘNG CÂU
I. Thế nào là dùng cụm chủ
vị để mở rộng câu:
1. Ví dụ 1:
1. Tìm các cụm danh từ có
trong câu sau:
Văn chương gây cho ta
những tình cảm ta không
có, luyện những tình cảm

ta sẵn có […]
( Hoài Thanh)
2. Phân tích cấu tạo của những
cụm danh từ vừa tìm được
và cấu tạo của phụ ngữ
trong mỗi cụm danh từ.

Tiết 94 bài 25: DÙNG CỤM CHỦ VỊ ĐỂ MỞ RỘNG CÂU
I. Thế nào là dùng cụm chủ
vị để mở rộng câu:
1. Ví dụ 1:

Có 2 cụm danh từ có trong câu
trên:
- Những tình cảm ta không có

- Những tình cảm ta sẵn có
? Xác định CN-VN trong phần
phụ ngữ sau?
tình cảmta không cóNhững
PHT
DTTT PNS
Những tình cảm ta sẵn có
PHT
DTTT PNS

Tiết 94 bài 25: DÙNG CỤM CHỦ VỊ ĐỂ MỞ RỘNG CÂU
I. Thế nào là dùng cụm chủ
vị để mở rộng câu:
1. Ví dụ 1:

-
Có hai cụm danh từ:
+ Những tình cảm ta/ không có
CN VN
+ Những tình cảm ta/ sẵn có
CN VN
Có 2 cụm danh từ có trong câu
trên:
- Những tình cảm ta không có

- Những tình cảm ta sẵn có
tình cảmta không cóNhững
PNT
DTTT PNS
Những tình cảm ta sẵn có
PNT
DTTT PNS
CN VN
CN VN
 Cả hai cụm danh từ này có danh
từ trung tâm là tình cảm, phụ ngữ
chỉ lượng đứng trước trung tâm là
những và phụ ngữ đứng sau là các
cụm C-V: ta không có/ ta sẵn có.

Tiết 94 bài 25: DÙNG CỤM CHỦ VỊ ĐỂ MỞ RỘNG CÂU
I. Thế nào là dùng cụm chủ
vị để mở rộng câu:
1. Ví dụ 1:
-

Có hai cụm danh từ:
+ Những tình cảm ta/ không có
CN VN
+ Những tình cảm ta/ sẵn có
CN VN
?Vậy ta có thể
dùng cụm C-V
để làm gì?
Làm thành phần của cụm từ
để mở rộng câu
 Phụ ngữ là một
cụm C- V

BÀI TẬP BỔ SUNG
? Hãy phân tích cấu tạo hai câu sau:
+ Bố về là một tin vui.
CN VN
CN VN
 Chủ ngữ là một cụm chủ vị
+ Nhân dân ta tinh thần rất hăng hái.
CN VN
CN VN
 Vị ngữ là một cụm chủ vị
///
// /
Dùng cụm C –V
để làm thành
phần gì?
Thành phần chủ ngữ,
vị ngữ (thành phần câu)

Bố về
tinh thần rất hăng hái

Tiết 94 bài 25: DÙNG CỤM CHỦ VỊ ĐỂ MỞ RỘNG CÂU
I. Thế nào là dùng cụm chủ vị
để mở rộng câu:
1. Ví dụ 1:
-
Có hai cụm danh từ:
+ Những tình cảm ta/ không có
CN VN
+ Những tình cảm ta/ sẵn có
CN VN
 Phụ ngữ là một
cụm C- V
? Vậy em hiểu thế nào là
dùng cụm C – V để mở
rộng câu?
Khi nói hoặc viết, có thể dùng những
cụm từ có hình thức giống câu đơn
bình thường, gọi là cụm chủ - vị
( cụm C- V),làm thành phần của câu
hoặc của cụm từ để mở rộng câu.
2. Ghi nhớ: SGK/68.

Tiết 94 bài 25: DÙNG CỤM CHỦ VỊ ĐỂ MỞ RỘNG CÂU
I. Thế nào là dùng cụm chủ vị
để mở rộng câu
1. Ví dụ 1:
-

Có hai cụm danh từ:
+ Những tình cảm ta/ không có
CN VN
+ Những tình cảm ta/ sẵn có
CN VN
 Phụ ngữ là một
cụm C- V
2. Ghi nhớ: SGK/68.
II. Các trường hợp dùng cụm chủ
vị để mở rộng câu
1. Ví dụ:

a) Chị Ba đến khiến tôi rất vui và vững tâm.
( Bùi Đức Ái)
b) Khi bắt đầu kháng chiến, nhân dân ta tinh thần rất hăng hái.
( Hồ Chí Minh)
c) Chúng ta có thể nói rằng trời sinh lá sen để bao bọc cốm,
cũng như trời sinh cốm nằm ủ trong lá sen.
( Thạch Lam)
d) Nói cho đúng thì phẩm giá của tiếng Việt chỉ mới thật sự
được xác định và đảm bảo từ ngày Cách mạng tháng Tám
thành công.
(Đặng Thanh Mai)
Tìm cụm C – V làm thành phần câu hoặc thành phần cụm từ
trong các câu sau đây. Cho biết trong mỗi câu, cụm C – V làm
thành phần gì.

Tiết 94 bài 25: DÙNG CỤM CHỦ VỊ ĐỂ MỞ RỘNG CÂU
Tìm cụm C – V làm thành phần câu hoặc thành phần
cụm từ trong các câu sau đây. Cho biết trong mỗi câu, cụm

C – V làm thành phần gì.
a) Chị Ba đến khiến tôi rất vui và vững tâm.

b) Khi bắt đầu kháng chiến, nhân dân ta tinh thần rất hăng hái.
//
CN
VN
/ /
CN VN
CN
VN
 Cụm C – V làm chủ ngữ và phụ ngữ
Chị Ba đến tôi rất vui và vững tâm

Tiết 94 bài 25: DÙNG CỤM CHỦ VỊ ĐỂ MỞ RỘNG CÂU
I. Thế nào là dùng cụm chủ
vị để mở rộng câu
1. Ví dụ 1:
-
Có hai cụm danh từ:
+ Những tình cảm ta/ không có
CN VN
+ Những tình cảm ta/ sẵn có
CN VN
 Phụ ngữ là một
cụm C- V
2. Ghi nhớ: SGK/68.
II. Các trường hợp dùng cụm chủ
vị để mở rộng câu
a)- Chị Ba đến: Cụm C–V làm chủ

ngữ.
- tôi rất vui và vững tâm: Cụm C-V
làm phụ ngữ trong cụm động từ.
1. Ví dụ:

Tiết 94 bài 25: DÙNG CỤM CHỦ VỊ ĐỂ MỞ RỘNG CÂU
Tìm cụm C – V làm thành phần câu hoặc thành phần
cụm từ trong các câu sau đây. Cho biết trong mỗi câu, cụm
C – V làm thành phần gì.
a) Chị Ba đến khiến tôi rất vui và vững tâm.

b) Khi bắt đầu kháng chiến, nhân dân ta tinh thần rất hăng hái.
//
CN
VN
/ /
CN VN
CN
VN
 Cụm C – V làm chủ ngữ và phụ ngữ
Chị Ba đến tôi rất vui và vững tâm
TN
// //
CN
VN
/
tinh thần rất hăng hái
CN
VN


Tiết 94 bài 25: DÙNG CỤM CHỦ VỊ ĐỂ MỞ RỘNG CÂU
I. Thế nào là dùng cụm chủ
vị để mở rộng câu
1. Ví dụ 1:
-
Có hai cụm danh từ:
+ Những tình cảm ta/ không có
CN VN
+ Những tình cảm ta/ sẵn có
CN VN
 Phụ ngữ là một
cụm C- V
2. Ghi nhớ: SGK/68.
II. Các trường hợp dùng cụm chủ
vị để mở rộng câu
a)- Chị Ba đến: Cụm C–V làm chủ
ngữ.
- tôi rất vui và vững tâm: Cụm C-V
làm phụ ngữ trong cụm động từ.
b) Tinh thần rất hăng hái: Cụm C – V
làm vị ngữ
1. Ví dụ:

c) Chúng ta có thể nói rằng trời sinh lá sen để bao bọc cốm,
cũng như trời sinh cốm nằm ủ trong lá sen.
d) Nói cho đúng thì phẩm giá của tiếng Việt chỉ mới thật sự
được xác định và đảm bảo từ ngày Cách mạng tháng Tám
thành công.

Tiết 94 bài 25: DÙNG CỤM CHỦ VỊ ĐỂ MỞ RỘNG CÂU

//
CN
VN
/
/
CN
VN
CN
VN
 Cụm C – V làm phụ ngữ trong cụm đồng từ
trời sinh lá sen để bao bọc cốm
trời sinh cốm nằm ủ trong lá sen

Tiết 94 bài 25: DÙNG CỤM CHỦ VỊ ĐỂ MỞ RỘNG CÂU
I. Thế nào là dùng cụm chủ
vị để mở rộng câu
1. Ví dụ 1:
-
Có hai cụm danh từ:
+ Những tình cảm ta/ không có
CN VN
+ Những tình cảm ta/ sẵn có
CN VN
 Phụ ngữ là một
cụm C- V
2. Ghi nhớ: SGK/68.
II. Các trường hợp dùng cụm chủ
vị để mở rộng câu
a)- Chị Ba đến: Cụm C–V làm chủ
ngữ.

- tôi rất vui và vững tâm: Cụm C-V
làm phụ ngữ trong cụm động từ.
b) Tinh thần rất hăng hái: Cụm C – V
làm vị ngữ
c) trời sinh…lá sen: hai cụm C- V làm
phụ ngữ trong cụm động từ.
1. Ví dụ:

c) Chúng ta có thể nói rằng trời sinh lá sen để bao bọc cốm,
cũng như trời sinh cốm nằm ủ trong lá sen.
d) Nói cho đúng thì phẩm giá của tiếng Việt chỉ mới thật sự
được xác định và đảm bảo từ ngày Cách mạng tháng Tám
thành công.

Tiết 94 bài 25: DÙNG CỤM CHỦ VỊ ĐỂ MỞ RỘNG CÂU
//
CN
VN
/
/
CN
VN
CN
VN
 Cụm C – V làm phụ ngữ trong cụm đồng từ.
trời sinh lá sen để bao bọc cốm
trời sinh cốm nằm ủ trong lá sen
//
CN
VN

Cách mạng tháng Tám
thành công
/
CN
VN
 Cụm C – V làm phụ ngữ trong cụm danh từ

Tiết 94 bài 25: DÙNG CỤM CHỦ VỊ ĐỂ MỞ RỘNG CÂU
I. Thế nào là dùng cụm chủ
vị để mở rộng câu
1. Ví dụ 1:
-
Có hai cụm danh từ:
+ Những tình cảm ta/ không có
CN VN
+ Những tình cảm ta/ sẵn có
CN VN
 Phụ ngữ là một
cụm C- V
2. Ghi nhớ: SGK/68.
II. Các trường hợp dùng cụm chủ
vị để mở rộng câu
a)- Chị Ba đến: Cụm C–V làm chủ
ngữ.
- tôi rất vui và vững tâm: Cụm C-V
làm phụ ngữ trong cụm động từ.
b) Tinh thần rất hăng hái: Cụm C – V
làm vị ngữ
c) trời sinh…lá sen: hai cụm C- V làm
phụ ngữ trong cụm động từ.

d) Cách mạng tháng Tám thành công:
Cụm C–V làm phụ ngữ trong cụm
danh từ.
1. Ví dụ:

Tiết 94 bài 25: DÙNG CỤM CHỦ VỊ ĐỂ MỞ RỘNG CÂU
? Các trường hợp dùng cụm C – V
để mở rộng câu?
Các thành phần câu như chủ ngữ, vị ngữ và các
phụ ngữ trong cụm danh từ, cụm động từ,
cụm tính từ đều có thể được cấu tạo bằng cụm C – V.

Tiết 94 bài 25: DÙNG CỤM CHỦ VỊ ĐỂ MỞ RỘNG CÂU
I. Thế nào là dùng cụm chủ
vị để mở rộng câu
1. Ví dụ 1:
-
Có hai cụm danh từ:
+ Những tình cảm ta/ không có
CN VN
+ Những tình cảm ta/ sẵn có
CN VN
 Phụ ngữ là một
cụm C- V
2. Ghi nhớ: SGK/68.
II. Các trường hợp dùng cụm chủ
vị để mở rộng câu
a)- Chị Ba đến: Cụm C–V
a) - tôi rất vui và vững tâm: Cụm C-V
làm phụ ngữ trong cụm động từ.

b) Tinh thần rất hăng hái: Cụm C – V
làm vị ngữ
c) trời sinh…lá sen: hai cụm C- V làm
phụ ngữ trong cụm động từ.
d) Cách mạng tháng Tám thành công:
Cụm C–V làm phụ ngữ trong cụm
danh từ.
1. Ví dụ:
2. Ghi nhớ: SGK/69.
là chủ ngữ

Tiết 94 bài 25: DÙNG CỤM CHỦ VỊ ĐỂ MỞ RỘNG CÂU
Thảo luận nhóm
Phân tích cấu tạo ngữ pháp, tìm cụm chủ vị làm thành phần
câu hoặc thành phần cụm từ trong các câu sau:
1. Cái bút bạn tặng tôi rất đẹp.
2. Tay ôm cặp nó chạy nhanh tới trường.
3. Cái cây này lá vẫn còn tươi.
4. Hoa học giỏi, làm bố mẹ rất vui lòng.

Tiết 94 bài 25: DÙNG CỤM CHỦ VỊ ĐỂ MỞ RỘNG CÂU
Cái bút bạn tặng tôi rất đẹp.
CN
VN
//
bạn tặng tôi
/
CN VN
Tay ôm cặp, nó chạy nhanh tới trường.
 Cụm C – V làm chủ ngữ để mở rộng câu.

////
TN
CN VN
/
CN
VN
 Cụm C – V làm trạng ngữ cách thức để mở rộng câu
Tay ôm cặp

Cái cây này lá vẫn còn tươi.
Tiết 94 bài 25: DÙNG CỤM CHỦ VỊ ĐỂ MỞ RỘNG CÂU
CN
VN
// /
CN VN
 Cụm C – V làm chủ ngữ để mở rộng câu
Hoa học giỏi, làm bố mẹ rất vui lòng.
//
CN
/
CN
VN
VN
/
CN
VN
lá vẫn còn tươi
Hoa học giỏi bố mẹ rất vui lòng
 Cụm C – V làm chủ ngữ và phụ ngữ để mở rộng câu


Tiết 94 bài 25: DÙNG CỤM CHỦ VỊ ĐỂ MỞ RỘNG CÂU
I. Thế nào là dùng cụm chủ
vị để mở rộng câu
1. Ví dụ 1:
-
Có hai cụm danh từ:
+ Những tình cảm ta/ không có
CN VN
+ Những tình cảm ta/ sẵn có
CN VN
 Phụ ngữ là một
cụm C- V
2. Ghi nhớ: SGK/68.
II. Các trường hợp dùng cụm chủ
vị để mở rộng câu
a)- Chị Ba đến: Cụm C–V
a) - tôi rất vui và vững tâm: Cụm C-
V làm phụ ngữ trong cụm động từ.
b) Tinh thần rất hăng hái: Cụm C – V
làm vị ngữ
c) trời sinh…lá sen: hai cụm C- V làm
phụ ngữ trong cụm động từ.
d) Cách mạng tháng Tám thành công:
Cụm C–V làm phụ ngữ trong cụm
danh từ.
1. Ví dụ:
2. Ghi nhớ: SGK/69.
là chủ ngữ
III. Luyện tập: