BỘ CÔNG THƯƠNG
TRƯỜNG CAO ĐẲNG CÔNG NGHIỆP TUY HÒA
Khoa Công nghệ thông tin
Bài giảng Bảo trì máy tính
TP.Tuy Hòa 2010
Chương 1: LẮP RÁP MÁY TÍNH
1.1 Các bước chủng bị:
Các bạn chủng bị những thiết bị cần thiết để tiến hành lắp ráp thành
một máy tính hoàn chỉnh ( các thiết bị như: case, main , cpu, ram, ổ cứng,
ổ CD nguồn, màn hình, các thiết bị ngoại vi như: chuột bàn phím).
1.2 Lắp ráp:
khi lắp ráp máy tính phải tuân theo các nguyên tắt sau: Tránh để bị
điện giật, chập điện cháy nổ. Phải có dụng cụ thích hợp khi lắp ráp sửa
chữa. Phải tắt nguồn điện khi lắp ráp. Khi khởi động phải dùng dây tiếp
đất. Lắp đúng hướng dẫn, đúng đầu. Không để ốc vít rơi vào máy tránh
chập mạch.
a) Lắp ráp CPU:
CPU là tâm điểm của mọi máy tính hiện đại, vì thế hãy chuẩn bị một
vị trí thích hợp để bắt đầu lắp ráp. Trong bước đầu tiên này, tất nhiên bạn
phải cần đến bộ xử lý, và cả bo mạch chủ cho hệ thống tương lai của bạn
nữa. Chúng ta sử dụng một bộ xử lý Intel với khe cắm LGA775, vì thế
quy trình lắp ráp sẽ không thể áp dụng được với những hệ thống sử dụng
bộ xử lý AMD khe cắm AM2. Nhưng đối với khe cắm AM2, mọi việc
cũng rất đơn giản, các hướng dẫn cài đặt bộ xử lý thường đi kèm với cả
bộ xử lý và bo mạch chủ.
Sau khi đặt bo mạch chủ lên một bề mặt bằng phẳng sạch sẽ, bạn
cần tháo lớp vỏ nhựa bọc chốt khe cắm LGA775. Nhớ cẩn thận đừng làm
cong hoặc lệch những chốt này – chúng cần thẳng hàng với các điểm tiếp
xúc trên giá để CPU. Sau khi đã gỡ lớp vỏ nhựa, bạn sẽ dễ dàng tháo nắp
giữ khe cắm. Đẩy nắp về phía sau để tiếp cận hoàn toàn với khe cắm.
Các CPU hiện đại đều được khoá để đảm bảo rằng chúng chỉ có thể
được gắn vào khe cắm theo một hướng, cũng giống như một mảnh ghép
hình vậy, vì thế bạn sẽ không gặp vấn đề gì trong việc ghép bộ xử lý của
mình vào khe cắm cả. Ví dụ như, bộ xử lý LGA775 có những răng cưa
nhỏ dọc hai bên mép khớp với răng cưa trên khe cắm. Còn nếu bạn xoay
xở mãi vẫn không gài CPU vào được khe cắm một cách êm ái, thì nhiều
khả năng bạn đã lắp ngược. Sau khi bộ xử lý đã yên vị trong khe cắm,
hãy đóng nắp lại và dùng khung để giữ nó vào đúng vị trí. Công đoạn này
giúp bảo vệ bo mạch chủ của PC.
Khi bộ xử lý đã được cài đặt, chúng ta có thể chuyển sang hệ thống
tản nhiệt. Nhiều người dùng thích áp dùng miếng dán nhiệt trước khi đưa
bộ xử lý vào bo mạch chủ, nhưng theo ý tôi, việc này sẽ chỉ làm mọi việc
rối thêm mà thôi.
Trước khi phung phí chất dẫn nhiệt nhiệt khắp tất cả những phần
bộ xử lý để hở, bạn cần làm sạch bề mặt chúng bằng tăm bông nhúng cồn
để xoá sổ bất kỳ hạt bụi hoặc vêt dầu nào từ những chiếc móng tay sơn tỉa
cẩn thận của bạn dây sang trong suốt quá trình cài đặt.
Tiếp đó mới là phần của lớp sơn dẫn nhiệt. Hầu hết các hàng bán lẻ
đều có bộ làm mát sơn sẵn chất dẫn nhiệt trên bề mặt. Nếu vậy, bạn có
thể bỏ qua bước này và tập trung vào việc cài đặt hệ thống làm mát. Còn
ngược lại, bạn nên tự sơn chất dẫn nhiệt, tốt nhất là sơn một lớp rất mỏng
giữa CPU và bộ phận làm mát, và phần lớn các bộ làm mát có sẵn lớp sơn
dẫn nhiệt đều sử dụng một lớp dày hơn so với lượng sơn lý tưởng.
Thực sự bạn không cần phải bao phủ toàn bộ bề mặt CPU bằng lớp
sơn này. Chỉ cần một phần như trong ảnh đã là quá đủ, và tốt nhất bạn
nên tập trung vào phần giữa của nắp kim loại bộ xử lý. Sau đó, quét lớp
điều nhiệt lên bề mặt bộ xử lý, nhớ phủ kín và đều tay. Một số chất điều
nhiệt còn được bán kèm với dụng cụ quét bằng nhựa, nhưng bạn cũng có
thể dùng một chiếc thẻ tín dụng, hoặc thậm chí alf một ngón tay bọc trong
túi nilon cũng tốt lắm rồi. Bạn chỉ cần đảm bảo rằng mình có được một
lứop sơn mịn và đủ dày để bao phủ toàn bộ bề mặt bộ xử lý. Đừng lo
lắng nếu bạn lỡ để dính một ít sơn lên khung giữ CPU; điều này chẳng có
vấn đề gì cả. Tuy vậy bạn cần tẩy sạch bất kỳ chất điều nhiệt nào rơi trên
bo mạch chủ hoặc trên các bộ phận bề mặt của nó. Một chiếc tăm bông
nhúng cồn sẽ giúp bạn giải quyết nhanh chóng vấn đề này.
Sau khi bộ xử lý đã được phủ một lớp sơn dẫn nhiệt, chúng ta có
thể chuyển sang bộ làm mát. Nếu bạn quyết định tự lắp ứng dụng làm mát
của mình, bạn cần đảm bảo rằng đế của nó được là sạch hoàn toàn. Cồn
rửa sẽ giúp bạn thực hiện việc này, nhưng một số bộ làm mát có sử dụng
những vật liệu dẫn nhiệt bề mặt đặc biệt dính và rất khó chịu. Vì thế bạn
có thế sẽ phải nhờ đến những hoá chất mạnh tay hơn như thuốc tẩy sơn
móng tay, để đưa đế bộ làm mát trở lại bề mặt kim loại trơn láng như cũ.
Khi đó, bạn cần chú ý tránh làm xước bề mặt đế hệ thống làm mát.
Một số bộ làm mát cần phải cạo mới sạch hết chất dẫn nhiệt, trong trường
hợp đó bạn nên dùng một dụng cụ bằng nhựa, hơn là chiếc thìa kim loại
đề chà lên bề mặt thiết bị.
Với một bộ xử lý được phủ bởi một lớp điều nhiệt mỏng, cùng hệ
thống làm mát được lau chùi sạch sẽ, đã đến lúc bạn ghép đôi chúng với
nhau. Trước khi gắn hệ thống quạt vào vị trí, cần kiểm tra xem cả 4 trụ
bằng nhựa của bộ làm mát đã được xoay theo chiều kim đồng hồ vào vị
trí cài đặt của chúng. Tiếp đó, đặt hệ thống quạt lên trên CPU sao cho 4
trụ trên đặt thẳng với các lỗ tương ứng trên bo mạch chủ.
Sau khi các trụ đã được đặt thẳng hàng, lần lượt ấn 4 chiếc nắp
nhựa màu đen để khoá hệ thống quạt vào vị trí. Mỗi khi một trụ được
khoá, bạn sẽ nghe thấy tiếng click. Do phần diện tích xung quanh một khe
cắm CPU của bo mạch chủ thường vướng đủ thứ: tụ điện, quạt, và ống
thoát hơi, vì thế theo tôi, đầu tiên bạn nên gắn trụ khó nhất, tiếp đến là trụ
đối diện, cuối cùng là hai trụ còn lại, thứ tự tùy bạn lựa chọn.
Sau khi đã khoá bộ tản nhiệt vào vị trí, bạn cần gắn quạt lên phía
trên bộ xử lý. Thường thì quạt CPU luôn nằm cạnh khe cắm, nhưng nếu
bạn không tìm ra nó, bạn có thể xem trong cuốn hướng dẫn sử dụng bo
mạch chủ của mình. Bạn cũng cần để ý xem bộ tản nhiệt mình đang dùng
sử dụng Quạt làm mát nối với đầu 3 hay 4 cọc. Thông tin này sẽ liên quan
trực tiếp khi chúng ta dùng BIOS để điều chỉnh tốc độ quạt, bởi không bo
mạch chủ nào có thể tự nhận diện được chủng loại quạt.
b) Cài đặt bộ nhớ
Khi bo mạch chủ đã nằm gọn trong case thì rất khó để thao tác, vì
thế chúng ta nên cài đặt bộ nhớ trước. Hiện nay, phần lớn các hệ thống
máy tính đều chạy bộ nhớ với cấu hình kênh đôi bằng cách sử dụng
những cặp module bộ nhớ. Thường thì các bo mạch chủ đều đi kèm với 4
khe cắm DIMM, trong đó 2 khe cắm tương ứng với hai kênh bộ nhớ, vì
thế bạn cần kiểm tra cuốn hướng dẫn sử dụng đi kèm với bo mạch chủ
của mình để biết được khe cắm nào tương ứng với kênh bộ nhớ nào. Chú
ý cài đặt ít nhất một thanh bộ nhớ lên mỗi kênh.
Sau khi đã định vị xong từng khe cắm, việc tiếp theo bạn cần làm
là gắn module bộ nhớ vào đúng vị trí của nó. Cũng như bộ xử lý, các
module đều được khoá để chỉ có thể nhét vừa vào khe cắm DIMM theo
một hướng. Hãy xoay module của bạn theo hướng đó, rồi nhấn đều quanh
mép trên cùng để đưa chúng vào đúng khe cắm DIMM. Nếu module bị
rung và lắc như thể nằm trên một trục quay, bạn cần xoay nó theo chiều
ngược lại.
Nếu bạn đang chạy module bộ nhớ cực lớn, với những tấm toả
nhiệt khổng lồ, bạn cần tìm những bộ làm mát lớn hơn. Trừ khi hướng
của bộ làm mát có thể bị thay đổi để nhường chỗ cho khe cắm DIMM,
bạn sẽ phải chọn module bộ nhớ thấp hơn, hoặc chọn bộ làm mát CPU
nhỏ hơn.
Nếu module bộ nhớ đã được gắn đúng cách, các tab gắn cuối mỗi
khe cắm DIMM sẽ đứng thẳng ở vị trí khoá, sẵn sàng đóng lại. Còn nếu
những tab này chưa được khoá hoàn toàn, thì bạn có thể khoá chúng một
cách đơn giản bằng cách đẩy nhẹ ngón tay của mình.
c) Chuẩn bị case.
Vậy là phần bo mạch chủ đã được giải quyết xong, bây giờ đến
lượt công đoạn chuẩn bị case. Đã đến lúc dùng đến chiếc tua vít rồi. Việc
đầu tiên chúng ta cần làm là tháo bỏ lớp vỏ mặt bên. Trong một số trường
hợp, bạn chỉ cần, và cũng chỉ có thể tháo được lớp vỏ bên trái. Tuy vậy,
nếu thùng máy của bạn có thể tháo được nắp ở cả hai bên, bạn nên thực
hiện điều này. Nó sẽ giúp bạn có nhiều không gian để thao tác hơn khi
tiến hành dọn dẹp trong case. Phần lớn các thùng máy hiện đại đều dùng
ốc vít hoặc chốt kỹ thuật để gắn vỏ, vì thế có thể bạn sẽ không cần đến
tua vít mà vẫn có thể tháo rời được chúng. Còn nếu bạn cần được hướng
dẫn cách sử dụng tua vít, thì có lẽ việc lắp ráp một bộ máy tính hoàn
chỉnh là quá tham vọng đối với bạn.
Sau khi tháo vỏ case, chúng ta sẽ tiếp cận được với các bộ phận
bên trong – quan trọng nhất là panel chứa bo mạch chủ. Tuy nhiên, bo
mạch chủ không nằm trực tiếp trên lớp panel kim loại bởi chúng sẽ gây ra
các hiện tượng chập mạch. Thay vào đó, bo mạch chủ sẽ nằm trên các trụ
giúp tách biệt nó với case.
Các trụ của bo mạch chủ thường được gắn kèm với case, và có thể
được bắt ốc vít trực tiếp vào khay bo mạch chủ bằng tay không mà không
cần dùng đến bất kỳ công cụ nào khác. Chỉ cần đảm bảo bạn vặn vít đủ
chặt là được.
Khi gắn trụ với bo mạch chủ, nhớ để ý xem chúng đã thẳng hàng
với các lỗ trên bo mạch hay chưa, bởi các trụ không thẳng hàng có thể
tiếp xúc với lớp hợp kim ở mặt dưới bo mạch và tạo ra những điểm bị
chập mạch. Theo kinh nghiệm của chúng tôi, bạn nên dùng ít nhất 6 trụ
đối với một bo mạch chủ ATX tiêu chuẩn, nhưng để cho chắc ăn thì bạn
có thể dùng hết số lỗ trên bo mạch chủ của mình.
Sau khi các trụ đã vào vị trí, hãy kéo nắp I/O ra khỏi hộp bo mạch
chủ. Hầu hết các case đều có sẵn một nắp I/O chung, nhưng thường thì nó
sẽ không khớp với cổng trên bo mạch chủ. Nếu case của bạn thuộc loại
này, bạn có thể tháo nắp I/O ra và vứt đi được rồi. Chiếc nắp I/O kèm với
bo mạch chủ của bạn sẽ dễ dàng hoàn thành phần việc của nó.
Trước khi đi tiếp, bạn có thể tránh cho mình được nhiều rắc rối
bằng việc bẻ cong các miếng gài kim loại vào bên trong tấm chắn I/O.
Trong ảnh trên, các phần kim loại nhô ra này có thể nhìn thấy rõ mồn một
trên cổng PS/2, Ethernet, và Firewire. Khi bẻ chúng vào phía trong,
chúng sẽ không vướng vào các cổng bo mạch trong quá trình lắp đặt.
Bây giờ chúng ta đã có thể cài bo mạch chủ vào case, nhưng trước
đó, bạn cần bổ sung thêm một số bộ phận cần được cài đặt trước, khi case
còn đang trống.
Đầu tiên là ổ cứng hệ thống. Có vẻ như hiện tại mỗi nhà sản xuất
lại có kiểu đúc ổ cứng khác nhau, nhưng trong bài báo này, việc cài đặt
của chúng tôi khá thuận lợi. Ổ cứng trượt rất gọn gàng vào ô có kích
thước 3.5" — cổng ổ đĩa quay ra ngoài – và được giữ chặt bằng ốc vít.
Tuỳ vào loại case của mình, bạn có thể cần bắt vít cả bên trong lẫn bên
ngoài; thật là tuyệt bởi chúng tôi đã tháo tấm vỏ bên phải.
Việc chọn ngăn nào để chứa ổ cứng hệ thống là tùy ở bạn, nhưng
tôi thích đặt ổ cứng ở vị trí thấp hơn là vị trí cao. Hoặc khi nhiệt độ tăng
cao, bạn cũng có thể muốn đặt ổ cứng của mình ở nơi mát mẻ nhất trong
case. Còn nếu bạn đang chạy một hệ thống có nhiều ổ cứng, thì đừng nên
để chúng ở các ngăn kế tiếp nhau. Nếu được, hãy bỏ một ngăn trống giữa
các ổ đĩa để cho phép không khí luân chuyển tự do giữa các tầng.
Tiếp đến là ổ đĩa quang. Lần này chúng tôi sử dụng ngăn có kích
thước ngoài 5.25 inch, và cũng như các ổ truyền thống, nó được gắn vào
bằng ốc vít. Tất nhiên, những con ốc ở đây hơi khác so với ở ổ cứng
bạn biết đấy, nếu tất cả đều sử dụng cùng một loại ốc thì mọi việc đã quá
đơn giản đối với người dùng. Tất cả các loại ốc vít đều được bán kèm với
case, và theo quy luật thì những con ốc có ren nhỏ hơn sẽ được dùng
trong ổ đĩa quang và bo mạch chủ, còn những con ốc có ren thô và đầu
nhỏ thì dành cho vỏ máy và card mở rộng.
Nếu bạn định dùng ổ quang , cần kiểm tra xem jumper của nó là
Master hay Single Drive. Đây là vị trí mặc định của ổ đĩa, và bạn không
cần thay đổi gì hết trừ khi bạn dự định chạy ổ đĩa quang thứ hai trên cùng
một dây dẫn. Các ổ có giao diện SATA thì tiện lợi hơn một chút, bởi
chúng không có những jumper này và cũng không cần tạo cấu hình theo
cách này.
Có lẽ bạn cũng nhận thấy rằng chúng tôi đang cài ổ quang trong
ngăn 5.25 inch nằm ở vị trí cao nhất trong case. Thường thì ổ quang
không được sử dụng nhiều lắm, nên chúng tôi không quan tâm đến việc
phải đặt nó vào vị trí mát mẻ nhất. Thay vào đó, tôi thích đặt ổ quang ở
nơi càng cao càng tốt để dễ với tới hơn khi case đang nằm trên sàn nhà.
Nếu bạn là người theo chủ nghĩa cổ điển, công việc tiếp theo của
bạn là cài đặt ổ đĩa mềm trong một ô nào đó có kích thước ngoài là 3.5
inch. Tương tự như ổ đĩa quang, nhưng có ít lựa chọn hơn, bởi phần lớn
các case chỉ có một, hoặc cùng lắm là hai ngăn có kích thước ngoài là
3.5". Còn những ai muốn nhanh chóng hội nhập thế kỷ 21 thì hãy mau
mau thay ổ đĩa mềm của bạn bằng một bộ đọc thẻ nhớ đa chức năng đặt
vừa trong ngăn có cùng kích cỡ.
d) Bo mạch chủ
Sau khi case đã được mở và một số ổ đã được cài, giờ đã đến lúc
bo mạch chủ của chúng ta tham gia vào cuộc vui này rồi. Các case tiêu
chuẩn đều có kích thước nhỏ, vì thế sẽ dễ dàng hơn nếu bạn nghiêng bo
mạch đi một chút, với mặt có cổng hướng ra ngoài. Sau đó đặt cổng thẳng
hàng với các lỗ tương ứng trên tấm chắn I/O và nhẹ nhàng đặt bo mạch
lên các trụ bạn đã gắn vào case trước đó. Nếu bo mạch chủ được đặt đúng
hướng, các lỗ sẽ thẳng hàng với trụ bên dưới.
Từ đây, bạn cần gắn bo mạch chủ vào vị trí bằng đinh ốc kèm sẵn
với case. Khi được vặn chặt, các đinh ốc này sẽ trở nên vô cùng gọn
ghẽ,nhưng cũng không nhất thiết phải cố sức cho lắm. Tiếp đến, chúng ta
sẽ giải quyết bộ nối mặt trước cho công tắc nguồn và công tắc khởi động
lại, đèn nguồn và đền báo hiệu hoạt động ổ cứng, cùng với loa PC. Mỗi
bo mạch chủ lại có cấu trúc bộ nối khác nhau, vì thế bạn cần tham khảo
cuốn hướng dẫn sử dụng để biết được ví trí thích hợp của từng dây cắm.
Đối vưói đèn LED nguồn và ổ cứng, các sợi dây nhiều màu sẽ được nối
vào cọc dương trên bo mạch chủ.
Thật nực cười bởi cho đến giờ, ngành công nghiệp máy tính vẫn
chưa đưa ra được một tiêu chuẩn thống nhất cho tất cả các bộ nối mặt
trước để người dùng vẫn phải điên đầu với một mớ dây nối đủ loại.
Nhưng bạn vẫn phải chấp nhận sự thật và đảm bảo cắm đúng được tất cả
các bộ nối mặt trước, bởi mọi thứ bên trong case còn rắc rối hơn nhiều.
Mặc dù chúng ta đang phải giải quyết các thiết bị phần cứng mặt
trước, nhưng bạn cũng nên để ý đến cổng mở rộng. Phần lớn các case
hiện đại đều có cổng USB mặt trước gắn với các đầu nối nằm trên bo
mạch chủ. Tuỳ từng trường hợp, các cổng USB này có thể gắn với một lô
dây nối cần được gắn một cách riêng rẽ, hoặc nối với một khối thống nhất
chỉ cần gắn vào một lần là xong tất cả. Rõ ràng là, loại cổng USB thứ hai
tiện lợi hơn rất nhiều. Nhưng nếu bạn không may mắn có được một chiếc
case như vậy, bạn sẽ cần đến cuốn hướng dẫn sử dụng bo mạch chủ của
mình, nhớ chú ý phần sơ đồ minh hoạ cách nối dây với chốt trên bo mạch
chủ.
Tuy mới chỉ đề cập đến đầu nối USB, nhưng bạn cũng có thể áp
dụng những kiến thức này vào các cổng Firewire, eSATA, và thậm chí cả
cổng audio mặt trước nữa. Dây nối cho từng cổng sẽ được ghi chú rõ ràng
trên vỏ dây, hoặc trong cuốn hướng dẫn sử dụng kèm với case. Còn cuốn
hướng dẫn sử dụng bo mạch chủ của bạn sẽ có đầy đủ sơ đồ các chốt
dành cho đầu nối minh hoạ cách nối dây.
e) Card mở rộng
Chỉ còn vài bước nữa thôi là chúng ta đã hoàn tất công đoạn lắp ráp
của mình, và thiết bị tiếp theo cần có chính là card mở rộng. Phần lớn các
hệ thống hiện tại đều yêu cầu ít nhất một card mở rộng đồ hoạ, tất
nhiên – nhưng nhiều người dùng không thể sống thiếu card audio, tuner
TV, hoặc một thiết bị hỗ trợ nào đó để bổ sung cho phần thiết bị ngoại vi
tích hợp của bo mạch chủ.
Trước khi cài card mở rộng, chúng ta cần tìm chỗ đặt chúng trong
panel mặt sau của case. Lúc này bạn lại cần đến chiêc tua vít để gỡ phần
vỏ mặt sau tương ứng với các khe cắm cài đặt card mở rộng. Bạn cần
luôn nhớ rằng đối với phần lớn các card đồ hoạ có kích thước gấp đôi,
bạn cần tháo hai tấm vỏ sau một là tấm trên khe cắm mở rộng, và một
tấm nằm ngay bên trái tấm đầu tiên.
Để đưa card vào, hãy đặt nó vào một khe cắm mở rộng thích hợp
và nhấn đều xung quanh cho đến khi tấm card trượt hẳn vào vị trí. Sau
khi đã được cài đặt đúng cách, lớp vỏ đằng sau của card sẽ song song với
vỏ case. Giờ thfi dùng chính những con ốc giữ lớp vỏ sau của case để gắn
card vào vị trí.
Quá trình cài card mở rộng cũng giống với card đồ hoạ, card audio,
và tất cả các thiết bị ngoại vi khác. Chỉ cần chắc chắn rằng bạn đang sử
dụng đúng loại khe cắm, PCI, PCI Express, hoặc với các hệ thống đời cũ
là AGP. Cũng như phần lớn các thiết bị máy tính, card đều được khoá để
chỉ gắn vừa vào khe cắm theo một hướng.
Trong bức ảnh trên, bạn có thể thấy chúng tôi đang cài card âm
thanh vào khe cắm mở rộng thấp nhất. Ít nhất thì bạn cũng nên tránh đặt
card mở rộng cạnh card đồ hoạ điều này có thể cản luồng khí làm mát
cho card đồ hoạ. Tôi thường đặt card mở rộng vào khe cắm thấp nhất để
giúp chúng hít thở càng nhiều khí trời càng tốt.
f) Nối dây
Ngoại trừ hệ thống cung cấp điện, giờ đây chúng ta đã cài đặt đủ
tất cả các thiết bị phần cứng cơ bản vào case. Công việc tiếp theo là nối
dây dẫn.
Nếu case của bạn dùng quạt có bộ nối nguồn 3 chạc, thì bạn có thể
cắm thẳng chúng vào bo mạch chủ. Một số loại bo mạch còn quản lý tốc
độ quạt dựa trên nhiệt độ máy. Bạn sẽ tìm thấy đầy đủ sơ đồ vị trí quạt
trong cuốn hướng dẫn sử dụng bo mạch chủ của mình.
Có một số case sử dụng quạt có bộ nối điện molex 4 chạc, vì thế
không thể gắn trực tiếp vào bo mạch chủ được. Thay vào đó, những chiếc
quạt này sẽ được cắm thẳng vào bộ cung cấp điện, sẽ được chúng ta đề
cập trong ít phút tới.
Đầu tiên, chúng ta cần có một số dây nối nhất định để tiến hành kết
nối, đầu tiên là nối với ổ đĩa dọc. Tuỳ theo từng ổ đĩa, loại dây này có thể
là IDE hoặc Serial ATA. Bản thân chiếc dây nối này sẽ được bán kèm với
bo mạch chủ, và cũng như phần lớn các bộ nối PC khác, chúng được khoá
sao cho chỉ có thể đưa vào theo một chiều nhất định mà không thể theo
chiều khác được .
Tiếp đó, nối ổ cứng với một dây Serial ATA từ hộp bo mạch chủ.
Bộ nối hình chữ L này chỉ có thể thực hiện theo một cách, vì thế bạn cần
nhìn thật kỹ để nhận diện nó. Dây SATA nhỏ hơn và linh hoạt hơn nhiều
so với dây dẹt IDE, giúp chúng dễ dàng kết nối với các thiết bị khác.
Trong phần sau của bài báo, chúng ta sẽ đề cập kỹ hơn đến chủ đề này, vì
vậy bạn không cần phải chỉn chu quá.
g) Bộ nguồn máy tính
Mảnh cuối cùng của bộ ghép hình lần này chính là bộ cung cấp
điện (PSU) cho hệ thống.
Tuỳ vào loại case của bạn mà PSU có thể được đưa vào từ phía sau
hoặc từ hai bên. Các PSU thường có ren xoáy không đối xứng ở phía sau
để đảm bảo rằng chúng sẽ được đặt theo đúng hướng. Chú ý sắp xếp các
lỗ bắt vít trên hệ thống điện thẳng hàng với các lỗ trên nắp sau của case
trước khi đưa PSU vào vị trí.
Sau khi cài xong PSU , hãy dẹp gọn đống dây nối với chúng sang
một bên để việc đưa dây tới các thiết bị khác trở nên dễ dàng hơn. Mà
thực ra chúng ta cũng không cần dùng đến tất cả các đầu nối của PSU.
Nếu bộ cung cấp điện bạn đang dùng có sử dụng dây nối theo
module, thì tất cả những gì bạn cần làm là nối tất cả các loại dây dẫn cần
thiết cho hệ thống. Thường thì việc kết nối sẽ trở nên dễ hơn nhiều nếu
như bạn nối các dây này trước khi đưa điện vào hệ thống, bởi vùng diện
tích xung quanh PSU, trong một số trường hợp, là rất chật hẹp, khiến bạn
khó có thể nối chúng vào sau được.
Khi bộ cung cấp điện đã được gắn an toàn bên trong case cũng là
lúc kiểm chứng thành quả lắp đặt của chúng ta. Đầu tiên, hãy gắn bộ nối
điện tổng gồm 24 chạc vào bo mạch chủ. Một số bộ nối điện PSU tổng có
thể được lập cấu hình cho cả loại bo mạch chủ 20 và 24 chân, vì thế hãy
chú ý thiết lập bước đầu thật tốt.
Sau đó, cắm bộ nối 12V hỗ trợ vào bo mạch chủ. Tuỳ vào loại PSU
và bo mạch chủ bạn dùng, bộ nối này có thể có 4 hoặc 8 chân. Cũng như
với nhiều thiết bị khác, các bộ nối này đều được khoá để chỉ được lắp vào
theo một hướng đúng duy nhất .
Phần lớn các loại card đồ hoạ hiện đại đều cần thêm một chút năng
lượng, và chúng ta sẵn sàng bổ sung cho chúng. Các card đồ hoạ thông
thường sử dụng đầu nối điện 6 chân PCI Express, mặc dù một số model
cao cấp hiện nay cần đến đầu nối 8 chân.
Nếu bộ cung cấp điện của bạn không có đúng loại đầu nối cho card
đồ hoạ, hãy kiểm tra đống dây nối kèm theo card đồ hoạ. Thường thì
những Adapter nguồn điện đi kèm theo card đồ hoạ cũng có thể dùng cho
PSU đời cũ (không có ổ cắm nguồn PCIe).
Giờ đây khi card đồ hoạ đã được kết nối thành công, chúng ta sẽ
chuyển nối điện cho ổ cứng. Các ổ ATA đều có loại bộ nối điện riêng, lại
một ổ cắm có dạng chữ L và cũng chỉ có thể được nối theo một hướng
duy nhất .
Ngoài ra, một số ổ cứng SATA còn sử dụng đầu nối điện 4 chân
tiêu chuẩn thông thường như của ổ đĩa IDE . Bạn có thể dùng đầu nối này
thay cho đầu nối điện SATA, nếu muốn. Nhưng tuyệt đối không được
cắm cả hai loại đầu nối nguồn này trên cùng một ổ cứng bởi chúng sẽ gây
hại cho ổ đĩa.
Cuối cùng, chúng tôi cắm điện ổ đĩa quang bằng một phích cắm 4
chân tiêu chuẩn thông thường . Ổ đĩa quang SATA cũng có thể sử dụng
đầu nối điện SATA. Giờ cũng là lúc để cài thêm một số quạt 4 chân cho
Case nữa.
h) Thời gian dọn dẹp
Hiện tại, mặt trong case trông giống như một bãi chiến trường gồm
đủ các loại dây rợ, một số còn chìa ra khỏi case. Mớ hỗn độn này không
chỉ trông mất thẩm mỹ, mà còn ngăn cản luồng không khí luân chuyển
giữa các bộ phận quan trọng. Có lẽ chúng ta nên dọn dẹp một chút với sự
giúp đỡ của một vài chiếc kẹp.
Đầu tiên, thu gom các đầu dây điện không dùng đến thành một bó
rồi buộc chúng lại với nhau bằng dây khoá. Mớ dây này có lẽ sẽ nhét vừa
vào một ngăn trống 5.25 inch nào đó trong case. Những ngăn trống như
vậy là một không gian khá lý tưởng để chứa dây thừa bởi chúng thường
không có lỗ thông gió hoặc quạt dễ bị dây cản đường.
Khi đã dọn xong chỗ dây dẫn điện thừa, chúng ta sẽ chuyển sang
những dây nối đang sử dụng. Có rất nhiều cách để thực hiện việc này, tuỳ
vào việc bạn muốn phần bên trong case trông gọn ghẽ ra sao. Nói chung,
bạn nên dành thời gian gom tất cả các đoạn dây chùng rồi cẩn thận xếp
chúng dọc theo cấu trúc trong của case. Đa số các case đều có đoan móc
để gắn dây khoá, giúp chúng trở nên gọn gàng hơn.
Phần không gian bên trong case của bạn không cần phải sạch sẽ
đến mức hoàn hảo sau khi kết thúc công đoạn cài đặt, nhưng ít nhất bạn
cũng không nên để dây dẫn chắn hết đường lưu thông của không khí xung
quanh các bộ phận hoặc quạt case. Việc dọn dẹp dây dẫn trong cũng giúp
hệ thống làm việc tốt hơn trong một thời gian dài, dù là cho việc bỏ bớt
hay thêm vào một số thiết bị khi bộ máy tính mới toanh của bạn trở nên
lỗi thời một cách vô vọng chỉ sau vào tháng.
Thế là phần cứng đã được hàon thành, giờ đây bạn có thể gắn vỏ case
vào, dựng case lên, và bắt đầu kết nối các thiết bị ngoại vi như màn hình ,
bàn phím, và chuột. Đây cũng là thời điểm thích hợp để cắm dây điện và
đảm bảo nguồn điện được đưa vào đúng vị trí.
1.3 Kiểm tra máy tính:
khi lắp hoàn chỉnh xong ta phải kiểm tra máy tính để đảm bảo an
toàn cho các thiết bị rồi ta mới khởi động máy.
1.4 Xác lập BIOS:
Sau khi lắp ráp, người sử dụng cần đi qua công đoạn khai báo các
thông số trong BIOS thì mới dùng được máy. Chương trình này sẽ
giúp PC quản lý hệ thống, bao gồm tất cả những linh kiện, thiết bị mà
bạn đã lắp vào.
.
Giao diện của BIOS. Ảnh: T.H.
Khái niệm về BIOS: Đây là chữ viết tắt của basic input/output
system (hệ thống đầu vào/đầu ra cơ bản). Về thực chất BIOS là phần
mềm tích hợp sẵn, xác định công việc máy tính có thể làm mà không phải
truy cập vào những chương trình trên đĩa. Chương trình này thường được
đặt trong chip ROM đi cùng máy tính, độc lập với các loại đĩa, khiến cho
máy tính tự khởi động được. Các thông số của BIOS được chứa tại
CMOS, một chip bán dẫn khác hoạt động bằng pin và độc lập với nguồn
điện của máy. Do RAM luôn nhanh hơn ROM nên nhiều nhà sản xuất đã
thiết kế để BIOS có thể sao từ ROM sang RAM mỗi lần máy tính khởi
động. Quá trình này được gọi bằng cái tên shadowing.