1
BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO
TRƯỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ TPHCM
oOo
TRẦN THỊ NGỌC THI
ĐẨY MẠNH HOẠT ĐỘNG CHO VAY BẤT ĐỘNG SẢN
TẠI CHI NHÁNH NGÂN HÀNG CÔNG THƯƠNG
TỈNH ĐỒNG NAI
LUẬN VĂN THẠC SĨ KINH TẾ
TP.Hồ Chí Minh Năm 2008
2
BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO
TRƯỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ TPHCM
oOo
TRẦN THỊ NGỌC THI
ĐẨY MẠNH HOẠT ĐỘNG CHO VAY BẤT ĐỘNG SẢN
TẠI CHI NHÁNH NGÂN HÀNG CÔNG THƯƠNG
TỈNH ĐỒNG NAI
Chuyênngành: Kinhtếtàichính–Ngânhàng
Mãsố : 60.31.12
LUẬN VĂN THẠC SĨ KINH TẾ
NGƯỜIHƯỚNGDẪNKHOAHỌC:
PGS.TSNGUYỄNNGỌCHÙNG
3
CỘNGHÒAXÃHỘICHỦNGHĨAVIỆTNAM
Độclập-Tựdo-HạnhPhúc
TP.Hồ Chí Minh, ngày 31 tháng 10 năm 2008
KẾTQUẢNGHIÊNCỨUĐỀTÀITỐTNGHIỆP
Tên đề tài: Đẩy mạnh hoạt động cho vay bất động sản tại Chi nhánh NHCT
tỉnh Đồng Nai
Quanghiêncứu,đềtàiđạtđượcnhữngkếtquảsau:
1. Tính cấp thiết của đề tài:Đềtàitậptrungnghiêncứumộtlĩnhvựcmới:“Cho
vaybấtđộngsản”trêncơsởnêuranhữngnguyênnhâncầnthiếtphảiđẩymạnh
hoạt động cho vay bất động sản tại Chi nhánh Ngân hàng Công thương tỉnh
ĐồngNailàdo:ChinhánhNHCTĐồngNailàmộtchinhánhluônkiểmsoáttốt
chấtlượnghoạtđộngchovay;hoạtđộngchovaybấtđộngsảntạiChinhánhcòn
nhỏlẻ,khôngtậptrung;nhucầuvốnđểdùngvàocácmụcđíchliênquanđến
bấtđộngsảntạitỉnhĐồngNaingàycàngcaotheođàtăngtrưởngcủanềnkinh
tế,xãhộiĐồngNai.
2. Nội dung đạt được:
-Trêncơsởphântích,rútkinhnghiệmtừsựkhủnghoảngthịtrườngchovay
dướichuẩntạiMỹ,Đềtàiđisâuphântích,đánhgiáhoạtđộngchovaybấtđộng
sảntạiChinhánhNHCTĐồngNaitrongnhữngnămquachođếnnayvớinhững
ưuđiểm,hạnchế,thànhcông,khókhănđểChinhánhnhìnnhậnlạihoạtđộng
chovaybấtđộngsảnsovớitìnhhìnhthựctế.
-Quađó,đềtàiđãđưaramộtsốgiảipháplàmnềntảngnghiêncứu,ápdụng
choChinhánhNHCTĐồngNaiđểmạnhdạnđẩymạnhhoạtđộngchovaybất
độngsảnmộtcáchhiệuquảnhằmgópphầnpháttriểnthịtrườngbấtđộngsản
nóiriêng,pháttriểnkinhtế-xãhộitỉnhĐồngNainóichung.
4
MỤC LỤC
*****
Trang….
Lời mở đầu
Chương 1: TỔNG QUAN VỀ CHO VAY BẤT ĐỘNG SẢN 1
1.1Những vấn đề cơ bản về bất động sản, thị trường bất động sản 1
1.1.1Tìmhiểuvềbấtđộngsản 1
1.1.1.1Kháiniệmbấtđộngsản 1
1.1.1.2Phânloạibấtđộngsản 1
1.1.1.3Cácnhântốtácđộngđếngiábấtđộngsản 2
1.1.2Tìmhiểuvềthịtrườngbấtđộngsản 5
1.1.2.1Kháiniệmthịtrườngbấtđộngsản 5
1.1.2.2Vaitròcủathịtrườngbấtđộngsản 6
1.1.2.3Cácquyluậttácđộngđếnthịtrườngbấtđộngsản 8
1.2 Khái niệm, đặc điểm và nguyên tắc của cho vay bất động sản: 9
1.2.1Kháiniêmchovaybấtđộngsản 9
1.2.2Đặcđiểmcủachovaybấtđộngsản 10
1.2.3Nguyêntắcchovaybấtđộngsản 10
1.3 Ý nghĩa của cho vay bất động sản đối với nền kinh tế xã hội 11
1.4 Một số rủi ro trong hoạt động cho vay bất động sản 12
1.4.1Yếutốchủquan 13
1.4.2Yếutốkháchquan 14
1.5 Bài học kinh nghiệm cho các NHTM Việt Nam sau khủng hoảng tín dụng
dưới chuẩn tại Mỹ. 16
1.6 Tình hình cho vay bất động sản tại một số NHTM Việt Nam 18
1.7 Quy định, quy trình trong hoạt động cho vay bất động sản tại Chi nhánh
NHCT Đồng Nai 21
Kết luận chương 1 25
5
Chương 2: THỰC TRẠNG HOẠT ĐỘNG CHO VAY BẤT ĐỘNG SẢN TẠI
CHI NHÁNH NGÂN HÀNG CÔNG THƯƠNG TỈNH ĐỔNG NAI 26
2.1 Kết quả hoạt động cho vay bất động sản tại một số NHTM ở Đồng Nai 26
2.1.1KếtquảhoạtđộngcủangànhNgânhàngĐồngNai 26
2.1.2KếtquảchovaybấtđộngsảntạimộtsốNHTMởĐồngNai 29
2.2 Thực trạng hoạt động cho vay bất động sản tại Chi nhánh NHCT tỉnh
Đồng Nai 33
2.2.1ChinhánhNHCTtỉnhĐồngNaihìnhthànhvàpháttriển 33
2.2.2.TổchứcbộmáyquảnlýcủaChinhánhNHCTĐồngNai 36
2.2.3KếtquảhoạtđộngcủaChinhánhNHCTĐồngNai 37
2.2.4KếtquảhoạtđộngchovaybấtđộngsảntạiChinhánhNHCTĐồngNai.44
2.2.5ĐánhgiáhoạtđộngchovaybấtđộngsảntạiChinhánhNHCTĐồngNai47
2.2.5.1Nguồnvốnchovay 47
2.2.5.2Mụcđíchchovay 48
2.2.5.3Thẩmđịnhchovay 48
2.2.5.4Chấtlượngchovay 49
2.3 Đánh giá chung về những thuận lợi, khó khăn, ưu điểm và hạn chế trong
hoạt động cho vay bất động sản tại Chi nhánh Ngân hàng Công Thương Đồng
Nai 50
2.3.1Thuậnlợi 50
2.3.2Khókhăn 52
2.3.3Ưuđiểm 55
2.3.4Hạnchế 56
Kết luận chương 2 57
Chương 3: MỘT SỐ GIẢI PHÁP CHỦ YẾU NHẰM ĐẨY MẠNH HOẠT
ĐỘNG CHO VAY BẤT ĐỘNG SẢN TẠI CHI NHÁNH NHCT
ĐỒNG NAI 58
3.1 Định hướng phát triển của Chi nhánh NHCT Đồng Nai 58
3.1.1Mụctiêupháttriển 58
6
3.1.2ĐịnhhướngpháttriểncủaChinhánhNHCTĐồngNai 58
3.2 Một số giải pháp chủ yếu nhằm đẩy mạnh hoạt động cho vay bất động sản
tại Chi nhánh NHCT tỉnh Đồng Nai 60
3.2.1 Giải pháp đối với Chi nhánh NHCT tỉnh Đồng Nai
3.2.1.1 Giải pháp cụ thể 60
3.2.1.1.1Thànhlậpngaytổchovayvàtheodõitìnhhìnhchovaythunợbấtđộng
sảnriêngbiệt 60
3.2.1.1.2Tăngcườnghoạtđộnghuyđộngvốn 61
3.2.1.1.3Theodõichặtchẽcácyếutốliênquanđếntàisảnđảmbảolàbấtđộng
sản 62
3.2.1.1.4Xâydựngchínhsáchphòngngừavàquảnlýrủiro 63
3.2.1.1.5 Thiết lập mối quan hệ gần gũi, gắn bó với các Chủ đầu tư, Sở, Ban
ngànhtrênđịabàn 63
3.2.1.1.6Ấnđịnhlãisuấtchovaybấtđộngsảncầntínhđếnsựảnhhưởngcủa
yếutốlạmphát 64
3.2.1.1.7Tuyệtđốituânthủcácquyđịnh,quychếtronghoạtđộngchovaynói
chungvàchovaybấtđộngsảnnóiriêng 64
3.2.1.2 Giải pháp chung 65
3.2.1.2.1Triểnkhaihoạtđộngtíndụngtrongquátrìnhpháttriểnmạnglưới 65
3.2.1.2.2Tăngcườngcôngtáckiểmtra 65
3.2.1.2.3Đàotạocánbộ 65
3.2.1.2.4Nắmbắtnhucầukháchhàng 66
3.2.1.3 Chú trọng một số công tác khác 66
3.2.2 Giải pháp đối với các doanh nghiệp đầu tư bất động sản 67
3.2.3 Một số kiến nghị đối với NHCT Việt Nam 67
3.2.3.1Xâydựnglộtrìnhchovaybấtđộngsảnmangtínhchấtdàihạn 67
3.2.3.2Sớmthànhlậpcôngtyđịaốc 68
3.2.3.3Đưaranhiềusảnphẩm,loạihìnhnhằmđẩymạnhhoạtđộnghuyđộng
vốntrungdàihạn 68
7
3.2.3.4Tranhthủcácnguồnvốnviệntrợ,vốnvaycủacáctổchứcquốctế 69
3.2.3.5Chútrọngmộtsốcôngtáckhác 69
3.2.4 Một số kiến nghị khác: 71
3.2.4.1ĐốivớiChínhphủ 71
3.2.4.2ĐốivớicáccơquanNhànướctỉnhĐồngNai 71
Kết luận chương 3 73
Kết luận 74
Tài liệu tham khảo 75
Phụ lục
8
MỞĐẦU
1. Lý do lựa chọn đề tài:
Vớivịthếlàmộttrongnhữngvùngkinhtếtrọngđiểmcủacảnước,ĐồngNai
đanglàđíchnhắmchonhiềumụcđíchđầutưnhư:mởrộngnhiềutuyếnđườnglớn,
xây dựng sân bay quốc tế, quy hoạch thêm nhiều khu công nghiệp, cụm công
nghiệp,pháttriểnhuyệnNhơnTrạchthànhđôthịloại2,….Theođó,nhucầuvềnhà
chocôngnhântrongcáckhucôngnghiệp;vănphòngtổchứchộinghị,nhànghỉ,
kháchsạn phụcvụ cho nhàdoanh nghiệpnướcngoài sốngvà làmviệctại Đồng
Nai;vănphòngchothuê,…sẽpháttriểncaotheođàtăngtrưởngcủanềnkinhtế-xã
hộiĐồngNai.Hơnthế,ĐồngNaiđangtronggiaiđoạnđẩynhanhtốcđộđôthịhoá
caođểphụcvụchoquátrìnhpháttriểnkinhtếxãhộivớivaitròkhôngnhỏcủathị
trườngbấtđộngsản.Ngoàiviệcđảmbảophúclợixãhộichongườidân,thịtrường
bấtđộngsảncònlàđốitượngphụcvụcủathịtrườngvốn,thịtrườngxâydựng.Tuy
nhiên,hoạtđộngđầutưvàothịtrườngnàytrênđịabàncònhờihợtvànhỏlẻ,chủ
yếuđượcđầutưbởicácdoanhnghiệpchủlựccủanhànướcnhưngchưanhiều.Một
trongnhữngnguyênnhânbứcthiếtnhấtlàyêucầuvềvốnquálớncholĩnhvựcđầu
tưnày.Dovậy,songsongvớiviệckêugọi,thuhútvốnđầutưvàothịtrườngbất
độngsảnĐồngNaithìsựhỗtrợtừnguồnvốntíndụngNgânhàngsẽgópphầntích
cựcđếnhoạtđộngđầutưbấtđộngsảnsôinỗihơn.
LàmộtNgânhàngthươngmạivớihoạtđộngcơbảnlàhuyđộngvốnvàcho
vay,ChinhánhNgânhàngCôngThươngđãtạonhiềuđiềukiệnthuậnlợivềvốn
giúpcácthànhphầnkinhtếĐồngNaipháttriểntrongnhiềunămqua.Vàtrêntinh
thầnluônbámsátchủtrươngpháttriểncủatỉnh,địnhhướnghoạtđộngcủaNgân
hàngCôngThươngViệtNam,ChinhánhNHCTĐồngNaiđãcónhữngbướcđi
đúngđắn.Biểuhiệncụthể,Chinhánhđãtriểnkhaiviệctàitrợmuanhàtheodựán
trong3nămgầnđâybêncạnhcáchìnhthứctàitrợvốnsửachữanhà,muađấtxây
nhà,xâyvănphòng,nhàxưởng,…,gópphầngiúpngườidântrênđịabàncósựổn
9
địnhvềnhàở,giúpcácdoanhnghiệpcóđiềukiệnmởrộngquymôsảnxuất.Tuy
nhiên,hoạtđộngtàitrợnàycònphântánvàchưađượcđẩymạnhtrongkhinhucầu
vốnđểpháttriểnthịtrườngbấtđộngsảnphụcvụchoquátrìnhpháttriểnnềnkinh
tế-xãhộiĐồngNaicũngnhưđểthựchiệntheochủtrươngđẩynhanhtốcđộđôthị
hóatạiĐồngNaicònkhánhiều.
Mặtkhác,xuấtpháttừtínhbiếnđộngthấtthườngcủathịtrườngbấtđộngsản
cũngnhưnhữngrủirotiềmẩncủathịtrườngnàysẽảnhhưởngđếnchấtlượnghoạt
độngcấptíndụngcủaNgânhàngnóiriêngvàsựpháttriểncủacảnềnkinhtếxã
hộinóichungmàNhànướcsẽcónhữngchínhsáchđiềutiếtkhácnhau.Đặcbiệt,
trongđiềukiệnnềnkinhtếViệtNamhiệnnaycótỷlệlạmphátkhácaovàảnh
hưởngtâmlýtừsựsụpđỗcủahoạtđộngtíndụngcủaMỹcũngxuấtpháttừviệctập
trungchovaybấtđộngsảnmàviệcđẩymạnhhaysiếtchặthoạtđộngtíndụngbất
độngsảntrongtìnhhìnhnềnkinhtếViệtNamhiệnnaynhìnchungđanglàvấnđề
đángquantâm.Xuấtpháttừđây,tácgiảđãlựachọnđềtài“Đẩy mạnh hoạt động
cho vay bất động sản tại Chi nhánh Ngân hàng Công Thương Đồng Nai“làm
luậnvănbảovệnhậnhọcvịthạcsĩkinhtế.
2. Mục tiêu nghiên cứu:
Mụctiêunghiêncứucủađềtàilàđánhgiáhoạtđộngchovaybấtđộngsảntại
ChinhánhNgânhàngCôngthươngtỉnhĐồngNaivàtrêncơsởnàyrútranhững
mặtthànhcông,tồntại cầnhoànthiện,từđóđềxuấtnhữngkiếnnghịnhằmđẩy
mạnhhoạtđộngchovaybấtđộngsảntạiChinhánhNgânhàngCôngthươngĐồng
Naitrongthờigiantới.
3. Phạm vi nghiên cứu:
Dothờigianvàđiềukiệntiếpcậnvớitìnhhìnhchovaybấtđộngsảntrênđịa
bàntỉnhĐồngNaicũngnhưkhuônkhổchophépcủaluậnvănnênphạmvinghiên
cứucủađềtàichỉtậptrungphảnánhtìnhhìnhchovaybấtđộngsảntạiChinhánh
NHCTĐồngNai.
10
4. Phương pháp nghiên cứu:
Trêncơsởvậndụngnhữnglýthuyếtđượchọctạitrườngvềchovay,vàmộtsố
nhữngkiếnthứckhác,trêncơsởthuthậpthôngtintừthựctế,tổnghợptừcáctài
liệuthamkhảonhư:báochí,internet,truyềnhình,đặcbiệtlàcácsốliệuthiếtthực
từChinhánhNHCTĐồngNai,ngườiviếtđãdùngphươngphápsosánh,đốichiếu
đểđánhgiáhoạtđộngchovaybấtđộngsảntạiChinhánh.
5. Kết cấu của Luận văn:
Ngoàiphầnmởđầu,kếtluậnvàtàiliệuthamkhảo,luậnvănđượckếtcấuthành
3chươngnhưsau:
Chương 1
: Tổng quan về cho vay bất động sản
Chương 2
: Thực trạng hoạt động cho vay bất động sản tại Chi nhánh Ngân hàng
Công thương tỉnh Đồng Nai.
Chương 3
: Một số giải pháp chủ yếu nhằm đẩy mạnh hoạt động cho vay bất động
sản tại Chi nhánh Ngân hàng Công thương tỉnh Đồng Nai.
1
Chương 1
TỔNG QUAN VỀ CHO VAY BẤT ĐỘNG SẢN
1.1Những vấn đề cơ bản về bất động sản, thị trường bất động sản.
1.1.1 Tìm hiểu về bất động sản:
1.1.1.1 Khái niệm về bất động sản:
Cónhiềuquanniệmkhácnhauvềbấtđộngsản.
Hầuhếtcácnướcđềucoi
BĐSlàđấtđaivànhữngtàisảncóliênquanđếnđấtđai,khôngtáchrờivớiđấtđai,
đượcxácđịnhbởivịtríđịalýcủađất.Đồngthời,mỗinướclạicóquanniệmkhác
nhauvềnhữngtàisản“gắnliền”vớiđấtđaiđượccoilàBĐS.
TheoBộ luậtDânsựnăm2005của ViệtNam, tạiĐiều174 cóquyđịnh:
“BĐS là các tài sản bao gồm: Đất đai; Nhà, công trình xây dựng gắn liền với đất
đai, kể cả các tài sản gắn liền với nhà, công trình xây dựng đó; Các tài sản khác
gắn liền với đất đai; Các tài sản khác do pháp luật quy định”.
Nhìnchung,kháiniệmBĐSrấtrộng,đadạngvàcácquyđịnhvềBĐStrong
phápluậtcủaViệtNamlàkháiniệmmởmàchođếnnaychưacócácquyđịnhcụ
thểdanhmụccáctàisảnnày.
1.1.1.2 Phân loại bất động sản:
Bất động sản có thể phân thành ba loại: BĐS có đầu tư xây dựng, BĐS
khôngđầutưxâydựngvàBĐSsảnđặcbiệt.
Bất động sản có đầu tư xây dựng gồm:BĐSnhàở,BĐSnhàxưởngvàcông
trìnhthươngmại-dịchvụ,BĐShạtầng(hạtầngkỹthuật,hạtầngxãhội),BĐSlà
trụsởlàmviệcv.v TrongBĐScóđầutưxâydựngthìnhómBĐSnhàđất(bao
gồmđấtđaivàcáctàisảngắnliềnvớiđấtđai)lànhómBĐScơbản,chiếmtỷtrọng
rấtlớn,tínhchấtphứctạprấtcaovàchịuảnhhưởngcủanhiềuyếutốchủquanvà
kháchquan.Nhómnàycótácđộngrấtlớnđếnquátrìnhcôngnghiệphoá,hiệnđại
hoáđấtnướccũngnhưpháttriểnđôthịbềnvững.Nhưngquantrọnghơnlànhóm
BĐSnàychiếmtuyệtđạiđasốcácgiaodịchtrênthịtrườngBĐSởnướctacũng
nhưởcácnướctrênthếgiới.
2
Bất động sản không đầu tư xây dựng:BĐSthuộcloạinàychủyếulàđất
nông nghiệp(dướidạng tưliệu sảnxuất) baogồm cácloại đất nôngnghiệp, đất
rừng,đấtnuôitrồngthuỷsản,đấtlàmmuối,đấthiếm,đấtchưasửdụngv.v
Bất động sản đặc biệt:lànhữngBĐSnhưcáccôngtrìnhbảotồnquốcgia,
disảnvănhoávậtthể,nhàthờhọ,đìnhchùa,miếumạo,nghĩatrangv.v Đặcđiểm
củaloạiBĐSnàylàkhảnăngthamgiathịtrườngrấtthấp.
ViệcphânchiaBĐStheo3loạitrênđâylàrấtcầnthiếtbảođảmchoviệc
xâydựngcơchếchínhsáchvềpháttriểnvàquảnlýthịtrườngbấtđộngsảnphù
hợpvớiđiềukiệnkinhtế-xãhộicủanướcta.
1.1.1.3 Các nhân tố tác động đến giá bất động sản:
Cũngnhưcáchànghoáthôngthườngkhác,giácảBĐSđượchìnhthànhtrên
cơsởquanhệcung-cầuvềBĐStrênthịtrường.Dovậy,khicầulớnhơncung,giá
BĐSthườngbịđẩycaolên;ngượclại,khicầuthấphơncung,giáBĐScóxuhướng
giảmxuống.Tuynhiên,giácảcònphụthuộcvàonhiềuyếutốkhácnhưnhữngyếu
tốxuấtpháttừnhữngkhuyếttậtcủathịtrườngnhư“độcquyền”,“đầucơ”,“cạnh
tranhkhônglànhmạnh” cónhữngyếutốxuấtpháttừsựcanthiệpcủaNhànước
nhưđầutưcủaNhànướcvàoviệcnângcấpcơsởhạtầngkhudâncư(đườnggiao
thông, cấp và thoát nước, cấp điện ), tăng hoặc miễn giảm thuế cho các doanh
nghiệpkinhdoanhđịaốc,ápdụngviệcbánđấugiátàisảnBĐSthuộcsởhữuNhà
nước,chínhsáchnhàởchongườicóthunhậpthấp ;cónhữngyếutốbắtnguồntừ
tâmlý,thóiquencủangườidânnhưkhôngmuốnbánnhàđấtdochaôngđểlại,
hoặckhôngthíchởnhàchungcư,hoặchammuốncónhànằmtrênquốclộ,tỉnh
lộ
Tuynhiên,BĐScũngđượcxemlàmộtloạihànghoáđượcmuabán,chuyển
nhượng,chothuê, nênkhiđịnhgiábấtđộngsảncònchịusựtácđộngcủanhiều
yếutốcụthểnhưsau:
- Nhóm các yếu tố tự nhiên:
+VịtrícủaBĐS:khảnăngsinhlờidoyếutốvịtríBĐSmanglạicàngcao
thìgiátrịcủaBĐScànglớn.NhữngBĐSnằmtạitrungtâmđôthịhaymộtvùng
3
nàođósẽcógiátrịlớnhơnnhữngbấtđộngsảnnhàđấtcùngloạinằmởcácvùng
ventrungtâm.NhữngBĐSnằmtạicácngã4hayngã3,trêncáctrụclộgiaothông
quantrọnglạicógiátrịcaohơnnhữngBĐSnằmởvịtríkhác.Việcxemxétđánh
giáưuthếvềvịtríBĐSlàcựckỳquantrọng,đặcbiệtlàđốivớiviệcxácđịnhgiá
đất.
+Kíchthước,hìnhthể,diệntíchthửađấthoặclôđất:mộtkíchthướcvàdiện
tíchthửađấttốiưukhinóthoảmãnmộtloạinhucầucụthểcủađasốdâncưtrong
vùng.Vídụ:tạiHàNội,vớinhucầuđểở,thìloạikíchthướcvàdiệntíchtốiưukhi
mặttiềnthửađấttừ4m-5mvàchiềusâuthửađấtlàtừ10m-15m.
+ĐịahìnhBĐStoạlạc:địahìnhnơiBĐStoạlạccaohaythấpsovớicác
BĐSkháctrongvùnglâncậncótácđộngđếngiátrịBĐS.ởnhữngkhuvựcthấp,
thườnghaybịngậpnướcvàomùamưahaybịhiệntượngtriềucườngthìgiácủa
BĐSsẽthấp,ngượclạigiácủanósẽcaohơn.
+Hìnhthức(kiếntrúc)bênngoàicủaBĐS(đốivớiBĐSlànhàhoặclàcác
côngtrìnhxâydựngkhác):nếu2BĐScógiáxâydựngnhưnhau,BĐSnàocókiến
trúcphùhợpvớithịhiếuthìgiátrịcủanósẽcaohơnvàngượclại.
+Đặcđiểmtrênmặtđấtvàdướilòngđất(độdàycủalớpbềmặt,tínhchất
thổnhưỡng,tínhchấtvậtlý…).Mứcđộảnhhưởngcủacácyếutốtrênđếngiátrị
củaBĐStuỳthuộcvàomụcđíchsửdụngđất.Vídụ:độmàumỡcủađấtcóthểrất
quan trọng đốivới giá trịđất khi sửdụng vào mụcđích nông nghiệp, nhưnglại
khôngquantrọngkhisửdụngđấtchoxâydựng.
+Tìnhtrạngmôitrường:môitrườngtronglànhhaybịônhiễmnặng, yên
tĩnhhayồnàođềuảnhhưởngtrựctiếpđếngiátrịBĐS.
+Cáctiệnlợivànguycơrủirocủatựnhiên:nhữngBĐSnằmởnhữngvùng
thườnghaybịcácsựcốcủathiêntai(bão,lụt,độngđất,khíhậukhắcnghiệt…)làm
chogiátrịBĐSbịsútgiảmvàngượclại.
- Nhóm các yếu tố kinh tế:
4
+ Khảnăng mang lại thu nhậptừ BĐS: mức thu nhậphàng năm từ BĐS
manglạisẽcóảnhhưởngquantrọngđếngiátrịcủaBĐSđó.Khikhảnăngtạora
thunhậptừBĐScàngcaothìgiáchuyểnnhượngcủanócàngcaovàngượclại.
+NhữngtiệnnghigắnliềnvớiBĐS:nhưhệthốngđiện,nước,vệsinh,điều
hoànhiệtđộ,thôngtinliênlạc.Hệthốngtiệnnghicàngđầyđủvàchấtlượngcàng
tốtthìcànglàmchogiátrịBĐScànggiatăng.
-Tình trạng pháp lý của BĐS:cácgiấytờchứngthưpháplývềquyềnsửdụngđất,
sởhữunhà,giấyphépxâydựngv.v hiệncó.
-Các quy định về xây dựng và kiến trúc gắn với BĐS, các hạn chế về quyền sử dụng
đất, sở hữu nhà và công trình xây dựng khác gắn với BĐS:tìnhtrạngchothuê,thế
chấpBĐS,tìnhtrạngtranhchấpquyềnsửdụngđất,sởhữunhà,sựhạnchếquyền
sởhữuchung(vídụnhàxâydựngởcáckhuvựclàđườngbănglênxuốngcủamáy
baykhôngđượccaoquá3tầng…).
- Các yếu tố chính trị pháp lý:sựthayđổivềđườnglốichínhsáchcủaNhànướcvà
chínhquyềnđịa phươngcó thểcónhững tácđộngđến hoạtđộngcủa thị trường
BĐSnóichungvàsựđầutưvàolĩnhvựcBĐSnóiriêng.Cụthểlà:
+ Cácchính sách có tác độnggián tiếpnhư: sự khuyếnkhích đầu tư bên
ngoàivàođịaphươngcóthểlàmtăngnhucầuvềBĐSquađócóthểlàmchogiá
BĐSgiatăng.
+ Cácchínhsáchtácđộngtrựctiếpnhư:ChínhsáchchophépViệtkiềumua
BĐStạiViệtNam,chínhsáchchophépnhữngngườikhôngcóhộkhẩuthànhphố
được mua nhà tạithành phố, chính sách tài chính áp dụng đối vớinhững người
đượcnhànướcgiaođất,chothuêđất…,chínhsáchtíndụngđốivớihoạtđộngđầu
tưvàolĩnhvựcBĐS,cácchínhsáchthuếcủaNhànướcđốivớiBĐS.
- Các yếu tố thuộc về kinh tế vĩ mô: Đólàcácyếutốkinhtếliênquannhư:
+Tìnhhìnhcung-cầuBĐStrongkhuvực
+ĐặcđiểmcủanhữngngườithamgiathịtrườngBĐStrongkhuvực
+CácđiềukiệncủathịtrườngBĐStrongkhuvực
5
+Hiệntrạngvùnglâncận(cơsởhạtầngnhưđường,hệthốngcấpthoátnước,cấp
điện,thôngtinliênlạc…)
+MứcđộtăngtrưởngGDPhàngnămcủavùng
+Thunhậpbìnhquânhàngnămcủangườidântrongvùng(thuộcnhómcao,trung
bìnhhaythấp)sovớicácvùngkhác
+Khảnăngđápứngnhucầutíndụngcủahệthốngtíndụngtrongvùng;
+Mứcgiábìnhquâncácloạiđấttrongvùng
+Tỷlệthuếvàmứcthuếsuất
+Mứcđộlạmphátchung
+Tìnhhìnhthịtrườnglaođộng,thịtrườngchứngkhoán,thịtrườngtíndụngtrong
vùng.
- Các yếu tố xã hội: CácyếutốxãhộicũngtácđộnglớnđếngiátrịBĐS.Mộtkhu
vựcmàmậtđộdânsốđộtnhiêntăngcaodotốcđộtăngcủadânsốcơhọcthìgiátrị
BĐSnơiđósẽtănglêndocânbằngcung-cầubịphávỡ.Mặtkháccácyếutốkhác
trongvùngnhư:chấtlượngdịchvụytế,giáodục,trìnhđộdântrí,vấnđềanninh,
tậpquánngườidântrongvùngcũngcóảnhhưởngđếngiátrịcủaBĐS.Tìnhtrạng
nhữngngườisốngtrongBĐS,tìnhtrạngsứckhoẻ,nghềnghiệpvàtìnhtrạngviệc
làm,cácmốiquanhệtìnhcảmgiađình,xãhộicủanhữngngườiđangchungsống.
Nhìnchung,việcxácđịnhcácyếutốtácđộngđếnviệcđịnhgiáBĐSlàquan
trọngvìnógiúpviệcđịnhđúnggiátrịthựccủaBĐSđảmbảochoviệcthếchấp,
muabánBĐSchínhxáchơn,minhbạchhơntránhnhữngbiếnđộngkhólườngdo
giáảocủaBĐSgâynên.
1.1.2 Tìm hiểu về thị trường bất động sản:
1.1.2.1Kháiniệmvềthịtrườngbấtđộngsản:
Córấtnhiềuquanniệmkhácnhauvềthịtrườngbấtđộngsản,cụthể:
Khái niệm 1:thịtrườngbấtđộngsảnlànơihìnhthànhcácquyếtđịnhvềviệc
aitiếpcậnđượcBĐSvàBĐSđóđượcsửdụngnhưthếnàovàvìmụcđíchgì.
Khái niệm 2:thịtrườngbấtđộngsảnlàđầumốithựchiệnvàchuyểndịchgiá
trịcủahànghoáBĐS.
6
Khái niệm 3:thịtrườngbấtđộngsảnlà“nơi”diễnracáchoạtđộngmuabán,
chuyểnnhượng,chothuê,thếchấpvàcácdịchvụcóliênquannhưmôigiới,tư
vấn…giữacácchủthểtrênthịtrườngmàởđóvaitròquảnlýnhànướcđốivớithị
trườngBĐScótácđộngquyếtđịnhđếnsựthúcđẩypháttriểnhaykìmhãmhoạt
độngkinhdoanhđốivớithịtrườngBĐS.
Khái niệm 4:thịtrườngbấtđộngsảnlà"nơi"tiếnhànhcácgiaodịchvềBĐS
gồmchuyểnnhượng,chothuê,thếchấpvàcácdịchvụhỗtrợnhưmôigiới,tưvấn
Nhưvậy,kháiniệmvềthịtrườngBĐScóthểdiễnđạtchungnhấtnhưsau:
Thị trường BĐS là quá trình giao dịch hàng hoá BĐS giữa các bên có liên
quan. Là nơi diễn ra các hoạt động mua bán, chuyển nhượng, cho thuê, thế chấp
và các dịch vụ có liên quan như trung gian, môi giới, tư vấn liên quan đến BĐS
như trung gian, môi giới, tư vấn giữa các chủ thể trên thị trường mà ở đó vai trò
quản lý nhà nước có tác động quyết định đến sự thúc đẩy phát triển hay kìm hãm
hoạt động kinh doanh trên thị trường BĐS
1.1.2.2Vaitròcủathịtrườngbấtđộngsản:
- Thị trường BĐS là một trong những thị trường quan trọng của nền kinh tế thị
trường vì thị trường này liên quan trực tiếp tới một lượng tài sản cực lớn cả về quy
mô, tính chất cũng như giá trị của các mặt trong nền kinh tế quốc dân:
BĐSlàtàisảnlớncủamỗiquốcgia.TỷtrọngBĐStrongtổngsốcủacảixã
hộiởcácnướccókhácnhaunhưngthườngchiếmtrêndưới40%lượngcủacảivật
chất của mỗi nước. Các hoạt động liênquan đếnBĐS chiếm tới 30%tổng hoạt
độngcủanềnkinhtế.Theođánhgiácủacácchuyêngia,tổnggiátrịvốnchưađược
khaithácẩnchứatrongBĐSởcácnướcthuộcthếgiớithứ3làrấtlớnlêntớihàng
nghìntỷUSD,gấpnhiềulầntổnghỗtrợODAcủacácnướcpháttriểnhiệndành
chocácnướcđangpháttriểntrongvòng30nămqua.
BĐScònlàtàisảnlớncủatừnghộgiađình.Trongđiềukiệnnềnkinhtếthị
trườngthìBĐSngoàichứcnănglànơiở,nơitổchứchoạtđộngkinhtếgiađình,nó
cònlànguồnvốnđểpháttriểnthôngquahoạtđộngthếchấp.
- Thị trường BĐS phát triển thì một nguồn vốn lớn tại chỗ được huy động:
7
Theothốngkê,ởcácnướcpháttriểnlượngtiềnngânhàngchovayquathế
chấpbằngBĐSchiếmtrên80%trongtổnglượngvốnchovay.Vìvậy,pháttriển
đầutư,kinhdoanhBĐSđóngvaitròquantrọngtrongviệcchuyểncáctàisảnthành
nguồntàichínhdồidàophụcvụchoyêucầupháttriểnkinhtế-xãhộiđặcbiệtlà
đầutưpháttriểncơsởhạtầngcủanềnkinhtế.
- Phát triển và quản lý tốt thị trường BĐS, đặc biệt là thị trường quyền sử dụng đất
là điều kiện quan trọng để sử dụng có hiệu quả tài sản quý giá thuộc sở hữu toàn
dân mà Nhà nước là đại diện chủ sở hữu:
Kinhnghiệmcủacácnướcchothấyđểđạttiêuchuẩn củamộtnướccông
nghiệphoáthìtỷlệđôthịhoáthườngchiếmtừ60-80%.Nhưvậy,vấnđềpháttriển
thịtrườngBĐSđểđápứngyêucầuđôthịhoáởnướctalàvấnđềlớnvàcótầm
quantrọngđặcbiệtnhấtlàkhinướctachuyểnsangcơchếthịtrườngtrongđiều
kiệncácthiếtchếvềquảnlýNhànướcđốivớicôngtácquyhoạchchưađượcthực
thicóchấtlượngvàhiệuquảthìviệcpháttriểnvàquảnlýthịtrườngBĐSởđôthị
phải điđôi vớităng cường công tác quyhoạch đểkhắc phụcnhững tốn kémvà
vướngmắctrongtươnglai.
- Phát triển và quản lý tốt thị trường BĐS sẽ góp phần kích thích sản xuất phát
triển, tăng nguồn thu cho Ngân sách:
ThịtrườngBĐScóquanhệtrựctiếpvớicácthịtrườngnhưthịtrườngtài
chínhtín dụng,thị trườngxâydựng, thịtrường vậtliệu xâydựng,thị trườnglao
động Phát triểnvà điềuhànhtốtthị trườngBĐSsẽ cótácdụng thúcđẩytăng
trưởng kinhtế thông qua cácbiện pháp kích thíchvào đất đai, tạo lập cáccông
trình,nhàxưởng,vậtkiếntrúc đểtừđótạonênchuyểndịchđángkểvàquantrọng
vềcơcấutrongcácngành,cácvùnglãnhthổvàtrênphạmvicảnước.Theothống
kêcủaTổngcụcthuếcáckhoảnthungânsáchcóliênquanđếnnhà,đấttronggiai
đoạntừnăm1996đếnnăm2000bìnhquânlà4.645tỷđồng/nămmặcdùtỷlệnày
mớichiếmgần30%cácgiaodịch,còntrên70%chưakiểmsoátđượcvàthựctếlà
cácgiaodịchkhôngthựchiệnnghĩavụthuếvớiNhànước.Nếuthúcđẩybằngcơ
chế,chínhsáchvàphápluậtđểcácgiaodịchBĐSchínhthức(cóđăngkývàthực
8
hiệnnghĩavụthuế)vàđổimớicơchếgiaodịchtheogiáthịtrườngthìhàngnămthị
trườngBĐSsẽđónggópchonềnkinhtếtrêndưới20.000tỷđồngmỗinăm.
- Phát triển và quản lý có hiệu quả thị trường BĐS sẽ đáp ứng nhu cầu bức xúc
ngày càng gia tăng về nhà ở cho nhân dân từ đô thị-nông thôn:
Thịtrườngnhàởlàbộphậnquantrọngchiếmtỷtrọnglớntrongthịtrường
BĐS.ThịtrườngnhàởlàthịtrườngsôiđộngnhấttrongthịtrườngBĐS,nhữngcơn
“sốt”nhàđấthầuhếtđềubắtđầutừ“sốt”nhàởvàlantoảsangcácthịtrườngBĐS
khácvàảnhhưởngtrựctiếpđếnđờisốngcủanhândân.Vìvậy,pháttriểnvàquản
lýcóhiệuquảthịtrườngBĐSnhàở,bìnhổnthịtrườngnhàở,bảođảmchogiánhà
ởphùhợpvớithunhậpcủangườidânlàmộttrongnhữngvaitròquantrọngcủa
quảnlýnhànướcvềthịtrườngBĐSnhàở.
1.1.2.3 Các quy luật tác động đến thị trường bất động sản:
Cũngnhưcácloạithịtrườngkháctrongnềnkinhtếthịtrường,sựvậnhành
củathịtrườngBĐSchịutácđộngcủamộtcơchếnhấtđịnh,màởđâychínhlàsự
tácđộngcủacácquyluậtkinhtếkháchquannhưquyluậtgiátrị,quyluậtcungcầu,
quyluậtgiácả,quyluậtcạnhtranhv.v Trongđóđángkểnhấtlàquyluậtcungcầu
vàquyluậtgiácả.
Quy luật cung cầu: Khicungnhỏhơncầucónghĩalàkhốilượnghànghoá
cungứngtrênthịtrườngkhôngđápứngđượcnhucầudẫnđếngiácảthịtrường
hànghoáđótănglên.Khicungbằngcầucónghĩalàkhốilượnghànghoáđápứng
đủnhucầusẽdẫnđếngiácảcânbằngvàkhôngthayđổi.Khicunglớnhơncầu,tức
là khối lượng hàng hoá cung ứng vượt quá cầu dẫn đến giá cả thị trường giảm
xuống.
Quy luật giá cả: Quanhệcung-cầulàmộtkháiniệmcủakinhtếthịtrường
vàngườitaxemcung-cầulàmộthàmsốcủagiá.Nghĩalàmộtsựthayđổicủagiá
sẽlàmthayđổiquanhệcung-cầu.Trongnềnkinhtếthịtrườnggiácảđiềutiếtquan
hệcung-cầu.Mốiquanhệnàynàyphụthuộcvàođộcogiãncủacunghaycầutheo
giá.Dođặcđiểmlàtrongngắnhạnđộcogiãncủacunglàrấtnhỏdovậysựtăng
9
lêncủacầusẽlàmgiátăngnhanhhơn.Trongdàihạn,độcogiãncủacunglớnhơn
nênsựtănggiácũngchậmhơn.
1.2 Khái niệm, đặc điểm và nguyên tắc của cho vay bất động sản.
1.2.1 Khái niệm cho vay bất động sản:
ChovaybấtđộngsảnlàloạihìnhtíndụngcủaNgânhàngthươngmạitrong
đóNgânhàngsẽchongườiđivayvaymộtsốvốnđểthựchiệncácmụcđíchvề
bấtđộngsảnnhư:muanhà;muađất;xâydựngnhàở,nhàxưởng,vănphòng,cao
ốcchothuê;sửachữanhàở;đầutưkinhdoanhbấtđộngsản,xâydựngnhàđể
bán…KhiđếnhạnngườiđivayphảihoàntrảvốnvàtiềnlãichoNgânhàng.Ngân
hàngkiểmsoátđượcngườiđivay,kiểmsoátđượcquátrìnhsửdụngvốn.Người
đivaycóýthứcquantâmđếnviệctrảnợchonênbắtbuộchọphảiquantâmđến
việcsửdụngvốnsaochocóhiệuquảđểhoàntrảnợ.
Việcchovaybấtđộngsảnngoàimụctiêuđơnthuầnlàchovayđểsinhlợi,
hoạtđộngchovaycủacácNgânhàngcũngnhằmvàomụctiêugópphầnpháttriển
thịtrườngbấtđộngsản,cụthểlànhắmvào03mụctiêu:
Chovaykinhdoanhbấtđộngsản
Chovaybấtđộngsảnphụcvụsảnxuất.
Chovayphụcvụnhucầunhàởchongườidân
Tuynhiên,mụctiêuchovaykinhdoanhbấtđộngsảnkhôngnhằmvàoviệc
kinhdoanhmangtínhchấtđầucơngắnhạncủacáccánhânmàchủyếuhỗtrợvốn
chocáctổchứcxâydựngvănphòng,caoốcchothuê;xâydựngcănhộ,nhàởđể
bán;xâydựngcáctrungtâmthươngmại.
Chovaybấtđộngsảnphụcvụsảnxuấtchủyếulàphụcvụchocácdoanh
nghiệpcóđiềukiệnvềvốnđếxâydựngmởrộngnhàxưởngsảnxuất,xâydựngnhà
xưởngmớiđểổnđịnhsảnxuấtthayvìđithuê.
Xâynhà,sửanhà,muanhà,…lànhucầuthiếtyếucủangườidânđểổnđịnh
cuộcsống.VàđâycũnglàmụctiêuchínhcủacácNgânhàngtrongviệcthiếtlập
quychếchovaybấtđộngsảntiêudùngnhằmgópphầngiúpngườidânancưlạc
10
nghiệp.TuỳvàomỗiNgânhàngcócáchtiếpcậnkhácnhau;cóNgânhàngđẩy
mạnhviệctàitrợchocánhânvaymuanhàthuộccácdựáncóliênkết;cóNgân
hàngchỉđơnthuầntàitrợchocácmụcđíchmuanhàgiữacáccánhânvớinhau
hoặcxâydựng,sữachửanhàriênglẻ.
1.2.2 Đặc điểm của cho vay bất động sản:
Thờihạnchovaybấtđộngsảnthườngmangtínhtrungvàdàihạndotàisản
đượcđầutưlàbấtđộngsảnmangtínhlâudài(ngoạitrừtrườnghợpđầucơngắn
hạn). Đồng thời cũng xuất phát từ đây mà lãi suất trong cho vay bất động sản
thườngđượcápdụnglàlãisuấtchovaytrungdàihạn,caohơnđốivớicácmảng
chovaykháccóthờihạnngắnhạn(dưới12tháng).Tùyvàoquyđịnhriêngcủamỗi
ngânhàngmàlãisuấtchovaytrungdàihạnđượccốđịnhmỗinămhaythảnỗitheo
tìnhhìnhbiếnđộngcủalãisuấthuyđộngđầuvào.
Chovaybấtđộngsảnlàsảnphẩmmangtínhkinhtế-xãhộicaohơnmộtsố
mảngchovaykhácnhư:chovaybổsungvốnlưuđộng,chovayđầutưmáymóc
thiếtbị, chovaytài trợxuấtnhậpkhẩu,… Bởilẻ, ngoàilợiíchđadạng hóasản
phẩm,manglạilợinhuậnchongânhàngcũngnhưđápứngkịpthờinhucầucần
thiếtchongườiđivaynhưcácsảnphẩmkhácmàhoạtđộngnàycòngópphầnđẩy
nhanhtốcđộđôthịhóa,tạomỹquanđôthịvàgiúpngườidânsớmổnđịnhancư
lạcnghiệp.
Chovaybấtđộngsảnlàsảnphẩmtruyềnthốngcủacáctổchứctíndụng,chủ
yếulàNgânhàngtrongsuốtquátrìnhhoạtđộngdocácnhucầuliênquanđếnbất
độngsảnrấtđadạngvàluônphátsinhtrongmọithờikỳ.
1.2.3 Nguyên tắc cho vay bất động sản:
Vốnvayphảiđượcsửdụngđúngmụcđích,cóhiệuquả.
Quanhệchovayphátsinhkhingườiđivayđangthiếuhụtvốntạmthờivà
vaymượntừngườichovaytrongthờigiannhấtđịnh.Dovậy,vốnđượcsửdụng
vàomụcđíchnàođãđượcxácđịnhngaytừbanđầuthờiđiểmvaymượn.Trường
hợp,ngườiđivaysửdụngvốnvayvàocácmụcđíchkhácdẫnđếnkémhiệuquả
11
hoặckhimụcđíchvayxácđịnhbanđầuvẫnchưađượcbổsungvốnsẽlạicàng
thiếuvốndovốnvayđãdùngchomụcđíchkhác.Khiđó,ngườiđivaysẽkhó
khănvàkhóthuhồivốnđểhoàntrảchongườichovay.Đặcbiệt,vốnvaynếu
đượcdùngvàomụcđíchđầucơbấtđộngsảnsẽcàngkhóthuhồivốndorủiro
củamụcđíchnàykhácao.Dovậy,tuânthủnguyêntắcsửdụngvốnvayđúng
mụcđíchlàđiềuquantrọngnhằmđảmbảohoànthànhkếhoạchcủaphươngán
vaybanđầu,đảmbảokhảnăngthuhồivốncũngnhưlàtạođiềukiệnnângcao
hiệuquảsửdụngvốnđầutưbanđầuđểtrảnợvayđúnghạn.
Vốnvayphảiđượchoàntrảvốnvàlãiđúnghạn
Thờihạntrảnợvaythườngđượcxácđịnhrõràngtheothỏathuậnbanđầu
giữangườichovayvàngườiđivay.Khiđó,ngườiđivayphảicótráchnhiệmhoàn
trảvốnlẫnlãi(lợitức)chongườichovayđúngthờihạnđãđịnh.Điềunàykhông
nhữngđảmbảokhảnăngbảotoànvàxoaytiếpđồngvốnchongườichovaymàcòn
thểhiệnuytíncủangườiđivaychocáclầnvaymượnsaunày.Đâylànguyêntắc
cốtlõinhấttrongquanhệtíndụng.
1.3 Ý nghĩa của cho vay bất động sản đối với nền kinh tế xã hội:
Xuấtpháttừvaitròquantrọngcủathịtrườngbấtđộngsảnđốivớinềnkinhtế,
đốivớixãhộimàviệcbơmvốnởmứccầnthiếtđểkíchthíchthịtrườngbấtđộng
sảnpháttriểnlàđiềucầnthiết,trongđóđiềutiếtvốnthôngquakênhtíndụngngân
hàngvớicácsảnphẩmchovaybấtđộngsảnđượcxemlàhữuhiệuvàkháphổbiến
hiệnnayởmộtsốnước.Bởilẻ,kênhtíndụngngânhàngdễtiếpcậnnhất.
TrongđiềukiệnViệtNamcómộtnềnkinhtếtăngtrưởngliêntụctronghơn10
nămquathìchovaybấtđộngsảncàngcóýnghĩathiếtthựctrongviệckhơithông
dòngchảyvốntrongnềnkinhtế,tạođàchothịtrườngbấtđộngsảnpháttriển,từđó
tạođiềukiệncộnghưởngchonềnkinhtếpháttriểnbềnvững.Cụthể:
-Chovaybấtđộngsảngópphầnkhaitháctriệtđểcácnguồnvốnnhànrỗi
trongxãhội,thúcđẩyviệcsửdụngvốntiếtkiệmvàcóhiệuquả.
12
-Thôngquakênhngânhàng,dòngvốnđượclưuchuyểnvàothịtrườngbất
độngsảnnhanhhơngópphầnpháttriểnnềnkinhtếtrongđiềukiệnpháttriểnđồng
bộgiữacácthịtrường.
-Cho vaybất động sảngiúp chocácchủđầutưchủ động hơnvềvốn và
mạnhdạnđầutưvàocácdựánnângcấphạtầng,cáctrungtâmthươngmại,cáctòa
nhàcaotầng,chungcưlớn,…gópphầnđẩynhanhtốcđộđôthịhóatrongquátrình
côngnghiệphoá,hiệnđạihoácủađấtnước.
-Chovaybấtđộngsảncòntạođiềukiệnchocácdoanhnghiệpgiảmáplực
vềvốnđểđầutưmởrộngnhàxưởngnhằmtăngquymôvàlợithếcạnhtranhtrong
quátrìnhhộinhập.
-Ngoàira,nhờcócácchươngtrìnhhỗtrợchovaybấtđộngsản,ngườicó
thunhậpthấp;cánbộcôngchức,côngnhân,cóđiềukiệnnângcấp,xâydựnghay
sởhữunhàở,ổnđịnhcuộcsốnghơn.
-Chovaybấtđộngsảnlàsảnphẩmkháphổbiếnởcácngânhànggópphần
đadạnghoásảnphẩm,thuhútkháchhàngbêncạnhmụctiêulàmcôngcụđểgia
tăngdưnợchovaykhicầnthiết,tănglợinhuậnNgânhàng.
-Thôngquamứcdưnợchovaybấtđộngsản,nhànướcsẽcócáchnhìntổng
quáthơnvềsựpháttriểncủathịtrườngbấtđộngsảnđểcócáchđiềutiếthợplý.
Nhìnchung,chovaybấtđộngsảncótínhảnhhưởnglớnđếnquátrìnhphát
triển đất nước. Mặc dù nền kinh tế có nhiều giai đoạn phát triển khác nhau, thị
trườngbấtđộngsảncónhữngbiếnđộngthăngtrầmkhácnhaunhưnghơnbaogiờ
hếttínhthiếtyếucủahoạtđộngchovaybấtđộngsảnluôncầnthiếtchonhữngnhu
cầuthiếtthựctrongxãhội,trongnềnkinhtế.
1.4 Một số rủi ro trong hoạt động cho vay bất động sản:
Hoạtđộngchovaybấtđộngsảncũngtiềmẩnnhữngrủirovốncónhưtrong
hoạtđộngchovaythôngthường.Cácrủironàyđượcnhìnnhậnởhaiyếutốsau:
1.4.1 Yếu tố chủ quan:
13
- Từ phía Ngân hàng:
+Cáchquảntrị-quảnlýcủaNgânhàngkhôngđồngbộ,thiếutínhchặtchẽ
vàlỏnglẽotrongviệckiểmtrakiểmsoát.
+Nănglựcthẩmđịnhhồsơvaycủacánbộngânhàngthấp,khôngđánhgiá
đúngtínhkhảthicủaphươngánvay.
+Chútrọngtăngtrưởngdưnợchovaymàkhôngquantâmđếnchấtlượng
củakhoảnvay.
+Domốiquanhệthântínđốivớingườiđivaymàxemxétcấptíndụng,lơ
làđốivớicácđiềukiệnmàngườiđivaykhôngđápứngđược.
+Thiếuthôngtinvềngườiđivaydẫnđếnđánhgiákhôngchínhxácvềnăng
lựctrảnợcủangườiđivay.
+Khôngtheodõisâusátquátrìnhsửdụngvốnvaycủakháchhàngdẫnđến
vốnvaykhôngđượcsửdụngđúngmụcđích,khônghiệuquả.
+Khithẩmđịnhcácphươngán,dựánvayvốn,mộtsốngânhàngthường
“ápđặt”ýkiếnchủquancủamìnhđốivớikháchhàng.Vídụ,mộtkháchhàngvay
vốnđềnghịvaymột khoảntiền5tỷđồngvớithờihạn12tháng;nhưng saukhi
thẩmđịnh(vìmụctiêuhạnchếrủirochomình),ngânhàngchỉđồngýchovay3tỷ
đồng,thờihạn8tháng.Nhữngđiềukiệnmớinày,hầunhư,đượckháchhàngchấp
thuận,mặcdầukháchhàngchưacânđốiđượcnguồnvốnchophần2tỷđồngvà4
thángbịngânhàngrútngắn;trongkhiđó,ngânhàngchovaycũngkhôngphântích
thẩm định, liệuvới số tiềncho vay và thời hạncho vaybị rút ngắn có làmcho
kháchhàngbịrủirotrongquátrìnhsửdụngvốnvaykhông?Chínhyếutốnàylà
nguyênnhânlàmphátsinhcáctrườnghợprủirotrongmộtsốngânhàngthương
mại,mànguồngốclàkháchhàng,cóthể,thiếuvốnđầutưvàphảicânđốivốnđể
trảtrướchạnsovớidựtínhbanđầu.
Cấptíndụngđểđầutưvàobấtđộngsảnvớitrên90%tàisảnđảmbảocũnglà
bất độngsản nênrủi rophát sinhtrong việc đầutư bấtđộng sản mang tínhdây
14
chuyềndễlàmphátsinhrủirođốivớitàisảnđảmbảolàbấtđộngsảnkhóphátmãi
đểxửlýthuhồinợ.
- Từ phía khách hàng:
+Chủđộnglàmgiảhồsơsởhữubấtđộngsảndùnglàmtàisảnđảmbảođểvay
vốnNgânhàng.
+Chedấukếtquảhoạtđộngthualỗcủadoanhnghiệpbằngcácbáocáocólợi
nhuậncaonhằmtăngniềmtinchovaycủaNgânhàng.
+Sửdụngvốnvayvàomụcđíchkháccónhiềurủiro(vídụ:đầutưvàng,đầutư
chứngkhoán,…).
1.4.2 Yếu tố khách quan:
- Sự biến động của nền kinh tế - xã hội:
Thờihạnchovaybấtđộngsảnthườnglớnhơn1năm.Dovậynếulãisuấtcho
vaybấtđộngsảnkhônglinhhoạt,khôngtínhđếntínhkhảbiếncủathịtrườngsẽdễ
dẫnđếnrủirothualỗdohuyđộnglãisuấtcaonhưngchovaylãisuấtthấp.Thựctế,
thịtrườngchovaycủaViệtNamtronggiaiđoạn6thángđầunăm2008đãchứng
minhlãisuấtđãcósựbiếnđộngđộtbiến,tăngtrên50%sovớiđầunăm2008.Và
đãcótrườnghợpmộtsốNgânHàngđãgặprủirolãisuấtđốivớicáckhoảncho
vayBĐSdokhôngthểđiềuchỉnhlãisuấttronghợpđồngđãđượccốđịnhtrướcđó.
Đồngthời,sựbiếnđộngtheohướngtăngcaocủalãisuấtsẽgâykhókhăncho
ngườiđivayphảigánhchịuáplựctrảlãivaytăngcaotươngứng.Điềunàysẽảnh
hưởnglớnđếntínhkhảthicủaphươngánvaybanđầudochiphíđộilênđộtbiến,
ảnhhưởngđếnkhảnăngtrảnợcủangườiđivaycóthểdẫnđếnmấtkhảnăngthanh
toán.
Ảnhhưởngtừtìnhhìnhlạmphátcủanềnkinhtếvớichiphítiêudùngtăngcao,
chiphíđầutưtăngcaoảnhhưởngđếnkhảnăngtrảnợcủangườiđivay.
15
Sựkhanhiếmcủathịtrườngnguồnvốndotácđộngcủanhữngchínhsáchkiềm
chếlạmphátcủaNhànướcdẫnđếntrườnghợpvốntíndụngkhanhiếmhoặccólãi
suấtkhácaolàmtăngchiphíchongườiđivay.
- Về hành lang pháp lý:
Cácquyđịnhđiềutiếtthịtrườngbấtđộngsảnhiệnnaychưarõràng,đồngbộ.
Việccóđượcmộtcơchếràngbuộcđểbảođảmnhucầuvayvốnvàthuhồinợ
mộtcáchdễdàngchưađượcnhưmongmuốn.Cụthể,cácquyđịnhcấmbánnền
đấtcủaNghịđịnh181làmchoviệchuyđộngvốncủachủđầutưgặpkhókhăn,đặc
biệtkhichủđầutưdựánlớncầncócơchếhuyđộngvốnlinhhoạt,khôngchỉdựa
vàovốntựcóvàvốnNgânhàng.Trongkhiđó,mộtloạtvấnđềvềđiềukiệnpháp
lýđểchấpnhận,địnhgiáTSBĐcũngnhưđăngkýgiaodịchbảođảm,côngchứng
hợpđồngbảođảmbằngquyềnsửdụngđấtvàtàisảngắnliền,xửlýTSBĐđểthu
hồinợ cũnglàmgiatăngmứcđộrủirovàhạnchếhoạtđộngchovayBĐScủa
Ngânhàng.
Nhữngquyđịnhliênquanđếnviệcquyhoạch,sửdụngđấtcòncồngkềnh.Các
bướctiếnhànhbồithường,giảitoảđểthựchiệncácdựánđầutưbấtđộngsảncòn
kéodàilàmảnhhưởngđếntiếnđộthựchiệndựán.
- Rủi ro từ các điều kiện tự nhiên:
Đólàcáchiệntượngnhư:thiêntai,lũlụt,hạnhán,cháynổ…ngàycàngcótính
ảnhhưởnglớnđếnđờisốngcủangườidânnóiriêngvàcáchoạtđộngsảnxuấtkinh
doanhcủacảnềnkinhtếnóichungdễdẫnđếntrườnghợpkhôngcònkhảnăngtrả
nợdolũquéthaydomấtmùa,
- Xuất phát từ đặc tính của thị trường bất động sản:
Lĩnhvựcđầutưbấtđộngsảnlàlĩnhvựcđầutưdễtổnthươngbởitínhkhódự
đoán.
Yếutốđầucơ,làmgiádẫnđếngiábấtđộngsảntăngảoluônngựtrịtrênthị
trườngbấtđộngsản.