I HC QUI
KHOA LUẬT




TRẦN VĂN HIỆP


BẢO VỆ QUYỀN SỞ HỮU CÔNG NGHIỆP CỦA
TỔ CHỨC, CÁ NHÂN VIỆT NAM TẠI NƯỚC
NGOÀI: THỰC TRẠNG VÀ GIẢI PHÁP


LUẬN VĂN THẠC SỸ LUẬT HỌC






Hà Nội – 2014


2

I HC QUI
KHOA LUẬT

TRẦN VĂN HIỆP


BẢO VỆ QUYỀN SỞ HỮU CÔNG NGHIỆP CỦA
TỔ CHỨC, CÁ NHÂN VIỆT NAM TẠI NƯỚC
NGOÀI: THỰC TRẠNG VÀ GIẢI PHÁP
Chuyên ngành: Luật quốc tế
Mã số : 60 38 60

LUẬN VĂN THẠC SỸ LUẬT HỌC

Người hướng dẫn khoa học: TS. LÊ VĂN BÍNH



Hà Nội – 2014

3

LỜI CAM ĐOAN
Tôi xin cam đoan Luận văn là công trình nghiên cứu của riêng tôi. Các
kết quả nêu trong Luận văn chưa được công bố trong bất kỳ công trình nào
khác. Các số liệu, ví dụ và trích dẫn trong Luận văn đảm bảo tính chính xác,
tin cậy và trung thực. Tôi đã hoàn thành tất cả các môn học và đã thanh toán
tất cả các nghĩa vụ tài chính theo quy định của Khoa Luật Đại học Quốc gia
Hà Nội.
Do vậy, tôi viết Lời cam đoan này đề nghị Khoa Luật xem xét để tôi có
thể bảo vệ Luận văn.
Tôi xin chân thành cảm ơn!

NGƯỜI CAM ĐOAN

4

MỤC LỤC
MỞ ĐẦU 9
Chương 1. 15
KHÁI QUÁT CHUNG VỀ QUYỀN SỞ HỮU CÔNG NGHIỆP 15
1.1 Khái niệm và đối tượng của quyền sở hữu công nghiệp 15
1.2 Đặc điểm của quyền sở hữu công nghiệp 19
1.2.1 ng quyn 19
1.2.2 Ch th quyn 20
1.2.3 C p quyn 20
1.2.4 Phm vi quyn 21
1.2.5 a quy hp 22
1.3 Vai trò của việc bảo hộ quyền sở hữu công nghiệp 23
1.3.1 Bo v quya ch th quyn 23
1.3.2 y hoi m 24
1.3.3 y ho 25
1.3.4  quc t 26
Chương 2. BẢO HỘ QUYỀN SỞ HỮU CÔNG NGHIỆP Ở NƯỚC
NGOÀI 28
2.1 Sự cần thiết của việc bảo hộ quyền sở hữu công nghiệp tại nước ngoài .
28
2.2 Thời điểm đăng ký bảo hộ 30
2.3 Đăng ký bảo hộ quyền sở hữu công nghiệp tại nước ngoài 31
2.3.1 Theo đường quốc gia 31

5


2.3.2 Theo đường khu vực 34
2.3.3 Theo đường quốc tế 39
2.3.4 Các thủ tục khác 50
2.4 Xác định hành vi xâm phạm quyền 51
2.5 Thực thi quyền sở hữu công nghiệp tại nước ngoài 54
2.5.1 Bảo vệ quyền sở hữu công nghiệp tại tòa án 56
2.5.2 Bảo vệ quyền sở hữu công nghiệp bằng biện pháp hành chính 74
2.5.3 Bảo vệ quyền sở hữu công nghiệp tại biên giới 75
2.5.4 Các biện pháp khác 76
Chương 3. THỰC TRẠNG VÀ GIẢI PHÁP CHO VIỆC BẢO QUYỀN
SỞ HỮU CÔNG NGHIỆP CỦA TỔ CHỨC, CÁ NHÂN VIỆT NAM Ở
NƯỚC NGOÀI 80
3.1 Tình hình đăng ký bảo hộ quyền sở hữu công nghiệp của các tổ chức,
cá nhân của Việt Nam ở trong và ngoài nước 80
3.2 Hành vi xâm phạm quyền sở hữu công nghiệp của tổ chức, cá nhân
của Việt Nam tại nước ngoài 88
3.3 Nguyên nhân của hành vi xâm phạm 92
3.3.1 Từ phía người xâm phạm 92
3.3.2 Từ phía chủ sở hữu quyền 93
3.3.3 Từ phía Chính phủ 94
3.4 Kinh nghiệm quốc tế về bảo quyền sở hữu công nghiệp tại nước ngoài .
95

6

3.4.1 Xây dựng cơ chế, chính sách bảo vệ quyền sở hữu công nghiệp tại nước
ngoài 95
3.4.2 Hoàn thiện chức năng bảo vệ quyền sở hữu công nghiệp tại nước ngoài
của các cơ quan Nhà nước 98
3.4.3 Hài hòa hóa pháp luật quốc tế 106

3.4.4 Thực hiện hợp tác quốc tế về sở hữu công nghiệp 108
3.4.5 Hỗ trợ trực tiếp cho các chủ thể quyền trong việc bảo vệ quyền sở hữu
công nghiệp tại nước ngoài 111
3.5 Một số kiến nghị nhằm bảo vệ quyền sở hữu công nghiệp của tổ chức,
cá nhân của Việt Nam tại nước ngoài 112
3.5.1 Nhóm kiến nghị về hoàn thiện thể chế, chính sách 112
3.5.2 Nhóm kiến nghị nhằm tăng cường hợp tác quốc tế về bảo vệ sở hữu
công nghiệp tại nước ngoài 114
3.5.3 Nhóm kiến nghị nhằm hỗ trợ trực tiếp cho các chủ thể quyền 117
KẾT LUẬN 121
TÀI LIỆU THAM KHẢO 123

7

DANH MỤC CÁC KÝ HIỆU, CÁC CHỮ VIẾT TẮT

DIP  h 
EPO  
FTA Hii t do
IPOPhi  h Philippines
JPO  h Nht Bn
KIPO  h c
PCT Hic H 
SHCN S hp
SHTT S h
SIPO  h Nc Trung Quc
TRIPS Hii ca quyn s
h
USPTO   u Hoa K
WIPO T chc S h th gii

WTO T chi th gii

8


DANH MỤC CÁC BẢNG
Bảng 3.1 S      c c   th Vit Nam
81
Bảng 3.2 S  ng bo h      th Vit Nam
81
Bảng 3.3 S ch cch th Vit Nam ti mt s th ng
ln 82
Bảng 3.4 S u cch th Vit Nam np ti mt s th
ng ln . 83
Bảng 3.5 S  u quc t n gc Vit Nam np qua
c t WIPO 83
Bảng 3.6 S c c 86
Bảng 3.7 S c ca Philippines 86

Biểu đồ 3.1 T l       c ca   th Vit
Nam 85
Biểu đồ 3.2 T l  ng bo h   c c  ch th Vit
Nam 85
Biểu đồ 3.3  , gi  u
  p t  n 2011 ca Vi    
Philipines 87


9


MỞ ĐẦU
1. Lý do lựa chọn đề tài
  t lon quan trng ca
t chn kinh t nh quy n
i vi ging m c bao g, ki
p, thit k b i,
ch dc gi
ng s h     n phm ca ho ng   con
i, tn ti d  quyt
 ca sn phch v nh tranh
ca doanh nghin kinh t quc gia.
Trong bi cnh hi nhp kinh t quc tu t ch
c rng cn phi bo h    c
 c c bi  ng xut khu nhm bo v
quyc cy hong
sn xut, kinh doanh c
G     t s v tranh chp v quyn s h 
nghip c cht Nam tn
 th Vi  
phu thutaba, kip cp Duy
L d vi
 th quyn ca Vit Nam phi chu nhng thit hi nhnh.
t Quc t, hii Cc S
h - mt Cc v s hp ca Vit
Nam, ha chn v Bảo vệ quyền sở hữu công nghiệp của tổ
chức, cá nhân Việt Nam tại nước ngoài: thực trạng và giải pháp 

10

u cho lut nghip ci mong mun 

 n vic bo h c thi quyn s hp ti
 kinh nghim quc t v v   
mt s khuyn ngh m quyh th quyn Vit
Nam trong vic bo h hiu qu quyn s hp c tc
.
2. Tình hình nghiên cứu
Quyn s ht v i mi v
t cha Vit Nam. T n nay, Vi 
m quyn s hp ca 
th i nhn thc v 
   ca quyn s h   i vi ho ng sn xut kinh
ao, s ng quyn s h ca Vit Nam
 ng bo h 
c c th quyn Vi 
o h quyn s hp c 
 n s h
t u. Mt s quyn s h ca Vi
b ng t chitm.
 cn v bo h quyn s
hp  c  yc vit
ng dn v o h quyn s
hp  mc c th  u v 
bo h quyn s hp      t
 Hoa K 
  thc thi quyn s h  hu
t .

11

n nay,  Vit Nam, t s u a

v vic bo h u tu luThương
hiệu Việt Nam bị đánh cắp ở thị trường nước ngoài: Nguyên nhân và giải
pháp bảo vệ thương hiệu Việt Nam a h  n Th  
i hc Kinh t qut nghii h Thương
hiệu Việt Nam trên thị trường quốc tế và một số biện pháp phát triển và bảo
vệ thương hiệu Bài học thương hiệu PetroVietnam và biện pháp bảo vệ
thương hiệu cho các doanh nghiệp Việt Namt s 
n vic bo h u c cha Vit Nam ti
u
 vic bo h quyn s hp c th quyn
ca Vit Nam t p
vi bt k .
3. Mục đích, nhiệm vụ nghiên cứu
a. Mục đích nghiên cứu
 u  bo h quyn s hp ti
 bc quc t
, t ca Vit Nam,
  s   ng  xut, kin ngh nh  
    c hin mt s bi   th  bo h hiu qu
quyn s hp t cht Nam t.
b. Nhiệm vụ nghiên cứu
Lu m v u c th sau:
-  v n n quyn s hp:
a quyn s hp;

12

-   bo h quyn s hu
p t;
- Thc trng v vic bo h quyn s hp c

th Vit Nam  c;
- mt s m quyn s hp ca
Vit Nam t;
-  u kinh nghim quc t v bo h quyn s h 
nghip t;
- T  nhng nu , t s kin
ngh mt s bi th  bo h hiu qu quyn s hp t
cht Nam t.
4. Phạm vi nghiên cứu
 gii quym v  ra, t c gng tp trung
m quc t trong vic bo h quyn s hu
p tng khuyn ngh cho Vit Nam
v v  Trong phm vi ca mt Luc s 
t v m vi rng c v c
 viu ch tp trung ng v 
cht.
5. Cơ sở lý luận và phương pháp nghiên cứu
 n ca luu c
hn v i ht, luu
t quc t
vit c n
 nhng v c tin v s hu

13

c hi   dng h thng
t quc t, nhu
ng dnhiu v thc tin.
Lu s d
tip c v mt khoa h ng vi

 t h  nhng n
n n nhng v thc tic s
dng bao g thng hp, v.v.
6. Ý nghĩa lý luận và thực tiễn của đề tài
Luc tin sau:
-  thng v n v quyn s h
nghip;
-  s cn thinh cn bo
h c thi quyn s hp t tc
p quyn ;
- m cc trong vic
thc hi bo h quyn s hp t;
- u mt s v vim quyn s hp ca
Vit Nam t  m;
- ng kin ngh xut nhu qu v vic bo
h quyn s htu t  cht Nam,
n ngh i v trong vic h tr  th quyn
thc hin vi
7. Kết cấu của luận văn

14

n m u, kt lun, danh mu tham khmc lc,
Lum 3 
- Chương 1.  quyn s hp;
- Chương 2. Bo h quyn s hp t;
- Chương 3. Thc trc bo quyn s hu 
nghip ca t ch   t nam   i.

15



Chương 1.
KHÁI QUÁT CHUNG VỀ QUYỀN SỞ HỮU CÔNG NGHIỆP
1.1 Khái niệm và đối tượng của quyền sở hữu công nghiệp
S hu t n h hot
 ci p, khoa hc
 thut.  c nhm bo h s h 
nho v quyn v n ci tt
qu n cc tip cn vi nhng
kt qu   y hobin
 a c n viy
n kinh t biy ng dng
t qu o, khuynh.
 c Stockholm v  p T chc S h   th gii
sở hữu trí tuệ bao gồm
các quyền liên quan tới các tác phẩm khoa học, nghệ thuật và văn học;
chương trình biểu diễn của các nghệ sỹ biểu diễn, các bản ghi âm và chương
trình phát thanh, truyền hình; sáng chế trong tất cả các lĩnh vực hoạt động
của con người; các phát minh khoa học; kiểu dáng công nghiệp; nhãn hiệu
hàng hóa, nhãn hiệu dịch vụ, các chỉ dẫn và tên thương mại; bảo hộ chống
cạnh tranh không lành mạnh; và, tất cả những quyền khác là kết quả của hoạt
động trí tuệ trong lĩnh vực công nghiệp, khoa học, văn học hoặc nghệ thuật

[41]y, ngay c  
h  lic bo h quyn s h.
Chu ng ca s vn ca khoa h
i si, quyn s h  n ng theo

16


ng m rng    ng quyn. C th, so v  c
i ca quyn s
h  WTO (Hi ng
mt s ng s h mi gm: ch dt k b ch
 tp d liu
y s ng ca quyn s hp v
ngh m v quyn s
h  tip tc m rc
tho lun tn gen, tri thc truyn th
Theo quan nim truyn thng, quyn s h 
 , gm quyn s h
mt s c quyn s h c   m
quyi vi ging mt S h a
ViQuyền sở hữu trí tuệ là quyền của tổ chức, cá nhân
đối với tài sản trí tuệ, bao gồm quyền tác giả và quyền liên quan đến quyền
tác giả, quyền sở hữu công nghiệp và quyền đối với giống cây trồng[12].

- Quyền tác giả  cn quyn c 
vc, ngh thuc. Nhc bo h quy
gi o trong vic la chp xp t ng, nt nh
st v quy ch bo h c th hin ca
o h n
- Quyền đối với giống cây trồng n ca t chi vi
ging mn to hon hoc
ng quyn s hu.

17

- Quyền sở hữu công nghiệp  cn quyn c

tu ng thu i, bao
g, giiu, ch dn
i, ch dn chng c
nh.
Quyn s ht b phn ca quyn s hu
. Do vy, trong lu cm quyn s h
tu c him c quyn s hp.
ng ca quyn s h 

- Nhóm các kết quả sáng tạo khoa học - công nghệ: g, gii
u t, thit k b ch
p.
- Nhóm các dấu hiệu đặc trưng có chức năng phân biệt: g
hiu, ch di. Nha yu
t  c ng s hp
 ng nhng du hi    c
dch v ca ch th     c dch v c   th hoc
truyn tin t chng sn phm hoc dch v i
ng s h ng. Vic bo h u hiu
m khuyo v
quyn li ca 
 t ng quyền sở hữu công nghiệpc hiu
theo hai 
- Về mặt khách quan: quyn s hng h
phu chi quan h 

18

to dng, chim hu, s dng s hp
c bo h.

- Về mặt chủ quan: quyn s h      
quyn c chc, v s hi s dng
hng s hp, gm quy dng,
nh ho   ng s h  p trong phm vi ph t cho

B lu 2005 Vi quyn s h
nghing ling quyn, c th Đối tượng quyền sở
hữu công nghiệp bao gồm sáng chế, kiểu dáng công nghiệp, thiết kế bố trí
mạch tích hợp bán dẫn, bí mật kinh doanh, nhãn hiệu, tên thương mại và chỉ
dẫn địa lý[11]
Lut S h - vo lu u
chnh v c s h  Vin s h
nghiquyền hợp pháp của tổ chức, cá nhân đối với sáng chế, kiểu dáng
công nghiệp, thiết kế bố trí mạch tích hợp bán dẫn, nhãn hiệu, tên thương
mại, chỉ dẫn địa lý, bí mật kinh doanh do mình sáng tạo ra hoặc sở hữu và
quyền chống cạnh tranh không lành mạnh[12].
 quyn s hng
ca quyn s ht Vit Nam v n
p vu ca Hip nh c quc t v
s h quc t.
m bo h quyn s hp: Hinh
TRIPS, tbo hphi bao gm n
 n kh c, vic, phm vi, vi
hiu lc thn s hu nh

19

n vic s dn s h p
 hiu m rng bo h quyn s hu
p boao g n kh c, vit

c, phm vi, viu lc thn s hu 
nghip n vic s dn s hu
p.
y, quyn s hc tha nhn nhm bo h 
  ca ci. Vi s ghi nhn bo h bi quyn
lc, quyn s h t loi quyn
 i vi ch s h bo h quyn s hp, mi quc
t h thng bo h p vi cm
kinh t i c
1.2 Đặc điểm của quyền sở hữu công nghiệp
Quyn s ht loi quyn, do vy 
 m ca quyn s h s h
i vn cc s du
 c ch s h     t gia quyn s h 
nghin s n h thu
ng s hp. Quyn s hh nh
m vt cht cng s h
phc th hit dng vt cht hc mc
c th   bo v  thy s t gia hai ph
qua mt s m sau:
1.2.1 Đối tượng quyền
ng ca quyn s hi vt cht hu
 m, nm, git s quyc

20

bng mt s ng vt cht c thng ca quyn s hu
p lng th   c khi gn vi loi
sn phm hng c th.
1.2.2 Chủ thể quyền

Ch th quyn s h t k 
 ch c  n chim hu, s
dn h th quyn s h
nghip ch   chu kin nhnh,
ng vi tng long s hnh c
lut. C th, ch s h u ph  t
ng sn xut, kinh doanh thuu; ch  h
hiu tp th ch  c hoc mt t chc (hip hi, hip
h     c y quyn; ch s h  u
chng nhn ch   chm quyn chng nhi vi
loi sn phc s d s
hu ch dc trao quyn qu dng ch
d  chu kin nhnh.
1.2.3 Căn cứ xác lập quyền
Quyn s hp theo nh c th i
nhc nhp vnh c
v p quyi vi  hn hn s
h c np
ng bo h, ho p m ng nng s
hng nhn bo h nhut quy
nh. C th, quyn s h  i v, ki  
nghip, thit k b u, ch d quyt

21

nh cng bo h cm quynh
cc s ti hoc c quc t.
Quyi vu ni ti thc tin s
dng r i ting; quyn i v
 s dng h;

quyi v ho
 hoc kt qu ca hong h o ra hoc
o m; quyn
chng c thc tin ca hot
ng cnh tranhn s hp m
t  thu t
1.2.4 Phạm vi quyền
ng, quyn s hi vc bo h i hn 
ch chm d chm dnh ct hoc khi
n b . Quyn s hi v gii
hn v mn s hp b gii hn
v mt thg gian.
- Về mặt thời gian: thi hn hiu lc ca quyn
s h 
c gia v i
ng quyn s hi hn
bo h quyng, quyn s hi vi
 u lc t n h p
i vi giu lc t n ht 10
 t i vi kiu lc t 
cn h t  gia h

22

i vu lc t n h t 
n gia hn nhiu li vi ch du l
thi hn k t p. Quyn s hi vi
 u l
b bc l.
- Về mặt không gian: quyn s hg nghi 

s bo h i vng s hp ch u
lc  mt ph  phm vi quc gia hoc khu
vc. C th  n s h        h 
nghip quc gia cp ho u lc   c
qu h khu vc (EPO, OHIM) c
hiu lc   ca khu v
Mt s ng s hu ni ting,
u Coca- u lc bo h 
phu ng thnh.
1.2.5 Ý nghĩa của quyền năng sở hữu công nghiệp
i vn hn ca ch s hu
(chim hu, s dng, n chim h
bng nh n hu
u hng hp ch s hu phi chim h
m ng c
Trong  i vi quyn s h p, quyn s dng li
n nh 
cng s hp. Ch s hu quy chim
hu (cm, nm, gi) nh ic khac thc
hi dng. Bng s hu

23

 c ng dng
loi vt cht h th   dng, v
i vt cht h
V bn cht, vic bo h quyn s h bo h
c quy dng chng l
di vng s hc th
hin ch yn nht  quyn s dng.

1.3 Vai trò của việc bảo hộ quyền sở hữu công nghiệp
Bo h quyn s h i
v th quyi vi s n
kinh t, 
quc t.
1.3.1 Bảo vệ quyền và lợi ích của chủ thể quyền
Vic bo h quyn s h th 
s hu quyn bm bo quyn, la h trong
vi dng th di
ng s h   c bo h m    
ph  th trong hoo.
c cng bo h quyn s hu p, ch s hu
c quyng trong mt khong thi gian nhnh.
Trong th s h t  d
vt cht t ng ho chuyn giao quyn s dng hoc chuyn
ng quyn s h mt khon l
vt cht  p cho nh 
 o tip theo.

24

c bo h quyn s hp s to cho ch s hu
c nhng li th so v th 
dng phc v cho m
1.3.2 Góp phần thúc đẩy hoạt động sáng tạo, đổi mới công nghệ
Ma vic bo h quyn s h 
ho i mi, nh i b phn
ng la ho 
Bo h s hp trao cho ch s hu quyc quyn s di
c bo h trong mt thi hn nh thu ln

 ch ti
ng s hp mng thy ving
ng s hc bingh tin b c
tin, nhm to ra nhng sn phm mng nhu c
hi l nhc s c quyn, ch s hu phi bc l 
(tr ng s h 
c nhng thn thit, phc v o tip theo
p trong hoo.
Theo tha T chc S h th gi c
  
th gip nh n nht v s 
tri ca th gin d liu ht sc v 
cn. Mi dung k thut (bn cht
k thut cn chng nhi np
 c cp bp, hiu lc bo
hch v), v.v.

25

 li c 
ngh   c so v
cu, thit k n ph  ng; d n
b khoa h, d  n ca sn ph 
dng k hoch nghu- tin b
hng chuy, know-how, v.v.
1.3.3 Thúc đẩy hoạt động đầu tư và chuyển giao công nghệ
Mu la ch 
chi i. H  c tip (tc tip
chn xut) ho
doanh vi doanh nghic

n nh. Vic la chth
 thu  thng lu
cc s t thng bo h s ht vai
 ng s hu
nhng khost l t trong nhng
lo      ng nh     quyn s h 
nghiu ni ti ng c
n ca
 thng bo h quyn s hp m
m c bo v tt nh ca
 tn d c
Bo h quyn s hy chuy.
 i d bc. Loi
 d bng g c,
sn xu  dn hing b
ngh, chng hi v vic b nhm phc