Chào mừng quý thầy cô về tham dự hội thi
“Giáo viên giỏi cấp huyện” Năm học 2011-2012
Môn: Vật Lí 7 -Bài 14
Môn: Vật Lí 7 -Bài 14
Tiết 15: PHẢN XẠ ÂM - TIẾNG VANG
Tiết 15: PHẢN XẠ ÂM - TIẾNG VANG
KIỂM TRA BÀI CŨ
Câu 1: Âm truyền được trong những môi trường nào?
Không truyền được qua môi trường nào?
Câu 2: So sánh vận tốc truyền âm trong ba môi trường:
Rắn, lỏng, không khí?
Đáp án
Câu 1: Âm có thể truyền qua những môi trường như: rắn,
lỏng, không khí và không truyền qua chân không.
Câu 2: vận tốc truyền âm trong chất lỏng nhỏ hơn trong
chất rắn và lớn hơn trong không khí.
- Âm dội lại khi gặp một mặt
chắn là âm phản xạ.
- Nghe được tiếng vang khi âm
truyền đến vách đá dội lại đến
tai ta chậm hơn âm truyền trực
tiếp đến tai một khoảng thời
gian ít nhất là 1/15giây.
Âm truyền trực tiếp
Âm phản xạ
Nghe được tiếng vang khi
nào?
Âm phản xạ và tiếng vang
có gì giống và khác nhau?

+ Giống nhau: Đều là âm phản xạ
+ Khác nhau: Tiếng vang là âm phản xạ
nghe được từ khoảng cách âm phát ra ít
nhất khoảng 1/15 giây.
C
1.
Em đã từng nghe được tiếng vang ở đâu? Vì sao em
nghe được tiếng vang đó?
Trả lời.
C
1.
Nghe thấy tiếng vang ở giếng nước sâu, trong hang
động, phòng rộng, vùng đồi núi thường có tiếng vang khi có
âm phát ra. Vì ta phân biệt được âm phát ra trực tiếp và âm
phản xạ.
Thảo luận theo bàn.
C
2.
Tại sao trong phòng kín ta thường nghe thấy âm to
hơn so với khi ta nghe chính âm đó ở ngoài trời?
C
2. -
Trong phòng kín khoảng cách nhỏ thời gian nghe thấy âm
dội lại cách âm phát ra nhỏ hơn 1/15 giây
→
âm phát ra trùng
với âm phản xạ
→
âm to.
- Ngoài trời âm phát ra không gặp vật cản nên không

có âm phản xạ, tai chỉ nghe thấy âm phát ra
→
âm nhỏ
hơn.
Trả lời:
s
C
3
.
Khi nói to trong phòng rất lớn thì nghe được tiếng vang.
Nhưng nói to như vậy trong phòng nhỏ thì lại không nghe
thấy tiếng vang.
a)Trong phòng nào có âm phản xạ?
b)Hãy tính khoảng cách ngắn nhất từ người nói đến bức
tường để nghe được tiếng vang. Biết vận tốc truyền âm trong
không khí là 340m/s.
? Để tính được khoảng cách ngắn
nhất từ người nói đến bức tường ta áp
dụng công thức nào?
C
3.
a) Phòng nào cũng có âm phản xạ.
Áp dụng công thức: s = v . t
?Thời gian âm truyền đi từ chỗ
người nói đến bức tường là bao
nhiêu?
1
15
: 2 =
1

30
b) Thời gian âm truyền đi từ chỗ người nói đến bức tường
là: t = (s)
1
30
=
khoảng cách ngắn nhất từ nói
đến bức tường để nghe rõ tiếng vang là:
s = 340
•
11,3(m)

Trả lời:
Bài tập trắc nghiệm:
Điền các cụm từ thích hợp vào chỗ trống để được
kết luận đúng.
Có tiếng vang khi ta nghe thấy …………… cách
……………… một khoảng thời gian ít nhất là 1/15
giây.
âm phản xạ
với âm phát ra
Hình 14 .2

Quan sát hình vẽ 14 . 2 và cho biết
thí nghiệm gồm những dụng cụ nào?
Nêu tiến trình làm thí nghiệm?
Vật như thế nào thì phản xạ
âm tốt, vật như thế nào thì
phản xạ âm kém?

- Miếng xốp, - Ghế đệm mút
- Mặt gương, - tấm kim loại,
- Áo len, - Cao xu xốp,
- Mặt đá hoa, - Tường gạch.
Vật nào phản xạ âm tốt, vật nào
phản xạ âm kém?
Phản xạ âm tốt

Phản xạ âm kém
Mặt gương Miếng xốp
Mặt đá hoa Áo len
Tấm kim loại Ghế đệm mút
Tường gạch Cao su xốp
Tường gạch.
Mặt gương
miếng xốp
Áo len
Mặt đá hoa
Đệm mút
Tấm kim loại
Cao su xốp
C
4.
trong những vật sau đây:
C
5.
Trong nhiều phòng hòa nhạc, phòng chiếu bóng, phòng
ghi âm, người ta thường làm tường sần sùi và treo rèm
nhung để làm giảm tiếng vang, Hãy giải thích tại sao?
C

5.
Làm tường sần sùi, treo rèm nhung để hấp thụ âm tốt hơn
nên giảm tiếng vang. Âm nghe được rõ hơn.
Tấm hút âm.Chống phản xạ và
khuyếch tán tần số trung và cao
Để giá sách trong phòng nhạc cũng là
một cách hạn chế âm nhiễu.
Làm tường sần sùi
Treo rèm nhung
Treo rèm và trải
thảm
Không phải tự nhiên trong phòng
nghe có các tấm mút, thảm trải sàn.
Ảnh:22nd
Các tấm tán âm lồi lõm đặt trong
phòng nghe/phòng thu. Ảnh: Auralex.
C
6.
Khi muốn nghe rõ hơn người ta thường đặt bàn tay
khum lại, vào vành tai ( hình 14.3), đồng thời hướng tai
về phía nguồn âm. Hãy giải thích tại sao?
C
7
: Siêu âm có thể phát thành chùm tia hẹp và ít bị nước
hấp thụ nên truyền đi xa trong nước, vì thế người ta
thường sử dụng sự phản xạ của siêu âm để xác định độ
sâu của biển.
Giả sử tàu phát ra siêu âm và thu được âm
phản xạ của nó từ đáy biển sau 1 giây (hình
14 .4). Tính gần đúng độ sâu của đáy biển,

biết vận tốc truyền âm trong nước là
1500m/s?
? Âm đi từ mặt nước xuống đáy biển hết bao nhiêu
thời gian?
? Thời gian 1s là thời gian âm đi như thế nào?
Hình 14 .4
1 giây là thời gian âm đi từ mặt nước xuống
đáy biển và đi từ đáy biển lên mặt nước.
Bài giải:
Âm truyền từ mặt nước xuống đáy biển hết:
1 : 2 = 0,5 (s)
Độ sâu của đáy biển là:
s = v . T = 1500 . 0,5 = 750 (m)
a) Trồng cây xung quanh bệnh viện.
b) Xác định độ sâu của biển.
c) Làm đồ chơi “điện thoại dây”.
d) Làm tường phủ dạ, nhung.
Trồng cây xung quanh bệnh
viện để âm truyền đến gặp lá cây
bị phản xạ ra nhiều hướng
→

âm truyền đến bệnh viện giảm đi
C
8.
Hiện tượng phản xạ âm được sử dụng trong
những trường hợp nào dưới đây?
Sự phản xạ
của ciêu âm
để xác định

độ sâu của
đáy biển.


V
ậ
t

p
h
ả
n

x
ạ







â
m

k
é
m
V
ậ

t

p
h
ả
n

x
ạ

â
m

t
ố
t
T
i
ế
n
g

v
a
n
g
Â
m

p

h
ả
n

x
ạ

Tiết 15: Bài 14
PHẢN XẠ ÂM – TIẾNG VANG
Âm phản xạ
Tiếng vang
Vật phản xạ âm tốt
Vật phản xạ âm
kém
Ứ
n
g

d
ụ
n
g
Có tiếng vang khi ta
nghe thấy âm phản xạ
cách với âm phát ra
một khoảng thời gian ít
nhất là 1/15 giây.
Âm dội lại
khi gặp một
mặt chắn gọi

là âm phản
xạ.
Nhứng vật
cứng có bề
mặt nhẵn
bóng
Những vật
mềm, xốp có
bề mặt gồ
ghề
BÀI TẬP TRẮC NGHIỆM
1. Ta thường nghe được tiếng vang ở:
A.Trong phòng học B. Trong hang núi
C. Ngoài bờ biển D. Tất cả các trường hợp trên
2. Tai ta nghe được âm to nhất khi:
A. Âm phát ra đến tai trước âm phản xạ;
B. Âm phát ra đến tai cùng một lúc với âm phản xạ;
C. Âm phát ra đến tai sau âm phản xạ;
D. Không có câu nào đúng.
Cã thÓ em ch a biÕt
Cá heo, dơi phát ra siêu âm và nhờ
âm phản xạ để tìm thứ ăn. Đặc biệt con
dơi còn có thể sử dụng phản xạ của siêu
âm để tránh chướng ngại vật khi bay. Vì
vậy có người nói rằng rơi “nhìn” được
trong bóng tối.
CÓ THỂ EM CHƯA BIẾT:
* Học thuộc nội dung ghi nhớ, trả lời câu hỏi từ

C

1
đến C
8
trong vở bài tập.
* Làm bài tập 14 . 1 đến 14 . 6 trong SBT.
* Đọc trước bài 15: Chống ô nhiễm tiếng ồn.
Hãy yêu thích việc mình làm
Bạn sẽ cảm thấy thú vị hơn
Và việc mình là sẽ có hiệu quả hơn.