Ngày soạn: Tuần:
Ngày dạy: Tiết :
CHIẾC THUYỀN NGOÀI XA
(Nguyễn Minh Châu)
A. MỤC TIÊU:
1. Về kiến thức:
-Cảm nhận được suy nghĩ của người nghệ sĩ nhiếp ảnh khi phát hiện ra sự thật: đằng sau
bức ảnh rất đẹp về chiếc thuyền trong sương sớm mà anh tình cờ chụp được là số phận
đau đớn của một người phụ nữ là bao ngang trái trong một gia đình vạn chài. Từ đó thấy
rõ mỗi người trong cõi đời, nhất là người nghệ sĩ, không thể đơn giản và sơ lược khi nhìn
nhận cuộc sống và con người.
2. Về kĩ năng: -Học sinh hiểu được nghệ thuật kết cấu độc đáo, cách triển khai cốt truyện
rất sáng tạo của một cây bút viết truyện đầy bản lĩnh và tài hoa
B. PHƯƠNG PHÁP GIẢNG DẠY:
C. CHUẨN BỊ GIÁO CỤ:
* Giáo viên: Soạn giáo án, máy chiếu, bảng phụ, bút lông
* Học sinh: Soạn bài.
D. TIẾN TRÌNH BÀI DẠY:
1. Ổn định lớp - kiểm tra sĩ số:
2. Kiểm tra bài cũ: Trình bày 2 phát hiện của nghệ sỹ Phùng? Những phát hiện ấy có
nghĩa gì?
3. Nội dung bài mới:
HOẠT ĐỘNG CỦA THẦY VÀ TRÒ NỘI DUNG
Gv chuyển đoạn.
? Tìm các chi tiết miêu tả về người đàn bà
làng chài?( tuổi tác, hình dáng, quần áo )
? Bà làm công việc gì?
? Nhận xét về công việc đó?
? Qua hình dáng và công việc, em có suy
nghĩ gì về cuộc đời của bà?
? Không chỉ dừng lại ở hoàn cảnh lam lũ
ấy, mà người đàn bà còn bị chồng đối xử
như thế nào?
I. Tìm hiểu chung
1. Tác giả:
2. Tác phẩm
II. Đọc - hiểu văn bản.
1. Đọc
2. Bố cục
3. Tóm tắt
4. Chủ đề
5. Tình huống truyện
III/ Tìm hiểu nội dung
1/Nghệ sĩ Phùng và hai phát hiện của anh:
2/ Hình ảnh người đàn bà và câu chuyện ở
toà án huyện
a/ Hình ảnh người đàn bà làng chài
+ Ngoại hình:
Ngoài 40 tuổi, mặt rổ, xấu xí, đường nét
thô kệch, quần áo bạc phếch, rách rưới.
-Công việc: Nặng nhọc “kéo lưới suốt
đêm”
Ấn tuợng về một cuộc đời lam lũ, nhọc
nhằn.
+ Tính cách:
- Bị chồng đánh đập, hành hạ nhưng không
? Giả sử em là người đàn bà ấy, khi bị
chồng đối xử như vậy thì em sẽ phản ứng
như thế nào?
? Vậy mà người đàn bà ấy đã xử sự ra sao?
? Qua đó giúp em cảm nhận được điều gì
trong tính cách của người đàn bà ấy?
Gv chuyển đoạn.
? Vì sao người đàn bà lại bị mời về toà án
huyện?
? Ở đó chị đã gặp ai và là người như thế
nào?
Câu hỏi thảo luận:
. Nhóm 1:
1.Đẩu đã khuyên người đàn bà đó điều
gì và chị có chấp nhận hay không?
2. Lí do vì sao?
. Nhóm 2:
1. Thái độ của Đẩu trước và sau khi
nghe người đàn bà ấy tâm sự về
cuộc đời mình?
2. Cảm nhận của em về câu chuyện
của người đàn bà làng chài?
.Nhóm 3:
1. Qua câu chuyện của người đàn bà
giúp em hiểu thêm về tính cách
nào của chị?
2. Ý nghĩa bài học rút ra từ câu
chuyện ấy?
. Gv lần lượt giải quyết phần trả lời của
các nhóm sau đó thuyết giảng và chốt lại
nội dung.
hề trốn chạy, kêu van hay chống trả
- Là người cam chịu, nhẫn nhịn, bao dung,
nhân ái.
Người đàn bà đáng thương, đáng chia
sẻ.
b/ Câu chuyện của người đàn bà ở toà àn
huyện.
-Đẩu (vị bao công, người tốt bụng và trách
nhiệm) mời chị về để giải quyết chuyện gia
đình.
- Đẩu khuyên người đàn bà từ bỏ người
chồng vũ phu.
- Nhưng người đàn bà ấy không chấp nhận.
Bà vái lia lịa “ quý toà bắt tù … đừng bắt
con bỏ nó”
-Lý do:
+ Hiểu được lý do đánh vợ của chồng (vì
khổ, uất ức)
+ Chồng là chỗ dựa quan trọng: “cần có 1
người đàn ông để chèo chống khi phong
ba”
+ Vì thương con, sống vì con.
+ Cũng có lúc gia đình hoà hợp, hạnh phúc.
- Thái độ của Đẩu:
+ Lúc đầu: Hào hứng, tưởng rằng đó là
nhưng lí lẽ tốt đep và người đàn bà sẽ đồng
y1 bỏ chồng.
+ Sau đó: Ngạc nhiên , suy nghĩ, xúc động
chấp nhận theo cách giải quyết của nạn
nhân.
Đẩu còn thiếu kinh nghiệm sống.
Là câu chuyện về sự thật cuộc đời đầy
nghịch lí trong cuộc sống.
-Là người phụ nữ hi sinh hết mình cho con,
luôn chắt chiu trân trọng từng giọt hạnh
phúc nhỏ nhoi.
-Là người phụ nữ từng trải, thấu hiểu lẽ
đời.
Không dễ dãi, đơn giản trong việc nhìn
nhận mọi sự việc, hiện tượng của đời sống.
Nhất là đối với người nghệ sỹ.
.Gv chuyển đoạn.
?Gã đàn ông là người như thế nào ? ( trước
và sau khi lấy vợ ).
? Hai chị em đã làm gì khi thấy bố đánh
mẹ?
? Em có suy nghĩ về hành động của hai chị
em, đặc biệt là hành động của thằng Phác?
? Hai đứa con có y1 nghĩa gì với người
đàn bà?
.Gv chuyển đoạn.
¿Mỗi lần nhìn vào tấm ảnh ấy Phùng thấy
được điều gì?
¿Ý nghĩa tượng trưng?
¿ Bài học nghĩa rút ra qua tấm ảnh?
Tổng kết phần nghệ thuật đã được sử dụng
trong tác phẩm?
Em ấn tượng nhất là nhân vật nào trong tác
phẩm? Vì sao?
Những bài học nghĩa rút ra được trong tác
phẩm này?
3/ Người đàn ông và hai đứa con:
a/ Người đàn ông:
- Từ hiền lành người vũ phu, độc ác.
-Là nạn nhân của cuộc sống khốn khổ vừa
là thủ phạm gây ra bao đau khổ.
b/ Hai đứa con:
- Thương yêu mẹ, muốn bảo vệ mẹ là
điểm tựa cho người mẹ.
4/ Tấm ảnh đuợc chọn trong “bộ lịch
năm ấy”:
Hiện lên màu hồng hồng của ánh sương
mai.
vẻ đẹp của cuộc đời biểu tượng cho
nghệ thuật.
+ Người đàn bà buớc ra khỏi tấm ảnh
hiện thân của sự lam lũ, khốn khó sự
thật cuộc sống.
Nghệ thuật chân chính không bao giờ
tách rời cuộc sống, nghệ thật chân chính
phải là cuộc đời và vì cuộc đời.
IV/ Tổng kết:
1. Nghệ thuật:
- Tình huống độc đáo, có nghĩa khám phá
phát hiện về đời sống.
- Lựa chọn ngôi kể, điểm nhìn thích hợp.
- Ngôn ngữ sinh động phù hợp với tính
cách.
- Lời văn giản dị mà sâu sắc.
2. Ý nghĩa:
- Nghệ thuật chân chính phải là cuộc đời và
vì cuộc đời.
- Phải nhìn nhận cuộc sống và con người
một cách toàn diện, sâu sắc.
- Báo động về tình trạng bạo lực gia đình.
4. Củng cố: Cần nắm vững những nội dung kiến thức cơ bản đã nêu thành đề mục trong
phần Đọc-hiểu văn bản.
5. Dặn dò: +Viết đoạn văn ngắn trình bày cảm nhận sâu sắc nhất về một nhân vật
trong tác phẩm.
+Tìm đọc tác phẩm "Bức tranh" của Nguyễn Minh Châu và tìm hiểu quan
niệm nghệ thuật của nhà văn qua hai tác phẩm.
+Tiết sau học Tiếng Việt: Thực hành về hàm y1.