Chuyên đề tốt nghiệp
LỜI MỞ ĐẦU
1.Lý do chọn đề tài
Trong nền kinh tế thị trường định hướng XHCN, các doanh nghiệp tiến hành
hoạt động sản xuất, kinh doanh tạo ra các loại sản phẩm và cung cấp dịch vụ
nhằm thỏa mãn nhu cầu của thị trường với mục tiêu là lợi nhuận. Để thực hiện
mục tiêu đó, doanh nghiệp phải thực hiện được giá trị sản phẩm, hàng hóa thông
qua hoạt động bán hàng. Bán hàng là giai đoạn cuối cùng của quá trình sản xuất
kinh doanh, đây là quá trình chuyển hóa vốn từ hình thái vốn sản phẩm, hàng
hóa sang hình thái vốn tiền tệ hoặc vốn trong thanh toán. Vì vậy, đẩy nhanh quá
trình bán hàng đồng nghĩa với việc rút ngắn chu kỳ sản xuất kinh doanh, tăng
nhanh vòng quay của vốn, tăng lợi nhuận cho doanh nghiệp.
Để thực hiện được quá trình bán hàng và cung cấp dịch vụ, doanh nghiệp phải
phát sinh các khoản chi phí làm giảm lợi ích kinh tế trong kỳ dưới hình thức các
khoản tiền đã chi ra, các khoản khấu trừ vào tài sản hoặc phát sinh các khoản nợ
làm giảm vốn chủ sở hữu. Đồng thời doanh nghiệp cũng thu được các khoản
doanh thu và thu nhập khác, đó là tổng giá trị các lợi ích kinh tế thu được trong
kỳ phát sinh từ các hoạt động góp phần làm tăng vốn chủ sở hữu.
Sau một quá trình hoạt động, doanh nghiệp xác định được kết quả của từng
hoạt động; trên cơ sở so sánh doanh thu, thu nhập với chi phí của từng hoạt
động. Kết quả kinh doanh của doanh nghiệp phải được phân phối và sử dụng
theo đúng mục đích phù hợp với cơ chế tài chính quy định cho từng loại hình
doanh nghiệp.
Nguyễn Phương Anh Lớp Kế toán B- CĐ25
11
Chuyên đề tốt nghiệp
Công ty cổ phần Bánh kẹo Hải Hà là công ty sản xuất kinh doanh bánh kẹo
lớn ở miền Bắc với địa bàn hoạt động rộng lớn cả trong và ngoài nước, sản phẩm
có uy tín và chất lượng cao với người tiêu dùng.
Sau thời gian thực tập tìm hiểu hoạt động tại công ty, em thấy kế toán bán hàng
và xác định kết quả kinh doanh là một quan trọng trong kế toán cũng như trong
việc quản lý sản xuất của công ty. Với mục đích hoàn thiện kiến thức của mình
và hiểu rõ hơn thực tế em đã lựa chọn đề tài: “Kế toán bán hàng và xác định kết
quả kinh doanh tại Công ty cổ phần Bánh kẹo Hải Hà” cho chuyên đề tốt nghiệp
của mình.
2. Mục tiêu nghiên cứu
Nghiên cứu cơ sở lý luận về kế toán bán hàng và xác định kết quả kinh doanh
theo chuẩn mực kế toán Việt Nam.
Thực trạng công tác kế toán bán hàng và xác định kết quả kinh doanh tại Công
ty cổ phần Bánh kẹo Hải Hà.
Đưa ra một số giải pháp, kiến nghị nhằm hoàn thiện kế toán bán hàng và xác
định kết quả kinh doanh tại Công ty cổ phần Bánh kẹo Hải Hà.
3. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu
Đối tượng nghiên cứu của chuyên đề tập trung vào kế toán bán hàng và xác
định kết quả kinh doanh tại Công ty cổ phần Bánh kẹo Hải Hà.
Phạm vi nghiên cứu là thực trạng kế toán bán hàng và xác định kết quả kinh
doanh tại trụ sở chính của Công ty 25 Trương Định – Hà Nội.
4. Phương pháp nghiên cứu
Phương pháp chủ yếu để vận dụng trong nghiên cứu là phương pháp duy vật
biện chứng và duy vật lịch sử. Các vấn đề nghiên cứu trong mối liên hệ phổ biến
và trong sự vận động.
5. Kết cấu
Nguyễn Phương Anh Lớp Kế toán B- CĐ25
22
Chuyên đề tốt nghiệp
Chuyên đề gồm 3 chương:
Chương 1: Lý luận chung về kế toán bán hàng và xác định kết quả kinh doanh
trong doanh nghiệp.
Chương 2: Thực trạng công tác kế toán bán hàng và xác định kết quả kinh
doanh tại Công ty cổ phần Bánh kẹo Hải Hà.
Chương 3: Một số giải pháp kiến nghị nhằm hoàn thiện kế toán bán hàng và
xác định kết quả kinh doanh tại Công ty cổ phần Bánh kẹo Hải Hà.
Em xin chân thành cám ơn cô Đỗ Thị Kim Xuân – kế toán trưởng cùng các
cán bộ phòng tài vụ Công ty cổ phần Bánh kẹo Hải Hà đã giúp đỡ và tạo điều
kiện cho em hoàn thành chuyên đề tốt nghiệp này. Do kiến thức còn hạn chế và
thời gian thực tạp không nhiều nên không tránh khỏi có sự sai sót, em rất mong
được sự đóng góp của mọi người để chuyên đề của em hoàn thiện hơn.
Em xin chân thành cảm ơn!
Nguyễn Phương Anh Lớp Kế toán B- CĐ25
33
Chuyên đề tốt nghiệp
CHƯƠNG I LÝ LUẬN CHUNG VỀ KẾ TOÁN BÁN HÀNG VÀ XÁC ĐỊNH
KẾT QUẢ KINH DOANH
1.1 Kế toán quá trình tiêu thụ
1.1.1 Kế toán chi tiết thành phẩm
a. Khái niệm thành phẩm, hàng hóa
Thành phẩm là những sản phẩm đã kết thúc giai đoạn cuối cùng của quy trình
công nghệ sản xuất ra sản phẩm đó, đã qua kiểm tra đạt tiêu chuẩn kỹ thuật quy
định, được nhập kho hoặc giao trực tiếp cho khách hàng.
Hàng hóa là những vật phẩm các doanh nghiệp mua về để bán phục vụ cho nhu
cầu sản xuất và tiêu dùng của xã hội.
b. Đánh giá thành phẩm, hàng hóa
* Đánh giá thành phẩm
Theo nguyên tắc giá gốc thì thành phẩm được đánh giá theo giá thành sản xuất
thực tế, tùy theo sự vận động của thành phẩm mà ta đánh giá cho phù hợp.
- Đối với thành phẩm nhập kho:
+ Thành phẩm do doanh nghiệp sản xuất hoàn thành nhập kho được phản ánh
theo giá thành sản xuất thực tế của thành phẩm đã hoàn thành trong kỳ, bao gồm chi
phí nguyên vật liệu trực tiếp, chi phí nhân công trực tiếp và chi phí sản xuất chung.
+ Thành phẩm do thuê ngoài gia công chế biến hoàn thành nhập kho, được
tính theo giá thực tế gia công, bao gồm: chi phí nguyên vật liệu trực tiếp, chi phí
thuê gia công và chi phí liên quan trực tiếp khác (chi phí vận chuyển, bốc dỡ, hao
hụt trong gia công…)
+ Thành phẩm đã bán bị trả lại nhập kho: Đánh giá bằng giá thực tế tại thời
điểm xuất trước đây.
- Đối với thành phẩm xuất kho:
Nguyễn Phương Anh Lớp Kế toán B- CĐ25
44
Chuyên đề tốt nghiệp
Thành phẩm xuất kho cũng được phản ánh giá thành sản xuất thực tế xuất kho.
Thành phẩm thuộc nhóm tài sản hàng tồn kho, do vậy theo Chuẩn mực số 02 “Kế
toán hàng tồn kho”, việc tính giá thành thực tế của sản phẩm tồn kho ( hoặc xuất
kho) được áp dụng một trong bốn phương pháp sau:
1. Phương pháp tính theo giá đích danh
2. Phương pháp bình quân gia quyền
3. Phương pháp nhập trước, xuất trước
4. Phương pháp nhập sau, xuất trước
* Đánh giá hàng hóa
Về cơ bản, phương pháp đánh giá hàng hóa nhập kho cũng được áp dụng tương
tự như đánh giá vật tư. Nhưng khi nhập kho hàng hóa, kế toán ghi theo trị giá mua
thực tế của từng lần nhập hàng cho từng thứ hàng hóa. Các chi phí thu mua thực tế
phát sinh liên quan trực tiếp đến quá trình mua như: Chi phí vận chuyển, bốc dỡ,
tiền thuê kho, bãi… được hạch toán riêng (mà không tính vào giá thực tế của từng
thứ hàng hóa ), đến cuối tháng mới tính toán phân bổ cho hàng hóa xuất kho để tính
trị giá vốn thực tế của hàng hóa xuất kho.
Do vậy, trị giá vốn thực tế của hàng hóa xuất kho được tính bằng 2 bộ phận sau
= Trị giá mua hàng hóa + chi phí mua phân bổ cho hàng hóa xuất kho
c. Kế toán chi tiết thành phẩm
Hạch toán chi tiết sản phẩm – hàng hóa là việc hạch toán kết hợp giữa thủ kho
và phòng kế toán trên cơ sở các chứng từ nhập, xuất kho, nhằm đảm bảo theo dõi
chặt chẽ số hiện có và tình hình biến động từng loại, nhóm, thứ sản phẩm – hàng
hóa về số lượng và giá trị.
Trong hoạt động sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp, các nghiệp vụ kinh tế
phát sinh liên quan đến việc nhập, xuất sản phẩm – hàng hóa đều phải lập chứng từ
đầy đủ, kịp thời, đúng chế độ quy định.
Nguyễn Phương Anh Lớp Kế toán B- CĐ25
55
Chuyên đề tốt nghiệp
Theo chế độ chứng từ kế toán ban hành theo QĐ số 15/2006/QĐ-BTC ngày
20/3/2006, các chứng từ kế toán về vật tư, sản phẩm – hàng hóa bao gồm:
- Phiếp nhập kho (01-VT) (*)
- Phiếu xuất kho (02-VT) (*)
- Biên bản kiểm nghiệm vật tư, công cụ, sản phẩm, hàng hóa (03-VT) (*)
- Phiếu báo vật tư còn lại cuối kỳ (04-VT) (*)
- Phiếu xuất kho kiêm vận chuyển nội bộ (03 PXK-3LL) (**)
- Phiếu xuất kho hàng gửi đại lý (04 HDL-3LL) (**)
- Biên bản kiểm kê vật tư, công cụ, sản phẩm, hàng hóa (05-VT) (*)
- Bảng kê mua hàng (06-VT) (*)
- Hóa đơn (GTGT) (01GTKT-3LL) (**)
- Hóa đơn bán hàng thông thường (02 GTTT-3LL) (**)
- Hóa đơn dịch vụ cho thuê tài chính (05 TT-LL) (**)
- Bảng kê thu mua hàng hóa mua vào không có hóa đơn (04/GTGT) (**)
- Bảng thanh toán hàng đại lý, ký gửi (01-BH) (*)
- Thẻ quầy hàng (02-BH) (*)
Hạch toán chi tiết thành phẩm – hàng hóa cũng tương tự như hạch toán chi tiết vật
tư
- Phương pháp ghi thẻ (sổ) song song.
- Phương pháp sổ đối chiếu luân chuyển.
- Phương pháp sổ số dư.
d. Giá vốn hàng bán
Sau khi xác định được trị giá vốn của hàng xuất kho để bán, doanh thu bán
hàng và cung cấp dịch vụ, kế toán cần phải xác định kết quả để cung cấp thông tin
trình bày báo cáo tài chính ( báo cáo kết quả kinh doanh). Tùy thuộc vào loại hình
Nguyễn Phương Anh Lớp Kế toán B- CĐ25
66
Chuyên đề tốt nghiệp
doanh nghiệp và sự vận động của sản phẩm, hàng hóa mà kế toán xác định giá vốn
của hàng đã bán:
Trị giá vốn của
hàng đã bán =
Trị giá vốn của
hàng xuất đã bán +
Chi phí bán hàng và chi phí
quản lý doanh nghiệp
TK 632 - Giá vốn hàng bán
(Kê khai thường xuyên)
• Trị giá vốn cúa SP, HH, DV đã bán
trong kỳ
• CPNVL, nhân công vượt trên mức bình
thường, CPSX chung CĐ không được
phân bổ tính vào giá vốn hàng bán trong kỳ
• Các khoản hao hụt mất mát HTK sau khi
trừ bồi thường do trách nhiệm cá nhân gây ra
• CP xây dựng tự chế TSCĐ vượt trên mức
bình thường không được tính vào NG
• Trích lập dự phòng giảm giá HTK
• Các CP liên quan đến BĐS đầu tư
• Hoàn nhập DP giảm
giá HTK
• Giá vốn hàng bán bị trả lại
• K/c CP sang TK 911 để
xác định kết quả kinh doanh
Nguyễn Phương Anh Lớp Kế toán B- CĐ25
77
Chuyên đề tốt nghiệp
1.1.2 Kế toán bán hàng
a. Các phương thức bán hàng và phương thức thanh toán
* Các phương thức bán hàng:
- Bán hàng trực tiếp: người mua trực tiếp tới kho của doanh nghiệp để lấy hàng.
Sau khi bàn giao cho khách, người bán chính thức mất quyền sở hữu số hàng này.
- Bán hàng qua đại lý: Bên chủ hàng xuất hàng cho bên nhận đại lý để bán. Bên
đại lý được hưởng hoa hồng hoặc chiết khấu.
- Bán hàng trả góp, trả chậm: Người mua hàng không phải trả ngay toàn bộ số
tiền mua hàng mà có thể trả thành nhiều lần. Sau khi khách hàng trả toàn bộ tiền
hàng thì người bán mới chính thức mất quyền sở hữu số hàng này.
- Bán hàng nội bộ:
+ Bán hàng cho các đơn vị nội bộ.
+ Sử dụng sản phẩm sản xuất ra phục vụ cho hoạt động SXKD.
Nguyễn Phương Anh Lớp Kế toán B- CĐ25
TK 632 – Giá vốn hàng bán
• Trị giá vốn của TP tồn trong
kho đầu kỳ
• Trị giá vốn cúa TP sx xong
nhập kho và dịch vụ hoàn thành
• Trích lập dự phòng giảm giá HTK
• Kết chuyển giá vốn của TP
tồn kho cuối kỳ vào bên nợ của
TK 155
• Hoàn nhập dự phòng giảm
giá HTK
• Kết chuyển giá vốn của TP,
HH, dvụ đã tiêu thụ sang TK 911
88
Chuyên đề tốt nghiệp
+ Biếu tặng sản phẩm, HH cho các tổ chức xã hội.
+ Trả lương cho người lao động bằng TP, HH
* Các phương thức thanh toán:
Thanh toán bằng tiền mặt
Thanh toán bằng chuyển khoản qua ngân hàng
Nợ tiền hàng (bán chịu)
b. Kế toán doanh thu bán hàng
* Doanh thu:
- Là tổng các lợi ích kinh tế DN thu được trong kỳ hạch toán.
- Phát sinh từ hoạt động SXKD thông thường của doanh nghiệp.
- Góp phần làm tăng vốn chủ sở hữu.
- Doanh thu thuần = DT - Các khoản giảm trừ
* Thời điểm ghi nhận doanh thu
- Theo nguyên tắc cơ sở dồn tích: tại thời điểm phát sinh.
- Nếu nhận tiền trước =>DT chưa thực hiện.
- Nếu nhận tiền sau => DT bán chịu.
* Thời điểm ghi nhận doanh thu - Bán hàng
- Doanh nghiệp đã chuyển giao phần lớn rủi ro và lợi ích gắn liền với quyền sở
hữu hàng hóa.
- Doanh nghiệp không còn nắm giữ quyền quản lý hàng hóa.
- Doanh thu được xác định tương đối chắc chắn.
- Doanh nghiệp đã thu được hoặc thu được lợi ích kinh tế từ việc bán hàng.
- Xác định được các chi phí liên quan đến giao dịch bán hàng.
* Thời điểm ghi nhận doanh thu – Cung cấp dịch vụ
- Được ghi nhận khi kết quả của giao dịch đó được xác định một cách đáng tin
cậy.
Nguyễn Phương Anh Lớp Kế toán B- CĐ25
99
Chuyên đề tốt nghiệp
- Kết quả của giao dịch cung cấp dịch vụ được xác định khi thỏa mãn tất cả bốn
(4) điều kiện sau:
- Doanh thu được xác định tương đối chắc chắn.
+ Có khả năng thu được lợi ích kinh tếtừ giao dịch cung cấp dịch vụ đó.
+ Xác định được phần công việc đã hoàn thành vào ngày lập bảng cân đối kế
toán
+ Xác định được chi phí phát sinh cho giao dịch và chi phí để hoàn thành giao
dịch cung cấp dịch vụ đó.
+ Việc cung cấp dịch vụ liên quan đến nhiều kỳ: Doanh thu được ghi nhận
theo kết quả phần công việc đã hoàn thành ở ngày lập BCĐKT.
- Phần công việc đã hoàn thành được xác định theo một trong ba phương pháp
sau, tùy thuộc vào bản chất của dịch vụ:
+ Đánh giá phần công việc đã hoàn thành.
+ So sánh tỷ lệ (%) giữa khối lượng công việc đã hoàn thành với tổng khối
lượng công việc phải hoàn thành.
+ Tỷ lệ (%) chi phí đã phát sinh so với tổng chi phí ước tính để hoàn thành
toàn bộ giao dịch cung cấp dịch vụ.
- Phần công việc đã hoàn thành không phụ thuộc vào các khoản thanh toán
định kỳ hay các khoản ứng trước của khách hàng.
- Khi kết quả của một giao dịch về cung cấp dịch vụ không thể xác định chắc
chắn thì doanh thu được ghi nhận tương ứng với chi phí đã ghi nhận và có thể thu
hồi.
* Xác định doanh thu
- Được xác định bằng giá trị hợp lý của các khoản đã thu được hoặc sẽ thu
được:
+ Không bao gồm các khoản thu hộ bên thứ 3.
Nguyễn Phương Anh Lớp Kế toán B- CĐ25
11
Chuyên đề tốt nghiệp
+ Đối với các khoản tiền hoặc tương đương tiền không được nhận ngay thì
doanh thu được xác định bằng cách quy đổi giá trị danh nghĩa của các khoản sẽ
thu được trong tương lai về giá trị thực tế tại thời điểm ghi nhận doanh thu theo tỷ
lệ lãi suất hiện hành.
+ Khi hàng hóa hoặc dịch vụ được trao đổi để lấy hàng hóa hoặc dịch vụ
tương tự về bản chất và giá trị thì việc trao đổi đó không được coi là một giao
dịch tạo ra doanh thu.
.Doanh thu trả góp = doanh thu bán một lần không bao gồm lãi trả chậm.
.Doanh thu hàng trao đổi = giá bán tại thời điểm trao đổi.
.Doanh thu đại lý = hoa hồng được hưởng.
.Doanh thu gia công = giá gia công.
.Doanh thu sản phẩm giao khoán là số tiền phải thu ghi trên hợp đồng.
.Doanh thu tín dụng = lãi cho vay đến hạn phải thu.
.Doanh thu bảo hiểm = phí bảo hiểm.
.Doanh thu công trình xây lắp nhiều năm = giá trị ứng với khối lượng hoàn
thành trong năm được người giao thầu chấp nhận thanh toán.
* Chứng từ sử dụng
- Hóa đơn GTGT, hóa đơn bán hàng
- Bảng thanh toán hàng đại lý, ký gửi
- Thẻ quầy hàng
- Phiếu xuất kho, phiếu xuất kho kiêm vận chuyển nội bộ
- Tờ khai thuế GTGT
- Các chứng từ thanh toán ( Phiếu thu, séc chuyển khoản, giấy báo Có của ngân
hàng, bảng sao kê của ngân hàng… )
- Các chứng từ có liên quan khác như phiếu nhập kho hàng bị trả lại…
* Tài khoản sử dụng
Nguyễn Phương Anh Lớp Kế toán B- CĐ25
11
Chuyên đề tốt nghiệp
- TK 511 – DTBH và cung cấp dịch vụ
- TK 512 – Doanh thu nội bộ
- TK 521 – Chiết khấu thương mại
- TK 531 – Hàng bán bị trả lại
- TK 532 – Giảm giá hàng bán
- TK 3331 – Thuế GTGT phải nộp
- TK 3387 – Doanh thu chưa thực hiện
- TK 632 – Giá vốn hàng bán
- TK liên quan khác ( TK 3332, 3333, 111, 112, 131, 155, 1561, 1562, 157,…)
* Kết cấu và nội dung TK 511
TK 511
• Các khoản giảm trừ DT
• Kết chuyển doanh thu bán hàng
và cung cấp dịch vụ thuần, DT BĐS
sang TK 911 để xác định kết quả kinh
doanh
• DT bán SP, HH và cung cấp DV,
DT BĐS của doanh nghiệp thực hiện
trong kỳ hạch toán
- TK 511 không có số dư cuối kỳ
- TK 511 có 5 TK cấp 2:
+ TK 5111 – Doanh thu bán hàng hóa
+ TK 5112 – Doanh thu bán thành phẩm
+ TK 5113 – Doanh thu cung cấp dịch vụ
+ TK 5114 – Doanh thu trợ cấp, trợ giá
+ TK 5117 – Doanh thu bất động sản đầu tư
c. Kế toán các khoản giảm trừ doanh thu
Nguyễn Phương Anh Lớp Kế toán B- CĐ25
11
Chuyên đề tốt nghiệp
Các khoản giảm trừ doanh thu như: Chiết khấu thương mại, giảm giá hàng bán,
doanh thu hàng bán bị trả lại, thuế GTGT phải nộp theo phương pháp trực tiếp và
thuế xuất nhập khẩu. Các khoản giảm trừ doanh thu là cơ sở để tính doanh thu
thuần và kết quả kinh doanh trong kỳ kế toán. Các khoản giảm trừ doanh thu phải
được phản ánh, theo dõi chi tiết, riêng biệt trên những tài khoản kế toán phù hợp,
nhằm cung cấp các thông tin kế toán để lập báo cáo tài chính.
* Kế toán chiết khấu thương mại
- Nội dung: Chiết khấu thương mại là khoản tiền chênh lệch giá bán nhỏ hơn giá
niêm yết doanh nghiệp đã giảm trừ cho người mua hàng do việc người mua hàng
đã mua sản phẩm, hàng hóa, dịch vụ với khối lượng lớn theo thỏa thuận về chiết
khấu thương mại đã ghi trên hợp đồng kinh tế mua bán hoặc các cam kết mua, bán
hàng.
- Tài khoản sử dụng:
Kế toán chiết khấu thương mại sử dụng TK 521 – Chiết khấu thương mại
Bên nợ: Số chiết khấu thương mại đã chấp nhận thanh toán cho khách hàng
Bên có: Kết chuyển toàn bộ số chiết khấu thương mại sang TK” Doanh thu
bán hàng và cung cấp dịch vụ” để xác định doanh thu thuần của kỳ hạch toán.
TK 521 không có số dư cuối kỳ
- TK 521 có 3 tài khoản cấp 2
+ TK 5211 – Chiết khấu hàng hóa: Phản ánh toàn bộ số tiền chiết khấu
thương mại ( tính trên khối lượng hàng hóa đã bán ra) cho người mua hàng
hóa.
+ TK 5212 – Chiết khấu thành phẩm: Phản ánh toàn bộ số tiền chiết khấu
thương mại tính trên khối lượng sản phẩm đã bán ra cho người mua thành phẩm.
+ TK 5213 – Chiết khấu dịch vụ: Phản ánh toàn bộ số tiền chiết khấu thương
mại tính trên khối lượng dịch vụ đã cung cấp cho người mua dịch vụ.
Nguyễn Phương Anh Lớp Kế toán B- CĐ25
11
Chuyên đề tốt nghiệp
* Kế toán doanh thu hàng bán bị trả lại
- Nội dung: Doanh thu hàng bán bị trả lại là số sản phẩm, hàng hóa doanh
nghiệp đã xác định tiêu thụ, đã ghi nhận doanh thu nhưng bị khách hàng trả lại do
vi phạm các điều kiện đã cam kết trong hợp đồng kinh tế hoặc theo chính sách bảo
hành như: hàng kém phẩm chất, sai quy cách, chủng loại.
- Tái khoản sử dụng: TK 531 – Hàng bán bị trả lại
TK này phản ánh doanh thu của số thành phẩm, hàng hóa đã tiêu thụ bị khách
hàng trả lại do lỗi của doanh nghiệp.
Bên nợ: Doanh thu của hàng đã bán bị trả lại đã trả tiền cho người mua hàng:
hoặc trả vào khoản nợ phải thu.
Bên có: Kết chuyển doanh thu của hàng đã bị trả lại để xác định doanh thu
thuần.
TK 531 không có số dư cuối kỳ.
* Kế toán giảm giá hàng bán
- Nội dung: Giảm giá hàng bán là khoản tiền doanh nghiệp (bên bán) giảm trừ
cho bên mua hàng trong trường hợp đặc biệt vì lý do hàng bán kém phẩm chất,
không đúng quy cách, hoặc không đúng thời hạn… đã ghi trong hợp đồng.
- Tài khoản sử dụng: TK 532 – Giảm giá hàng bán
Bên nợ: Các khoản giản giá đã chấp thuận cho người mua hàng
Bên có: Kết chuyển toàn bộ số tiền giảm giá hàng bán sang TK 511 để xác
định doanh thu thuần.
TK 532 không có số dư cuối kỳ.
Chú ý: Chỉ phản vào TK 532 các khoản giảm trừ do việc chấp thuận giảm giá
ngoài hóa đơn, tức là sau khi đã phát hành hóa đơn bán hàng. Không phản ánh vào
TK 532 số giảm giá đã được trừ vào tổng giá bán ghi trên hóa đơn.
* Kế toán thuế GTGT nộp theo phương pháp trực tiếp
Nguyễn Phương Anh Lớp Kế toán B- CĐ25
11
Chuyên đề tốt nghiệp
- Nội dung: Thuế GTGT là một loại thuế gián thu, được tính trên khoản giá trị
tăng thêm của hàng hóa, dịch vụ phát sinh trong quá trình sản xuất, lưu thông đến
tiêu dùng.
Căn cứ tính thuế GTGT là giá tính thuế và thuế suất.
Giá tính thuế GTGT của hàng hóa, dịch vụ được xác định cụ thể như sau:
+ Đối với hàng hóa, dịch vụ do cơ sở sản xuất, kinh doanh bán ra hoặc cung
ứng cho đối tượng khác là giá bán chưa có thuế GTGT. Đối với hàng hóa, dịch vụ
chịu thuế tiêu thụ đặc biệt (TTĐB) là giá bán đã có thuế TTĐB nhưng chưa có
thuế GTGT.
+ Giá tính thuế đối với các loại hàng hóa, dịch vụ bao gồm cả khoản phụ thu
và phí thu thêm ngoài giá hàng hóa, dịch vụ mà cơ sở kinh doanh được hưởng, trừ
các khoản phụ thu và phí cơ sở kinh doanh phải nộp ngân sách nhà nước. Trường
hợp cơ sở kinh doanh áp dụng hình thức giảm giá hàng bán thì giá tính thuế GTGT
là giá bán đã giảm ghi trên hóa đơn.
Thuế GTGT phải nộp được xác định theo phương pháp tính trực tiếp trên
GTGT
Số thuế GTGT =
phải nộp
Giá trị gia tăng của
hàng hóa dịch vụ
x Thuế suất thuế
GTGT (%)
Trong đó: GTGT bằng giá thanh toán của hàng hóa dịch vụ bán ra trừ giá thanh
toán của hàng hóa, dịch vụ mua vào.
* Kế toán thuế tiêu thụ đặc biệt, thuế xuất khẩu
Nguyễn Phương Anh Lớp Kế toán B- CĐ25
11
Chuyên đề tốt nghiệp
- Thuế tiêu thụ đặc biệt được đánh vào doanh thu của các doanh nghiệp sản
xuất một số mặt hàng đặc biệt mà nhà nước không khuyến khích sản xuất như:
rượu, bia, thuốc lá…
Đối tượng nộp thuế tiêu thụ đặc biệt là tất cả các tổ chức, cá nhân sản xuất,
nhập khẩu hàng hóa và kinh doanh dịch vụ thuộc đối tượng chịu thuế tiêu thụ đặc
biệt.
Căn cứ tính thuế TTĐB là giá tính thuế của hàng hóa, dịch vụ chịu thuế
TTĐB và thuế suất thuế TTĐB.
Thuế TTĐB
phải nộp =
Giá tính thuế
TTĐB x
Thuế suất thuế
TTĐB
- Thuế xuất khẩu:
+ Đối tượng chịu thuế xuất khẩu: Tất cả hàng hóa, dịch vụ mua bán trao đổi
với người nước ngoài khi xuất khẩu ra khỏi lãnh thổ nước Việt Nam.
+ Đối tượng nộp thuế xuất khẩu: Tất cả các đơn vị kinh tế trực tiếp xuất khẩu
hoặc ủy thác xuất khẩu.
- Kế toán sử dụng TK 3332 “ Thuế tiêu thụ đặc biệt “, TK 3333 “ Thuế xuất nhập
khẩu “ để phản ánh các khoản thuế TTĐB, thuế xuất nhập khẩu phải nộp và tình
hình nộp thuế.
1.2 Kế toán chi phí bán hàng và chi phí quản lý doanh nghiệp.
1.2.1 Kế toán chi phí bán hàng
* Nội dung chi phí bán hàng
- Chi phí bán hàng: là toàn bộ các chi phí phát sinh trong quá trình bán sản
phẩm, hàng hóa và cung cấp dịch vụ dịch vụ.
Nguyễn Phương Anh Lớp Kế toán B- CĐ25
11
Chuyên đề tốt nghiệp
- Chi phí bán hàng bao gồm
+ Chi phí nhân viên bán hàng
+ Chi phí vật liệu, bao bì
+ Chi phí dụng cụ đồ dùng
+ Chi phí khấu hao TSCĐ
+ Chi phí bảo hành sản phẩm
+ Chi phí dịch vụ mua ngoài
+ Chi phí bằng tiền khác
* Quy định hạch toán
- CPBH, CPQLDN thực tế phát sinh trong kỳđược phân loại và tập hợp theo
các yếu tố chi phí đã nêu trên.
- Cuối kỳ, CPBH và CPQLDN cần được phân bổ và kết chuyển để xác định
kết quả kinh doanh.
- Thông thường, kết chuyển về TK 911 - Xác định kết quả kinh doanh.
* Tài khoản kế toán sử dụng:
- TK 641 - Chi phí bán hàng
+ Kết cấu TK 641:
Bên nợ : . Tập hợp CPBH thực tế phát sinh trong kỳ
Bên có : . Các khoản ghi giảm CPBH
. Cuối kỳ,phân bổ và kết chuyển CPBH để xác định kết quả kinh
doanh hoặc chuyển thành chi phí chờ kết chuyển.
TK 641 không có số dư cuối kỳ.
+ TK 641 được mở chi tiết 7 TK cấp II
. TK 6411 - Chi phí nhân viên
. TK 6412 - Chi phí vật liệu
. TK 6413 - Chi phí dụng cụ, đồ dùng
Nguyễn Phương Anh Lớp Kế toán B- CĐ25
11
Chuyên đề tốt nghiệp
. TK 6414 - Chi phí KHTSCĐ
. TK 6415 - Chi phí bảo hành
. TK 6416 - Chi phí dịch vụ mua ngoài
. TK 6417 - Chi phí bằng tiền khác
1.2.2 Kế toán chi phí quản lý doanh nghiệp
* Nội dung chi phí quản lý doanh nghiệp
- Chi phí QLDN: là toàn bộ chi phí có liên quan đến hoạt động quản lý kinh
doanh, quản lý hành chính và quản lý điều hành chung toàn doanh nghiệp
- Chi phí QLDN gồm
+ Chi phí nhân viên quản lý
+ Chi phí vật liệu
+ Chi phí đồ dùng văn phòng
+ Chi phí khấu hao TSCĐ
+ Thuế, phí và lệ phí
+ Chi phí dự phòng
+ Chi phí dịch vụ mua ngoài
+ Chi phí bằng tiền khác
* Tài khoản kế toán sử dụng
- TK 642 – Chi phí quản lý doanh nghiệp
+ Nội dung kết cấu tương tự TK 641
+ TK 642 có 8 tài khoản cấp II
. TK 6421 - Chi phí nhân viên quản lý
. TK 6422 - Chi phí vật liệu quản lý
. TK 6423 - Chi phí đồ dùng văn phòng
. TK 6424 - Chi phí KHTSCĐ
. TK 6425 - Thuế, phí và lệ phí
Nguyễn Phương Anh Lớp Kế toán B- CĐ25
11
Chuyên đề tốt nghiệp
. TK 6426 - Chi phí dự phòng
. TK 6427 - Chi phí dịch vụ mua ngoài
. TK 6428 - Chi phí bằng tiền khác
1.3 Kế toán chi phí và doanh thu hoạt động tài chính
1.3.1 Nội dung chi phí doanh thu hoạt động tài chính
- Chi phí hoạt động tài chính là những chi phí liên quan đến các hoạt động về
vốn, các hoạt động đầu tư tài chính và các nghiệp vụ mang tính chất tài chính của
doanh nghiệp.
- Chi phí tài chính bao gồm:
+ Các hoạt động đầu tư tài chính(đầu tư công cụ tài chính, đầu tư vào công ty
con, góp vốn liên doanh, liên kết)
+ Chi phí cho vay vốn.
+ Chi phí mua bán ngoại tệ.
+ Chi phí lãi vay vốn kinh doanh, khoản chiết khấu thanh toán khi bán sản
phẩm, hàng hóa, cung cấp lao vụ, dịch vụ.
+ Chênh lệch lỗ khi mua bán ngoại tệ, khoản lỗ chênh lệch tỷ giá ngoại tệ.
+ Trích lập dự phòng giảm giá đầu tư tài chính ngắn hạn, dài hạn.
+ Chi phí khác liên quan đến hoạt động tài chính.
- Doanh thu hoạt động tài chính là tổng giá trị các lợi ích kinh tế doanh nghiệp
thu được từ hoạt động tài chính hoặc kinh doanh về vốn trong kỳ kế toán.
dài hạn.
- Doanh thu tài chính bao gồm:
+ Tiền lãi: lãi tiền gửi, lãi cho vay vốn, thu lãi bán hàng trả chậm, bán hàng trả
góp, lãi đầu tư trái phiếu, tín phiếu,…
+ Cổ tức và lợi nhuận được chia.
Nguyễn Phương Anh Lớp Kế toán B- CĐ25
11
Chuyên đề tốt nghiệp
+ Lãi từ hoạt động đầu tư mua bán công cụ tài chính (chứng khoán…) ngắn
hạn, dài hạn.
+ Chênh lệch lãi do mua bán ngoại tệ, khoản lãi chênh lệch tỷ giá ngoại tệ.
+ Chiết khấu thanh toán được hưởng do mua vật tư, hàng hóa, dịch vụ, TSCĐ.
+ Thu nhập khác liên quan đến hoạt động tài chính.
1.3.2 Tài khoản sử dụng
- TK 515 - Doanh thu hoạt động tài chính
- TK 635 - Chi phí hoạt động tài chính
- Và các TK khác có liên quan
TK 515
• Các khoản giảm
trừ DT tài chính
• Kết chuyển DT
thuần hoạt động tài chính
• Các khoản DT
tài chính phát sinh
trong kỳ
TK 635
• Các khoản chi phí
tài chính thực tế phát
sinh
• Các khoản giảm
chi phí tài chính
• Kết chuyển chi
phí tài chính
1.4 Kế toán các khoản chi phí và thu nhập khác
Nguyễn Phương Anh Lớp Kế toán B- CĐ25
22
Chuyên đề tốt nghiệp
1.4.1 Nội dung các khoản chi phí và thu nhập khác
- Chi phí khác gồm:
+ Chi phí thanh lý, nhượng bán TSCĐ.
+ Giá trị còn lại của TSCĐ bán để thuê lại theo thuê TC hoặc thuê hoạt động.
+ Các khoản tiền bị phạt do vi phạm hợp đồng kinh tế.
+ Khoản bị phạt thuế, truy nộp thuế.
+ Các khoản chi phí do ghi nhầm, bỏ sót khi ghi sổ kế toán.
+ Các khoản chi phí khác.
- Thu nhập khác gồm:
+ Thu nhập từ nhượng bán, thanh lý TSCĐ.
+ Tiền thu được phạt do khách hàng, đơn vị khác vi phạm hợp đồng kinh tế.
+ Thu các khoản nợ khó đòi đã xử lý xóa sổ.
+ Các khoản thuế được nhà nước miễn, giảm trừ thuế.
+ Các khoản nợ phảỉ trả không xác định được chủ.
+ Các khoản tiền thưởng của khách hàngliên quan đến tiêu thụ hàng hóa sản
phẩm dịch vụ không tính trong doanh thu(nếu có).
+ Thu nhập quà biếu, quà tặng bằng tiền, hiện vật của các cá nhân, tổ chức
tặng doanh nghiệp.
+ Các khoản thu nhập kinh doanh của năm trước bị bỏ sót hay quên ghi sổ kế
toán nay phát hiện ra.
+ Giá trị còn lại hoặc giá bán hoặc giá trị hợp lý của TSCĐ bán để thuê lại
theo phương thức thuê tài chính hoặc thuê hoạt động.
1.4.2 Tài khoản kế toán sử dụng
- Tài khoản 811 - Chi phí khác: Dùng để phản ánh các khoản chi phí khác của
doanh nghiệp.
Bên nợ: Phản ánh các khoản chi phí khác thực tế phát sinh.
Nguyễn Phương Anh Lớp Kế toán B- CĐ25
22
Chuyên đề tốt nghiệp
Bên có: Kết chuyển chi phí khác để xác định kết quả kinh doanh.
Không có số dư cuối kỳ.
- Tài khoản 711 - Thu nhập khác: Dùng để phản ánh các khoản thu nhập khác
của doanh nghiệp.
Bên nợ: . Số thuế GTGT phải nộp về các khoản thu nhập khác tính theo
phương pháp trực tiếp(nếu có).
. Kết chuyển các khoản thu nhập khác để xác định kết quả kinh
doanh.
Bên có: . Các khoản thu nhập khác phát sinh thực tế.
Không có số dư cuối kỳ.
1.5 Kế toán chi phí thuế thu nhập doanh nghiệp hiện hành
- TK 821 – Chi phí thuế TNDN: Phản ánh chi phí thuế thu nhập doanh nghiệp
phát sinh trong năm làm căn cứ để xác định KQKD của doanh nghiệp trong năm
tài chính hiện hành.
- Gồm
+ TK 8211 – Chi phí thuế thu nhập doanh nghiệp hiện hành
+ TK 8212 – Chi phí thuế thu nhập hoãn lại
+ TK 8211 – Chi phí thuế TNDN hiện hành
+ TK 8212 – Chi phí thuế thu nhập hoãn lại
1.6 Kế toán xác định kết quả kinh doanh
1.6.1 Kết quả hoạt động kinh doanh
- Kết quả HĐKD: Kết quả cuối cùng của các hoạt động SXKD thông thường
và hoạt động khác của doanh nghiệp trong một thời kỳ nhất định.
- Cách xác định:
Kết quả hoạt KQHĐ KD
Nguyễn Phương Anh Lớp Kế toán B- CĐ25
22
Chuyên đề tốt nghiệp
động kinh doanh = thông thường + KQHĐ khác
1.6.2 Trình tự xác định kết quả kinh doanh
- Trình tự
+ Tập hợp chi phí bán hàng
+ Tập hợp chi phí QLDN
+ Xác định, kết chuyển doanh thu, các khoản giảm trừ doanh thu
+ Xác định, kết chuyển giá vốn
+ Kết chuyển chi phí bán hàng
+ Kết chuyển chi phí QLDN
+ Tập hợp, kết chuyển các khoản chi phí, thu nhập khác
+ Kết chuyển chi phí thuế TNDN
+ Xác định lỗ lãi trong kỳ
- Tài khoản sử dụng
+ TK 911: Xác định kết quả kinh doanh
+ TK 421: Lợi nhuận chưa phân phối
+ Các TK phản ánh thu nhập và chi phí
TK 911 – Xác định kết quả kinh doanh
• Giá vốn hàng bán trong kỳ
• Chi phí tài chính trong kỳ
• Chi phí bán hàng, chi phí QLDN
tính cho hàng tiêu thụ trong kỳ
• Chi phí khác trong kỳ
• Doanh thu thuần về bán hàng và
cung cấp DV
• Doanh thu thuần hoạt động tài
chính trong kỳ
• Thu nhập thuần khác trong kỳ
Nguyễn Phương Anh Lớp Kế toán B- CĐ25
22
Chuyên đề tốt nghiệp
• Chi phí thuế TNDN
• Kết chuyển số lãi từ hoạt động
kinh doanh trong kỳ
• Kết chuyển số lỗ từ hoạt động
kinh doanh trong kỳ
TK 421- Lợi nhuận chưa phân phối
• Số lỗ từ hoạt động kinh doanh
trong kỳ
• Phân phối số lãi
• Số lãi từ hoạt động kinh doanh
trong kỳ
• Số lãi được cấp dưới nộp, số lỗ
được cấp trên cấp bù
• Xử lý các khoản lỗ từ hoạt động
kinh doanh
• SD Nợ: Phán ánh khoản lỗ chưa
xử lý
• SD Có: Lãi từ hoạt động kinh
doanh chưa phân phối
- TK 421 có 2 TK cấp 2:
+ TK 4211 – Lợi nhuận năm trước
+ TK 4212 – Lợi nhuận năm nay
CHƯƠNG 2 THỰC TRẠNG CÔNG TÁC KẾ TOÁN BÁN HÀNG VÀ XÁC
ĐỊNH KẾT QUẢ KINH DOANH TẠI CÔNG TY CỔ PHẦN BÁNH KẸO
HẢI HÀ
2.1 Tổng quan về Công ty
Nguyễn Phương Anh Lớp Kế toán B- CĐ25
22
Chuyên đề tốt nghiệp
2.1.1 Lịch sử hình thành và phát triển
Công ty cổ phần bánh kẹo Hải Hà là một trong những doanh nghiệp chuyên sản
xuất bánh kẹo lớn nhất tại Việt Nam. Dưới đây là một số điểm chính về công ty :
Tên doanh nghiệp : Công ty cổ phần bánh kẹo Hải Hà
Tên giao dịch : Hai Ha Confectionery Joint Stock Company
Tên viết tắt : HAIHACO
Loại hình : Công ty cổ phần
Cơ quan quản lý : Bộ Công Nghiệp
Mã số thuế : 0101444379
Địa chỉ trụ sở chính : 25 Trương Định, Hai Bà Trưng, Hà Nội
Điện thoại : (04)38639820
Website : www.haihaco.com.vn
Lĩnh vực hoạt động chủ yếu của Công ty là sản xuất, kinh doanh trong và ngoài
nước trong lĩnh vực bánh kẹo và chế biến thực phẩm. Ngoài ra công ty còn kinh
doanh xuất nhập khẩu các loại vật tư sản xuất, máy móc thiết bị, sản phẩm
chuyên ngành, hàng hóa tiêu dùng và các loại sản phẩm hàng hóa khác. Công ty
tiến hành đầu tư xây dựng thông qua hoạt động cho thuê văn phòng nhà ở, trung
tâm thương mại và kinh doanh các ngành nghề khác không bị cấm theo quy định
của pháp luật.
a. Từ năm 1959 đến năm 1965
Theo quy định của tổng công ty nông thổ sản miền Bắc (trực thuộc Bộ Ngoại
Thương) xưởng thực nghiệm ra đời năm 1959 để nghiên cứu hạt trân châu
(Tapioca). Từ giữa năm 1959 đến tháng 6 năm 1960, xưởng bắt tay nghiên cứu
thử nghiệm và sản xuất mặt hàng miến từ nguyên liệu đậu xanh để cung cấp tiêu
dùng cho nhân dân. Ngày 25 tháng 12 năm 1960 xí nghiệp sản xuất Hoàng Mai
ra đời. Kể từ năm 1961, xưởng đã sản xuất và hoàn thành kế hoạch với giá trị
Nguyễn Phương Anh Lớp Kế toán B- CĐ25
22