TRƯỜNG TRUNG HỌC CƠ SỞ TÔNG LẠNH
MÔN: NGỮ VĂN 9
GIÁO VIÊN: NGUYỄN THU VÂN
TiÕt 153:

? §©y lµ ai
1
2
3
4
5

Bà là nhà văn nữ có sở trường về
truyện ngắn với ngòi bút miêu tả tâm
lí tinh tế, sắc sảo, đặc biệt là tâm lí
nhân vật nữ.
Lê Minh Khuê

Ông là một nhà văn Nam Bộ, rất
am hiểu và gắn bó với mảnh đất ấy.
Ông hầu như chỉ viết về cuộc sống
và con người Nam Bộ trong chiến
tranh và sau hoà bình.
Nguyễn Quang Sáng.

Ông được mệnh danh là nhà
văn của nông thôn Việt Nam.
Kim Lân

Những thiên truyện của ông thể

hiện một phong cách văn xuôi nhẹ
nhàng, tình cảm, giàu chất thơ và
mang nhiều ý nghĩa sâu sắc về vẻ
đẹp con người.
Nguyễn Thành Long

Ông được đánh giá là một trong số
những người “ mở đường tinh anh
và tài năng” , đã đi được xa nhất
trong chặng mở đầu của công cuộc
đổi mới văn học sau 1975.
Nguyễn Minh Châu.

(Nh÷ng ng«i sao xa x«i)
(ChiÕc l îc ngµ)
(BÕn quª)
(Lµng)
(LÆng lÏ Sa Pa)
Lª Minh Khuª NguyÔn Quang S¸ng NguyÔn Minh Ch©u
Kim L©n
NguyÔn Thµnh Long

TT Tác phẩm Tác giả
Năm
ST
Thể loại Tóm tắt nội dung
Làng
(trích)
Kim Lân
1948

Tâm trạng của ông Hai ở nơi tản cư khi nghe tin
làng mình theo giặc. Truyện thể hiện tình yêu
làng, yêu nước sâu sắc, thống nhất hoà quyện
Chiếc lược
ngà (trích)
Nguyễn
Quang
Sáng
1966
Câu chuyện éo le và cảm động về hai cha con: ông
Sáu và bé Thu trong lần ông về thăm nhà và ở
khu căn cứ. Qua đó, truyện ca ngợi tình cha con
thiêng liêng, sâu sắc trong hoàn cảnh chiến tranh
Lặng lẽ Sa
Pa (trích)
Nguyễn
Thành
Long
1970
Cuộc gặp gỡ tình cờ của ông hoạ sĩ, cô kĩ sư trẻ với
người thanh niên làm việc một mình tại trạm khí tượng
trên đỉnh Yên Sơn cao 2600m. Truyện ca ngợi những
người lao động thầm lặng, có cách sống đẹp, cống
hiến cho đất nước.
Bến quờ
(trích)
Nguyễn
Minh
Châu
Qua những cảm xúc và suy ngẫm của nhân vật Nhĩ

vào lúc cuối đời trên giường bệnh, truyện thức tỉnh
mỗi người sự trân trọng những giá trị và vẻ đẹp bình
dị, gần gũi của cuộc sống, của quê hương.
1985
Những ngôi
sao xa xôi
(trích )
Lê
Minh
Khuê
1971
Cuộc sống, chiến đấu của ba cô gái TNXP trên một
cao điểm ở tuyến đường Trường Sơn trong những
năm chống Mĩ cứu nước. Truyện làm nổi bật tâm hồn
trong sáng, giầu mơ mộng tinh thần dũng cảm cuộc
sống chiến đấu đầy gian khổ, hi sinh nhưng rất hồn
nhiên, lạc quan của họ.
Truyện
ngắn
Truyện
ngắn
Truyện
ngắn
Truyện
ngắn
Truyện
ngắn
1
2
3

4
5

Sắp xếp những tác phẩm đã học sau vào giai đoạn lịch sử phù hợp?
GIAI ĐOẠN
Kháng chiến chống Pháp
(1945-1954)
Kháng chiến chống Mỹ,
Miền Bắc xây dựng XHCN
(1954-1975)
Thời kỳ hoà bình
Sau 1975
Lµng - Kim L©n
ChiÕc l îc ngµ
NguyÔn Quang S¸ng
LÆng lÏ Sa pa
NguyÔn Thµnh Long
Nh÷ng ng«i sao xa x«i
Lª Minh Khuª
BÕn quª
NguyÔn Minh Ch©u
Lµng - Kim L©n
ChiÕc l îc ngµ
NguyÔn Quang S¸ng
LÆng lÏ Sa pa
NguyÔn Thµnh Long
Nh÷ng ng«i sao xa x«i
Lª Minh Khuª
BÕn quª
NguyÔn Minh Ch©u



GIAI ON
Khỏng chin chng Phỏp
(1945-1954)
Khỏng chin chng M,
Min Bc xõy dng XHCN
(1954-1975)
Thi k ho bỡnh
Sau 1975
Làng - Kim Lân
Chiếc l ợc ngà
Nguyễn Quang Sáng
Lặng lẽ Sa pa
Nguyễn Thành Long
Những ngôI sao xa xôi
Lê Minh Khuê
Bến quê
Nguyễn Minh Châu
Đất n ớc trải qua nhiều thăng trầm, với những biến cố lớn lao của lịch
sử, đối đầu với hai cuộc kháng chiến chống Pháp, chống Mỹ và công
cuộc xây dựng đất n ớc






STT
Truyện, tác giả

Năm
S.T
Hình ảnh đất n ớc
Hình ảnh con ng ời việt nam
Hình ảnh con ng ời việt nam
Làng
(trích
truyện ngắn)
Lặng lẽ Sa Pa
(trích truyện
ngắn)
Chiếc l ợc ngà
(trích truyện
ngắn)
Bến quê
(trích
truyện ngắn)
Những ngôi sao xa
xôi
(trích truyện
ngắn)
1948
1970
1966
1971
1
2
3
4
5

1985
- Kháng chiến chống Pháp.
- Kháng chiến chống Mĩ,
-Kháng chiến chống Mĩ giải
phóng miền Nam
Kháng chiến chống Mĩ trên
tuyến đ ờng Tr ờng Sơn.
Thời kì hoà bình.
II. Đất n ớc và con ng ời Việt Nam
- Ng ời dân đi tản c .
- Đất n ớc chịu nhiều mất
mát hi sinh.
- XDCNXH ở miền Bắc.
Ông Hai:
Anh thanh
niên:
Ông Sáu:
Bé Thu:
Ba cô gái thanh niên xung
phong:
Suy nghĩ và chiêm nghiệm của Nhĩ về
cuộc đời và quê h ơng.
Đất n ớc trải qua những thăng trầm
của lịch sử.
Yêu làng và yêu n ớc, quyết tâm trung
thành với cụ Hồ với kháng chiến.
Yêu con tha thiết, sâu nặng trong
hoàn cảnh éo le của chiến tranh.
Yêu cha mãnh liệt, tính cách mạnh
mẽ, cứng cỏi.

Yêu thích và hiểu ý nghĩa
công việc thầm lặng, giàu mơ ớc và có lí t ởng
sống cao đẹp.
Dũng cảm,
không sợ hi sinh, tình cảm trong sáng, hồn
nhiên, lạc quan trong hoàn cảnh chiến đấu
ác liệt.
Nhĩ:

CON NGƯỜI VIỆT NAM
THỜI KỲ CHỐNG PHÁP THỜI KỲ CHỐNG MĨ THỜI KỲ HOÀ BÌNH
-
Yêu làng.
-
Yêu nước
-
Thuỷ chung,
tin tưởng
vào kháng chiến
-
Yêu nước, dũng cảm.
-
Chịu nhiều hy sinh,
mất mát.
-
Có tình cảm cao đẹp.
Có những suy ngẫm,
chiêm nghiệm về
con người, cuộc đời
- Có tâm hồn cao đẹp.

- Có đời sống tình cảm sâu sắc, phong phú.







STT
Truyện, tác giả
Năm S.T
Hình ảnh đất n ớc
Hình ảnh con ng ời việt nam
Hình ảnh con ng ời việt nam
Làng
(trích
truyện ngắn)
Lặng lẽ Sa Pa
(trích truyện
ngắn)
Chiếc l ợc ngà
(trích truyện
ngắn)
Bến quê
(trích
truyện ngắn)
Những ngôi sao xa
xôi
(trích truyện
ngắn)

1948
1970
1966
1971
1
2
3
4
5
1985
- Kháng chiến chống Pháp.
-Kháng chiến chống Mĩ,
-Kháng chiến chống Mĩ giải
phóng miền Nam
Kháng chiến chống Mĩ trên
tuyến đ ờng Tr ờng Sơn.
Thời kì hoà bình.
II. Đất n ớc và con ng ời Việt Nam
- Ng ời dân đi tản c .
- Đất n ớc chịu nhiều mất
mát hi sinh.
-XDCNXH ở miền Bắc.
Ông Hai:
Anh thanh
niên:
Ông Sáu:
Bé Thu:
Ba cô gái thanh niên xung
phong:
Suy nghĩ và chiêm nghiệm của Nhĩ về

cuộc đời và quê h ơng.
Đất n ớc trải qua
những thăng trầm
của lịch sử.
-
Có đời sống tâm hồn phong phú,
phẩm chất tốt đẹp (Dũng cảm, yêu đời,
sẵn sàng chiến đấu và hi sinh cho độc
lập và tự do của đất n ớc.
-Vẻ đẹp mộc mạc mà thiêng liêng cao cả.
Yêu làng và yêu n ớc, quyết tâm
trung thành với cụ Hồ với kháng chiến.
Yêu con tha thiết, sâu nặng trong
hoàn cảnh éo le của chiến tranh.
Yêu cha mãnh liệt, tính cách mạnh
mẽ, cứng cỏi.
Yêu thích và hiểu ý nghĩa
công việc thầm lặng, giàu mơ ớc và có lí t ởng
sống cao đẹp.
Dũng cảm,
không sợ hi sinh, tình cảm trong sáng, hồn
nhiên, lạc quan trong hoàn cảnh chiến đấu
ác liệt.
Nhĩ:

Bài tập trắc nghiệm
Nhận xét về nội dung của các tác phẩm truyện
hiện đại Việt Nam ( từ Cách mạng tháng 8 -
1945) trong ch ơng trình ngữ văn 9 có những ý
kiến sau:

A- Tái hiện đời sống Cách Mạng và kháng chiến
của mọi tầng lớp nhân dân bằng những bức tranh
sinh động.
B- Biểu hiện sức sống bền bỉ và vẻ đẹp tâm hồn
của con ng ơì Việt Nam.
C- Phản ánh nỗi thống khổ của ng ời nông dân d ới
chế độ cũ.
D- Tập trung thể hiện số phận, hạnh phúc, buồn
vui của mỗi con ng ời trong cuộc sống đời th ờng ,
để h ớng con ng ời tới những giá trị tốt đẹp, bền
vững trong cuộc đời.
ỏp ỏn: A, B, D

Truyện hiện đại Việt Nam
(Sau CM Tháng Tám)
Con ng ời Việt Nam:
Yêu n ớc tha thiết,
tâm hồn trong sáng
Đất n ớc Việt Nam:
Những biến cố thăng
trầm, vất vả gian lao
-
Sức sống mãnh liệt bền
bỉ.
-
Mộc mạc giản dị mà
thiêng
liêng cao cả
- Lòng yêu n ớc và lòng tự hào
dân tộc


III. Nghệ thuật kể
chuyện
TT
TRUYN,
TC GI
NGễI K
TC DNG
TèNH HUNG
TRUYN
TC DNG
1
2
3
4
5
Làng (trích
truyện ngắn
)
Lặng lẽ Sa Pa
(trích truyện
ngắn)
Chiếc l ợc ngà
(trích truyện
ngắn)
Bến quê
(trích truyện
ngắn)
Những ngôi sao
xa xôi

(trích
truyện ngắn)
Ngôi 3
(đặt
vào nhân
vật ông Hai)
Ngôi 3
(đặt
vào nhân vật
ông họa sĩ)
Ngôi 1: x ng
tôi
(bác
Ba)
Ngôi 3
(đặt
vào nhân vật
Nhĩ)
Ngôi 1:
x ng tôi
(Ph ơng
Định)
- Khách quan,
chân thực.
-Khách quan,
chân thực.
-Câu chuyện trở
lên gần gũi, chân
thực.
-Câu chuyện trở

lên gần gũi, chân
thực.
-Tính khách quan
hiện thực d ờng nh
đ ợc tăng thêm.
- Ông Hai nghe tin
làng Chợ Dầu theo
giặc
-Tình yêu làng và
tình yêu n ớc đ ợc
biểu hiện sâu sắc
-Tính cách và phẩm
chất của các nhân
vật bộc lộ, đặc biệt
là anh thanh niên.
-Rút ra những
trải nghiệm về
cuộc đời, quy luật
sống
- Cuộc gặp gỡ bất
ngờ trên đỉnh cao
Yên Sơn.
-Nhĩ đang sống những
ngày cuối cùng của
cuộc đời trên gi ờng
bệnh.
- Ông Sáu về thăm gia
đình, Thu không nhận ba.
-Thu nhận ra ba thì ông
Sáu phải ra đi.

-Ông Sáu hi sinh khi ch a kịp
trao cho con cây l ợc
-Chuyện bất ngờ,
hấp dẫn nh ng vẫn
phù hợp với lo-
gich cuộc sống
chiến tranh.
-Những lần phá bom
nguy hiểm
-Cuộc chiến đấu nguy
hiểm nh ng tâm hồn 3
thanh niên xung phong
vẫn hồn nhiên, lạc quan,
kiên c ờng.
-Trận m a đã bất ngờ.

BI TP TRC NGHIM
Nhận xét về đặc sắc nghệ thuật của các tác
phẩm truyện hiện đại Việt Nam ( từ Cách mạng
tháng 8 1945) trong ch ơng trình ngữ văn 9 có
những ý kiến sau:
A- Xây dựng tình huống bất ngờ, hợp lý tự nhiên
B- Xây dựng nhân vật thành công: miêu tả tâm
lý tinh tế.
C- Lựa chọn ngôi kể phù hợp, ngôn ngữ, giọng
điệu trong sáng, giàu chất trữ tình.
D- Nghệ thuật ớc lệ.
Đáp án: A, B, C

Bài tập

Hút một điếu thuốc lào, uống một hụm chè t ơi nóng, ông chóp chép
cái miệng ngẫm nghĩ; bao nhiêu ý nghĩ vui thích chen chúc trong đầu óc.
Tiếng quạt, tiếng thở, tiếng trẻ con khóc, cùng với tiếng c ời nói của
cánh đi phá đ ờng về râm ran một góc đ ờng. D ới chân đồi, những thửa
ruộng lúa xanh m ợt, uốn quanh co d ới trời nắng, lấp loáng nh một khúc
sông. Có mấy bóng cò trắng bay dật dờ
(Trích - Làng- Kim Lân ).
Đọc đoạn trích sau và xác định yếu tố miêu tả, nghị
luận
Hồi ch a vào nghề, những đêm bầu trời đen kịt, nhìn kĩ mới thấy một
ngôi sao xa, cháu cũng nghĩ ngay ngôi sao kia lẻ loi một mình. Bây giờ
làm nghề này cháu không nghĩ nh vậy nữa. Vả, khi ta làm việc, ta với
công việc là đôi, sao gọi là một mình đ ợc? Huống chi việc của cháu gắn
liền với việc của bao anh em, đồng chí d ới kia. Công việc của cháu gian
khổ là thế đấy, chứ cất nó đi, cháu buồn đến chết mất
(
Trích - Lặng lẽ Sa Pa - Nguyễn Thành Long
).
M
i
ê
u

t
ả
N
g
h
ị


l
u
ậ
n

III. Nghệ thuật kể
chuyện
Tiết 153:
Nghệ thuật kể chuyện
Ph ơng thức
trần thuật
(ngôi thứ nhất,
thứ ba)
Tình huống truyện
(bất ngờ, hợp lí)
Cách xây dựng nhân
vật
Xây dựng nhân vật chính
quan nhân vật phụ
Miêu tả tâm lý nhân vật
Hình ảnh Đất n ớc và con ng ời
Việt Nam

Nghệ thuật
Nội dung
Thành tựu và đặc điểm
của văn xuôi Việt Nam
sau 1945
Truyện hiện đại Việt Nam
(Sau CM Tháng Tám)



IV. Luyện tập
Nhìn hình đoán tác phẩm
1
2
3 4
Làng
Lặng lẽ Sa
Pa
Bến quê
Những ngôi sao xa xôi