BÀI 22: TÁC DỤNG CỦA DÒNG ĐIỆN TỪ TRƯỜNG
Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (2.4 MB, 24 trang )
Nhiệt liệt chào mừng quý thầy, cô giáo
về dự tiết học Vật lý của lớp 9A2
Năm học: 2010 2011
********
Giaựo vieõn daùy:
Nguyeón Thaứnh Trung
Nhiệt liệt chào mừng quý thầy, cô giáo
về dự tiết học Vật lý của lớp 9A2
Năm học: 2010 2011
********
Giaựo vieõn daùy:
Nguyeón Thaứnh Trung
TRNG THCS TRN PH TX BUễN H
K
A
Khi đóng khoá K, hiện tượng gì sẽ xảy ra với
kim nam châm?
K
A
A B
Khi cuộn dây có dòng điện chạy qua thì có
tác dụng từ. Vậy cho dòng điện chạy qua một
dây dẫn thẳng hay dây dẫn có hình dạng bất
kỳ thì nó có tác dụng từ hay không ?
I. LỰC TỪ :
1. Thí nghiệm :
K
A
A B
Bố trí thí nghiệm như hình 22.1 – SGK sao cho lúc công
tắc K mở, dây dẫn AB song song với kim nam châm đang
đứng yên.
C1: Khi đóng công tắc K có hiện tượng gì xảy ra đối với
kim nam châm? Lúc đã cân bằng, kim nam châm còn
song song với dây dẫn nữa không?
C1: Kim nam ch©m bÞ lÖch ®i kh«ng cßn song song víi
d©y dÉn n÷a.
I. LỰC TỪ :
1. Thí nghiệm :
2. Kết luận :
Dßng ®iƯn ch¹y qua d©y dÉn th¼ng hay d©y dÉn cã h×nh
d¹ng bÊt kú ®Ịu g©y t¸c dơng lùc (gäi lµ lùc tõ) lªn kim
nam ch©m ®Ỉt gÇn nã. Ta nãi r»ng dßng ®iƯn cã t¸c dơng tõ.
II. TỪ TRƯỜNG :
1. Thí nghiệm :
Một kim nam châm thử đặt tự do trên trục thẳng
đứng, đang chỉ hướng Nam – Bắc. Đưa nó đến các vò
trí khác nhau xung quanh dây dẫn có dòng điện hoặc
xung quanh thanh nam châm.
I. LỰC TỪ :
1. Thí nghiệm :
2. Kết luận :
II. TỪ TRƯỜNG :
1. Thí nghiệm :
S
N
S
N
I. LỰC TỪ :
1. Thí nghiệm :
2. Kết luận :
II. TỪ TRƯỜNG :
1. Thí nghiệm :
C2: Cã hiÖn t îng g× x¶y ra víi kim nam ch©m?
Kim nam ch©m lÖch khái h íng Nam - B¾c.
II. T TRNG :
1. Thớ nghim :
C3: ở mỗi vị trí sau khi nam châm đã đứng yên, xoay cho nó
lệch khỏi h ớng vừa xác định, buông tay. Nhận xét h ớng của kim
nam châm sau khi đã trở lại vị trí cân bằng.
Kim nam châm luôn chỉ một h ớng xác định.
II. T TRNG :
1. Thớ nghim :
- Không gian xung quanh nam châm và xung quanh
dòng điện có khả năng tác dụng lực từ lên kim nam châm
đặt trong nó. Ta nói trong không gian đó có từ tr ờng.
- Ti mi v trớ nht nh trong t trng ca
thanh nam chõm hoc ca dũng in, kim nam
chõm u ch mt hng xỏc nh.
2. Kt lun :
II. T TRNG :
1. Thớ nghim :
2. Kt lun :
3. Cỏch nhn bit t trng :
a) Dùng kim nam châm đ a vào không gian cần kiểm tra.
Nếu có lực từ tác dụng lên kim nam châm thì nơi đó có từ
tr ờng.
b) Kết luận : Nơi nào trong không gian có lực từ tác dụng lên
kim nam châm thì nơi đó có từ tr ờng .
Ngi ta khụng nhn bit c trc tip t trng
bng giỏc quan m phi bng cỏc dng c riờng, vớ d
nh dựng kim nam chõm.
a) T các thí nghiệm ở trên, hãy rút ra cách dùng kim nam
châm để phát hiện ra từ tr ờng.
Từ trường ảnh hưởng
đến môi trường sống
của chúng ta như thế
nào?!
Các kiến thức về môi trường:
+ Trong không gian, từ trường và điện trường tồn tại
trong một trường thống nhất là điện từ trường. Sóng
điện từ là sự lan truyền của điện từ trường biến thiên
trong không gian.
+ Các sóng radio, sóng vô tuyến, ánh sáng nhìn thấy,
tia X, tia gamma cũng là sóng điện từ. Các sóng điện
từ truyền đi mang theo năng lượng. Năng lượng sóng
điện từ phụ thuộc vào tần số và cường độ sóng.
Một vài hình ảnh về từ trường trong môi trường sống của
chúng ta.
Một vài hình ảnh về từ trường trong môi trường sống của
chúng ta.
Một vài hình ảnh về từ trường trong môi trường sống của
chúng ta.
Để hạn chế tác hại của sóng điện từ đối với con người
thì chúng ta cần phải làm gì?
Xây dựng các trạm phát sóng điện từ xa khu dân cư.
Sử dụng điện thoại di động hợp lí, đúng cách: Không sử
dụng điện thoại di động để đàm thoại quá lâu, tắt điện thoại
khi ngủ hoặc để xa người.
Giữ khoảng cách giữa các trạm phát sóng phát thanh truyền
hình một cách thích hợp.
Tăng cường sử dụng truyền hình cáp, điện thoại cố định,
chỉ sử dụng điện thoại di động khi thật cần thiết.
Đảm bảo hành lang an toàn điện (đặc biệt là đường dây
điện cao thế).
III. VẬN DỤNG :
C
4
: Nếu có một kim nam châm thì em làm thế nào
để phát hiện ra trong dây dẫn AB có dòng điện
hay không ?
Đưa kim nam châm đến gần dây dẫn AB. Nếu
thấy kim nam châm lệch ra khỏi hướng Bắc – Nam
thì dây dẫn AB có dòng điện chạy qua. Và ngược
lại.
C5: ThÝ nghiƯm nµo ®· lµm víi nam ch©m chøng tá
r»ng xung quanh Tr¸i §Êt cã tõ tr êng?
§Ỉt kim nam ch©m ë tr¹ng th¸i tù do, khi ®· ®øng
yªn kim nam ch©m lu«n chØ h íng B¾c - Nam, chøng tá
xung quanh Tr¸i ®Êt cã tõ tr êng.
III. VN DNG :
C6: Tại một điểm trên bàn làm việc, ng ời ta thử đi thử
lại vẫn thấy kim nam châm luôn nằm dọc theo một h
ớng xác định, không trùng với h ớng Nam Bắc. Từ
đó có thể rút ra kết luận gì về không gian xung quanh
nam châm?
Chứng tỏ không gian xung quanh nam châm
có từ tr ờng.
Tửứ
cửùc Baộc
Tửứ
cửùc Nam
Cửùc Nam
ủũa lyự
Cửùc Baộc
ủũa lyự
C¸c em h·y xem mét sè h×nh ¶nh vÒ tõ tr êng:
Tõ tr êng cña d©y dÉn
Tõ tr êng cña Tr¸i §Êt
Tõ tr êng cña Tr¸i §Êt
Tõ tr êng cña Tr¸i §Êt 2Tõ tr êng cña Tr¸i §Êt
Không gian xung quanh nam châm, xung quanh
dòng điện luôn tồn tại một từ tr ờng.
Từ tr ờng có khả năng tác dụng lực từ lên kim
nam châm đặt trong nó.
Để nhận biết từ tr ờng ta dùng nam châm thử.
Ghi nh :
Hướng dẫn về nhà :
- Học thuộc phần ghi nhớ SGK.
- Hoàn chỉnh câu C1 đến C6.
- Làm bài tập 22.1 đến 22.4 – SBT.
- Đọc phần “Có thể em chưa biết”.
- Đọc trước bài 23: Từ phổ - Đường
sức từ.
Thửùc hieọn ngaứy 12 thaựng 11 naờm 2010
Xin chõn thnh cm n quý thy,
Xin chõn thnh cm n quý thy,
cụ giỏo ó quan tõm theo dừi !
cụ giỏo ó quan tõm theo dừi !
