Tác phẩm
HAI ĐỨA TRẺ
Thạch Lam
- Thạch Lam (1910 – 1942), tên khai sinh là Nguyễn
Tường Vinh.
- Bút danh: Thạch Lam, Việt Sinh, Thiện Sĩ.


I. Tìm hiểu
I. Tìm hiểu chung
1. Tác giả
-
Sinh ở Hà nội, trong một gia đình công chức, gốc
quan lại.
-
Thuở nhỏ sống ở quê ngoại – phố huyện Cẩm Giàng
(HD).
- Sau khi đỗ tú tài phần I, ông ra làm báo, viết văn
- Là người đôn hậu và tinh tế.
-
Thạch Lam là thành viên của nhóm Tự lực văn
đoàn.
Các tuyển tập của Thạch Lam
2. Sự nghiệp văn học
-
Là cây bút truyện ngắn tài hoa, xuất sắc
- Là nhà văn lãng mạn nhưng văn chương Thạch
Lam gần gũi với khuynh hướng hiện thực
- Đặc điểm truyện ngắn của Thạch Lam:
+ Truyện không có chuyện, chủ yếu khai thác nội

tâm nhân vật với những cảm xúc mong manh mơ hồ.
+ Mỗi truyện như một bài thơ trữ tình.
+ Văn trong sáng, giản dị, thâm trầm, sâu sắc.
- Tác phẩm tiêu biểu: Gió đầu mùa, Nắng trong
vườn, Sợi tóc…
•
3. Tác phẩm:
a. Xuất xứ:
“Hai đứa trẻ” in trong tập “Nắng trong vườn”
(1938)
b. Bố cục:
- Phố huyện lúc chiều tàn.
- Phố huyện lúc đêm khuya.
- Phố huyện lúc chuyến tàu đêm đi qua.
C) Tóm tắt nội dung
Truyện viết về cuộc sống tăm tối nghèo nàn của
những người lao động nghèo ở 1 phố huyện bé
nhỏ. Chị em Liên và An được cha mẹ giao cho
trong nom 1 cửa hàng tạp hóa nhỏ . Cũng như
những người dân phố huyện, chị em Liên vừa bán
hàng , vừa trông chờ chuyến tàu đêm từ Hà Nội
về. Chuyến tàu mang 1 chút ánh sáng của Hà Nội
ầm ầm chạy vụt qua ròi im tiếng trong màn đêm
sâu thẳm. Phố huyện và chị em Liên chìm dần
vào giấc ngủ yên tĩnh .
Nhận xét : Đây là truyện có cốt truyện đơn giản.
Gần như không có chuyện nhưng có sức gợi cảm
sâu sắc. Giọng văn nhẹ nhàng trong sáng gợi cảm
Sau khi đọc tác phẩm ta đi vào một số câu

Sau khi đọc tác phẩm ta đi vào một số câu
sau đó thực hiện theo yêu cầu bên dưới
sau đó thực hiện theo yêu cầu bên dưới
1. “Người về hết và tiếng ồn ào cũng hết”.
2. “Chỉ còn rác rưởi, vỏ bưởi, vỏ thị, lá nhãn
và lá mía”.
3. “Một mùi âm ẩm bốc lên, hơi nóng của ban
ngày lẫn với mùi các bụi quen thuộc”.
4. “Một vài người bán hàng về muộn”.
5. “Mấy đứa trẻ con nhà nghèo….nhặt thanh
nứa thanh tre hay bất cứ cái gì có thể dùng
được”.
Ấn tượng của bạn về cuộc sống nơi phố
huyện được miêu tả trong tác phẩm ntn?
II. Đọc hiểu văn bản.
a. Phố huyện lúc chiều tàn.
-> Cuộc sống lầm than, cơ cực,
buồn tẻ.
1. Bức tranh hiện thực đời sống nơi phố
huyện nghèo
* Cảnh ngày tàn:
- Âm thanh:
+ Tiếng trống thu không, từng tiếng một vang
ra để gọi buổi chiều
+ Tiếng ếch nhái kêu ran ngoài đồng ruộng
theo gió đưa vào.
+ Tiếng muỗi vo ve trong cửa hàng của chị em
Liên.
 Âm thanh: Gợi sự buồn tẻ không đủ sức
xua đi không khí tịch mịch của phố huyện.

- Cảnh thiên nhiên:
+ Phương tây đỏ rực như lửa cháy.
+ Những đám mây ánh hồng như
hòn than sắp tàn.
+ Dãy tre làng đen lại, cắt hình rõ
rệt trên nền trời.
 Gợi cảm giác về sự lụi tàn.
* Cảnh chợ tàn:
- Hình ảnh:
+ Người về hết, tiếng ồn ào cũng mất.
+ Trên đất chỉ còn rác rưởi, vỏ bưởi, vỏ
thị, lá nhãn, lá mía…
+ Một vài người bán hàng về muộn.
+ Mấy đứa trẻ con nhà nghèo ven chợ.
- Mùi vị:
+ Mùi âm ẩm bốc lên, hơi nóng của
ban ngày hòa lẫn với mùi cát bụi.
 Cảnh chợ tàn phơi bày cái nghèo
nàn xơ xác của phố huyện
b) Cuộc sống con người nơi phố
huyện.
Cuộc sống của những cư dân phố huyện lúc
chiều tàn được miêu tả như thế nào?
Trông coi cửa hàng tạp hóa nhỏ xíu ngăn
bằng phên nứa -> bán hàng ế ẩm. Cuộc
sống eo hẹp, gia cảnh khó khăn
Hơi điên lại nghiện rượu với tiếng cười
khanh khách, đi lần vào trong bóng tối ->
kiếp đời tàn lụi

Sáng mò cua bắt tép, tối bán hàng
nước -> ế ẩm. Cuộc sống nghèo khổ
Thu xếp hàng, nói chuyện ít câu-> cuộc
sống buồn tẻ
Đi nhặt nhạnh cả thanh tre, thanh
nứa -> không có tuổi thơ vất vả
kiếm sống
Những người bán hàng
về muộn
Lũ trẻ con nhà nghèo
Mẹ con chị Tý
Cụ Thi
Chị em Liên
GIA ĐÌNH BÁC XẨM
Từ việc tái hiện của nhà văn, hãy chỉ ra
Từ việc tái hiện của nhà văn, hãy chỉ ra
điểm chung của những cảnh đời này ?
điểm chung của những cảnh đời này ?
⇒ Những kiếp người khổ sở, sống mỏi mòn, lay
lắt, buồn chán trong bức tranh nghèo nàn, tồi tàn
nơi phố huyện tăm tối.
⇒ Phản ánh cuộc sống nghèo khổ với cái nhìn
xót thương da diết mà kín đáo của Thạch Lam.
⇒ Biểu hiện tinh thần dân chủ trong nội dung
nhân đạo của văn học giai đoạn này.
Bóng tối
-
Trời nhá nhem tối “cát lấp lánh
từng chỗ, đường mấp mô…”
-

Đường phố và các ngõ con dần
dần chứa đầy bóng tối
-
Tối cả hết con đường thăm
thẳm ra sông…
-
Những bóng người từ từ đi
trong đêm
->Bóng tối bao trùm hết không
gian phố huyện
Ánh sáng
- Đèn hoa kì leo lét
- Khe ánh sáng của vài cửa hàng
còn thức
- Vệt sáng của những con đom
đóm
- Một chấm lửa nhỏ và vàng đi
trong đêm tối
- Thưa thớt từng hột sáng đi qua
phên nứa
->Hiếm hoi, yếu ớt, đơn độc
2. Phố huyện lúc đêm tối.

Cảnh đêm tối:
=> Ánh sáng làm nền tô đậm thêm bóng tối
Nhận xét :
Ánh sáng le lói hiếm hoi đối nghịch với đêm tối
mênh mông
 Bóng tối như 1 nỗi ám ảnh, thâm nhập luồn
lách đè nặng vào cảnh vật, tâm hồn con người,

gợi nỗi buồn thấm thía.
 Bóng tối trở thành không gian nghệ thuật ,
gợi cảm xúc cho người đọc.
-
Sinh hoạt của con người thu vào ngọn đèn
dầu tù mù, leo lét, nhỏ nhoi trên chõng hàng
chị Tý “ Ngọn đèn con chỉ chiếu sáng một
vùng đất nhỏ”
-
-> Lặp nhiều lần như biểu tượng về những
kiếp người nhỏ bé, vô danh, sống vô nghĩa leo
lét trong đêm tối mênh mông của xã hội cũ.
-
Nhịp sống: lặp đi lặp lại, đơn điệu, quẩn
quanh, tẻ nhạt
-
> Sự sống bế tắc, tù túng trong “cái ao
đời phẳng lặng”.
-
> Tuy vậy họ vẫn hy vọng một cái gì tươi
sáng cho sự sống nghèo khổ hằng ngày
của họ dù rất mơ hồ.
3. Hình ảnh Hai chị em Liên và tâm trạng
khi đợi đoàn tàu
a) Hoàn cảnh
- Cha mất việc , mẹ làm hàng xáo, kinh tế gia
đình sa sút
- Chuyển từ Hà Nội về phố huyện nghèo sinh
sống

- Chị em Liên được giao trông coi cửa hàng tạp
hóa nhỏ  Liên là người con gái hiếu thảo
đảm đang