69. KHÚC XẠ ÁNH SÁNG
I. MỤC TIÊU
1. Kiến thức: Học sinh cần nắm vững các điểm sau:
- Hiện tượng khúc xạ ánh sáng.
- Định luật khúc xạ ánh sáng.
- Các khái niệm: chiết suất tỉ đối, chiết suất tuyệt đối, hệ thức giữa
chiết suất tỉ đối và chiết suất tuyệt đối.
- Nguyên lí thuận nghịch chiều truyền ánh sáng.
- Cách vẽ đường đi tia sáng từ môi trường này sang môi trường khác.
- Phân biệt được chiết suất tỉ đối và chiết suất tuyệt đối và hiểu vai trò
của các chiết suấ trong hiện tượng khúc xạ ánh sáng.
2. Kỹ năng:
- Nắm và vẽ đường đi của tia sáng qua hai môi trường trong suốt.
- Vận dụng được định luật khúc xạ để giải các bài toán quanh học về
khúc xạ ánh sáng.
II. CHUẨN BỊ
1. Giáo viên:
- Thí nghiệm về hiện tượng khúc xạ ánh sáng: một chậu thuỷ tinh, một
lọ fluorenxêin, một đèn bấm laser (một đèn thường có ống chuẩn trực tạo
chùm song song), một thước kẻ đậm màu.
- Bảng 44.1 ; 44.2. Cách vẽ đường đi tia sáng qua hai môi trường.
2. Học sinh: Ôn lại hiện tượng khúc xạ đã học ở THCS
III. CÁC HOẠT ĐỘNG DẠY – HỌC
HOẠT ĐỘNG 1: ỔN ĐỊNH LỚP – KIỂM TRA BÀI CŨ
HOẠT ĐỘNG CỦA GV HOẠT ĐỘNG CỦA HS
Hoạt động 1 (5 phút): Ổn định tổ
chức, kiểm tra bài cũ.
- Yêu cầu HS cho biết tình hình của
lớp.
- Nêu câu hỏi về hiện tượng quan sát
ảnh của vật trong nước (nhìn từ
không khí).
- Nhận xét câu trả lời của HS và cho
điểm.
- Báo cáo tình hình lớp.
- Trả lời câu hỏi của thầy.
- Nhận xét câu trả lời của bạn.
HOẠT ĐỘNG 2: SỰ KHÚC XẠ ÁNH SÁNG
- Yêu cầu HS đọc phần 1.
- Yêu cầu học sinh trình bày kết quả.
- Đọc SGK.
- Thảo luận nhóm…
- Nhận xét.
- Làm TN. Tìm hiểu các khái niệm.
- Yêu cầu HS thảo luận, trình bày kết
quả.
- Nhận xét các trường hợp n > 1 và n
< 1.
- Tìm hiểu hiện tượng khúc xạ ánh
sáng là gì ? Ví dụ ?
- Trình bày.
- Nhận xét câu trả lời của bạn.
- Cùng làm và theo dõi thí nghiệm.
- Thảo luận nhóm…
- Nghiên cứu giữa tia tới và tia khúc
xạ, góc tới và góc khúc xạ.
- Trình bày.
- Nhận xét câu trả lời của bạn.
HOẠT ĐỘNG 3; CHIẾT SUẤT CỦA MÔI TRƯỜNG
- Yêu cầu HS đọc phần 3.a, thảo
luận.
- Yêu cầu HS trình bày kết quả.
- Nhận xét.
- Nêu câu hỏi C
1
.
- Yêu cầu HS đọc phần 3.b.
- Đọc SGK.
- Thảo luận nhóm…
- Tìm hiểu về chiết suất tỉ đối.
- Trình bày.
- Nhận xét câu trả lời của bạn.
- Trả lời câu hỏi C
1
.
- Đọc SGK.
- Thảo luận nhóm…
Yêu cầu HS trình bày kết quả.
- Nhận xét.
- Nêu câu hỏi C
2.
- Tìm hiểu về chiết suất tuyệt đối.
- Trình bày.
- Nhận xét câu trả lời của bạn.
- Trả lời câu hỏi C
2
.
HOẠT ĐỘNG 4: ẢNH CỦA MỘT VẬT TẠO BỞI LƯỠNG CHÂTÁ
PHẲNG
- Yêu cầu HS đọc phần 4.
- Yêu cầu HS trình bày kết quả.
- Nhận xét.
- Yêu cầu HS đọc phần 5, thảo luận.
- Yêu cầu HS trình bày kết quả.
- Nhận xét.
- Đọc SGK.
- Thảo luận nhóm…
- Tìm hiểu của ảnh của vật tạo bởi
lưỡng chất.
- Trình bày.
- Nhận xét câu trả lời của bạn.
- Đọc SGK.
- Thảo luận nhóm…
- Tìm hiểu về nguyên lí thuận nghịch
chiều truyền ánh sáng.
- Trình bày.
- Nhận xét câu trả lời của bạn.
HOẠT ĐỘNG 5: HƯỚNG DẪN VỀ NHÀ
Hoạt động 5 (5 phút): Hướng dẫn về
nhà.
- Giao các câu hỏi và bài tập trong
SGK.
- Giao các câu hỏi và trắc nghiệm P
(trong phiếu học tập).
- Nhắc học sinh đọc bài mới và
chuẩn bị bài sau.
- Ghi câu hỏi và bài tập về nhà.
- Ghi nhớ lời nhắc của giáo viên.