B GIÁO DC VÀ ÀO TO
TRNG I HC THNG LONG
o0o
KHÓA LUN TT NGHIP
TÀI:
HOÀN THIN CÔNG TÁC K TOÁN TP
HP CHI PHÍ SN XUT VÀ TÍNH GIÁ
THÀNH SN PHM TI CÔNG TY
TRÁCH NHIM HU HN HI NAM
SINH VIÊN THC HIN : PHM TH LIÊN
MÃ SINH VIÊN : A15830
CHUYÊN NGÀNH : K TOÁN
HÀ NI - 2012
GIÁO DC VÀ ÀO TO
TR
NG I HC THNG LONG
o0o
KHÓA LUN TT NGHIP
TÀI:
HOÀN THIN CÔNG TÁC K TOÁN TP HP CHI
PHÍ SN XUT VÀ TÍNH GIÁ THÀNH SN PHM
TI CÔNG TY TNHH HI NAM
Giáo viên hng dn : Ths Nguyn Thanh Thy
Sinh viên thc hin : Phm Th Liên
Mã sinh viên : A15830
Chuyên ngành : K toán
HÀ NI 2012
Thang Long University Library
I CM N
t p tr ã
v vào t v t t p t
t
t p p p s xu t và ts t ty u
quá t , em ã nhn c nhiu s giúp . Em xin
cm n Thc s Nguyn Thanh Thy ã nhit tình hng dn em hoàn thành tt báo
cáo khóa lun ca mình. Em xin cm n Công ty trách nhim hu hn Hi Nam ã cho
em c hi thc tp và làm vic, nghiên cu a ra nhng gii pháp, góp ý cho công
ty. Em cng xin cm n gia ình và bn bè ã giúp em, em có th hoàn thành tt
khóa lun này.
Báo cáo khóa lun ca em còn nhng hn ch v nng lc, nhng thiu sót
trong quá trình nghiên cu. Em xin tip thu, lng nghe ý kin ca hi ng phn bin
hoàn thin, b sung kin thc.
Em xin chân thành cm n.
I M U
CHNG 1: LÝ LUN CHUNG V CÔNG TÁC K TOÁN TP HP CHI
PHÍ SN XUT VÀ TÍNH GIÁ THÀNH SN PHM TRONG DOANH
NGHIP SN XUT 1
1.1 Vai trò và nhim v công tác k toán tp hp chi phí sn xut và tính giá
thành sn phm 1
1.1.1 Vai trò công tác k toán tp hp chi phí sn xut và tính giá thành sn
phm 1
1.1.2 Nhim v công tác k toán tp hp chi phí sn xut và tính giá thành sn
phm 1
1.2 Chi phí sn xut 2
1.2.1 Khái nim chi phí sn xut 2
1.2.2 Phân loi chi phí sn xut 2
1.2.2.1 Theo yu t chi phí 2
1.2.2.2 Theo khon mc chi phí trong giá thành sn phm 3
1.2.2.3 Theo quan h ca chi phí vi khi lng công vic hoàn thành 4
1.2.3 i tng và phng pháp tp hp chi phí sn xut 4
1.2.3.1 i tng tp hp chi phí sn xut 4
1.2.3.2 Phng pháp tp hp chi phí sn xut 5
1.2.4 Phng pháp hch toán chi phí sn xut 6
1.2.4.1 Hch toán chi phí sn xut theo phng pháp kê khai thng xuyên 6
1.2.4.2 Hch toán chi phí sn xut theo phng pháp kim kê nh k 16
1.2.4.3 Kim kê và ánh giá sn phm d dang 19
1.3 Giá thành sn phm 21
1.3.1 Khái nim giá thành sn phm 21
1.3.2 Phân loi giá thành sn phm 21
1.3.2.1 Theo thi im tính và ngun gc s liu 21
1.3.2.2 Theo phm vi phát sinh chi phí 22
1.3.3 i tng tính giá sn phm 22
1.3.3.1 Theo c im quy trình công ngh sn xut 22
1.3.3.2 Theo loi hình sn xut 22
1.3.3.3 Theo yêu cu và trình qun lý, t chc sn xut kinh doanh 22
1.3.3.4 Mi quan h gia chi phí sn xut và giá thành sn phm 22
1.3.4 Phng pháp tính giá sn phm 23
1.3.4.1 Phng pháp trc tip (phng pháp gin n) 23
1.3.4.2 Phng pháp tng cng chi phí 24
1.3.4.3 Phng pháp h s 24
Thang Long University Library
1.3.4.4 Phng pháp t l 24
1.3.4.5 Phng pháp loi tr giá tr sn phm ph 24
1.3.4.6 Phng pháp liên hp 25
1.3.4.7 Phng pháp phân bc 25
1
thng s s dng cho hch toán chi phí sn xut và tính giá thành
sn phm 26
1.3.1 T chc s theo hình thc Nht ký s cái 26
1.3.2 T chc s theo hình thc Nht ký chung 27
1.3.3 T chc s theo hình thc Chng t ghi s 28
1.3.4 T chc s theo hình thc Nht ký chng t 28
1.3.5 T chc s theo hình thc K toán máy 29
KT LUN CHNG 1 31
CHNG 2: THC TRNG CÔNG TÁC K TOÁN TP HP CHI PHÍ SN
XUT VÀ TÍNH GIÁ THÀNH SN PHM TI CÔNG TY TRÁCH NHIM
HU HN HI NAM 32
2.1 Khái quát chung v Công ty trách nhim hu hn Hi Nam 32
2.1.1 Quá trình hình thành và phát trin ca Công ty 32
2.1.1.1 Gii thiu chung v Công ty trách nhim hu hn Hi Nam 32
2.1.1.2 Lch s hình thành và phát trin Công ty 32
2.1.2 c im hot ng sn xut kinh doanh ca Công ty 33
2.1.2.1 Lnh vc sn xut kinh doanh ca Công ty 33
2.1.2.2 Mt s ch tiêu tài chính c bn ca Công ty 33
2.1.2.3 S quy trình sn xut ván g ép ti Công ty 35
2.1.3 c im t chc b máy qun lý 37
2.1.3.1 S t chc b máy qun lý Công ty TNHH Hi Nam 37
2.1.3.2 Chc nng, nhim v ca các phòng ban 37
2.1.4 c im t chc b máy k toán 39
2.1.4.1 Hình thc t chc b máy k toán 39
2.1.4.2 Chc nng, nhim v ca tng b phn trong b máy k toán 40
2.1.4.3 Hình thc k toán ca Công ty 40
2.2 Thc trng công tác k toán tp hp chi phí sn xut và tính giá thành sn
phm ti Công ty TNHH Hi Nam 41
2.2.1 i tng tp hp chi phí sn xut 41
2.2.2 K toán tp hp chi phí sn xut 41
2.2.2.1 K toán chi phí nguyên vt liu trc tip 42
2.2.2.2 K toán tp hp chi phí nhân công trc tip 52
2.2.2.3 K toán tp hp chi phí sn xut chung 61
2.2.2.4 K toán các khon thit hi trong sn xut 75
2.2.2.5 Tng hp chi phí sn xut 75
2.2.2.6 Kim kê và ánh giá sn phm d dang 78
2.2.3 K toán tính giá thành sn phm 78
T LUN CHNG 2 80
CHNG 3: MT S GI Ý HOÀN THIN CÔNG TÁC K TOÁN TP HP
CHI PHÍ VÀ TÍNH GIÁ THÀNH SN PHM TI CÔNG TY TRÁCH NHIM
HU HN HI NAM 81
3.1 ánh giá hot ng k toán tp hp chi phí và tính giá thành sn phm hin
nay ca Công ty TNHH Hi Nam 81
3.1.1 u im 81
3.1.1.1 T chc b máy k toán 81
3.1.1.2 Công tác tp hp chi phí sn xut và tính giá thành sn phm 82
3.1.2 Hn ch 82
3.1.2.1 V vic s dng phn mm k toán 83
3.1.2.2 V vic mã hóa tài khon s dng 83
3.1.2.3 V hch toán chi phí sn xut 83
3.1.2.4 K toán tính giá thành sn phm 84
3.2 Nhng yêu cu cn hoàn thin trong công tác k toán tp hp chi phí và tính
giá thành sn phm ti Công ty TNHH Hi Nam 84
3.2.1 Lý do phi hoàn thin công tác k toán tp hp chi phí và tính giá thành
sn phm ti Công ty TNHH Hi Nam 84
3.2.2 Nguyên tc cn tuân th trong quá trình hoàn thin công tác k toán tp
hp chi phí và tính giá thành sn phm ti Công ty TNHH Hi Nam 85
3.2.3 Nhng yêu cu cn hoàn thin 86
3.3 Phng hng hoàn thin công tác k toán tp hp chi phí và tính giá thành
sn phm ti Công ty TNHH Hi Nam 87
3.3.1 S dng bng mã hóa tài khon 87
3.3.2 Áp dng có hiu qu phn mm k toán 87
3.3.3 Hoàn thin công tác k toán hch toán chi phí sn xut 87
3.3.3.1 Hch toán chi phí nguyên vt liu trc tip 87
3.3.3.2 Hoàn thin công tác k toán hch toán chi phí nhân công trc tip 90
3.3.3.3 Hoàn thin công tác k toán hch toán chi phí sn xut chung 94
3.3.4 Hch toán các khon thit hi v sn phm hng và ngng sn xut 96
3.3.4.1 Hch toán thit hi v sn phm hng 96
3.3.4.2 Hch toán thit hi v ngng sn xut 98
3.3.5 K toán tính giá thành sn phm 98
KT LUN CHNG 3 106
KT LUN
Thang Long University Library
ý u vit tt
n y
N
o him tht nghip
BHXH
Bo him xã hi
BHYT
Bo him y t
BPB
Bng phân b
BTTL
Bng thanh toán lng
CCDC
Công c dng c
CPSX
Chi phí sn xut
KPC
Kinh phí công oàn
NT
Ngày tháng
NVL
Nguyên vt liu
PKT
Phiu k toán
PNK
Phiu nhp kho
PXK
Phiu xut kho
STT
S th t
TK
Tài khon
TNHH
Trách nhim hu hn
TSC
Tài sn c nh
VND
Vit Nam ng
WTO
T chc Thng mi Th gii
NG BIU
S 1.1: S hch toán chi phí nguyên vt liu trc tip 7
S 1.2: S hch toán chi phí nhân công trc tip 9
S 1.3: S hch toán chi phí tr trc 10
S 1.4: S hch toán chi phí phi tr 11
S 1.5: S hch toán chi phí sn xut chung 13
S 1.6: S hch toán sn phm hng 14
S 1.7: S hch toán thit hi v ngng sn xut theo k hoch 15
S 1.8: S tng hp chi phí sn xut 16
S 1.9: Hch toán tài khon mua hàng 17
S 1.10: Hch toán chi phí nguyên vt liu trc tip theo phng pháp kim
kê nh k 18
S 1.11: Tng hp chi phí sn xut theo phng pháp kim kê nh k 19
S 1.12: Tính giá thành thành phm theo phng pháp phân bc có tính giá
thành bán thành phm 25
S 1.13: Tính giá thành thành phm theo phng pháp phân bc không tính
giá thành bán thành phm 26
S 1.14: Quy trình hch toán theo hình thc Nht ký s cái 27
S 1.15: Quy trình hch toán theo hình thc Nht ký chung 27
S 1.16: Quy trình hch toán theo hình thc Chng t ghi s 28
S 1.17: Quy trình hch toán theo hình thc Nht ký chng t 29
S 1.18: Quy trình hch toán theo hình thc K toán máy 30
S 2.1: S quy trình sn xut ván g ép 36
S 2.2 : S b máy qun lý Công ty 37
S 2.3: T chc b máy k toán ca Công ty 39
S 2.4: S trình t ghi s k toán có áp dng phn mm k toán ti 41
Công ty TNHH Hi Nam 41
S 2.5: Quy trình hch toán chi phí nguyên vt liu trc tip 42
S 2.6: Quy trình hch toán chi phí nhân công trc tip 52
S 3.1: S hch toán thit hi v sn phm hng 97
Bng 2.1: Mt s ch tiêu v kt qu hot ng kinh doanh Công ty TNHH 34
Hi Nam giai on nm 2010 2011 34
Bng 2.2: Bng nh mc vt t sn xut 1 m3 g ván ép 43
Bng 2.3: Hóa n giá tr gia tng 45
Bng 2.4: Phiu nhp kho 46
Bng 2.5: Phiu xut kho 47
Bng 2.6: S chi tit vt liu sn phm hàng hóa 48
Thang Long University Library
áng 7 nm 2012 57
Bng 2.12: Bng thanh toán lng 58
Bng 2.13: S chi phí sn xut, kinh doanh 59
Bng 2.14: S cái tài khon 622 60
Bng 2.15: Bng thanh toán lng 63
Bng 2.16: Phiu chi 64
Bng 2.17: Hóa n giá tr gia tng mua du 65
Bng 2.18: Bng công c dng c xut dùng trong k 66
Bng 2.19: Bng tính và phân b chi phí công c dng c dài hn 67
Bng 2.20: Bng tính khu hao tài sn c nh 69
Bng 2.21: Bng phân b khu hao tài sn c nh 70
Bng 2.22: Lnh chi 71
Bng 2.23: Hóa n tin in tháng 7 72
Bng 2.24: S chi phí sn xut kinh doanh 73
Bng 2.25: S cái tài khon 627 74
Bng 2.26: S chi tit tài khon 154 76
Bng 2.27: S cái tài khon 154 77
Bng 3.1: Bng mã hóa tài khon ( xut) 87
Bng 3.2: Th kho 89
Bng 3.3: T l các khon trích theo lng 90
Bng 3.4: Bng thanh toán lng 91
Bng 3.5: S chi phí sn xut, kinh doanh 92
Bng 3.6: S cái tài khon 622 93
Bng 3.7: Bng tính và phân b chi phí công c dng c ngn hn xut dùng
nhiu ln 95
Bng 3.8: S chi phí sn xut kinh doanh 99
Bng 3.9: S cái tài khon 627 100
Bng 3.10: S chi tit tài khon 154 101
Bng 3.11: S cái tài khon 154 102
Bng 3.12: Th tính giá thành 103
Bng 3.13: Bng tng hp ván g ép thành phm sn xut tháng 7 nm 2012 103
Bng 3.14: Phiu nhp kho 104
Bng 3.15: S nht ký chung 105
t c a tài
n kinh t th trng hin nay, s cnh tranh gia các doanh nghip din ra
thng xuyên vi mc gay gt. Sn phm ca các doanh nghip không ch phi cnh
tranh vi các sn phm trong nc mà còn phi cnh tranh vi các sn phm nc ngoài,
c bit là các sn phm n t Trung Quc vi giá thành thp, a dng, nhiu mu mã,
bt mt. Hng ng chin dch Ngi Vit Nam u tiên dùng hàng Vit Nam, ngi
tiêu dùng cng góp phn giúp doanh nghip gim s cnh tranh khi hng ti la chn
các sn phm ca các doanh nghip trong nc. Nhng cng chính iu này li t lên vai
các doanh nghip áp lc v cht lng, giá c và s a dng v mu mã, tinh t trong thit
k sn phm. Cht lng là iu kin quan trng ngi tiêu dùng t nim tin vào
doanh nghip. Giá c phi phù hp vi cht lng, không quá cao so vi nhng gì thc t
sn phm mang li cho khách hàng, so vi li ích mà khách hàng mong i có c t
sn phm.
Các doanh nghip trong nc có mt thun li ln là lc lng lao ng trong
nc di dào, giá r, th trng u ra có sc tiêu th ln. Mc tiêu ca doanh nghip là
ti a hóa giá tr ca doanh nghip mình, iu ó ng ngha vi vic doanh nghip làm
cho li nhun cao nht và giá thành sn phm là thp nht. Quá trình tp hp chi phí sn
xut tính giá thành sn phm vì th mà tr nên quan trng, t ó mi a ra c giá
bán tt nht trên th trng, em n ngun li nhun ti a cho doanh nghip nhng
cng to c v th cnh tranh so vi các doanh nghip khác. Chi phí sn xut ca doanh
nghip n t rt nhiu ngun, cn phi có nhng nhn nh úng n trong vic quyt
nh la chn yu t u vào cho sn phm, nhng yu t u vào chim t l ln trong
thành phn thành phm tính giá sn phm, loi b hoc làm gim các yu t không cn
thit.
Xut phát t thc t ó, em la chn tài nghiên cu là
oàn thi n công tác k
toán t p h p chi phí s n xu t và tính giá thành s n ph m t i ông ty trách nhi m
h u h n
i Nam cho khóa lun tt nghip ca mình.
2
a tài
Mc tiêu nghiên cu ca tài là so sánh thc trng công tác k toán tp hp chi
phí sn xut và tính giá thành sn phm ti công ty vi nhng lý lun ã c nghiên cu.
T nhng so sánh ó, có nhng nhn nh, ánh giá ban u v tình hình công tác k toán
Thang Long University Library
ti công ty. Da trên vic phân tích nhng kt qu có c, em mnh dn a ra mt s
gii pháp nhm góp phn hoàn thin công tác k toán tp hp chi phí và tính giá thành sn
phm cho ti ty TNHH Hi Nam.
i tng nghiên cu ca tài là công tác k toán tp hp chi phí sn xut và tính
giá thành sn phm ti Công ty TNHH Hi Nam trong tháng 7 nm 2012.
áp nghiên cu
Bài khóa lun s dng mt s phng pháp nghiên cu c bn sau:
Phng pháp k toán: Phng pháp chng t, Phng pháp tính giá, phng pháp
i ng tài khon.
Phng pháp thng kê: Thu thp các s liu, thông tin cn s dng trong khóa
lun, t ó a ra nhng nhn xét, kt lun.
Phng pháp tng hp, phân tích: Tng hp các s liu thu thp c theo tiêu chí
nht nh, sau ó phân tích da trên nhng yêu cu mà khóa lun ang hng n.
5. Kt cu ca tài
Bài khóa lun c chia thành các mc, các phn tách bit rõ ràng. Ngoài li
cm n, li m u, ph lc, danh mc vit tt, danh mc các bng biu, mc lc và phn
kt lun, bài khóa lun gm nhng phn sau:
Chng 1: Lý lun chung v công tác k toán tp hp chi phí sn xut và tính
giá thành sn phm trong doanh nghip sn xut.
Chng 2: Thc trng công tác k toán tp hp chi phí sn xut và tính giá
thành sn phm ti Công ty trách nhim hu hn Hi Nam.
Chng 3: Phng hng hoàn thin công tác k toán tp hp chi phí sn
xut và tính giá thành sn phm ti Công ty trách nhim hu hn Hi Nam.
1
CHNGă1:ăLụăLUN CHUNG V CÔNG TÁC K TOÁN TP HP CHI
PHÍ SN XUT VÀ TÍNH GIÁ THÀNH SN PHM TRONG DOANH
NGHIP SN XUT
1.1 Vai trò và nhim v công tác k toán tp hp chi phí sn xut và tính giá
thành sn phm
1.1.1 Vai trò công tác k toán tp hp chi phí sn xut và tính giá thành sn phm
Trong công tác k toán, vic tp hp chi phí sn xut trong quá trình hotăđng
sn xut kinh doanh và tính giá thành sn phmăhoƠnăthƠnhăcóăỦănghaărt thit thc.
K toán viên theo dõi, kim tra và hchătoánăđyăđ toàn b chi phí sn xut
phátăsinhăđ phc v cho vic tính giá thành sn phm và cung cp s liu cho các b
phn khác liên quan trong doanh nghip. Vic hchătoánăđúngăchiăphíăsn xut giúp
choăcôngătácătínhăgiáăthƠnhăđc chính xác, t đóăđaăraăgiá bán ca sn phm phù
hp vi th trngăvƠăđápăng nhu cu caăngi tiêu dùng.
ánhăgiáăchínhăxácăgiáăthƠnhăda trên kt qu chi phí sn xutăcóăỦănghaăquană
trng và là yêu cu không th thiuăđi vi doanh nghip trong nn kinh t th trng.
Thông qua nhng thông tin v chi phí sn xut do b phn k toán cung cp, nhng
ngi qun lý bităđc chi phí sn xut thc t ca tng loi hotăđng, sn phm
cngănhăkt qu ca toàn b hotăđng chi phí sn xut ca doanh nghipăđ đánhăgiáă
tình hình thc hinăcácăđnh mc chi phí, tình hình s dng tài sn vtătầ
1.1.2 Nhim v công tác k toán tp hp chi phí sn xut và tính giá thành sn
phm
Nhim v k toán tp hp chi phí và tính giá thành sn phm:
- Xácăđnhăđiătng k toán tp hp chi phí sn xutăvƠăđiătng tính giá thành
phù hp viăđcăđim và yêu cu qun lý doanh nghip.
- T chc vn dng các tài khon k toánăđ hch toán chi phí sn xut và tính
giá thành sn phm phù hp viăđcăđim sn xut.
- T chc phân b chi phí sn xut hoc kt chuynătheoăđiătng k toán tp
hpăchiăphíăđƣăxácăđnh.
- Lp báo cáo chi phí sn xut và tính giá thành và hch toán giá thành sn phm
doanh nghip.
- T chc kimăkêăđánhăgiáăkhiălng sn phm d dang mt cách khoa hc,
hpălỦ,ăxácăđnh giá thành và hch toán giá thành sn phm hoàn thành sn xut trong
k mtăcáchăđyăđ, chính xác giúp cho các nhà qun lý doanh nghipăcóăcăs đ ra
quytăđnh sn xut kinh doanh cho phù hp.
Thang Long University Library
2
1.2 Chi phí sn xut
1.2.1 Khái nim chi phí sn xut
Chi phí sn xut kinh doanh là biu hin bng tin ca toàn b các hao phí v
laoăđng sngăvƠălaoăđng vt hóa mà doanh nghipăđƣăb raăcóăliênăquanăđn hot
đng sn xut kinh doanh trong mt thi kì nhtăđnhă(tháng,ăquỦ,ănm).
Chi phí sn xutăđc hình thành do có s chuyn dch giá tr ca các yu t
sn xut vào sn phm sn xutăraăvƠăđc biu hin trên hai mt:
- V mtăđnh tính: óălƠăbn thân các yu t vt cht phát sinh và tiêu hao to
nên quá trình sn xutăđ đtăđc mcăđíchăto ra sn phm, dch v.
- V mtăđnhălng:ăóălƠămc tiêu hao c th ca các yu t vt cht tham gia
vào quá trình sn xutăvƠăđc biu hinăquaăthcăđoăphùăhp, mà thcăđoătng quát
là tin t.
C hai mtăđnhătínhăvƠăđnhălng ca chi phí sn xut chu s chi phiăthng
xuyên ca quá trình tái sn xutăvƠăđcăđim sn xut sn phm ca doanh nghip.
Ngc li vi chi phí, chi tiêu là s gimăđiăca các loi vtăt,ătƠiăsn, tin vn
ca doanh nghip bt k nóăđc dùng vào mcăđíchăgì.ăTng s chi tiêu cho quá trình
sn xut trong k ca doanh nghip bao gm: chi tiêu cho quá trình cung cp, quá trình
sn xut kinh doanh và quá trình tiêu th.
Chi phí và chi tiêu là hai khái nimăkhácănhauănhngăcóăquanăh mt thit vi
nhau.ăChiătiêuălƠăcăs phát sinh ca chi phí, không có chi tiêu thì không có chi phí.
Chi phí và chi tiêu không nhng khác nhau v lng mà còn khác nhau v thi gian,
có nhng khon chi tiêu k nƠyănhngătínhăvƠoăchiăphíăk sau và có nhng khon tính
vào chi phí k nƠyănhngăthc t chaăchiătiêu.ăS khác bit gia chi tiêu và chi phí
trong các doanh nghip lƠădoăđcăđim, tính cht vnăđngăvƠăphngăthc chuyn
dch giá tr ca tng loi tài sn vào quá trình sn xut và yêu cu k thut hch toán
chúng.
1.2.2 Phân loi chi phí sn xut
1.2.2.1 Theo yu t chi phí
Phân loi chi phí theo yu t chi phí nhm tp hp, qun lý chi phí theo ni
dung kinh t phát sinh. Cách phân loi này giúp cho vic xây dngăvƠăphơnătíchăđnh
mc vnăluăđngăcngănhăvic lp, kim tra và phân tích d toánăchiăphíăđc d
dàng, chính xác và hiu qu hn.ăTheoăcáchăphơnăloi này, nhng khon chi phí có
chung tính cht kinh t đc xp chung vào mt yu t, không k chiăphíăđóăphátăsinhă
đaăđim nào và dùng vào mcăđíchăgìătrongăsn xut kinh doanh.
Theo tiêu chí này thì toàn b chi phí sn xutăđc chia thành:
3
- Yu t chi phí nguyên liu, vt liu: Bao gm toàn b giá tr nguyên vt liu
chính, vt liu ph, ph tùng thay th, công c dng cầăs dng vào sn xut kinh
doanh (loi tr giá tr dùng không ht nhp li kho và ph liu thu hi cùng vi nhiên
liu,ăđng lc).
- Yu t chi phí nhiên liu,ăđng lc: S dng vào quá trình sn xut kinh doanh
trong k (tr s dùng không ht nhp li kho và ph liu thu hi).
- Yu t chi phí tinălngăvƠăcácăkhon ph cpălng: Phn ánh tng s tin
lngăvƠăph cp mang tính chtălng phi tr choăngiălaoăđng.
- Yu t chiăphíăBHXH,ăBHYT,ăKPCăvƠăBHTN: Trích theo t l quiăđnh trên
tng s tinălngăvƠăph cpălngăphi tr laoăđng.
- Yu t chi phí khu hao tài sn c đnh: Toàn b s tin trích khu hao tài sn
c đinhăs dng cho sn xut ca doanh nghip.
- Yu t chi phí dch v mua ngoài: Toàn b chi phí dch v mua ngoài dùng vào
sn xut kinh doanh.
- Yu t chi phí bng tin khác: Toàn b chi phí bng tin khác phát sinh trong
quá trình sn xutănhngăchaăphn ánh vào các yu t trên.
1.2.2.2 Theo khon mc chi phí trong giá thành sn phm
- Chi phí nguyên, vt liu trc tip: Toàn b chi phí nguyên vt liu chính,
nguyên vt liu ph, nhiên liuầ đc s dng trc tip cho quá trình sn xut ch to
sn phm, lao v, dch v.
- Chi phí nhân công trc tip: Bao gm tinălngăvƠăcácăkhon phi tr trc tip
cho công nhân sn xut, các khon trích theo tinălngăca công nhân sn xutănhă
KPC, BHXH, BHYT, BHTN.
- Chi phí sn xut chung: Là các khon chi phí sn xutăliênăquanăđn vic phc
v và qun lý sn xut trong phmăviăcácăphơnăxng sn xut. Chi phí sn xut chung
bao gm các khon chi phí phát sinh tiăphơnăxng sn xutănh:ăChiăphíănhơnăviênă
phơnăxng, chi phí vt liu, chi phí công c dng c, chi phí khu hao tài sn c đnh,
chi phí dch v mua ngoài, chi phí bng tin khác.
Các yu t chi phí nguyên, vt liu trc tip, chi phí nhân công trc tip và chi
phí sn xut chung to nên giá thành sn xut (giá thành công xng) ca sn phm.
- Chi phí bán hàng: Là chi phí bo qun, luăthôngăvƠăchiăphíătip th phát sinh
trong quá trình tiêu th sn phm, hàng hóa, lao v, dch v. Loi chi phí này có: chi
phí qung cáo, giao hàng, giao dch, hoa hng bán hàng, chi phí nhân viên bán hàng và
chi phí khác gn linăđn bo qun và tiêu th sn phm, hàng hóa.
- Chi phí qun lý doanh nghip: Là các khonăchiăphíăliênăquanăđn vic phc v
và qun lý sn xut kinh doanh có tính cht chung ca toàn doanh nghip.
Thang Long University Library
4
Cùng vi các yu t cu thành nên giá thành sn xut sn phm, chi phí bán
hàng và chi phí qun lý doanh nghip góp phn to nên giá thành tiêu th (giá thành
toàn b) sn phm, hàng hóa, lao v, dch v.
1.2.2.3 Theo quan h ca chi phí vi khi lng công vic hoàn thành
Cách phân loi này giúp cho vic phân loi chi phí hpălỦăhn,ătránhălƣngăphíă
khôngăđángăcó.ăTheoăcáchăphơnăloi này chi phí gm có:
- Chi phí bt bin (còn gi là chi phí c đnhăhayăđnh phí): Là các khon chi phí
mà tng s khôngăthayăđi khi có s thayăđi mc hotăđng,ănhngăchiăphíătrungăbìnhă
ca mtăđnăv hotăđngăthìăthayăđi t l nghch vi mc binăđng ca mc hot
đng.
- Chi phí kh bin (còn gi là chi phí binăđi hoc bin phí): Là các chi phí thay
đi v tng t l vi s thayăđi ca mc hotăđng. Tuy nhiên, có loi chi phí kh
bin t l thun trc tip vi binăđng ca mc hotăđngănhăchiăphíănguyên vt
liu trc tip, chi phí nhân công trc tipầ nhngăcóăkhiăchiăphíăkh bin ch thayăđi
khi mc hotăđngăthayăđi nhiu.
- Chi phí hn hp: Là loi chi phí mà bn thân nó gm c các yu t ca chi phí
binăđi và chi phí c đnhă(nhăchiăphíăđin thoi,ăfax,ăchiăphíăthuêăphngătin vn
chuyn va tính giá thuê c đnh vaătínhăgiáăthuêătheoăquƣngăđng vn chuyn thc
t).
1.2.3 i tng và phng pháp tp hp chi phí sn xut
1.2.3.1 i tng tp hp chi phí sn xut
Xácăđnhăđiătng hch toán chi phí sn xutălƠăxácăđnh phm vi gii hn tp
hp chi phí mà thc chtălƠăxácăđnhăđaăđimăphátăsinhăchiăphíăvƠăđiătng chu chi
phí.ăiătng tp hp chi phí sn xutăđcăphơnătheoăđcăđim quy trình công ngh,
loi hình sn xut và yêu cuăvƠătrìnhăđ qun lý, t chc sn xut kinh doanh.
* Theoăđcăđim quy trình công ngh sn xut:
- Sn xut ginăđn:ăiătng hch toán có th là sn phm hoc toàn b quá
trình sn xut (nu sn xut 1 loi sn phm) hoc mt nhóm sn phm (nu sn xut
nhiu loi sn phm cùng tin hành trong mtăquáătrìnhălaoăđng).
- Sn xut phc tp: iătng hch toán có th là b phn, chi tit sn phm,
cácăgiaiăđon ch bin,ăphơnăxng sn xut hoc nhóm chi tit, b phn sn phm,
cácăgiaiăđon ch bin, toàn b quy trình công ngh.
* Theo loi hình sn xut:
- Sn xutăđnăchic và sn xut hàng lot nh: iătng hch toán là các đnă
đt hàng riêng bit.
5
- Sn xut hàng lot vi khiălng ln: iătng hch toán là sn phm, nhóm
sn phm, chi tit, nhóm chi tit,ăgiaiăđon công ngh.
* Theo yêu cuăvƠătrìnhăđ qun lý, t chc sn xut kinh doanh
Tùyătheoătrìnhăđ k toán mà mcăđ chi tităcácăđiătng hch toán là khác
nhau.
1.2.3.2 Phng pháp tp hp chi phí sn xut.
Phngăphápătp hp chi phí sn xut là cách thc mà k toán s dngăđ tp
hp, phân loi các khon chi phí sn xut phát sinh trong mt k theoăcácăđiătng
tp hp chi phí sn xutăđƣăxácăđnh.ăCóăhaiăphngăphápătp hp chi phí sn xut là
phngăphápătrc tipăvƠăphngăphápăgiánătip.
*ăTheoăphngăphápătrc tip:ăPhngăphápănƠyăđc s dngăđ tp hp các
loi chi phí có liên quan trc tipăđnăcácăđi tng tp hpăchiăphíăđƣăxácăđnh,ăđi
tng k toán chi phí sn xut riêng bit. K toánăviênăcnăc vào các chng t ban
đuăđ hch toán trc tip cho tngăđiătng riêng bit. Tp hp trc tipăđm bo
tính chính xác cao, các doanh nghip nên áp dng tiăđaăphngăphápănƠyănuăđiu
kin cho phép.
*ăTheoăphngăphápăphơnăb gián tip:
PhngăphápănƠyăđc s dngăđ tp hpăcácăchiăphíăphátăsinhăliênăquanăđn
nhiuăđiătng tp hpăchiăphíăđƣăđcăxácăđnh mà k toán không th tp hp trc
tip các chi phí này cho tngăđiătng. K toánăkhôngăghiăchépăbanăđu riêng cho
tngăđiătng mà tp hp vào mt tài khonăchung,ăsauăđóăla chn mt tiêu chí nào
đóăđ phân b choăcácăđiătng.
Công thc phân b chi phí:
Bcă1:ăXácăđnh h s phân b theo công thc
Hi = Ti / T
Trongăđó:
- Ti:ăiălng tiêu chun phân b dùngăđ phân b chi phí caăđiătng i
- T:ăLƠăđiălng tiêu chun phân b caăcácăđiătng cn phân b chi phí
Bcă2:ăXácăđnh chi phí cn phân b cho tngăđiătng tp hp c th
Ci = Hi x C
Trongăđó:
- Ci: Phn chi phí phân b choăđiătng i
- Hi: Là h s phân b chi phí
- C: Tng chi phí cn phân b choăcácăđiătng
Thang Long University Library
6
1.2.4 Phng pháp hch toán chi phí sn xut
Doanh nghip có th có haiăphngăphápăđ hch toán chi phí sn xut là theo
phngăphápăkimăkêăđnhăkìăvƠăphngăphápăkêăkhaiăthng xuyên.
1.2.4.1 Hch toán chi phí sn xut theo phng pháp kê khai thng xuyên
Phngă phápă kêă khaiă thng xuyên lƠă phngă phápă theoă dõiă vƠă phn ánh
thng xuyên liên tc, có h thng tình hình nhp ậ xut ậ tn kho vtătăhƠngăhóaă
trên các tài khon k toán hàng tn kho. PhngăphápănƠyăcóăđ chính xác cao và cung
cp thông tin v hàng tn kho mt cách kp thi cp nht. Ti bt k thiăđim nào, k
toán đu có th xácăđnhăđcălng nhp ậ xut ậ tn kho ca tng loi hàng tn kho.
Tuyănhiên,ănhcăđim caăphngăphápănƠyălƠătn nhiu công tính toán.
- Tp hp chi phí sn xut phát sinh trong kì:
+ Chi phí nguyên vt liu trc tip:
Chi phí nguyên vt liu trc tip là toàn b nguyên vt liu đc s dng trc
tip cho quá trình sn xut ch to sn phm, lao v, dch v, trc tip cu thành nên
hình thái vt cht ca sn phm. Các yu t thuc chi phí nguyên vt liu trc tip bao
gm: Giá tr nguyên vt liu chính, vt liu ph, nhiên liu xut dùng trc tipăđ ch
to sn phm.
Nu tp hpăchiăphíătheoăphngăphápătrc tip thì nguyên vt liu xut dùng
choăđiătng nào thì hch toán trc tipăchoăđiătngăđó.
Nu nguyên vt liu xut dùng đc tp hpătheoăphngăphápăgiánătip thì
phi phân b theo tiêu thc phù hp.
Công thc phân b chi phí nguyên vt liu trc tip:
Chng t đc s dngăđ hch toán chi phí nguyên vt liu trc tip là Phiu
nhp kho, Bng tng hp nhp ậ xut ậ tn, S kho, Th kho, Phiu xutăkho,ăHóaăđnă
Giá tr giaătng,ăBng phân b chi phí nguyên vt liu.
Tài khon s dng: TK 621: Chi phí nguyên vt liu trc tip
TK 621 không có s dăcui k.
Tng tiêu thc phân b ca tt c
các đi tng
Tng tiêu thc phân b ca tng
đi tng
Chi phí nguyên vt
liu trc tip phân
b cho tng đi
tng
Tng chi phí
vt liu cn
phân b
=
x
7
Kt cu tài khon 621:
Săđ 1.1:ăSăđ hch toán chi phí nguyên vt liu trc tip
+ Chi phí nhân công trc tip
Chi phí nhân công trc tip bao gm:
- Tin lngăchính,ălngăph và các khon ph cp có tính chtălngă(ph cp
khu vc,ăđc hi).
- Tr giá thc t nguyên vt liu
trc tip sn xut ch to sn phm
hoc thc hin lao v, dch v trong
k.
TK 621
- Tr giá thc t nguyên vt liu
s dng không ht nhp li kho hoc
tr giá ph liu thu hi.
- Kt chuyn chi phí nguyên vt
liu trc tipă đ tính giá thành sn
phm.
- Kt chuyn chi phí nguyên vt
liu trc tipăvt mcăbìnhăthng.
Tr giá nguyên vt liu xut dùng trc
tip ch to sn phm
TK 152
TK 621
TK 154
TK 111, 112, 141, 331ầ
TK 133
Ph liu thu hi, vt liu nhp li kho
Kt chuyn chi phí nguyên
vt liu trc tipăđ tính giá
thành sn phm
Thu GTGT
(nu có)
TK 632
Kt chuyn chi phí nguyên
vt liu trc tipăvt mc
bìnhăthng
Nguyên vt liu mua s dng
trc tip sn xut sn phm
Thang Long University Library
8
- BHXH,ăBHYT,ăKPC, BHTN do doanh nghip chu tính vào chi phí sn xut
kinh doanh trong kì theo t l quyăđnh.
- Tríchă trc tină lngă ngh phép ca công nhân trc tip sn xut: Khi tin
hƠnhătríchătrc tinălngăngh phép cho công nhân trc tip sn xut, k toán viên
ghi nhn thông qua tài khon chi phí phi tr (TK 335). Khi nào nhân viên thc t ngh
phép, s ghi nhn vào tài khon phi tr ngiălaoăđng (TK 334).
- Cáchăxácăđnh tinălngăngh phépătríchătrc:
Chng t s dngăđ hch toán là Bng chm công, Bng phân b tinălng,ă
Bng thanh toán tinălng,ăPhiuăchiầ.
Tài khon s dng: TK 622: Chi phí nhân công trc tip
Kt cu TK 622:
TK 622 không có s dăcui k.
Tng tin lng chính phi tr cho công nhân
sn xut theo k hoch trong nm
Tng tin lng ngh phép phi tr cho công
nhân sn xut theo k hoch trong nm
T l trích trc theo k
hoch tin lng ca
công nhân sn xut
=
x
S ngày ngh
phép thng
niên 1 công
nhân sn xut
Mc lng
bình quân 1
công nhân
sn xut
S công
nhân sn
xut trong
doanh
nghip
Tng tin lng
ngh phép phi tr
cho công nhân sn
xut theo k hoch
trong nm
=
x
- Tp hp chi phí nhân công
trc tip sn xut sn phm, thc
hin lao v, dch v
TK 622
- Kt chuyn chi phí nhân
công trc tip sang chi phí sn xut,
kinh doanh d dang
- Kt chuyn chi phí nhân
công trc tipă vt trên mc bình
thng.
9
Săđ 1.2:ăSăđ hch toán chi phí nhân công trc tip
+ Chi phí tr trc
Chi phí tr trc (chi phí cn phân b) là các khon chi phí thc t đƣăphátăsinhă
nhngăchaătínhăht vào chi phí sn xut kinh doanh ca k nƠyămƠăđc tính cho 2
hay nhiu k hchătoánăsauăđó.
Chi phí tr trc gm nhng khon chi phí phát sinh mt ln quá ln hoc do
bnăthơnăchiăphíăphátăsinhăcóătácăđng ti kt qu ca nhiu k hch toán. Chi phí tr
trc bao gm:
- Giá tr công c dng c nh xut dùng thuc loi phân b nhiu ln.
- Giá tr sa cha ln tài sn c đnh ngoài k hoch.
- Tin thuê tài sn c đnh,ăphngătinăkinhădoanhầătr trc.
- Giá tr bao bì luân chuyn,ăđ dùng cho thuê xut dùng.
- Dch v mua ngoài tr trcă(đin,ănc,ăđin thoi).
- Lãi tin vay tr trc.
Tài khon s dng: TK 142: Chi phí tr trc
TK 242: Chi phí tr trc dài hn
TK 334
TK 335
TK 338
TK 622
TK 154
Tinălngăphi tr công nhân viên
trc tip sn xut
Tríchătrc tinălngăngh phép
cho công nhân trc tip sn xut
Các khonătríchătheoălngăca
công nhân trc tip sn xut
Kt chuyn chi phí nhân công
trc tip đ xác đnh giá thành
TK 632
Kt chuyn chi phí nhân công
trc tipăvt mcăbìnhăthng
Thang Long University Library
10
Kt cu tài khon
Săđ 1.3:ăSăđ hch toán chi phí tr trc
+ Chi phí phi tr
Chi phí phi tr (chiăphíătríchătrc) là nhng khon chi phí thc t chaăphátă
sinhănhngăđc ghi nhn là chi phí ca k hch toán.
Chi phí phi tr bao gm các khon sau:
- Tríchătrc tinălngăngh phép ca công nhân trc tip sn xut.
- Chi phí sa cha tài sn c đnh trong k hoch.
- Chi phí bo hành sn phm trong k hoch.
- Thit hi v ngng sn xut trong k hoch.
- Lãi tin vay chaăđn hn tr.
- Tin thuê tài sn c đnh, mt bng kinh doanh, công c dng c chaătr.
- Các dch v mua ngoài.
Tài khon s dng: TK 335: Chi phí phi tr
TK 111, 112, 331,
153, 241ầ
TK 142, 242
TK 627, 641, 642ầ
Phát sinh chi phí tr trc
Phân b chi phí tr trc
TK 133
Thu GTGT
(nu có)
S dăcui k: Các khon chi phí tr
trc thc t đƣă phátă sinhă nhngă
chaăphơnăb vào chi phí kinh doanh
Tp hp chi phí tr trc thc t
phát sinh trong k
TK 142, 242
Các khon chi phí tr trcăđƣăphơnă
b vào chi phí sn xut kinh doanh
trong k
11
Kt cu TK 335
Săđ 1.4:ăSăđ hch toán chi phí phi tr
+ Chi phí sn xut chung
Chi phí sn xut chung là nhng chi phí phc v qun lý sn xut gn vi phân
xng sn xut.
Tài khon này có th m chi tit cho tng điătng, tng loi sn phm, tng
b phn, tngăgiaiăđon sn xut vƠăđc m tài khon chi tit cp 2 theo yu t chi
phí.
Chng t s dng:ăHóaăđnăGTGT,ăPhiu xut kho, Bng tính và phân b khu
hao tài sn c đnh dùngăchoăphơnăxng, Phiu chi, Bng phân b tinălngă(giánă
tip), Bng phân b nguyên vt liu (gián tip), Giy báo nầ
Tài khon s dng: TK 627: Chi phí sn xut chung
- Tp hp chi phí phi tr thc t
phát sinh trong k
- Chiă phíă tríchă trc > Chi phí
phi tr thc t
TK 335
- Tríchătrc chi phí phi tr trong
k theo k hoch vào chi phí caăcácăđi
tng s dngătngăng
- Chiă phíă tríchă trc < Chi phí
phi tr thc t
S dăcui k: Các khon chi phí phi
tr đƣătínhăvƠoăchiăphíăkinhădoanhănhngă
thc t chaăphátăsinh
TK 111, 112, 331, 334,
2413
TK 335
TK 622
Chi phí phi tr phát sinh trong k
Tríchătrc tinălngăngh
phép ca công nhân sn xut
TK 627, 641, 642
Chiăphíătríchătrc > chi phí
phi tr thc t
Tríchătrc chi phí v ngng
sn xut theo k hoch
TK 627, 641, 642
TK 133
Thu GTGT
(nu có)
Thang Long University Library
12
Kt cu tài khon:
TK 627 không có s dăcui k
TK 627 bao gm các tài khon cp 2 sau:
- TKă6271:ăắChiăphíănhơnăviênăphơnăxng”
- TKă6272:ăắChiăphíăvt liu, nhiên liu”
- TKă6273:ăắChiăphíădng c sn xut”
- TKă6274:ăắChiăphíăkhu hao tài sn c đnh”
- TKă6277:ăắChiăphíădch v muaăngoƠi”
- TKă6278:ăắChiăphíăbng tinăkhác”
- Các chi phí sn xut chung
phát sinh trong k tiăphơnăxng
sn xut
TK 627
- Các khon ghi gim chi
phí sn xut chung.
- Kt chuyn cui kì chi phí
sn xut chung.
- Chi phí sn xut chung c
đnh không phân b đc ghi
nhn vào tài khon 632 do mc
sn xut thc t sn xut ra thp
hnăcôngăsutăbìnhăthng.
13
Săđ 1.5:ăSăđ hch toán chi phí sn xut chung
TK 334
Chi phí dch v mua ngoài, chi
phí bng tin khác
Ghi gim chi phí sn xut chung
TK 632
Kt chuyn chi phí sn xut
chungăvt mcăbìnhăthng
TK 152, 138,
111,ă334ầ
TK 338
TK 152, 153
TK 627
TK 154
Chiăphíăcôngănhơnăviênăphơnăxng
Các khonătríchătheoălngăca
nhơnăviênăphơnăxng
Chi phí vt liu, công c dng c
phân b choăphơnăxng
Kt chuyn hoc phân b chi phí
sn xut chung
TK 214
TK 111,112, 331
TK 142, 242, 335
TK 133
Trích khu hao máy móc ti
phơnăxng sn xut
Phân b chi phí tr trc và chi
phí phi tr
Thu GTGT khu tr
Thang Long University Library
14
+ Hch toán các khon thit hi trong sn xut
a) Thit hi v sn phm hng
Sn phm hng là các sn phm không tha mãn các tiêu chun chtălng và
cácăđcăđim k thut v màu sc, kích c, trngălng, cách thc lp ráp.
Sn phm hngăđc phân loi theo hai cách sau:
- Theo mcăđ hăhng: Sn phm hng có th sa chaăđc và sn phm hng
không th sa chaăđc.
- Theo quan h vi công tác k hoch: Sn phm hngătrongăđnh mc và sn
phm hngăngoƠiăđnh mc.
Tài khon s dng: TK 1381: Tài sn thiu ch x lý
Săđ 1.6:ăSăđ hch toán sn phm hng
b) Thit hi v ngng sn xut
Nhng khon chi phí chi ra trong thi gian ngng sn xut vì nhng nguyên
nhân ch quan hoc khách quan (thiên tai, dch ha, thiu nguyên vt liu)ăđc coi là
thit hi v ngng sn xut.
Nu thit hi v ngng sn xut theo k hoch d kin thì theo dõi TK 335.
Nu ngng sn xut btă thng, các chi phí b ra trong thi gian ngng sn xut
khôngăđc chp nhn nên s theoădõiătrênăTKă1381ătngăt nh đi vi thit hi v
sn phm hngăngoƠiăđnh mc.
TK 152,ă1388ầ
Ph liu thu hi và các
khon biăthng
TKă152,ă153,ă334,ă338ầ
TK 1381
TK 811
Chi phí phát sinh sa
cha sn phm hng
Giá tr thit hi thc v sn
phm hngăngoƠiăđnh mc
TK 154
Giá tr sn phm hng
không sa chaăđc
Giá tr thc t ca sn phm
hng sa chaăđc
TK 155