CÊu T¹o C«ng Dông Cña Mét Sè
KhÝ Cô §iÖn
Trong L íi H¹ ThÕ.
1. Cầu chì:
a.Công dụng:
Dùng để bảo vệ mạch điện khi quá dòng điện or khi
có ngắn mạch xảy ra.
b.Cấu tạo và nguyên lý hoạt động
Gồm có dây chảy và vỏ, có thể còn có cả bộ phận
dập hồ quang.
Về nguyên tắc, cầu chì
gồm một dây chảy, th ờng
làm bằng chì, nhôm, đồng, kẽm
đặt trong một vỏ kín, mắc nối tiếp
trong mạch bảo vệ
Nguồn
cầu chì
Tải
K
Dòng điện trong mạch đi qua dây chảy sẽ tỏa nhiệt
(theo định luật Jun len xơ) làm dây chảy nóng
lên. Nếu dòng điện ch a đủ lớn thì nhiệt độ dây
chảy ch a v ợt quá nhiệt độ nóng chảy, mạch điện
vẫn liền. Khi dòng điện tăng cao, dòng điện dây
chảy đạt tới mức chảy đứt, ngắt mạch dòng điện,
ta nói cầu chì bị nổ.
Dòng điện nhỏ nhất vừa đủ làm cho dây chảy chảy
đứt, gọi là dòng điện dây chảy, ký hiệu Idc. Dòng
điện dây chảy phụ thuộc vào tiết diện và loại vật
liệu làm dây chảy. Tiết diện dây chảy đ ợc chế tạo
theo tiêu chuẩn , gọi làc ỡ dây chảy (cho trong
![]()
•
Cã c¸c d¹ng cÇu ch× sau:
•
CÇu ch× hép
•
CÇu ch× èng
•
Mét sè h×nh ¶nh vÒ d©y ch¶y cÇu ch× vµ lo¹i cÇu
ch×:
![]()
- Khi có dòng điện bình th ờng từ Uđm
trở xuống dây chảy không chay ra . Nh
ng khi v ợt quá Iđm dây chảy phát nóng
và chảy ra hồ quang phát sinh rồi bị
dập tắt, mạch điện bị ngắt. Quá dòng
càng lớn thì mạch cắt càng nhanh
- Quan hệ giữa thời gian cắt mạch và
dòng qua nó gọi là đặc tính bảo vệ.
![]()
Cách chọn cầu chì
Nguyên tắc chọn
- Idc > Itt
Thông th ờng: Chọn Idc < 0,8 Icp
+Icp là dòng điện cho phép của dây dẫn, điều kiện
này đảm bảo cầu chì bảo vệ đ ợc dây dẫn
Điều kiện nào đảm bảo cầu chì bảo vệ
có chọn lọc
Dòng điện dây chảy của cầu chì phía tr ớc lớn hơn
trị số dây chảy của cầu chì phía sau ít nhất là 1
cấp.
I®c1
I®c2
I®c3
Chọn dây chảy của cầu chì bảo vệ
động cơ:
Tr ờng hợp bảo vệ riêng cho một động cơ.
I tt = Imm /1,6 2,5
+ I mm là dòng điện mở máy của động cơ
I mm =K mm . Iđm
K mm là hệ số mở máy
Với roto lồng sóc K mm 5 - 7
Với roto dây quấn K mm 2,5 - 4
Nếu đ/c mở máy nhẹ thì hệ số là 2,5
Nếu đ/c mở máy nặng thì hệ số là 1,6
- Tr ờng hợp bảo vệ một nhóm đ/c
I tt = K c (n -1) I đm + I mm /2,5
+ (n -1) I đm là dòng điện định mức của
các động cơ trừ đi một động cơ có dòng
mở mấy lớn nhất
+ I mm là dòng mở máy lớn nhất của 1
đ/c
+ K c là hệ số cần dùng tra trong sổ tay
kỹ thuật.
+ n là tổng số đ/c trong nhóm
![]()
Chọn cầu chì bảo vệ mạch chiếu
sáng
I tt = Kc. n . I đm
+ n là số nhánh của mạch chính
+ I đm là dòng định mức trung bình của các
nhánh.
+ K c là hệ số cần dùng tra trong sổ tay kỹ thuật.
Nếu dtcs < 100 m2 thì lấy K c =1
Nếu dtcs > 100 m2 thì lấy K c =0,8
Nếu cs ngoài trời thì lấy K c =1
B¶ng chän d©y ch¶y
* Cách thay thế dây chảy
-Khi dây chảy bị nóng chảy, ta phải tìm nguyên
nhân gây tác động của cầu chì sau đó tháo nắp cc
với cc hộp và nắp xoáy với cc ống thì tháo ra khỏi
mạch thực hiện thay thế dây chảy, l u ý dây chảy
thay thế phải bằng dây chảy đã đứt.
Chú ý:Trong quá trình vận hành dây chảy bị già
cỗi và thay đổi tính chất vì vậy định kỳ 1 or 2 năm
thay đổi dây chảy 1 lần.
- Ngoài ra trong từng thời gian phụ tải của phần l
ới điện do cầu chì bảo vệ có thay đổi cc không phù
hợp với tải đó nữa. Vì vậy phải định kỳ đo kiểm
tra lại phụ tải để chọn cầu chì phù hợp.
2. CÇu dao
•
a. C«ng dông.
CÊu t¹o
3
4
Hoạt động
- Khi đóng thân dao chém vào má dao nhờ lực hồi
của má dao ép vào thân dao nên điện trở tiếp súc
bé.
- Trong quá trình cắt hồ quang xuất hiện giữa 2
tiếp xúc và đ ợc dập tắt nhờ lực kéo dài hồ quang
do tiếp súc di động đI ra.
- Để tăng khả năng cắt của cầu daoở một vài loại
ng ời talắp thêm buồng dập hồ quang và dao phụ.
![]()
![]()
3. C«ng t¾c , nót bÊm
•
- Th êng dïng nhiÒu trong c¸c m¹ch chiÕu s¸ng vµ
m¹ch ®iÒu khiÓn c¸c m¸y c«ng cô.