Tải bản đầy đủ (.doc) (29 trang)

GÂY HỨNG THÚ CHO HỌC SINH KHI HỌC MÔN SINH HỌC 6

Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (231.95 KB, 29 trang )

GÂY HỨNG THÚ CHO HỌC SINH KHI HỌC MÔN SINH HỌC 6
GÂY HỨNG THÚ CHO HỌC SINH KHI HỌC MÔN SINH HỌC 6
A. PHẦN MỞ ĐẦU
I/ LÍ DO CHỌN ĐỀ TÀI:
1. Lí do khách quan:
a. cơ sở lí luận:
- Năm học 2008 – 2009 là năm học triển khai đại trà chương trình giáo dục
phổ thông mới theo tinh thần Nghò quyết 40 – 41 Quốc hội khoá X của Đảng
cũng đã nhấn mạnh về công tác giáo dục và đào tạo, khoa học công nghệ như: “
Đổi mới tư duy giáo dục một cách nhất quán từ mục tiêu, chương trình, nội
dung, phương pháp đến cơ chế quản lí để tạo được chuyển biến cơ bản và toàn
diện nền giáo dục nước nhà, tiếp can với trình độ giáo dục trong khu vực và trên
thế giới; khắc phục cách đổi mới chấp vá, thiếu tầm nhìn tổng thể, thiếu kế
hoạch đồng bộ. Xây dựng nền giáo dục của dân, do dân, vì dân; Bảo đảm công
bằng về cơ hội học tập cho mọi người, tạo điều kiện để toàn xã hội học tập và
học tập suốt đời…” Và năm học này cũng là năm học tiếp tục triển khai thực
hiện kết luận của hội nghò Trung ương VI (khoá VIII): “ Đổi mới phương pháp
giáo dục đào tạo, khắc phục lối truyền thụ kiến thức một chiều, rèn luyện thành
neap tư duy sáng tạo của người học. Từng bước áp dụng các phương pháp tiên
tiến và phương tiện hiện đại vào quá trình dạy học đảm bảo điều kiện và thời
gian tự học, tự nghiên cứu cho học sinh (HS).
- Do văn kiện Đại hội Đảng lần thứ IX họp ngày 19/ 04/ 2001 đã triển khai
thực hiện Nghò quyết của Đảng với các nhiệm vụ trọng yếu sau:
+ Thực hiện chiến lược phát triển Giáo dục – Đào tạo từ năm 2001 đến năm
2010 phục vụ sự nghiệp Công nghiệp hóa – Hiện đại hóa Đất nước.
+ Phương hướng Đào tạo: tăng cường chất lượng học tập, học đi đôi với
hành
- Năm học 2008 – 2009 là năm học thứ ba thực hiện qui đònh của Bộ Giáo
dục: “Nói không với tiêu cực trong thi cử và bệnh thành tích trong Giáo dục”.
Tiếp tục thực hiện “môi trường thân thiện và trường học thân thiện”.
- Do nhiệm vụ của giáo trình Sinh học (SH) ở trường Trung học cơ sở:


Người thực hiện:Nguyễn Tấn Đạt
1
GÂY HỨNG THÚ CHO HỌC SINH KHI HỌC MÔN SINH HỌC 6
+ Gây hứng thú cho HS trong học tập.
+ Cung cấp cho Học sinh (HS) những kiến thức cơ bản, hiện đại, có hệ
thống, sát với thực tiển Việt Nam.
+ Góp phần rèn luyện năng lực tư duy độc lập, sáng tạo, bồi dưỡng trí thông
minh cho HS.
+ Bồi dưỡng thế giới quan di vật biện chứng, nhân sinh quan cách mạng,
những tư tương, tình cảm – đạo đức của người lao động mới.
+ Rèn luyện kó năng vẽ hình và sưu tầm những thành tựu chọn giống ở Việt
Nam và Thế giới.
+ Giáo dục vệ sinh, bảo vệ sức khỏe và bảo vệ môi trường.
+ Góp phần giáo dục kó thuật tổng hợp lao động sản xuất và lao động hướng
nghiệp.
b. Trình bày lí do về phương diện giải quyết mâu thuẩn trong thực tiển:
- Bất kì môn học nào cũng vậy, để nâng cao chất lượng học tập của HS, điều
trước tiên là phải gây hứng thú cho HS trong học tập, giáo dục lòng yêu thích bộ
môn, cung cấp tri thức cho các một cách khoa học, có hệ thống và giúp các em
phát huy được tính tích cực, chủ động và sáng tạo trong học tập cũng như trong
làm việc.
- Do kó năng, kó xảo của từng HS khác nhau: Quan sát, tiến hành thí nghiệm,
quan sát môi trường…nên đòi hỏi người thầy phải thật nhiệt tình trong giảng dạy,
phải chuẩn bò thật chu đáo đồ dùng dạy học, phải thường xuyên liên hệ thực tế…
- Thiên nhiên nước ta vô cùng phong phú, đa dạng, khí hậu ấm áp… ta có
nhiều điều kiện thuận lợi để tiến hành bài giảng SH 6 một cách sinh động, theo
đúng tinh thần khoa học của nó. Nhưng muốn thực hiện được điều đó, Giáo viên
(GV) phải có quyết tâm lớn trong vấn đề thay đổi cách dạy truyền thống của
mình, phải sử dụng phương pháp phù hợp với trình độ HS của từng lớp, cần có
kế hoạch chu đáo cho từng bài.

- Hiện nay trong thực tế giảng dạy vẫn còn tồn tại truyền thụ kiến thức có
sẳn, GV lên lớpchủ yếu là giảng giải, thuyết trình. HS chủ yếu là nghe, ghi, trả
lời một số câu hỏi mà GV đưa ra và học thuộc lòng những điều mà GV dạy. Do
đó, chưa phát huy tích tích cực của HS, chưa gây hứng thú cho HS khi lónh hội
kiến thức mới.
Người thực hiện:Nguyễn Tấn Đạt
2
GÂY HỨNG THÚ CHO HỌC SINH KHI HỌC MÔN SINH HỌC 6
2. Lí do chủ quan:
- Dựa vào phương hướng đổi mới thì nhiệm vụ trọng tâm của GV dạy môn
sinh học là phải phát huy tính tích cực, độc lập sáng tạo của HS, gây hứng thú
trong học tập nhằm nâng cao chất lượng dạy học.
- Trong những năm qua, cùng với sự đổi mới phương pháp dạy học trên cả
nước. Mỗi GV phải có nhiệm vụ xây dựng cho mình một phương pháp giảng dạy
tích cực để khắc phục phương pháp dạy học thụ động, truyền thụ kiến thức một
chiều nhằm gây hứng thú cho HS trong học tập.
- Trách nhiệm của GV dạy học môn Sinh học ở trường THCS là:
+ Nâng cao chất lượng môn Sinh học.
+ Nâng cao hiệu qủa dạy học môn Sinh học.
+ Trong quá trình giảng dạy môn SH 6, cần chú ý tới lứa tuổi HS lớp 6 đã
có tư duy cao hơn, khả năng tập trung chú ý vào các vấn đề cũng được lâu hơn
so với HS các lớp dưới. Do đó, GV phải chú ý lựa chọn phương pháp phù hợp để
gây hứng thú cho các em tránh nhàm chán.
II/ MỤC TIÊU NGHIÊN CỨU:
- Gây hứng thú trong học tập, lòng ham muốn nghiên cứu khoa học và các
phẩm chất tốt đẹp khác. Trong giảng dạy, GV sử dụng các phương pháp phù
hợp để giúp HS tự suy nghó và phát hiện kiến thức, tránh áp đặt các em. Qua đó,
cùng với tri thức, các em còn lónh hội đựơc cả phương pháp nghiên cứu khoa học
của bộ môn. Đồng thời, để đi đến kết quả, đòi hỏi HS phải có tính kiên nhẫn,
tính tự lực, tính chính xác và cả óc sáng tạo nữa.

- Gây hứng thú cho HS học môn SH 6, từ đó cũng nâng cao chất lượng bộ
môn thì đòi hỏi GV phải chuẩn bò thật chu đáo, phải có kế hoạch cụ thể cho
từng tiết dạy. Đặc biệt là các tiết có liên quan đến thực hành để rút ra các khái
niệm, các kiến thức mới, do đó GV phải tiến hành trước khi dạy.
- Để gây hứng thú cho HS trong các tiết học môn Sinh học nói riêng, thì GV
phải chuẩn bò đầy đủ các đồ dùng dạy học có liên quan, sưu tầm các mẫu vật,
tranh ảnh có liênquan đến bài học. GV cần chú ý đến điều kiện thời tiết ở đòa
phương để có kế hoạch chuẩn bò chủ động các mẫu vật, các thí nghiệm … cho
các tiết học đạt kết quả cao.
Người thực hiện:Nguyễn Tấn Đạt
3
GÂY HỨNG THÚ CHO HỌC SINH KHI HỌC MÔN SINH HỌC 6
- Góp phần hình thành, củng cố, phát triền các khái niệm SH cơ bản qua các
tiết lí thuyết, thực hành quan sát thiên nhiên. Khi HS tự làm thí nghiệm và quan
sát thực tế, các em sẽ tăng cường chú ý và hứng thú hơn với kết quả thực hiện
được. Từ đó, các em có ý thức về hơn trong học tập, tin tưởng vào khoa học
cũng như lòng say mê tìm tòi, nghiên cứu các hiện tượng tự nhiên như: Quan sát
tế bào thực vật, các thí nghiệm đơn giản: Các điều kiện can cho hạt nảy mầm,
phần lớn nước vào cây đi đâu? Từ đó, các khái niệm sinh học được các em
phát hiện, kiểm tra và củng cố giúp các em nhớ kiến thức một cách hệ thống,
tích cực và vững chắc hơn.
- Các tiết thực hành cũng như các tiết lí thuyết, GV cần rèn luyện cho HS
các kó năng, kó xảo bộ môn như: Sử dụng kính hiển vi, kính lúp, kó năng vẽ hình
đã quan sát được, quan sát môi trường sống của sinh vật… về nhà quan sát và ghi
chép các hiện tượng sinh học: Tính hướng sáng của thực vật, tính hướng đất của
rễ cây, ảnh hưởng của các nhân tố sinh thái lên đời sống sinh vật… Tạo điều
kiện cho HS tự nghiên cứu và khả năng vận dụng kiến thức vào thực tế cuộc
sống và bảo vệ giống vật nuôi, cây trồng có năng suất cao và chất lượng tốt.
Điều đó có tác dụng trong việc giáo dục kó thuật tổng hợp (hướng nghiệp) cho
HS.

III/ NHIỆM VỤ NGHIÊN CỨU:
- Những kiến thức trong sách giáo khoa SH 6 đã được nghiên cứu một cách
hệ thống, trình bày từ đơn giản đến phức tạp, từ thấp đến cao theo một hệ thống
nhất đònh phù hợp với HS lớp 6.
- Trước hết cần quan niệm rằng, những kiến thức trong giáo trình SH 6 là
những kiến thức phản ánh những thành tựu đã được khoa học khẳng đònh, có
ứng dụng rộng rãi trong thực tiển cuộc sống, nhưng không phải là những thành
tựu mới nhất. Do đó, GV phải thường xuyên cập nhật nhiều thông tin mới,
những thành tựu mới có liên quan đến bài học để gây hứng thú cho HS, nhưng
phải phù hợp với trình độ của HS lớp 6, phải giúp cho HS tiếp thu kiến thức một
cách tinh giản, cơ bản và vững chắc về kiến thức, đồng thới phải phù hợp với
thực tiễn của đòa phương.
+ Trong giáo trình SH 6, không phải GV chỉ nêu những khái niệm mới nhất
mà còn phải chỉ cho các em thấy được mối quan hệ một số nghề nghiệp phù hợp
với thực tiễn ở đòa phương.
Người thực hiện:Nguyễn Tấn Đạt
4
GÂY HỨNG THÚ CHO HỌC SINH KHI HỌC MÔN SINH HỌC 6
+ HS có hứng thú trong học tập khi HS có được những kó năng sinh học nhất
đònh. Đặc biệt trong giáo trình SH 6 đòi hỏi GV không thể bó hẹp trong một tiết
ít ỏi được qui đònh trong chương trình, điều chủ yếu ở đây là phải dạy cho HS
phương pháp nghiên cứu trước ở nhà hoặc sau khi học xong, yêu cầu các em
nghiên cứu một số hiện tượng trong thực tế.
+ Gây hứng thú chi HS khi học SH 6, là phải hướng dẫn cho các em làm
những bài tập quan sát, các thí nghiệm ( VÍ dụ: Các điều kiện nảy mầm của hạt,
sự vận chuyển các chất trong thân…).
+ Phải nhận thức rằng, Sinh học là khoa học thực nghiệm, để gây hứng thú
cho HS thì phải chú trọng đến các tiết thực hành hay khi dạy lí thuyết cũng có
thể lồng ghép các thí nghiệm, các thí nghiệm này GV có thể tiến hành trước
hoặc yêu cầu HS làm trước ở nhà Khi đó các em tin tưởng vào sự khẳng đònh

của khoa học và từ đó nâng cao tính chủ động, tích cực của HS trong học tập.
Do đó, không chỉ gây hứng thú cho HS mà còn có tác dụng hướng dẫn, tập dượt
phương pháp nghiên cứu cho HS để rèn luyện những kó năng bộ môn.
+ Để gây hứng thú học tập cho HS, GV cần phải coi trọng về kó năng, kó
xảo thực hành: Quan sát, so sánh, phân tích, sử dụng kính hiển vi, các mô hình,
sơ đồ, theo dõi và ghi chép các kết quả thí nghiệm chính xác. Đó cũng chính là
rèn luyện những kó năng và đức tính cần cù của người lao động mới.
+ Ngoài ra, GV còn có những kó năng thực hành, có sự chuẩn bò kỉ các đồ
dùng dạy học. Riêng bộ môn SH 6 GV cần phải có sự sáng tạo các đồ dùng dạy
học để phát huy tính tích cực của HS. Từ đó, giúp cho quá trình nhận thức của
HS được nhanh chóng và tăng cường khả năng tự học, tự nghiên cứu của HS
thông qua sự hướng dẫn của GV.
* Giới hạn đề tài:
- Giới hạn về không gian nghiên cứu: Trường THCS Hậu Mỹ Bắc B và tìm
hiểu hứng thú của HS khi học môn SH 6.
- Giới hạn về thời gian: Từ 11/ 08/ 2008 đến 14/ 01/ 2009 và các tiết học môn
SH 6
- Giới hạn về đối tượng nghiên cứu: HS lớp 6 năm học 2008 – 2009, GV phụ
trách phòng thực hành, thư viện, thiết bò, GV dạy môn SH 6, Ban Giám Hiệu
trường, phụ huynh HS lớp 6.
- Giới hạn về phạm vi nghiên cứu: Gây hứng thú cho HS học môn SH 6.
Người thực hiện:Nguyễn Tấn Đạt
5
GÂY HỨNG THÚ CHO HỌC SINH KHI HỌC MÔN SINH HỌC 6
IV/ CÁC PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU:
1/ Điều tra trắc nghiệm:
a. Mục đích: Qua những câu hỏi trắc nghiệm nhằm thu thập những dữ kiện và
điều tra về tình hình học tập và mức dộ hứng thú của HS khi học môn SH 6.
b. Đối tượng nghiên cứu: HS lớp 6a3, 6a5, 6a6â, 6a7, 6a8 năm học 2008 –
2009

c. Cách tiến hành:
- Xác đònh mục đích và nhiệm vụ phải đạt được khi tiến hành điều tra trắc
nghiệm.
- Xây dựng phiếu trưng cầu ý kiến đối với phụ huynh HS.
- Chuẩn bò câu hỏi trắc nghiệm đối với HS lớp 6 năm học 2008 – 2009.
- Thời gian tiến hành: Thứ tư, ngày 9 tháng 11 năm 2008.
- Xử lí kết quả thu được: Ghi nhận các ý kiến đóng góp của phụ huynh HS
và HS.
- Dùng toán học thống kê các kết quả thu được.
2/ Phương pháp trò chuyện – phỏng vấn:
a. Mục đích:
- Qua trò chuyện – phỏng vấn để thu thập thông tin về phương pháp dạy học
của GV bộ môn SH 6 làm thế nào để gây hứng thú cho HS học môn SH 6.
- Tìm hiểu thái độ học, chuẩn bò dụng cụ, mẫu vật của HS khi học môn SH
6.
- Biết được về tình hình học tập của HS học môn SH 6 hiện nay.
- Nắm được tình hình trang thiết bò ở trường phục vụ cho dạy học môn SH 6.
b. Đối tượng nghiên cứu:
- GV dạy môn SH 6.
- Dự giờ một số tiết SH 6.
- GV phụ trách phòng thực hành, thiết bò, thư viện.
- Ban Giám Hiệu.
- Phụ huynh HS lớp 6.
Người thực hiện:Nguyễn Tấn Đạt
6
GÂY HỨNG THÚ CHO HỌC SINH KHI HỌC MÔN SINH HỌC 6
c. Cách tiến hành:
- Xác đònh rõ mục đích và yêu cầu của buổi trò chuyện – phỏng vấn.
- Chuẩn bò câu hỏi cho từng đối tượng.
- Ghi chép diễn biến và nội dung của buổi trò chuyện – phỏng vấn.

- Bổ sung thêm những điều trao đổi.
- Nhận đònh và đánh giá kết quả: Ghi nhận các ý kiến đóng góp.
- Thời gian tiến hành:
+ GV dạy môn Sinh học 9, Dự giờ một số tiết SH 6: Thứ ba, ngày 6/ 10/
2008 (lớp 6a10), thứ sáu, ngày 24/ 10/ 2008 (lớp 6a3)……
+ Ban Giám Hiệu, GV phụ trách phòng Thực hành, Thiết bò, Thư viện: Thứ
năm, ngày 8/ 01/ 2008.
3/ Phương pháp quan sát thực tiễn:
a. Mục đích:
- Tiếp xúc thực tế và thu nhận được những tư liệu thực tế khách quan.
- Quan sát kết hợp với mô tả, giữ lại các tài liệu…
b. Đối tượng điều tra:
- Phòng thực hành, phòng thiết bò, thư viện.
- Các tiết dạy ở các lớùp: 6a5, 6a6 và dự giờ lớp 6a3, 6a10, 6a1….
- Kết quả học kí I của HS khối 6 năm học 2008 – 2009.
c. Cách tiến hành:
- Xác đònh mục đích và nhiệm vụ phải đạt được khi quan sát.
- Nhận đònh và đánh giá kết quả quan sát được.
- Thời gian quan sát: Thông qua các tiết dạy ở các lớùp: 6a5, 6a6 và dự giờ
lớp 6a3, 6a10, 6a1.
B. PHẦN NỘI DUNG
I/ LỊCH SỬ NGHIÊN CỨU VẤN ĐỀ:
- Do chương trình SH 6 mới đổi mới gần 8 năm, đã có nhiều GV nghiên cứu
đề tài này nhưng chưa thật sự gây hứng thú cho HS khi học môn SH 6.
Người thực hiện:Nguyễn Tấn Đạt
7
GÂY HỨNG THÚ CHO HỌC SINH KHI HỌC MÔN SINH HỌC 6
- Với những lí do trên, tôi suy nghó và mạnh dạn nghiên cứu lại đề tài này
nhằm tìm ra phương pháp tích cực để gây hứng thú cho HS khi học môn SH 6 ở
trường THCS Hậu Mỹ Bắc B.

II/ CƠ SỞ LÍ LUẬN CỦA ĐỀ TÀI:
1. Các khái niệm của đề tài:
a. Sinh học là gì?
- Nội dung cơ bản của mỗi giáo trình Sinh học là hệ thống các khái niệm
liên quan chặt chẽ với nhau, được hình thành và phát triển theo một trình tự
logich.
- Khái niệm Sinh học: Là những khái niệm phản ánh các dấu hiệu và thuộc
tính bản chất của cấu trúc vật chất sống, các hiện tượng trong quá trình của sự
sống, phản ánh những mối quan hệ tương quan giữa chúng với nhau.
b. Đồ dùng dạy học: Là những thiết bò có liên quan đến nội dung kiến thức
bài học.
Trong chương trình SH 6, người ta chia đồ dùng dạy học ra làm ba nhóm chính:
- Các vật thật:
+ Mẫu sống: Cây rau dền, rau bợ, cây lúa…(bài 9, Các loại rễ), củ khoai
lang, trầu không, tầm gửi…(bài 12, Các loại rễ biến dạng)…
+ Mẫu vật ép khô: Các lọai lá cây, các loại rễ cây ép khô…
+ Tiêu bản hiểm vi: Tế bào thực vật (bài 7, Cấu tạo tế bào thực vật)
- Các vật tượng hình:
+ Mô hình: Là lọai đồ dùng khá sinh động, nó được tạo dáng gần giống với
vật thật, giúp cho quá trình nhận thức của HS được nhanh chóng nhất là ở cấp cơ
sở: Mô hình cấu tạo trong của phiến lá (bài 20, Cấu tạo trong của phiến lá), mô
hình hoa (bài 28, Cấu tạo và chức năng của hoa)
+ Tranh vẽ, ảnh chụp: Một số cây có hoa (bài 4, Có phải tất cả thực vật
đều có hoa), tranh các loại thân (bài 13, cấu tạo ngoài của thân)…
+ Các thí nghiệm: thân dài ra do đâu? (bài 14, Thân dài ra do đâu?), thí
nghiệm chứng tỏ mạch rây vận chuyển chất hữu cơ và mạch gỗ vận chuyển
nước và muối khoáng (bài 17, vận chuyển các chất trong thân), …
Người thực hiện:Nguyễn Tấn Đạt
8
GÂY HỨNG THÚ CHO HỌC SINH KHI HỌC MÔN SINH HỌC 6

- Trong thực tiễn dạy học, một trong những nguyên tắc chỉ đạo qúa trình dạy
học nhằm đem lại hiệu quả, chất lượng tốt, phù hợp với nền giáo dục Xã Hội
Chủ Nghóa là đảm bảo cung cấp cho HS tới mức độ tối đa về các hình ảnh cụ
thể, các hiện tựơng trong sáng và muôn hình muôn vẻ của các sự vật, hiện
tượnh mà HS đang học, đang nghiên cứu. Trên cơ sở đó, hoạt động tư duy ở các
em được vận dụng một cách tích cực. Nhờ đó, cùng với sự giúp đỡ của GV mà
các em lónh hội được kiến thức một cách vững chắc.
c. Thực hành là gì?
- Thực hành là một dạng công tác độc lập của HS , được qui đònh trong
chương trình hay sách giáo khoa. Có nhiều cách phân chia thực hành thí nghiệm
khác nhau:
+ Thực hành khảo sát (hay thí nghiệm học tập của HS): Đó là những thí
nghiệm HS chưa biết trước kết quả, chỉ có thể dự đóan kết quả. HS tự làm hay
có sự hướng dẫn, giúp đỡ của GV đến một mức độ nào nào đó.
Ví dụ: Bài 24, phần lớn nước vào cây đi đâu?
+ Thực hành củng cố minh họa: Sau khi đã học xong lí thuyết, HS tiến
hành bài thực hành để kiểm tra lí thuyết nhằm đào sâu và khắc sâu kiến thức.
- Các hình thức tổ chức thực hành SH 6, tùy thuộc vào cơ sở vật chất của
trường, tình hình thực tế của đòa phương và yêu cầu cụ thể của từng bài thực
hành, có thể tiến hành đồng loạt hay riêng rẽ.
- Trong chương trình SH 6, số tiết thực hành rất ít nhưng Gv có thể lồng ghép
khi dạy các tiết lí thuyết cho HS tiến hành thực hiện các thí nghiệm của bài học
trước ở nhà rồi mang vào lớp hoặc cho HS tiến hành ngay trong tiết học lí
thuyết.
Ví dụ: Thí nghiệm HS tiến hành trước ở nhà: Quang hợp của cây xanh, các điều
kiện can cho hạt này mầm, …; Thí nghiệm HS có thể tiến hành trong tiết học
dưới sự hướng dẫn của GV: Vận chuyến các chất trong thân, phần lớn nước vào
cây đi đâu?
2. Những điều cần chú ý khi dạy học SH 6 nhằm gây sự hứng thú cho HS:
- Trong chương trình SH 6 hiện nay, một số kiến thức HS đã học ở cấp I

(Các loại hoa, thân cây gồm những bộ phận nào?, thụ phấn… Do đó GV cần
chuẩn bò kỉ giáo án, đồ dùng dạy học để tránh nhàm chán đối với HS.
Người thực hiện:Nguyễn Tấn Đạt
9
GÂY HỨNG THÚ CHO HỌC SINH KHI HỌC MÔN SINH HỌC 6
Ví dụ: Khi dạy bài 29 CÁC LOẠI HOA, phần 2. Phân chia các nhóm hoa dựa
vào các sắp xếp của hoa trên cây
Hoạt động dạy Hoạt động học
- Treo hình 29.2 (hoặc cho HS quan
sát mẫu vật)
+ Dựa vào cách sắp xếp hoa trên
cây, người ta chia hoa ra thành mấy
nhóm?
- Yêu cầu HS quan sát tranh hoặc
mẫu vật, nêu ví dụ hoa nào là hoa
mọc đơn độc, hoa mọc thành cụm.
- Nhận xét.
+ Em hãy giải thích tại sao hoa cúc
đựơc xếp vào nhóm hoa mọc thành
cụm? (Có thể cho HS thảo luận
nhanh theo cặp 2 HS)
- GV nhận xét câu trả lời của HS và
tách từng hoa nhỏ của cụm hoa cúc,
yêu cầu HS quan sát kó từng hoa
nhỏ để thấy nhò và nh của hoa.
Và yêu cầu HS về nhà quan sát
một số hoa khác: Hoa vạn thọ,
hướng dương…
- Quan sát tranh.
+ Hai nhóm: Hoa mọc đơn độc và

hoa thành thành cụm.
- Học sinh trả lời (có thể HS sẽ cho
rằng hoa cúc là hoa mọc đơn độc)
+ Thảo luận.
- HS sẽ hiểu rõ vấn đề mà GV đã
đặt ra.
Không còn nhầm hoa cúc là hoa
mọc đơn độc nữa.
 Từ ví dụ trên, GV cũng có thể giúp HS tự tìm hiểu các vấn đề lí thú khác
khihọc môn SH 6: Một trái quả mít to mà ta thường gọi thật sự không phài đơn
thuần là m quả mít, một hạt lúa là một quả lúa, dừa - chúng ta chỉ ăn được phần
hạt của quả dừa, một gương sen gồm rất nhiều quả sen, qủa đều lộn hạt - phần
đế hoa phình to chứa chất dự trữ…. GV chỉ cho HS thấy những kiến thức mới mà
trước đây các em nhầm, góp phần gây hứng thú cho HS trong học tập.
- Khi giảng dạy, cần chú ý tới từng đối tượng HS, mức độ nhận thức của các
lớp khác nhau mà GV lựa chọn phương pháp phù hợp.
Người thực hiện:Nguyễn Tấn Đạt
10
GÂY HỨNG THÚ CHO HỌC SINH KHI HỌC MÔN SINH HỌC 6
- Để gây hứng thú cho HS học môn SH 6 thì việc thực hành cũng rất quan
trọng trong việc gây hứng thú cho HS. Khi dạy bài lí thuyết có các thí nghiệm,
thí GV yêu cầu HS chuẩn bò trước hoặc vào tiết hướng dẫn HS thực hiện.
- Trong quá trình giảng dạy, cần phải có kế hoạch theo dõi kiểm tra, đánh
giá chính xác, kòp thời kết quả học tập của HS. Sự quan tâm theo dõi của GV
không có ý nghóa làm mất tính tự lực và sáng tạo của HS, đôi khi không phải là
sự uốn nắn sai xót của HS, mà chỉ một câu khen ngợi (hoặc một cái gật đầu tán
thưởng) cũng gây được cho HS sự phấn khởi, hứng thú trong học tập và cũng có
tác dụng kích thích HS cố gắng hơn nữa trong học tập.
- Cần dự tính cho từng phần khi dạy bài lí thuyết, còn bài dạy có các thí
nghiệm thì gV sẽ chuẩn bò thật chu đáo, cóo thể tiến hành trước ở nhà để dự

đóan được tất cả những khó khăn và thuận lợi.
- Trong chương trình SH 6, HS tìm hiểu về thực vật là chủ yếu, do đó, GV
phải chuẩn bò tốt cho tiết dạy, khi dạy GV nên sử dụng các mẫu vật gần gũi với
HS, bên cạnh đó phải giáo dục HS bảo vệ thực vật có lới đồng thời giáo dục
hướng nghiệp cho HS.
III/ THỰC TRẠNG NGHIÊN CỨU CỦA VẤN ĐỀ:
1. Đặc điểm tình hình của trường THCS Hậu Mỹ Bắc B:
a. Thuận lợi:
- Đội ngũ GV:
+ Nhiệt tình trong công tác, có trình độ chuyên môn phù hợp (chuẩn và trên
chuẩn), phân công giảng dạy đúng chuyên môn.
+ Luôn trao dồi kiến thức, học hỏi kinh nghiệm đồng nghiệp (Hội giảng
liên tổ, liên trường, dự giờ), tìm đọc sách tham khảo.
+ Tích cực làm đồ dùng dạy học có liên quan đến bài dạy khi trường không
có.
- Các em HS: Đa số HS tích cực, tự giác trong học tập.
b. Khó khăn:
- Đội ngũ GV còn trẻ, luôn tự học, tự nâng cao chuyên môn nhưng vẫn còn
một số hạn chế nhất đònh. Bề dày kinh nghiệm trong giảng dạy chưa nhiều, đời
sống kinh tế còn khó khăn, tài liệu tham khảo cho GV còn thiếu, việc bồi
dưỡng, tiếp thu chuyên đề còn hạn chế…
Người thực hiện:Nguyễn Tấn Đạt
11
GÂY HỨNG THÚ CHO HỌC SINH KHI HỌC MÔN SINH HỌC 6
- Hiện nay vẫn còn một số HS chưa chú trọng môn học, chưa tích cực trong
học tập, còn thụ động. Vẫn còn HS cho rằng môn Sinh học là môn phụ nên
không cần học tốt, các em chỉ chú trọng các môn có bài tập nhiều (Anh văn,
Toán…).
- Đòa bàn trường học thuộc vùng nông thôn, mặt bằng dân trí chưa đồng đều,
kinh tế chủ yếu là nông nghiệp, đời sống của người dân còn nhiều khó khăn,

việc chăm sóc và quan tâm đến việc học hành của con cái chưa thật đúng mức…
- Năm học 2007 - 2008, trường gặp sự cố (cháy trường) nên một số đồ dùng
dạy học môn SH 6 bò hỏng, gãy, thất lạc, một số tranh ảnh rách không sử dụng
được.
+ Phòng thực hành không đạt chuẩn.
+ Không có vườn trường.
+ Đồ dùng dạy học còn thiếu nhiều.
° Chỉ có 5 kính hiển vi (có kính đã bò hỏng, không sử dụng được, thò kính
bò nấm không quan sát được)
° Bộ đồ mổ sét nhiều, dao mổ chỉ sử dụng được 1-2 lần.
° Các tiêu bản khó quan sát.
°Tranh ảnh còn thiếu rất nhiều.
° Chưa tổ chức cho HS tham quan thiên nhiên trong các bài thực hành
phần Sinh vật và Môi trường.
+ Sách tham khảo môn SH 6 rất ít.
2. Mô tả việc tổ chức điều tra:
- Tiến hành phát phiếu điều tra trắc nghiệm 246 đối với HS lớp 6a3, 6a5,
6a6, 6a7, 6a8.
- Trò chuyện – phỏng vấn Ban giám hiệu, GV phụ trách phòng thực hành,
thiết bò, thư viện, GV dạy môn SH 6, gửi phiếu câu hỏi phỏng vấn phụ huynh
HS khối 6.
- Quan sát sự hứng thú của HS khi dự giờ các lớp 6a3, 6a10, 6a1 … hoặc trực
tiếp dạy lớp 6a5, 6a6 và kết quả học tập của các em.
IV/ NỘI DUNG VÀ KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU:
Người thực hiện:Nguyễn Tấn Đạt
12
GÂY HỨNG THÚ CHO HỌC SINH KHI HỌC MÔN SINH HỌC 6
1. Bảng thống kê số liệu điều tra trắc nghiệm HS 5 lớp 6: Thu được 240/
246 số phiếu phát ra


Câu hỏi
Đáp án
Số phiếu Tỉ lệ %
1 a
b
201
39
83,75
16,25
2 a
b
c
d
35
19
40
146
14,6
7,9
16,7
60,8
3 a
b
216
24
90
10
4 a
b
234

6
97,5
2,5
5 a
b
203
37
84.6
15,4
Qua kết quả điều tra trắc nghiệm đối với HS lớp 6, nhận định rằng:
- Đa số HS thích học mơn SH vì gần gũi với cuộc sống hằng ngày, vật mẫu dễ
tìm, các thí nghiệm dễ thực hiện.
- Các em có chuẩn bị bài (soạn bài) trước khi học bài mới, giúp các em nắm bắt
kiến thức mới một cách tích cực, chủ động, các em nhớ bài sâu sắc hơn. Bên cạnh
đó, các em còn tích cực tìm mậu vật.
- Theo phần lớn HS, bài lí thuyết và thực hành đều quan trọng như nhau vì thực
hành nhằm củng cố và khắc sâu kiến thức, phát hiện kiến thức mới và mở rộng kiến
thức.
Người thực hiện:Nguyễn Tấn Đạt
13
GÂY HỨNG THÚ CHO HỌC SINH KHI HỌC MÔN SINH HỌC 6
- HS thích tự tiến hành các thí nghiệm vì khi tiến hành và quan sát các em sẽ
tích cực chủ động đi đến kiến thức mới, đồng thời giúp các em khắc sâu kiến
thức.
- Phần lớn HS thích tham quan thiên nhiên vì giúp mở rộng, khắc sâu kiến thức
hơn.
2. Bảng thống kê số liệu điều tra trắc nghiệm các Phụ huynh HS khối 9:
Thu được 50/50 số phiếu phát ra.
- Mặc dù ở nông thôn nhưng cũng có phụ huynh quan tâm đến việc học của
HS: Theo dõi uốn nắn việc ghi chép và sự hứng thú của các em đối với các môn

học, tìm mẫu vật giúp các em hoặc cùng các em tìm mẫu vật. Tuy nhiên, một số
gia đình do phải mưu sinh nên việc học của HS chưa được quan tâm đúng mức.
- Do phần lớn HS ở nông thôn nên các thí nghiệm, thực hành ở nhà ít gặp
khó khăn.
- Hiện nay vẫn còn phụ huynh cho rằng môn SH là môn phụ nên không quan
trọng lame, chỉ can HS học tốt các môn Văn, Toán, Anh văn là được.
3. Kết quả ghi nhận từ buổi trò chuyện với Ban Giám Hiệu:
- Cơ sở vật chất ở trường còn hạn chế nên hiệu quả dạy học chưa cao.
- Để chất lượng HS học tốt hơn môn SH 6: GV cần tự làm đồ dùng dạy học
khi trường không có đồ dùng dạy học đó, GV phải chuẩn bò tốt cho tiết dạy,
thường xuyên trao đổi kinh nghiệm với GV trong tổ, nắm rõ đặc điểm của mỗi
lớp mà sử dụng phương pháp dạy học cho phù hợp với từng đồi tượng HS.
4. Kết quả ghi nhận từ buổi trò chuyện với GV trực tiếp dạy môn SH 6:
- Để gây hứng thú cho HS học môn SH 6, GV cần phải chuẩn bò tốt các đồ
dùng dạy học có liên quan tới bài dạy, thường xuyên cập nhật thông tin mới,
sáng tạo đồ dùng dạy học, hệ thồng câu hỏi rõ ràng, dễ hiểu. Các bài có thực
hành, GV phải chuẩn bò chu đá, sử dụng các vật mẫu phong phú, gần gũi với
HS.
- Những thuận lợi, khó khăn khi dạy SH 6.
+ Thuận lợi: Đa số HS tích cực trong học tập, một số bài có đủ đồ dùng
dạy học.
+ Khó khăn: Đồ dùng dạy học còn thiếu nhiều, một số HS còn thụ động.
Người thực hiện:Nguyễn Tấn Đạt
14
GÂY HỨNG THÚ CHO HỌC SINH KHI HỌC MÔN SINH HỌC 6
- Đa số đồ dùng dạy học SH 6 sử dụng có hiệu quả. Tuy nhiên, một số đồ
dùng hiện có sử dụng hiệu quả chưa cao: Mô hình cấu tạo trong của phiến lá sai
khác so với hình trong sách giáo khoa, Kính hiển vi đa số sử dụng không được.
- Cần bổ sung kính hiển vi, các tiêu bản cố đònh về tế bào thực vật, một số
tranh ảnh môn SH 6.

5. GV phụ trách phòng thực hành:
- Phòng thực hành không đạt tiêu chuẩn, thiết bò còn thiếu nhiều.
- Kiến nghò: Xây dựng phòng thực hành cho từng phân môn, bổ sung các đồ
dùng còn thiếu trong phòng thực hành, bổ sung kính hiển vi.
6. GV phụ trách phòng thiết bò:
- Đồ dùng dạy học môn SH 6 còn thiếu nhiều.
- Đa số kính hiển vi không sử dụng được.
- Một số đồ dùng dạy học không sử dụng lâu dài được vài đã gãy, hư nhiều.
7. GV phụ trách phòng thư viện: Các sách tham khảo SH 6 cò hạn chế, chỉ có
một vài quyển: Thiết kế bài giảng SH 6, bài tập SH 6, …, HS không có mượn vì
chương trình SH 6 đơn giản vả lại sách tham khảo chỉ đủ cho Gv mượn.
8. Kết quả quan sát thông qua các tiết dự giờ hoặc trực tiếp dạy môn SH
6:
- Đa số HS tích cực góp ý xây dựng bài, hứng thú trong học tập.
- Các em có sọan bài trước, chuẩn bò mẫu vật tốt.
- Tuy nhiên vẫn còn HS thụ động chưa tích cực trong học tập, không có sách
giáo khoa…
9. Kết quả trung bình môn SH 6 năm học 2007-2008 và học kì I năm học
2008-2009:
Bảng phân phối thực nghiệm:
Điểm
1,0 –
1,9
2,0 –
3,4
3,5 –
4,9
5,0 –
6,4
6,5 –

7,9
8,0 –
10,0
NH: 2007-
0 17 65 160 144 171
Người thực hiện:Nguyễn Tấn Đạt
15
GÂY HỨNG THÚ CHO HỌC SINH KHI HỌC MÔN SINH HỌC 6
2008
HKI, NH:
2008-2009
0 3 45 103 160 163
Biểu đồ: NH 2007-2008

- Qua biểu đồ trên cho thấy, kết quả năm học 2007-2008 của HS chưa cao (Số HS
dưới trung bình còn nhiều). Mặc dù trong học tập các em có tích cực nhưng hiệu
quả học tập còn q thấp so với u cầu giáo dục đặt ra, do những ngun nhân
sau:
+ Đồ dùng dạy học còn hạn chế nên chưa thật sự gây hứng thú cho HS.
+ Thời gian ơn tập khơng có nhiều
+ Một số HS chưa tích cực trong học tập, còn chú trọng các mơn khác hơn:
Tốn, Anh văn…
- Bên cạnh đó, số lượng HS đạt từ trung bình trở lên cũng khá cao (khá - Giỏi
đạt 50%), điều đó cho thấy:
+ Đa số HS tích cực trong việc học, hứng thú trong học tập.
+ GV sử dụng phù hợp phương pháp và sử dụng đồ dùng dạy học có hiệu quả.
Trên cơ sở đó, các em tự giác và tích cực nắm tri thức chứ khơng phải “học vẹt”
hay “học thuộc lòng”, HS chủ động tìm kiến thức với những quan sát độc lập, giúp
cho HS kiên nhẫn trong học tập, tính tự và cả óc sáng tạo nữa  Bồi dưỡng trí
thơng minh cho HS.

Người thực hiện:Nguyễn Tấn Đạt
16
Số HS
Điểm
GÂY HỨNG THÚ CHO HỌC SINH KHI HỌC MÔN SINH HỌC 6
+ Qua các bài có thực hành, giáo dục hướng nghiệp cho các em sau này: Lựa
chọn cây trồng có năng suất cao và chất lượng tốt, biết được các điều kiện ảnh
hưởng đến sự sinh trưởng và phát triển của cây mà có biện pháp phù hợp…
Biểu đồ: HKI, NH 2008-2009
- Qua biểu đồ trên cho thấy, kết quả học kì I năm học 2008-2009 của HS thấp
hơn năm qua . Tuy nhiên số HS điểm trung bình và dưới trung bình còn nhiều.
Ngun nhân:
+ Đồ dùng dạy học còn hạn chế nên chưa thật sự gây hứng thú cho HS.
+ Phụ huynh chưa quan tâm đúng mức đến việc học của HS.
+ Một số HS chưa tích cực trong học tập, thụ động, còn chú trọng các mơn
khác.
+ Trong các tiết dạy, chưa thật sự gây hứng thú cho HS.
- Bên cạnh đó, số lượng HS khá, giỏi cũng khá cao (hơn 50%):
+ Đa số HS tích cực trong việc học, hứng thú trong học tập.
+ GV sử dụng phù hợp phương pháp và sử dụng đồ dùng dạy học có hiệu quả.
Trên cơ sở đó, các em tự giác và tích cực nắm tri thức chứ khơng phải “học vẹt”
hay “học thuộc lòng”, HS chủ động tìm kiến thức với những quan sát độc lập, giúp
cho HS kiên nhẫn trong học tập, tính tự và cả óc sáng tạo nữa.
=> Từ kết quả trên, cho chúng ta thấy, chất lượng mơn SH 6 chưa cao. Do đó,
GV phải thật sự chủ động trong các tiết dạy, sử dụng phương pháp phù hợp để gây
hứng thú cho HS và qua đó chất lượng giáo dục cũng tăng lên.
Người thực hiện:Nguyễn Tấn Đạt
17
Số HS
Điểm

GÂY HỨNG THÚ CHO HỌC SINH KHI HỌC MÔN SINH HỌC 6
PHẦN KẾT LUẬN
I/ KẾT LUẬN:
1. Những thuận lợi và khó khăn khi dạy SH 6 ở trường THCS HMBB:
a. Thuận lợi:
- Đội ngũ GV:
+ Nhiệt tình trong công tác, có trình độ chuyên môn phù hợp (chuẩn và trên
chuẩn), phân công giảng dạy đúng chuyên môn.
+ Luôn trao dồi kiến thức, học hỏi kinh nghiệm đồng nghiệp (Hội giảng
liên tổ, liên trường, dự giờ), tìm đọc sách tham khảo.
+ Tích cực làm đồ dùng dạy học có liên quan đến bài dạy khi trường không
có.
- Các em HS: Đa số HS tích cực, tự giác trong học tập.
b. Khó khăn:
- Đội ngũ GV còn trẻ, luôn tự học, tự nâng cao chuyên môn nhưng vẫn còn
một số hạn chế nhất đònh. Bề dày kinh nghiệm trong giảng dạy chưa nhiều, đời
sống kinh tế còn khó khăn, tài liệu tham khảo cho GV còn thiếu, việc bồi
dưỡng, tiếp thu chuyên đề còn hạn chế…
- Hiện nay vẫn còn một số HS chưa chú trọng môn học, chưa tích cực trong
học tập, còn thụ động. Vẫn còn HS cho rằng môn Sinh học là môn phụ nên
không cần học tốt, các em chỉ chú trọng các môn có bài tập nhiều (Anh văn,
Toán…).
- Đòa bàn trường học thuộc vùng nông thôn, mặt bằng dân trí chưa đồng đều,
kinh tế chủ yếu là nông nghiệp, đời sống của người dân còn nhiều khó khăn,
việc chăm sóc và quan tâm đến việc học hành của con cái chưa thật đúng mức…
- Năm học 2007 - 2008, trường gặp sự cố (cháy trường) nên một số đồ dùng
dạy học môn SH 6 bò hỏng, gãy, thất lạc, một số tranh ảnh rách không sử dụng
được.
- Sách tham khảo môn SH 6 rất ít.
2. Khẳng định kết quả nghiên cứu:

- Qua khảo sát tình hình học tập của HS ở một số lớp, tơi thấy có những đặc
điểm sau:
Người thực hiện:Nguyễn Tấn Đạt
18
GÂY HỨNG THÚ CHO HỌC SINH KHI HỌC MÔN SINH HỌC 6
+ Đa số HS tích cực trong học tập, có chuẩn bị bài cũng như tìm mẫu vật.
+ Các bài thực hành, HS tích cực, chủ động và đặt mình vào vị trí các Nhà
khoa học để nghiên cứu các sự vật, hiện tượng. Điều đó cho thấy HS có tính kiên
nhẫn trong học tập, tính tự lực và cả óc sáng tạo nữa.
+ GV chuẩn bị giáo án, sử dụng phương pháp và đồ dùng dạy học có hiệu quả.
+ Kết quả học tập của HS năm học này cao hơn năm qua.
+ HS nắm vững kiến thức, biết vận dụng kiến thức để giải thích một số hiện
tượng trong tự nhiên.
- Đồ dùng dạy học mơn SH 6 còn thiếu nhiều:
+ Kính hiển vi chỉ có 5 cái, đa số các ống kính khơng quan sát được.
+ Khơng có tiêu bản cố định cấu tạo tế bào thực vật.
+ Tranh ảnh còn thiếu rất nhiều.
+ Một số đồ dùng hỏng nhiều nên sử dụng kém hiệu quả.
- Cơ sở vật chất chưa đáp ứng cho u cầu dạy học mơn Sinh học:
+ Phòng thực hành khơng đạt tiêu chuẩn.
+ Thư viện: Sách tham khảo rất ít, chỉ đủ để GV tham khảo.
+ Khơng có vườn trường.
- Các tiết thực hành về tham quan thiên nhiên khơng thực hiện được vì thời
lượng chương trình khơng cho phép.
3. Những đóng góp mới:
a. Để gây hứng thú cho HS khi học môn SH 6:
- Tuỳ vào đặc điểm của mỗi lớp, GV lựa chọn phương pháp giảng dạy phát huy
tính tích cực hoạt động của HS là phương pháp dạy học trong đó GV đóng vai trò
là người tổ chức, hướng dẫn còn HS giữ vai trò chủ động trong việc tiếp thu, tìm
tòi, phát hiện để chiếm lĩnh kiến thức mới. Phương pháp này mang lại hiệu quả cao.

GV có thể áp dụng cho tất cả các bài SH 6. Vì nó có tác dụng tích cực cho tất cả
các đối tượng HS từ yếu, trung bình đến khá, giỏi. Mặt khác tâm phương pháp này
phù hợp với tâm lí lứa tuổi HS cấp trung học cơ sở. Vừa gây hứng thú cho HS
trong tiết học, vừa giúp HS khắc sâu kiến thức cơ bản. Để phương pháp này đạt
hiệu quả cao, GV cần phải biết vận dụng một cách linh hoạt đồng thời nên kết hợp
với một số phương pháp khác nhằm giúp HS tiếp thu kiến thức nhanh hơn và tiết
học thêm sơi nổi.
- Khi sử dụng phương pháp phát huy tính tích cực hoạt động của HS, GV phải
chọn ra một hệ thống câu hỏi rõ ràng, lơgích, phù hợp với thực tế ở địa phương, đơi
Người thực hiện:Nguyễn Tấn Đạt
19
GÂY HỨNG THÚ CHO HỌC SINH KHI HỌC MÔN SINH HỌC 6
khi trừu tượng gây cho HS tính tìm tòi, giải đáp, phát huy tính sáng tạo của HS, bên
cạnh đó GV chuẩn bị hệ thống câu hỏi gợi mở nhằm định hướng cho HS cách giải
quyết vấn đề.
- Dạy học chú trọng rèn luyện phương pháp tự học, phương pháp tích cực xem
việc rèn luyện phương pháp học tập cho HS khơng chỉ là biện pháp nâng cao hiệu
quả dạy học mà còn là mục tiêu dạy học. Cần rèn luyện cho HS phương pháp, kỹ
năng, thói quen, ý chí tự học thì sẽ tạo lòng ham học, khơi dậy nội lực vốn có trong
mỗi HS, kết quả học tập sẽ nhân lên gấp bội.
- Trong xã hội hiện đại đang biến đổi nhanh - với sự bùng nổ thơng tin, khoa
học kĩ thuật cơng nghệ phát triển như vũ bão – thì khơng thể nhồi nhét vào đầu trẻ
kiến thức ngày càng nhiều. Phải quan tâm dạy HS phương pháp học để gây hứng
thú cho HS trong các mơn học.
- Trong q trình dạy, GV cần có biện pháp để tăng cường hoạt động cá thể,
phối hợp với học tập hợp tác khác, giúp HS từ thụ động chuyển sang tự học chủ
động.
- Áp dụng phương pháp tích cực nhưng khơng gạt bỏ các phương pháp truyền
thống. Trong mơn SH, cần phát triển phương pháp thực hành, các phương pháp
trực quan theo kiểu tìm tòi bộ phận hoặc nghiên cứu phát hiện, giải quyết vấn đề.

Cần kế thừa những mặt tích cực của phương pháp truyền thống, đồng thời phải học
tập vận dụng một số phương pháp dạy học mới phù hợp với từng đối tượng HS.
- GV phải chuẩn bò kó giáo án, sử dụng các phương pháp và đồ dùng dạy học
có hiệu quả để gây hứng thú cho HS.
- Đồ dùng dạy học phải sáng tạo, (ví dụ: Các bài tập được làm từ các tấm
bìa cứng và cho HS dán lên bảng hoặc các tranh động), mẫu vật thật…
- Các bài tập, các câu hỏi trắc nghiệm, liên hệ thực tế ở đòa phương, thường
xuyên cập nhật những kiến thức mới nhất về các lónh vực, các thành tựu chọn
giống hay các giống vật nuôi, cây trồng mới ở Việt Nam và trên thế giới để các
em thấy được sự quan trọng của bộ môn đối với thực tiễn cuộc sống.
- Trong quá trình dạy bài mới, GV nên lồng ghép giáo dục hướng nghiệp cho
HS để các em biết cách bảo vệ, chăm sóc cây trồng có năng suất cao và chất
lượng tốt.
- Để gây hứng thú cho HS, thì các tiết thực hành cũng rất quan trọng. Khi
thực hành, GV phải chuẩn bò thật chu đáo các đồ dùng dạy học. Những thí
nghiệm khó GV nên tiến hành như trước ở nhà và hướng dẫn HS thật kĩ đễ các
em khơng lúng túng khi tiến hành các thí nghiệm. Cần phân chia nhóm thực hành
Người thực hiện:Nguyễn Tấn Đạt
20
GÂY HỨNG THÚ CHO HỌC SINH KHI HỌC MÔN SINH HỌC 6
một cách hợp lí để các em đều được tiến hành thí nghiệm hay làm các thao tác thực
hành như nhau, tạo được hứng thú cho HS. Mỗi nhóm thực hành khoảng 3 – 4 HS,
phân cơng cơng việc như sau:
+ HS 1 làm các cơng việc chính.
+ HS 2 làm phụ tá cho HS 1.
+ HS 3 làm thư kí của nhóm. – Ghi chép các bước, các hiện tượng nhóm quan
sát được, ý kiến của nhóm trả lời các câu hỏi do GV đề ra.
+ Nếu nhóm có 4 HS thì HS này làm nhiệm vụ qn xuyến chung, nhắc nhở
nhóm tiến hành các nội dung và các thao tác thực hành mà GV đã hướng dẫn, có
thể tóm tắc ý kiến của nhóm và rút ra kết luận cho thư kí ghi, thu dọn dụng cụ và cả

nhóm làm vệ sinh nơi làm việc của nhóm cuối tiết thực hành (nếu có 3 HS thì HS 2
đảm nhiệm ln nhiệm vụ của HS 4).
+ Thứ tự cơng việc ấn định cho các HS trong nhóm được ln phiên qua các
tiết thực hành để các em được rèn luyện các kĩ năng, kĩ xảo thực hành như nhau.
* Chú ý: Trong thực hành Sinh học tránh “chun hóa chức năng” đối với HS, vì
vậy cần giữ cố định nhóm trong năm học.
+ Nếu nhóm nhiều HS q thường gây mất trật tự và chỉ có một số HS làm
việc còn các HS khác lơ là khơng tham gia thực hành, do đó GV khó quản lí và khó
tổ chức tiết thực hành thành cơng.
- Bên cạnh đó, cần phải tăng cường dạy giáo án điện tử để góp phần gây hứng
thú cho HS trong các tiết học.
+ Đẩy mạnh ứng dụng cơng nghệ thơng tin để phục vụ đổi mới phương pháp
dạy học ở trường THCS…
+ Tăng cường ứng dụng cơng nghệ thơng tin, phương tiện trực quan trong dạy
học, sử dụng các thiết bị nghe nhìn…
- Đặc biệt, khi lên lớp người thầy làm hết chức năng của mình - truyền thụ kiến
thức trong giáo trình có sẳn như một cổ máy lập trình sẳn, bỏ hết bên lề những tâm
tư nguyện vọng của HS thì chưa đủ mà GV phải đem cả tấm lòng để dạy các em.
Ngồi những vấn đề trên, GV làm sao cho HS thấy người thầy như là người anh,
người cha của mình thì các em mới thật sự hứng thú trong tiết học.
b. Tun dương khen thưởng: Đây là động lực giúp HS tăng thêm phần hứng
thú trong học tập. Vì vậy, trong từng tiết học, sau những câu hỏi trả lời của HS, GV
cố gắng dành cho các em một lời khen hay một lời động viên, tạo cho các em có
niềm tin trong học tập. Trong khi kiểm tra miệng, xung phong trả lời những câu
khỏi xuất sắc sẽ đạt điểm tối đa. Trong khi dạy bài mới, HS trả lời đúng các câu hỏi
khó, câu hỏi vận dụng thì cũng có thể ghi điểm cho HS.
Người thực hiện:Nguyễn Tấn Đạt
21
GÂY HỨNG THÚ CHO HỌC SINH KHI HỌC MÔN SINH HỌC 6
c. Cần tổ chức cho HS tham quan:

- Ơng cha ta có câu: “Đi một ngày đàng, học một sàng khơn” hoặc “trăm nghe
khơng bằng một thấy”, cũng có ý nghĩa nhấn mạnh tầm quan trọng của việc tham
quan trong học tập cũng như trong lao động.
- Tham quan có tác dụng giáo dục tồn diện (trí, đức, thể, mỹ), góp phần đào
tạo những thế hệ thanh niên làm chủ tập thể.
- Có thể tổ chức cho HS tham quan, Trại rắn Đồng Tâm, Viện Hải Dương Học
Nha Trang, rừng Nam Cát Tiên…Nếu khơng có điều kiện đi xa thì tối thiểu phải tổ
chức được cho HS quan sát một khu vườn nào đó, một đoạn sơng bị ơ nhiễm…và
từ đó giáo dục cho HS ý thức bảo vệ mơi trường.
- Khi tổ chức cho các em quan sát thực tế nên cho HS tham gia lao động sản
xuất trong thời gian ngắn, chẳng hạn như tập dượt các thao tác thụ phấn cho hoa,
chiết cành, giâm cành, ghép cây… …Trong khi tiếp cận thực tế, giúp HS ơn lại lí
thuyết củng cố, mở rộng, tri thức và học được kĩ năng thực hành. Nhờ đó, tham
quan kết hợp được việc học tập, giáo dục và hoạt động hướng nghiệp.=> Các em
hứng thú hơn trong học tập.
d. Tổ chức Ngày hội Sinh học:
- Có thể tổ chức từ 1 đến 2 lần trong năm tuỳ theo điều kiện cho phép của
trường.
- Nội dung: Trò chơi, câu đố, câu hỏi củng cố nội dung chương trình, các kĩ
năng thực hành (Thì nghiệm phần lớn nước vào cây đi đâu, thụ phấn…)
e. Tổ chức cho GV thi làm đồ dùng dạy học: Nhằm để bổ sung các đồ dùng dạy
học còn thiếu ở trường, ngồi ra còn có những đồ dùng mới, sáng tạo hơn để phục
vụ cho cơng tác giảng dạy sau này.
f. Xây dựng vườn trường:
- Từ trước, các Nhà giáo dục đã chú ý đến tác dụng giáo dục, trí dục của vườn
thí nghiệm nhà trường mà gọi tắc là vườn trường. Ở Liên Xơ từ thế kỉ XIX Nhà lí
luận học nổi tiếng Ghecđơ đã nói: “Việc giảng dạy vạn vật phải bắt đầu từ vườn, từ
rừng, từ đồng ruộng”.
- Vườn trường là nơi ni các động vật, cây trồng dùng cho GV biểu diễn trên
lớp hoặc cho HS tiến hành các thí nghiệm.

- Vườn trường là cơ sở để HS tập vận dụng kiến thức vào hoạt động nơng
nghiệp. Đó là nơi thực hiện giáo dục kĩ thuật tổng hợp và việc giáo dục lao động
cho HS.
- Hiện nay ở trường học , tác dụng của vườn trường chưa được quan tâm đúng
mức, chứa chú ý tổ chức, chứa thống nhất về nội dung xây dựng. Và Kalini đã nói
Người thực hiện:Nguyễn Tấn Đạt
22
GÂY HỨNG THÚ CHO HỌC SINH KHI HỌC MÔN SINH HỌC 6
“Thành cơng của vườn thí nghiệm nhà trường cần khơng phải là con số thu hoạch,
con số của mức sản suất mà phải xem vườn trường đã tăng chất lượng dạy học như
thế nào? Các lớp lớn đã học và lao động như thế nào? Còn các lớp bé đã làm quen
với cơng tác lao động như thế nào?”
=> Do đó, để gây hứng thú cho HS khi học mơn SH 6 thì cần phải có vườn
trường để HS làm quen với các thao tác thực hành trong các tiết thực hành có trong
chương trình.
II/ ĐỀ XUẤT:
- Đề xuất giải pháp: Qua đề tài “Gây hứng thú cho HS khi học mơn SH 6” thì
GV đang trực tiếp dạy mơn SH 6 cần sưu tầm các tranh ảnh có lien quan đến các
bài giảng, tranh các giống cây trồng có giá trị kinh tế và chất lượng cao; Tăng
cường làm các đồ dùng dạy học trường còn thiếu, sáng tạo các tranh động, bài tập,
tăng cường soạn dạy bằng giáo án điện tử…
- Những vấn đề cần tiếp tục nghiên cứu: Cần phải có kế hoạch xây dựng phòng
thực hành đạt chuẩn, xây dựng vườn trường, các đồ dùng dạy học có hiệu quả sử
dụng lâu dài III/ KIẾN NGHỊ:
- Cần bổ sung các đồ dùng dạy học còn thiếu:
+ Kính hiển vi.
+ Tiêu bản cố định tế bào thực vật.
+ Các tranh ảnh.
+ Máy chiếu để được nhiều GV dạy bằng giáo án điện tử.
Người thực hiện:Nguyễn Tấn Đạt

23
GÂY HỨNG THÚ CHO HỌC SINH KHI HỌC MÔN SINH HỌC 6
Người thực hiện:Nguyễn Tấn Đạt
24
GÂY HỨNG THÚ CHO HỌC SINH KHI HỌC MÔN SINH HỌC 6
TÀI LIỆU THAM KHẢO
- Lí luận dạy học Sinh học - Tập I, II - Nguyễn Quang Vinh, Trần Dỗn Bách,
Trần Bá Hồnh - Nhà xuất bản gi áo dục, năm 1980.
- Phương pháp dạy học Sinh học ở trường phổ thơng cơ sở - Tập II - Nguyễn
Quang Vinh (chủ biên) - Nhà xuất bản giáo dục, năm 1984.
- Quy trình thực hiện một đề tài Nghiên Cứu Khoa Học - Thầy Nguyễn Văn Mỹ
Danh, Trường Đại Học Tiền Giang
- Phương pháp luận Nghiên Cứu Khoa Học – GS. NguyễnVăn Lê, Nhà xuất
bản trẻ,1997.
- Phương pháp hình t thành những kiến thức về bảo v ệ thiên nhiên trong giáo
trình Sinh học phổ thơng – A.N.DAKHƠLEPNƯI, I.D. DƠVEREP. I.T.XURAVE-
GINA (Do Trần Tân Tạo dịch, Đào Xn Long biên tập) – Nhà xuất bản giáo dục,
năm 1981.
- Sách giáo khoa và sách giáo viên Sinh học 6.
- Sách thực hành Sinh học 6, sách bài tập Sinh học 6 và một số sách tham khảo
Sinh học 6.
- VB số 7475/ BGDĐT – GDTrH ngày 15/ 08/ 2008 “ hướng dẫn thực hiện
nhiệm vụ GDTrH năm học 2008-2009” của Bộ GD và ĐT.
- VB (dự thảo) hướng dẫn thực hiện nhiệm vụ năm học của Sở GD-ĐT tiền
Giang.
- Tài liệu tập huấn mơn Sinh học ngày 10/ 09/ 2008 tại trường THCS Hồ
Khánh.
Người thực hiện:Nguyễn Tấn Đạt
25

×