B GIÁO DCăVÀăÀOăTO
TRNGăI HC THNG LONG
o0o
KHÓA LUN TT NGHIP
TÀI:
GII PHÁP NÂNG CAO HIU QU HOTăNG HUY
NG VN TIăNGỂNăHÀNGăTHNGăMI C
PHNăỌNGăÁăCHIăNHÁNHăBC GIANG
SINH VIÊN THC HIN :VăQUNH MAI
MÃ SINH VIÊN :A20304
CHUYÊN NGÀNH :NGÂN HÀNG
HÀ NI 2014
B GIÁO DCăVÀăÀOăTO
TRNGăI HC THNG LONG
o0o
KHÓA LUN TT NGHIP
tài:
GII PHÁP NÂNG CAO HIU QU HOTăNG HUY
NG VN TIăNGỂNăHÀNGăTHNGăMI C
PHNăỌNGăÁăCHIăNHÁNHăBC GIANG
Giáoăviênăhng dn :Ths Nguyn Th Tuyt
Sinh viên thc hin :VăQunh Mai
Mã sinh viên :A20304
Chuyên ngành :Ngân hàng
HÀ NI 2014
Thang Long University Library
LI CMăN
Khóa lun tt nghip đ tài: “Gii pháp nâng cao hiu qu hot đng huy đng
vn ti ngân hàng TMCP chi nhánh Bc Giang” đã đc hoàn thành vi s giúp đ
ca rt nhiu cá nhân và t chc.
Trc ht, em xin bày t s cm n chân thành nht ti ging viên Ths. Nguyn
Th Tuyt là ngi trc tip hng dn em trong sut quá trình nghiên cu đ tài khóa
lun tt nghip này. Nh s ch bo và hng dn tn tình ca cô, em đã tìm ra đc
nhng hn ch ca mình trong sut quá trình vit khóa lun đ có th kp thi sa cha
nhm hoàn thin khóa lun mt cách tt nht.
Em xin chân thành cm n các thy cô trong b môn Kinh t trng i hc
Thng Long đã tn tình truyn đt kin thc trong sut thi gian em hc tp ti trng.
Vi kin thc đc tip thu trong quá hc không ch là nn tng cho nghiên cu khóa
lun ca em mà còn là hành trang quý báu đ giúp em trong công vic sau này.
Em cng xin chân thành cm n s giúp đ nhit tình ca các anh ch công tác ti
ngân hàng TMCP ông Á chi nhánh Bc Giang đã giúp đ em trong vic cung cp s
liu, tài liu đ em có th hoàn thành khóa lun này.
Hà Ni, ngày 30 tháng 06 nm 2014
Sinh viên
V Qunh Mai
LIăCAMăOAN
Em xin cam đoan rng đây là công trình nghiên cu ca em, có s h tr t ging
viên, Ths Nguyn Th Tuyt. Các ni dung trong đ tài “Gii pháp nâng cao hiu qu
hot đng huy đng vn ti ngân hàng TMCP chi nhánh Bc Giang” đc trình bày
là nghiên cu ca bn thân em, cha đc ai công b trong bt k công trình nào
khác. Nhng s liu có trong các bng biu phc v cho vic phân tích, nhn xét, đánh
giá đu có tht, đc thu thp t nhiu ngun khác nhau nhng hu ht là s liu do
Chi nhánh cung cp.
Nu phát hin có bt k s gian ln nào, em xin hoàn toàn chu trách nhim trc
nhà trng, cng nh kt qu khóa lun tt nghip ca mình.
Hà Ni, ngày 30 tháng 06 nm 2014
Sinh viên
V Qunh Mai
Thang Long University Library
MUC LC
CHNGă1. TNG QUAN V HOTăNGăHUYăNG VN TI NGÂN
HÀNGăTHNGăMI 1
1.1. Tng quan v Ngân hƠngăthngămi 1
1.1.1. Khái nim v Ngân hàng thng mi 1
1.1.2. Chc nng ca Ngân hàng thng mi 1
1.1.2.1. Chc nng trung gian tín dng 1
1.1.2.2. Chc nng trung gian thanh toán 2
1.1.2.3. Chc nng to tin 2
1.1.3. Các nghip v ca ngân hàng thng mi 3
1.1.3.1. Nghip v huy đng vn 3
1.1.3.2. Nghip v s dng vn 4
1.1.3.3. Nghip v trung gian khác 4
1.2. Ngun vn caăngơnăhƠngăthngămi 4
1.2.1. Khái nim ngun vn 4
1.2.1.1. Vn ch s hu 5
1.2.1.2. Vn n 6
1.2.2. Vai trò ca ngun vn 7
1.2.2.1. i vi nn kinh t 7
1.2.2.2. i vi Ngân hàng thng mi 7
1.2.3. Phân loi ngun vn huy đng 9
1.2.3.1. Cn c theo thi gian 9
1.2.3.2. Cn c theo loi tin huy đng 9
1.2.3.3. Cn c theo đi tng huy đng 10
1.2.3.4. Cn c vào hình thc các nghip v 10
1.3. Hiu qu hotăđngăhuyăđng vn 12
1.3.1. Khái nim hiu qu huy đng vn 12
1.3.2. Mt s ch tiêu đánh giá hiu qu huy đng vn 12
1.3.2.1. Nhóm ch tiêu đánh giá quy mô và tc đ tng trng ca vn huy
đng 12
1.3.2.2. Nhóm ch tiêu đánh giá c cu các ngun vn huy đng 14
1.3.2.3. Nhóm ch tiêu phn ánh chi phí huy đng vn 15
1.3.2.4. Nhóm ch tiêu phn nh hiu qu sinh li ca vn 15
1.3.2.5. Nhóm ch tiêu phn ánh mi quan h gia huy đng vn và s dng
vn 16
1.3.3. Các nhân t nh hng đn hot đng huy đng vn 17
1.3.3.1. Yu t khách quan 17
1.3.3.2. Yu t ch quan 19
1.3.4. Ý ngha ca vic nâng cao hiu qu hot đng huy đng vn ca
ngân hàng thng mi 20
CHNGă2. THC TRNG HOTăNGăHUYăNG VN TI NGÂN
HÀNGăTHNGăMI C PHNăỌNGăÁăCHIăNHÁNHăBC GIANG 23
2.1. Khái quát hotăđng caăNgơnăhƠngăThngămi c phnăôngăÁăchiă
nhánh Bc Giang 23
2.1.1. Quá trình hình thành và phát trin ca Ngân hàng Thung mi c
phn ông Á chi nhánh Bc Giang. 23
2.1.2. C cu t chc ca Ngân hàng Thng mi c phn ông Á chi
nhánh Bc Giang 24
2.1.3. Khái quát v ngành ngh kinh doanh ca Ngân hàng Thng mi c
phn ông Á chi nhánh Bc Giang 25
2.1.4. Tình hình hot đng kinh doanh ca Ngân hàng Thng mi c
phn ông Á chi nhánh Bc Giang 25
2.1.4.1. Hot đng huy đng vn 25
2.1.4.2. Hot đng s dng vn 27
2.1.4.3. Kt qu hot đng kinh doanh 29
2.2. Thc trng hotăđngăhuyăđng vn tiăNgơnăhƠngăThngămi c phn
ôngăÁăchiănhánhăBc Giang 33
2.2.1. Khái quát v ngun vn 33
2.2.2. Hot đng huy đng vn ch s hu 34
2.2.3. Hot đng huy đng vn n 35
2.2.3.1. Huy đng vn theo k hn 36
Thang Long University Library
2.2.3.2. Huy đng vn theo thành phn kinh t 37
2.2.3.3. Huy đng vn theo loi tin 38
2.2.3.4. Huy đng vn theo đi tng huy đng 39
2.2.4. Mt s ch tiêu đánh giá hiu qu hot đng huy đng vn ti ngân
hàng TMCP ông Á chi nhánh Bc Giang 40
2.2.4.1. Nhóm ch tiêu phn ánh chi phí huy đng vn 40
2.2.4.2. Nhóm ch tiêu phn ánh hiu qu sinh li vn huy đng 42
2.2.4.3. Nhóm ch tiêu phn ánh mi quan h gia huy đng vn và s dng
vn 44
2.3. ánhăgiáăv hiu qu huyăđng vn 47
2.3.1. Nhng kt qu đt đc 47
2.3.2. Nhng hn ch 48
2.3.3. Nhng nguyên nhân dn đn hn ch 49
2.3.3.1. Nguyên nhân khách quan 49
2.3.3.2. Nguyên nhân ch quan 50
CHNGă3. GII PHÁP NÂNG CAO HIU QU HUYăNG VN TI
NGỂNăHÀNGăTHNGăMI C PHNăỌNGăÁăCHIăNHÁNHăBC GIANG 53
3.1. nhăhng phát trin caăngơnăhƠngăthngămi c phnăôngăÁăchiă
nhánh Bc Giang. 53
3.1.1. nh hng phát trin hot đng chung ca Ngân hàng thng mi
c phn ông Á chi nhánh Bc Giang 53
3.1.2. nh hng phát trin huy đng vn ti Ngân hàng thng mi c
phn ông Á chi nhánh Bc Giang 53
3.2. Gii pháp viăNgơnăhƠngăthngămi c phnăôngăÁăchiănhánhăBc
Giang 55
3.2.1. Gn lin vic huy đng vn vi vic s dng vn mt cách hiu qu 55
3.2.2. Gii pháp v hoch đnh và thc hin chin lc huy đng vn 56
3.2.2.1. La chn th trng mc tiêu 56
3.2.2.2. Chin lc sn phm huy đng vn 56
3.2.2.3. Xây dng k hoch huy đng vn rõ ràng cho tng giai đon 57
3.2.3. Các chính sách cn áp dng 57
3.2.3.1. Chính sách marketing 57
3.2.3.2. Chính sách cnh tranh nng đng và hiu qu 58
3.2.3.3. Chính sách khách hàng 59
3.2.3.4. Chính sách v công ngh 59
3.2.4. Gii pháp v con ngi 60
3.3. Kin ngh 60
3.3.1. Kin ngh vi Chính ph 60
3.3.2. Kin ngh vi Ngân hàng Nhà nc 61
3.3.3. Kin ngh vi Ngân hàng Thng mi c phn ông Á 62
Thang Long University Library
DANH MC VIT TT
CSH Ch s hu
GTCG Giy t có giá
NHNN Ngân hàng nhà nc
NHTM Ngân hàng thng mi
TCKT-XH T chc kinh t, xã hi
TCTD T chc tín dng
TMCP Thng mi c phn
DANH MC BNG BIU
Bng 2.1. Tình hình huy đng vn giai đon 2011-2013 26
Bng 2.2. Tình hình cho vay giai đon 2011-2013 27
Bng 2.3. Kt qu hat đng kinh doanh giai đon 2011-2013 30
Bng 2.4. Tình hình ngun vn giai đon 2011-2013 33
Bng 2.5. Tình hình huy đng vn ch s hu giai đon 2011-2013 34
Bng 2.6. Tình hình huy đng vn giai đon 2011-2013 35
Bng 2.7. Lãi sut huy đng bình quân nm giai đon 2011-2013 40
Bng 2.8. T sut chi phí huy đng vn nm giai đon 2011-2013 41
Bng 2.9. Kh nng sinh li ca vn huy đng giai đon 2011-2013 42
Bng 2.10. Kh nng sinh li ca vn CSH giai đon 2011-2013 43
Bng 2.11. H s s dng vn giai đon 2011-2013 44
Bng 2.12. Tính cân đi gia huy đng vn và s dng vn theo loi tin 45
Bng 2.13. Tính cân đi gia huy đng vn và s dng vn theo k hn 46
Biu đ 2.1. Tc đ tng trng ngun vn huy đng giai đon 2011-2013 26
Biu đ 2.5. T trng vn huy đng theo k hn giai đon 2011-2013 36
Biu đ 2.6. T trng vn huy đng theo thành phn kinh t 37
Biu đ 2.7. T trng vn huy đng phân theo loi tin giai đon 2011-2013 38
Biu đ 2.8. T trng ngun vn huy đng theo đi tng huy đng 39
Thang Long University Library
LI M U
1. Tính cp thit caăđ tài
Ti Vit Nam hin nay, vn đang là vn đ cp bách trong bi cnh nn kinh t
đang giai đon hu khng hong. Vn đóng vai trò vô cùng quan trng trong vic
khc phc hu qu ca cuc đi khng hong, đng thi góp phn không nh đn s
tng trng và phát trin kinh t đt nc. đáp ng nhu cu vn cho nn kinh t,
nc ta cn phi có nhng bin pháp, chính sách nhm huy đng ti đa ngun vn
nhàn ri trong nn kinh t. Trong bi cnh th trng chng khoán trong nc còn
cha phát trin, lng vn huy đng bng con đng tài chính trc tip thông qua phát
hành c phiu, trái phiu và các giy t có giá khác còn rt hn ch so vi nhu cu vn
ca nn kinh t. Do vy quá trình nhn và truyn vn trên th trng ch yu đc
thc hin thông qua các ngân hàng thng mi và th trng tín dng. Có th nói
Vit Nam, hn 80% lng vn lu thông trong nn kinh t là do h thng ngân hàng
cung cp. Chính vì vy vai trò ca Ngân hàng trong hot đng huy đng vn cho nn
kinh t là cc k quan trng.
Là mt thành viên thuc h thng Ngân hàng TMCP Vit Nam, Ngân hàng
TMCP ông Á Chi nhánh Bc Giang phi chung sc thc hin nhim v chung ca
toàn ngành, là làm th nào đ huy đng đc vn đáp ng cho nn kinh t, góp phn
trc mt là khc phc hu qu ca khng hong, sau đó là s nghip công nghip hóa
– hin đi hóa, thúc đy phát trin kinh t đt nc.
Trong thi gian hc tp ti trng i hc Thng Long và thc tp ti Ngân hàng
TMCP ông Á Chi nhánh Bc Giang, em nhn thy công tác huy đng vn luôn gi
v trí rt quan trng đi vi h thng NHTM trong vic đáp ng nhu cu vn cho đu
t phát trin kinh t, góp phn thc hin ch trng đng li ca ng và Nhà nc.
Trc tình hình đó, em đã quyt đnh chn đ tài nghiên cu: “Gii pháp nâng cao
hiu qu hot đng huy đng vn ti Ngân hàng Thng mi c phn ông Á Chi
nhánh Bc Giang”. Em mong mun bài nghiên cu ca mình có th giúp cho hot
đng huy đng vn ca các NHTM nói chung và Ngân hàng TMCP ông Á Chi
nhánh Bc Giang nói riêng đc hiu qu hn c v cht và lng.
2. Mc tiêu nghiên cuăđ tài
tài đc nghiên cu nhm h thng li nhng c s lý lun chung v nghip
v huy đng vn. Tìm hiu thc trng, đánh giá hiu qu huy đng vn, nhng kt qu
đt đc, hn ch và nguyên nhân tn ti nhng hn ch đó ca Ngân hàng TMCP
ông Á Chi nhánh Bc Giang. T đó đ ra nhng gii pháp nhm khc phc nhng
khó khn và nâng cao hiu qu hot đng huy đng vn ca Ngân hàng TMCP ông
Á Chi nhánh Bc Giang.
3. iătng và phm vi nghiên cu caăđ tài
i tng nghiên cu ca đ tài là hot đng huy đng vn ti Ngân hàng TMCP
ông Á Chi nhánh Bc Giang.
Phm vi nghiên cu ca đ tài đc xét trên hai khía cnh là không gian và thi
gian.V không gian, phm vi nghiên cu là ti Ngân hàng TMCP ông Á Chi nhánh
Bc Giang. V thi gian, đ tài kho sát và đánh giá thc t hot đng huy đng vn
ca Ngân hàng TMCP ông Á Chi nhánh Bc Giang trong giai đon 2011-2013.
4. Phngăpháp nghiên cu tip cn vnăđ
Các phng pháp nghiên cu c bn đc vn dng đ thc hin đ tài nghiên
cu gm hai phng pháp c bn: thu thp s liu, phân tích s liu
Phng pháp thu thp s liu: Thu thp s liu s cp t các bng báo cáo hot
đng kinh doanh ca Ngân hàng TMCP ông Á Chi nhánh Bc Giang qua 3 nm t
2011 – 2013, đng thi tham kho ý kin trc tip các nhân viên ti Ngân hàng v các
hot đng ca Ngân hàng và trao đi, tìm hiu hành vi ca khách hàng khi ti Ngân
hàng đ bit đc nhng mt còn thiu sót ca Ngân hàng. Bên cnh đó cng thu thp
thêm thông tin t các phng tin truyn thông nh sách, báo, tp chí, internet…
Phng pháp phân tích: Phân tích tng hp đ thy đc tng quan tình hình
hot đng ca Ngân hàng. Phng pháp so sánh s bin đng ca s liu qua các nm:
so sánh s tuyt đi cho thy s bin đng v s lng ca các ch tiêu và so sánh s
tng đi đ tính tc đ phát trin các ch tiêu nm sau so vi nm trc. Phng pháp
đánh giá thông qua các t s đ đánh giá hiu qu hot đng ca Ngân hàng.
5. Kt cuăđ tài
B cc ca đ tài nghiên cu “Gii pháp nâng cao hiu qu hot đng huy đng
vn ti Ngân hàng TMCP ông Á chi nhánh Bc Giang” đc chia thành ba chng
vi kt cu chi tit đc xây dng bao gm:
Chng 1: Tng quan v huy đng vn ti Ngân hàng thng mi.
Chng 2: Thc trng huy đng vn ti TMCP ông Á chi nhánh Bc Giang
Chng 3: Gii pháp nâng cao hiu qu huy đng vn ti TMCP ông Á chi
nhánh Bc Giang
Thang Long University Library
1
CHNGă1. TNGăQUANăVăHOTăNGăHUYăNGăVN TIăNGỂNă
HÀNGăTHNGăMI
1.1. Tngăquanăv NgơnăhƠngăthngămi
1.1.1. Khái nim v Ngân hàng thng mi
Lch s nhân loi đã chng kin cuc thay đi k diu ca nn kinh t, kt qu
ca nhng s chuyn mình qua nhiu th k y chính là h thng các ngân hàng hin
đi ngày nay vi v trí là xng sng, là mch máu ca nn kinh t quc dân. đa
ra mt đnh ngha chính xác v NHTM ngi ta thng da vào tính cht mc đích
hot đng ca nó trên th trng tài chính và kt hp tính cht, múc đích và đi tng
hot đng. Mi quc gia khác nhau có mt khái nim khác nhau, nhng đu thng
nht coi NHTM là mt loi hình doanh nghip đc bit hot đng trong lnh vc tài
chính tin t vi mc tiêu li nhun.
Theo Lut Ngân hàng an Mch nm 1930: “Nhng nhà bng thit yu bao gm
nhng nghip v nhn tin gi, buôn bán vàng bc, hành ngh thng mi và các giá
tr đa c, các phng tin tín dng và hi phiu, thc hin các nghip v chuyn
ngân, đng ra bo him…”
Theo Lut Ngân hàng Pháp nm 1941: “NHTM là nhng xí nghip hay c s
hành ngh thng xuyên nhn ca công chúng di hình thc ký thác hay hình thc
khác các s tin mà h dùng cho chính h và các nghip v chit khu, tín dng hay
dch v tài chính”.
Vit Nam, theo Lut các t chc tín dng nm 2010 đã đnh ngha: “NHTM là
loi hình Ngân hàng đc thc hin tt c các hot đng ngân hàng và hot đng kinh
doanh khác theo qui đnh ca Lut này nhm mc tiêu li nhun. Trong đó, hot đng
ngân hàng là hot đng kinh doanh và cung ng thng xuyên mt hoc mt s nhim
v nh: nhn tin gi, cung cp dch v tín dng, dch v thanh toán”.
1.1.2. Chc nng ca Ngân hàng thng mi
Cùng vi s phát trin ca nn kinh t, chc nng ca NHTM cng ngày càng
phong phú, m rng và hoàn thin. c trng ca NHTM đc th hin qua ba chc
nng sau: Chc nng trung gian tín dng, chc nng trung gian thanh toán và chc
nng to tin. Các chc nng này có mi quan h cht ch, b sung cho nhau và h tr
ln nhau.
1.1.2.1. Chc nng trung gian tín dng
Chc nng này đc xem là chc nng c bn nht, quan trng nht ca NHTM,
quyt đnh s tn ti và phát trin ca Ngân hàng, đng thi cng là c s đ thc hin
các chc nng khác. NHTM đóng vai trò là cu ni gia ngi d tha vn và ngi
2
có nhu cu v vn. Thông qua vic huy đng các khon vn tin t tm thi nhàn ri
trong nn kinh t bng nhiu hình thc, NHTM đã hình thành qu cho vay đ cung cp
tín dng cho nn kinh t. NHTM đã bin vn tm thi nhàn ri thành vn hot đng,
kích thích quá trình luân chuyn vn, thúc đy sn xut kinh doanh phát trin.
NHTM đã góp phn to li ích cho tt c các bên tham gia bao gm: ngi gi
tin, ngân hàng, ngi đi vay, đng thi góp phn thúc đy phát trin kinh t. i vi
ngi gi tin thì thu đc li t lãi sut tin gi, đng thi đm bo s an toàn cho
các khon tin gi và hng các dch v thanh toán tin li. i vi ngi đi vay thì
đc tha mãn nhu cu vay vn. i vi NHTM thì kim đc li nhun t chênh
lch gia lãi sut cho vay và lãi sut huy đng. c bit đi vi nn kinh t, chc nng
này có vai trò quan trng trong vic thúc đy tng trng kinh t thông qua vic cung
ng vn đ bo đm quá trình sn xut đc thc hin liên tc vi quy mô ngày càng
m rng.
1.1.2.2. Chc nng trung gian thanh toán
Vi s ra đi ca NHTM, phn ln các khon chi tr v hàng hóa và dch v ca
xã hi đu đc thc hin qua ngân hàng vi nhng hình thc thanh toán thích hp,
th tc đn gin và k thut ngày càng tiên tin. Vic thanh toán ca xã hi đu thông
qua ngân hàng nên vic giao lu hàng hóa, dch v đu tr nên thun tin, nhanh
chóng, an toàn và tit kim. Do thc hin chc nng trung gian thanh toán, NHTM có
điu kin huy đng tin gi ca xã hi ti mc ti đa to ngun vn cho vay và đu t,
đy mnh hot đng kinh doanh ca ngân hàng. T đó góp phn tng thêm li nhun
cho ngân hàng thông qua vic thu l phí thanh toán, tng ngun vn cho vay.
Ngân hàng là trung gian thanh toán ln nht hin nay hu ht các quc gia.
Bng vic cung ng hàng lot các phng tin thanh toán tin li nh: séc, y nhim
thu, y nhim chi, th rút tin, th tín dng, th thanh toán… h thng NHTM đã góp
phn quan trng làm gim bt khi lng tin mt lu thông, tit kim chi phí lu
thông thun túy, đng thi thúc đy lu thông hàng hóa, đy nhanh tc đ thanh toán,
tc đ lu chuyn vn.
1.1.2.3. Chc nng to tin
Kh nng to tin ca ngân hàng thông qua cho vay đc xem là mt chui phn
ng kéo dài và tun t. Quá trình to tin không th đc thc hin bi mt ngân hàng
riêng l, mà phi có s tham gia ca c h thng NHTM. Ngun vn ca NHTM huy
đng đc thông qua hot đng cho vay bng chuyn khon qua các tài khon tin gi
ti các ngân hàng khác nhau to nên s tin gi. S tin này đc vn hành qua nhiu
NHTM, qua nhiu nghip v tín dng tr nên ln hn nhiu so vi s tin ban đu.
Thang Long University Library
3
Tuy nhiên, mc đ m rng tin gi này ph thuc vào s nhân tin gi. H s này
ph thuc bi t l d tr bt buc do NHNN đt ra.
Có th thy, các chc nng ca NHTM có mi quan h cht ch, b sung, h tr
cho nhau. Khi ngân hàng thc hin tt chc nng trung gian thanh toán và chc nng
to tin s góp phn làm tng ngun vn tín dng, nâng cao hiu qu chc nng trung
gian tín dng.
1.1.3. Các nghip v ca ngân hàng thng mi
NHTM hot đng vi ba nghip v có quan h mt thit, tác đng h tr, thúc
đy cùng nhau phát trin to nên uy tín và th mnh cnh tranh cho các NHTM. Các
nghip v: huy đng vn, s dng vn, trung gian khác đan xen ln nhau, to nên mt
chính th thng nht trong quá trình hot đng kinh doanh ca ngân hàng.
1.1.3.1. Nghip v huy đng vn
Nghip v huy đng vn là mt trong nhng nghip v c bn nht, quan trng
nht, gn lin vi mi hot đng ca ngân hàng, phn ánh cht lng hot đng ca
ngân hàng. Ngân hàng huy đng vn thông qua các nghip v sau:
Nghip v huy đng tin gi: NHTM nhn khon tin gi ca khách hàng di
các hình thc: tin gi thanh toán, tin gi cá nhân, tin gi tit kim không k hn và
có k hn, các hình thc khác ca cá nhân, t chc và các doanh nghip. Ngân hàng
hoàn tr lãi theo các điu khon đã tha thun vi khách hàng và gc khi đn hn.
Nghip v huy đng vn qua phát hành các giy t có giá: các NHTM s dng
nghip v này đ thu hút khon vn có thi hn tng đi dài và n đnh nhm đm
bo kh nng đu t, kh nng cung cp đ các khon tín dng mang tính trung và dài
hn cho nn kinh t. Hn na, nghip v này giúp các ngân hàng gim thiu ri ro và
tng cng tính n đnh vn trong hot đng kinh doanh.
Nghip v huy đng ngun vn đi vay: Nghip v này đc s dng thng
xuyên nhm to vn kinh doanh cho ngân hàng bng vic vay t NHNN, vay ngn hn
t các t chc tín dng khác, vay t th trng tài chính trong và ngoài nc.
Nghip v huy đng vn khác: Ngoài ba nghip v huy đng vn c bn trên,
NHTM còn có th to vn kinh doanh cho mình thông qua vic nhn làm đi lý hay y
thác vn cho các t chc, cá nhân trong và ngoài nc. ây là khon vn huy đng
không thng xuyên ca NHTM, đ nhn đc khon vn này đòi hi các ngân hàng
lp ra các d án cho tng đi tng hoc nhóm đi tng phù hp vi các khon vay.
4
1.1.3.2. Nghip v s dng vn
Nghip v s dng vn đm bo an toàn kinh doanh cng nh tìm kim li
nhun ca ngân hàng trong hot đng kinh doanh. Ngân hàng s dng vn thông qua
các nghip v sau:
Nghip v ngân qu: Các khon vn ca ngân hàng đc dùng vi mc đích đm
bo an toàn v kh nng thanh toán và thc hin quy đnh v d tr bt buc do
NHNN đa ra. Nhng khon này bao gm: tin mt ti qu, tin gi ti NHNN, các
chng khoán có tính thanh khon cao.
Nghip v cho vay: Là nghip v kinh doanh ch yu và to kh nng sinh li
cao cho ngân hàng. Các khon cho vay bao gm: cho vay ngn hn, cho vay trung và
dài hn. Hot đng cho vay mang li li nhun c bn cho ngân hàng, đng thi cng
là hot đng mang li ri ro. Vì vy ngân hàng luôn phi cân nhc đ đm bo an toàn
cho các khon vay.
Nghip v đu t tài chính: Ngân hàng đu t tài chính qua các hot đng nh:
góp vn liên doanh, kinh doanh chng khoán trên th trng… vi mc đích kim li,
phân tán ri ro qua vic đa dng hóa các hot đng kinh doanh.
1.1.3.3. Nghip v trung gian khác
Ngoài các nghip v đã k trên, các NHTM còn có thêm mt s nghip v trung
gian khác nhm kim thêm li nhuân, c th là:
Nghip v kinh doanh ngoi t;
Nghip v kinh doanh vàng;
Nghip v bo lãnh ngân hàng;
Nghip v y thác;
Nghip v t vn.
1.2. Ngunăvnăca ngơnăhƠngăthngămi
1.2.1. Khái nim ngun vn
Vn ca NHTM là nhng giá tr tin t do bn thân NHTM to lp hoc huy
đng đc dùng đ cho vay, đu t hoc thc hin các dch v kinh doanh khác.
V thc cht, vn ca NHTM là nhng ngun tin t ca chính bn thân ngân
hàng và huy đng t nhng ngi có vn tm thi nhàn ri. Vn không ch là phng
tin kinh doanh chính mà còn là đi tng kinh doanh ch yu ca NHTM. Vi mt
ngun vn có quy mô ln và c cu hp lý, ngân hàng s có kh nng cung cp các
loi hình dch v tài chính cho khách hàng mt cách n đnh, quyt đnh nng lc cnh
tranh ca ngân hàng cng nh uy tín ca ngân hàng trên th trng.
Thang Long University Library
5
Vn là nhân t quyt đnh thng li to nên ch đng vng chc trên th trng.
chính vì vy, ngun vn tng trng mnh hàng nm là điu kin tiên quyt quyt đnh
đn s phát trin ca các hot đng ngân hàng. Vn ca NHTM bao gm hai ngun:
vn ch s hu và vn n.
1.2.1.1. Vn ch s hu
Vn t có ca NHTM là nhng giá tr tin t mà NHTM to lp đc, thuc s
hu ca ngân hàng. Vn này chim mt t trng nh trong tng ngun vn ca ngân
hàng, song li là điu kin pháp lý bt buc khi mi thành lp. Do tính cht thng
xuyên n đnh ca vn t có, ngân hàng có th ch đng s dng vào các mc đích
khác nhau nh: trang b c s vt cht, đu t góp vn liên doanh… Vi chc nng
bo v, vn t có đc coi nh tài sn đm bo bo v ngi gi tin, trang tri nhng
khon l v tài chính và nghip v ca ngân hàng. Vi vai trò hot đng, vn t có
cung cp nng lc tài chính cho quá trình tng trng và m rng quy mô, phm vi
hot đng, phát trin các sn phm dch v mi. Vi vai trò điu chnh, vn t có là
cn c đt ra các quy đnh, chun mc giám sát, điu hành và điu chnh hot đng
ca ngân hàng. Vn ch s hu ca NHTM gm vn cp 1 và vn cp 2.
Vn cp 1 bao gm vn điu l, các qu d phòng: qu d tr b sung vn điu
l, qu d phòng tài chính, qu phúc li, qu khen thng.
Vn điu l là vn do c đông đóng góp và đc ghi vào trong điu l hot đng
ca ngân hàng, theo quy đnh ti thiu phi bng vn pháp đnh (ln hn 3000 t
VN). Tùy theo hình thc s hu mà vn điu l đc hình thành t các ngun khác
nhau. i vi Ngân hàng Quc doanh, vn điu l do ngân sách cp. Vn điu l ca
Ngân hàng C phn do các c đông đóng góp di hình thc mua c phiu. Vn điu
l ca Ngân hàng Liên doanh là s góp vn t các bên liên doanh.
Qu d tr b sung vn điu l hàng nm đc trích theo t l nht đnh t li
nhun sau thu. Theo Ngh đnh 146/N – CP ngày 23/11/2005, mc trích lp qu là
5% li nhun sau thu, mc ti đa bng mc vn điu l thc có.
Qu d phòng tài chính là các d phòng tn tht đc xem nh mt b phn ca
vn t có đ bù đp thua l. NHTM đc trích 10% t li nhun sau thu hàng nm,
s d tr không vt quá 25% vn điu l ca NHTM.
Vn cp 2 bao gm các khon mc sau:
Các khon giá tr tng thêm ca tài sn c đnh đc đnh giá li theo quy đnh
ca pháp lut: 50% phn giá tr tng thêm ca tài sn c đnh đc đánh giá li.
6
Giá tr tng thêm ca các chng khoán đu t đc đánh giá li theo quy đnh:
40% phn giá tr tng thêm ca loi chng khoán đu t (k c c phiu đu t vn
góp) đc đánh giá li.
Trái phiu chuyn đi hoc c phiu u đãi do t chc tín dng phát hành tha
mãn các điu kin theo quy đnh: có kì hn ban đu, thi hn còn li trc khi chuyn
đi c phiu ph thông ti thiu là 5 nm. TCTD không đc mua li theo đ ngh ca
ngi s hu hoc mua li trên th trng th cp. T chc tín dng ch mua li sau
khi NHNN chp thun bng vn bn. TCTD đc ngng tr lãi và chuyn khon ly
k sang nm tip theo nu vic tr lãi dn đn kt qu kinh doanh trong nm b thua l.
Trong trng hp TCTD b thanh lý, ngi s hu trái phiu chuyn đi ch đc
thanh toán cho tt c các ch n có đm bo và không có đm bo khác. Vic điu
chnh tng lãi sut ch đc thc hin sau 5 nm k t ngày phát hành và thng đc
điu chnh mt ln trong sut thi hn trc khi chuyn đi thành c phiu ph thông.
Các công c n khác đáp ng các điu kin ca pháp lut: là khon n mà ch
n là th cp đi vi các khon n khác, có kì hn ban đu trên 10 nm, không đc
đm bo bng tài sn ca TCTD, ngng tr lãi và chuyn lãi ly k sang nm sau nu
tr lãi dn đn l trong kinh doanh ca nm tip theo.
Qu d phòng chung: ti đa bng 1,25% tng tài sn có ri ro.
1.2.1.2. Vn n
Vn n thng đc gi là vn huy đng: là nhng giá tr tin t ngân hàng huy
đng t các cá nhân và t chc kinh t thông qua quá trình thc hin các nghip v tín
dng, thanh toán, các nghip v kinh doanh khác… Bn cht ca vn huy đng là tài
sn không thuc quyn s hu ca ngân hàng, ngân hàng ch có quyn s dng và có
trách nhim hoàn tr c gc và lãi đúng k hn đã ký kt trong hp đng hoc đã tha
thun khi huy đng. Vn huy đng bao gm:
Tin gi bao gm: tin gi thanh toán, tin gi tit kim, tin gi có k hn ca
doanh nghip, các t chc xã hi.
Tin thu đc t phát hành giy t có giá: chng ch tin gi, k phiu, trái phiu…
Vn đi vay: đc gi là ngun vn mà ngân hàng tm thi chim dng ca các cá
nhân, t chc trong nn kinh t. Vn đi vay bao gm: vay t các TCTD khác, vay t
NHNN.
Ngun vn huy đng khác: ngoài nhng ngun vn đã nêu trên, NHTM còn có
th huy đng t các vn khác nh: vn trong thanh toán, vn y thác đu t, tài tr ca
Chính ph hoc ca t chc trong và ngoài nc cho các chng trình, d án phát
trin kinh t xã hi, vn tm thi cha s dng trong nghip v cho vay đng tài tr…
Thang Long University Library
7
1.2.2. Vai trò ca ngun vn
Ngun vn ca ngân hàng đóng vai trò vô cùng quan trng đi vi bn thân ngân
hàng cng nh toàn b nn kinh t. Ngun vn huy đng di dào giúp ngân hàng đa
dng hóa các hot đng kinh doanh nhm phân tán ri ro và thu đc li nhun cao vì
mc tiêu an toàn và hiu qu, góp phn không nh vào s phát trin ca nn kinh t.
1.2.2.1. i vi nn kinh t
Vn là chìa khóa, là điu kin hàng đu đ thc hin các sách lc phát trin
kinh t. Vn trong nn kinh t đc coi nh máu trong c th, thiu vn nn kinh t s
chm phát trin. Tit kim và đu t là c s nn tng ca nn kinh t, góp phn thúc
đy, m rng phát trin sn xut kinh doanh. Nhng trong nn kinh t các khon tit
kim thng nh l, NHTM đóng vai trò tp hp vn mt cách hiu qu.
V thc cht, vn ca ngân hàng là mt b phn thu nhp quc dân tm thi
nhàn ri. Vic huy đng vn ca ngân hàng giúp nn kinh t đc cân đi v vn,
nâng cao hiu qu s dng vn, kích thích luân chuyn vn, thúc đy sn xut kinh
doanh đem li nhiu li ích kinh t xã hi nh to điu kin cho quá trình tái sn xut
m rng, to nhiu vic làm cho ngi lao đng, nâng cao đi sng cho ngi dân…
1.2.2.2. i vi Ngân hàng thng mi
Vn là c s đ ngân hàng t chc mi hot đng kinh doanh: i vi bt k
doanh nghip nào, mun hot đng kinh doanh đc thì phi có vn, vn quyt đnh
kh nng kinh doanh ca mi doanh nghip. NHTM cng là mt loi hình doanh
nghip, bi vy vn cng là c s đ NHTM t chc mi hot đng kinh doanh ca
mình. Nói cách khác, ngân hàng không có vn thì không th thc hin đc các
nghip v kinh doanh. Nhng ngân hàng có ngun vn di dào và n đnh s có nhiu
th mnh trong kinh doanh. Chính vì th, có th nói: vn là đim đu tiên trong chu k
kinh doanh ca ngân hàng. Do đó, ngoài vn điu l theo lut đnh, ngân hàng phi
thng xuyên chú trng tng trng vn trong sut quá trình hot đng ca mình.
Vn quyt đnh quy mô hot đng tín dng và các hot đng khác ca ngân
hàng: Vn ca ngân hàng quyt đnh đn vic m rng hay thu hp khi lng tín
dng. Thông thng, nu so vi các ngân hàng ln thì các ngân hàng nh có khon
mc đu t và cho vay kém đa dng hn, phm vi và khi lng cho vay ca các ngân
hàng này cng nh hn. Trong khi, các ngân hàng ln cho vay đc ti th trng
trong vùng thm chí trong nc và c quc t, thì các ngân hàng nh li b gii hn
trong phm vi hp, mà ch yu trong tng khu vc nh. Thêm vào đó, do kh nng
vn hn hp nên các ngân hàng nh không phn ng nhy bén đc vi s bin đng
v lãi sut, gây nh hng đn kh nng thu hút vn t các tng lp dân c và các
thành phn kinh t. Gi s trên đa bàn ca ngân hàng đó, nhu cu vn rt ln, mà nu
8
ngân hàng không huy đng đc, thì không th đáp ng đc nhu cu cho vay. Nu
kh nng vn ca ngân hàng đó di dào, thì chc chn ngân hàng s đáp ng đc nhu
cu vn cho vay, có đ điu kin m rng th trng tín dng và các dch v ngân
hàng. Chính vì vy, càng khng đnh rõ tm quan trng ca vn trong hot đng kinh
doanh ngân hàng.
Vn quyt đnh nng lc thanh toán và đm bo uy tín ca ngân hàng trên
thng trng. Tht vây, trong nn kinh t th trng, đ tn ti và ngày càng m rng
quy mô hot đng đòi hi các ngân hàng phi coi uy tín ln trên th trng là điu
trng yu. Uy tín đó phi đc th hin trc ht kh nng sn sàng thanh toán chi
tr cho khách hàng ca ngân hàng. Kh nng thanh toán, hay nói cách khác là tính
thanh khon ca ngân hàng mà cao thì chng t vn kh dng ca ngân hàng đó là ln.
Vì vy, loi tr các nhân t khác, kh nng thanh toán ca ngân hàng t l thun vi
vn ca ngân hàng nói chung và vi vn kh dng ca ngân hàng nói riêng. Vi tim
nng vn ln, ngân hàng có th hot đng kinh doanh vi quy mô ngày càng m rng,
tin hành các hot đng cnh tranh có hiu qu nhm va gi ch tín, va nâng cao v
th ca ngân hàng đó trên th trng.
Vn quyt đnh nng lc cnh tranh ca ngân hàng. Thc t đã chng minh: quy
mô, trình đ nghip v, phng tin k thut hin đi ca ngân hàng là tin đ cho
vic thu hút ngun vn. ng thi, kh nng cung cp vn ln là điu kin thun li
đi vi ngân hàng trong vic m rng quan h tín dng vi các thành phn kinh t xét
c v quy mô, khi lng tín dng, ch đng v thi gian, thi hn cho vay, thm chí
quyt đnh mc lãi sut va phi cho khách hàng. iu đó s thu hút ngày càng nhiu
khách hàng, doanh s hot đng ca ngân hàng s tng lên nhanh chóng và ngân hàng
s có nhiu thun li hn trong kinh doanh. ây cng là điu kin đ b sung thêm
vn t có ca ngân hàng, tng cng c s vt cht k thut và quy mô hot đng ca
ngân hàng trên mi lnh vc.
ng thi, vn ca ngân hàng ln s giúp cho ngân hàng có đ kh nng tài
chính đ đu vào nhiu danh mc tài sn, nhiu hot đng kinh t đ phân tán ri ro,
không ch đn thun là cho vay mà còn m rng các hình thc đu t, kinh doanh dch
v cho thuê tài chính, mua bán n và các dch v ngân hàng khác. Chính các hình thc
kinh doanh đa nng này s góp phn phân tán ri ro trong hot đng kinh doanh và to
thêm vn cho ngân hàng đng thi tng sc cnh tranh ca ngân hàng trên th trng.
Tóm li, ngun vn huy đng ca NHTM đóng vai trò rt quan trng không ch
đi vi hot đng kinh doanh ca bn thân ngân hàng mà còn đi vi s phát trin
ca c nn kinh t. Bi vy, vic liên tc nâng cao hiu qu hot đng huy đng vn
ti NHTM là rt cn thit.
Thang Long University Library
9
1.2.3. Phân loi ngun vn huy đng
1.2.3.1. Cn c theo thi gian
Vic phân loi ngun vn theo k hn giúp ngân hàng theo dõi và kim soát
đc mc đ n đnh, tính an toàn và kh nng sinh li ca ngun vn. T đó cân đi
gia k hn, lãi sut huy đng và cho vay.
Huy đng vn ngn hn: ngun vn huy đng ngn hn có k hn di 1 nm.
NHTM huy đng bng cách m tài khon tin gi có k hn ngn hoc phát hành các
GTCG ngn hn, vay NHNN hay vay trên th trng liên ngân hàng vi thi gian ngn
hn. Do thi gian ngn nên lãi sut huy đng vn thng thp và tính n đnh ca
ngun vn kém, đc bit là vn huy đng t tin gi ngn hn. Phn ln ngun vn
này thng đc cho vay ngn hn hoc chuyn hoán k hn đ cho vay trung và dài
hn
Huy đng vn trung hn: là ngun vn có thi hn t 1 nm đn 5 nm, đc
ngân hàng huy đng t các khon tin gi trung hn hoc đi vay thông qua vic phát
hành các GTCG hoc vay các t chc tín dng khác. Ngun vn đc ngân hàng s
dng tng đi dài và n đnh, tuy nhiên lãi sut huy đng ca ngun vn cao hn
ngun vn ngn hn. Ngun vn trung hn rt quan trng và cn thit trong hot đng
đu t, cho vay trung, dài hn vi lãi sut cao.
Huy đng vn dài hn: đây là ngun vn có thi hn trên 5 nm đc ngân hàng
huy đng qua hình thc m tài khon tin gi dài hn cho khách hàng, phát hành các
công c n dài hn,… Ngun vn này đc NHTM s dng vào nhim v đu t phát
trin theo đnh hng phát trin kinh t nh: đu t vào các d án đi mi công ngh,
xây mi các nhà máy, các d án phc v đi sng, dân sinh… lãi sut huy đng ca
ngun vn thng cao. Ngân hàng cn điu hòa gia lãi sut huy đng và lãi sut cho
vay ca ngun vn dài hn.
1.2.3.2. Cn c theo loi tin huy đng
Ngun vn huy đng bng ni t: là ngun vn NHTM huy đng bng VN.
Ngun vn này có đc thông qua vic nhn tin gi, đi vay ca các t chc kinh t,
dân c, phát hành GTCG, hoc đi vay trên th trng liên ngân hàng và vay NHNN.
Ngun vn huy đng bng ngoi t: là ngun vn NHTM huy đng t các t
chc kinh t, dân c hay đi vay các ngân hàng nc ngoài bng ngoi t nh: USD,
EUR, GBP, JPY… Nhng khon ngoi t này cng rt quan trng cho các hot đng
ca ngân hàng nh kinh doanh ngoi t trong nc, xut nhp khu, thanh toán quc
t, y thác xut nhp khu… Do bin đng t giá hi đoái trong th trng ngoi t,
ngun vn này mang tính cht ri ro cao.
10
1.2.3.3. Cn c theo đi tng huy đng
Cách phân loi vn theo đi tng huy đng giúp ngân hàng d dàng theo dõi
đc c cu ngun vn huy đng đc trong nn kinh t, t đó đa ra nhng bin
pháp nhm huy đng ti đa ngun vn nhàn ri trong dân c cng nh s dng hiu
qu ngun vn đó.
Huy đng vn t dân c: tin nhàn ri trong dân chúng là khon tin khá ln, đ
huy đng đc ngun vn di dào này, ngân hàng cn tin hành nhiu hình thc huy
đng khác nhau nh: m tài khon tin gi, phát hành GTCG,… khi đn ngày đáo
hn, ngân hàng phi đm bo hoàn tr cho ngi gi khon tin c gc và lãi ng vi
khon tin gi hay thi hn ca GTCG.
Huy đng vn t các doanh nghip và t chc xã hi: đây là ngun vn đc
đánh giá rt cao và chim t trng tng đi ln trong tng ngun vn ca NHTM.
Khon tin đc huy đng t các doanh nghip, t chc trong nn kinh t thông qua
các hình thc huy đng ca ngân hàng, to ngun vn n đnh cho ngân hàng.
Huy đng vn t các ngân hàng và t chc tín dng khác: là ngun vn mà
NHTM huy đng t các t chc tín dng khác bng hình thc nhn tin gi, vay trên
th trng liên ngân hàng hoc bán các GTCG
Huy đng vn t NHNN: NHNN là cu cánh cho vay cui cùng ca NHTM. Khi
NHTM mt kh nng thanh toán, hoc cn thanh toán trong trng hp khn cp s
vay vn ca NHNN qua hình thc vay qua đêm hoc vay tái chit khu.
1.2.3.4. Cn c vào hình thc các nghip v
Th nht là huy đng vn qua nghip v nhn tin gi
Tin gi thanh toán: là các khon tin gi không k hn đc s dng đ tin
hành thanh toán, chi tr cho các hot đng mua bán hàng hóa, dch v và các khon chi
phí khác. Ngi gi có th rút bng séc hoc tin mt bt c lúc nào. ây là ngun
vn huy đng có chi phí thp ca ngân hàng vì tin gi thanh toán có mc lãi sut thp
hoc không đc tr lãi.
Tin gi tit kim: đây là phn tin nhàn ri trong dân c, h gi vào ngân hàng
vi mc đích ct tr mt cách an toàn và hng lãi t s tin đó. Tin gi tit kim là
mt dng đc bit đ tit kim tin t trong tiêu dùng cá nhân.
Tin gi có k hn ca doanh nghip, các t chc xã hi: khon tin đc gi
vào ngân hàng vi mc đích chi tr trong mt khong thi gian nht đnh. ây là
ngun vn n đnh, vì vy các ngân hàng luôn tìm cách đa dng hóa huy đng loi tin
gi này bng vic áp dng nhiu k hn, lãi sut linh hot.
Thang Long University Library
11
Th hai là huy đng vn qua nghip v đi vay: đc gi là ngun vn mà ngân
hàng tm thi chim dng ca các cá nhân, t chc trong nn kinh t. Vn đi vay bao
gm:
Vay t các TCTD khác: đáp ng nhu cu v d tr, thanh khon và chi tr cp
bách các ngân hàng vay mn ln nhau và vay ca các TCTD khác thông qua th
trng tin t liên ngân hàng. Quy mô khon vay, k hn vay quyt đnh đn lãi sut
vay. Trong khi đó, quy mô và k hn các khon vay ph thuc rt nhiu vào tình trng
hot đng kinh doanh, uy tín ca ngân hàng. Ngun tin đi vay không phi d tr và
đc đm bo bi các GTCG.
Vay t NHNN: óng vai trò là ngi cho vay cui cùng trong nn kinh t,
NHNN có th cho các NHTM và các TCTD vay vn ngn hn và cung ng phng
tin thanh toán toán khi cn thit di hình thc tái cp vn nh cho vay li theo h s
tín dng, chit khu, tái chit khu các GTCG ngn hn, cho vay đm bo bng cm c
thng phiu và các GTCG ngn hn khác, cho vay b sung trong thanh toán đin t
liên ngân hàng. Vay vn NHNN thng là s la chn cui cùng ca các NHTM khi
mt kh nng thanh toán và có nguy c gây mt an toàn cho c h thng. Vic vay vn
NHNN không h d bi ph thuc nhiu vào chính sách tin t trong tng thi k.
Th ba là huy đng vn qua phát hành GTCG: Các chng ch tin gi, k phiu,
trái phiu… đc ngân hàng phát hành tng đt vi mc đích, s lng và k hoch
s dng vn c th, đc NHNN chp thun và phi công b rng rãi. Các k phiu,
trái phiu này có kh nng chuyn đi d dàng bng cách mua bán, chuyn nhng
trên th trng vn hoc chit khu ti ngân hàng. Hình thc huy đng vn này giúp
to và tng các ngun vn trung hn và dài hn có tính n đnh cao nhng thng có
lãi sut cao hn các loi tin gi cùng k hn. Ngày nay, ngun vn này có xu hng
gia tng phù hp vi xu hng phát trin ca nn kinh t.
Th tălƠ huy đng vn qua các hình thc khác:
Vn trong thanh toán: ngân hàng có th s dng các khon vn trên tài khon m
th tín dng L/C, tài khon séc bo chi… trong quá trình làm trung gian thanh toán.
Thông qua quá trình thu hoc chi h khách hàng, làm đi lý cho các TCTD, nhn và
điu chuyn vn cho khách hàng, y thác cp phát, y thác gii ngân và thu h…
NHTM huy đng đc mt lng vn đáng k.
Vn y thác đu t, tài tr ca Chính ph hoc ca t chc trong và ngoài nc
cho các chng trình, d án phát trin kinh t xã hi…
Vn tm thi cha s dng trong nghip v cho vay đng tài tr.
12
1.3. Hiuăquăhotăđngăhuyăđngăvn
1.3.1. Khái nim hiu qu huy đng vn
Hiu qu là s so sánh gia kt qu đt đc và chi phí b ra. Nu kt qu đt
đc s càng ln hn chi phí b ra thì hiu qu càng cao, ngc li nu chi phí b ra
li ln hn kt qu đt đc phn ánh s không hiu qu. Hiu qu hot đng huy
đng vn cao là kt qu vn ngân hàng huy đng đc phù hp vi nhu cu s dng
vn, đm bo đc mc tiêu an toàn và sinh li cho ngân hàng. Hiu qu hot đng
huy đng vn thp là khi kt qu vn ngân hàng huy đng đc không đáp ng đc
nhu cu s dng vn hoc huy đng đc nhng không s dng vn tt theo mc tiêu
đã đ ra.
Vn huy đng phi xut phát t nhu cu kinh doanh ca ngân hàng. Vn huy
đng ca ngân hàng phi có s tng trng, n đnh v s lng đ có th tha mãn
các nhu cu cho vay, thanh toán cng nh hot đng kinh doanh ngày càng tng ca
ngân hàng. Tuy nhiên, vn huy đng phi đc n đnh v mt thi gian. Nu ngân
hàng huy đng đc mt lng vn ln mà không n đnh v mt thi gian, thng
xuyên có mt dòng tin ln có kh nng b rút ra thì lng vn dành cho vay, cho đu
t s không ln. Nh vy, hiu qu s dng s không cao và ngân hàng phi thng
xuyên đi đu vi vn đ thanh khon. Nhng nu ngân hàng huy đng đc ngun
vn n đnh thì ngân hàng s yên tâm s dng phn ln vn đó vài các hot đng có
thu nhp cao. Nhng nói nh vy không có ngha là nu ngân hàng thy có ngun vn
n đnh thì s huy đng bng mi giá mà vic huy đng vn phi xut phát t nhu cu
thc t ca ngân hàng v vn. Nu huy đng đc ít thì ngân hàng s không đáp ng
đc nhu cu ca khách hàng, không đa dng hóa đc các hot đng kinh doanh,
không m rng cnh tranh đc và s b mt ht khách hàng. Còn nu huy đng nhiu
mà không s dng ht thì vn s b “đóng bng” khin li nhun s b gim sút do vn
phi tr lãi và các chi phí kèm.
Nói tóm li, huy đng vn hiu qu là huy đng vn n đnh, hp lý, đáp ng đ
vi hot đng s dng vn ca ngân hàng, mang li li nhun cao cho ngân hàng.
1.3.2. Mt s ch tiêu đánh giá hiu qu huy đng vn
1.3.2.1. Nhóm ch tiêu đánh giá quy mô và tc đ tng trng ca vn huy đng
Vn đ quan tâm đu tiên khi xem xét kh nng huy đng vn ca mt NHTM là
quy mô vn mà ngân hàng đó huy đng đc. Quy mô ca ngun vn th hin khi
lng, s lng vn huy đng đc ca NHTM. ây là ch tiêu quan trng vì công tác
huy đng vn không th có hiu qu khi ngun vn huy đng không đt đc quy mô
theo k hoch huy đng ca ngân hàng hay không đáp ng nhu cu kinh doanh ca
Thang Long University Library
13
ngân hàng. Mc tiêu ca ngân hàng là tin ti mt quy mô vn hp lý, đáp ng nhu
cu tín dng, đu t, chi tr cho các t chc và cá nhân.
Quy mô vn ln s to điu kin cho ngân hàng m rng hot đng kinh doanh.
Trong tng ngun vn ca ngân hàng thì quy mô vn huy đng là mt b phn chim
t trng cao nht và có vai trò quan trng nht. ây là ngun vn phc v ch yu cho
hot đng kinh doanh hàng nm và mang li ngun thu ln cho ngân hàng. S gia tng
ca quy mô vn đc th hin thông qua s gia tng v s lng tuyt đi và tc đ
tng trng ca ngun vn. V s gia tng tuyt đi ca quy mô vn đc đô bng
hiu s tng ngun vn huy đng đc nm sau và nm trc. Nu hiu s này ln
hn 0 tc là quy mô ngun vn nm nay cao hn nm trc, và đt đc bao nhiêu so
vi mc tiêu và k hoch đ ra.
.
Các h s tng trng ln hn 0 th hin ngun vn nm nay ln hn tng ngun
vn nm trc, tc đ huy đng vn có xu hng gia tng. Còn nu h s này nh hn
0 chng t ngun vn nm nay nh hn ngun vn nm trc. Trng hp h s tng
trng ngun vn bng 0 chng t rng ngun vn nm nay và nm trc không có s
bin đi. Vi ch tiêu tc đ tng trng ca ngun vn ta còn bit đc mc bin
đng ca ngun vn. Nu tc đ tng đu qua các nm thì ban đu có th khng đnh
ngun vn huy đng gia tng n đnh. Ngoài ra, ch tiêu tc đ tng trng vn còn
đc tính cho quy mô ca tng loi vn.
Tng ngun vn nm nay-Tng ngun vn nm trc
=
Tng vn huy đng nm trc
Tc đ tng trng
ngun vn
Tng vn huy đng nm nay-Tng vn huy đng nm trc
=
Tng ngun vn nm trc
Tc đ tng trng
ngun vn huy đng
Tng vn CSH nm nay-Tng vn CSH nm trc
=
Tng vn CSH nm trc
Tc đ tng trng
ngun vn CSH