DANH MỤC TỪ VIẾT TẮT
Từ viết tắt Tiếng Anh Tiếng Việt
EU European Union Liên minh Châu Âu
GSP Generalized System of
Preferences
Hệ thống ưu đãi phổ cập
CBPG Chống bán phá giá
WTO World Trade Organization Tổ chức Thương mại Thế
giới
IMF International Monetary Fund Quỹ tiền tệ quốc tế
BCT Bộ công thương
PCA Hợp tác toàn diện
FTA Free trade agreement Hiệp định thương mại tự do
AICO Chương trình hợp tác công
nghệ ASEAN
MỞ ĐẦU
1. Tính cấp thiết của đề tài
Tại Đại hội Đảng XI, Đảng và Nhà nước đã chủ trương đẩy mạnh
xuất khẩu với mục tiêu chuyển dịch kinh tế theo hướng công nghiệp hóa-
hiện đại hóa hướng về xuất khẩu.
Cùng với chủ trương của Đảng là sự phát triển của đất nước ngành
giày dép Việt Nam ngày càng có nhiều chuyển biến và thêm vào đó là
những bước phát triển vượt bậc, đóng góp lớn vào sự phát triển nền kinh tế
của đất nước. Trong những năm gần đây, ngành giày dép với sự nỗ lực phát
triển của mình đã được Đảng, Nhà nước xác định là một trong ba ngành có
vị trí quan trọng trong chiến lược đẩy mạnh xuất khẩu. Vì vậy, việc đẩy
mạnh xuất khẩu mặt hàng giày dép Việt Nam là phù hợp với chủ trương
của Đảng và điều kiện nước ta theo xu hướng phát triển chung của khu vực
và thế giới.
Bên cạnh đó, thị trường EU là một thị trường lớn với 27 quốc gia
thành viên, là một trong ba trung tâm tài chính kinh tế hàng đầu thế giới

trong một thời gian dài, có tốc độ tăng trưởng cao và khá ổn định. Thị
trường EU với nhu cầu nhập khẩu cao phần lớn là hàng may mặc, giầy dép,
thủy sản… Từ khi Nhà nước ta có chính sách mở cửa đến nay, thị trường
EU luôn được coi là đối tác lâu dài và ổn định. Nước ta đã xuất khẩu nhiều
mặt hàng sang thị trường EU như dệt may, giầy dép, thủ công mĩ nghệ…
trong đó ngành giầy dép chiếm một vị trí quan trọng trong kim ngạch xuất
khẩu của nước ta sang EU. Vì vậy, chiến lược đẩy mạnh xuất khẩu mặt
hàng giầy dép Việt Nam sang thị trường EU giúp tăng trưởng ổn định về
ngoại thương đồng thời cũng thực hiện được chiến lược đa dạng hóa thị
trường xuất khẩu của Nhà nước.
Tuy nhiên, mặt hàng giầy dép của nước ta cũng gặp phải nhiều khó
khăn khi thâm nhập vào thị trường này. Điển hình là những năm gần đây,
Việt Nam bị kiện bán phá giá trên thị trường EU đã hưởng đến kim ngạch
xuất khẩu của ngành và tổng kim ngạch xuất khẩu của nước ta. Do vậy cần
có những biện pháp để giúp nước ta không mất thị trường tiềm năng này.
Hiểu được vấn đề của ngành xuất khẩu giày dép và mong muốn
nghiên cứ tìm hiểu sâu về thị trường EU và hoạt động xuất khẩu giày dép
Việt Nam, em chọn đề tài: “Thực trạng và giải pháp xuất khẩu hàng
giầy dép của Việt Nam vào thị trường EU”
2. Mục đích và nhiệm vụ nghiên cứu
Mục đích nghiên cứu của chuyên đề: phân tích đánh giá thực trạng
xuất khẩu giày dép Việt Nam, thực trạng của EU và đề xuất giải pháp
Nhiệm vụ nghiên cứu: Từ cơ sở lý luận và đánh giá một cách khách
2
quan ưu, nhược điểm cũng như những thuận lợi và khó khăn của các doanh
nghiệp xuất khẩu giày dép trong thời gian qua, từ đó đưa ra những giải
pháp nhằm thúc đẩy xuất khẩu sản phẩm giày dép sang thị trường EU của
các doanh nghiệp.
3. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu
Đối tượng nghiên cứu của đề tài: xuất khẩu giày dép của Việt Nam

Phạm vi nghiên cứu:
- Xuất khẩu giày dép của Việt Nam vào thị trường EU
- Thời gian nghiên cứu: 2007-2011 và kiến nghị cho đến năm 2015
4. Phương pháp nghiên cứu
Phương pháp nghiên cứu của đề tài là kết hợp những kiến thức đã
tích lũy trong quá trình học tập với những quan sát đã thu thập trong thực
tế, kết hợp tổng hợp tài liệu, sách báo với việc đi sâu phân tích, thống kê và
so sánh tình hình thực tế nhằm tìm ra hướng đi hợp lý nhất để giải quyết
những vấn đề đặt ra trong đề tài
5. Kết cấu đề tài
Ngoài lời mở đầu, kết luận, phụ lục và tài liệu tham khảo, nội dung
chính của đề án gồm có 2 chương:
Chương 1: Thực trạng xuất khẩu giày dép Việt Nam vào thị
trường EU
Chương 2: Phương hướng và một số giải pháp đẩy mạnh xuất
khẩu giày dép sang thị trường EU đến năm 2015
CHƯƠNG I
3
THỰC TRẠNG XUẤT KHẨU GIÀY DÉP VIỆT NAM
VÀO THỊ TRƯỜNG EU
1.1. KHÁI QUÁT THỊ TRƯỜNG EU VÀ CÁC QUY ĐỊNH NHẬP
KHẨU GIÀY DÉP CỦA THỊ TRƯỜNG EU
1.1.1. Những đặc điểm chính của thị trường EU
Bắt đầu năm 1968, thị trường EU là một thị trường thống nhất về hải quan
và có định mức thuế quan chung cho tất cả các nước
Ngày 7/2/1992, hiệp ước Masstricht được kí tại Hà Lan và đến ngày
Ngày 1/1/1993, hiệp ước Masstricht chính thức có hiệu lực đã hình thành
thị trường chung Châu Âu và thông qua việc hủy bỏ biên giới nội bộ trong EU
Thị trường EU hiện nay có 27 thị trường quốc gia thành viên, là một trong
những trung tâm hàng đầu thế giới về chính trị, kinh tế, thương mại, khoa học-kĩ

thuật và là thị trường chính của xuất khẩu mặt hàng giầy dép nước ta. Do vậy,
các doanh nghiệp xuất khẩu cần phải nắm bắt được định hướng sản xuất cho phù
hợp với nhu cầu thực tế nhằm ổn định và tăng lượng hàng xuất khẩu sang thị
trường tiềm năng này.
1.1.1.1.Về tập quán, thị hiếu người tiêu dùng
Thị trường EU là một thị trường rộng lớn với 27 quốc gia thành viên, mỗi
quốc gia lại có đặc điểm tiêu dùng riêng nên thị trường này có nhu cầu rất đa
dạng và phong phú về chủng loại hàng hóa. Có những mặt hàng rất được ưa
chuộng ở thị trường Pháp, Italy, Bỉ nhưng lại không được người tiêu dùng ở
Anh, Ailen, Đan Mạch và Đức ưa thích.
Tuy nhiên, các thành viên đều là các quốc gia nằm trong khu vực Châu Âu
nên người tiêu dùng của thị trường EU có những điểm chung về sở thích và thói
quen tiêu dùng giữa họ. Người tiêu dùng Châu Âu có những quy định khắt khe
về các sản phẩm tiêu dùng nên các sản phẩm có chất lượng cao, đảm bảo an toàn
sinh khỏe, vệ sinh và có nguồn gốc rõ được ưa chuộng. Đặc biệt, họ thích sử
dụng sản phẩm có nhãn hiệu nổi tiếng mặc dù nó có thể đắt hơn rất nhiều so với
các sản phẩm thông thường khác vì họ cho rằng những sản phẩm này sẽ rất an
tâm về chất lượng và an toàn cho người sử dụng.
Thị trường EU là một trong những thị trường lớn trên thế giới, mức sống và
thu nhập cao và khá đồng đều do vậy, yếu tố trước tiên quyết định tiêu dùng của
người Châu Âu là chất lượng và thời trang sau mới đến giá cả được tiêu dùng
trên thị trường này. Mặc dù hiện nay EU đang bị khủng hoảng nợ công tác động
nhưng sức mua vẫn khá lớn. Đây là một thị trường tiềm năng.
4
Thị trường EU giống một thị trường đa quốc gia nên bao gồm các nhóm
tiêu dùng sau đây:
- Nhóm có khả năng thanh toán ở mức cao(chiếm 20% dân số): dùng hàng
chất lượng tốt và giá cả cũng đắt nhất hoặc những mặt hàng hiếm và độc đáo
- Nhóm có khả năng thanh toán ở mức trung bình( chiếm 60% dân số):
dùng hàng có chất lượng kém hơn 1 chút so với nhóm 1 và giá cũng rẻ hơn

- Nhóm có khả năng thanh toán ở mức thấp( chiếm 20% dân số): tiêu dùng
những mặt hàng có giá cả và chất lượng đều thấp hơn nhóm 2
1.1.1.2. Về kênh phân phối
Thị trường EU là thị trường rộng lớn của 27 các nước thành viên. Do vậy,
hệ thống phân phối ở thị trường EU cũng khá phức tạp. Hệ thống kênh phân
phối bao gồm mạng lưới bán buôn và bán lẻ tham gia vào hệ thống này bao
gồm: các công ty xuyên quốc gia, hệ thống các cửa hàng , siêu thị, các công ty
bán lẻ độc lập….trong đó nổi bật lên là vai trò các công ty xuyên quốc gia.
Hệ thống kênh phân phối hình thành lên một tổ hợp rất chặt chẽ và có
nguồn gốc lâu đời. Do vậy, việc tiếp cận được hệ thống phân phối này là điều rất
khó cho các nhà xuất khẩu của Việt Nam. Doanh nghiệp Việt Nam có thể tiếp
cận bằng cách sau:
Thứ nhất, các doanh nghiệp Việt Nam có thể tìm các nhà nhập khẩu của thị
trường EU để hợp tác, đàm phán từ đó tìm cơ hội xuất khẩu trực tiếp sang thị
trường này. Như vậy, doanh nghiệp Việt Nam cũng có thể biết được thị hiếu của
thị trường EU và đáp ứng đúng nhu cầu của họ đồng thời cũng đem lại lợi nhuận
lớn nhất cho doanh nghiệp
Thứ hai, các doanh nghiệp có thể tham gia lien doanh và trở thành công ty
con của những công ty xuyên quốc gia ở thị trường EU. Như vậy, ngành giày
dép Việt Nam vừa có thể xuất khẩu trực tiếp sang thị trường EU đồng thời có
thể được các công ty mẹ đầu tư về dây chuyền công nghệ, cơ sở vật chất, đào tạo
tay nghề… để đáp ứng tốt nhất nhu cầu của các công ty này.
Thứ ba, các doanh nghiệp của Việt Nam có thể liên doanh với các công ty
ở thị trường EU có uy tín, thương hiệu về việc sử dụng giấy phép, nhãn hiệu
hang hóa.
1.1.1.3. Năng lực sáng tạo của thị trường EU về khả năng sáng tạo mốt,
khả năng sản xuất và xuất khẩu
Thị trường EU được biết đến là nơi có nhu cầu tiêu thụ lớn, đòi hỏi chất
lượng cao cũng như mẫu mã đa dạng. Việc người tiêu dùng của thị trường EU
ưa chuộng những mặt hàng có thương hiệu nổi tiếng cũng là do các sản phẩm

5
này đáp ứng được nhiều nhất nhu cầu của họ. Sự có mặt của nhiều trung tâm
thời trang, các hãng hàng nổi tiếng tại thị trường EU đã biến thị trường này là
kinh đô thời trang của thế giới.
Thị trường EU một mặt nhập khẩu mặt hàng giày dép để đáp ứng nhu cầu
đa dạng của người tiêu dùng. Mặt khác, họ cũng đi vào sản xuất và xuất khẩu
mặt hàng có lịch sử lâu đời này.
Tuy chịu ảnh hưởng về việc nhập khẩu hàng giày dép của các nước bên
ngoài có giá rẻ hơn và ảnh hưởng của quá trình quốc tế hóa làm cho ngành giày
dép của EU có xu hướng bị giảm nhưng hàng mặt hàng giày dép của EU vẫn
đóng một vai trò hết sức quan trọng của ngành giày dép thế giới. Đặc biệt nhờ
có những kĩ thuật về thuộc da mà chất lượng hàng giày dép của EU giữ vị trí số
một thế giới được nhiều nước ưa chuộng.
Hiện nay, khả năng sản xuất hàng giày dép của thị trường EU tại ngay lãnh
thổ Châu Âu có xu hướng giảm nhưng thực tế EU đang mở rộng ngành giày dép
dưới hình thức marketing tại nhiều nước, đặc biệt là Châu Á và hình thức chủ
yếu là thuê gia công theo mẫu mã, kiểu dáng mà nhà tạo mẫu EU thiết kế.
Vì vậy, EU rất có năng lực về khả năng sáng tạo, khả năng sản xuất và xuất
khẩu
1.1.1.4. Các biện pháp bảo vệ người tiêu dùng của EU
Khác với nhiều thị trường trên thế giới vấn đề quyền lợi của người tiêu
dùng được EU hết sức chú trọng. Chính vì vậy, các sản phẩm trước khi được
tiêu thụ trên thị trường EU sẽ được kiểm tra ngay từ nơi sản xuất và có các hệ
thống báo động giữa các nước thành viên, đồng thời bãi bõ việc kiểm tra ở biên
giới. Các quy định bảo vệ quyền lợi của người tiêu dùng cũng được EU thông
qua như: quy định bảo vệ quyền lợi của người tiêu dùng về độ an toàn chung của
các sản phẩm được bán ra, các hợp đồng quảng cáo, bán hàng tận nhà, nhãn
hiệu… Các tổ chức chuyên nghiên cứu đại diện cho giới tiêu dùng sẽ đưa ra các
quy chế định chuẩn quốc gia hoặc Châu Âu. Hiện nay, ở EU có 3 tổ chức định
chuẩn: Ủy ban Châu Âu về định chuẩn, Ủy ban Châu Âu về định chuẩn điện tử,

Viện định chuẩn viễn thông Châu Âu. Hơn nữa, EU tích cực tham gia chống nạn
hàng giả bằng cách không cho nhập khẩu những sản phẩm đánh cắp bản quyền.
Nên các doanh nghiệp muốn có mặt sản phẩm của mình trên thị trường EU thì
phải đảm bảo tiêu chuẩn an toàn chung của EU, các luật và định chuẩn quốc gia
được sử dụng chủ yếu để cấm buôn bán sản phẩm được sản xuất ra từ các nước
có những điều kiện sản xuất chưa đạt được. Một điểm nữa là EU còn đưa ra các
chỉ thị kiểm soát từng nhóm hàng cụ thể về chất lượng và an toàn đối với người
tiêu dùng.
1.1.1.5.Chính sách thương mại
6
Liên minh EU là một quốc gia lớn bao gồm 27 quốc gia nhỏ. Do vậy, chính
sách thương mại EU bao gồm: chính sách thương mại nội khối và chính sách
ngoại thương
Chính sách thương mại nội khối: Chính sách nội khối tập trung vào việc
xây dựng và vận hành thị trường chung Châu Âu, xóa bỏ việc kiểm soát biên
giới lãnh thổ quốc gia, biên giới hải quan( xóa bỏ hàng rào thuế quan và phi thuế
quan) để tự do lưu thông vốn, hàng hóa, dịch vụ và vốn, điều hòa các chính sách
kinh tế- xã hội của các nước thành viên
Chính sách ngoại thương: bao gồm chính sách thương mại tự trị và chính
sách thương mại dựa trên cơ sở hiệp định được xây dựng dựa trên nguyên tắc:
không phân biệt đối xử, minh bạch, có đi có lại và cạnh tranh công bằng. Các
biện pháp được áp dụng phổ biến như: thuế quan, hạn chế về số lượng, hàng rào
kĩ thuật, chống bán phá giá và trợ cấp xuất khẩu
Các chính sách phát triển ngoại thương của EU áp dụng từ năm 1951 đến
nay là những nhóm chính sách phổ biến như: chính sách khuyển khích xuất
khẩu, chính sách thay thế nhập khẩu, chính sách tự do hóa thương mại, chính
sách hạn chế xuất khẩu tự nguyện
Để đảm bảo cạnh tranh công bằng trong thương mại EU đã thực hiện các
biện pháp chống bán phá giá, chống trợ cấp xuất khẩu, chống hàng giả
Một số biện pháp với các nước đang phát triển hệ thống ưu đãi thuế quan

phổ cập (GSP).
Các biện pháp khuyến khích trong” chương trình ưu đãi thuế quan phổ cập
của EU” thì những trường hợp sau đây được hưởng thêm từ 1/7/1999:
Một là bảo vệ quyền của người lao động: những nước được hưởng GSP khi
áp dụng các tiêu chuẩn của công ước 80, 98 của tổ chức lao động quốc tế
Hai là bảo vệ môi trường: các nước được hưởng GSP khi áp dụng tiêu
chuẩn OIBT về môi trường
Ba là các sản phẩm đến từ các nước phát triển và chậm phát triển phải thực
hiện đầy đủ các quy định của thị trường EU
1.1.2. Vai trò của thị trường EU đối với hoạt động xuất khẩu giày dép
Việt Nam
Thị trường EU là một trong những thị trường chính đối với hàng hóa xuất
khẩu của Việt Nam. Ngành giày dép là ngành đứng thứ hai về kim ngạch xuất
khẩu ở Việt Nam. Vì vậy, xuất khẩu giầy dép vào thị trường EU hiện nay có vai
trò rất quan trọng đối với nền kinh tế nói chung và toàn ngành giầy dép nói
riêng. Vấn đề cần thiết phải tăng cường thúc đẩy xuất khẩu hàng giầy dép Việt
Nam sang EU thể hiện ở các đặc điểm sau:
7
Một là, thị trường EU là một thị trường lớn cùng với 27 thành viên là sức
tiêu thụ rất lớn và thị trường EU còn là một trong ba trung tâm kinh tế lớn nhất
trên thế giới. Bên cạnh đó, thị trường EU còn là thị trường nhập khẩu lớn nhất
đối với hàng giày dép tính trung bình khoảng 4-5 đôi/người/năm. Vào năm
2010, thị trường EU là thị trường nhập khẩu ngành giày dép Việt Nam lớn nhất
với hơn 2 tỉ USD và chiếm 60% trong tổng số giày dép xuất khẩu của Việt
Nam. Như vậy, đối với ngành dép của Việt Nam, thị trường EU là đối tác đóng
vai trò quan trọng. .
Hai là, thị trường EU áp dụng nhiều biện pháp để đảm bảo quyền lợi của
người tiêu dùng tại thị trường là thị trường rất khó tính với các rào cản kĩ thuật
tương đối cao, thị hiếu người tiêu dùng EU lại tương đối cao, nhu cầu giầy dép
đi lại ít mà làm đẹp thì nhiều. Do vậy nếu vượt qua được các rào cản kĩ thuật,

đáp ứng được thị hiếu người tiêu dùng thì không những chúng ta có thể chiếm
được thị phần trên thị trường EU mà còn có thể thâm nhập dễ dàng các thị
trường khác trên thế giới.
Ba là , hiện nay ngành giày dép Việt Nam đang đóng vai trò là ngành xuất
khẩu lớn thứ ba của Việt Nam sau ngành dệt may và dầu thô. Do vậy, ngành
giày dép đã đóng góp một phần đáng kể vào ngân sách ngà nước.
Bốn là, EU là một thị trường có nhiều ưu thế về khoa học- công nghệ hiện
đại. Đẩy mạnh xuất khẩu giày dép sang thị trường EU còn giúp cho các doanh
nghiệp có cơ hội chuyển giao công nghệ mới, hiện đại từ đó đáp ứng được yêu
cầu khắt khe của thị trường EU khi xuất khẩu các sản phẩm giày dép.
Năm là, thị trường Việt Nam là thị trường dồi dào về sức lao động. Vấn
đề tạo công ăn việc làm cho công nhân, đảm bảo điều kiện sinh hoạt là điều cần
thiết. Ngành giày dép đã đóng góp một phần đáng kể giải quyết công ăn việc
làm do ngành giày dép ở Việt Nam đa số là gia công xuất khẩu.
1.1.3. Những quy định của EU đối với hàng giày dép nhập khẩu
1.1.3.1.Những quy định chung đối với xuất khẩu giầy dép sang thị
trường EU
Thị trường EU là thị trường khó tính và khắt khe. EU đã đưa ra nhiều quy
định đối với các sản phẩm giày dép được nhập khẩu vào EU. Vì vậy, khi xuất
khẩu giày dép vào thị trường này, các doanh nghiệp Việt Nam cần chú ý một số
vấn đề như sau:
-Yêu cầu về chất lượng: Các doanh nghiệp phải đảm bảo cung ứng thường
xuyên với số lượng sản phẩm nhất định. Thị trường mỗi nước sẽ có những yêu
cầu khác nhau về chất lượng, kích cỡ, màu sắc và vật liệu của giày dép (vải,
da, ) Các phương pháp kiểm nghiệm chất lượng sản phẩm phải tuân thủ chuẩn
của EU, nước nhập khẩu hoặc chuẩn ISO.
8
-Nhãn mác sản phẩm: Dựa vào chỉ thị 91/11/EC của Nghị viện Châu Âu
và Ủy ban ra ngày 23 tháng 3 năm 1994 đã quy định về các yêu cầu và luật lệ
đối với các nước về việc dán nhãn nguyên vật liệu được sử dụng trong các bộ

phậm chính của giày dép để bán cho người tiêu dùng trên thị trường của EU.
Dựa vào đó, các sản phẩm giày dép phải tuân thủ đầy đủ các quy định mới được
nhập khẩu giày dép vào thị trường EU và được người tiêu dùng của EU biết đến.
Các yêu cầu như:
+Thứ nhất là nội dung: Nhãn mác phải miêu tả rõ những nguyên vật liệu
của 3 phần chính trên mặt hàng giày dép (phần mặt trên, phần vải lót và đế
giày), nêu rõ trong từng trường hợp là "da", "da thuộc", "vải" hay "loại khác".
Nếu không có loại vật liệu nào chiếm ít nhất 80 % sản phẩm thì nhãn mác phải
nêu rõ thông tin về 2 vật liệu chính đã được sử dụng tạo thành sản phẩm
+Thứ hai là vị trí đặt nhãn mác: Nhãn mác phải được đặt trên giày dép, ít
nhất là phải đặt trên một điểm nào đó của mỗi đôi, có thể bằng cách in, dính,
thêu hoặc sử dụng nhãn đính kèm. Nhãn mác phải được nhìn thấy rõ, được đính
kèm chắc chắn và dễ tiếp cận, kích thước của các ký hiệu phải đủ lớn để người
sử dụng dễ dàng hiểu được.
+ Thứ ba là ngôn ngữ: Doanh nghiệp phải chọn lựa sử dụng ký hiệu hay
ngôn ngữ chữ viết trên nhãn mác của sản phẩm phù hợp với qui định của nước
nhập khẩu.
Theo các quy định của EC 338/97 EU có quy định về các sản phẩm được
làm từ những nguyên liệu có nguồn gốc của các loài động vật quý hiếm, có nguy
cơ bị tiệt chủng
- Môi trường: Theo hướng dẫn của EU về vấn đề môi trường thì EU
nghiêm cấm sử dụng các chất nguy hại trong các sản phẩm của giày dép ảnh
hưởng đến sức khỏe của người tiêu dùng và bảo vệ mô trường trong EU.
- Đóng gói: các sản phẩm nhập khẩu vào EU phải tuân thủ tiêu chuẩn bao
gói EU trên cơ sở pháp lý của chỉ thị 94/62/EC và các chỉ thị sửa đổi:
+ Có thể tái sử dụng, tái chế, thu hồi nhiên liệu hoặc tự hủy.
+Có trọng lượng và khối lượng phù hợp độ an toàn, vệ sinh theo yêu cầu
của người tiêu dùng.
+ Bảo đảm lượng kim loại nặng hoặc các chất độc hại khác ở mức độ tối
thiểu

+ Bảo đảm mức độ tối đa và các yêu cầu đặc thù đối với bao gói nguyên
liệu gỗ (chỉ thị 2004/102/EC & 2006/14/EC sửa đổi chỉ thị 2000/29/EC).
-Về phá giá: Đây là vấn đề chính của ngành giày dép trong thời gian gần
đây giữa EU và các nước xuất khẩu. Đã có những quy định hạn chế nhập khẩu
9
từ một số nước. Những quy định này để bảo vệ ngành da giầy EU và ngăn chặn
phá giá sản phẩm trên quy mô lớn trên thị trường EU mà có thể gây ra những
bóp méo về thị trường.
1.1.3.2. Những quy định riêng của xuất khẩu giầy dép Việt Nam sang
thị trường EU
Thứ nhất là về nguyên liệu:
Để sản xuất một sản phẩm giày dép có chất lượng tốt thì yếu tố nguyên liệu
sản xuất đóng một yếu tố quan trọng. Một trong những nguyên liệu sản xuất
giày dép lâu đời như da thuộc, vải, cao su… Bên cạnh đó, nguyên liệu sản xuất
giày dép còn phải đảm bảo an toàn cho người sử dụng, thực hiện đúng những
quy định mà thị trường EU đặt ra. Chất lượng giày dép được nâng cao, người
tiêu dùng của thị trường EU yên tâm sử dụng hàng Việt Nam sẽ giúp ngành giày
dép nâng cao sức cạnh tranh của mình.
Thứ hai là về mức thuế:
Vào tháng 10 năm 2006, EU đã bắt đầu áp dụng thuế chống bán phá giá
trong thời gian 2 năm đối với ngành sản xuất giày dép ở Việt Nam và Trung
Quốc. Khi bị áp dụng thêm thuế chống bán phá ngành giày dép Việt Nam phải
chịu thêm mức thuế là 10% khi xuất khẩu vào thị trường EU. Ngày 17/12/2009,
với sự đồng ý của 14 thành viên của EU đã quyết định gia hạn thêm 15 tháng
đối với thuế chống bán phá giá ở ngành giày dép Việt Nam.
Từ ngày 1 tháng 1 năm 2009, xuất khẩu giày dép của Việt Nam sang EU đã
không còn được hưởng ưu đãi theo Hệ thống ưu đãi thuế quan phổ cập (GSP).
Mức thuế suất bình quân EU áp dụng đối với các sản phẩm xuất khẩu của Việt
Nam khoảng 4.1% trong đó đối với ngành giầy dép là 12.4%
Căn cứ vào sự phát triển của ngành giày dép Việt Nam , Ủy ban Châu Âu

thấy rằng: Việt Nam đã “ trưởng thành” . Do vậy, sẽ không còn được hưởng ưu
đãi GSP cho ngành giày. Hiệp hội gia giày Việt Nam Lefaso cho biết, chính
sách ưu đãi thuế quan GSP đóng góp lớn vào sự tồn tại và phát triển của ngành
da giày trong các năm qua. Vì vậy việc bãi bỏ GSP sẽ tác động đến doanh
nghiệp, tốc độ phát triển ngành và nền kinh tế. Theo tính toán của Lefaso, lợi thế
cạnh tranh về giá của ngành da giày Việt Nam sẽ suy giảm so với các nước khác
trong khu vực như Indonesia, Bangladesh. Trung bình mỗi đôi giày xuất khẩu
phải chịu thêm thuế nhập khẩu vào EU từ 3,5 - 5%.
Và bắt đầu từ ngày 1-4-2011, mặt hàng giày mũ da của Việt Nam (VN)
xuất khẩu vào thị trường EU chính thức không còn chịu mức áp thuế chống bán
phá giá (CBPG) 10% kéo dài trong 4 năm qua.
Thứ ba là về kiểu dáng, mẫu mã:
10
Thị trường EU là thị trường tiềm năng về lĩnh vực giày dép của Việt Nam.
Hằng năm, thị trường EU tiêu dùng giày dép xếp ở mức cao nhất trên thế giới 4-
5 đôi/người/năm. Các nước EU lại nằm trong miền khí hậu lạnh nên người dân
đã quen với việc sử dụng giầy hàng ngày. Các nước trong EU như Pháp, Italia
là những trung tâm thời trang của thế giới, do đó người tiêu dùng EU đòi hỏi rất
cao đối với sản phẩm giầy dép nhập khẩu. Các sản phẩm này phải có chất lượng
tốt, giá thành rẻ và hơn cả là theo kịp những mẫu mốt, kiểu dáng thịnh hành.
Hiện nay có 2 loại quy định phổ biến về cỡ giày ở các nước Châu Âu là quy
định của Anh và quy định của Pháp, cụ thể như bảng sau:
Bảng 1.1.: Quy định về cỡ giày phổ biến ở Châu Âu
Nước Cỡ giày nam Cỡ giày nữ
Anh 6 7 7.5 8 9 10 3 4 5 6 7 8
Pháp 39 40 41 42 43 44 36 37 38 39 40 41
Nguồn: Hiệp hội da giày Việt Nam
1.2. NHÂN TỐ ẢNH HƯỞNG ĐẾN XUẤT KHẨU GIÀY DÉP VÀO
THỊ TRƯỜNG EU
1.2.1. Quy định của EU

Theo những quy định của thị trưởng EU về hàng hóa được nhập khẩu vào
thị trường EU ở mục 1.1.3 ở trên cho ta thấy thị trường EU đưa ra rất nhiều quy
định rất chặt chẽ đối với hàng nhập khẩu. các quy định của EU rất chặt chẽ nên
đây là thị trường khó tính, khắt khe, “ chuẩn mực”. Hàng hóa nhập khẩu vào thị
trường EU đều phải qua kiểm tra, ghi rõ nhãn mãn, xuất xứ…để đảm bảo an
toàn và sự tin tưởng cho người tiêu dùng ở EU. Chính vì vậy, sự cạnh tranh giữa
các loại hàng hóa giống nhau trên thị trường EU là hết sức khốc liệt. Sản phẩm
không đáp ứng được yêu cầu của EU sẽ bị đào thải
Tuy nhiên, đây lại là thị trường đầy tiềm năng đối với ngành giày dép xuất
khẩu của Việt Nam do đó, các doanh nghiệp xuất khẩu và giày dép Việt Nam
phải thích ứng mới có thể xâm nhập và đứng vững ở thị trường EU. Các sản
phẩm trước khi xuất khẩu sang thị trường EU phải được kiểm tra để đáp ứng
được đầy đủ các quy định về hàng nhập khẩu mà EU đưa ra có như vậy hàng
giày dép Việt Nam mới tồn tại được. Đồng thời , hàng giày dép Việt Nam phải
nâng cao chất lượng để có thể đối đầu với nhiều đối thủ cạnh tranh lớn như
Trung Quốc… Đặc biệt gần đây, ngành giày dép đã được bãi bỏ thuế bán phá
giá trong suốt bốn năm tạo điều kiện cho ngành giày có cơ hội phát triển, tăng
kim ngạch xuất khẩu vào thị trường EU
1.2.2. Nhân tố thuộc về Việt Nam
11
Bên cạnh các quy định của thị trường EU ảnh hưởng đến xuất khẩu giày
dép của Việt Nam còn nhiều nhân tố thuộc phía Việt Nam như:
Thứ nhất là các yếu tố bên ngoài doanh nghiệp:
Các yếu tố Văn hóa-Xã hội
Ở mỗi quốc gia đều có những nét văn hóa riêng, đặc trưng cho đất nước
của mình. Sự khác nhau về văn hóa đã tạo nên những nhu cầu, đòi hỏi tiêu dùng
sản phẩm là khác nhau. Văn hóa khác nhau sẽ dẫn đến xã hội sẽ cũng có nhiều
điểm khác nhau. Đặc biệt là thị trường EU- nơi tồn tại nhiều loại hình văn hóa
khác nhau.
Như đã trình bày ở phần tập quán, thị hiếu tiêu dùng của thị trường EU ta

biết có những hàng giày dép được ưa chuộng ở thị trường Pháp, Italy, Bỉ nhưng
lại không được ưa chuộng ở Anh, Ailen, Đan Mạch và Đức. Vì vậy, trước khi
đưa một sản phẩm giày dép vào thị trường EU các doanh nghiệp Việt Nam nên
nghiên cứu đặc điểm thị trường nước chuẩn bị xuất khẩu để có thể đánh giá về
khả năng có thể đứng vững trên thị trường, đem lại lợi nhuận lớn nhất
Đây là yếu tố ảnh hưởng đến quyết định xuất khẩu của các doanh nghiệp.
Các yếu tố của văn hóa có thể lầ hàng rào chắn các hoạt động giao dịch xuất
khẩu giữa Việt Nam với nước ngoài.
Các yếu tố cạnh tranh:
Thị trường EU là một thị trường tiềm năng của nhiều quốc gia trên thế giới.
Các sản phẩm giày dép của Việt Nam được nhập khẩu vào EU phải đối mặt với
các sản phẩm của các nước bạn như Trung Quốc hay của chính sản phẩm của
EU. Do vậy, ngành giày dép sẽ gặp phải nhiều khó khăn, thử thách, rủi ro cao
khi phải cạnh tranh với nhiều quốc gia cơ lợi thế, biết nắm bắt cơ hội, thời cơ và
tiềm năng lớn. Ta có thể khái quát các yếu tố cạnh tranh mà ngành giày dép Việt
Nam có thể gặp phải khi xuất khẩu như:
-Sự thâm nhập thị trường của các quốc gia có khả năng cạnhtranh cao,
nhanh chóng chiếm lĩnh được thị trường giày dép EU, đáp ứng được nhu cầu và
yêu cầu về các quy định của EU
- Sự mặc cả về giá cả của mặt hàng giày dép Việt Nam. Các sản phẩm giày
dép vừa phải cạnh tranh về chất lượng vừa phải cạnh tranh về giá cả. Thị trường
EU là một thị trường khó tính về chất lượng của hàng hóa tuy nhiên, với cùng
một loại mặt hàng nhưng giá đắt hơn sẽ bị thay thế bằng sản phẩm khác. Vì vậy,
trong quá trình sản xuất ngành giày dép Việt Nam cần phải chú ý giảm chi phí
để có thể cạnh tranh và đem được lại lợi nhuận cho chính mình. Vấn đề sản
phẩm và dịch vụ thay thế cũng là một trong các yếu tố quyết định ảnh hưởng đe
dọa đến sự mất mát của ngành giày dép Việt Nam
- Sự chưa đoàn kết, liên kết và hỗ trợ của ngành giày dép để cùng nhau
12
đối phó với các quốc gia có xuất khẩu hàng giày dép vào thị trường EU. Ngành

giày dép Việt Nam chưa là một thể thống nhất làm giảm sự phát triển của toàn
ngành giày dep và sự chiếm lĩnh thị trường đầy tiềm năng EU.
Các yếu tố kinh tế
Một nền kinh tế ổn định tức là ổn định về nền tài chính quốc gia, ổn định
tiền tệ, kiềm chế lạm phát… cũng ảnh hưởng rất lớn hoạt động xuất khẩu giày
dép của Việt Nam. Thị trường Việt Nam có nền kinh tế ổn định sẽ giúp cho
ngành giày dép Việt Nam có thể yên tâm xuất khẩu sang thị trường. Nếu thị
trường ổn định về kinh tế thì sản phẩm giày dép Việt Nam đáp ứng được thị hiếu
và nhu cầu của người tiêu dùng EU sẽ có thể được chấp nhận trên thị trường
này. Một đất nước có nền kinh tế ổn định sẽ giúp cho đối tác yên tâm hơn trong
giao dịch về các mặt như đặt hàng,
Thị trường EU là thị trường tiêu dùng nhiều sản phẩm giày dép nhất trên
thế giới và là thị trường nhập khẩu chính của ngành giày dép Việt Nam nếu sức
tiêu thụ của thị trường này giảm vì nền kinh tế không ổn định thì kim ngạch xuất
khẩu của toàn ngành giày dép Việt Nam sẽ giảm đáng kể. Điều này cũng ảnh
hưởng rất lớn đến tình hình kinh tế của Việt Nam.
Do vậy, yếu tố kinh tế cũng đóng một vai trò quan trọng ảnh hưởng đến
xuất khẩu giày dép vào thị trường EU
Các yếu tố khoa học công nghệ
Ngành giày dép của Việt Nam ngày càng phát triển và hiện nay là ngành
chiếm vị trí thứ hai sau ngành dệt may về xuất khẩu hàng hóa sang thị trường
nước ngoài. Vì vậy, vấn đề nâng cao khoa học công nghệ là hết sức cần thiết. Từ
khi ngành giày dép xuất hiện cho đến nay, ở nước ta sản xuất chủ yếu bằng
phương pháp thủ công đem lại năng suất thấp.
Sau chiến tranh, Đảng ta chủ trương phát triển kinh tế theo hướng công
nghiệp hóa hiện đại hóa hướng vào xuất khẩu và thời kì mở của bắt đầu. Nhờ
đó, ta có thể tiếp xúc được nhiều với máy móc, công nghệ hiện đại và nâng cao
chất lượng sản phẩm và năng suất. Ngành giày dép Việt Nam cũng được chuyên
môn hóa sản xuất theo hình thức tập trung, quy mô lớn không còn là các cá nhân
nhỏ lẻ làm cho ngành giày dép có thể ngày càng phát triển, đứng vững trong

trường quốc tế.
Các yếu tố chính trị.
Chính trị ổn định vừa là điều kiện tốt cho hoạt động sản xuất giày dép trong
nước vừa thúc đẩy xuất khẩu sang thị trường EU đầy tiềm năng. Nếu như không
có sự ổn định về chính trị thì sẽ không đảm bảo được ổn định và phát triển hoạt
động sản xuất giày dép sang nước ngoài. Chính trị bất ổn sẽ làm giảm quan hệ
hợp tác giữa các quốc gia đặc biệt nếu xảy ra mâu thuẫn sản phẩm được sản xuất
ra có thể bị tồn đọng, không tiêu thụ được gây ngưng trệ quá trình sản xuất và
gây tổn thất lớn cho chúng ta. Vì vậy, sự hiểu biết về tình hình chính trong và
ngoài nước là yếu tố quan trọng giúp cho ngành giày dép hoạt động tốt.
13
Các yếu tố luật pháp.
Các quy định của hệ thống luật pháp cũng chiếm vị trí quan trọng trong
xuất khẩu giày dép ở Việt Nam. Đặc biệt thị trường EU là một thị trường khó
tính và khắt khe với các hàng hóa được nhập khẩu vào trong nước. Do vậy, EU
đưa ra nhiều quy định để kiểm soát chất lượng các mặt hàng rồi mới cho tiêu thụ
trên thị trường. Các doanh nghiệp giày dép của Việt Nam muốn sản phẩm giày
dép được chấp nhận trên thị trường này trước hết cần nghiên cứu, nắm vững các
luật pháp và quy định mà EU đưa ra đối với sản phẩm giày dép.
Các sản phẩm giày dép được đưa sang xuất khẩu vào thị trường EU nếu
không tuân theo các quy định của đã được đặt ra thì không những sản phẩm
không được chấp nhận trên thị trường mà còn bị EU có những biện pháp phạt để
ngăn chặn những sản phẩm kém chất lượng, gây hại đến người tiêu dùng. Ví dụ
gần đây, ngành giày dép Việt Nam đã bị EU áp đặt thuế chống bán phá giá trong
một khoảng thời gian làm cho kim ngạch xuất khẩu và lợi nhuận của đất nước bị
giảm đáng kể
Thứ hai là các yếu tố bên trong doanh nghiệp
Bên cạnh những yến tố bên ngoài doanh nghiệp ảnh hưởng đến xuất khẩu
giày dép vào thị trường EU còn có những yếu tố bên trong doanh nghiệp. Các
yếu tố bên trong doanh nghiệp ảnh hưởng trực tiếp đến quá trình sản xuất , thiết

kế mẫu mã và xuất khẩu các sản phẩm giày dép của Việt Nam. Môi trường xung
quanh doanh nghiệp là tác động đến hoạt động sản xuất của doanh nghiệp. Một
doanh nghiệp có những tập quán, thói quen, phong cách sinh hoạt, truyền thống
tốt sẽ giúp năng suất lao động tăng cao đồng thời sự sáng tạo sẽ được phát triển
đặc biệt với sản phẩm giày dép xuất khẩu sang thị trường EU vì người tiêu dùng
luôn muốn thay đổi mẫu mã, kiểu dáng để phù hợp với xu hướng của thời đại,
nhu cầu của họ.
Như ta thấy, các yếu tố bên trong của doanh nghiệp cũng đóng một vai trò
quan trọng trong hoạt động xuất khẩu giày dép sang thị trường EU. Do vậy, cần
phải quan tâm đến các yếu tố này. Bao gồm:
Ban lãnh đạo: là bộ phận đưa ra các chiến lược, mục tiêu, đề xuất và giám
sát hoạt động sản xuất giày dép của ngành. Ban lãnh đạo cần có chuyên môn tốt
cũng như khả năng lãnh đạo tốt sẽ giúp thúc đẩy sự phát triển ngành giày dép,
tăng kim ngạch xuất khẩu của ngành và đem lại lợi ích cho đất nước.
Công nhân viên: đào tạo được đội ngũ công nhân viên có tay nghề, năng
lực, trình độ trong công việc để hướng tới mục tiêu lớn của ngành giày dép. Các
sản phẩm giày dép ở Việt Nam không những được tiêu thụ trong thị trường nội
địa mà còn được xuất khẩu ra thị trường nước ngoài( thị trường EU đầy tiềm
năng nhưng cũng rất khó tính và khắt khe). Để các sản phẩm có thể được chấp
nhận trên thị thì việc hiểu rõ về thị trường, đối tác, phương thức giao dịch… là
điều hết sức cần thiết. Nên có được đội ngũ công nhân viên hiểu biết về thị
trường, phân tích, luật quốc tế, phương thức thanh toán, giao hàng là điều hết
14
sức cần thiết. Nó còn giúp ta tránh các rủi ro xảy ra trong quá trình hợp tác.
Tổ chức:bên cạnh việc có một đội ngũ lãnh đạo tốt thì việc tổ chức được cơ
cấu phù hợp sẽ kết hợp được thế mạnh giữa các bộ phận. Từ đó, giúp đỡ nhau để
cùng hoàn thành tốt một công việc, đưa ra các ý kiến kịp thời để giải quyết các
vấn đề khó khăn. Ngành giày dép ở Việt Nam chủ yếu sản xuất theo phương
pháp thủ công nên ta sắp xếp lại cơ theo hướng chuyên môn hóa có lợi cho sản
xuất, đem lại hiệu quả tốt nhất cho công việc được giao.

- Ngoài ra còn có các yếu tố khác như:
+Văn phòng làm việc
+Hệ thống nhà xưởng, nhà kho cùng các thiết bị vận tải.
+Máy móc thiết bị.
+Tình hình tài chính của doanh nghiệp.
1.3.THỰC TRẠNG XUẤT KHẨU GIÀY DÉP CỦA VIỆT NAM VÀO
THỊ TRƯỜNG EU
1.3.1. Kim ngạch xuất khẩu qua 5 năm
Ngành giày dép Việt Nam đóng vai trò quan trọng trong tổng kim ngạch
xuất khẩu của Việt Nam. Hiện nay, ngành giày dép đứng thứ ba về xuất khẩu ở
Việt Nam sau ngành dệt may và dầu thô. Đồng thời, Việt Nam cũng là nước
đứng thứ tư trên thế giới về xuất khẩu giày dép sau Trung Quốc, Hồng Kông,
Italy. Ngành giày dép Việt Nam đã có thâm niên trong quá trình sản xuất và xuất
khẩu. Từ năm 1992, ngành giày dép đã xuất khẩu được khoảng 5 triệu USD và
liên tục phát triển. Nhận định được thị trường EU là một trong những thị trường
tiềm năng, Việt Nam đã đẩy mạnh xuất khẩu vào thị trường này. Sau đây, chúng
ta sẽ đi vào nghiên cứu về kim ngạch xuất khẩu của ngành giầy dép vào thị
trường EU trong 5 năm gần nhất:
Bắt đầu từ năm 2007, Việt Nam chính thức trở thành thành viên của tổ
chức WTO nền kinh tế Việt Nam bắt đầu chuyển sang một hướng mới. Ngành
giày dép Việt Nam xuất khẩu vào thị trường EU tăng cao đạt kim ngạch khoảng
2.1 triệu USD, chiếm 24% kim ngạch nhập khẩu giày dép của thị trường EU và
tăng cao hơn vào thị trường Hoa kì và thị trường Nhật Bản
Năm 2008, kim ngạch xuất khẩu giày dép vào thị trường EU tiếp tục tăng
lên là 2.4 triệu USD. Tuy nhiên, sang năm 2009 lại có sự giảm sút do ảnh hưởng
của cuộc khủng hoảng kinh tế toàn cầu làm cho nhu cầu về sản phẩm giày của
thị trường EU sụt giảm làm cho xu hướng tăng trưởng bị dừng lại và giảm dần.
Bên cạnh đó, ngành giày dép Việt Nam cũng đang phải chịu thuế bán phá giá
10% của EU làm giảm kim ngạch xuất khẩu
Đầu năm 2010, ngành giày dép Việt Nam có xu hướng tăng sau cuộc

khủng kinh tế toàn cầu năm 2009. Tuy nhiên, đến giữa năm 2010 ngành giày
dép Việt Nam đã phải chịu thiệt thòi khá lớn về tài chính khi chịu thuế bán phá
giá của EU do thị trường EU là thị trường nhập khẩu chính giày dép Việt Nam-
15
chiếm khoảng 60% tổng kim ngạch xuất khẩu ngành giày dép Việt Nam.
Và năm 2011, sau khi được bãi bỏ thuế bán phá giá ngành giày dép Việt
Nam có xu hướng tăng lên đáng kể. Việt Nam xuất khẩu khoảng 3.1 triệu USD
các sản phẩm giày dép vào thị trường EU. Bỏ thuế bán phá giá đã tạo điều kiện
và cơ hội cho giày dép Việt Nam phát triển mặc dù, thị trường EU đang vướng
phải vấn đề “nợ công” ở Châu Âu làm cho người tiêu dùng cắt giảm chi tiêu.
Dưới đây bảng 1 cho ta thấy kim ngạch xuất khẩu hàng giày dép sang thị
trường EU từ năm 2007 đến năm 2011:
Bảng 1.2: Giá trị kim ngạch xuất khẩu hàng giày dép Việt Nam vào thị
trường EU qua các năm 2007-2011
Năm Kim ngạch xuất khẩu(triệu USD)
2007 2.176,83
2008 2.484,72
2009 2.007,27
2010 2.403,75
2011 3.110,80
Nguồn: Tổng cục thống kê
Chúng ta có thể nhận thấy vai trò của thị trường EU với tổng kim ngạch
xuất khẩu giày dép Việt Nam qua bảng số liệu sau:
16
Biểu đồ 1.1: Kim ngạch xuất khẩu của ngành giày dép Việt Nam giai đoạn
1999-2010 (TriệuUSD)
Nguồn: Tống cục hải quan Việt Nam
So sánh kim ngạch xuất khẩu giày dép của bảng 1.1 và biểu đồ 1.1 ta
nhận thấy thị trường EU là thị trường quan trọng, đóng vai trò nhập khẩu chính
các sản phẩm giày dép của Việt Nam. Hằng năm, các doanh nghiệp Việt Nam

xuất khẩu sang EU khoảng 50% tổng sản phẩm giày dép sản xuất được.
Nhìn vào biểu đồ 1.1 thấy rằng: quy luật tăng giảm kim ngạch xuất khẩu
giày dép của Việt Nam ra thị trường quốc tế trong giai đoạn từ năm 2007 – 2010
tương đối giống quy luật tăng giảm khi xuất khẩu sang thị trường EU. Điều này
chứng tỏ rằng: thị trường EU có ảnh hưởng rất lớn đến tổng kim ngạch của giày
dép Việt Nam. Những biến đổi của thị trường EU tác động đáng kể đến nền kinh
tế giày dép Việt Nam nói riêng và nền kinh tế toàn Việt Nam nói riêng. Điển
hình là cuộc “ khủng hoảng nợ công” đang diễn ra có nguy cơ ảnh hưởng đến sự
phát triển kinh tế của Việt Nam.
1.3.2. Cơ cấu sản phẩm
Thị trường EU vừa nổi tiếng là thị trường khắt khe, khó tính vừa là thị
trường có nhiều nhu cầu và thị hiếu tiêu dùng các sản phẩm có mẫu mã đa dạng,
kiểu dáng phù hợp với từng độ tuổi. Các doanh nghiệp của Việt Nam khi muốn
xuất khẩu mặt hàng của mình vào thị trường EU cần nghiên cứu thị hiếu tiêu
dùng của thị trường tiềm năng này từ đó đánh giá sản phẩm nào nhanh chóng
17
được người tiêu dùng EU ưa chuộng. Vì vậy, các sản phẩm giày dép Việt Nam
xuất khẩu sang thị trường EU rất đa dạng, nhiều chủng loại, phù hợp với nhiều
đối tượng khác nhau tùy thuộc vào từng mặt hàng mà doanh nghiệp dùng làm
sản phẩm chủ lực. Bảng 1.3 cho ta số liệu về cơ cấu sản phẩm ngành giày dép ở
một số nước của thị trường EU:
Bảng 1.3 : Cơ cấu sản phẩm ngành giày dép ở một số nước của thị
trường EU vào năm 2010:
Đơn vị: %
Tên nước Nữ Giới Nam giới Trẻ em
Đức 61,8 22,3 15,9
Pháp 54,9 26,3 18,8
Anh 51,2 29,2 19,6
Ý 55,6 27,6 16,8
TâyBan Nha 55,8 26,9 17,3

Hà Lan 56,9 26,3 16,8
Nguồn Hiệp hội da giày Việt Nam http:// lefaso.org.vn
Trên đây là cơ cấu sản phẩm giày dép Việt Nam vào một số nước ở thị
trường EU vào năm 2010. Nhìn vào bảng số liệu ta thấy nữ giới là có nhu cầu về
giày dép cao nhất ở các nước EU. Phụ nữ ở thị trường EU không những hay thay
đổi giày dép, mua nhiều với số lượng lớn mà còn đòi hỏi về chất lượng đảm bảo,
không ảnh hưởng đến sức khỏe người tiêu dùng và mẫu mã, kiểu dáng các sản
phẩm phải thường xuyên được đổi mới. Đối tượng thứ hai sử dụng nhiều giày
dép là nam giới. Nam giới ở các nước trong thị trường EU tuy sử dụng giày dép
không nhiều như nữ giới tuy nhiên các sản phẩm giày dép của họ thường đắt
hơn rất nhiều so với nữ giới. Li do là, nam giới thường ít đi mua sắm và thay đổi
kiểu dáng giày dép vì vậy họ luôn chọn cho mình những mẫu giày dép phù hợp
và bền, đi được lâu nên các sản phẩm chất lượng cao thường đắt hơn so với sản
phẩm bình thường. Cuối cùng là trẻ em được bố mẹ mua sắm cho giày dép hợp
kiểu, hợp mốt với tùy từng sở thích của chúng. Như vậy, cơ cấu sản phẩm giày
dép xuất khẩu vào thị trường EU phải có những chiến lược phù hợp để đáp ứng
tốt nhất nhu cầu tiêu dùng của các đối tượng khác nhau
1.3.3. Cơ cấu thị trường
Các sản phẩm giày dép Việt Nam được xuất khẩu ở nhiều nơi trên thị
18
trường quốc tế. Trong đó, thị trường EU là thị trường nhập khẩu nhiều mặt hàng
giày dép của Việt Nam trong những năm qua. Thị trường EU đã đóng góp một
phần đáng kể trong tổng kim ngạch hàng giày dép xuất khẩu. Chúng ta có theo
dõi biểu đồ 1.2 sau để thấy được thị phần mặt hàng giày dép Việt Nam trên thị
trường EU:
Biểu đồ 1.2. : Các thị trường chính của giày dép xuất khẩu từ Việt Nam
Nguồn: Hiệp hội da giày Việt Nam
Trong số các thị trường xuất khẩu thì EU là thị trường xuất khẩu lớn nhất
của ngành da giày Việt Nam bởi khối lượng tiêu dùng cao và đây là vùng khí có
khí hậu hàn đới, thời tiết quanh năm lạnh nên nhu cầu về da giày rất lớn. Hàng

năm, 90% sản phẩm do ngành sản xuất được xuất khẩu sang các thị trường quốc
tế, trong đó EU chiếm 70% thị phần, Mỹ 20% thị phần, Nhật Bản 3% thị phần,
Việt Nam là nước đứng thứ 3 sau Trung Quốc và Inđônêxia về xuất khẩu giày
dép vào EU.
19
Bảng 1.4 : Các nước nhập khẩu giầy dép Việt Nam trong EU
(Nghìn USD)
STT Nước 2009 2010
3 tháng đầu
năm 2011
1 Anh 444.542 495.671 105.854
2 Áo 43.471 51.939 10.512.
3 Bỉ 202.644 244.665 70.131
4 Đan Mạch 15.171 18.629 6.111
5 Đức 308.739 356.774 82.504
6 Hà Lan 283.339 319.017 71.062
7 Hi Lạp 18.053 17.030 2.769
8 Italia 192.963 231.038 48.281
9 Phần Lan 3.655 3.606 1.363
10 Pháp 159.753 194.633 41.281
11 Tây Ba Nha 214.014 238.177 53.799
12 Thuỵ Điển 45.262 35.858 6.271
13 Thuỵ sĩ 18.974 17.869 3.847
Nguồn: Tổng cục Hải Quan
Từ số liệu bảng trên cho thấy các nước Anh, Bỉ, Đức, Hà Lan, Pháp là
những quốc gia trong EU nhập khẩu một lượng lớn hàng giầy dép của các doanh
nghiệp Việt Nam. Trong đó Anh luôn là nước đứng đầu trong các nước EU về
nhập khẩu hàng giầy dép của các doanh nghiệp Việt Nam.
Như vậy, hàng giầy dép Việt Nam vào thị trường EU thực chất là chỉ mới
thâm nhập chủ yếu vào các nước lớn. Nguyên nhân một phần là do tập quán thị

hiếu của người dân, một phần do có mối quan hệ hợp tác hữu nghị từ lâu. Đối
với Đức, trước đây Đông Đức đã từng biết tới sản phẩm giầy dép Việt Nam với
hàng ngàn người Việt Nam đang làm việc hiện nay tại Đức đã thúc đẩy mạnh
mẽ quan hệ thương mại giữa hai nước. Đối với Pháp, Việt Nam là thành viên
của cộng đồng Pháp ngữ nên có nhiều hiểu biết về văn hoá cũng như thị hiếu
20
tiêu dùng của nhau.
1.3.4. Các hình thức xuất khẩu
Trước năm 1992, các doanh nghiệp Việt Nam xuất khẩu sang thị trường
Liên Xô hình thức xuất khẩu là thực hiện nghị định thư về trao đổi hàng hóa và
trả nợ các nước hoặc gia công giày dép cho Liên Xô.
Từ năm 1992, hình thức xuất khẩu chủ yếu là gia công xuất khẩu và xuất
khẩu trực tiếp. Đối với hình thức gia công xuất khẩu, các doanh nghiệp giày dép
Việt Nam phải qua một nước thứ ba thường là Hàn Quốc hoặc Đài Loan. Các
sản phẩm giày dép sau khi sản xuất xong sẽ xuất khẩu sang nước thứ ba để gắn
nhãn và sau đó mới đem sang thị trường EU tiêu thụ. Đối với hình thức xuất
khẩu trực tiếp, các doanh nghiệp Việt Nam sẽ trực tiếp nhận đơn đặt hàng của
các công ty ở thị trường EU và xuất khẩu sang thị trường này. Hiện nay, hình
thức được Nhà nước khuyến khích thực hiện là xuất khẩu trực tiếp vì nhờ vậy
doanh nghiệp Việt Nam sẽ có cơ hội tiếp xúc trực tiếp với các đối tác EU, tiếp
cận một cách trực tiếp nhất thị hiếu của thị trường EU từ đó nâng cao năng suất
lao động, sức sáng tạo và khả năng nghiên cứu, tìm kiếm thị trường của doanh
nghiệp Việt Nam.
Các doanh nghiệp Việt Nam chủ yếu nhận các hợp đồng gia công trong đó
các doanh nghiệp nước ngoài cung cấp nguyên vật liệu, thiết kế và tiếp thị thành
phẩm. Khoảng 80% nguyên vật liệu đầu vào phải nhập khẩu. Các doanh nghiệp
nước ngoài, chủ yếu của Hàn Quốc và Đài Loan, chiếm đến hơn nửa tổng kim
ngạch xuất khẩu. Giai đoạn bổ sung giá trị gia tăng cao trong chuỗi cung ứng phần
lớn được thực hiện bởi các đối tác nước ngoài, trong khi đó Việt Nam chỉ quản lý
công đoạn gia công với lợi thế chính là giá nhân công rẻ là một lợi thế chính.

Trong Chiến lược Xuất khẩu ngành da giày giai đoạn 2010-2015, ngành
da giày đặt mục tiêu chuyển đổi từ phương thức gia công sang sản xuất toàn
diện, tập trung vào sản phẩm thời trang và chất liệu da, tăng sức cạnh tranh cho
sản phẩm xuất khẩu, nhằm thu về lợi nhuận lớn hơn. Hàng giầy dép xuất khẩu
của các doanh nghiệp Việt Nam vào thị trường EU chủ yếu là: giầy vải, giầy thể
thao, giầy dép nữ cao cấp, giầy da trong đó chiếm tỷ trọng lớn nhất trong kim
ngạch là giầy vải.
1.4. CHÍNH SÁCH CỦA VIỆT NAM ÁP DỤNG ĐỂ ĐẨY MẠNH
XUẤT KHẨU GIÀY DÉP EU
Ngay từ khi ngành giày dép mới đi vào sản xuất, Nhà nước Việt Nam cũng
đã có nhiều biện pháp để xúc đẩy sự phát triển của toàn ngành. Và trong những
năm gần đây, sau khi nhận thấy kim ngạch xuất khẩu giày dép đứng thứ ba về
xuất khẩu, đóng vai trò là một trong những ngành công nghiệp xuất khẩu chủ
lực của nước ta. Chính phủ Việt Nam đã đưa đã những chính sách để đẩy mạnh
xuất khẩu giày dép như sau:
21
Thứ nhất là: Ngày 20/12/2006 theo nghị định số 151/2006/NĐ-CP chính
sách tín dụng của Nhà nước về tín dụng đầu tư và tín dụng xuất khẩu. Theo nghị
định này mức lãi suất cho vay tín dụng xuất khẩu của Nhà nước đối với mặt
hàng giày dép là 11,4%/năm bằng đồng Việt Nam và 6,6%/năm bằng ngoại tệ.
Mức lãi xuất này thấp hơn so với lãi suất thị trường. Chính phủ đã hỗ trợ, tạo
điều kiện cho các doanh nghiệp giày dép Việt Nam thiếu vốn có thể vay tiền để
tiếp tục đi vào sản xuất
Thứ hai là: do ngành giày dép Việt Nam thiếu nguyên vật liệu và chủ yếu
phải nhập khẩu từ nước ngoài. Vì vậy, Chính phủ Việt Nam đã cho phép các
doanh nghiệp giày dép xuất khẩu giày dép tại Việt Nam hưởng ưu đãi thuế nhập
khẩu nguyên liệu nhưng chỉ áp dụng với những mặt hàng sản xuất để xuất khẩu
ra nước ngoài.
Thứ ba là: để khuyến khích các doanh nghiệp xuất khẩu giày dép ra nước
ngoài Nhà nước đã áp dụng thuế xuất khẩu thành phẩm là 0%

Thứ tư là: ngành da giày được phép tái xuất khẩu nguyên liệu thô gồm da
sống, da và các da bán thành phẩm đã nhập khẩu nhưng không tiêu thụ được
đang ở trong kho ngoại quan nhà nước nhưng phải đóng thuế xuất khẩu là 50%
Thứ năm là: Chính sách thuế lợi tức ưu đãi để khuyến khích cả doanh
nghiệp nước ngoài và doanh nghiệp trong nước tham gia phát triển ngành giày
dép
Bên cạnh đó, Nhà nước còn có nhiều chính sách ngắn hạn để giúp đỡ ngành
giày dép có thể vượt qua khó khăn và tiếp tục phát triển( ví dụ: để ngành giày
dép vượt qua khủng hoảng tài chính năm 2009, Nhà nước đã giảm thuế thu nhập
doanh nghiệp, cho vay bù lãi suất thương mại… giúp cho nhiều doanh nghiệp
sản xuất giày dép ở Việt Nam tránh được tình trạng thua lỗ và dẫn đến phá sản
cả nhà máy).
1.5. ĐÁNH GIÁ THỰC TRẠNG HOẠT ĐỘNG XUẤT KHẨU HÀNG
GIÀY DÉP VIỆT NAM VÀO THỊ TRƯỜNG EU
1.5.1. Ưu điểm
Xuất khẩu hàng giày dép Việt Nam có những bước tiến đáng kể trong
những năm vừa qua. Mặc dù, kim ngạch có giảm nhẹ vào năm 2009 do ảnh
hưởng của cuộc khủng hoảng nhưng đã dần được khôi phục vào ngay năm 2010
và có những ưu điểm như sau:
Thứ nhất là kim ngạch xuất khẩu ngành giầy dép Việt Nam-Eu tăng đều
qua các năm. Việt Nam đã phát huy được lợi thế so sánh của mình trong việc tập
trung xuất khẩu các sản phẩm giầy dép vào thị trường EU, đã trở thành nước
đứng thứ 4 trên thế giới về xuất khẩu giầy dép và đứng thứ 2 về xuất khẩu giầy
dép vào thị trường EU( sau Trung Quốc). Đồng thời Việt Nam đã từng bước đầu
22
tư nhằm tăng nhanh chất lượng sản phẩm để tạo ra những sản phẩm hàng hóa có
khả năng cạnh tranh trên thị trường EU.
Thứ hai là cơ cấu sản phẩm giầy dép xuất khẩu đã khá đa dạng. Sự phát
triển về xuất khẩu đối với hàng giầy dép đã tạo cho sự chuyển đổi nhanh chóng
về chất lượng sản phẩm, mẫu mã và sự đổi mới không ngừng về sản phẩm làm

ra. Bên cạnh sản phẩm giầy vải truyền thống, các doanh nghiệp sản xuất giầy
dép xuất khẩu cũng đã có sự đầu tư vào thiết bị công nghệ sản xuất các chủng
loại giầy dép mới như: giầy thể thao, giầy nữ xuất khẩu, giầy da…
Thứ ba là hoạt động tìm kiếm thị trường và xuất khẩu của các doanh
nghiệp sản xuất hàng giầy dép Việt Nam đã có nhiều tiến bộ hơn trước. Các
doanh nghiệp sản xuất giầy dép đã chủ động tham gia các hội chợ, triển lãm
quốc tế về hàng tiêu dùng được tổ chức hàng năm ở EU để tiếp cận với người
tiêu dùng, giới thiệu sản phẩm và tìm đối tác kinh doanh
1.5.2. Nhược điểm
Bên cạnh những ưu điểm, ngành giày dép Việt Nam vẫn có những hạn
chế trong hoạt động xuất khẩu giày dép sang thị trường EU như sau:
Mẫu mã các sản phẩm giày dép còn chưa đa dạng, thiếu khả năng tự thiết
kế mẫu mã ảnh hưởng đến năng lực xuất khẩu của ngành giày dép Việt Nam
trên thị trường EU
Ngành giày dép Việt Nam chưa tạo được thương hiệu trên thị trường EU.
Do các doanh nghiệp Việt Nam chủ yếu xuất khẩu theo hình thức nhận gia công
xuất khẩu nên các sản phẩm được xuất khẩu sang các nước khác rồi mời gắn
nhãn. Các sản phẩm giày dép Việt Nam chủ yếu được gắn nhãn các hãng nổi
tiếng như Nike, Adidas… do đó, người tiêu dùng chưa biết đến hàng giày dép
Việt Nam. Thêm vào đó, nhiều trang thiết bị công nghệ còn lạc hậu, chưa được
đầu tư thay thế làm cho sản phẩm làm ra chất lượng còn kém càng gây khó khăn
trong việc cạnh tranh với các hãng giày dép trên thị trường EU
Chất lượng nguồn nhân lực còn kém: Theo Hiệp hội Da giày Việt Nam thì
hiện nay có tới trên 80% công nhân trong ngành chưa qua đào tạo cho thấy chất
lượng nguồn nhân lực cũng đang cản trở sự phát triển của ngành giày da. Gần
đây tại các buổi làm việc giữa các hiệp hội và các cơ quan quản lí nhà nước vấn
đề về chất lượng nguồn nhân lực đang là một trong những kiến nghị “nóng” nhất
để tìm ra giải pháp tháo gỡ khó khăn cho ngành giày dép Việt Nam.
Nguyên phụ liệu và công nghiệp phụ trợ còn thiếu. Nguyên phụ liệu chủ
yếu phụ thuộc vào nhập khẩu từ các nước Châu Á như: Trung Quốc, Hàn Quốc,

Đài Loan…trong khi nguyên phụ liệu chiếm tới 68-75% tổng chi phí giá thành
sản phẩm. Hiện nay, nguyên phụ liệu trong nước sản xuất chỉ mới đáp ứng được
khoảng 40% nhu cầu trong khi các vật liệu, hoá chất, máy móc, thiết bị chủ yếu
23
trông chờ vào nguồn nhập khẩu. Việc phụ thuộc quá nhiều vào nhập khẩu làm
cho giá thành tăng cao, kinh doanh sản xuất bị hạn chế nếu không nhập khẩu
được nguyên liệu gây giảm năng suất và cạnh tranh trên thị trường xuất khẩu
Thị trường còn hạn chế: các doanh nghiệp sản xuất giày dép còn chưa chủ
động trong việc tìm kiếm thị trường. Gần đây, một số thị trường cũng được
thâm nhập nhưng do việc nghiên cứu thị trường còn chưa được chú trọng, chưa
nắm bắt rõ tình hình và nhu cầu của thị trường nên chưa đứng vững, sức cạnh
tranh còn yếu. Thâm nhập vào một thị trường giày dép EU ta còn phải đối mặt
với nhiều đối thủ cạnh khác như Trung Quốc, Thái Lan là những nước có ưu thế
hơn về chất lượng, mẫu mã…nên cần chủ động tìm kiếm bạn hàng không để xảy
ra tình trạng khách hàng tìm đến ta thay vì ta tìm đến khách hàng.
Một nhược điểm nữa mà các doanh nghiệp giày dép Việt Nam hay gặp đó
các tranh chấp, các vụ kiện từ các đối tác. Gần đây nhất là vụ kiện bán phá giá
trên thị trường EU. Thuế chống bán giá được áp dụng cho hàng giày dép Việt
Nam hơn 4 năm với mức thuế là 10% làm cho ngành giày dép Việt Nam chịu
thiệt hại đáng kể vì thị trường EU là một trong những thị trường nhập khẩu lớn
giày dép của Việt Nam mỗi năm chiếm khoảng 60% tổng kim ngạch giày dép
xuất khẩu Việt Nam.
Đồng thời làm giảm sức cạnh tranh của sản phẩm giày da của Việt Nam so
với các sản phẩm của nước khác nhưng cùng loại. Vì khi bị áp mức thuế bán phá
giá các sản phẩm giày da Việt Nam sẽ có mức giá cao hơn so với các sản phẩm
cùng loại của nước khác nên các nhà nhập khẩu giày da của EU sẽ cân nhắc
nhập khẩu từ những nước không bị đánh thuế bán phá giá
Vụ kiện bán phá giá của EU cũng đã làm cho nhiều doanh nghiệp giày dép
ở Việt Nam rơi vào tình trạng lao đao. Đa số, ngành giày dép của Việt Nam là
những doanh nghiệp nhỏ, sản xuất theo hình thức gia công nên khi bị áp thuế

bán phá giá khiến nhiều doanh nghiệp phải thu hẹp sản xuất thậm chí có những
doanh nghiệp phải phá sản vì không đủ lớn có thể tồn tại
1.5.3. Nguyên nhân của những hạn chế
1.5.3.1. Nguyên nhân chủ quan
Thứ nhất là: Ở Việt Nam, các doanh nghiệp giày dép chưa chú trọng đầu
tư vào nghiên cứu các mẫu mốt. Hằng năm, tuy tổng kim ngạch xuất khẩu giày
dép khá lớn chiếm vị trí thứ ba của các mặt hàng xuất khẩu chủ lực của Việt
Nam. Tuy nhiên, các loại giày dép do doanh nghiệp Việt Nam tự thiết kế thì
kiểu cách đơn điệu, màu sắc không đẹp. Điều này là do việc thiếu đội ngũ thiết
kế mặc dù lực lượng lao động tham gia vào ngành giày dép là nhiều nhưng số
người làm thiết kế rất ít và tại các trường Đại học trong của nước chưa có một
ngành nào đào tạo cử nhân hay kĩ sư giày dép. Các sản phẩm làm ra chủ yếu phụ
thuộc vào các đơn đặt hàng gia công, do phía đối tác thiết kế mẫu mã.
24
Thứ hai là: Chưa đầu tư công nghệ để nâng cao chất lượng giày dép. Tình
hình công nghệ của ngành giày dép Việt Nam được đánh giá là ở mức trung
bình và trung bình khá. Quá trình sản xuấ thủ công còn nhiều do chưa được đầu
tư để đạt đến trình độ tự động hóa làm giảm năng suất và chất lượng sản phẩm.
Bên cạnh đó, tài chính hạn hẹp cũng là nguyên nhân làm hạn chế khả năng đầu
tư và chuyển giao công nghệ mới.
Thứ ba là: Hoạt động nghiên cứu, dự đoán và mở rộng thị trường chưa
được chú trọng . Thị trường giày dép EU được biết đến là một thị trường khó
tính với nhu cầu đa dạng để thâm nhập thành công vào thị trường này cần đòi
hỏi phải nắm bắt được đặc điểm của thị trường. . Tuy nhiên, ngành giày dép của
Việt Nam chưa thực sự đầu tư cho hoạt động nghiên cứu thị trường dẫn đến
không hoạch định được chiến lược và chính sách mở rộng, thâm nhập thị trường
một cách chưa hợp lí.
Do ngành giày dép Việt Nam chủ yếu là gia công xuất khẩu nên chưa tạo
được mạng lưới phân phối tốt trên thị thị trường EU. Các mặt hàng giày dép
Việt Nam nhận mẫu mã, kiểu dáng gia công rồi xuất khẩu lại cho đối tác có thể

là trực tiếp các công ty ở EU cũng có thể là qua một nước thứ ba nhưng chưa
biết cách họ phân phối trên thị trường như thế nào cho hợp lí và hiệu quả. Các
cửa hàng đại lí, văn phòng đại diện phân phối của ngành giày dép Việt Nam trên
thị trường EU còn hạn hẹp, thiếu sự thống nhất.
Thứ tư là: Nguyên phụ liệu còn thiếu do các doanh nghiệp giày dép trong
nước chưa chủ động trong việc tạo ra nguyên liệu để hỗ trợ cho sản xuất và đa
số phải nhập khẩu nước ngoài làm cho giá thành mỗi sản phẩm tăng cao hơn gây
khó cạnh tranh. Đồng thời, công nghiệp thuộc da ở nước ta chưa đảm bảo được
chất lượng tốt như EU- nơi nổi tiếng lâu năm với nhiều kinh nghiệm thuộc da.
Thứ năm là: Do chưa nắm rõ các quy định của thị trường EU ngành giày
dép Việt Nam đã phải chịu những tổn thất cho nền kinh tế. Gần đây và nổi bật
nhất là vụ kiện bán phá giá đã hạn chế lượng giày dép xuất khẩu vào thị trường
EU, giảm tổng kim ngạch của toàn ngành giày dép và nhiều doanh nghiệp giày
dép giải thể
1.5.3.2. Nguyên nhân khách quan
Thứ nhất: Ngày 1/1/2009 khi rà soát lại hệ thống ưu đãi thuế quan phổ cập
và nhận thấy rằng: Việt Nam đã chiếm 19.9% tổng số kim ngạch nhập khẩu
giày dép các nước được hưởng GSP vào thị trường EU tức là đã vượt quá giới
hạn 15% đã quy định. Do vậy, ngành giày dép Việt Nam đã được EU quyết định
ngừng áp dụng GSP. Từ đó, ngành giày dép Việt Nam sẽ gặp khó khăn hơn
trong việc cạnh tranh trên thị trường Châu Âu
Thứ hai: Sự ra đời của các loại thuế mời đã làm cho hoạt động kinh doanh
ngành giày dép có nhiều biến đổi. Các thuế mới ra đời( thuế giá trị gia tăng, thuế
25