Học thuyết kinh tế của chủ nghĩa Mác –Lênin về phƣơng thức sản xuất Tƣ Bản chủ nghĩa
Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (8.79 MB, 94 trang )
KHOA LÝ LUẬN CHÍNH TRỊ
MÔN NHỮNG NGUYÊN LÝ CƠ BẢN
CỦA CHỦ NGHĨA MÁC – LÊNIN
Karl Marx Friedrich Engels Vladimir Ilich Lenin
Trƣờng Đại học Ngân hàng TP.HCM
Phần thứ hai
Học thuyết kinh tế của chủ nghĩa
Mác –Lênin về phƣơng thức sản
xuất Tƣ Bản chủ nghĩa
3
IV
V
VI
Học thuyết giá trị 7tiết
Học thuyết giá trị thặng dƣ 15tiết
Học thuyết kinh tế về chủ nghĩa
tƣ bản độc quyền và chủ nghĩa tƣ
bản độc quyền nhà nƣớc 8tiết
NỘI DUNG GỒM 3 CHƢƠNG
Chƣơng 4
HỌC THUYẾT GIÁ TRỊ
I. Điều kiện ra đời, đặc trưng
và ưu thế của SX hàng hóa
II. Hàng hóa
III. Tiền tệ
IV. Qui luật giá trị
I. Điều kiện ra đời, đặc trưng và ưu
thế của SX hàng hóa
• Đặc trưng và ưu thế
của SX hàng hóa
2
• Điều kiện ra đời và tồn tại
của sản xuất hàng hóa
1
7
Sản xuất hàng hóa là kiểu
tổ chức kinh tế ở đó sản
phẩm làm ra để trao đổi,
mua bán trên thị trường
Sản xuất tự cấp, tự túc là
kiểu tổ chức kinh tế trong
đó sản phẩm làm ra để
thỏa mãn trực tiếp nhu
cầu của người SX
Sản xuất tƣ cấp tự túc Sản xuất hàng hoá
KINH TẾ TỰ NHIÊN:
Tự sản xuất: TLSX
của mình, SLĐ bản
thân
Tự tiêu dùng :
ngƣời SX =
ngƣời tiêu dùng
SXHH
giản
đơn
SXHH
TBCN
Kinh
tế
hàng
hóa
Kinh
tế thị
trường
Kinh tế
hàng
hóa
giản
đơn
• sản xuất
hàng hóa
là sản
xuất để
bán
• Sản xuất hàng hóa là bước ngoặt căn bản trong lịch sử
phát triển của xã hội loài người: đưa loài người thoát khỏi
cảnh mông muội, xóa bỏ kinh tế tự nhiên, phát triển nhanh
chóng LLSX và nâng cao hiệu quả kinh tế - xã hội.
1. Điều kiện ra đời và tồn tại của
sản xuất hàng hóa
a. Phân công lao động xã hội
b. Sự tách biệt tƣơng đối về mặt kinh tế
giữa những ngƣời sản xuất
Thứ nhất :phân công lao động xã hội
Phân công lao động xã hội là sự chuyên môn
hoá sản xuất, là sự phân chia lao động xã hội ra
thành các ngành, nghề khác nhau.
Phân công lao động
xã hội làm cho những
ngƣời sản xuất phụ
thuộc lẫn nhau nảy
sinh khả năng trao đổi
sản phẩm cho nhau.
Thứ hai: Sự tách biệt tƣơng đối về mặt kinh
tế giữa những ngƣời sản xuất
Sự tách biệt này làm cho những ngƣời sản xuất
độc lập, đối lập với nhau. Muốn tiêu dùng sản
phẩm của ngƣời khác phải thông qua sự trao đổi
mua bán hàng hóa.
• Nguyên nhân tạo ra sự tách biệt về kinh tế là do
chế độ tƣ hữu về TLSX, hoặc nhiều hình thức sở
hữu khác nhau về TLSX, hoặc sự tách rời giữa
quyền sở hữu và quyền sử dụng TLSX.
SX tự cung tự cấp Sản xuất hàng hóa
•
SX độc lập
•
Tự sản, tự tiêu
•
Tƣ duy hiện vật
•
Quan hệ H - H
•
SX hợp tác
•
SX để bán
•
tƣ duy giá trị
•
Quan hệ H - T
16
3. Đặc trưng và ưu thế của sản
xuất hàng hóa
3. Đặc trưng và ưu thế của sản
xuất hàng hóa
a/ Đặc trưng của sản xuất hàng hóa
• Là sản xuất để trao đổi mua bán, không phải sản
xuất ra để tiêu dùng.
• Mâu thuẫn giữa lao động tƣ nhân và lao động xã
hội là cơ sở, mầm mống của khủng hoảng kinh tế
trong sản xuất hàng hóa.
• mục đích của sản xuất hàng hóa là giá trị.
• Sự phát triển của sản
xuất hàng hóa làm cho
phân công lao động xã
hội ngày càng sâu sắc
xóa bỏ tính tự cấp,
tự túc, bảo thủ, trì trệ
của nền kinh tế.
• Làm tăng năng suất lao
động, thúc đẩy lực
lƣợng sản xuất phát
triển.
b/ Ưu thế của sản xuất hàng hóa
• Sản xuất hàng hóa
có quy mô lớn.
• Là mô hình kinh tế
mở, thúc đẩy quá
trình giao lƣu kinh
tế, văn hóa, tạo điều
kiện nâng cao đời
sống vật chất và tinh
thần của xã hội.
Mặt trái của SX hàng hóa
• Phân hóa giàu nghèo
• Khủng hoảng kinh tế
• Thất nghiệp
• Lạm phát
• Phá hoại môi trường
Sự phân hóa giàu nghèo
Vốn tự hào là một quốc gia luôn duy trì được tình trạng quân bình
trong xã hội nhưng hiện nay Nhật bắt đầu chứng kiến khoảng cách
giàu nghèo được mở rộng.
Từ 2001-2004 số triệu phú Nhật tăng 10%
Trong khi đó, tỷ lệ người nghèo ở Nhật lại tăng gần gấp đôi, từ
8,1% năm 1994 lên 15,3% năm 2000.
Tình trạng thất nghiệp
Năm 2005, tuy kinh
tế toàn cầu tăng
trưởng 4,3% , nhưng
số người thất nghiệp
đã lên tới con số kỷ
lục 192 triệu người,
tăng thêm 2,2 triệu
người, tỷ lệ thất
nghiệp tới 6,3% .
Tỷ lệ thất nghiệp ở độ
tuổi 15-24 chiếm
25% lực lượng lao
động toàn cầu, tăng
gần gấp 3 lần so với
tỷ lệ thất nghiệp ở
những người cao tuổi
hơn.
Thất nghiệp đi đôi với nghèo đói. Hơn một
nửa trong tổng số 2,8 tỷ lao động trên thế
giới vẫn có mức thu nhập chưa đầy 2
USD/ngày và không được cải thiện
24
II. Hàng hoá
1. Hàng hoá và hai thuộc tính của hàng hoá
2. Tính hai mặt của lao động sản xuất ra hàng
hóa
3. Lƣợng giá trị của hàng hóa
25
II. Hàng hoá
1. Hàng hoá và hai thuộc tính của hàng hoá
Khái niệm: Hàng hoá là sản phẩm của lao động, nó có
thể thoả mãn những nhu cầu nhất định nào đó của
con ngƣời thông qua trao đổi, mua bán.
a. Hàng hoá:
Sản
phẩm của
lao động
Thỏa mãn nhu
cầu nào đó
của con ngƣời
Dùng để
trao đổi
với nhau
