GV: Võ Th M Hi uị ỹ ệ
Trường THCS Nghĩa Điền
NhiÖt liÖt chµo mõng c¸c thÇy
c« gi¸o dù tiÕt häc nµy
§¹i sè
8 B
Kim tra bi c
Bài 1 Hãy nối mỗi ý cột trái (A) với một ý ở cột phải (B) để đợc
khẳng định đúng.
1-> d, 2-> a, 3 -> c, 4 -> b.
4.
3. =
2.
1. Phân thức đại số có dạng
BA
c)
DB
CA
.
.
=
D
C
B
A
d) trong đó A, B là các đa
thức,
B khác đa thức 0
B
A
D

C
B
A
.
=
D
C
B
A
:
b)
CB
DA
.
.
a)






+
D
C
B
A
e)
A C
B D



Bài 2 Thực hiện phép tính sau:
1
1
)1)(1(
)1(
1
.
11
:
1
2
2

=
+
+
=

+
=
+
xxxx
xx
x
x
x
x
x

x
x
x
x
x
x
x 1
:
1
2
+
x
x
x
x 1
:
1
2
+
1
.
1
2

+
=
x
x
x
x

)1)(1.(
).1(
+
+
=
xxx
xx
1
1

=
x
Còn đợc gọi là gì ?
Còn đợc gọi là gì ?
Giá trị của phân thức
đợc xác định khi nào?
Giá trị của phân thức
đợc xác định khi nào?
Tiết 33
Tiết 33
Biến đổi các biểu thức hữu tỉ.
Giá trị của phân thức.
2
1x
x2
+
−
1x
3
2

−
Ph©n thøc
Ph©n thøc
BiĨu thÞ c¸c
phÐp to¸n vỊ
ph©n thøc
BiĨu thøc
h÷u tØ
1. Biểu thức hữu tỉ
Biểu thức hữu tỉ là một phân thức hoặc biểu thò một dãy các
phép toán: cộng, trừ, nhân, chia trên các phân thức.
Biểu thức hữu tỉ là một phân thức hoặc biểu thò một dãy các
phép toán: cộng, trừ, nhân, chia trên các phân thức.
1x
3
2
1x
x2
2
−
+
−
BiĨu thøc biĨu thÞ phÐp chia tỉng
cho
Cã thĨ biÕn ®ỉi thµnh
mét ph©n thøc kh«ng ?
Cã thĨ biÕn ®ỉi thµnh
mét ph©n thøc kh«ng ?
TiÕt 33 §9. BiÕn ®ỉi c¸c biĨu thøc h÷u tØ.
Gi¸ trÞ cđa ph©n thøc.

;
13
;
3
1
52;7;
5
2
;0
2
2
+
+−−
x
x
xx
.
1
3
2
1
2
;
3
1
4);2)(16(
2
−
+
−

+
+−+
x
x
x
x
xxx
a) Ví dụ: C¸c biĨu thøc sau:
lµ c¸c vÝ dơ vỊ biĨu thøc h÷u tØ
 1. BiĨu thøc h÷u tØ
TiÕt 33 §9. BiÕn ®ỉi c¸c biĨu thøc h÷u tØ
Gi¸ trÞ cđa ph©n thøc
2
2 1
0, , 7,2  5   ,(6 +1)(x-2),
5 3
x x x
− − +
2
2
2
2
1
1
 ,4 , 
3
3 1 3
1
x
x

x
x
x x
x
+
−
+
+ +
−
b) Kh¸i niƯm:
Biểu thức hữu tỉ là một phân thức hoặc biểu thò một dãy các
phép toán: cộng, trừ, nhân, chia trên các phân thức.
Biểu thức hữu tỉ là một phân thức hoặc biểu thò một dãy các
phép toán: cộng, trừ, nhân, chia trên các phân thức.
2
2
1
x
x
+
−
2
3
.
1x −
biÓu thÞ phÐp chia tæng
cho
BiÓu thøc
2
2

1
x
x
+
−
2
3
1x −
2
2
1
x
x
+
−
2
3
1x −
1. BiÓu thøc h÷u tØ
:
TiÕt 33 §9. BiÕn ®æi c¸c biÓu thøc h÷u tØ.
Gi¸ trÞ cña ph©n thøc.
VD1: Biến đổi bi u th c A =
x
x
x
1
1
1


+
thành phân thức
2
1 1
:
x x
x x
+
=
2
1
.
1
x x
x x
+
=

( )
( ) ( )
1
1 1
x x
x x
+
=
+
1
x
x

=

2. Biến đổi một biểu thức hữu tỉ thành một phân thức
1
1
x
+
1
x
x

1
1
x
+
1
x
x

=
:
A =
Tiết 33 Đ9. Biến đổi các biểu thức hữu tỉ.
Giá trị của phân thức.

Các bớc biến đổi một biểu thức hữu tỉ thành một phân thức.
Bớc 1. Viết biểu thức dới dạng dãy các phép toán (nếu có )
Bớc 2. Thực hiện các phép tính ở trên mỗi biểu thức.
Bớc 3. Rút gọn biểu thức thành một phân thức
2. Biến đổi một biểu thức hữu tỉ thành một phân thức

Tiết 33 Đ9. Biến đổi các biểu thức hữu tỉ.
Giá trị của phân thức.)
HOẠT ĐỘNG NHÓM
2
2
2 2
2 2
2
1
1
2
1
1
2 2
(1 ) : (1 )
1 1
1 1 1
.
1 2 1 1
x
B
x
x
x
x x
x x x
x x x x
+
−
=

+
+
= + +
− +
+ + +
= =
− + + −
BiÕn ®æi c¸c biÓu thøc sau thµnh mét ph©n thøc ®¹i sè.
1
2
1
1
2
1
2
+
+
−
+
=
x
x
x
B
x
x
C
1
1
1

1
−
+
=
Gi¶i
Hết giờ
1
1
1 1 1 1
1 : 1 :
1
1
1 1
.
1 1
x x
x
C
x x x x
x
x x x
x x x
+
+ −
   
= = + − =
 ÷  ÷
   
−
+ +

= =
− −
Gi¶i
Ví dụ 2. Cho phân thức
)3(
93


xx
x
a) Tìm điều kiện của x để giá trị của phân thức đợc xác định
)3(
93


xx
x
b) Tính giá trị của phân thức tại x = 2013
3. Giá trị của phân thức
Tiết 33 Đ9. Biến đổi các biểu thức hữu tỉ.
Giá trị của phân thức. Luyện tập ( T1)
3. Giá trị của phân thức
3. Giá trị của phân thức
Cho phân thức
a) Tìm điều kiện của x để giá trị của phân thức đợc xác định.
b) Tính giá trị của phân thức tại x = 2013.
Cho phân thức
a) Tìm điều kiện của x để giá trị của phân thức đợc xác định.
b) Tính giá trị của phân thức tại x = 2013.
a)Điều kiện để giá trị của phân thức

xác định là: x(x-3) 0=>x0và x3;

)3x(x
9x3



nờn tại x = 2013 giá trị của phân thức là
671
1
2013
3
=
b)Vì
xxx
x
xx
x 3
)3(
)3(3
)3(
93
=


=


và x = 2013 thỏa mãn điều kiện của biến
a) Ví dụ 2

)3x(x
9x3


)3x(x
9x3


Giải
NHN XẫT
NHN XẫT
- Giỏ tr ca phõn thc c xỏc nh ti nhng giỏ tr ca bin lm
cho mu thc khỏc 0 (iu kin giỏ tr ca phõn thc c xỏc nh);
- Khi giỏ tr ca bin tho món iu kin xỏc nh ca phõn thc thỡ
phõn thc ban u v phõn thc rỳt gn cú cựng giỏ tr.
- Giỏ tr ca phõn thc c xỏc nh ti nhng giỏ tr ca bin lm
cho mu thc khỏc 0 (iu kin giỏ tr ca phõn thc c xỏc nh);
- Khi giỏ tr ca bin tho món iu kin xỏc nh ca phõn thc thỡ
phõn thc ban u v phõn thc rỳt gn cú cựng giỏ tr.
Tiết 33 Đ9. Biến đổi các biểu thức hữu tỉ.
Giá trị của phân thức.
?2. Cho phân thức
xx
x
+
+
2
1
Giải
a) Tìm điều kiện của x để giá trị của phân thức đợc xác định

b) Tính giá trị của phân tại x = 1 000 000 và tại x=-1
+ Tại x = -1 không thoả mãn điều kiện của biến nên giá trị
của biểu thức không xác định.
a) Giá trị phân thức xác định khi x(x+1) 0 => x 0 và x -1

+ Tại x =1 000 000 thoả mãn điều kiện của biến, vậy giá trị của
)1(
1
+
+
xx
x
xx
x
+
+
2
1
=
=
x
1
b) Ta có:
1
1000000
phân thức đã cho là:
3. Giá trị của phân thức
Tiết 33 Đ9. Biến đổi các biểu thức hữu tỉ.
Giá trị của phân thức.
b) Các bớc giải bài toán liên quan đến giá trị của phân thức.

Bớc 1. Tìm điều kiện của biến để giá trị phân thức đợc xác
định ( mẫu thức khác không).
Bớc 2. Rút gọn phân thức.
Bớc 3. - Xét xem giá trị của biến cần tính có thoả mãn điều
kiện của biến hay không.
-
Nếu thoả mãn điều kiện thì thay vào phân thức đã rút gọn để tính.
-
Nếu không thoả mãn điều kiện thì giá trị của phân thức
không xác định.
3. Giá trị của phân thức
Tiết 33 Đ9. Biến đổi các biểu thức hữu tỉ.
Giá trị của phân thức.
A. x0 B. x2 C. x-2 D. x-2và x0
2. Phân thức đợc rút gọn là:
A. x-2 B. x+2 C. x-4 D. 2-x
3. Giá trị của phân thức tại x = 3000 là:
A. 3002 B. -2008 C. 2008 D. 2998
4. Giá trị của phân thức bằng 0 thì
A. x =-2 B. x=2 C. không có giá trị của x D. x= - 4
Chọn chữ cái đứng trớc phơng án trả lời đúng
1. Điều kiện của x để giá trị phân thức đợc xác định là:
Cho phân thức
2
44
2

+

x
xx
Bài 1
2
2
)2(
2
=


= x
x
x
Luyện tập
Hớng dẫn học ở nhà
1. Nắm vững cách biến đổi một biểu thức hữu tỉ thành một phân
thức (Theo ba bớc), áp dụng làm bài 46b (SGK/ 57)
2. Nắm vững cách giải bài toán liên quan đến giá trị của phân
thức trớc hết phải tìm điều kiện của biến để giá trị của phân
thức đợc xác định. áp dụng làm bài tập 47, 48 (SGK/57, 58)
3. Ôn lại các phép toán, biến đổi biểu thức hữu tỉ. Làm bài tập 51,
52, 53, 55 (SGK/58, 59).
Cho phân thức
2
4 4
2
x x
x
+ +
+

a) Với điều kiện nào của x thì giá trị của phân thức đợc xác định
b) Rút gọn phân thức
c) Tìm giá trị của x để giá trị của phân thức bằng 1
d) Có giá trị của x để giá trị của phân thức bằng 0 hay không
Hớng dẫn học ở nhà
TRƯỜNG THCS TÂY SƠN
QUẬN HẢI CHÂU ĐN
Tiết học đến đây kết thúc
Xin cảm ơn các thầy cô đã về dự giờ
thăm lớp
Cảm ơn các em đã có nhiều nỗ lực
trong tiết học hôm nay!
CHÀO TẠM BIỆT