BÀI THẢO LUẬN
SINH HỌC
SINH HỌC
THỰC VẬT
THỰC VẬT
TÔN NỮ THÙY AN – CNSH
TÔN NỮ THÙY AN – CNSH
K32
K32
Giúp vận chuyển nước và muối
khoáng hòa tan từ rễ lên lá và dẫn
truyền các sản phẩm hữu cơ được tổng
hợp từ lá đến các cơ quan.
Thân là cơ quan sinh dưỡng trên mặt
đất của cây, nối tiếp với rễ, mang lá và
cơ quan sinh sản, thân cây có chức
năng sinh lý rất quan trọng:
Thân còn là cơ quan chống đỡ cơ học,
ở một số trường hợp thân là cơ quan dự
trữ của cây
1. Hình thái ngoài của
thân cây:
1.1 Các bộ phận của thân cây:
- Thân chính: thường có dạng hình trụ,
mọc thẳng đứng, có thể phân nhánh
hoặc không có mang lá và chồi.
- Cành: là những nhánh bên của thân
chính.
- Mấu: là vị trí mà lá đính vào thân
hoặc cành.
- Nách lá: là góc tạo bởi lá với thân
hoặc cành.
- Lóng: là khoảng cách giữa 2 mấu
gần nhau nhất.
- Gốc thân: là phần ranh giới giữa
thân và rễ.
Ho
a
Qu
ả
Hạ
t
Lóng
L
á
Thâ
n
Mấ
u
Chồi
nách
Chồi
ngọn
Rễ
1.2 Các loại
chồi:
Thân chính được phát triển từ chồi
mầm ở trong hạt, tất cả các cành cũng
được hình thành từ chồi, nói cách khác:
chồi là mầm mống của thân hay cành.
Có các loại chồi chính sau:
+ Chồi ngọn (chồi tận cùng): nằm ở
đầu tận cùng của ngọn thân hay cành,
thường có dạng hình chóp. Đầu tận
cùng của chồi ngọn là đỉnh sinh trưởng
của thân hay cành.
+ Chồi nách (chồi bên): thường nằm
ở các nách lá, có cấu tạo giống chồi tận
cùng: có lá non và mô phân sinh tận
cùng.
Hoạt động của chồi này sẽ tạo ra các
cành mới, chồi nách có thể hoạt động
cho ra một hoa hay một cụm hoa.
+ Chồi đông: là các chồi ngọn và chồi
bên ở trạng thái nghỉ dài trong các
tháng lạnh mùa Đông.
+ Chồi ngủ: là dạng đặc biệt của
chồi nách ở trạng thái nghỉ nhiều năm
hoặc không thời hạn. Khi chồi ngọn ở
ngay bên trên chồi nách đó bị cắt bỏ thì
chồi này sẽ hoạt động mạnh và trở
thành trục chính của cây.
+ Chồi phụ: có thể được hình thành
từ nhiều vị trí và các cơ quan khác nhau
của cây (có thể được hình thành từ rễ
thân, lá, quả và củ…)
1.3 Cành và sự phân
cành:
Cành phát triển từ chồi nách của thân
chính, có cấu tạo và hình dạng giống
thân chính, nghĩa là cũng có chồi ngọn
và chồi nách, các chồi này phát triển
thành các cấp cành tiếp theo, cuối cùng
tạo thành một tán cây.
Tùy từng loại cây và các nhóm cây,
hướng phân cành và góc tạo thành giữa
thân và cành khác nhau, do đó tán cây
cũng có hình dạng khác nhau.
Có các kiểu phân cành chính
sau đây:
+ Phân cành đơn trục: ngọn của thân
phát triển thành trục chính và tiếp tục
sinh trưởng cho đến khi hết đời sống
của cây, các cành bên được hình thành
từ chồi nách của thân chính.
Rừng
Rừng
Thông
Thông
![]()
+ Phân cành lưỡng phân: chồi ngọn
của thân được phân đôi thành hai đỉnh
sinh trưởng, mỗi đỉnh sẽ phát triển
thành một cành mới, các chồi cành lại
tiếp tục phân đôi theo kiểu đó.
Căn cứ vào sự phát triển của các cành
bên người ta phân biệt: phân cành
lưỡng phân đều và phân cành lưỡng
phân lệch.
Thông
Thông
Đất
Đất
+ Phân cành hợp trục: chồi ngọn của
thân sau một thời gian hoạt động sẽ
chết đi hoặc không sinh trưởng nữa, tại
chỗ đó chồi nách phát triển thay thế
chồi ngọn, còn trục chính lại nghiêng
sang một bên, chồi nách mọc lên đúng
hướng của chồi ngọn.
Trong sự phân cành hợp trục người ta
phân chia các kiểu chính sau đây:
- Hợp trục một ngả: một chồi bên ở
dưới chồi ngọn tạo nên chồi thay thế
cho trục chính.
- Hợp trục hai ngả: hai chồi bên đối
diện nhau nằm dưới chồi ngọn tạo
thành chồi như nhau, đây còn gọi là
kiểu phân đôi giả.
- Hợp trục nhiều ngả: nhiều chồi nằm
bên dưới chồi ngọn tạo thành các chồi
như nhau.
1.4 Các dạng thân trong
không gian:
- Thân gỗ: là thân những cây sống
lâu năm, thân chính phát triển mạnh và
chỉ phân cành từ một chiều cao nhất
định so với mặt đất.
- Thân bụi: thân dạng gỗ sống lâu
năm, thân chính không phát triển, các
nhánh xuất phát và phân chia ngay từ
gốc của thân chính, chiều cao của cây
bụi không quá 4m
- Thân nửa bụi: Cây sống nhiều năm,
có thân gỗ một phần ở gốc, phần trên
không hóa gỗ và chết đi vào cuối thời
kỳ dinh dưỡng. Từ phần gần gốc sẽ hình
thành nên những chồi mới và quá trình
đó được lập lại hàng năm.
- Thân cỏ: Phần thân trên mặt đất
chết vào cuối thời kì quả chín, thân
không phát triển được
1.5 Hình dạng của
thân:
- Thân đứng: thân mọc thẳng đứng và
tạo với đất một góc vuông, hầu hết các
thân cây gỗ và một phần các thân cây
thảo mộc thuộc loại này.
a. Căn cứ vào vị trí của thân trong
không gian
Chò
Chò
chỉ
chỉ
- Thân bò: Là loại thân mềm, mọc bò
sát đất, tại các mấu chạm đất của thân
thường mọc ra các rễ phụ.
- Thân leo: thân dạng mảnh, có lóng
dài, sinh trưởng nhanh, phải bám vào
giá thể hay cây khác để vươn cao, có
nhiều cách leo khác nhau:
+ Leo nhờ thân cuốn: cây có khả
năng vươn lên cao bằng cách tự cuốn
quanh giá thể hoặc cây khác.
Bìm
Bìm
Bìm
Bìm
Mồng
Mồng
tơi
tơi
+ Leo nhờ tua cuốn: thân có khả
vươn cao bằng cách bám vào giá thể
bởi các tua cuốn
Bí
Bí
xanh
xanh