Lớp Tiết(TKB) Ngày dạy Sĩ số Vắng
11A
11B
11C
11D

Tiết 84
Đây thôn Vĩ Dạ
Hàn Mặc Tử
1.Mục tiêu
a. Kiến thức:
- Hs cảm nhận bức tranh phong cảnh cũng là tâm cảnh thể hiện nỗi buồn cô đơn của nhà
thơ trong một mối tình xa xăm, vô vọng. Hưn thế đó còn là tấm lòng thiết tha với thiên
nhiên, cuộc sống, con người.
- Nhận biết sự vận động của tứ thơ, tâm trạng của chủ thể trữ tình và bút pháp độc đáo,
tài hoa của một nhà thơ mới.
b. Kĩ năng:
- Rèn luyện kĩ năng phân tích cảm thụ văn học.
c. Thái độ:
- Yêu quê hương, đất nước, con người và những cảm xúc đẹp trong cuộc sống.
2. Chuẩn bị của GV và HS
a.Chuẩn bị của GV: SGK+ SGV +GA + HDTH chuẩn KTKN
b. Chuẩn bị của HS: SGK + Vở
3. Tiến trình bài dạy
a. Kiểm tra bài cũ: Lồng vào bài mới
b. Bài mới
Hoạt động của GV Hoạt động của
HS
Nội dung ghi bảng
Hoạt động 1 : Hd hs
tìm hiểu phần tiểu dẫn

Gọi hs đọc tiểu dẫn
Cuộc đời và sự nghiệp
văn học của Hàn Mặc
Tử có gì đặc biệt đáng
lưu ý?
Bút danh Hàn Mặc Tử :
đứa con của văn chươg –
kẻ đam mê văn chương
- HMT là một hồn thơ
mãnh liệt nhưng luôn
quằn quại đau dớn,
dường như có một cuộc
vật lộn và giằng xé dữ
Đọc tiểu dẫn
Trả lời
I. Tìm hiểu chung
1. Tác giả:
-HMT (1912-1940) tên thật là
Nguyễn Trọng Trí quê ở Đồng Hới
Quảng Bình, cha mất sớm, sống cùng
mẹ ở Quy Nhơn.
- Làm công chức ở Đạc điền Bình
Định và vào Sài Gòn làm báo.
-1936 mắc bệnh phong-> mất ở trại
phong Quy Hoà.
dội giữa linh hồn và thể
xác. Linh hồn muốn
thoát ra khỏi xác phàm
để bay tới cõ siêu nhiên
sáng láng thơm tho, tinh

khiết nhưng thật ra vãn
gắn bó với cuộc đời, với
con người mà ông tha
thiết yêu thương bằng
một tình yêu trần thế.
- Thế giới thơ HMT
thường chia thành hai
phần đối lập nhau :
+ Những vần thơ điên
loạn, ma quái, rùng rợn
với hai hình tượng chính
là hồn và trăng :
Thịt da tôi sượng sần và
tê điếng
Tôi đau vì rùng rơn đến
vô biên
Tôi dìm hồn xuống một
vunhx trăng êm
Cho trăng ngập, trăng
dồn lên tới ngực
+ Những bài thơ hồn
nhiên trong trẻo với hình
ảnh tươi sáng đến lạ
thường ( Mùa xuân
chín , Đây thôn Vĩ Dạ )
Nêu hoàn cảnh ra đời
bài thơ?
Hd hs đọc văn bản và
giải thích từ khó
Hoạt động 2 : Hd hs tìm

hiểu văn bản
Mở đầu bài thơ là một
câu hỏi.Đó là lời của ai
hướng đến ai ? Giọng
điệu và ý nghĩa của lời
hỏi ?
- Câu thơ có những cách
Trả lời
Đọc văn bản
Trả lời
- Tác phẩm chính:Gái quê (1936),
Thơ điên(1938)…
2. Tác phẩm Đây thôn Vĩ Dạ.
- Hoàn cảnh ra đời: Bài thơ được gợi
cảm hứng từ mối tình của HMT với
một cô gái quê ở Vĩ Dạ - một thôn
nhỏ bên dòng sông Hương.
- Đọc và giải tích từ khó.
II. Tìm hiểu văn bản
1.Khổ thơ đầu.
Sao anh không về chơi thôn Vĩ ,
Nhìn nắng hàng cau nắng mới lên .
Vườn ai mướt quá xanh như ngọc ,
Lá trúc che ngang mặt chữ điền .
- Mở đầu là 1 câu hỏi tu từ :
+ Vừa là lời trách móc nhẹ nhàng của
người con gái thôn Vĩ ( mà tác giả
hiểu khác nhau: tác giả
mượn lời cô gái thôn Vĩ
trách người bạn xa lâu

không về chơi ; lời chính
tác giả tự hỏi mình, trách
mình, là ao ước thầm kín
được về thăm thôn Vĩ.
Tại sao tác giả không
dùng từ về thăm mà lại
dùng từ về chơi ?
Sự khác nhau giữa từ
chơi và thăm?
Bức tranh thiên nhiên
thôn Vĩ trong tưởng
tượng của tác giả hiện
lên như thế nào trong
hai câu thơ tiếp theo ?(
thời gian, cảnh sắc )
Liên hệ bài Nắng mới
của Lưu trọng Lư.
Tác dụng của điệp từ
nắng ?
Trả lời
Trả lời
Trả lời
tưởng tượng ra ) vừa là lời tự vấn sao
không về thăm thôn Vĩ của nhà thơ.
- Từ chơi, thân mật, gần gũi hơn từ
thăm-khách sáo, xa xôi.
- Bức tranh thôn Vĩ trong buổi bình
minh :
+ Nắng mới lên : Nắng đầu tiên của
một ngày, mới mẻ, ấm áp. Không

phải nắng ban mai hay nắng mai như
cách nói thông thường mà là nắng
mới lên. Chữ mới tô đậm cái mới mẻ,
tinh khiết của những tia nắng đầu tiên
trong ngày. Thi nhân như thể theo
nắng mới mà về thôn Vĩ.
+ Nắng hàng cau: Cau là cây cao nhất
trong vườn nên sớm đón được những
tia nắng đầu tiên của một ngày . Vì
thế nắng hàng cau là nắng thanh tân ,
tinh khôi, là nắng thiếu nữ. Ánh nắng
chiếu vào thân cau đổ bóng xuóng
khu vườn . Thân cau lại thẳng , chia
thành nhiều đốt đều đặn , bởi vậy mà
cau như cây thước của thiên nhiên ,
được dựng sẵn trong vườn để đo mực
nắng.
* Sự lặp lại 2 lần từ “nắng” khiến
câu thơ tràn ngập ánh sáng.
Thiên nhiên sống động rạng ngời ,
gợi cảm giác khoẻ khoắn, ấm áp.
+ Vườn Vĩ Dạ mướt quá xanh như
ngọc : mướt ánh lên vẻ óng ả, mượt
mà đầy xuân sắc, một màu xanh óng
ả, mượt mà đầy xuân sắc. Xanh như
ngọc là màu xanh lung linh, ngời
sáng, cao quí -> Cả vườn Vĩ dạ được
tắm gội trong sương đêm , đang chìm
Người thôn Vĩ hiện lên
qua chi tiết nào ?

Mặt chữ điền là khuôn
mặt như thế nào? Có tài
liệu cho rằng mặt chữ
điền là khuôn mặt đàn
ông, nhưng lại có người
cho rằng đó là khuôn
mặt phụ nữ ? Cách hiểu
của em?
Hình ảnh khuôn mặt chữ
điền thhấp thoáng qua
màn lá trúc gợi lên cảm
xúc gì?
Lâu nay, mặt chữ điền
vẫn đc hiểu là khuôn mặt
đàn ông. Tuy nhiên trong
ca dao miền Trung, mặt
chữ điền cũg để chỉ
khuôn mặt đẹp, phúc hậu
khả ái của người phụ nữ
nữ.
Anh thương em không
thương bạc thương tiền
Anh thương khuôn mặt
chữ điền của em.
=> Hình ảnh thơ được
miêu tả theo hướng cách
điệu hóa túc là chỉ gợi
lên vẻ đẹp của người chứ
không chỉ rõ cụ thể là ai.
Em có nhận xét gì về

bức tranh thôn Vĩ hiện
lên qua tưởng tượng của
thi sĩ ?
Thơ – ngoại cảnh cũng
chính là tâm trạng của
thi nhân. Đặt bức tranh
thiên nhiên thôn Vĩ trong
nỗi niềm của thi nhân ,
em hình dung ra tâm
Trả lời
Trả lời
Nghe + mở rộng
-Bức tranh thôn
Vĩ đẹp, tươi
sáng…
- Tâm trạng thi
trong giác ngủ thì được đánh thức và
bừng lên trong nắng hồn ban mai .
Nắng mai rót vào vườn cứ đầy lên
theo từng đốt cau, khi nắng ngập tràn
thì nó biến cả khu vườn thành một
đảo ngọc vừa thanh khiết vừa cao
sang.
- Người thôn Vĩ :
+ Mặt chữ điền là khuôn mặt người
ngay thẳng, phúc hậu theo quan niệm
truyền thống.
+ lá trúc che ngang : gợi vẻ đẹp kín
đáo, dịu dàng -> Mặt chữ điền thấp
thoáng qua lá trúc che ngang - xuất

hiện 1 cách kín đáo rất đúng với bản
chất của người xứ Huế , thiên nhiên
và con người hòa hợp trong một vẻ
đẹp kín đáo, dịu dàng.
* Tiểu kết :
- Bức tranh thôn Vĩ đẹp, tươi sáng ,
trong trẻo, gợi cảm và đầy sức sống.
trạng của thi nhân trong
khổ thơ đầu như thế
nào ?
-> Từ những nội dung
vừa phân tích em hãy
đặt cho khổ thơ đầu một
tiêu đề khái quát ?
Hd hs tích hợp nội dung
bài học với gd bảo vệ
môi trường .
Mối quan hệ giữa thiên
nhiên và con người ở
đây như thế nào?
nhân…
- Cảnh thôn Vĩ và
hi vọng hạnh phúc
của thi nhân
- Tâm trạng thi nhân :bâng khuâng
rạo rực của một tâm hồn yêu đời, khát
sống, hướng về cái trong trẻo, thánh
thiện.
* Tích hợp với giáo dục bảo vệ môi
trường

Cảnh vật Thôn Vĩ đẹp, thơ mộng
trong dòng hoài niệm tha thiết của
nhân vật trữ tình.thiên nhiên muôn
đời không thể tách rời cuộc sống, tình
cảm của con người ngay cả khi đó là
kỉ niệm.
c. Củng cố , luyện tập
GV khái quát lại nội dung bài dạy
d. Hướng dẫn học sinh tự học ở nhà và chuẩn bị bài mới
Về nhà học bài , học thuộc lòng bài thơ
Chuẩn bị bài : Đây thôn Vĩ Dạ ( Tiếp )