Bài giảng sinh học 12
KIỂM TRA BÀI CŨ
Cho lưới thức ăn sau:
Gà
Mèo rừng
Cỏ
Dê
Thỏ
Cáo
Hổ
VSV
1. Lưới thức ăn trên có bao nhiêu chuỗi thức ăn?
2. Đóng vai trò là mắt xích chung của lưới thức ăn là những loài
sinh vật nào?
3. Những loài sinh vật nào là sinh vật tiêu thụ bậc 1, 2, 3?
Số chuỗi thức ăn: 7
Cỏ, thỏ, gà, cáo, mèo rừng, hổ, vsv
Bậc 1: Dê, thỏ, gà
Bậc 2: Hổ, mèo rừng, cáo
Bậc 3: Hổ
Chất dinh dưỡng trong
môi trường tự nhiên
CHU TRÌNH SINH ĐỊA HÓA
Phần vật chất
trao đổi giữa
quần xã và môi
trường
Sinh vật sản
xuất
Sinh vật
tiêu thụ

TRAO ĐỔI VẬT CHẤT TRONG QUẦN XÃ
Sinh vật
phân giải
Phần vật chất
lắng đọng
I. TRAO ĐỔI VẬT CHẤT QUA CHU TRÌNH SINH ĐỊA HÓA
Theo chiều mũi tên trong sơ đồ, hãy giải thích một cách
Theo chiều mũi tên trong sơ đồ, hãy giải thích một cách
khái quát sự trao đổi vật chất và chu trình sinh địa hóa?
khái quát sự trao đổi vật chất và chu trình sinh địa hóa?
I. TRAO ĐỔI VẬT CHẤT QUA CHU TRÌNH SINH ĐỊA HÓA
- Chu trình sinh địa hoá là chu trình trao đổi các chất vô
cơ trong tự nhiên theo đường từ môi trường ngoài truyền
vào cơ thể sinh vật, rồi từ cơ thể sinh vật truyền trở lại môi
trường.
- Một chu trình sinh địa hoá gồm có các thành phần: tổng
hợp các chất, tuần hoàn vật chất trong tự nhiên, phân giải
và lắng đọng một phần vật chất (trong đất, nước).
I/ TRAO ĐỔI VẬT CHẤT QUA CHU TRÌNH SINH ĐỊA HÓA
Phần vật chất
lắng đọng
CHU TRÌNH SINH ĐỊA HÓA
TRAO ĐỔI VẬT CHẤT TRONG QUẦN XÃ
Chất dinh dưỡng trong
môi trường tự nhiên
Phần vật chất
trao đổi giữa
quần xã và môi trường
SV sản xuất
SV tiêu thụ

SV phân giải
Chất dinh dưỡng trong
môi trường tự nhiên
CHU TRÌNH SINH ĐỊA HÓA
Phần vật chất
trao đổi giữa
quần xã và môi
trường
Sinh vật sản
xuất
Sinh vật
tiêu thụ
TRAO ĐỔI VẬT CHẤT TRONG QUẦN XÃ
Sinh vật
phân giải
Phần vật chất
lắng đọng
I. TRAO ĐỔI VẬT CHẤT QUA CHU TRÌNH SINH ĐỊA HÓA
Quan sát H44.1 SGK và cho biết khái niệm chu trình
Quan sát H44.1 SGK và cho biết khái niệm chu trình
sinh địa hóa các chất? Bao gồm các thành phần nào?
sinh địa hóa các chất? Bao gồm các thành phần nào?
I. TRAO ĐỔI VẬT CHẤT QUA CHU TRÌNH SINH ĐỊA HÓA
II. MỘT SỐ CHU TRÌNH SINH ĐỊA HOÁ
1. Chu trình cacbon
Bằng những con đường nào Cacbon đã đi từ môi trường
Bằng những con đường nào Cacbon đã đi từ môi trường
ngoài vào cơ thể sinh vật, trao đổi vật chất trong quần xã
ngoài vào cơ thể sinh vật, trao đổi vật chất trong quần xã
và trở lại môi trường không khí và môi trường đất?

và trở lại môi trường không khí và môi trường đất?


I. TRAO ĐỔI VẬT CHẤT QUA CHU TRÌNH SINH ĐỊA HÓA
II. MỘT SỐ CHU TRÌNH SINH ĐỊA HOÁ
1. Chu trình cacbon
- Cacbon đi vào
chu trình dưới dạng
cabon điôxit (CO
2
).
- Thực vật lấy CO
2

để tạo ra chất hữu
cơ đầu tiên thông
qua quang hợp.
I. TRAO ĐỔI VẬT CHẤT QUA CHU TRÌNH SINH ĐỊA HÓA
II. MỘT SỐ CHU TRÌNH SINH ĐỊA HOÁ
1. Chu trình cacbon
- Khi sử dụng và
phân hủy các hợp
chất chứa cacbon,
sinh vật trả lại CO
2

và nước cho môi
trường.
- Nồng độ CO
2


trong bầu khí quyển
đang tăng gây thêm
nhiều thiên tai trên
trái đất.
1.Chu trình cacbon:
CO
2
trong môi
trường
Các hợp chất
cacbon
Chuỗi,
lưới thức ăn
Lắng đọng trong
các trầm tích
TVQH
Hô hấp của động,thực vật,phân giải của VSV
Hoạt động đốt
cháy nguyên
liệu hoá thạch
I. TRAO ĐỔI VẬT CHẤT QUA CHU TRÌNH SINH ĐỊA HÓA
II. MỘT SỐ CHU TRÌNH SINH ĐỊA HOÁ
1. Chu trình cacbon
2. Chu trình nitơ
Thực vật hấp thụ
nitơ dưới dạng nào?
Mô tả ngắn gọn sự
trao đổi nitơ trong
tự nhiên?

I. TRAO ĐỔI VẬT CHẤT QUA CHU TRÌNH SINH ĐỊA HÓA
II. MỘT SỐ CHU TRÌNH SINH ĐỊA HOÁ
1. Chu trình cacbon
2. Chu trình nitơ
- Các muối được hình thành trong tự nhiên bằng con
đường vật lí, hóa học và sinh học.
- Thực vật hấp thụ nitơ dưới dạng muối amôn (NH
4
+
) và
nitrat (NO
3
-
) .
- Nitơ từ xác sinh vật trở lại môi trường đất, nước thông
qua hoạt động phân giải chất hữu cơ của vi khuẩn, nấm,
…
- Hoạt động phản nitrat của vi khuẩn trả lại một lượng nitơ
phân tử cho đất, nước và bầu khí quyển.
N
2
khí
quyển
NH
4
+

NO
3
-

Chuỗi
lưới thức
ăn
Lắng đọng
trong
các trầm tích
Tia lửa điện +
VSV cố định đạm
TV
2. Chu trình nitơ
Sản xuất
phân đạm
VSV phản nitrat hoá
VSV phân giải đạm
I. TRAO ĐỔI VẬT CHẤT QUA CHU TRÌNH SINH ĐỊA HÓA
II. MỘT SỐ CHU TRÌNH SINH ĐỊA HOÁ
1. Chu trình cacbon
2. Chu trình nitơ
Hãy nêu một số biện pháp sinh học làm tăng lượng đạm
Hãy nêu một số biện pháp sinh học làm tăng lượng đạm
trong đất để nâng cao năng suất cây trồng và cải tạo đất?
trong đất để nâng cao năng suất cây trồng và cải tạo đất?
* Một số biện pháp sinh học làm tăng lượng đạm trong đất:
Trồng cây họ đậu, thả bèo dâu vào ruộng lúa, cung cấp cho đất
các chế phẩm sinh học, các vsv cố định đạm
I. TRAO ĐỔI VẬT CHẤT QUA CHU TRÌNH SINH ĐỊA HÓA
II. MỘT SỐ CHU TRÌNH SINH ĐỊA HOÁ
1. Chu trình cacbon
2. Chu trình nitơ
3. Chu trình nước

Hãy mô tả ngắn gọn sự trao sự tuần hoàn của nước trong tự nhiên.
Hãy mô tả ngắn gọn sự trao sự tuần hoàn của nước trong tự nhiên.
Để bảo vệ nguồn nước cần phải làm gì?
Để bảo vệ nguồn nước cần phải làm gì?
I. TRAO ĐỔI VẬT CHẤT QUA CHU TRÌNH SINH ĐỊA HÓA
II. MỘT SỐ CHU TRÌNH SINH ĐỊA HOÁ
1. Chu trình cacbon
2. Chu trình nitơ
3. Chu trình nước
- Nước mưa rơi xuống đất, một phần thấm xuống các
mạch nước ngầm, một phần tích lũy trong sông, suối, ao,
hồ,…
- Nước mưa trở lại bầu khí quyển thông qua hoạt động
thoát hơi nước của lá cây và bốc hơi nước trên mặt đất.
I. TRAO ĐỔI VẬT CHẤT QUA CHU TRÌNH SINH ĐỊA HÓA
II. MỘT SỐ CHU TRÌNH SINH ĐỊA HOÁ
1. Chu trình cacbon
2. Chu trình nitơ
3. Chu trình nước
-
Có rất nhiều biện pháp bảo vệ nguồn nước trên trái đất như:
+ bảo vệ rừng và trồng cây gây rừng sẽ góp phần hạn chế dòng
chảy trên mặt đất, qua đó lượng nước ngấm xuống các mạch nước
ngầm cao hơn, đồng thời hạn chế nhiều tác hại như lũ quét, sói mòn
đất. Cây xanh thoát hơi nước góp phần vào tuần hoàn nước của trái
đất.
+ Bảo vệ cá nguồn nước sạch, chống ô nhiễm.
+ Sử dụng tiết kiệm nguồn nước bề mặt, cũng như nguồn nước
ngầm tránh cạn kiệt nguồn nước.

I. TRAO ĐỔI VẬT CHẤT QUA CHU TRÌNH SINH ĐỊA HÓA
II. MỘT SỐ CHU TRÌNH SINH ĐỊA HOÁ
III. SINH QUYỂN
1. Khái niệm
Sinh quyển là gì?
Sinh quyển là gì?
Sinh quyển gồm toàn bộ sinh vật
và môi trường vô sinh trên trái
đất hoạt động như một hệ sinh
thái lớn nhất. Sinh quyển gồm
nhiều khu sinh học.
I. TRAO ĐỔI VẬT CHẤT QUA CHU TRÌNH SINH ĐỊA HÓA
II. MỘT SỐ CHU TRÌNH SINH ĐỊA HOÁ
III. SINH QUYỂN
1. Khái niệm
2. Các khu sinh học trong sinh quyển
Nêu khái niệm khu
Nêu khái niệm khu
sinh học? Kể tên các
sinh học? Kể tên các
khu sinh học trên
khu sinh học trên
trái đất?
trái đất?


- Khu sinh học
(biôm): là các hệ sinh

thái cực lớn đặc
trưng cho đặc điểm
địa lý, khí hậu và
sinh vật của vùng đó.
III. SINH QUYỂN
1. Khái niệm
2. Các khu sinh học trong sinh quyển
- Khu sinh học trên cạn: đồng rêu đới lạnh: ở vùng cực thuộc khu vực
lạnh quanh năm, băng đóng gần như vĩnh viễn trên bề mặt đất. Ngày mùa
hè rất dài, mặt trời hàng tháng không lặn, còn về mùa đông đêm cũng kéo
dài hàng tháng. Tro0ng ĐK như vậy TV không thể phát triển nhiều, chủ
yếu chỉ có các loài reeucos rễ mọc nông và một ít cây có khả năng ra hoa
nhanh chóng trong những ngày mùa hạ. Cây lớn nhất ở đây là cây phong
lùn và liễu miền cực chúng chỉ cao bằng ngón tay.
Đồng rêu đới lạnh
III. SINH QUYỂN
1. Khái niệm
2. Các khu sinh học trong sinh quyển
- Khu sinh học trên cạn: rừng thông phương Bắc,
Rừng lá kim (Taiga)
I. TRAO ĐỔI VẬT CHẤT QUA CHU TRÌNH SINH ĐỊA HÓA
II. MỘT SỐ CHU TRÌNH SINH ĐỊA HOÁ
III. SINH QUYỂN
1. Khái niệm
2. Các khu sinh học trong sinh quyển
- Khu sinh học trên cạn: rừng rụng lá ôn đới, rừng mưa nhiệt
đới.