B
B
ệ
ệ
nh
nh

ký
ký

sinh
sinh

tr
tr
ù
ù
ng
ng

ở
ở

đ
đ
ộ
ộ
ng
ng

v

v
ậ
ậ
t
t

th
th
ủ
ủ
y
y

s
s
ả
ả
n
n
Ths
Ths
.
.
Phan
Phan

Văn
Văn

Ú

Ú
t
t
B
B
ộ
ộ

môn
môn

B
B
ệ
ệ
nh
nh

h
h
ọ
ọ
c
c

Th
Th
ủ
ủ
y

y

s
s
ả
ả
n
n
Email:
Email:


M
M
ộ
ộ
t
t

s
s
ố
ố

kh
kh
á
á
i
i


ni
ni
ệ
ệ
m
m

v
v
ề
ề

b
b
ệ
ệ
nh
nh

ký
ký

sinh
sinh

tr
tr
ù
ù

ng
ng
Chương

MởĐầu
I.
I.
Hi
Hi
ệ
ệ
n
n

tư
tư
ợ
ợ
ng
ng

ký
ký

sinh
sinh
SV
SV
c
c

ó
ó

nhi
nhi
ề
ề
u
u

phương
phương

th
th
ứ
ứ
c
c

s
s
ố
ố
ng
ng
:
:




S
S
ố
ố
ng
ng

t
t
ự
ự

do
do



S
S
ố
ố
ng
ng

c
c
ộ
ộ
ng

ng

sinh
sinh

–
–

Symbiosis
Symbiosis



S
S
ố
ố
ng
ng

h
h
ộ
ộ
i
i

sinh
sinh


–
–

Commensalism
Commensalism



S
S
ố
ố
ng
ng

ký
ký

sinh
sinh

–
–

Parasitism
Parasitism
I.
I.
Hi
Hi

ệ
ệ
n
n

tư
tư
ợ
ợ
ng
ng

ký
ký

sinh
sinh
SV
SV
c
c
ó
ó

nhi
nhi
ề
ề
u
u


phương
phương

th
th
ứ
ứ
c
c

s
s
ố
ố
ng
ng
:
:



S
S
ố
ố
ng
ng

t

t
ự
ự

do
do



S
S
ố
ố
ng
ng

c
c
ộ
ộ
ng
ng

sinh
sinh

–
–

Symbiosis

Symbiosis



S
S
ố
ố
ng
ng

h
h
ộ
ộ
i
i

sinh
sinh

–
–

Commensalism
Commensalism



S

S
ố
ố
ng
ng

ký
ký

sinh
sinh

–
–

Parasitism
Parasitism



Hi
Hi
ệ
ệ
n
n

tư
tư
ợ

ợ
ng
ng

ký
ký

sinh
sinh

(
(
Hyperparasitism
Hyperparasitism
)
)
l
l
à
à

m
m
ố
ố
i
i

quan
quan


h
h
ệ
ệ

qua
qua
l
l
ạ
ạ
i
i

ph
ph
ứ
ứ
c
c

t
t
ạ
ạ
p
p

gi

gi
ữ
ữ
a
a

2
2
cơ
cơ

th
th
ể
ể

sv
sv
,
,
m
m
ộ
ộ
t
t

sv
sv


t
t
ạ
ạ
m
m

th
th
ờ
ờ
i
i

(
(
thư
thư
ờ
ờ
ng
ng

xuyên
xuyên
)
)
cư
cư


tr
tr
ú
ú

ở
ở

bên
bên

trên
trên

(
(
bên
bên

trong
trong
)
)
sv
sv

kia
kia
,
,

h
h
ú
ú
t
t

l
l
ấ
ấ
y
y

ch
ch
ấ
ấ
t
t

dinh
dinh

dư
dư
ỡ
ỡ
ng
ng


v
v
à
à

gây
gây

nh
nh
ữ
ữ
ng
ng

t
t
á
á
c
c

h
h
ạ
ạ
i
i


nh
nh
ấ
ấ
t
t

đ
đ
ị
ị
nh
nh
.
.



Hi
Hi
ệ
ệ
n
n

tư
tư
ợ
ợ
ng

ng

ký
ký

sinh
sinh

x
x
ả
ả
y
y

ra
ra
: 2
: 2
cơ
cơ

th
th
ể
ể

đ
đ
ộ

ộ
ng
ng

v
v
ậ
ậ
t
t
,
,
2
2
cơ
cơ

th
th
ể
ể

th
th
ự
ự
c
c

v

v
ậ
ậ
t
t
,
,
gi
gi
ữ
ữ
a
a

đ
đ
ộ
ộ
ng
ng

v
v
ậ
ậ
t
t

v
v

à
à

th
th
ự
ự
c
c

v
v
ậ
ậ
t
t
.
.
I.
I.
Hi
Hi
ệ
ệ
n
n

tư
tư
ợ

ợ
ng
ng

ký
ký

sinh
sinh
II.
II.
Đ
Đ
ị
ị
nh
nh

ngh
ngh
ĩ
ĩ
a
a

b
b
ệ
ệ
nh

nh

KST
KST



L
L
à
à

hi
hi
ệ
ệ
n
n

tư
tư
ợ
ợ
ng
ng

ký
ký

sinh

sinh

k
k
è
è
m
m

theo
theo

d
d
ấ
ấ
u
u

hi
hi
ệ
ệ
u
u

b
b
ệ
ệ

nh
nh

lý
lý
,
,
trong
trong

đ
đ
ó
ó

sinh
sinh

v
v
ậ
ậ
t
t

ký
ký

sinh
sinh


thu
thu
ộ
ộ
c
c

đ
đ
ộ
ộ
ng
ng

v
v
ậ
ậ
t
t
.
.



B
B
ệ
ệ

nh
nh

ký
ký

sinh
sinh

v
v
à
à

ký
ký

sinh
sinh

tr
tr
ù
ù
ng
ng

kh
kh
á

á
c
c

nhau
nhau

như
như

th
th
ế
ế

n
n
à
à
o
o
?
?



V
V
ậ
ậ

t
t

ký
ký

sinh
sinh

(
(
Ký
Ký

sinh
sinh

tr
tr
ù
ù
ng
ng
)
)
–
–

Parasite
Parasite




KST
KST
ngo
ngo
ạ
ạ
i
i

ký
ký

sinh
sinh

–
–

Ectoparasite
Ectoparasite



KST
KST
n
n

ộ
ộ
i
i

ký
ký

sinh
sinh

–
–

Endoparasite
Endoparasite



V
V
ậ
ậ
t
t

ch
ch
ủ
ủ


(
(
ký
ký

ch
ch
ủ
ủ
)
)
-
-

Host
Host



KC
KC
trung
trung

gian
gian

–
–


Intermedia
Intermedia

host
host
III.
III.
M
M
ộ
ộ
t
t

s
s
ố
ố

kh
kh
á
á
i
i

ni
ni
ệ

ệ
m
m

kh
kh
á
á
c
c
:
:



KC
KC
cu
cu
ố
ố
i
i

c
c
ù
ù
ng
ng


–
–

Final/Definitive host
Final/Definitive host



KC
KC
b
b
ắ
ắ
t
t

bu
bu
ộ
ộ
c
c

–
–

Specific host
Specific host




KC
KC
không
không

b
b
ắ
ắ
t
t

bu
bu
ộ
ộ
c
c

–
–

Nonspecific host
Nonspecific host




KC
KC
lưu
lưu

gi
gi
ữ
ữ

-
-

Reservoir host
Reservoir host



KC
KC
thông
thông

qua
qua
–
–

Paratenis
Paratenis

/transport host
/transport host
III.
III.
M
M
ộ
ộ
t
t

s
s
ố
ố

kh
kh
á
á
i
i

ni
ni
ệ
ệ
m
m


kh
kh
á
á
c
c
:
:
IV.
IV.
C
C
á
á
c
c

h
h
ì
ì
nh
nh

th
th
ứ
ứ
c
c


ký
ký

sinh
sinh
1.
1.
Căn
Căn

c
c
ứ
ứ

v
v
à
à
o
o

t
t
í
í
nh
nh


ch
ch
ấ
ấ
t
t

KS:
KS:



KS
KS
gi
gi
ả
ả
:
:
Haemopis
Haemopis

sp
sp



KS
KS

th
th
ậ
ậ
t
t
:
:



KS
KS
t
t
ạ
ạ
m
m

th
th
ờ
ờ
i
i
:
:
Đ
Đ

ỉ
ỉ
a
a

c
c
á
á

Piscicola
Piscicola

sp
sp



KS
KS
thư
thư
ờ
ờ
ng
ng

xuyên
xuyên




KS
KS
thư
thư
ờ
ờ
ng
ng

xuyên
xuyên
,
,
giai
giai

đo
đo
ạ
ạ
n
n
Sinergasilus
Sinergasilus
;
;
Monogenea
Monogenea




KS
KS
thư
thư
ờ
ờ
ng
ng

xuyên
xuyên
,
,
su
su
ố
ố
t
t

đ
đ
ờ
ờ
i
i
Trypanosoma

Trypanosoma
IV.
IV.
C
C
á
á
c
c

h
h
ì
ì
nh
nh

th
th
ứ
ứ
c
c

ký
ký

sinh
sinh
2.

2.
Căn
Căn

c
c
ứ
ứ

v
v
à
à
o
o

v
v
ị
ị

tr
tr
í
í

ch
ch
ấ
ấ

t
t

KS:
KS:



Ngo
Ngo
ạ
ạ
i
i

KS:
KS:
Monogenea
Monogenea
;
;
Trichodina
Trichodina
…
…



N
N

ộ
ộ
i
i

KS:
KS:
Sanguinicola
Sanguinicola
;
;
Acanthocephala
Acanthocephala
;
;
Microsporidia
Microsporidia



Siêu
Siêu

KS (KS
KS (KS
c
c
ấ
ấ
p

p

II):
II):
Trichodina
Trichodina

KS
KS
trên
trên

Gyrodactylus
Gyrodactylus
Zoothamnium
Zoothamnium

KS
KS
trên
trên

Lernaea
Lernaea
V.
V.
Ngu
Ngu
ồ
ồ

n
n

g
g
ố
ố
c
c

c
c
ủ
ủ
a
a

sinh
sinh

v
v
ậ
ậ
t
t

KS
KS




Do
Do
s
s
ự
ự

quen
quen

d
d
ầ
ầ
n
n

m
m
ố
ố
i
i

quan
quan

h

h
ệ
ệ

dinh
dinh

dư
dư
ỡ
ỡ
ng
ng
Vd
Vd
:
:
Giun
Giun

tròn
tròn

Temnocephala
Temnocephala

→
→
s
s

ố
ố
ng
ng

t
t
ự
ự

do
do
→
→
S
S
ố
ố
ng
ng

h
h
ộ
ộ
i
i

sinh
sinh

→
→
KS
KS
gi
gi
ả
ả

→
→
KS
KS
th
th
ậ
ậ
t
t

ở
ở

Cua
Cua



Do
Do

quen
quen

d
d
ầ
ầ
n
n

c
c
ủ
ủ
a
a

hi
hi
ệ
ệ
n
n

tư
tư
ợ
ợ
ng
ng


rơi
rơi

ng
ng
ẫ
ẫ
u
u

nhiên
nhiên

v
v
à
à
o
o

ru
ru
ộ
ộ
t
t

c
c

ủ
ủ
a
a

m
m
ộ
ộ
t
t

cơ
cơ

th
th
ể
ể

kh
kh
á
á
c
c
Amip
Amip

Endamoele

Endamoele

histolitica
histolitica
VI.
VI.
Th
Th
í
í
ch
ch

nghi
nghi

c
c
ủ
ủ
a
a

KST
KST
v
v
ớ
ớ
i

i

đ
đ
ờ
ờ
i
i

s
s
ố
ố
ng
ng

KS
KS
1.
1.
Bi
Bi
ế
ế
n
n

đ
đ
ổ

ổ
i
i

tho
tho
á
á
i
i

h
h
ó
ó
a
a
:
:



Cơ
Cơ

quan
quan

v
v

ậ
ậ
n
n

đ
đ
ộ
ộ
ng
ng
Sporozoa
Sporozoa
;
;
Monogenea
Monogenea
;
;
Digenea
Digenea
;
;
Crustaceae
Crustaceae



Cơ
Cơ


quan
quan

tiêu
tiêu

h
h
ó
ó
a
a
Cestoida
Cestoida
;
;
Acanthocephala
Acanthocephala
→
→
Không
Không

c
c
ó
ó
Monogenea
Monogenea

;
;
Digenea
Digenea
→
→
Ch
Ch
ỉ
ỉ

l
l
à
à

1
1
t
t
ú
ú
i
i



Cơ
Cơ


quan
quan

c
c
ả
ả
m
m

gi
gi
á
á
c
c
:
:
Copepoda
Copepoda
VI.
VI.
Th
Th
í
í
ch
ch

nghi

nghi

c
c
ủ
ủ
a
a

KST
KST
v
v
ớ
ớ
i
i

đ
đ
ờ
ờ
i
i

s
s
ố
ố
ng

ng

KS
KS
2.
2.
Ph
Ph
á
á
t
t

sinh
sinh

v
v
à
à

ph
ph
á
á
t
t

tri
tri

ể
ể
n
n

m
m
ộ
ộ
t
t

s
s
ố
ố

cơ
cơ

quan
quan



Cơ
Cơ

quan
quan


b
b
á
á
m
m

xu
xu
ấ
ấ
t
t

hi
hi
ệ
ệ
n
n

v
v
à
à

ph
ph
á

á
t
t

tri
tri
ể
ể
n
n



Cơ
Cơ

quan
quan

sinh
sinh

s
s
ả
ả
n
n

ph

ph
á
á
t
t

tri
tri
ể
ể
n
n

m
m
ạ
ạ
nh
nh
:
:



Lư
Lư
ỡ
ỡ
ng
ng


t
t
í
í
nh
nh
:
:
Plathelminthes
Plathelminthes



Nhi
Nhi
ề
ề
u
u

cqss
cqss

trên
trên

1
1
cơ

cơ

th
th
ể
ể
:
:
Cestoidea
Cestoidea



T
T
ậ
ậ
n
n

d
d
ụ
ụ
ng
ng

t
t
ố

ố
i
i

đa
đa

l
l
ầ
ầ
n
n

g
g
ặ
ặ
p
p

đ
đ
ầ
ầ
u
u

tiên
tiên

:
:
Copepoda
Copepoda



K
K
ế
ế
t
t

h
h
ợ
ợ
p
p

ss
ss

vô
vô

t
t
í

í
nh
nh

v
v
à
à

h
h
ữ
ữ
u
u

t
t
í
í
nh
nh
:
:
Digenea
Digenea



S

S
ứ
ứ
c
c

ss
ss

>
>
s
s
ố
ố
ng
ng

t
t
ự
ự

do:
do:
Ascaris
Ascaris

(
(

Nematoda
Nematoda
)
)
VI.
VI.
Th
Th
í
í
ch
ch

nghi
nghi

c
c
ủ
ủ
a
a

KST
KST
v
v
ớ
ớ
i

i

đ
đ
ờ
ờ
i
i

s
s
ố
ố
ng
ng

KS
KS
3.
3.
M
M
ộ
ộ
t
t

s
s
ố

ố

thay
thay

đ
đ
ổ
ổ
i
i

th
th
í
í
ch
ch

nghi
nghi

kh
kh
á
á
c
c
:
:




Bi
Bi
ế
ế
n
n

đ
đ
ổ
ổ
i
i

v
v
ề
ề

h
h
ì
ì
nh
nh

th

th
á
á
i
i
,
,
sinh
sinh

lý
lý



KST
KST
đư
đư
ờ
ờ
ng
ng

ru
ru
ộ
ộ
t
t


k
k
é
é
o
o

d
d
à
à
i
i

cơ
cơ

th
th
ể
ể



KST
KST
ở
ở


cơ
cơ

th
th
ì
ì

co
co
tròn
tròn

l
l
ạ
ạ
i
i
:
:
Digenea
Digenea



KST
KST
đư
đư

ợ
ợ
c
c

b
b
ả
ả
o
o

v
v
ệ
ệ

b
b
ằ
ằ
ng
ng

v
v
ỏ
ỏ

kitin

kitin



KST
KST
ti
ti
ế
ế
t
t

men
men
ch
ch
ố
ố
ng
ng

l
l
ạ
ạ
i
i

s

s
ự
ự

phân
phân

h
h
ủ
ủ
y
y

c
c
ủ
ủ
a
a

men
men
tiêu
tiêu

h
h
ó
ó

a
a
VII.
VII.
Phương
Phương

th
th
ứ
ứ
c
c

c
c
ả
ả
m
m

nhi
nhi
ễ
ễ
m
m
1.
1.
C

C
ả
ả
m
m

nhi
nhi
ễ
ễ
m
m

ch
ch
ủ
ủ

đ
đ
ộ
ộ
ng
ng
:
:



T

T
ấ
ấ
n
n

công
công

c
c
ả
ả
m
m

nhi
nhi
ễ
ễ
m
m

v
v
à
à
o
o


KC
KC



C
C
ả
ả
m
m

nhi
nhi
ễ
ễ
m
m

lên
lên

da
da
,
,
mang
mang
,
,

vây
vây



B
B
á
á
m
m

ch
ch
ặ
ặ
c
c
,
,
ph
ph
á
á

ho
ho
ạ
ạ
i

i

t
t
ổ
ổ

ch
ch
ứ
ứ
c
c
,
,
h
h
ú
ú
t
t

ch
ch
ấ
ấ
t
t

dd

dd



Ch
Ch
ủ
ủ

y
y
ế
ế
u
u

l
l
à
à

KST
KST
ngo
ngo
ạ
ạ
i
i


KS
KS
VII.
VII.
Phương
Phương

th
th
ứ
ứ
c
c

c
c
ả
ả
m
m

nhi
nhi
ễ
ễ
m
m
2.
2.
C

C
ả
ả
m
m

nhi
nhi
ễ
ễ
m
m

b
b
ị
ị

đ
đ
ộ
ộ
ng
ng
:
:



C

C
ả
ả
m
m

nhi
nhi
ễ
ễ
m
m

qua con
qua con
đư
đư
ờ
ờ
ng
ng

tiêu
tiêu

h
h
ó
ó
a

a



C
C
ả
ả
m
m

nhi
nhi
ễ
ễ
m
m

v
v
à
à
o
o

th
th
ứ
ứ
c

c

ăn
ăn
, KS
, KS
trên
trên

đ
đ
ộ
ộ
ng
ng

v
v
ậ
ậ
t
t

l
l
à
à
m
m


th
th
ứ
ứ
c
c

ăn
ăn

cho
cho

đvts
đvts
.
.



KST
KST
t
t
ồ
ồ
n
n

t

t
ạ
ạ
i
i

trong
trong

môi
môi

trư
trư
ờ
ờ
ng
ng

nư
nư
ớ
ớ
c
c



KS
KS

ở
ở

tuy
tuy
ế
ế
n
n

nư
nư
ớ
ớ
c
c

b
b
ọ
ọ
t
t

c
c
ủ
ủ
a
a


KST
KST
kh
kh
á
á
c
c
Trypanosoma
Trypanosoma

KS
KS
ở
ở

đ
đ
ỉ
ỉ
a
a

c
c
á
á

Piscicola

Piscicola
VIII.
VIII.
M
M
ố
ố
i
i

quan
quan

h
h
ệ
ệ

KST, KC
KST, KC
v
v
à
à

MT
MT
1.
1.
T

T
á
á
c
c

đ
đ
ộ
ộ
ng
ng

KST
KST
đ
đ
ố
ố
i
i

v
v
ớ
ớ
i
i

KC:

KC:



Gây
Gây

k
k
í
í
ch
ch

th
th
í
í
ch
ch

cơ
cơ

h
h
ọ
ọ
c
c

,
,
t
t
ổ
ổ
n
n

thương
thương

tb
tb

t
t
ổ
ổ

ch
ch
ứ
ứ
c
c



T

T
á
á
c
c

đ
đ
ộ
ộ
ng
ng

đ
đ
è
è

n
n
é
é
n
n

l
l
à
à
m

m

t
t
ắ
ắ
c
c

tb
tb

t
t
ổ
ổ

ch
ch
ứ
ứ
c
c



L
L
ấ
ấ

y
y

ch
ch
ấ
ấ
t
t

dinh
dinh

dư
dư
ỡ
ỡ
ng
ng

c
c
ủ
ủ
a
a

KC:
KC:


Nitzchia
Nitzchia

sturionis
sturionis

KS
KS
trên
trên

c
c
á
á

t
t
ầ
ầ
m
m

Asipenseridae
Asipenseridae



Gây
Gây


đ
đ
ộ
ộ
c
c

KC:
KC:

Trypanosoma
Trypanosoma

pha
pha

v
v
ở
ở

tb
tb

h
h
ồ
ồ
ng

ng

c
c
ầ
ầ
u
u



Môi
Môi

gi
gi
ớ
ớ
i
i

gây
gây

b
b
ệ
ệ
nh
nh


KC:
KC:

Piscicola
Piscicola

v
v
à
à

Myxobolus
Myxobolus
.
.



M
M
ở
ở

đư
đư
ờ
ờ
ng
ng


cho
cho

t
t
á
á
c
c

nhân
nhân

kh
kh
á
á
c
c
:
:

VK,n
VK,n
ấ
ấ
m
m
…

…
VIII.
VIII.
M
M
ố
ố
i
i

quan
quan

h
h
ệ
ệ

KST, KC
KST, KC
v
v
à
à

MT
MT
2.
2.
Ả

Ả
nh
nh

hư
hư
ở
ở
ng
ng

c
c
ủ
ủ
a
a

KC
KC
v
v
ớ
ớ
i
i

KST:
KST:




Ph
Ph
ả
ả
n
n

ứ
ứ
ng
ng

c
c
ủ
ủ
a
a

tb
tb

t
t
ổ
ổ

ch

ch
ứ
ứ
c
c

KC
KC
lên
lên

KST
KST



Tao
Tao
nang
nang

bao
bao

vây
vây

cô
cô


l
l
ậ
ậ
p
p

KST
KST



Tăng
Tăng

sinh
sinh
,
,
viêm
viêm

lo
lo
é
é
t
t
:
:

Ichthyophthirius
Ichthyophthirius



Th
Th
ể
ể

hi
hi
ệ
ệ
n
n

kh
kh
á
á
c
c

năng
năng

th
th
ự

ự
c
c

b
b
à
à
o
o

c
c
ủ
ủ
a
a

b
b
ạ
ạ
ch
ch

c
c
ầ
ầ
u

u



KC
KC
sinh
sinh

s
s
ả
ả
n
n

ra
ra

ph
ph
ả
ả
n
n

ứ
ứ
ng
ng


d
d
ị
ị
ch
ch

th
th
ể
ể



Tu
Tu
ổ
ổ
i
i
,
,
t
t
í
í
nh
nh


ăn
ăn

c
c
ủ
ủ
a
a

KC
KC



T
T
ì
ì
nh
nh

tr
tr
ạ
ạ
ng
ng

s

s
ứ
ứ
c
c

kh
kh
ỏ
ỏ
e
e

KC
KC
VIII.
VIII.
M
M
ố
ố
i
i

quan
quan

h
h
ệ

ệ

KST, KC
KST, KC
v
v
à
à

MT
MT
3.
3.
Quan
Quan

h
h
ệ
ệ

KST
KST
v
v
ớ
ớ
i
i


nhau
nhau
:
:



H
H
ợ
ợ
p
p

đ
đ
ồ
ồ
ng
ng



Trichodina
Trichodina
,
,
Chilodonella
Chilodonella


v
v
ớ
ớ
i
i

Ichthophthirius
Ichthophthirius



Lernaea
Lernaea

v
v
ớ
ớ
i
i

Trichodina
Trichodina



Acanthocephala
Acanthocephala
,

,
Azygia
Azygia

v
v
ớ
ớ
i
i

Asymphylodora
Asymphylodora



Đ
Đ
ố
ố
i
i

kh
kh
á
á
ng
ng




Apiosoma
Apiosoma

không
không

c
c
ó
ó

Chilodonella
Chilodonella



C
C
ó
ó

ấ
ấ
u
u

tr
tr

ù
ù
ng
ng

đv
đv

2
2
v
v
ỏ
ỏ

s
s
ẽ
ẽ

không
không

c
c
ó
ó

Monogenea
Monogenea

VIII.
VIII.
M
M
ố
ố
i
i

quan
quan

h
h
ệ
ệ

KST, KC
KST, KC
v
v
à
à

MT
MT
4.
4.
ĐK
ĐK

mt
mt

ả
ả
nh
nh

hư
hư
ở
ở
ng
ng

đ
đ
ế
ế
n
n

KST:
KST:



Đ
Đ
ộ

ộ

mu
mu
ố
ố
i
i



Gi
Gi
ố
ố
ng
ng

lo
lo
à
à
i
i

KST,
KST,
Phân
Phân


b
b
ố
ố

đ
đ
ị
ị
a
a

l
l
í
í



Kh
Kh
ả
ả

năng
năng

gây
gây


b
b
ệ
ệ
nh
nh
,
,
M
M
ù
ù
a
a

v
v
ụ
ụ

gây
gây

b
b
ệ
ệ
nh
nh
.

.



Nhi
Nhi
ệ
ệ
t
t

đ
đ
ộ
ộ



Dactylogyrus
Dactylogyrus

vactato
vactato

24
24
-
-
26
26

o
o
C
C



Dactylogyrus
Dactylogyrus

extensus
extensus

15
15
o
o
C
C



Trichodina
Trichodina

20
20
-
-
30

30
o
o
C;
C;
Ichthyophthirius
Ichthyophthirius

multifilic
multifilic

15
15
-
-
25
25
o
o
C
C
B
B
ệ
ệ
nh
nh

do
do

đ
đ
ộ
ộ
ng
ng

v
v
ậ
ậ
t
t

đơn
đơn

b
b
à
à
o
o

(
(
Protozoa
Protozoa
)
)

ký
ký

sinh
sinh
Chương

I
The life-cycles and larval development of
some acanthocotylids (Monogenea) from
Plymouth rays
I.
I.
Đ
Đ
ặ
ặ
c
c

đi
đi
ể
ể
m
m

chung
chung


c
c
ủ
ủ
a
a

Protozoa
Protozoa
I.1.
I.1.
Đ
Đ
ặ
ặ
c
c

đi
đi
ể
ể
m
m

h
h
ì
ì
nh

nh

th
th
á
á
i
i

c
c
ấ
ấ
u
u

t
t
ạ
ạ
o
o
:
:



H
H
ì

ì
nh
nh

th
th
ể
ể

thô
thô

sơ
sơ
,
,
h
h
ì
ì
nh
nh

d
d
ạ
ạ
ng
ng


thay
thay

đ
đ
ổ
ổ
i
i
.
.



K
K
í
í
ch
ch

thư
thư
ớ
ớ
c
c

nh
nh

ỏ
ỏ

nh
nh
ấ
ấ
t
t

trong
trong

gi
gi
ớ
ớ
i
i

KST.
KST.



Ngo
Ngo
ạ
ạ
i

i

NSC:
NSC:
l
l
à
à
m
m

nhi
nhi
ệ
ệ
m
m

v
v
ụ
ụ

chuy
chuy
ể
ể
n
n


đ
đ
ộ
ộ
ng
ng
,
,
tiêu
tiêu

h
h
ó
ó
a
a
,
,
hô
hô

h
h
ấ
ấ
p
p
,
,

b
b
ả
ả
o
o

v
v
ệ
ệ
.
.



N
N
ộ
ộ
i
i

NSC:
NSC:
Dinh
Dinh

dư
dư

ỡ
ỡ
ng
ng

v
v
à
à

sinh
sinh

s
s
ả
ả
n
n
.
.



C
C
ó
ó

m

m
à
à
ng
ng

bao
bao
:
:
Infusoria
Infusoria
;
;
Sporozoa
Sporozoa
;
;
Flagellata
Flagellata



Không
Không

c
c
ó
ó


m
m
à
à
ng
ng

bao
bao
:
:

Rhizopoda
Rhizopoda
,
,
Amip
Amip
.
.
I.
I.
Đ
Đ
ặ
ặ
c
c


đi
đi
ể
ể
m
m

chung
chung

c
c
ủ
ủ
a
a

Protozoa
Protozoa
I.2.
I.2.
Phương
Phương

th
th
ứ
ứ
c
c


v
v
ậ
ậ
n
n

đ
đ
ộ
ộ
ng
ng
:
:



B
B
ằ
ằ
ng
ng

chân
chân

gi

gi
ả
ả

(
(
Pseudopoda
Pseudopoda
)
)
như
như

Amip
Amip



B
B
ằ
ằ
ng
ng

lông
lông

(Cilia):
(Cilia):

tr
tr
ù
ù
ng
ng

lông
lông

Infusoria
Infusoria



B
B
ằ
ằ
ng
ng

roi
roi

(Flagellum):
(Flagellum):
tr
tr
ù

ù
ng
ng

roi
roi

Flagellata
Flagellata
I.3.
I.3.
Phương
Phương

th
th
ứ
ứ
c
c

dinh
dinh

dư
dư
ỡ
ỡ
ng
ng




Th
Th
N
N
m
m

th
th
ấ
ấ
u
u

qua
qua
m
m
à
à
ng
ng

(membrane)
(membrane)




Xâm
Xâm

chi
chi
ế
ế
m
m

th
th
ự
ự
c
c

b
b
à
à
o
o

(Phagocyte)
(Phagocyte)




H
H
ấ
ấ
p
p

th
th
ụ
ụ

t
t
ự
ự

nhiên
nhiên

ki
ki
ể
ể
u
u

dinh
dinh


dư
dư
ỡ
ỡ
ng
ng

th
th
ự
ự
c
c

v
v
ậ
ậ
t
t
I.
I.
Đ
Đ
ặ
ặ
c
c

đi

đi
ể
ể
m
m

chung
chung

c
c
ủ
ủ
a
a

Protozoa
Protozoa
I.4.
I.4.
Đ
Đ
ặ
ặ
c
c

đi
đi
ể

ể
m
m

sinh
sinh

s
s
ả
ả
n
n
:
:



Sinh
Sinh

s
s
ả
ả
n
n

vô
vô


t
t
í
í
nh
nh

(Asexual)
(Asexual)



Phân
Phân

đôi
đôi

(
(
Bivary
Bivary

division):
division):
amip
amip
,
,

tr
tr
ù
ù
ng
ng

roi
roi



Phân
Phân

chia
chia

nhân
nhân

lên
lên

liên
liên

t
t
ụ

ụ
c
c

(
(
Multipla
Multipla

division)
division)



Phân
Phân

chia
chia

c
c
ắ
ắ
t
t

ngang
ngang


(Transversal division)
(Transversal division)



Chuy
Chuy
ể
ể
n
n

d
d
ạ
ạ
ng
ng

b
b
à
à
o
o

nang
nang

(

(
Encystement
Encystement
)
)



Sinh
Sinh

s
s
ả
ả
n
n

h
h
ữ
ữ
u
u

t
t
í
í
nh

nh

(Sexual)
(Sexual)



K
K
ế
ế
t
t

h
h
ợ
ợ
p
p

2
2
sinh
sinh

th
th
ể
ể




K
K
ế
ế
t
t

h
h
ợ
ợ
p
p

th
th
ụ
ụ

tinh
tinh

gi
gi
ữ
ữ
a

a

2
2
cơ
cơ

th
th
ể
ể

đ
đ
ự
ự
c
c

v
v
à
à

c
c
á
á
i
i

I.
I.
Đ
Đ
ặ
ặ
c
c

đi
đi
ể
ể
m
m

chung
chung

c
c
ủ
ủ
a
a

Protozoa
Protozoa
I.5.
I.5.

Chu
Chu

k
k
ỳ
ỳ

đơn
đơn

b
b
à
à
o
o
:
:



Đơn
Đơn

b
b
à
à
o

o

đư
đư
ờ
ờ
ng
ng

ru
ru
ộ
ộ
t
t
,
,
sinh
sinh

d
d
ụ
ụ
c
c

ti
ti
ế

ế
t
t

ni
ni
ệ
ệ
u
u

không
không

c
c
ầ
ầ
n
n

VCTG,
VCTG,
g
g
ọ
ọ
i
i


l
l
à
à

KST
KST
đơn
đơn

ch
ch
ủ
ủ

(
(
Monoxenic
Monoxenic

parasite)
parasite)



Amip
Amip
;
;
tr

tr
ù
ù
ng
ng

lông
lông
;
;
tr
tr
ù
ù
ng
ng

roi
roi



Đơn
Đơn

b
b
à
à
o

o

đư
đư
ờ
ờ
ng
ng

tiêu
tiêu

h
h
ó
ó
a
a
,
,
t
t
ổ
ổ

ch
ch
ứ
ứ
c

c

c
c
ầ
ầ
n
n

VCTG
VCTG
g
g
ọ
ọ
i
i

KST
KST
đa
đa

ch
ch
ủ
ủ

(
(

Heteroxenic
Heteroxenic

parasite)
parasite)



Trypanosoma
Trypanosoma
; Plasmodium
; Plasmodium