KILOBOOKS.COM
1



- Tên nc : Vng quc Campuchia
- Din tích : 181.035 km
2
.
- Th đô : Nng-phnh (Phnom Penh).
- Các tnh, thành ph ln: Phnom Penh, Battambang, Kompong Cham,
Sihanoukville, Seam Reap.
- Dân s: 13.091.000 ngi (tính đn gia nm 2004). T l tng dân s:
2,24%/nm.

THÖ VIEÄN ÑIEÄN TÖÛ TRÖÏC TUYEÁN
KILOBOOKS.COM
I. V TRÍ A LÝ VÀ IU KIN T NHIÊN
1. V trí đa lý
Campuchia nm  Tây Nam bán đo ông Dng, Tây và tây bc giáp
Thái lan (2100km), ông giáp Vit Nam (1137 km), ông bc giáp Lào
(492km), Nam giáp bin (400km). Sông ngòi tp trung trong 3 lu vc chính
(Tonlé thom, Tonlé sáp và Vnh Thái Lan). Phân b đa hình; đng bng chim
1/2 din tích, còn li là núi, đi bao quanh đt nc.
* V trí đa lý khá thun li, nhng đng biên gii kéo dài vi Thái Lan,
Lào, Vit Nam to điu kin thun li cho giao lu buôn bán, phát trin kinh t
ca đt nc.
2. iu kin t nhiên và tài nguyên thiên nhiên
* Campuchia có khí hu nhit đi. Nhit đ trung bình trong nm khong
10 - 38
0

C. có các mùa ma nhit đi. Gió Tây nam t vnh Thái Lan, n 
Dng đi vào đt lin theo hng ông bc mang theo hi m to thành nhng
cn ma t tháng 5 đn tháng 10, trong đó lng ma ln nht vào khong
tháng 9 - 10; gió ông bc thi theo hng Tây nam v phía bin trong mùa khô
t tháng 11-3 vi thi k ma ít nht là tháng 1-2, thun li cho nông nghip
trng lúa nc, cây nông sn.
* Tài nguyên thiên nhiên khá phong phú c v tài nguyên rng và bin, có
nhiu tài nguyên quý him nh đá quý, hng ngc, vàng, g v.v…
II. DÂN C XÃ HI VÀ CH  CHÍNH TR
1. Dân c
Campuchia là quc gia thun nht v dân c vi hn 90% dân s là ngi
Khmer và nói ting Khmer, là ngôn ng chính thc. Các dân tc thiu s
chim khong 3% dân s. Dân tc Chm theo đo Hi là nhóm sc tc thiu s
ln nht. Có nhóm sc tc thiu s khác sng ti các khu vc min núi và cao
nguyên.  đây còn có mt ít c dân ngi Vit và ngi Hoa.
2. Xã hi

THÖ VIEÄN ÑIEÄN TÖÛ TRÖÏC TUYEÁN
KILOBOOKS.COM
Do tình hình chính tr ca Campuchia mi đc n đnh trong nhng nm
gn đây, k t khi ch đ Khmer đ b lt đ nm 1979, nên các vn đ xã hi
ca Campuchia cha đc phát trin trên tt c các lnh vc.
* Giáo dc: Dân c tht hc nhiu và c s h tng còn kém cht lng.
Sau khi gia nhp WTO ngày 13/10/2004 vi nhng khon đu t nhn đc t
nc ngồi, giáo dc Campuchia đã bt đu phát trin, xóa dn nn mùa ch.
Ting Pháp đc nhiu ngi Campuchia đc s dng là ngơn ng th hai và
thơng thng là ngơn ng phi hc trong các trng ph thơng và đi hc.
Trong nhng nm gn đây ting Anh đã đc a chung hn và nó tr nên ph
bin rng rãi hn.
* Y t. T nm 1979 đn nm 2001 ngành Y t còn kém cht lng c v

thit b ln c s h tng. Trong nhng nm gn đây nh chính sách gm đi
ngoi liên kt vi các nc bn láng ging, ngành y t đã bc đu đc ci
thin.
* Tơn giáo: o Pht (khong 90%) đc coi là quc đo.
3. Ch đ chính tr
3.1. Lch s hình thành
Vng quc Khme ra đi vào cui th k th 9 trên lónh th ca Ph-
nam và Chõn-lp trc đây. Kinh đơ lúc đó là Angkor. T cui th k th 9 đn
th k 13, Vng quc Khme phát trin cc thnh. T th k 13 đn na đu
th k 19, các cuc ni chin và chinh phc ca ngoi bang đó làm cho Vng
quc Kh-me suy yu.
- Nhng nm 60 ca th k 19 thc dân Pháp vào ơng Dng. Nm
1863, Pháp buc Vua Norodom phi ký Hip c đt Campuchia di s bo h
ca Pháp và đn 1884 Campuchia hồn tồn tr thành thuc đa ca Pháp.
- Nm 1941, Norodom Sihanouk sau khi lên ngơi ln th nht đó vn
đng cuc đu tranh giành li nn đc lp cho Campuchia. Ngày 09/11/1953,
Pháp tun b trao tr đc lp cho Campuchia. Tháng 4/1955, Sihanouk thối v
nhng ngơi Vua cho cha là Norodom Suramarith đ thành lp Cng đng xó
hi bnh dõn. Trong cuc tuyn c 9/1955, Cng đng xó hi bnh dõn đó

THƯ VIỆN ĐIỆN TỬ TRỰC TUYẾN
KILOBOOKS.COM
ginh c thng li ln, Sihanouk tr thnh Th tng, tp trung mi quyn
lc vo tay mnh. Nm 1960, Quc vng Norodom Suramarith qua i,
Sihanouk c Quc hi bu lm Quc trng Campuchia.
- Ngy 18/3/1970, Lon Nol-Siric Matak, c s hu thun ca M o
chớnh Sihanouk, thnh lp "Cng ho Kh-me" (10/1970). Sihanouk v Hong
tc sang c trỳ ti Trung Quc v sau ú thnh lp Mt trn on kt dõn tc
Campuchia (FUNK) v Chớnh ph on kt dõn tc Vng quc Campuchia
(GRUNK) t tr s ti Bc Kinh.

- Ngy 17/4/1975, Pol Pot lt ch Cng ho ca Lon Nol, thnh lp
nc "Campuchia dõn ch", thc hin ch dit chng tn khc nht trong lch
s ca Campuchia.
- Ngy 2/12/1978, Mt trn gii phúng dõn tc Campuchia ra i do ụng
Heng Samrin lm Ch tch. Ngy 07/1/1979, vi s giỳp ca quõn tnh
nguyn Vit Nam, nhừn dừn Campuchia ú ng lờn lt ch dit chng
Pol Pot-Iờng Xary, thnh lp nc "Cng ho Nhõn dõn Campuchia", nm 1989
i thnh "Nh nc Campuchia" (SOC).
- Ngy 23/10/1991, Hip nh ho bnh Campuchia c ký kt gia 19
nc v 4 phỏi Campuchia ti th ụ Paris (Phỏp). Ngy 23-25/5/1993, Tng
tuyn c ln th nht Campuchia do C quan quyn lc lõm thi ca Liờn hp
quc (UNTAC) t chc. Kt qu FUN ginh 58 gh, CPP: 51 gh, BLDP: 10
gh v Molinaka: 1 gh. Ngy 24/9/1993, Quc hi mi v Chớnh ph Liờn hip
CPP-FUNCINPEC (FUN) nhim k I c thnh lp, tờn nc i thnh
Vng quc Campuchia theo ch Quõn ch lp hin, thc hin ch a
ng v nn kinh t th trng. N. Sihanouk lờn ngụi Vua ln th hai.
- Ngy 26/7/1998, Tng tuyn c ln th hai. CPP c 64 gh, FUN:
c 43 gh, ng i lp Sam Rainsy (SRP) c 15 gh. Quc hi Campuchia
do Hong thõn Ranariddh lm Ch tch. Chớnh ph Hong gia nhim k II tip
tc l Chớnh ph liờn hip gia CPP v FUNCINPEC.
- Ngy 27/7/2003, Tng tuyn c ln th ba bu 123 gh trong Quc hi,
3 ng ln ginh thng li l CPP: 73 gh, FUN: 26 gh, SRP: 24 gh. Ngy

THệ VIEN ẹIEN Tệ TRệẽC TUYEN
KILOBOOKS.COM
15/7/2004, Chính ph liên hip CPP-FUNCINPEC nhim k III đc thành lp,
Xm-đéc Hun Sen tip tc gi chc Th tng, Hồng thân Ranariddh gi chc
Ch tch Quc hi. C cu quyn lc đc phõn chia theo cng thc 60-40
(CPP: 60; FUN: 40).
- Ngày 06/10/2004, Quc vng Norodom Sihanouk tun b thối v;

ngày 08/10/2004, Quc hi Campuchia b phiu thơng qua Lut v t chc và
hot đng ca Hi đng Ngơi Vua; ngày 11/10/2004, Thng vin Campuchia
thơng qua và Quyn Quc trng Chia Sim ký ban hành Lut này; ngày
14/10/2004, Hi đng Ngơi Vua bu Hồng t Norodom Sihamoni làm Quc
vng mi. Ngày 29/10/2004 Quc vng N. Sihamoni chính thc đng quang.
3.2. Th ch chính tr
1- Th ch nhà nc:
Theo Hin pháp nm 1993 qui đnh Campuchia là
quc gia Qn ch lp hin. H thng quyn lc đc phân đnh r gia lp
php, hành php và t pháp gm: Vua, Hi đng ngơi Vua, Thng vin, Quc
hi, Chính ph, Tồ án, Hi đng Hin pháp và các c quan hành chnh cc
cp.
2- Hành php: ng đu nhà nc: Quc vng Norodom Sihamoni, lên
ngơi ngày 29/10/2004. ng đu Chính ph hin nay gm 01 Th tng và 06
Phó Th tng. Ni các: Hi đng B trng do Vua ký sc lnh b nhim.
3- Lp php:
Lng vin.
- Quc hi : Ch tch Quc hi Xm-đéc Heng Xom-rin (CPP) sau khi N.
Ranarith (FUN) t chc; có 123 gh, bu đi biu theo ch đ ph thơng đu
phiu, nhim k 5 nm. Campuchia đó t chc bu c Quc hi 3 ln (1993,
1998, 2003), bu c Quc hi khúa 4 din ra vào nm 2008.
- Thng vin : Ch tch: Xm-đéc Chea Sim (CPP); nhim k 5 nm;
Thng vin có 61 gh, trong đó 02 gh do Vua b nhim, 02 gh do Quc Hi
ch đnh. Thng vin nhim k I thành lp tháng 3/1999 khơng qua bu c, các
đng có chân trong Quc hi b nhim thành viên theo t l s gh có trong
Quc hi. Bu c Thng vin nhim k II din ra ngày 22/1/2006 thơng qua b
phiu kín và phi ph thơng, kt qu CPP giành 45 gh, FUNCINPEC: 10 gh và

THƯ VIỆN ĐIỆN TỬ TRỰC TUYẾN
KILOBOOKS.COM

SRP: 02 gh.
- T phỏp: Hi ng Thm phỏn ti cao (c Hin phỏp quy nh, thnh
lp 12/1997); To ỏn Ti cao v cỏc To ỏn a phng.
- Cỏc ng chớnh tr: Hin nay, Campuchia cú 3 ng ln l: ng
Nhõn dõn Campuchia (CPP), ng Mt trn on kt dõn tc v mt nc
Campuchia c lp, trung lp, ho bnh v thng nht (FUNCINPEC) l hai
ng chớnh ang cm quyn. ng Sam Rainsy (SRP) l ng i lp chớnh v
khong 58 ng phỏi khỏc.
4. Chớnh sỏch i ngoi
1- Theo quy nh ca Hin phỏp, Campuchia thc hin chớnh sỏch trung
lp, khụng liờn kt vnh vin, khụng xõm lc hoc can thip vo cụng vic ni
b ca nc khỏc. Chớnh sỏch phỏt trin kinh t, thu hỳt u t nc ngoi,
khỏch du lch, tớch cc hi nhp quc t v khu vc ú t nhiu thnh tu. Hin
Campuchia l thnh viờn th 10 ca ASEAN (thỏng 4/1999), thnh viờn chớnh
thc th 148 ca WTO (thỏng 9/2003), gia nhp ASEM ti Hi ngh cp cao
ASEM 5 (thỏng 10/2004) ti H Ni; v ang tớch cc chun b tham gia
APEC trong thi gian sm nht. Campuchia cng l thnh viờn tớch cc trong
hp tỏc khu vc nh: U hi Mekong quc t (MRC) ; Tam giỏc phỏt trin Vit
Nam-Lo-Campuchia (CLV); Tiu vựng sụng Mờ kụng m rng (GMS); Chin
lc hp tỏc kinh t ba dng sng Ayeyawadi-Chao Praya-Mekong (ACMECS);
Hnh lang ụng Tõy (WEC)
2- Campuchia cng chỳ trng quan h vi cỏc nc ln, cỏc nc ti tr,
cỏc nc lỏng ging; tng cng quan h mi mt, nht l kinh t-thng mi
vi Trung Quc; tip tc tranh th M; tho thun gii quyt xong vn biờn
gii trờn b trong nm 2006 vi Thi Lan, xc tin gii quyt bin gii vi Lo
5. Vn húa
Ni bt nht trong nn vn húa Campuchia l cỏc cụng trỡnh kin trỳc c.
Kin trỳc ca Campuchia phn ln c bit n nh vo nhng cụng
trnh c xõy dng t thi thi ngi Khme c i (Khong cui th k 12,
u th k 13).o Pht v t duy huyn thoi cú nh hng ln n ngh thut


THệ VIEN ẹIEN Tệ TRệẽC TUYEN
KILOBOOKS.COM
trang trí các công trnh kin trc v đi này. c trng c bn ca kin trúc giai
đon này là đc xây dng t vt liu g, tre na hoc rm r và đá. Nhng
nhng g cn li ngày nay chng ta cú vinh hnh đc chiêm ngng là các
công trnh bng đá tng nh các bc tng thành, đng sá, và các ngôi đn.
Vi con đng th đó là nhng bao ln tc hnh con rn chn đu, vn cao t
2-3m, xe rng ph búng xung mt đng do. Cn hnh thc chung ca cc
ngi đn là có đnh chóp nhn, bn mt đn đc chm tr các bc phù điêu
miêu t cuc sng con ngi  th gii bên kia, hoc cuc sng hin ti ca
ngi dân Campuchia by gi, hay cuc chin vi nc láng ging Chmpa. Ta
nh thy đc s sng đng, náo nhit ca ngày hi Angkor hàng nm qua hnh
nh nhng v n dõn gian (Ápsara)vi thõn hành mm mi, cõn đi đang múa
khá uyn chuyn, và s tham gia ca c nhng con kh, con nga trong s thi
Ramanaya ca n . Bên cnh đó, hnh thc khc nhng ký t hay con s
cng rt ph bin  cng trnh. Cc ngi đn thng có 1 ca cn  ba pha
cn li ca đn cng có ca nhng ch là gi, đ to cm giác đi xng cho ngôi
đn. Công trnh ni ting nht  đây là ngôi đn Bayon vi 200 gng mt ca
thn Avaloteshvara. Chiêm ngng nhng công trnh này, ta khng th khng
khõm phc sc mnh phi thng và bàn tay tài ba ca nhng ngi dân Khme
c đi. Kin trúc ca Campuchia cng có nh hng ln đn kin trúc ca Thái
Lan và ngi Chm ca Vit nam.

THÖ VIEÄN ÑIEÄN TÖÛ TRÖÏC TUYEÁN
KILOBOOKS.COM

n Angkor_Wat ca Campuchia
III. KINH T
S phỏt trin ca nn kinh t Campuchia b chm li mt cỏch ỏng k

trong thi k 1997 - 1998 b khng hong kinh t trong khu vc. Bo lc v
xung t chớnh tr. u t nc ngoi v Du lch gim mnh. Trong nm 1999,
nm u tiờn cú c hũa bỡnh thc s trong vũng 30 nm, ó cú nhng bin i
ci cỏch kinh t v tng trng t c mc 5%. Mc dự b ngp lt trn lan,
GDP tng trng mc 5% trong nm 2000; 6,3% nm 2001; v 5,2% nm
2002. Du lch l ngnh cụng nghip tng trng mnh nht ca Campuchia, vi
s du khỏch tng 30% trong nm 2000 v 40% nm 2001. Mc dự t c
nhng s tng trng nh vy, nhng s phỏt trin di hn ca nn kinh t sau
hng chc nm chin tranh vn l mt thỏch thc to ln. S lo ngi v khụng n
nh chớnh tr v t nn tham nhng trong mt b phn chớnh quyn lm chỏn
nn cỏc nh u t nc ngoi v lm chm tr cỏc khon tr giỳp quc t.
chớnh quyn ang phi gii quyt cỏc vn ny vi s h tr ca cỏc t chc
song phng v a phng.
Ngy 13/10/2004 Campuchia ó gia nhp t chc thng mi Th gii
WTO, gia nhp t chc ny nhng khú khn trong vic vn u t ó dn dn

THệ VIEN ẹIEN Tệ TRệẽC TUYEN
KILOBOOKS.COM
đc gii quyt và nn kinh t ca Campuchia đã có nhng bc phát trin đáng
k trong nhng nm gn đây.
Nn công nghip ca Campuchia còn yu kém. Nm 2005 Campuchia đã
sn xut đc gn 6 triu tn thóc (tng 43% so vi nm 2004) đt sn lng
cao nht trong 27 nm qua. Mc tng trng kinh t nm 2005 đt 6,3% (so vi
nm 2004 là 6%). Bình quân đu ngi là 320USD/nm (so vi nm 2004). Ti
hi ngh khách hàng tài tr cho Campuchia ln th 8, các nc đã cam kt tài tr
cho Campuchia khong 1,4 t USD cho giai đon 2006-2008. Riêng nm 2006
là 623 triu USD.
* Th trng xut khu chính ca Campuchia là M, EU, Trung Quc và
Thái Lan.
Kim ngch xut khu theo th trng - mt hàng

Th trng Cam-pu-chia
Nm 2005
Mt hàng n v tính S lng Kim ngch
Tng kim ngch 535.971
Cao su Tn 1.150 1.490
Du m đng thc vt 1000 USD - 1.757
Dây đin và dây cáp đin 1000 USD - 2.101
Giày dp 1000 USD - 542
G và sn phm g 1000 USD - 1.207
Hàng th cng m ngh 1000 USD - -
Hàng thy sn 1000 USD - 8.016
Ht điu Tn 58 214
My vi tnh và linh kin 1000 USD - 534
M n lin 1000 USD - 23.083
Rau, c, qu Tn - 2.095
Sn phm dt may 1000 USD - 323
Sn phm nha 1000 USD - 22.949
Sa và sn phm sa 1000 USD - 1.863

THÖ VIEÄN ÑIEÄN TÖÛ TRÖÏC TUYEÁN
KILOBOOKS.COM
Kinh t Campuchia ch yu da vo 3 ngnh chớnh l xut khu dt may,
du lch v xõy dng. Tuy nhiờn nn kinh t cũn lc hu v gp nhiu khú khn,
50% ngõn sỏch Chớnh ph da vo vin tr v cho vay nc ngoi.









MC LC


I. V TR A Lí V IU KIN T NHIấN 1
1. V trớ a lý 1
2. iu kin t nhiờn v ti nguyờn thiờn nhiờn 1
II. DN C X HI V CH CHNH TR 1
1. Dõn c 1
2. Xó hi 1
3. Ch chớnh tr 2
3.1. Lch s hỡnh thnh 2
3.2. Th ch chớnh tr 4
4. Chớnh sỏch i ngoi 5
5. Vn húa 5
III. KINH T 7
MC LC 9


THệ VIEN ẹIEN Tệ TRệẽC TUYEN