…1… Đoàn Thị Thanh Tuyền
Đại đa số sinh viên là những người năng động, tự tin, nhiệt tình đầy bản lĩnh. Bên
cạnh đó còn rất nhiều, rất nhiều sinh viên “nhiễm” thói xấu có hại cho bản thân.
Ngủ nhiều đôi khi được xem như “hội chứng” tập thể của sinh viên, nhất là vào
mùa đông.
Không chỉ ngủ vùi hai ngày cuối tuần, kịch bản những ngày trong tuần… vẫn vậy.
Có sinh viên bỏ học để ngủ bù buổi tối thức khuya quá vì… xem phim. Có sinh
viên cố gắng dậy sớm đi học từ tiết hai. Nói là lên giảng đường mà có “chiến đấu”
tới cùng đâu. Lại vật vã trên bàn và rồi “ngàn thu” khi nào không hay. Nghĩ mà
thương. Hết giờ đôi khi không biết đường mà về. Thấy sinh viên ngủ nhiều mà sợ.
Một ngày 24 tiếng đồng hồ mà ngủ hơn một nửa, thậm chí 2/3 số thời gian trên. Đôi mắt
lúc nào cũng lim dim, nhìn đời chỉ bằng 3/4 con mắt mà thấy buồn…
…2… Đoàn Thị Thanh Tuyền
Chúng ta thường nghĩ giấc ngủ là thời gian chúng ta không thức hay không hoạt
động. Nhờ những nghiên cứu trong những thập kỷ sau này, người ta biết giấc ngủ
gồm nhiều giai đoạn thay đổi nhau thành chu kỳ trong suốt đêm. Não bộ chúng ta
vẫn hoạt động trong suốt giấc ngủ, nhưng nhiều điều khác nhau xảy ra ở mỗi giai
đoạn. Ví dụ như một số giai đoạn của giấc ngủ cần thiết cho chúng ta cảm thấy
khỏe khoắn và có đủ năng lực cho ngày kế tiếp và những giai đoạn khác giúp
chúng ta học hỏi và ghi vào trí nhớ. Nói tóm gọn, một số nhiệm vụ sinh lý thực hiện
trong giấc ngủ giúp chúng ta khỏe mạnh và giúp con người có thể hoạt động tốt
nhất. Nhưng mặt khác, ngủ không đủ có thể nguy hiểm, ví dụ chúng ta có thể gây
tai nạn khi buồn ngủ mà lái xe hay vận hành máy móc…
Chúng ta đều có ít nhất một khái niệm mơ hồ về những gì mà ngủ được, nhưng
điều đó không có nghĩa là xác định điều này là một phần bí ẩn của cuộc sống của
chúng ta là đơn giản. Sau tất cả, phân tích chi tiết của giấc ngủ của chúng ta cho
rằng chúng ta hiếm khi biết rằng chúng ta đang ngủ khi chúng ta ngủ. Và ngay cả
nếu chúng ta quan sát giấc ngủ của người khác, rất nhiều những gì họ nhìn thấy
các thay đổi trong các chức năng của não và các cơ quan của họ không phải là dễ
dàng nhìn thấy từ bên ngoài .
…3… Đoàn Thị Thanh Tuyền

I. Bản chất của giấc ngủ và các yếu tố ảnh hưởng giấc ngủ :
1. Bản chất của giấc ngủ: Ngủ là một hoạt động tự nhiên theo định kỳ, một trạng
thái tự nhiên rất đặc biệt của cơ thể, trong đó cơ thể không liên lạc với môi trường
bên ngoài qua đường thần kinh như bình thường. Phần lớn các cơ quan phân tích
hoặc không hoạt động, hoặc hoạt động ở mức
thấp.
Trong giấc ngủ, các cơ quan đều ngừng hoặc giảm
hoạt động chức năng. Bắp cơ mềm, cơ thể không
đáp ứng với hầu hết với các kích thích môi trường,
cơ thể bất tỉnh hoàn toàn hoặc một phần, chỉ còn
giữ những hoạt động sinh lý cơ sở như hô hấp,
tiêu hoá, bài tiết, tuần hoàn, ở mức thấp. Paplov
xác định bản chất của giấc ngủ là một quá trình ức
chế lan khắp vỏ não và lan xuống các cấu trúc dưới vỏ não.
Giấc ngủ là một trạng thái đồng bộ cao, tăng
cường sự tăng trưởng và trẻ hóa của hệ
thống miễn dịch, thần kinh, xương và hệ
thống cơ bắp. Nó được quan sát thấy ở tất
cả các động vật có vú, tất cả các loài chim,
và nhiều loài bò sát, động vật lưỡng cư, cá.
Ở con người, các động vật có vú khác, và đa
số phân loại động vật khác đã được nghiên
cứu (như một số loài cá, chim, kiến, ruồi
quả), giấc ngủ thường xuyên rất cần thiết
cho sự sống.

…4… Đoàn Thị Thanh Tuyền
− Kết quả của giấc ngủ là làm hồi phục lại hệ thần kinh của não bộ và các cơ. Ngủ
giữ vai trò chủ yếu ở tất cả mọi người.Thống
kê cho thấy 95% người Mỹ mất ngủ trong

một lúc nào đó của cuộc sống.
Khi chúng ta càng lớn, cơ thể đòi hỏi phải
ngủ ít hơn. Trẻ con ngủ từ 12-14 giờ/ngày
nhưng người lớn chỉ cần 6-8 giờ. Giới tính
cũng ảnh hưởng giấc ngủ: đàn bà ngủ nhiều
hơn đàn ông 1 giờ, trung bình 9 giờ/ngày.
2. Các yếu tố ảnh hưởng giấc ngủ : Tất cả những yếu tố nào gây ức chế đều có thể
gây ngủ.
Một tiếng động đều đều, âm thanh đơn điệu, tác động liên tục, không có ý nghĩa tín
hiệu, đều có thể gây ngủ. Ví dụ : tiếng bánh xe lửa lăn trên đường ray, tiếng hát ru
con của người mẹ…

Mỗi khi cơ thể ở trong hoàn cảnh vắng lặng không
ánh sáng, tiếng động…thì những xung động từ
những bộ phận cảm thụ bán thể tác động đều đều,
cũng đưa lại giấc ngủ.
Những tác nhân thường đi kèm với giấc ngủ, ví dụ
như hoàn cảnh đêm tối, nằm trên giường, đèn
tắt…cũng là những kích thích có điều kiện gây ức
chế ngủ.
…5… Đoàn Thị Thanh Tuyền
.

Các điểm tương đối hưng phấn trên vỏ não lúc ngủ, gọi
là những điểm canh gác. Thí dụ, bà mẹ ngủ tiếng chó
sủa to không làm thức nhưng con cựa nhẹ cũng gây
thức giấc.

Giai đoạn chuyển biến từ tỉnh sang ngủ: thường giấc
ngủ trải qua ba giai đoạn trung gian gồm có.


- Giai đoạn san bằng: Khi thiu thiu ngủ, các kích thích
đều có tác dụng gần như nhau, không còn khác nhau
như lúc thức tỉnh. Đó là giai đoạn san bằng. Nếu ngủ
sâu hơn nữa các kích thích có tác dụng yếu trở thành
tác dụng mạnh, và ngược lại. Đó là giai đoạn trái ngược.
- Khi đã ngủ say, các kích thích gây phản xạ thì gây ức chế, và kích thích gây ức
chế lại gây phản xạ. Đây là giai đoạn cực kỳ trái ngược.
Sau đó, thì giai đoạn ức chế hoàn toàn. Khi ngủ say, cơ thể sẽ không đáp ứng
với các kích thích nữa.
II. Hoóc-môn điều khiển giấc ngủ :
1. Hoóc-môn điều khiển giấc ngủ là gì ?
Phần lớn người bệnh mất ngủ triền miên nên sức khỏe suy sụp nhanh, đau đầu, chán ăn,
gầy sút cân, người "đi như trên mây", hay quên, làm việc nhanh mệt Mặc dù đã dùng
nhiều thuốc an thần, nhưng giấc ngủ vẫn không cải thiện. Những người bị những hiện
tượng này được các bác sĩ chỉ do nguyên nhân là thiếu hoóc-môn "bóng đêm".
Hoóc-môn "bóng đêm" được các nhà khoa học Mỹ gọi là chất melatonin. Chất này
thiết lập nhịp điệu của cơ thể, đồng hồ sinh học trong não và điều hòa giấc ngủ tự
nhiên của con người. Nhờ có melatonin mà con người có giấc ngủ sảng khoái, êm
đềm, không bị mệt mỏi khi thức giấc. Melatonin được sản sinh quanh thời điểm mặt
trời lặn và tăng mạnh từ 2-4 giờ sáng rồi giảm dần khi ánh sáng ban ngày xuất hiện.
Mức độ sản sinh melatonin ở mỗi người khác nhau. Khi con người càng trẻ thì
lượng melatonin tiết ra càng nhiều và giảm dần theo sự lão hóa của cơ thể. Ở
người cao tuổi, lượng melatonin tiết ra rất ít, nên thường gây ít ngủ và khó ngủ.
…6… Đoàn Thị Thanh Tuyền
2. Tác dụng của Hoóc-môn điều khiển giấc ngủ :
Năm 1958, Aaron B.Lerner phát hiện ra melatonin tiết
ra từ tuyến yên. Nhưng ngay từ năm 1917, Marcod
đã thấy nó trong các loài lưỡng cư, bò sát.
Ở người, trên võng mạc, các tế bào "liên quan đến

hình ảnh" có dạng hình que và hình nón, có lượng lớn
(98%), trong khi các tế bào "liên quan đến sáng - tối"
có hình dạng khác hẳn, số lượng nhỏ (2%). Tuy nhiên,
chúng rất nhạy cảm với sắc tố nhuộm màu ánh sáng -
vitamin A - có bước sóng 484nm, ứng với màu xanh
lam. Tuyến yên nhận thông tin về "sáng - tối" từ võng
mạc, sản xuất ra melatonin, dưới ảnh hưởng của các
hạt nhân giao thoa chéo SCN (suprachiasmatic) của
vùng hypothalamus, tạo ra "chu kỳ thức- ngủ", đồng
thời tạo ra "tín hiệu thần kinh - nội tiết" qui định nhịp
"sáng - tối". Sự thay đổi thời gian sản xuất melatonin
trong cơ thể giống như chiếc "đồng hồ báo mùa", tạo
nên "tín hiệu sinh học" cho các tổ chức theo "độ - dài -
ngày" của chu kỳ sáng. Lúc đầu, người ta cho "chu kỳ
thức - ngủ" này chỉ diễn ra một ngày một lần, mặc định. Song sau này, người ta còn
biết thêm các "tín hiện thần kinh nội tiết" do melatonin tạo ra liên quan đến hầu hết
các thành phần hướng nội tiết và hormon trong cả ngày (như sự thay đổi thân
nhiệt).
…7… Đoàn Thị Thanh Tuyền
− Các tính năng mới phát hiện:
Không chỉ có vai trò trong "chu kỳ thức - ngủ", melatonin sau này còn được phát
hiện có các vai trò sinh học khác:
− Khả năng chống ôxy hóa đặc biệt: Năm 1993, người ta đã phát hiện ra melatonin đi
qua được màng tế bào hàng rào máu - não và là một chất ôxy hóa mạnh tiếp đó,
melatonin lại tiếp tục chống ôxy hóa các sản phẩm trung gian ấy cho đến chất ổn
định cuối cùng. Điều này cũng có nghĩa là melatonin chống ôxy hóa cho cả chính
mình. Đây là quá trình chống ôxy hóa ưu việt chỉ có ở melatonin, khác với bất cứ
chất chống ôxy hóa truyền thống nào.
− Ảnh hưởng đến khả năng sinh sản: Một nghiên cứu tại Italia cho thấy, việc bổ sung
melatonin vào buổi tối cho phụ nữ tiền mãn kinh có cải thiện chức năng tuyến giáp,

phục hồi sinh sản, kinh nguyệt, phòng ngừa trầm cảm tuổi tiền mãn kinh. Ngược lại,
người có thai khi bổ sung melatonin (vào buổi tối, liều 3mg) lại làm tăng prolactin.
Melatonin cũng làm giảm các mức FSH. Thay đổi homon ở nữ lại có thể dẫn tới
giảm sinh sản.
− Tăng cường hệ miễn dịch
− Ngăn ngừa làm chậm sự phát triển ung thư
− Ảnh hưởng đến học tập, trí nhớ và bệnh Alzheimer
− Ảnh hưởng có lợi đến tâm thần, tâm trạng
…8… Đoàn Thị Thanh Tuyền
Có 2 dạng ngủ - một là dạng REM (Rapid Eye Movement) còn dạng còn lại gọi
là non-REM; nôm na là ngủ say và ngủ chập chờn. Khi chúng ta đặt lưng xuống
ngủ thì trạng thái REM là “cái đích” cần phải đạt tới để có một giấc ngủ ngon
thực sự. Chỉ những người nào đạt được trạng thái REM mới thực sự có giấc ngủ
chất lượng. Trạng thái REM thường xảy đến vào lúc 4 hoặc 5 giờ sáng khi mắt
của chúng ta di chuyển nhanh, liên tục và chúng ta chìm vào những giấc mơ.
Nếu bạn ngủ mà không mơ thì có nghĩa là bạn không có giấc ngủ say đúng
nghĩa. Khi đạt được trạng thái REM, não bộ của chúng ta ở mức hoạt động thấp
nhất và cơ thể ở trạng thái nghỉ ngơi tốt nhất. Trạng thái REM càng kéo dài thì
cơ thể càng nhanh hồi phục sau những công việc vất
vả và căng thẳng.
Theo cuốn sách “Archives of Internal Medicine”, thiếu
ngủ sẽ khiến cho cơ thể dễ bị kích động và không đủ
sức đề kháng bệnh tật. Một số nhà nghiên cứu đã
tiến hành thu thập số liệu cho thấy những bệnh
thường gặp ở những người thiếu ngủ là viêm khớp và
béo phì. Nếu ngủ không đủ giấc, cơ thể không được
nghỉ ngơi đủ để có thể tiếp tục chống chọi với những
căng thẳng trong ngày làm việc tiếp theo và mất đi
sự đề kháng trước những chấn thương nhỏ nhất. Vậy
nên các vận động viên thể thao luôn phải đảm bảo

giấc ngủ được đầy đủ về thời lượng và về chất lượng.

…9… Đoàn Thị Thanh Tuyền
Lí do chọn đề tài …………………………………………………………… … 1
Lời Mở Đầu………………………………………………………………… ……2
I. Bản chất của giấc ngủ và các yếu tố ảnh hưởng giấc ngủ
1. Bản chất của giấc ngủ…………………………………………………3
2. Các yếu tố ảnh hưởng giấc ngủ…………………………………… 4
II. Hoóc-môn điều khiển giấc ngủ
1. Hoóc-môn điều khiển giấc ngủ là gì ? ……………………………….5
2. Tác dụng của hoóc-môn điều khiển giấc ngủ……………………….6
…10… Đoàn Thị Thanh Tuyền
…11… Đoàn Thị Thanh Tuyền