ĐỀ TÀI
"Một số giải pháp nhằm nâng cao chất
lượng công tác thanh toán điện tử tại NHCT Hai
Bà Trưng"
Giáo viên hướng dẫn :
Sinh viên thực hiện :
L
ỜI
MỞ
ĐẦU
I. L
ý
do ch
ọ
n
đề
tài
Th
ự
c hi
ệ
n ch
ủ
trương phát tri
ể
n và m
ở
r
ộ
ng thanh toán qua ngân hàng
để
t
ừ
ng b
ướ
c phù h
ợ
p v
ớ
i quá tr
ì
nh chuy
ể
n
đổ
i sang n
ề
n kinh t
ế
th
ị
tr
ườ
ng có
s
ự
qu
ả
n l
ý
c
ủ
a Nhà n
ướ
c, ngành ngân hàng
đã
t
ừ
ng b
ướ
c tri
ể
n khai m
ạ
nh m
ẽ
các công vi
ệ
c c
ụ
th
ể
là: hoàn thi
ệ
n hoá các th
ể
l
ệ
thanh toán hi
ệ
n
đạ
i hoá công
ngh
ệ
ngân hàng.
Th
ự
c hi
ệ
n ch
ủ
trương hi
ệ
n
đạ
i hoá công ngh
ệ
ngân hàng,
đổ
i m
ớ
i các
nghi
ệ
p v
ụ
ngân hàng
để
ph
ụ
c v
ụ
t
ố
t nh
ấ
t khách hàng trong n
ướ
c, t
ừ
ng b
ướ
c
h
ộ
i nh
ậ
p v
ớ
i h
ệ
th
ố
ng tài chính ti
ề
n t
ệ
khu v
ự
c và qu
ố
c t
ế
, phương th
ứ
c thanh
toán đi
ệ
n t
ử
đã
ra
đờ
i n
ố
i m
ạ
ng toàn qu
ố
c trong h
ệ
th
ố
ng Ngân hàng công
thương Vi
ệ
t Nam.
D
ướ
i s
ự
l
ã
nh
đạ
o c
ủ
a
Đả
ng, Chính ph
ủ
và c
ủ
a NHNN,
đế
n nay có th
ể
nói ch
ủ
trương trên
đượ
c th
ự
c hi
ệ
n là phù h
ợ
p v
ớ
i t
ì
nh h
ì
nh th
ự
c t
ế
. Tuy
phương th
ứ
c thanh toán đi
ệ
n t
ử
m
ớ
i
đượ
c đưa vào áp d
ụ
ng trong vài năm tr
ở
l
ạ
i đây, nhưng qua k
ế
t qu
ả
đã
minh ch
ứ
ng r
ằ
ng vi
ệ
c m
ở
r
ộ
ng thanh toán đi
ệ
n
t
ử
là c
ầ
n thi
ế
t, hoàn toàn có kh
ả
năng th
ự
c hi
ệ
n t
ố
t thanh toán đi
ệ
n t
ử
s
ẽ
góp
ph
ầ
n t
ạ
o thêm ngu
ồ
n v
ố
n cho s
ự
nghi
ệ
p CNH-HĐH
đấ
t n
ướ
c, gi
ả
m l
ượ
ng
ti
ề
n m
ặ
t lưu thông trên th
ị
tr
ườ
ng, thúc
đẩ
y ti
ế
n tr
ì
nh
đổ
i m
ớ
i công ngh
ệ
thanh toán qua ngân hàng. Bên c
ạ
nh nh
ữ
ng ưu đi
ể
m, phương th
ứ
c thanh toán
đi
ệ
n t
ử
c
ũ
ng c
ò
n b
ộ
c l
ộ
m
ộ
t s
ố
h
ạ
n ch
ế
c
ầ
n
đượ
c nghiên c
ứ
u
để
hoàn thi
ệ
n
hơn n
ữ
a.
Xu
ấ
t phát t
ừ
mong mu
ố
n góp ph
ầ
n nh
ỏ
bé c
ủ
a m
ì
nh vào vi
ệ
c nghiên
c
ứ
u các gi
ả
i pháp nh
ằ
m nâng cao hi
ệ
u qu
ả
thanh toán c
ủ
a NHTM nói chung
và c
ủ
a chi nhánh Ngân hàng công thương Hai Bà nói riêng.
V
ì
v
ậ
y em
đã
ch
ọ
n
đề
tài "M
ộ
t s
ố
gi
ả
i pháp nh
ằ
m nâng cao ch
ấ
t
l
ượ
ng công tác thanh toán đi
ệ
n t
ử
t
ạ
i NHCT Hai Bà Trưng".
II. Ph
ạ
m vi nghiên c
ứ
u c
ủ
a
đề
tài
1. Nghiên c
ứ
u nh
ữ
ng v
ấ
n
đề
l
ý
lu
ậ
n cơ b
ả
n, t
ì
nh h
ì
nh th
ự
c t
ế
t
ạ
i chi
nhánh NHCT Hai Bà Trưng v
ề
công tác thanh toán đi
ệ
n t
ử
.
2. Th
ờ
i gian nghiên c
ứ
u
đượ
c t
ậ
p trung ch
ủ
y
ế
u
ở
năm 2003 và năm 2004.
Do đi
ề
u ki
ệ
n v
ề
kh
ả
năng nghiên c
ứ
u, hi
ể
u bi
ế
t c
ủ
a cá nhân c
ò
n h
ạ
n
ch
ế
, th
ờ
i gian th
ự
c t
ế
chưa nhi
ề
u nên bài vi
ế
t c
ủ
a em không tránh kh
ỏ
i nh
ữ
ng
thi
ế
u xót. Em r
ấ
t mong
đượ
c s
ự
giúp
đỡ
c
ủ
a các th
ầ
y, cô giáo
để
bài vi
ế
t c
ủ
a
em
đượ
c hoàn thi
ệ
n hơn.
Em xin chân thành c
ả
m ơn!
t
ượ
ng m
ấ
t
ổ
n
đị
nh ti
ề
n t
ệ
có th
ể
d
ẫ
n
đế
n l
ạ
m phát, song vi
ệ
c
đả
m b
ả
o an toàn
tài chính r
ấ
t khó khăn v
ì
có th
ể
x
ả
y ra m
ấ
t c
ắ
p…
Để
kh
ắ
c ph
ụ
c
đượ
c nh
ữ
ng m
ặ
t t
ồ
n t
ạ
i trên, phương th
ứ
c thanh toán
không dùng ti
ề
n m
ặ
t ra
đờ
i. Nó không nh
ữ
ng giúp gi
ả
i quy
ế
t các kho
ả
n n
ợ
trong n
ề
n kinh t
ế
qu
ố
c dân m
ộ
t cách d
ễ
dàng mà c
ò
n đem l
ạ
i hi
ệ
u qu
ả
to l
ớ
n
cho n
ề
n kinh t
ế
- x
ã
h
ộ
i.
2.2.
Ý
ngh
ĩ
a c
ủ
a thanh toán không dùng ti
ề
n m
ặ
t
Trong th
ự
c t
ế
, n
ề
n s
ả
n xu
ấ
t x
ã
h
ộ
i ngày càng phát tri
ể
n th
ì
vi
ệ
c thanh
toán, chi tr
ả
b
ằ
ng ti
ề
n m
ặ
t ngày càng ít đi và thay th
ế
là quá tr
ì
nh thanh toán
không dùng ti
ề
n m
ặ
t,
ở
các n
ướ
c có n
ề
n kinh t
ế
phát tri
ể
n th
ì
t
ỷ
l
ệ
thanh toán
không dùng ti
ề
n m
ặ
t là r
ấ
t l
ớ
n, h
ầ
u h
ế
t m
ọ
i giao d
ị
ch
đề
u
đượ
c t
ậ
p trung
thông qua ngân hàng
để
thanh toán, chính v
ì
v
ậ
y thanh toán không dùng ti
ề
n
m
ặ
t có
ý
ngh
ĩ
a r
ấ
t l
ớ
n.
Thanh toán không dùng ti
ề
n m
ặ
t giúp ngân hàng và các t
ổ
ch
ứ
c tài
chính có th
ể
phát huy
đượ
c kh
ả
năng huy
độ
ng v
ố
n t
ạ
m th
ờ
i nhàn r
ỗ
i trong
n
ề
n kinh t
ế
để
cho vay ph
ụ
c v
ụ
nhu c
ầ
u phát tri
ể
n kinh t
ế
, tăng c
ườ
ng ngu
ồ
n
v
ố
n cho ngân hàng.
Vi
ệ
c m
ở
r
ộ
ng thanh toán không dùng ti
ề
n m
ặ
t góp ph
ầ
n th
ự
c hi
ệ
n t
ố
t
chính sách ti
ề
n t
ệ
c
ủ
a nhà n
ướ
c.
T
ạ
o đi
ề
u ki
ệ
n gi
ả
m chi phí lưu thông ti
ề
n m
ặ
t, ti
ế
t ki
ệ
m lao
độ
ng x
ã
h
ộ
i, tăng c
ườ
ng
độ
an toàn và ph
ò
ng ng
ừ
a r
ủ
i ro.
II. VAI
TRÒ
,
Ý
NGHĨA
, NGUYÊN
TẮC
THANH TOÁN VÀ CÁC PHƯƠNG
THỨC
THANH TOÁN
GIỮA
CÁC NGÂN HÀNG
1. Vai tr
ò
Thanh toán qua l
ạ
i gi
ữ
a ngân hàng th
ể
hi
ệ
n ch
ứ
c năng t
ậ
p trung thanh
toán c
ủ
a ngân hàng
đố
i v
ớ
i n
ề
n kinh t
ế
và đi
ề
u hoà v
ố
n trong n
ộ
i b
ộ
ngân
hàng.
Th
ự
c hi
ệ
n t
ố
t nghi
ệ
p v
ụ
thanh toán gi
ữ
a các ngân hàng chính là th
ự
c
hi
ệ
n
đượ
c yêu c
ầ
u c
ủ
a công tác thanh toán không dùng ti
ề
n m
ặ
t đó là: nhanh
chóng, k
ị
p th
ờ
i, chính xác, an toàn tài s
ả
n, tăng nhanh v
ò
ng quay v
ố
n góp
ph
ầ
n ti
ế
t gi
ả
m chi phí lưu thông do không ph
ả
i in
ấ
n v
ậ
n chuy
ể
n ti
ề
n m
ặ
t t
ừ
nơi này sang nơi khác.
Để
th
ự
c hi
ệ
n t
ố
t nghi
ệ
p v
ụ
thanh toán qua l
ạ
i gi
ữ
a các ngân hàng th
ì
đò
i
h
ỏ
i ngân hàng ph
ả
i c
ả
i ti
ế
n th
ể
l
ệ
, ch
ế
độ
thanh toán không dùng ti
ề
n m
ặ
t cho
phù h
ợ
p v
ớ
i yêu c
ầ
u c
ủ
a vi
ệ
c trao
đổ
i thanh toán ti
ề
n hàng hoá d
ị
ch v
ụ
c
ủ
a
toàn x
ã
h
ộ
i, tăng c
ườ
ng trang thi
ế
t b
ị
k
ỹ
thu
ậ
t ph
ụ
c v
ụ
thanh toán nhanh
chóng chính xác, c
ả
i ti
ế
n vi
ệ
c đi
ề
u hành và qu
ả
n l
ý
v
ố
n trong ngân hàng.
2.
Ý
ngh
ĩ
a
Thanh toán v
ố
n gi
ữ
a các ngân hàng là ho
ạ
t
độ
ng nghi
ệ
p v
ụ
nh
ằ
m th
ự
c
hi
ệ
n
đầ
y
đủ
ch
ứ
c năng trung gian thanh toán c
ủ
a ngân hàng và góp ph
ầ
n th
ự
c
hi
ệ
n các ch
ứ
c năng cơ b
ả
n khác nhau c
ủ
a ngân hàng.
Là nghi
ệ
p v
ụ
t
ạ
o nên m
ố
i liên h
ệ
n
ố
i li
ề
n các cơ s
ở
Ngân hàng thành
m
ộ
t h
ệ
th
ố
ng ch
ặ
t ch
ẽ
, t
ạ
o đi
ề
u ki
ệ
n thu hút v
ố
n nhàn r
ỗ
i vào Ngân hàng.
Có tác
độ
ng qua l
ạ
i và
ả
nh h
ưở
ng
đế
n b
ả
n ch
ấ
t c
ủ
a các công c
ụ
hi
ệ
n có
trên th
ị
tr
ườ
ng ti
ề
n t
ệ
, tác
độ
ng
đế
n m
ứ
c d
ự
tr
ữ
c
ủ
a các ngân hàng, t
ừ
đó có
tác
độ
ng
đế
n cơ ch
ế
truy
ề
n
độ
ng c
ủ
a chính sách ti
ề
n t
ệ
.
3. Các nguyên t
ắ
c
T
ổ
ch
ứ
c t
ố
t công tác thanh toán gi
ữ
a các ngân hàng trong n
ề
n kinh t
ế
đượ
c
nhanh chóng, chính xác t
ừ
đó góp ph
ầ
n tăng nhanh t
ố
c
độ
luân chuy
ể
n v
ố
n.
Tăng c
ườ
ng quá tr
ì
nh ki
ể
m soát các nghi
ệ
p v
ụ
thanh toán, h
ạ
n ch
ế
di
chuy
ể
n ti
ề
n m
ặ
t gi
ữ
a các
đị
a phương t
ừ
đó h
ạ
ch
ế
các hi
ệ
n t
ượ
ng tham ô, l
ợ
i
d
ụ
ng và ti
ế
t ki
ệ
m đáng k
ể
chi phí lưu thông.
Phát huy vai tr
ò
c
ủ
a ngân hàng trong vi
ệ
c t
ậ
p trung công tác thanh toán
c
ủ
a n
ề
n kinh t
ế
, tăng c
ườ
ng ngu
ồ
n v
ố
n cho ho
ạ
t
độ
ng ngân hàng.
Coi quá tr
ì
nh thanh toán gi
ữ
a các ngân hàng là m
ộ
t khâu c
ủ
a quá tr
ì
nh
thanh toán không dùng ti
ề
n m
ặ
t.
Để
đáp
ứ
ng nhu c
ầ
u c
ủ
a n
ề
n kinh t
ế
th
ị
tr
ườ
ng,
đấ
t n
ướ
c càng phát
tri
ể
n,
đờ
i s
ố
ng c
ủ
a ng
ườ
i dân không ng
ừ
ng tăng lên, s
ả
n xu
ấ
t lưu thông hàng
hoá ngày càng phát tri
ể
n, vi
ệ
c thanh toán gi
ữ
a các t
ổ
ch
ứ
c, đơn v
ị
kinh t
ế
đượ
c th
ự
c hi
ệ
n d
ướ
i h
ì
nh th
ứ
c không dùng ti
ề
n m
ặ
t, c
ò
n v
ớ
i h
ì
nh th
ứ
c đa
d
ạ
ng không ch
ỉ
ở
cùng m
ộ
t ngân hàng mà h
ọ
c
ò
n m
ở
tài kho
ả
n
ở
các ngân
hàng khác nhau, chính v
ì
v
ậ
y vi
ệ
c t
ổ
ch
ứ
c thanh toán qua l
ạ
i gi
ữ
a các ngân
hàng là m
ộ
t yêu c
ầ
u c
ầ
n thi
ế
t và khách quan.
Trong thanh toán không dùng ti
ề
n m
ặ
t: Ng
ườ
i tr
ả
ti
ề
n và ng
ườ
i th
ụ
h
ưở
ng
đề
u có tài kho
ả
n
ở
m
ộ
t ngân hàng th
ì
thanh toán ch
ỉ
đơn gi
ả
n là trích
chuy
ể
n ti
ề
n trên các tài kho
ả
n
ở
cùng m
ộ
t ngân hàng. Nhưng n
ế
u ng
ườ
i tr
ả
ti
ề
n và ng
ườ
i th
ụ
h
ưở
ng
ở
các ngân hàng khác nhau th
ì
đò
i h
ỏ
i ph
ả
i có ít nh
ấ
t
2 ngân hàng tham gia th
ự
c hi
ệ
n thanh toán, thông qua nghi
ệ
p v
ụ
thanh toán
qua l
ạ
i gi
ữ
a các ngân hàng. Thanh toán gi
ữ
a các ngân hàng c
ò
n do nhu c
ầ
u
c
ủ
a vi
ệ
c t
ậ
p trung và đi
ề
u hoà v
ố
n thu
ộ
c ngân sách nhà n
ướ
c, c
ủ
a các ngành,
các t
ổ
ch
ứ
c kinh t
ế
.
Ngoài ra, xu
ấ
t phát t
ừ
các nghi
ệ
p v
ụ
ngân hàng t
ừ
yêu c
ầ
u c
ủ
a công
cu
ộ
c đi
ề
u hoà v
ố
n trong t
ừ
ng h
ệ
th
ố
ng ngân hàng c
ũ
ng
đò
i h
ỏ
i ph
ả
i t
ổ
ch
ứ
c
nghi
ệ
p v
ụ
thanh toán gi
ữ
a các ngân hàng.
4. Các phương th
ứ
c thanh toán gi
ữ
a các ngân hàng
Do cơ c
ấ
u t
ổ
ch
ứ
c c
ủ
a h
ệ
thông ngân hàng Vi
ệ
t Nam hi
ệ
n nay, m
ỗ
i h
ệ
th
ố
ng
độ
c l
ậ
p v
ề
v
ố
n, m
ỗ
i NHTM
đượ
c t
ổ
ch
ứ
c thành l
ậ
p t
ừ
trung ương
đế
n
cơ s
ở
. V
ì
v
ậ
y thanh toán gi
ữ
a các đơn v
ị
ngân hàng
đượ
c th
ự
c hi
ệ
n theo các
phương th
ứ
c sau:
- Phương th
ứ
c thanh toán liên hàng
- Phương th
ứ
c thanh toán bù tr
ừ
- Phương th
ứ
c thanh toán qua tài kho
ả
n ti
ề
n g
ử
i t
ạ
i NHNN ho
ặ
c qua tài
kho
ả
n ti
ề
n g
ử
i t
ạ
i t
ổ
ch
ứ
c tín d
ụ
ng khác.
- Phương th
ứ
c thanh toán u
ỷ
nhi
ệ
m thu h
ộ
, chi h
ộ
.
III. PHƯƠNG
THỨC
THANH TOÁN
ĐIỆN
TỬ
(TTĐT)
Ở
NGÂN HÀNG CÔNG
THƯƠNG
1. Các quy
đị
nh chung
Quy tr
ì
nh thanh toán đi
ệ
n t
ử
thay th
ế
quy tr
ì
nh thanh toán liên hàng qua
máy vi tính hi
ệ
n hành là quy tr
ì
nh h
ạ
ch toán qu
ả
n l
ý
đi
ề
u hành v
ố
n t
ậ
p trung
trong h
ệ
th
ố
ng Ngân hàng Công thương Vi
ệ
t Nam.
- M
ọ
i khách hàng giao d
ị
ch v
ớ
i Ngân hàng Công thương Vi
ệ
t Nam
đề
u
đượ
c tham gia h
ệ
th
ố
ng thanh toán đi
ệ
n t
ử
theo cơ ch
ế
thanh toán qua ngân
hàng ban hành theo quy
ế
t
đị
nh s
ố
22/QĐ-NH1 c
ủ
a Th
ố
ng
đố
c Ngân hàng
Nhà n
ướ
c và các văn b
ả
n h
ướ
ng d
ẫ
n c
ủ
a T
ổ
ng giám
đố
c Ngân hàng Công
thương Vi
ệ
t Nam.