Các vấn đề Kinh tế quốc tế
Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (157.61 KB, 14 trang )
Các vấn đề Kinh tế quốc tế
VẤN ĐỀ 1:
Phân loại bán phá giá, Các biện pháp chống bán phá giá, Các vụ kiện chống bán
phá giá trên thế giới và Việt Nam.
1. Định nghĩa:
Bán phá giá là hiện tượng hàng hóa xuất khẩu ra thị trường nước ngoài với giá thấp
hơn giá của mặt hàng đó ở thị trường nước xuất khẩu với mục đích loại trừ đối thủ
cạnh tranh để chiếm lĩnh thị trường tiêu thụ sản phảm ở nước ngoài hoặc tìm kiếm
ngoại tệ khẩn cấp.
2. Phân loại:
Bán phá giá gồm 2 loại:
a) Bán phá giá chớp nhoáng (bán phá giá độc quyền): là hình thức bán giá xuất
khẩu tạm thời thấp hơn giá nội địa để tăng sức cạnh tranh, loại trừ đối thủ. Khi đã
đạt được mục đích thì mức giá sẽ được nâng lên ở mức giá độc quyền. Phá giá độc
quyền là hành vi vi phạm thô bạo nguyên tắc cạnh tranh vì bản chất của nó là hành
vi nhằm độc quyền hóa. Phá giá độc quyền làm hủy hoại cạnh tranh và là nguyên
nhân trực tiếp gây ra những bất ổn về kinh tế.
Phá giá độc quyền chia làm 2 loại:
• Phá giá chiến lược: là hành vi bán phá giá nằm trong một chiến
lược cạnh tranh tổng thể của nước xuất khẩu
• Phá giá cướp đoạt: là hành vi định giá thấp nhằm mục đích đẩy
đối thủ cạnh tranh vào tình trạng phá sản để giành vị trí độc
quyền tại nước nhập khẩu
b) Bán phá giá không độc quyền: biểu hiện ở loại hình thức:
• Bán phá giá bền vững: hay còn gọi là chính sách phân biệt về giá cả. bán phá
giá bền vững là xu hướng bán sản phẩm trên thị trường thế giới với giá thấp hơn
giá nội địa nhằm cực đại lợi nhuận của nhà sản xuất, xuất khẩu.
• Bán phá giá không thường xuyên (Phá giá chu kì): là bán giá xuất khẩu thấp
để tránh rủi ro của hị trường thế giới và giải quyết vấn đề khó khăn về tài chính mà
công ty đang cần giải quyết gấp. Đây là hình thức phá giá mà nhiều doanh nghiệp
sử dụng nhằm giải quyết hậu quả của việc sản xuất quá dư thừa loại hàng hóa đó.
Ngoài ra trên thực tế còn có 2 hình thức bán phá giá khác là:
• Bán phá giá đảo ngược (bán phá giá mở rộng thị trường): là định giá đối với
thị trường nước ngoài cao hơn so với trong nước. Đây là việc nhà sản xuất bán
hàng hóa với giá cao ở trong nước nhằm hỗ trợ cho giá thấp ở thị trường xuất khẩu.
• Bán phá giá qua lại: bán phá giá qua lại tạo ra sự chênh lệch về giá (khi hàng
hóa trong nước và nước ngoài không có sự khác biệt về giá), từ đó thương mại
quốc tế sẽ xảy ra.
3. Các biện pháp chống bán phá giá:
Biện pháp chống bán phá giá là tất cả các biện pháp mà nước nhập khẩu có
thể sử dụng để chống lại hiện tượng bán phá giá của hàng nhập khẩu (sau khi có
kết luận cuối cùng khẳng định có việc bán phá giá gây thiệt hại đáng kể). Trong đa
số các trường hợp, biện pháp chống bán phá giá là áp đặt thuế chống bán phá giá
đối với sản phẩm nhập khẩu (thuế phần trăm giá trị sản phẩm hoặc thuế cố định
trên đơn vị sản phẩm). Biện pháp chống bán phá giá còn có thể là các hạn ngạch
nhập khẩu hoặc kết hợp giữa hạn ngạch nhập khẩu và thuế chống bán phá giá.
Các biện pháp chống bán phá giá đối với hàng nhập khẩu được quy định
trong luật bán phá giá.
Ở Việt Nam theo điều 4 Pháp lệnh chống bán phá giá của Ủy Ban Thường
Vụ Quốc Hội số 20/2004/PL-UBTVQH11 ngày 29 tháng 4 năm 2004 có quy định:
Điều 4: Các biện pháp chống bán phá giá:
1. Áp dụng thuế chóng bán phá giá.
2. Cam kết về các biện pháp loại trừ bán phá giá của tổ chức, cá nhân sản
xuất, xuất khẩu hàng hóa bị yêu cầu áp dụng biện pháp chống bán phá
giá với cơ quan nhà nước có thẩm quyền áp dụng biện pháp chống bán
phá giá của Việt Nam hoặc với các nhà sản xuát trong nước nếu được cơ
quan nhà nước có thẩm quyền áp dụng biện pháp chống bán phá giá của
Việt Nam đồng ý.
4. Một số vụ kiện chống bán phá giá ở Việt Nam và trên thế giới:
Theo số liệu của Ban Thư ký WTO, từ năm 1995 đến hết năm 2004 trên thế giới đả
tiến hành 2647 cuộc điều tra về chống bán phá giá, đứng đầu danh sách là Ấn độ
(399 vụ) Hoa Kỳ (354 vụ) và EU (303 vụ). Trong số 97 nước bị kiện, các nước
đứng đầu là Trung Quốc (386 vụ) Hàn Quốc (94 vụ) Hoa Kỳ (146 vụ)... Đối với
Việt Nam tính đến tháng 3/2006 đã phải đối phó với 21 vụ kiện chống bán phá giá,
trong đó có 13 vụ Việt Nam phải chịu thuế chống bán phá giá. EU là nước khởi
kiện Việt Nam nhiều nhất (8 vụ) với mức thuế cao nhất lên đến 93% đối với mặt
hàng Oxyde kẽm.
1
Trong đó vụ kiện bán phá giá cá basa, cá tra giữa hiệp hội các
nhà nuôi cá catfish của Mỹ (CFA) và hiệp hội nuôi trồng và chế biến thủy sản của
Việt Nam (VASEP) là vụ kiện lớn nhất. Điều đáng chú ý là số lượng các cuộc điều
tra chống bán phá giá tăng mạnh trong thời gian gần đây.
Những mặt hàng của Việt Nam bị kiện bán phá giá:
2
Năm Nước Mặt hàng Kết luận cuối cùng của phía nước ngoài
1994 Colombia gạo không đánh thuế, mặc dù có bán phá giá
9,07%
1998 EU mì chính đánh thuế chống bán phá giá mức 16,8%
1998 EU giày dép không đánh thuế, thị phần nhỏ
1998 Ba Lan bật lửa đánh thuế chống bsan phá giá mức
0,09€/chiếc
2001 Canada tỏi thuế chống bán phá giá 1,48 CAD/kg
2002 Canada ủng có bán phá giá, khong thiệt hại: hoàn thuế:
20/72/187%
2002 EU bật lửa ga đã điều tra và rút đơn kiện
2002 Hoa Kì cá tra, cá ba
sa
có bán phá giá
2002 Hàn Quốc bật lửa đã điều tra, rút đơn kiện
2002 EU vòng kim
loại
áp dụng AD: 325 €/1000 chiếc, sản phẩm
khác: 78,8%
2003 Thổ Nhĩ Kì săm lốp đang điều tra
2003 Hoa Kì tôm
2004 EU (EBMA) xe đạp
1 BÁN PHÁ GIÁ VÀ NHỮNG GIẢI PHÁP ĐỐI VỚI VIỆT NAM – Lâm Minh Châu
2 “Lý thuyết và chính sách thương mại quốc tế”- PGS.TS Nguyễn Phú Tụ
2004 EU khóa inox dự kiến tiến hành điều tra
2005 Ai Cập đèn huỳnh
quang
dự kiến biên độ 75% thuế
2005 EU giày da thuế sơ bộ 16,8%
2005 EU đèn huỳnh
quang
thuế 66,1%
Một số vụ kiện trên thế giới:
Năm Nguyên đơn Bị đơn Mặt hàng Kết quả
2000 Brazil Thổ Nhĩ Kì ống nối bằng sắt
thép
Không thông báo
giải quyết vụ kiện
2000 Costa Rica Trinidad và
Tobago
Mỳ ống và Mỳ sợi không thông báo
giải quyết vụ kiện
2003 Trung Quốc Cộng đồng
châu Âu, Hàn
Quốc, Hoa Kỳ,
Ấn Độ
Chất Chloroform Áp dụng các cam
kết về giá
2002 EU Trung Quốc Chất para-cresol Áp dụng thuế chống
bán phá giá
2000 Hàn Quốc Philipines Nhựa thông
Polypropylene nhập
khẩu từ Hàn Quốc
Bãi bỏ thuế chống
bán phá giá của
philipines
2001 EU Argentina Thuế chống bán phá
giá cả Argentina đối
với bìa Carton nhập
khẩu từ Đức và gạch
Ceramic nhập khẩu
từ Italia
quyết định áp dụng
biện pháp chống bán
phá giá bị khiếu
kiện
2004 Ấn Độ
EU Thuế chống phá giá
đối với thép cán
cuộn phi hợp kim từ
Ấn Độ
2 bên thỏa thuận
theo điều khoản 3.6
quy tắc giải quyết
tranh chấp.
Tài liệu tham khảo:
• Giáo trình “Kinh tế quốc tế” – GS.TS Hoàng Thị Chỉnh, PGS.TS Nguyễn Phú Tụ, Th.S Nguyễn Hữu Lộc.
• Giáo trình: “Lý thuyết và chính sách thương mại quốc tế”- PGS.TS Nguyễn Phú Tụ
• Pháp lệnh chống bán phá giá.
•
•
•
