Phân tích báo cáo tài chính Vietcombank 2008 – 2012 GVHD: PGS. TS. Trương Quang Thông

SVTH: Nhóm 11 – TCDN đêm 4 – Khó a 22 Trang 1 / 33








Tiểu luận

Phân tích báo cáo tài chính Vietcombank 2008 – 2012


Phân tích báo cáo tài chính Vietcombank 2008 – 2012 GVHD: PGS. TS. Trương Qua ng Thông

SVTH: Nhóm 11 – TCDN đêm 4 – Khó a 22 Trang 2 / 33

Giới thiệu sơ lược về Ngân hàng TMCP Ngoại Thương Việt Nam
Ngân hàng Ngoại thương Việt Nam trước đây, nay là Ngân hàng TMCP Ngoại thương Việt
Nam (Vietcombank) chính thức đi vào hoạt động ngày 01/4/1963, với tổ chức tiền thân là Cục Ngoại
hối (trực thuộc Ngân hàng Nhà nước Việt Nam). Là ngân hàng thương mại nhà nước đầu tiên được
Chính phủ lựa chọn thực hiện thí điểm cổ phần hoá, Ngân hàng Ngoại thương Việt Nam chính thức
hoạt động với tư cách là một Ngân hàng TMCP vào ngày 02/6/2008 sau khi thực hiện thành công kế
hoạch cổ phần hóa thông qua việc phát hành cổ phiếu lần đầu ra công chúng. Ngày 30/6/2009, cổ
phiếu Vietcombank (mã chứng khoán VCB) chính thức được niêm yết tại Sở Giao dịch Chứng khoán
TPHCM.
Trải qua 50 năm xây dựng và phát triển, Vietcombank đã có những đóng góp quan trọng cho

sự ổn định và phát triển của kinh tế đất nước, phát huy tốt vai trò của một ngân hàng đối ngoại chủ
lực, phục vụ hiệu quả cho phát triển kinh tế trong nước, đồng thời tạo những ảnh hưởng quan trọng
đối với cộng đồng tài chính khu vực và toàn cầu.
Từ một ngân hàng chuyên doanh phục vụ kinh tế đối ngoại, Vietcombank ngày nay đã trở
thành một ngân hàng đa năng hoạt động đa lĩnh vực, cung cấp cho khách hàng đầy đủ các dịch vụ tài
chính hàng đầu trong lĩnh vực thương mại quốc tế; trong các hoạt động truyền thống như kinh doanh
vốn, huy động vốn, tín dụng, tài trợ dự án…cũng như mảng dịch vụ ngân hàng hiện đại: kinh doanh
ngoại tệ và các công vụ phái sinh, dịch vụ thẻ, ngân hàng điện tử…
Sở hữu hạ tầng kỹ thuật ngân hàng hiện đại, Vietcombank có lợi thế rõ nét trong việc ứng
dụng công nghệ tiên tiến vào xử lý tự động các dịch vụ ngân hàng, phát triển các sản phẩm, dịch vụ
điện tử dựa trên nền tảng công nghệ cao. Các dịch vụ: VCB Internet Banking, VCB Money, SMS
Banking, VCB Cyber Bill Payment,…đã, đang và sẽ tiếp tục thu hút đông đảo khách hàng bằng sự
tiện lợi, nhanh chóng, an toàn, hiệu quả, dần tạo thói quen thanh toán không dùng tiền mặt (qua ngân
hàng) cho khách hàng.
Sau gần nửa thế kỷ hoạt động trên thị trường, Vietcombank hiện có trên 13.560 cán bộ nhân
viên, với gần 400 Chi nhánh/Phòng Giao dịch/Văn phòng đại diện/Đơn vị thành viên trong và ngoài
nước, gồm 1 Hội sở chính tại Hà Nội, 1 Sở Giao dịch, 1 Trung tâm Đào tạo, 78 chi nhánh và hơn 300
phòng giao dịch trên toàn quốc, 3 công ty con tại Việt Nam, 2 công ty con tại nước ngoài, 1 văn phòng
đại diện tại Singapore, 5 công ty liên doanh, liên kết. Bên cạnh đó, Vietcombank còn phát triển một hệ
thống Autobank với 1.835 ATM và 32.178 điểm chấp nhận thanh toán thẻ (POS) trên toàn quốc. Hoạt
động ngân hàng còn được hỗ trợ bởi mạng lưới hơn 1.300 ngân hàng đại lý tại 100 quốc gia và vùng
lãnh thổ.

Phân tích báo cáo tài chính Vietcombank 2008 – 2012 GVHD: PGS. TS. Trương Qua ng Thông

SVTH: Nhóm 11 – TCDN đêm 4 – Khó a 22 Trang 3 / 33

Trong những năm qua, Vietcombank đã nhận được rất nhiều giải thưởng và danh hiệu cao quý
cả trong và ngoài nước về chất lượng và hiệu quả hoạt động. Ngân hàng đã được Nhà nước tặng
thưởng Huân chương lao động Hạng hai (1993) và Huân chương Độc lập hạng Ba (2003). Bên cạnh

đó, 05 năm liên tiếp (2000-2004) Ngân hàng được tạp chí "The Banker" thuộc tập đoàn Financial
Times bình chọn là “Ngân hàng tốt nhất của Việt Nam trong năm”, được tạp chí EUROMONEY bình
chọn là Ngân hàng tốt nhất năm 2003 tại Việt Nam, và được tạp chí AsiaMoney bình chọn là Ngân
hàng cung cấp dịch vụ ngoại hối tốt nhất tại Việt Nam trong hai năm liên tiếp 2006-2007. Tháng
7/2010, Vietcombank nhận giải thưởng “Ngân hàng nội địa cung cấp cung cấp dịch vụ tài trợ thương
mại tốt nhất Việt Nam năm 2010” do tạp chí Trade Finance trao tặng. Đây là năm thứ 3 liên tiếp,
Vietcombank (đại diện duy nhất của Việt Nam) nhận được giải thưởng này. Ngày 30/9/2011,
Vietcombank đã ký kết thành công thoả thuận hợp tác chiến lược với Ngân hàng TNHH Mizuho
(MHCB) - một thành viên của Tập đoàn tài chính Mizuho (Nhật Bản) – thông qua việc bán cho đối
tác 15% vốn cổ phần. Ngày 05/07/2012, Tạp chí Trade Finance đã trao tặng Vietcombank giải thưởng
“Ngân hàng cung cấp dịch vụ thanh toán thương mại tốt nhất Việt Nam năm 2012” (Best Vietnamese
Trade Bank in 2012). Vietcombank là đại diện duy nhất của Việt Nam lần thứ 5 liên tiếp nhận được
giải thưởng này (2008 - 2012).
Với năng lực và uy tín của mình, Vietcombank đã được Standard & Poor's xếp hạng đối tác tín
dụng dài hạn: BB-, xếp hạng tín dụng ngắn hạn: B, xếp hạng tín dụng độc lập (SACP): bb-, triển
vọng: ổn định, vị thế kinh doanh: Mạnh, lợi nhuận và nguồn vốn: yếu, rủi ro: vừa phải, nguồn vốn:
trên trung bình, thanh khoản: đủ.
I. Đánh giá khái quát tình hình tài sản – nguồn vốn
1. Về tài sản
Năm 2008, tổng tài sản của Vietcombank đạt 221.950 tỷ đồng. Đến năm 2012, tổng tài sản là
414.475 tỷ đồng; trong vòng 5 năm, tổng tài sản của Vietcombank đã tăng 86.74%.


Phân tích báo cáo tài chính Vietcombank 2008 – 2012 GVHD: PGS. TS. Trương Qua ng Thông

SVTH: Nhóm 11 – TCDN đêm 4 – Khó a 22 Trang 4 / 33


Tốc độ tăng trưởng tài sản qua các năm đều trên 10%. Năm 2010, tài sản Vietcombank tăng
trưởng cao nhất là 20.35%, các năm sau đó VCB không duy trì được mức tăng trưởng tài sản như năm

2010 và năm 2012 giảm xuống mức tăng trưởng chỉ còn 13.02%.

Trong các năm 2009 và 2010, STB và EIB đều có tốc độ tăng trưởng tài sản vượt trội so với
VCB và đều trên 40%, trong khi đó VCB chỉ 12% – 15%. Nhưng từ năm 2011 và 2012, tốc độ tăng
trưởng của STB và EIB lại giảm mạnh, và năm 2012 tốc độ tăng trưởng xuống thấp hơn VCB, thậm
chí EIB tăng trưởng âm . Cho thấy VCB có sự tăng trưởng ổn định hơn qua các năm.
221,950.45
255,495.88
307,496.09
366,722.28
414,475.07
12.50%
15.11%
20.35%
19.26%
13.02%
0%
5%
10%
15%
20%
25%
0
50,000
100,000
150,000
200,000
250,000
300,000
350,000

400,000
450,000
2008 2009 2010 2011 2012
VCB _ Tổng tài sản từ 2008 - 2012 (tỷ đồng)
Tổng Tài sản
Tốc độ tăng trưởng
-20.00%
0.00%
20.00%
40.00%
60.00%
80.00%
100.00%
120.00%
2008 2009 2010 2011 2012
VCB_So sánh Tỷ lệ tăng trưởng tài sản với STB và EIB
Tốc độ tăng trưởng VCB Tốc độ tăng trưởng STB Tốc độ tăng trưởng EIB

Phân tích báo cáo tài chính Vietcombank 2008 – 2012 GVHD: PGS. TS. Trương Quang Thông

SVTH: Nhóm 11 – TCDN đêm 4 – Khóa 22 Trang 5 / 33




Có thể thấy, trong cơ cấu tổng tài sản của VCB thì khoản mục C ho vay khách hàng chiếm tỷ
trọng cao nhất, năm 2008 là 48,90% tương ứng 108.529 tỷ, năm 2009 tăng lên 53,62% tương ứng
136.996 tỷ, từ năm 2010 đến năm 2012 tỷ trọng này dao động trong khoản 55%-57%, khoản mục này
tăng dần theo qui mô tài sản của VCB. Cuối năm 2012, tài sản cho vay là 235.870 tỷ chiếm 56,91%
Khoản m ục chiếm tỷ trọng cao tiếp theo là Tiền gửi tại các TCTD và chứng khoán đầu tư.

+ Năm 2009 - 2011, VCB giảm tỷ trọng chứng khoán đầu tư năm 2008 là 18.74% xuống
8.03% vào năm 2011, tăng tỷ trọng Tiền gửi tại các TCTD từ 13.22% năm 2008 lên 25.85% năm
2011. Năm 2009 là năm thị trường chứng khoán phục hồi trở lại sau một thời gian dài giàm mạnh 
cơ hội để VCB cơ cấu lại Danh mục đầu tư và VCB đã bán gần hết chứng khoán thương mại khoảng
400 tỷ và một phần trái phiếu chính phủ.
29,345
46,481
79,500
71,823
60,509
108,529
136,996
171,125
204,089
235,870
41,604
32,635 32,811
29,457
78,521
42,472
39,384
24,060
61,354
39,575
0
50,000
100,000
150,000
200,000
250,000

2008 2009 2010 2011 2012
VCB _ Cơ cấu tài sản 2008 - 2012 (tỷ đồng)
Tiền gửi tại các TCTD Ch o vay khách hàng
Chứng khoán đầu tư
Tài sản khác
0%
20%
40%
60%
80%
100%
2008 2009 2010 2011 2012
13.22%
18.19%
25.85%
19.58%
14.60%
48.90%
53.62%
55.65%
55.65%
56.91%
18.74%
12.77%
10.67%
8.03%
18.94%
19.14%
15.41%
7.82%

16.73%
9.55%
VCB _ Tỷ trọng trong cơ cấu tài sản
Tiền gửi tại các TCTD Cho vay khách hàng
Chứng khoán đầu tư
Tài sản khác

Phân tích báo cáo tài chính Vietcombank 2008 – 2012 GVHD: PGS. TS. Trương Quang Thông

SVTH: Nhóm 11 – TCDN đêm 4 – Khóa 22 Trang 6 / 33

+ Năm 2012, VCB lại tăng tỷ trọng chứng khoán đầu tư lên 18.94% và giảm tỷ trọng
Tiền gửi tại các TC TD xuống còn 14.6%.
Các khoản chứng khoán kinh doanh và chứng khoán đầu tư của VCB hầu hết là chứng khoán
nợ bao gồm:
- Trái phiếu chính phủ 25%
- Chứng khoán nợ của các TCTD trong nước phát hành 73%
- Chứng khoán nợ do các TCKT trong nước phát hành 2%
- Chứng khoán vốn là 0.3%.
2. Tỷ lệ Tài sản sinh lợi trên Tổng tài sản
ĐVT: tỷ đồng
Năm 2008 2009 2010 2011 2012
Tài s
ả
n có sinh l
ờ
i

183,463



220,725


287,545


341,169


383,125

T
ổ
ng Tài s
ả
n


221,950


255,496


307,496


366,722



414,475

T
ỷ

l
ệ

TS có sinh l
ợ
i/ T
ổ
ng tài s
ả
n

82.66%

86.39%

93.51%

93.03%

92.44%





0%
20%
40%
60%
80%
100%
2008 2009 2010 2011 2012
82.66%
86.39%
93.51% 93.03% 92.44%
VCB_Tỷ lệ Tài sản sinh lợi trên Tổng Tài sản
Tỷ lệ TS có sinh lời trên tổng tài sản

Phân tích báo cáo tài chính Vietcombank 2008 – 2012 GVHD: PGS. TS. Trương Quang Thông

SVTH: Nhóm 11 – TCDN đêm 4 – Khóa 22 Trang 7 / 33



3. Tỷ lệ Tài sản sinh lợi trên Nguồn vốn phải trả lãi
ĐVT: tỷ đồng
Năm

2008

2009

2010

2011


2012

Tài s
ản có sinh lời

183,463

220,725


287,545

341,169


383,125

N
ợ phải trả có trả l
ãi


196,507



230,953




277,933



328,528



362,820


T
ỷ

l
ệ

TS có sinh l
ờ
i / N
ợ

ph
ả
i tr
ả

có trả lãi
93.36%


95.57%

103.46% 103.85%

105.60%



76.00%
78.00%
80.00%
82.00%
84.00%
86.00%
88.00%
90.00%
92.00%
94.00%
2008 2009 2010 2011 2012
VCB_Tỷ lệ TS sinh lợi trên Tổng TS so EIB
VCB EIB
-
50,000
100,000
150,000
200,000
250,000
300,000
350,000

400,000
2008 2009 2010 2011 2012
Tỷ lệ Tài sản sinh lợi trên Nguồn vốn có trả lãi
Tài sản có sinh lời Nợ phải trả có trả lãi

Phân tích báo cáo tài chính Vietcombank 2008 – 2012 GVHD: PGS. TS. Trương Quang Thông

SVTH: Nhóm 11 – TCDN đêm 4 – Khóa 22 Trang 8 / 33

Hầu hết nguồn vốn huy động được của ngân hàng VCB đều được đem đầu tư sinh lãi. Năm
2008, tỷ lệ tài sản sinh lợi thấp hơn nguồn vốn huy động đươc. Nhưng từ năm 2009, tỷ lệ này ngày
càng tăng so với năm 2008 và năm 2010 VCB đã đầu tư các tài sản sinh lãi vượt cả nguồn vốn huy
động được. Điều này chứng tỏ VCB sử dụng nguồn vốn huy động được có hiệu quả về mặt sử dụng
nguồn. Còn hiệu quả kinh tế thì phải xem xét thêm 1 vài yếu tố khác.
4. Nguồn vốn:

Trong Nguồn vốn, tỷ lệ tiền gửi huy động luôn chiếm tỷ trọng cao nhất khoảng 70% đến 80%
trên Tổng nguồn vốn. Năm 2012 là 72.21% cao hơn so với năm 2011 là 68.10%.

Tăng trưởng huy động tiền gửi ở mức khá cao: Năm 2012 tăng trưởng huy động tiền gửi của
VCB là 20.68% so với năm 2011. Trước đó, năm 2011, VCB có mức huy động tiền gửi âm 3.47% so
với 2010.
0%
20%
40%
60%
80%
100%
2008 2009 2010 2011 2012
80.39%

78.69%
84.13%
68.10%
72.71%
6.26%
6.58%
6.76%
7.85%
10.06%
13.35%
14.73%
9.11%
24.05%
17.22%
VCB_Cơ cấu nguồn vốn
Tỷ lệ TGHĐ/Tổng NV Tỷ lệ VCSH/Tổng NV Tỷ lệ nợ khác/Tổng NV
178,421
201,049
258,707
249,742
301,378
12.68%
28.68%
-3.47%
20.68%
-10.00%
-5.00%
0.00%
5.00%
10.00%

15.00%
20.00%
25.00%
30.00%
35.00%
0
50,000
100,000
150,000
200,000
250,000
300,000
350,000
2008 2009 2010 2011 2012
VCB_Tiền gửi huy động
Tiền gửi huy động Tỷ lê tăng trưởng

Phân tích báo cáo tài chính Vietcombank 2008 – 2012 GVHD: PGS. TS. Trương Quang Thông

SVTH: Nhóm 11 – TCDN đêm 4 – Khóa 22 Trang 9 / 33

- Theo đối tựợng khách hàng: Năm 2008, vốn huy động từ các tổ chức gấp đôi vốn huy động
từ cá nhân. Đến năm 2012, VCB huy động vốn khá cân bằng giữa cá nhân và tổ chức trong đó khách
hàng tổ chức kinh tế chiếm khoảng 46.22% tổng huy động vốn. VCB là một ngân hàng lớn có thương
hiệu từ lâu nên được sự tin tưởng của khách hàng cá nhân và tổ chức.

- Theo hình thức huy động: VCB là ngân hàng có điểm mạnh trong cho vay và huy động
ngoại tệ. Tỷ lệ huy động ngoại tệ/tổng vốn huy động là 25% tỷ lệ khá cao so với những ngân hàng
khác như CTG, STB,… Đây là nguồn vốn giá rẻ và phục vụ đắc lực cho hoạt động cho vay bằng
ngoại tệ của VCB.

II. Phân tích tình hình hoạt động tín dụng
1. Phân tích quy mô và tăng trưởng của hoạt động tín dụng
Khủng hoảng tài chính và suy thoái kinh tế toàn cầu bắt đầu diễn ra ngay trong năm
Vietcombank tiến hành cổ phần hóa (2008). Kinh tế trong nước không nằm ngoài đà suy giảm chung
của kinh tế thế giới, tăng trưởng GDP chậm lại, sản xuất - kinh doanh đình trệ, lạm phát diễn biến
phức tạp, có năm lên tới gần 20%, trong giai đoạn 2011 - 2012 có khoảng 100.000 doanh nghiệp
ngừng hoạt động, giải thể…
Khó khăn chung của nền kinh tế khiến hoạt động ngân hàng đối mặt với nhiều thách thức, nổi
bật là tình trạng gia tăng nợ xấu và suy giảm hiệu quả hoạt động. Tuy nhiên, Viecombank đã tích cực
phát huy thế mạnh sẵn có, linh hoạt, nhạy bén, đổi mới, chủ động nắm bắt cơ hội kinh doanh, vượt
qua thách thức. Do đó, Ngân hàng duy trì được đà phát triển trong suốt 5 năm qua, an toàn và hiệu quả
hoạt động được đảm bảo. Có thể tóm lược một số nét chính trong hoạt động của Vietcombank 5 năm
qua như sau:
0%
20%
40%
60%
80%
100%
2008 2009 2010 2011 2012
67.54%
60.78%
61.28%
51.32%
46.22%
32.46%
39.22% 38.72%
48.68%
53.78%
VCB_Tiền gửi huy động theo đối tượng khách

hàng
Tổ chức Cá nhân

Phân tích báo cáo tài chính Vietcombank 2008 – 2012 GVHD: PGS. TS. Trương Qua ng Thông

SVTH: Nhóm 11 – TCDN đêm 4 – Khó a 22 Trang 10 / 33

Thứ nhất, tăng trưởng ổn định, hoạt động an toàn, hiệu quả. Tổng tài sản của Vietcombank tại
thời điểm 31/12/2012 đạt gần 415.000 tỷ đồng, tăng 192.000 tỷ đồng so với thời điểm 31/12/2008,
mức tăng bình quân là 17%/năm. Mức tăng trưởng huy động vốn bình quân trên 17%/năm, trong đó
năm 2010 và 2012 đạt trên 20%



Tốc độ tăng trưởng tín dụng bình quân đạt 21%/năm, đưa tổng dư nợ cho vay tăng từ gần
113.000 tỷ đồng tại thời điểm cuối năm 2008 lên 241.000 tỷ đồng tại thời điểm cuối năm 2012.

Tổng thu nhập trước dự phòng rủi ro tín dụng tăng từ 6.300 tỷ đồng năm 2008 lên 9.000 tỷ đồng
trong năm 2012, tăng bình quân trên 9%/năm.
221,950,448
255,495,883
307,496,090
366,722,279
414,475,073
-
50,000,000
100,000,000
150,000,000
200,000,000
250,000,000

300,000,000
350,000,000
400,000,000
450,000,000
Năm 2008 Năm 2009 Năm 2010 Năm 2011 Năm 2012
Tổng tài sản Có
112,792,965
141,621,126
176,813,906
209,417,633
241,162,675
-
50,000,000
100,000,000
150,000,000
200,000,000
250,000,000
300,000,000
Năm 2008 Năm 2009 Năm 2010 Năm 2011 Năm 2012
Ch o vay khách hàng

Phân tích báo cáo tài chính Vietcombank 2008 – 2012 GVHD: PGS. TS. Trương Qua ng Thông

SVTH: Nhóm 11 – TCDN đêm 4 – Khó a 22 Trang 11 / 33


Tương tự, lợi nhuận trước thuế tăng từ 3.600 tỷ đồng lên gần 5.800 tỷ đồng, tương đương với
tốc độ tăng bình quân 13%/năm. Các chỉ tiêu hiệu quả sinh lời của tài sản và vốn chủ sở hữu được duy
trì ở mức tương đối cao so với trung bình của ngành.


Thứ hai, mô hình và bộ máy tổ chức được củng cố, hoàn thiện. Đáng chú ý là mô hình tổ chức
tại Hội sở chính từng bước được chuẩn hóa theo khối. Vietcombank đã thực hiện cơ cấu lại khối vốn,
khối tín dụng, khối quản lý rủi ro thông qua thành lập mới và bổ sung chức năng, nhiệm vụ một số
phòng, ban; xây dựng khối tài chính, khối bán lẻ; thành lập Trung tâm Công nghệ thông tin, Trung
tâm Thẻ trên cơ sở nâng cấp Trung tâm Tin học và Phòng Quản lý thẻ.
Thứ ba, mạng lưới hoạt động không ngừng được mở rộng, trong 5 năm qua, 181 phòng giao
dịch đã được thành lập mới trên địa bàn cả nước; số chi nhánh được nâng từ 61 (năm 2008) lên 79
(năm 2012); đưa Công ty Chuyển tiền Vietcombank tại Mỹ vào hoạt động từ năm 2010.
6,208,397
5,792,887
6,980,390
9,170,934
9,092,861
-
1,000,000
2,000,000
3,000,000
4,000,000
5,000,000
6,000,000
7,000,000
8,000,000
9,000,000
10,000,000
Năm 2008 Năm 2009 Năm 2010 Năm 2011 Năm 2012
Lợi nhu ận thuần từ hoạt động kinh doanh trước chi phí dự phòng rủi
ro tín dụng
3,324,460
5,004,374
5,479,183

5,697,405
5,763,897
-
1,000,000
2,000,000
3,000,000
4,000,000
5,000,000
6,000,000
7,000,000
Năm 2008 Năm 2009 Năm 2010 Năm 2011 Năm 2012
Tổng lợi nhuận trước thuế

Phân tích báo cáo tài chính Vietcombank 2008 – 2012 GVHD: PGS. TS. Trương Qua ng Thông

SVTH: Nhóm 11 – TCDN đêm 4 – Khó a 22 Trang 12 / 33

Thứ tư, chính sách quản trị rủi ro được hệ thống hóa và thực hiện đồng bộ trong toàn hệ thống.
Từ quý II/2010, Vietcombank đã đưa vào áp dụng hệ thống phân loại nợ định tính (được xây dựng
trên cơ sở tư vấn của Ernst & Young và được Ngân hàng Nhà nước phê duyệt). Do đó, tỷ lệ nợ xấu
của
Vietcombank luôn phản ảnh trung thực, minh bạch chất lượng tín dụng của Ngân hàng. Do chú
trọng thu hồi nợ, tích cực xử lý nợ xấu nên tỷ lệ nợ xấu của Vietcombank đã giảm từ 4,6% tại thời
điểm 31/12/2008 xuống còn 2,4% tại thời điểm 31/12/2012 và luôn dưới mức 3% trong giai đoạn
2009 - 2012.
Thứ năm, triển khai thành công nhiều đợt phát hành cổ phiếu tăng vốn điều lệ. Cụ thể: phát hành
cổ phiếu cho cổ đông hiện hữu, tăng vốn điều lệ thêm 9,28% (năm 2010) và 33% (năm 2011) với giá
phát hành bằng mệnh giá; trả cổ tức năm 2010 bằng cổ phiếu, tăng vốn điều lệ thêm 12% (năm 2011),
sau đó phát hành riêng lẻ 15% vốn cổ phần cho cổ đông chiến lược Mizuho Corporate Bank (năm
2011). Tại thời điểm 31/12/2012, vốn điều lệ của Vietcombank đạt 23.174 tỷ đồng, tăng 91,5% so với

thời điểm 31/12/2008; quy mô vốn chủ sở hữu đạt 41.553 tỷ đồng, tăng gần 198% so với năm 2008.
Thứ sáu, minh bạch hoá thông tin, tăng cường quan hệ cổ đông, nhà đầu tư; duy trì chính sách
chi trả cổ tức hàng năm ổn định ở mức 12%, trong đó có 4 năm chi trả bằng tiền mặt và 1 năm chi trả
bằng cổ phiếu (năm 2010). Năm 2009, Vietcombank niêm yết cổ phiếu trên Sở GDCK TP. HCM, với
mã VCB. Hiện cổ phiếu VCB thuộc VN30 và là một trong các cổ phiếu có quy mô vốn hóa lớn nhất
thị trường (xấp xỉ 3 tỷ USD). Từ khi niêm yết tới nay, cổ phiếu VCB luôn được giao dịch ở mức giá
cao nhất trong số các cổ phiếu ngân hàng niêm yết và được nhà đầu tư nước ngoài duy trì trạng thái
mua ròng hàng năm.
Thứ bảy, củng cố quan hệ khách hàng, chuẩn hoá thương hiệu, nâng cấp hệ thống ngân hàng lõi,
đẩy mạnh các hoạt động vì cộng đồng và mở rộng quan hệ đối ngoại.
2. Phân tích cơ cấu nợ
Năm 2012, tăng trưởng tín dụng của VCB là 15% có cao hơn so với mặt bằng tăng trưởng tín dụng
8.91% của toàn ngành ngân hàng nhưng thấp hơn so với mức tăng 23% của năm 2011.
Hoạt động tín dụng là hoạt động mang lại doanh thu và lợi nhuận chính cho VCB, năm 2012 hoạt
động tín dụng đem lại 73% thu nhập hoạt động của VCB.
Tỷ lệ cho vay/Tổng tài sản của VCB khá ổn định qua các năm trung bình khoảng 57% nhưng vẫn ở
mức cao so với mặt bằng chung của các ngân hàng đang niêm yết (54.6%)


Phân tích báo cáo tài chính Vietcombank 2008 – 2012 GVHD: PGS. TS. Trương Qua ng Thông

SVTH: Nhóm 11 – TCDN đêm 4 – Khó a 22 Trang 13 / 33

2.1 Phân tích chất lượng tín dụng
Việc quan tâm đánh giá chất lượng tín dụng luôn là yêu cầu đặt ra trong thực tiễn hoạt động
hàng ngày của ngân hàng.
Năm 2008, cuộc khủng hoảng kinh tế đã ảnh hưởng trực tiếp đến hoạt động sản xuất, kinh
doanh và tình hình tài chính của các doanh nghiệp, khiến nhiều doanh nghiệp gặp khó khăn trong việc
thực hiện đúng cam kết trả nợ với ngân hàng. Vì vậy mà trong năm này, tỷ lệ nợ xấu tăng cao. Trong
những năm tiếp theo, VCB đã tăng cường cải thiện chất lượng tín dụng, giảm dần tỉ lệ nợ xấu. Trong

năm 2010, VCB đã tiến hành điều chỉnh phân loại nợ theo Điều 6 và Điều 7 của Quyết định 493. Điều
này đã làm cho tỷ lệ nợ xấu năm 2010 tăng so với 2009. Trong bối cảnh nợ xấu của toàn hệ thống tăng
mạnh thì nợ xấu của VCB cũng có diễn biến tương tự. Tỷ lệ nợ xấu/dư nợ tại thời điểm cuối năm
2012 là 2,4%, tăng nhẹ so với 2% cuối năm 2011. Nợ xấu tăng 20% so với năm 2011 trong đó chủ
yếu tăng nợ nhóm hai (nợ cần chú ý ) tăng 149%.
Ngày 31/8/2010, Fitch Ratings, một trong 3 công ty định mức tín nhiệm lớn nhất thế giới đã
công bố hạ mức tín nhiệm của Vietcombank từ “D” xuống “D/E”. Việc hạ tín nhiệm lần này cho thấy
bản cân đối kế toán của Vietcombank đang bị đánh giá là “yếu”, do tăng trưởng cho vay mạnh và chất
lượng các khoản cho vay không tốt. Xếp hạng cá nhân của Vietcombank vẫn đang chịu sức ép, do các
rủi ro bắt nguồn từ chi phí tín dụng cao từ các khoản vay chất lượng kém và hạn chế trong việc huy
động vốn.
Hiện nay, các khoản cho vay (bao gồm cho vay các DNNN) đã được ngân hàng rà soát, đánh
giá lại theo các tiêu chuẩn xếp hạng tín dụng nội bộ của ngân hàng và đã trích đủ 100% dự phòng
chung và dự phòng cụ thể theo kết quả phân loại nợ hiện hành của NHNN. Nợ các nhóm ít có sự biến
động trong đó nợ có khả năng mất vốn (nợ nhóm 5) lại giảm. Mặc dù điều này chưa khẳng định được
chất lượng tín dụng của VCB nhưng so với các ngân hàng khác năm 2012 nợ có khả năng mất vốn
đều có sự tăng vọt thì đây cũng là dấu hiệu báo trước nợ xấu của VCB trong thời gian tới có khả năng
không tăng mạnh.
Bảng 1. Tỷ lệ nợ theo nhóm giai đoạn 2008-2012


2008

2009

2010

2011

2012


T
ỷ

l
ệ

n
ợ

nhóm 1 (đ
ủ

tiêu chuẩn)
92.7%

91.9%

87.3%

83.3%

83.7%
Tỷ lệ nợ nhóm 2
2.7%

5.7%

9.9%


14.7%

13.9%

T
ỷ

l
ệ

n
ợ

nhóm 3

0.8%

0.3%

0.6%

0.6%

1.3%


Phân tích báo cáo tài chính Vietcombank 2008 – 2012 GVHD: PGS. TS. Trương Qua ng Thông

SVTH: Nhóm 11 – TCDN đêm 4 – Khó a 22 Trang 14 / 33




2008

2009

2010

2011

2012

Tỷ lệ nợ nhóm 4
0.7%

0.3%

0.2%

0.3%

0.5%

T
ỷ

l
ệ

n

ợ

nhóm 5

3.1%

1.9%

2.1%

1.1%

0.6%


Hình 1. Tỷ lệ nợ nhóm 1 giai đoạn 2009-2012

2.2 Cơ cấu nợ theo thời hạn
Bảng 2: C ơ cấu nợ theo thời hạn giai đoạn 2009-2012

2009

2010

2011

2012

N
ợ


ng
ắ
n h
ạ
n

73.706.171

94.715.390

123.311.798

149.536.983

Nợ trung hạn
18.173.642

20.682.088

22.324.975

25.093.195

Nợ dài hạn
49.741.313

61.416.428

63.780.860


66.532.497



0.00%
20.00%
40.00%
60.00%
80.00%
100.00%
2008 2009 2010 2011 2012
Tỷ lệ nợ
Tỷ lệ nợ nhóm 1 (đủ tiêu chuẩn)
Tỷ lệ nợ nhóm 2
Tỷ lệ nợ nhóm 3 Tỷ lệ nợ nhóm 4
Tỷ lệ nợ nhóm 5

Phân tích báo cáo tài chính Vietcombank 2008 – 2012 GVHD: PGS. TS. Trương Qua ng Thông

SVTH: Nhóm 11 – TCDN đêm 4 – Khó a 22 Trang 15 / 33

Hình 2. Cơ cấu nợ theo thời hạn giai đoạn 2009-2012

Vietcombank chú trọng vào cho vay ngắn hạn, tỷ lệ nợ ngắn hạn có xu hướngtăng =>Đối
tượng KH chủ yếu của Vietcombank là KH doanh nghiệp, nhưng NH đang dần dần mở rộng đối
tượng là cá nhân.
2.3 Phân tích cơ cấu nợ theo đối tượng khách hàng và các loại hình doanh nghiệp
VCB cho vay chủ yếu là các tổ chức kinh tế, chiếm 88% tổng dư nợ trong đó cho vay doanh
nghiệp nhà nước chiếm 24%, công ty TNHH chiếm 20% và cho vay khác chiếm khoảng 35% tổng dư

nợ. VCB thời gian qua có sự chuyển dịch cơ cấu khách hàng từ cho vay DNNN sang hướng cho vay
cá nhân và doanh nghiệp vừa và nhỏ khi mà năm 2010 tỷ lệ cho vay DNNN và các tập đoàn lớn là
62% dư nợ. Chúng tôi cho rằng đây là sự chuyển dịch khá hợp lý trong thời gian qua khi mà các
DNNN làm ăn kém hiệu quả và cho vay phân khúc này cũng có tỷ suất lợi nhuận cao hơn. Mặc dù
vậy, chúng tôi cho rằng trong thời gian qua khi nền kinh tế gặp khó khăn thì những doanh nghiệp vừa
và nhỏ yếu kém lại là những doanh nghiệp dễ sụp đổ nhất nên nếu VCB kiểm soát tốt chất lượng tín
dụng thì đây không phải là điều đáng lo ngại
Bảng 2: C ơ cấu nợ theo đối tượng khách hàng và các loại hình doanh nghiệp giai đoạn 2009-
2012

2009

2010

2011

2012

DN nhà nư
ớ
c

56.228.609

61.249.054

55.775.069

58.557.802


CT TNHH

21.992.871

32.851.968

38.452.780

48.660.496

0.0%
10.0%
20.0%
30.0%
40.0%
50.0%
60.0%
70.0%
2009 2010 2011 2012
Tỷ lệ nợ ngắn hạn
Tỷ lệ nợ trung hạn
Tỷ lệ nợ dài hạn

Phân tích báo cáo tài chính Vietcombank 2008 – 2012 GVHD: PGS. TS. Trương Qua ng Thông

SVTH: Nhóm 11 – TCDN đêm 4 – Khó a 22 Trang 16 / 33


2009


2010

2011

2012

DN
có v
ố
n đ
ầ
u
tư nước ngoài 11.495.821

9.744.238

12.892.737

13.290.205

HTX và CT tư
nhân 6.190.863

6.510.681

4.411.825

5.356.926

Cá nhân


13.676.950

18.709.093

20.872.890

28.783.709

Khác


32.036.012

47.748.872

77.012.332

86.513.537

Tổng cộng
141.621.126

176.813.906

209.417.633

241.162.675



Hình 3. C ơ cấu nợ theo đối tượng khách hàng và các loại hình doanh nghiệp giai đoạn
2009-2012

Đối tượng khách hàng vay vốn chủ yếu của VCB là nhóm khách hàng tổ chức, trong đó khối
doanh nghiệp nhà nước chiếm tỷ trọng lớn nhất. Đây là đối tượng khách hàng có độ rủi ro tín dụng
khá cao, vòng đời dự án dài, khả năng thu hồi vốn chậm nên rủi ro tín dụng thường cao hơn nhóm
SMEs. Điển hình là vụ việc mất khả năng trả nợ của tập đoàn Công nghiệp tàu thủy Việt Nam
(Vinashin) trong khi dư nợ của Vietcombank chiếm 16% tổng dư nợ. Tỷ trọng cho vay đối với các
doanh nghiệp nhà nước giảm dần qua các năm đặc biệt là sau khi cổ phần hóa, từ 48,3% năm 2007
xuống còn 47% ở năm 2008, 39,7% (2009), 34,6% (2010), 26,63% (2011), 24,28% (2012). Đang có
một sự dịch chuyển cơ cấu tương đối tích cực từ nhóm khách hàng các doanh nghiệp lớn sang các
0.00%
5.00%
10.00%
15.00%
20.00%
25.00%
30.00%
35.00%
40.00%
45.00%
2009 2010 2011 2012
DNNN
CT TNHH
DN có vốn đầu tư nướ c
ngoài
HTX và CT tư nhâ n
Cá nhân
khác


Phân tích báo cáo tài chính Vietcombank 2008 – 2012 GVHD: PGS. TS. Trương Qua ng Thông

SVTH: Nhóm 11 – TCDN đêm 4 – Khó a 22 Trang 17 / 33

doanh nghiệp vừa và nhỏ. Cơ cấu cho vay khách hàng cá nhân chưa có sự tăng trưởng vượt bậc qua
các năm, tỷ trọng cho vay khách hàng cá nhân chỉ xoay quanh mức 9.65%-11.94%.

DNNN CT TNHH
DN có v
ố
n
đầu tư nước
ngoài
HTX và
CT tư
nhân
Cá nhân khác
2009

39.70%

15.50%

8.10%

4.37%

9.65%

22.68%


2010

34.60%

19%

6.60%

5.50%

10.58%

23.72%

2011

26.63%

18.36%

6.16%

2.11%

9.97%

36.77%

2012


24.28%

20.18%

5.51%

2.22%

11.94%

35.87%


2.4 Phân tích cơ cấu nợ theo ngành nghề kinh doanh:
Tính đến 31/12/2012, dư nợ tín dụng của VCB tập trung vào: sản xuất gia công chế biến 35%,
thương mại dịch vụ 22%.

2009

2010

2011

2012

Xây d
ự
ng


11.144.304

10.479.503

12.840.564

14.083.060

S
ả
n xu
ấ
t và phân ph
ố
i
điện, khí đốt và nước 8.125.594

14.158.727

15.927.208

20.371.596

S
ả
n xu
ấ
t và gia công
chế biến 54.568.332


63.622.119

77.468.701

85.210.848

Khai khoáng

8.831.119

11.454.950

13.553.639

14.759.335

Nông, lâm và th
ủ
y h
ả
i
sản 1.944.886

2.071.144

2.445.791

4.765.988

V

ậ
n t
ả
i, kho bãi và
thông tin liên lạc 10.416.625

12.167.693

11.803.491

12.396.866


Thương m
ạ
i d
ị
ch v
ụ

35.928.224

38.862.585

46.445.516

53.528.805

Nhà hàng khách s
ạ

n

3.042.568
3.969.130

5.433.282

6.025.950

Ngành ngh
ề

khác

7.619.474

20.028.055

23.499.441

30.020.227

T
ổ
ng c
ộ
ng

141,621,126


176,813,906

209.417.633

241,162,675



Phân tích báo cáo tài chính Vietcombank 2008 – 2012 GVHD: PGS. TS. Trương Qua ng Thông

SVTH: Nhóm 11 – TCDN đêm 4 – Khó a 22 Trang 18 / 33


Xét về cơ cấu nợ theo ngành nghề kinh doanh, danh mục cho vay của VCB cũng chú trọng đến
nhóm ngành sản xuất, gia công chế biến và thương mại. Đây là những nhóm ngành chịu nhiều tác
động xấu trong bối cảnh nền kinh tế khó khăn, dẫn tới tỷ lệ nợ xấu của VCB tăng khá cao trong những
năm khủng hoảng. Tuy nhiên, cùng với sự phục hồi của các doanh nghiệp xuất nhập khẩu, tỷ lệ này
đang dần được cải thiện. Dư nợ tín dụng của nhóm ngành nông, lâm thủy hải sản có dấu hiệu giảm
qua các năm.

7.87% 5.93% 6.13% 5.84%
5.74%
8.01%
7.61%
8%
38.53%
35.98%
36.99%
35%
6.24%

6.48%
6.47%
6.12%
1.37%
1.17%
1.17%
1.98%
7%
6.88%
5.64%
5.14%
25%
21.98%
22.18%
22%
2.15%
2.24%
2.59%
2.50%
5.38%
11.33%
11.22%
12.45%
0.00%
20.00%
40.00%
60.00%
80.00%
100.00%
120.00%

2009 2010 2011 2012
Cơ cấu nợ theo ngành
khác
nhà hàng ks
dịch vụ
vận tải
nông,lâm, thủy hải sản
khai khoáng
sx và gia công chế biến
sx và phâ n phối điện
xây dựng

Phân tích báo cáo tài chính Vietcombank 2008 – 2012 GVHD: PGS. TS. Trương Qua ng Thông

SVTH: Nhóm 11 – TCDN đêm 4 – Khó a 22 Trang 19 / 33

2.5 So sánh các chỉ số trên với các ngân hàng khác
Để phân tích rõ hơn các chỉ số về tài sải nợ, chúng tôi so sánh Vietcombank với 2 ngân hàng
Sacombank và Eximbank.
Tỷ lệ nợ nhóm 1 (đủ tiêu chuẩn)
Bảng B.1 . So sánh Tỷ lệ nợ nhóm 1 (đủ tiêu chuẩn) giai đoạn 2009-2012

2009

2010

2011

2012


Vietcom bank

91.9%

87.3%

83.3%

83.7%

Sacombank
99.18%

99.47%

99.13%

97.51%

Eximbank

97.56%

98.19%

97.00%

95.98%



So với STB, EIB, tỷ lệ nợ đủ tiêu chuẩn của Vietcombank thấp hơn, cho thấy chất lượng quản
lý tín dụng chưa thực sự chất lượng.
Tỷ lệ nợ ngắn hạn
Bảng B.2. So sánh Tỷ lệ nợ ngắn hạn giai đoạn 2009-2012

2009

2010

2011

2012

Vietcombank
52.0%

53.6%

58.9%

62.0%

Sacombank

64.68%

62.93%

62.05%


62.94%

Eximbank
71.37%

66.55%

67.81%

68.12%


Tỷ lệ nợ trung hạn
Bảng 2.7. So sánh Tỷ lệ nợ trung hạn giai đoạn 2009-2012

2009

2010

2011

2012

Vietcombank
12.8%

11.7%

10.7%


10.4%

Sacombank

16.95%

19.74%

20.28%

23.07%

Eximbank
10.13%

11.51%

9.23%

10.51%



Phân tích báo cáo tài chính Vietcombank 2008 – 2012 GVHD: PGS. TS. Trương Qua ng Thông

SVTH: Nhóm 11 – TCDN đêm 4 – Khó a 22 Trang 20 / 33

Tỷ lệ nợ dài hạn
Bảng 2.8. So sánh Tỷ lệ nợ dài hạn giai đoạn 2009-2012


2009

2010

2011

2012

Vietcombank
35.1%

34.7%

30.5%

27.6%

Sacombank

18.37%

17.33%

17.68%

13.99%

Eximbank

18.50%


21.94%

22.96%

21.37%


Cơ cấu nợ của Sacombank và Eximbank có chiều hướng giảm nợ ngắn hạn và tăng nợ trung
dài hạn, trong khi Vietcombank có xu hướng ngược lại, giảm nợ dài hạn để tập trung cho nợ ngắn và
trung hạn.
III. Phân tích tình hình lợi nhuận và tỷ suất sinh lợi trên vốn chủ sở hữu bình quân và
tồng tài sản bình quân.
1. Tốc độ tăng trưởng thu nhập từ lãi
Tốc độ tăng trưởng lợi nhuận trước thuế của VCB có xu hướng giảm dần qua các năm, từ tăng
trưởng 51% năm 2009 xuống còn 4% năm 2011 và thậm chí tăng trưởng -9,7% vào quý 2/2012 so với
cùng kỳ năm 2011. Nguyên nhân chủ yếu do chi phí dự phòng rủi ro tín dụng tăng mạnh : năm 2010
tăng 90%, năm 2011 tăng 131%, năm 2012 tăng 84%.
Tốc độ tăng trưởng tổng thu nhập hoạt động của VCB từ năm 2009 đến 2011 có xu hướng
tăng nhưng 2012 tốc độ tăng trưởng lại giảm, chỉ tăng trưởng 9% so với năm 2011 do tình hình khó
khăn chung của nền kinh tế và hệ thống ngân hàng khiến tốc độ tăng trưởng thu nhập của các khoản
mục chính đóng góp vào thu nhập của VCB (thu nhập lãi thuần, hoạt động thanh toán xuất nhập khẩu
và kinh doanh ngoại tệ) bị ảnh hưởng, các khoản thu nhập từ chứng khoán kinh doanh, chứng khoán
đầu tư và thu nhập khác đều bị lỗ.
Tổng tài sản tại thời điểm 31/12/2012 đạt gần 415 nghìn tỷ, tăng 192 nghìn tỷ so với thời điểm
31/12/2008, tăng trưởng liên tục với mức tăng bình quân 17%/năm. Động lực chính đem lại tăng
trưởng từ nguồn vốn huy động từ nền kinh tế, đóng góp 65% - 75% trong cơ cấu nguồn vốn của
Vitcombank. Trong 5 năm qua, mặc dù cạnh tranh trong thị trường huy động vốn gay gắt,
Vietcombank vẫn duy trì được mức tăng trưởng huy động vốn bình quân trên 17%/năm, trong đó năm
2010 và 2012 tốc độ trưởng đạt trên 20%.


Phân tích báo cáo tài chính Vietcombank 2008 – 2012 GVHD: PGS. TS. Trương Quang Thông

SVTH: Nhóm 11 – TCDN đêm 4 – Khóa 22 Trang 21 / 33

Tăng trưởng huy động vốn tạo điều kiện cho Vietcombank thúc đẩy tăng trưởng tín dụng, tốc
độ tăng trưởng tín dụng bình quân 2008 – 2012 đạt 21%/năm, đưa tổng dư nợ cho vay tăng gần 113
nghìn tỷ tại thời điểm cuối năm 2008 lên 241 nghìn tỷ tại thời điểm cuối năm 2012.
Tổng thu nhập trước dự phòng rủi ro tín dụng tăng từ 6,3 nghìn tỷ năm 2008 lên 9 nghìn tỷ
trong năm 2012, tăng bình quân trên 9%/năm. Trong khi đó, lợi nhuận sau khi trích lập dự phòng rủi
ro tín dụng tăng từ 3,6 nghìn tỷ lên gần 5,8 nghìn tỷ, tương đương với tốc độ tăng bình quân
13%/năm.
Trong bối cảnh cạnh tranh về lãi suất và thị phần trên cả hai thị trường huy động và tín dụng
khiến thu nhập từ lãi của các ngân hàng bị ảnh hưởng đáng kể, Vietcombank đã duy trì được mức
chênh lệch lãi suất tài sản – nguồn vốn 3% qua các năm.
Thu nhập lãi thuần năm 2011 so với 2012 sụt giảm khá mạnh 11% so với cùng kỳ và chỉ đạt
2,401 tỷ đồng. Việc sụt giảm thu nhập từ lãi thuần đã khiến tốc độ tăng trưởng của tổng doanh thu bị
thu hẹp chỉ còn 5% so với cùng kỳ, đạt 3,244 tỷ đồng.
Các chỉ tiêu hiệu quả sinh lời của tài sản và vốn chủ sở hữu được duy trì ở mức tương đối cao
so với trung bình của ngành ngân hàng là kết quả nỗ lực sử dụng một cách hiệu quả nguồn vốn của
Vietcombank.
2. Lợi nhuận và tỷ suất sinh lợi trên vốn chủ sở hữu bình quân

Biểu đồ tỷ suất thu nhập trên vốn chủ sở hữu (số liệu báo cáo kiểm toán)
0.00%
5.00%
10.00%
15.00%
20.00%
25.00%

2008 2009 2010 2011 2012
18.26%
23.45%
20.37%
14.65%
10.62%
ROE
ROE

Phân tích báo cáo tài chính Vietcombank 2008 – 2012 GVHD: PGS. TS. Trương Quang Thông

SVTH: Nhóm 11 – TCDN đêm 4 – Khóa 22 Trang 22 / 33

Sự tăng trưởng của ROE cũng gần như là tương tự so với ROA. Lợi nhuận sau thuế năm 2009
tăng trưởng khá cao so với năm 2008. Tuy nhiên từ năm 2009 đến năm 2012, lợi nhuận sau thuế
vietcombạn tăng khá thấp. Bên cạnh đó, tốc độ tổng vốn chủ sở hữu tăng khá cao 200% trong vòng 4
năm từ 13,893 tỷ đồng vào năm 2008 và đạt 41,704 tỷ đồng vào năm 2012. Do đó, tỷ suất sinh lợi trên
vốn chủ sở hữu của vietcombank trong những năm gần đây khá thấp. Do tình hình kinh tế hiện nay
tương đối khó khăn nên dẫn đến nợ xấu cao dẫn đến việc chi phí trích lập dự phòng khá cao. Vì vậy
ảnh hưởng đến hiệu quả kinh doanh của Ngân Hàng.
3. Tỷ lệ thu nhập trên tài sản


Biểu đồ tỷ lệ thu nhập trên tài sản (Số liệu báo cao kiểm toán)
Nếu nhìn từ số liệu thống kê thì lợi nhuận tăng dần qua các năm từ 2008-2012, tuy nhiên từ
năm 2009, ROA lại thấp dần từ 1,54% năm 2009 so với mức 1,07% của năm 2012. Tỷ suất sinh lợi
của năm 2009 là cao nhất trong khoản thời gian từ năm 2008 -1012. Lợi nhuận sau thuế năm 2009
tăng vọt từ mức 2728 tỷ đồng năm 2008 lên đến 3945 năm 2009, việc gia tăng lợi nhuận sau thuế là
nguyên nhân trực tiếp làm ROA gia tăng mạnh như vậy. Ngoài ra nếu xét đến tốc độ tăng trưởng vốn
chủ sở hữu với tốc độ tăng lợi nhuận thì cũng có sự chênh lệch khá lớn, tốc đô tăng vốn chủ sở hữu ở

mức trên 19% nhưng tốc độ tăng lợi nhuận là hơn 44%, điều đó làm cho ROA có một bước tiến mạnh
mẽ như vậy.
Nếu nhìn từ góc độ chu kỳ kinh tế thì năm 2009 là năm mà nền kinh tế trở lại sau khủng
hoảng, hoạt động sản xuất kinh doanh sôi động trở lại làm cho nhu cầu về vốn vay tăng lên đáng kể
với mức tăng trưởng dư nợ tín dụng là 25.6% , thu nhập từ lãi cho vay tăng lên đến hơn 15000 tỷ đồng
0.00%
0.20%
0.40%
0.60%
0.80%
1.00%
1.20%
1.40%
1.60%
2008 2009 2010 2011 2012
1.14%
1.54%
1.38%
1.15%
1.07%
ROA
ROA

Phân tích báo cáo tài chính Vietcombank 2008 – 2012 GVHD: PGS. TS. Trương Qua ng Thông

SVTH: Nhóm 11 – TCDN đêm 4 – Khó a 22 Trang 23 / 33

so với mức của năm 2008 là xấp xỉ 11000 tỷ, với mức tăng thu nhập cao như thế, đồng thời là chi phí
từ lãi vay tăng không đáng nhanh bằng với trên 1000 tỷ đồng tăng thêm, đã làm cho lợi nhuận tăng
vọt.

Năm 2010, ROA tuy có giảm so với năm 2009 nhưng vẫn là một con số khá cao nếu tính trên
bình quân ngành. Xét đến tốc độ tăng trưởng của lợi nhuận sau thuế và tổng tài sản thì ta dễ dàng nhận
thấy, tốc độ tăng trưởng lợi nhuận là 7,38% thấp hơn nhiều so với tốc độ tăng trưởng tổng tài sản là
20,35%, đây là nguyên nhân trực tiếp nhất để ROA rơi về mức thấp hơn so với năm 2009.
Năm 2011, ROA tiếp tục giảm so với năm 2010 và chỉ đạt 1,15% chủ yếu là do lợi nhuận sau
thuế của Vietcombank giảm 0,44%. Trong khi tổng tài sản tăng là 19,26%, chủ yếu là tăng các khoản
cho vay khách hàng, tiền, vàng gửi tại các TCTD khác và cho vay các TCTD khác. Trong khi đó lợi
nhuận bị ảnh hưởng bởi các khoản chi hợp đồng ủy thác đầu tư như đã nêu trên. Bên cạnh đó, do tình
hình kinh tế năm 2011 tương đối khó khăn nên nợ xấu của ngân hàng tăng cao dẫn đến chi phí trích
lập dự phòng rủi ro tăng khá cao từ 1384 tỷ đồng trong năm 2010 lên đến 3473 tỷ đồng trong năm
2011. Điều đó dẫn đến tốc độ tăng trưởng lợi nhuận của VCB khá thấp trong năm 2011.
Năm 2012, tổng tài sản của vietcombank tăng từ 366, 722 tỷ đồng lên mức 414, 475 tỷ đồng.
Đạt tốc độ tăng trưởng khoảng 13,02%. Trong khi đó lợi nhuận sau thuế tăng từ 4,196 tỷ đồng lên
4,403 tỷ đồng, đạt tốc độ tăng trưởng khoảng 4,98%. Do tốc độ tăng trưởng của lợi nhuận sau thuế
thấp hơn so với tốc độ tăng trưởng của tổng tài sản nên đã dẫn đến tỷ số sinh lợi trên tổng tài sản của
Vietcombank trong năm 2012 là tương đối thấp so với các năm trước đây. Tuy không có khoản chi
hợp đồng ủy thác đầu tư như năm 2011 nhưng lợi nhuận sau thuế của Vietcombank không cao chủ
yếu là do thu nhập lãi thuần giảm đáng kể từ 12,421 tỷ đồng trong năm 2011 xuống còn 10,954 tỷ
đồng năm 2012.
4. Tỷ lệ thu nhập từ lãi cận biên (NIM)
NIM: đo lường mức chênh lệch giữa thu từ lãi và chi phí trả lãi mà ngân hàng có thể đạt được thông
qua việc kiểm soát chặt chẽ tài sản sinh lời và theo đuổi các nguồn vốn có chi phí thấp nhất.

Phân tích báo cáo tài chính Vietcombank 2008 – 2012 GVHD: PGS. TS. Trương Qua ng Thông

SVTH: Nhóm 11 – TCDN đêm 4 – Khó a 22 Trang 24 / 33


Đồ thị tỷ lệ thu nhập từ lãi cận biện (NIM)
Ta thấy thu nhập lãi cận biên qua các không có gì thay đổi đáng kể chỉ có riêng năm 2011 tăng

vượt lên 3,39% . Tỷ lệ NIM cho thấy quản trị tốt tài sản nợ - có, thu nhập từ lãi tăng cao do thu nhập
từ góp vốn mua cổ phần gia tăng đáng kể. Năm 2012 giảm xuống còn 2,64%. Nhìn chung chỉ số NIM
qua các năm đều không vượt qua đươc 3% từ đó có thể cho thấy Vietcombank quản lý không tốt được
tài sản nợ vì theo đánh giá của S&P thì tỷ lệ NIM dưới 3% được xem là thấp trong khi lớn hơn 5% là
quá cao. Việc chỉ số NIM bị thu hẹp có thể xuất phát từ:
(1) Xu hướng giảm nhanh lãi suất cho vay của trong thời gian qua. Bên cạnh đó, lãi suất từ hoạt động
liên ngân hàng, lãi suất trái phiếu giảm mạnh cũng khiến cho khả năng sinh lợi của tài sản có sinh lãi
suy giảm.
(2) Trong khi đó, lãi suất phải trả mặc dù có giảm nhờ quy định trần lãi suất huy động nhưng tốc độ có
vẻ chậm hơn so với tốc độ giảm của lãi suất cho vay.
Như vậy, có thể thấy VCB phải chịu áp lực tăng trưởng tín dụng nhất định và chấp nhận hạ lãi
suất nhanh hơn để thúc đẩy hoạt động tín dụng hồi phục. Bên cạnh đó, việc VCB sẵn sàng gia tăng
đầu tư vào các khoản mục có lãi suất thấp (như chứng khoán nợ) có thể giúp bù đắp tăng trưởng tín
dụng và hạn chế rủi ro nhưng cũng khiến thu nhập từ lãi giảm sút.
Với lịch sử NIM ở mức trung bình, chúng tôi không kỳ vọng STB sẽ đạt mức NIM cao so với
các NHTM khác. Tuy nhiên, tỷ lệ NIM trong 2012 của STB lại lên tới 5,07%, vượt qua cả CTG để
xếp thứ nhất trong 10 NH so sánh. Tỷ lệ NIM cao không xuất phát từ sự vượt trội của thu nhập lãi
thuần mà từ sự sụt giảm của tổng tài sản sinh lãi. Tỷ lệ chi phí/thu nhập nằm ở mặt bằng trung bình,
cao hơn EIB, VCB, STB. Như vậy, so với 2 đối thủ chính là ACB và EIB, STB đang tốn nhiều nguồn
lực chi phí hơn cho các hoạt động của mình.
2.40%
3.90%
4.20%
5.30%
6.40%
4.09%
4.14%
3.37%
3.75%
3.14%

2.98%
2.54%
2.77%
3.52%
2.56%
0.00%
1.00%
2.00%
3.00%
4.00%
5.00%
6.00%
7.00%
2008 2009 2010 2011 2012
VCB _ Tỷ lệ thu nhập Lãi cận biên
STB EIB VCB

Phân tích báo cáo tài chính Vietcombank 2008 – 2012 GVHD: PGS. TS. Trương Quang Thông

SVTH: Nhóm 11 – TCDN đêm 4 – Khóa 22 Trang 25 / 33

5. Tỷ lệ thu nhập ngoài lãi cận biên

Biểu đồ tỷ lệ thu nhập lãi ngoài cận biên (số liệu báo cáo kiểm toán)
Năm 2008, năm 2009 và năm 2010, tỷ lệ thu nhập ngoài lãi cận biên thường cao hơn khoảng
1%. Tuy nhiên, sang năm tỷ lệ này giảm còn 0,67%. Chủ yếu do khoản lỗ 1.260 tỷ đồng từ các khoản
lãi thuần từ các hoạt động khác trong năm 2011. Mà trong đó khoản chi phí 1.487 tỷ đồng từ chi hợp
đồng ủy thác đầu tư đã góp phần đáng kể vào khoản lỗ này. Đây có thể như một hình thức để lách quy
định về trần lãi suất. Sang năm 2012 do Ngân hàng nhà nước ban hành các quy chế chặt chẽ về ủy
thác đầu tư nên trên báo cáo tài chính đã không còn xuất hiện khoản lỗ này nữa. Vì vậy tỷ lệ thu nhập

lãi cận biên của ngân hàng trong năm 2012 đạt khoản 1%.

0.00%
0.20%
0.40%
0.60%
0.80%
1.00%
1.20%
2008 2009 2010 2011 2012
1.03%
1.09%
1.09%
0.67%
1.00%
Tỷ lệ thu nhập ngoài lãi cận biên
Tỷ lệ thu nhập ngoài lãi cận biên