Tải bản đầy đủ (.docx) (28 trang)

Thang điệu ngữ điệu, nhóm 8 đh mở

Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (324.53 KB, 28 trang )

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO
TRƯỜNG ĐẠI HỌC MỞ TP. HỒ CHÍ MINH
KHOA NGOẠI NGỮ

BÀI THUYẾT TRÌNH CHI TIẾT NHÓM :
CƠ SỞ NGÔN NGỮ HỌC
ĐỀ TÀI :
TÌM HIỂU VỀ THANH ĐIỆU VÀ NGỮ ĐIỆU
 :TS. TRẦN PHƯƠNG LÝ
 : NHÓM 8
 : B214EN1A

1
DANH SÁCH THÀNH VIÊN NHÓM 8
STT HỌ & TÊN MSSV
 !"#!!$
 !"%&'
( !")'*
+,-.&
/ )#01&2
3 45!6
2
MỤC LỤC
Trang
3
3.3 Thanh điệu (Tone)7
3.3.1 Khái niệm
Những biến đổi về độ cao của âm tiết tạo nên những từ khác nhau, gọi
là thanh điệu. Thanh điệu có tác dụng cấu tạo và khu biệt vỏ âm thanh của từ
và hình vị. Sự khác nhau me, mè, mé, mẻ, mẽ, mẹ là sự khác nhau về thanh
điệu.


89:;!8<='>!?=@&48&AB&2!4%2?=@&48&ABCD
B='>!?=@&48&AB2';
&E<8';F';G';BHIEGJ'IE
KLMNKOP';=Q'9$=R&B)=SG2P'>TB8KOG2P'>=SGMN
&)&JR=)UR&2!&VIEU)WRCI&1MN74)';
FB8X?W'%&!Y'&2!4)&2!Z'[K\)]![K')B&^R2
='>!=@&P'>I'&JKOP';=Q''%I'6&=R?W)PR&2!^'
9'>8*%'?<='>!&VIEGJ'B='>!_)J
4)&&E<&`&^Pa@G&&'>8b84)';B
G4[K[c]!@dG4[K[c=8B@dKO?'W><TB4)<C
4W?'S'W='$!I&9e'&&E<&^B='>!8';9'>7
me, mè, mé, mẻ, mẽ, mẹ?<CI&B!9'<B&.IE&^Y'?'W
><TBD<E<?e&ABG8*28';F';
G';B20BB+V&fBg&2!h8';EQ';
i[49';jB'M)[K'BIE&^B='>!RKYE<+E
h8';BB';9';:&^>YB='>!=*'J
*k'WI!9O&+EBh?*'&^B='>!GV&UG86g';
'';)96?';'>B ';'>KLMNPJ&<&'
B'9&^K!B='>!=8b&'Pl&&M6!B=@4W)@&M8e'
!W2&17!$jZ'Ka&@9IEM6!m!4DG21&
B&ABRE<M)9:GJ'=V4WPDM'>29#%&e'&^S
4
&)P';PB)'W!BR96=$IES4J?X';![)?:G48X<
2%&!5.
B='>!=8b&U)4BM)KO4!P:&ABM2Bno[)KO4!
=R=^BB&:'$!B1UB;!P';=Q'4BKB)HB&^
&&BI&B!89:KO4!=R&ABM2B=J:9B'4p
7R@^U)4B<2<!Bq!W2BGN2r@I&
^U)4BKOMB)=R9$&B)=RqB='>!r6'WB='>!&_&^@
O&KO4)GU9'<2<!B8B9s[6KOMB)=R

9$=R&B)8R&'D?'WN&9D<&,4YM)&&2BU)4B=$!
=8b&?8e]!B9IE=Ste'
B='>!&p&^S=8b&KLMN=SP'S!#tTB<GG4)
';)qg'[4'BrtTBKg<!=8b&S'>PlRB&B)1MN7
Ccd&^B6GCcI_d&`&^B6G8;!!Y^'
&ABI_D2';VB'&ABCV6GJ'=8b&G29e'RB
&B)
((2?)U'B='>!
3.3.2.1 Thanh bằng
BPl??)U'4)=^&&BG2P'>B!Pl&&V&4W
BP:&&B)=R&^S'W!J=*'J8<='S
M7';u)4!PB=8b&^'g'[4'B
3.3.2.2 Thanh trắc
B4a&??)U'B='>!G2P'>B!PlKOM'&!S&B)=RC
6G?W&B))@&C&B)v!Y6GIE=8b&'W!J=*'J8<
='SPl<=8X&)?Wv!Y
M7B='>!';'>';';'
5
3.3.2.3 Thanh điệu trong Tiếng Việt
B='>!4)';'>-&^K!B='>!?BKa&!$
Z'j9@
$@&1J4CBBIEM6!4B&.BKLMNM6!
BqM'B&4''&KB)[B4IKr&)B='>!&p?U'74B9[qM6!!$r
B&![qM6!Ka&r))IBP)9[qM6!Z'r'?MBqM6!jr9M)!M[4qM6!@r
3.3( Cách ghi thanh điệu
3.3.3.1 Cách biểu thị thanh điệu thông qua đồ hình
+SP'S!#=8Xw&ABB='>!E<%&4'>!!W
'>=$v!6R&&'2=8b&%'?c&<&''B='>!&AB4'>!
!W'>d8*O8I'G2?)U'=R&B)&AB!W28X'B
&'B=R&B)&ABB='>!/V&KY?6G6KY/?&B)6n8

;(?4!PD *'&B)9*'6GxY?8b&<KY=8b&'4W,'
2';?C&)=;(&<KY;!IE&^&<KY)D='$!=^&^TB
?2';<!]!BIE&^B='>!5!;2';&`=$!=8b&'
&<KY7&<V6&_V&Pa=5!&<V&_V&I;.&4)48X
bGBPl8X'BKy'Pl&)KY'YB!4CI'2';&O&
a+Y'9e'B4a&GV&UG8X'BMo(&<KY=S&_KOP';=Q'9$
!;='>!
1MN7';qG8*<0a&i'r&^PYB=8b&%'W[)4!$
Y?0Dq//r8Xq(/riVq r9:Gq/r
Thanh điệu Âm vực
Cách kí
hiệu
Miêu tả
B0D //  &B)PD='>!
Bz8X (/  4!='>!
B(ziV  ( '='>!
B z:G /
)'='>!
Bảng 3.1: BỐN THANH ĐIỆU CỦA TIẾNG HÁN PHỔ THÔNG
^SP'S!=UB='>!';Pl=-DKB!7
6
K
h

Bình


Hình 3.1: Biểu đồ thanh điệu Tiếng Hán
R2';8{∫u|o[)B&^<TBI&B!7
M7

 {}u
//
|78書\x~\cK&d
 {∫u
(/
|7!R& 屬 \x•\c!R&9$d
 {∫u

|7N& 熟 \x.\c6!&1d
 {∫u
/
|7N 樹 \xo\c&'&2d
B='>!';'&`=8b&P'S!'>8P'S!=-KB!7
7
5
4
Thường
Nhập
1
2
3
Hình 3.2: Biểu đồ thanh điệu của Tiếng Thái
[)&&4W&^SEJ3B='>!';'>8KB!7
• BBqLevel toner7//
• Bjq~Rising broken toner7(/
• BKa&qRising toner7 /
• B!$qFalling toner7(
(
• BZ'q€Low falling toner7((
• B@qLow constricted toner7(

•S'B'B='>!4)';UG&Q8X'B=jMoB'It'>!9
~nB&AB<CIE&^4%2=8b&'PlM6!4)&&E
<kEB&&M6!?9=8b&KLMN=S&_B='>!&AB&2!8*V
9e''9698X!:''D&AB&&K&;4B&<]!Y&<?
=jMo&&M6!=S'B='>!&AB2';99'>&'J'1&&,=@
M6!B=Y'9e'!W2&1&AB2';7thanh hỏi!R&29O&&B)
l4W&pthanh nặng!R&29O&6G=@gM8e'
8
&I)B%&8!"b'BM‚[4)?MFƒM)MK)q„„…rB
``q3r=j';Mo';P#':K^2B=SEJ&&
B='>!&AB';'>DM8e'=2?&&=8XwB='>!&ABR
8X'R'[)':&AB!"b'9ƒM)MK)4N&!?
V&5KY&*PJq†!MB[B?†4[]![&r1PlK[')[K94N&)?
X''B1Pl'??''2

Hình 3.3: Biểu đồ thanh điệu của Tiếng Việt
NS!R&9$^B0l&^BB9B!$?<
BI'G22B='B)B')J'4)^BPl
DBB&^29O&B5KY2B&B)*B!$J
B'=$!G2)J''IE&‡
FkˆPB)- B&p?U'?xa&Z'j@&^=8Xw
9I'S!G2GV&UG

9
$&B)=RB29O&B'Bxa&9j!R&29O&&B)Z'9@
!R&29O&6G$=8Xwj9xa&=$!8e?WZ'Dv!Y4-'
?W&p@D[)&'$!8ev!Y$&&G2&JPY=$!G2
&!'WZ'IE&^=R&yB5!&pjxa&9@
=$!&^=R&yB5!
[)``';^'&)8X'&`U)W&6=R8<2

BI&9&^S=8b&'?U'M8e'MURKY!5)qK'[\&)K'[r
!'WDK^ IEEJB='>!!YIJ)KB='>!'e'
E<%&Motần số cơ bản F0(fundamental frequency F0). ^?U'&&
&!S=R&AB=8XP'S!M'"‰&^S=8b&=*'J^BPl<
MUKB!7
Hình 3.4: Biểu đồ thanh điệu Tiếng
Việt theo dạng F0
;!?6&!S=R‰lB&)48XbGBBqIEM6!r
B67
10
• ‰&ABthanh huyềnlPWM8e'9&.&v!Y
• ‰&ABthanh nặnglPWM8e')@&B9e'BB9&.&
v!YK2!*
• ‰&ABthanh hỏilPWM8e'&.&v!YM'"JB!$4-'9.
&B)?WM'"JBKa&
• ‰&ABthanh ngã8*O‰&ABBZ'8l&B)*&`
&.&v!YM'"JB@qB)@&!$o8X'G2r4-'
9.?W:&B)M'"JBKa&
• ‰&ABthanh sắc&_9.?W&B)!9:IESI;?!:='SI;
.&‰&ABBKa&&B)*='SI;.&‰&ABBj:&1
4)=BKY48XbGL'>='SI;.&‰&ABBKa&=$!
6G*='SI;.&‰&ABBj
3.3.3.2 Cách ghi dấu thanh trong hệ thống chữ Quốc ngữ
Quan điểm chính thống về cách ghi dấu thanh điệu
Kiểu cũ
'>B&^B']!B='S9$&&=@M6!B8X=8b&%'?ŠI'S!
&`Š9ŠI'S!e'Šm!a&I'S!&`&^G5&&V4Wj]!B'<9#41M6!
g'<BB5'<B,'C&)&2Pl
1. Nếu có một nguyên âmDM6!=@g!W27jj


2. Nếu là tập hợp hai (2) nguyên âmq#4o2rD=M6!g!W
2=5!:GbGPBq(r!W2qB4o2r)@&B'!W2‹
GN2&!Y'D9#41M6!&!S=;!W2VD1MN87
ŠpBŠBŠpBŠDM6!!$=@4W&<Š)Š8;!Š)ŠDM6!
&!S=;ŠBŠ
ŠAŠBŠAŠD M6!Z' =@4WŠ!Š8;!ŠI!Œ!ŠDM6!
&!S=;ŠŠ
11
3. Ngoại lệ là chữ "ê" và "ơ" chiếm ưu tiên, bất kể vị trí.
1MN87
Š!gŠ;!&&V9)?>IS4WDM6!Z'=@g&<Š!Š8&^Š*Š
D&!SKBŠ*Š
Š&!>Š;!&&V9)?>IS4WDM6!@=@g&<ŠŠ8&^
ŠWŠD&!SKBŠWŠ
i'S!&`MOB4W<C='SC48e&„/WŠ'Š9Š]!Š=8b&
&)'?Rs!O4'WD9:Š'Š9Š]!UŠIEGJ'?#4o2Š'BŠ
BŠ!BŠ?Š'Š‹ŠŠn9Š]!Š‹ŠUŠ
Kiểu mới
m!a&ŠI'S!e'Š&&V4W<2%&!Y=Y'&';!&<92m!
a&=^8KB!7
1. Với các âm tiết{4pE'|q2=>\•[4)\r&^2&1?!W2=*7
+@M6!B='>!9)9#41&AB&<&'P'S!M'"&)2&1=^1MN7
jj
2. Với các âm tiết{‹4pE'|q2=>\Ž\=8b&P'S!M'"PlŠ)!Šr&^2
&1?!W2=*D&`PZM6!B='>!9)9#41&<&'P'S!
M'"&)2&11MN7))•]!•]!]!X!Œ!‘)]!w
]!]!‘K!t
3. Với các âm tiết có âm chính là nguyên âm đôi:
;!?2';{IwG|q!W2=8b&9';?7Š'WW!E8*Šn2&!Y'
=8b&9';Pl7ŠG&&)!'ŠrDPZM6!?W&<&'V

B'4)QbGB'&<&'P'S!M'"&)2&11MN7;!!Y8X
';&!;!Y8b'>!R8X'9';!Y&8X
12
;!?2';{‹IwG|q!W2=8b&9';?7Š'BB!B8BŠrD6
?)UPZM6!9)9#41&<&'V64)QbGB'&<&'P'S!M'"
&)2&11MN7_BAB&VBoBIVB
4. Phân biệt vị trí đặt dấu thanh điệu ở tổ hợp "ua" và "ia":
e'Š'BŠDG2P'>PlKOv!6'>B9a@&AB&<&'ŠŠg
=5!2';^ŠŠD=@9)ŠBŠq'''JrIE&^ŠŠD=@
9)Š'ŠqP#B&DB1Br48XbG=@&P'>7Š#BŠq&^4)CŠ'@#BŠ
9=%&?•#B{’'[3|r
e'Š!BŠDG2P'>PlKOv!6'>B9a@&AB&<&'Š]Š^
Š]ŠD=@9)ŠBŠq]!]!]!UrIE&^Š]ŠD=@9)Š!Šq.B
.B&oBr)@&=S'J'>&)9'>&?PR“&^S&)'Š]!Š8?
RQbGGN2=5!8*O8Š'GŠi'=^Ky&)'
Š]!]!]!UŠ8?<2';&^2=>\•[4)\
Nguyên tắc đặt dấu thanh trong hệ thống chữ Quốc ngữ
4)P'cRtI';Z9$&&'M6!B4W9PJ';'>d
&'J45#DW!4BPB!Wa&=@M6!B4)>Y&<
m!Y&<8KB!7
Nguyên tắc biểu trưng ngữ âm
;!>Y&<9';Mo&&M6!GN=SP'S!#B='>!D9#41&AB
&&M6!B8X=8b&=@g4W)@&M8e';!Y=_2';V&?
!W2B2U2xO=#9#=^&1?v!6GC!Wa&P'S!
48<2Pg'?y!W2?;!YB<=@&48<2&*PJ
&ABB='>!4)2';1MN7gà, ngã, đặc, tínhH
Nguyên tắc hợp lí
13
”!6GC=@&='S4'W,'E<&^R&&S'>B='>!
I&B!‡U4)';•EM)2';5!8&_&^&6!4.&

gW&&&<&'=8b&Mo=SS'>B='>!9=8b&=@g&!Y'2';
qr
lR@4?5?s9e'&&QbGGN2=5!@I&=JPJ)
&)B)&9';9=&`8'6=8b&!:?b'';'>D
I&2';)'&6!4.&g&p&^&6!4.&IEg&)W;!Mo
&<&'=SS'>B='>!8';•EDKy25?s9e'&&GN
2&!Y'Pg'9:=SbG?19!:?b'&)9';?&'6';'>=jMo
&&M6!GN=SS'>B='>!H
Nguyên tắc thẩm mĩ
1?&&'M6!BKB)&)&2=Y'!:a‡U&o
R!W2=E'8M6!B&^S=8b&=I&B!7mía – miến;
chúa – chuối:&1&^'$!48XbG9D?1M)&2=Y'M6!B?U'
IE6';=g=_2';1MN7khỏa, húy, xòeHxO&2=Y'
&`&^V&=R9[)<!Wa&I&B!4)9'>&'M6!B7
)@&!5!tMOB9)4:O&AB&&&)&<=M6!9)&<&'g'<B
&AB&&2';I'S!7
–+‹–=E'1MN7thìa,lựa
)@&[)&JB'!Wa&&2=Y'9P'S!48<2M6!B=8b&
=g!W24)<2';I'S!7
–+‹–=*‹–1MN7nhẵn, tép, sỏiH
)@&M6!B=8b&=g&)&<V4)QbG&<&''!W2
=E'4)&&2';IEg7
–+‹–=E'‹–1MN7thiền, lưỡi, cuốngH
14
)@&M6!B=8b&=g!W24)&&2';Pa=5!Pl2
=>7
0–‹–=*‹–1MN7uế, oản, uấtH
15
3.4 NGỮ ĐIỆU (INTONATION)
3.4.1 Giới thiệu và định nghĩa

i'8X'B^'&!>B=%&&'D=^&)8X'I&['%^'
q'%=%&r&^?.&B?.&&:?.&?WPQ9?.&v!Y454)';
F&^46'$!48XbGP'S!'>KOB=Q'.Bjv[PY
91MN'%BKB!=27
7HéK)?[[)[q[=8b&=%&?W'%r
A) ['K[?†K)?[[)[
B) [4BGK[K[B?)[4K
C) [)?&B4[MBP)![)[
D) [G)?'&['IK['[†'KB)[4G[4K)
E) ‰)!4'[KB4[Ž4)
—'&'[M))!&))K[€
The right answer is A0[&B!K[c[d'K[GBK'•[M
q+G=.?&2!FD8X'^'6U&<c[dTB?8X'
^'!YEP)&)8X'[4l1BB?8X'=j?6'$
&VIEGJ'B'I&r
7[K)?[[)˜q)[=8b&WBZ')@&Bjr
A) ['K[?†K)?[[)[
B) [4BGK[K[B?)[4K
C) [)?&B4[MBP)![)[
D) [G)?'&['IK['[†'KB)[4G[4K)
E) ‰)!4'[KB4[Ž4)
—'&'[M))!&))K[€
The right answer is D. 0[&B!K[c)[d'K[GBK'•[MK4)?
q+G=.?&2!.D8X'[?@G?U'&2!^'96]!U&<
c)[dTB?8X'[=B&^t'g:=#&AB8X'^'
16
9!Y8X'^'&^WPl&V=S&V'?:G?!:cFB?
I˜4Rdr
(7[


??))[&'[BŽ'wq[=8b&=%&?W'%r
A) B'KBKB[[
B) B'KB]![K')
C) ƒvB&?[)[KŽ'[
D) [B&&[GK'9'B')
E) F)[4G[4K)M))P[?'9[[
—'&'[M))!&))K[€
The right answer is B0[&B!K['?'I[Ku[K\)]![K'))4)††[4K[[&[
q+G=.?&2!0D&&=%&?W'%g&!Y'&2!8X&_v!6
'>gMU&2!Z'u[K\))@&&2!S'>R?X'X'r
 7[

??))[&'[BŽ'˜q[=8b&WBZ')@&B
jr
A) B'KBKB[[
B) B'KB]![K')
C) ƒvB&?[)[KŽ'[
D) [B&&[GK'9'B')
E) F)[4G[4K)M))P[?'9[[
—'&'[M))!&))K[€
The right answer is E0[&B!K['[vG4[KK[KBM)!P)†[?'K[[4
q+G=.?&2!ƒD^S'>4l8X'[IE'4lcF
B?U'='v[G'9e'E'd98X'[&58X'^'I‡=#?U'R
?5<B)@&=8B4BPl&V&V'&):=#=^r
q!-7)`™0o'Uo')4Ds!:E<%&Chương 2: Ngữ
Âm Học4//r
17
LPY48XbG4W&.B:68X'^'&^S?W'%
v!Y'%9:MN?Y'=%&59MCP6D?D)@&I;bG9e'
Bj)@&BZ'9)CN&=1&&AB9'>&?lU)4B

'$!D!Y&)&2!9I';&)8X'[&^S'S!?v&:
E'=BZ'8b&?U'8X'^'P'S!'>RE'I&)@&
=E'I'?KO'X9$&2!&AB8X'^'6&J<D!Y=$!
GN!R&9)KO='$!I'S'%&AB8X'^'^'&&I&6&J
<D!Y?P'S!'>&)<='>!&AB&2!&`8<='>!
&AB?X'^'Vậy ngữ điệu là gì?
3.4.1.2 Định nghĩa về ngữ điệu
C&&91MN4W&.B&^S6<='>!?KOP';=Q'9$&B)=R
&AB'%^'M'"4B4)R&!,'2B?e*2';BRC)@&
KO&!S=R9$B&*PJKO2&B)9U6G&AB'%^'
Ngữ điệu là việc sử dụng sự biến đổi về cao độ và cả những hiện tượng
siêu đoạn tính khác như độ to, tốc độ, chỗ ngừng khi phát âm một chuỗi âm
lớn hơn một từ.
q!-7)`™0o'Uo')4Ds!:E<%&Chương 2: Ngữ Âm
Học4//r
3.4.2 Chức năng của ngữ điệu
V&&AB<='>!-PY&V&7&.GGI!P'>P'S!&J
9=@&48
18
CHỨC NĂNG CỦA
NGỮ ĐIỆU
š›
œh
š›
i•0
š›
0ž•Ÿ
š›
+ k¡
Hình 3.5: Sơ đồ chức năng của ngữ điệu

3.4.2.1 Chức năng cú pháp
V&&.GG?o[)KOU6G)@&KO?W'%B&^I'
8X'^'KLMN&&6UC=S'.G&)8X'[:P';&2!^'
=^!R&?)U'&&?)U'&2!GQP';8&2!8X!:&2!Z'&2!>?>
&2!P'S!&J&2!?L9&2!4[)
A. Ngữ điệu của câu tường thuật
i'8X'^'=$&:G=;&2!8X!:D,'PRG:&AB&2!Ky&^<
='>!I&B!.Bvw91MNKB!=2
M7
19
E]!B, tôi có mua hai chai Pepsi U'&LB
89:<='>!&AB&2!KyPB)-PBPRG:&10RG:&^<
='>!Bqr8X?4UC&_X''B'%^'q'%=%&r46¢
IE?W'%9IEv!Y'%9N&=1&&AB9'>&??U)
4BKO!:?b'q=r=S8X'=%&q8X'^'r&^S?W'%gPRG:V
B'0RG:VB'&AB&2!?PRG:&1&AB&2!'.G&!&6GE
'&)8X'[8X'^'8X?W'%96U9)&&C8
P,<=RCMBC0RG:VPBq(r?PRG:8X'^'KyU
6G'%=SEP)*'vJ4BKO9'>&9I;.&&2!
B. Ngữ điệu của câu hỏi
<='>!&AB&2!Z'&`'Y8&2!8X!:88X?W
'%g&!Y'&2!
Mƒ?Dđấy€q<c=6d=8b&?W'%9CBGJ'r
:!!BB'&B'[GK'U'&LBphải không€qMU&2!&^KL
MN&&C8GJ'IE&^BIEBIEH=S8X'^'v&
:?U'E'&)8X'[r
C. Ngữ điệu của câu cảm thán
<='>!&AB&2!&J8X6U9)&&1CP,<&AB
1C
20

0RG:&^<
='>!v!Y
(
0RG:&^<='>!?W
96U9)&&C
8&^!BB'&B'
[GK'

0RG:&^<
='>!Bq=%&
46¢r


M7 ')rất đẹp£ q&2!&^tI[&JGN&r
')mà đẹp gì£ q&2!&^t&WPB'r
D. Ngữ điệu của câu ra lệnh
2!>?>?&2!&^SPB)-RCR&NC)@&=E'I'?
&2!&^=A&A<99#<<PRG:=8b&'=:4)&&91MN
KB!=2?<PRG:=8b&^'q=%&r9e''%46U9MVI)
8X'[I'[=8b&&2!8XGJ'!2[)>?>=j=8b&
&_#4)&2!
M7
Đứng lại£Hướng về&g8e&£Nằm xuốngB!£Yểm trợ&)E'£u)!
Ž'??root out the enemiesŽ''£Any wayP!here£Turn on the fan
G?[BK[£
['£q=%&¢KyBtTB?X'9)r
Get in£q=%&6U9I;bG9e'=R&=8BB&_9)Gp=j
g&LBK¤KyBtTB?)4)r
E. Ngữ điệu của câu lửng và câu treo
2!?L?&2!8X'^'=RRMC&2!^'M)&^&=RCPW

)'2!4[)&`?&2!8X'^'=RRMC&2!^'8M)
8X'^'!YMC^'<='>!&AB&JB'?)U'&2!?IEv!Y
'%9IE?W'%
3.4.2.2 Chức năng khu biệt
V&I!P'>?&V&I&B!9$TB&AB&2!I'8X'
=%&KLMNB'<='>!I&B!
M7
21
 ƒ?Dđấy€q&<c=6d=8b&?W'%9CBGJ'W=2?&2!Z'r
 ƒ?Dđấy£q&<c=6d=8b&?W'%46UW=2?&2!B
tM%BUr2!Ky8*=8*9e'&2!ƒ?cái gì thế hả£
 ['£q=%&¢KyBtTB?X'9)r
 Get in£q=%&6U9I;bG9e'=R&=8BB&_9)Gp=j
g&LBK¤KyBtTB?)4)r
3.4.2.3 Chức năng biểu cảm
2!P'S!'>&Jv.&8X=8b&=%&6Ug1CMBC?6
C='S1&&ABR29:4)&G¥?#&KL
M7 0RG'rất hay£q&2!&^tI[&Jv.&9!'9˜r
0RG'dở như hát mên£q&2!&^t&WPB'r
F6&^người khác4-'£q&2!S'>&Jv.&P!-r
F6là một tên sở khanh£q&2!&^I'P_U)Pr
#6?@giỏi như Yết Kiêu£q&2!&^tGN&r
Khẩu phật tâm xà£q&2!&^t_BB'r
3.4.2.4 Chức năng đặc trưng
V&=@&48?8X'[I'[<='>!&AB8X'^'&^
S=)=8b&8X'^'MoCg9o)K'KYg9o))@&]!W
]!&AB8X'=^
M7
'='Erứa€ q';m!JBr
làm gì đấy€

Lồm &‡4B4['$PU&Dbí rị£q';m!JBr
Làm ăn&‡4B gìtiền bạcDkhó khăn£
22
3.5 Ngữ điệu trong tiếng Anh
3.5.1 Ngữ điệu trong Tiếng Anh là gì?
i'8X'B^'&!>B=%&2B?.&PQ?.&45?.&&B)?.&
6GKO?Wv!Y&AB2BI;bG9e'4%2&AB&2!U)<
='>!4)';F
+@&P'>';B?U'?RE<8X'^'461&Mo<
='>!=SS'>&Jv.&I&B!&`8='S69:&1?9e','
R&&?Wv!Y'%gRC6=#tTB&AB&2!&^S))
B=Q'
3.5.2 Phân loại ngữ điệu
4)';F&^B'?)U'<='>!&*PJ=^?<='>!?Wq[4'K'
![r9<='>!v!Yq[†B??'![r)'4BPU&^SI;bG&JB'9
%'?<='>!I;bG?Wv!Yq[4'K'z†B??'\[†B??'z4'K'![r
3.5.2.1 The rising tune (Ngữ điệu lên / Ngữ điệu thăng)
!Y'&2!?W'%
<='>!?W'%8X=8b&Mo4)<&NC9&2!S'>
'%='>!?#&KO¢)@&S'>KO'XM)MOIEI‡
=#IE]!B2H8&&&2!Z'E8X&2!&5!I';<&)
UP'>&&&NC9&2!W!&5!8X'I&?@G?U'?X'=j^'&2!'96
GJ-'&&&2!Z'=@&P'>S'>DPU
Trường hợp cụ thể:
- Dùng trong các câu hỏi nghi vấn “Yes No”
B)!G?B'B)€¦qF&^&*'=8b&'B)IE€r
- Dùng trong câu láy đuôi khi người nói muốn hỏi thông tin
[K)?[)!4P'I[M'M§[€¦qa?64Rv[=UG&AB&:!GJ'IE€r
- Dùng trong câu mệnh lệnh (nhưng ít mang tính chất ra lệnh hơn ngữ điệu
xuống)

!4)[?'G?[BK[¦q*a=•'.GE'r
23
- Dùng trong câu xác định nhưng hàm ý câu hỏi hoặc câu hỏi lặp lại Echo
question
‹)†[[BP'K)†Ž))M
u)![BŽB€
‹u)!B4[i[44€¦qF?i[44€r
- Dùng với từ xưng hô:
†4'[M¦'&[)[[)![4[q¨PU:9!'I'@GBg=2r
3.5.2.2 Ngữ điệu xuống (The Falling Tune, Falling inflection)
<='>!v!Y8X=8b&Mo4)&2!45!:&2!&J=S
M'"JtTBI‡=#'%]!;=)<='>!v!Y'%&p=8b&
S'>4)<&2!M'&^R?)U=R&AB&oR&A<
- Dùng trong câu chào hỏi:
))M)4'£©q)P!Q'Kr
- Dùng trong câu cảm thán:
ª)M£©q¨'&.B*'£r
- Dùng trong câu đề nghị
)[)£©q+')£r
[§K[B£©q.B='£r
- Dùng trong câu trần thuật
B?)9[K&'?M4[©qBW!]!t4˜&)r
- Dùng trong câu gọi
B4&)[)BM'9[[BBM©qB4?U'=2'.GDRBr
o4)&2!Z'Pa=5!PlC=SZ'qŽ)Ž)K[Ž)Ž'&ŽB
Ž[Ž[4[Ž9)Žr
—BB4[)!M)'€©qF=B?&']!'D9:€r
- Dùng trong yêu cầu hoặc mệnh lệnh
[)!)†?'†[£©qj&.4BIZ'&!R&=X'E'£r
- Dùng trong câu hỏi láy đuôi (khi người nói chờ đợi sự đồng ý của người nghe)

u)!?)9['M)§)!€©qƒW!B6GJ'IE€r
24
3.5.2.3 Ngữ điệu kết hợp
a) Ngữ điệu lên giọng kết hợp với ngữ điệu xuống giọng
- Các cụm từ và câu bắt đầu bằng cụm trạng từ hoặc mệnh đề trạng ngữ.
Ví dụ: ¦F†[4[B[©Ž[BMK)[[Bq&N4UCr
¦—[[&B[©BKI[M')[Bq>=$4U<r
- Các câu hỏi chỉ sự lựa chọn
4)&&&2!Z'&_KO?OB&%G548e&?W'%G5KB!v!Y'%
1MN7xB??Ž[))[&'[B¦)49'K'K)[†4'[MK©€
K[&)'[4['B)4‚![€
Lưu ý: 
* Cả phần trước và sau câu hỏi chỉ sự lựa chọn cũng có thể dùng ngữ điệu lên
giọng. Cách đọc như vậy thể hiện các hạng mục lựa vẫn chưa được liệt kê ra
hết, còn có nhiều hạng mức
1MN7))!&B??B4[[¦)4P?![¦)4P?B&I¦€
qKY&AB9'>&6?)U=$!?W'%?7&p&^!Ka&I&IE€r
* Đối với các câu hỏi ngắn chỉ sự lựa chọn, khi đọc nhanh cũng có thể kết hợp
thành một nhóm ngữ điệu để đọc.
1MN7
xB??Ž[))!)4KB)[©€
xB??Ž[ŽB?I)4)PP!K©€
*Các câu có mệnh đề danh từ hoặc mệnh đề thuộc ngữ không hạn định
ƒ9[4P)MKBK¦B''KB[v&[??[†'?©
b) Nhóm ngữ điệu có kết cấu xuống giọng + lên giọng thường dùng.
* Trong câu có mệnh đề chính trước mệnh đề trạng ngữ ( hoặc cụm trạng từ)
§M?'I[)P!B[Ž)[©'†&)!?MB††)4M'¦
5>=$4U<B&NCgG5VB'I'?W'%DM'"J
'%='>!!S&!S¢)@&&^&&T)=^
* Câu hỏi đuôi (khi không biết chắc về câu trả lời thì lên giọng ở cuối câu hỏi)

25

×